sunt ordinati, — usque adeo firmas tecum esse censebimus, ut quoties tali cuipiam pseudoepiscopo Deus concesserit, ad verum Christianismum transire, omnis ilia istiusmodi ordinationis impuritas simul expurgata censeatur? Imo quia sic animum per Dei gratiam mutavit, quo ore, quo pudore, qua conscientia papismum quidem detestabitur, suam autem inordinatissimam ordinationem non ejurabit? aut si, ejuret, quomodo ex illius jure auctoritatem dicendi habebit? Nec tamen nego quin tales, si probe doctrinam veram tenere, si honestis moribus præditi, si ad gregem pascendum apti comperiantur, ex pseudoepiscopis novi pastores, legitimè designentur.: 1
Accipitur etiam ecclesia pro tota multitudine prædestinatorum: 1
Actis apostolorum legimus, baptizati sunt, unum quippe idemque est, ut S. Ambrosius expressit, constat eos denuo non esse baptizandos.: 1
An potestas ministri evangelici ad unius tantum ecclesiæ particuiaris membra extendatur?: 1
Coitio Christianorum merito sane illicita, si illicitis par; merito damnanda, si quis de ea queritur eo titulo quo de factionibus querela est. In cujus perniciem aliquando convenimus? Hoc sumus congregati quod et dispersi; hoc universi quod et singuli; neminem lædentes, neminem contristantes; quum probi, cum boni coeunt, cum pii, cum casti congregantur, non est factio dicenda, sed curia.: 1
Compotor meus nihil plane habet in se iniquitatis, bibendum mihi dedit simile ejus quod bibit, fecit hospitem in hospite.: 1
Etsi in mundo loquelæ dissimiles sunt, sed tamen virtus traditionis una et eadem est, et neque hæ quæ in Germania sunt fundatæ ecclesiæ aliter credunt, aut aliter tradunt; neque hæ quæ in Hiberis sunt, neque hæ quæ in Celtis, neque hæ quæ in Oriente, neque hæ quæ in Ægypto, neque hæ quæ in Libya, neque hæ quæ in medio mundi constitutæ. Sed sicut sol, creatura Dei, in universo mundo unus et idem est, sic et lumen, prædicatio veritatis ubique lucet: 1
Id verius quod prius, id prius quod ab initio, id ab initio quod ab apostolis: 1
Ille cœtus Christianorum qui solus in orbe claret regeneratis est ecclesia; solus cœtus Christianorum papæ subditorum claret regeneratis; apud illos solos sunt qui miracula faciunt. ergo.: 1
In quem alium crediderunt gentes universæ, nisi in ipsum, qui jam venit? Cui enim aliæ gentes crediderunt, Parthi, Medi et Elamitæ, et qui habitant Mesopotamiam, Armeniam, Phrygiam, et incolentes Ægyptum et regionem Africæ quæ est trans Cyrenem, Romani et incolæ; tunc et in Hierusalem Judæi, et gentes cæteræ, ut jam Gætulorum varietates, et Maurorum multi fines, Hispaniarum omnes termini, et Galliarum diversæ nationes, et Brittanorum inaccessa Romanis loca, Christo vero subdita; et Sarmatarum et Dacorum et Germanorum et Scytharum et abditarum multarum gentium et provinciarum et insularum multarum nobis ignotarum, et quæ enumerare non possumus? In quibus omnibus locis Christi nomen, qui jam venit, regnat ad Judæos.: 1
Judicabit omnes eos, qui sunt extra veritatem, id est, extra ecclesiam: 1
Laus ei qui manifestavit humilitatem suam, celavit inter nos divinitatem suam permeantem donec cœpit in creatura sua apparere sub specie edentis et bibentis.: 1
Omnium fidem Christianam profitentium sive illi ad ecclesias aliquas particulares pertineant, sive non pertineant”), “qui religionem Christianam profitentur, consistens in eo, quod tametsi neque exercitia pietatis uno numero frequentent, neque sacramenta eadem numero participent, neque uno eodemque omnino ordine regantur et gubernentur, unum tamen corpus in eo constituunt, quod eundem Christum servatorem habere se profitentur, uno in evangelio propositum, iisdem promissionibus comprehensum, quas obsignant et confirmant sacramenta, ex eadem institutione pendentia: 1
Qui Scripturam non credit esse divinam, nisi propter ecclesiæ vocem, Christianus non est: 1
Quia non de verbis solum Scripturæ, sed etiam de sensu plurima controversia est, si ecclesiæ interpretatio non est certa intelligendi norma, ecquis erit istiusmodi controversiæ judex? Sensum enim suum pro sua virili quisque defendet; quod si in explorandâ verbi Dei intelligentiâ nullus est certus judex, audemus dicere nullam rempublicam fuisse stultius constitutam. Sin autem apostoli tradiderunt ecclesiis verbum Dei sine intelligentia verbi Dei, quomodo prædicârunt evangelium omni creaturæ? quomodo docuerunt omnes gentes servare quæcunque illis fuerunt a Christo commendata. Non est puerorum aut psittacorum prædicatio, qui sine mente dant, accipiuntque sonum: 1
Scio nonnunquam appellari particularem ecclesiam communionem, ac veluti confœderationem plurium ejusmodi societatum, quas vel ejusdem linguæ usus, vel eadem reipublicæ forma: 1
Sed præterea quænam ista est, quæso, ordinaria vocatio, quam eos habuisse dicis, quos Deus paucis quibusdam exceptis, excitavit? Certe papistica. Nam hæc tua verba sunt; hodie si episcopi Gallicanarum ecclesiarum se et suas ecclesias a tyrannide episcopi Romani vindicare velint, et eas ab omni idololatria et superstitione repurgare, non habent opus alia vocatione ab ea quam habent. Quid ergo? Papisticas ordinationes, — in quibus neque morum examen præcessit, neque leges ullæ servatæ sunt inviolabiliter ex divino jure in electionibus et ordinationibus præscriptæ, in quibus puri etiam omnes canones impudentissime violati sunt: quæ nihil aliud sunt, quam fœdissima Romani prostibuli nundinatio, quâvis meretricum mercede, quam Deus templo suo inferri prohibuit, inquinatior: quibus denique alii non ad prædicandum sed pervertendum evangelium: alii non ad docendum, sed ad rursus sacrificandum, et ad abominandum : 1
Si in nomine S. S. Trinitatis, vel tantum in Christi nomine, sicut in : 1
Si quis, aut privatus aut publicus, eorum decreto non stetit, sacrificiis interdicunt. Hæc pœna apud eos est gravissima. Quibus ira est interdictum, ii numero impiorum et sceleratorum habentur: iis omnes decedunt, aditum eorum sermonemque defugiunt, ne quid ex contagione incommodi accipiant; neque iis petentibus jus redditur, neque honos ullus communicatur. His autem omnibus Druidibus præest unus, qui summam inter eos habet authoritatem. Hoc mortuo, si quis ex reliquis excellit dignitate, succedit: at si sunt plures pares, suffragio Druidum allegitur, nonnunquam etiam armis de principatu contendunt.: 1
Sicut scriptum est, qui non habet Spiritum Christi, hic non est ejus; qui non habet Spiritum Christi, non est membrum Christi. In corpore uno Spiritus unus, nihil in corpore mortuum, nihil extra corpus vivum.: 1
puto me non temere dicere, alios ita esse in domo Dei, ut ipsi etiam sint eadem domus Dei, quæ dicitur ædificari supra petram, quæ unica columba appellatur, quæ sponsa pulchra sine macula, et ruga, et hortus conclusus, fons signatus, puteus aquæ vivæ, paradisus cum fructu pomorum, alios autem ita constat esse in domo, ut non pertineant ad compagem domûs, sed sicut esse palea dicitur in frumentis: 1
puto propterea quia videbant in spiritu contra ecclesiam homines facturos esse particulas; et de Christo non tantam litem habituros, de ecclesia magnas contentiones excitaturos?: 1
sacræ accipiatur. Paulus enim varias ecclesias particulares quæ erant in Achaia, ecclesias Achaiæ nuncupat, non ecclesiam Achaiæ vel ecclesiam Achaicam: 1
triste sabbathum stetit in fide, et salvata fuit ecclesia in ipsâ solâ: 1
una cum ejusdem disciplinæ regimine consociavit. Sic appellatur ecclesia Gallicana, Anglicana Germanica particularis, ut distinguatur ab universali illa Christianorum societate; quæ omnes Christiani nominis nationes complectitur. At uti supradiximus, ecclesiæ nomen non proprie convenire societati omnium Christianorum, eo modo quo convenit particularibus Christianorum cœtibus; sic consequens est, ut dicamus, eeclesiæ nomen non competere in eam multarum ecclesiarum particularium consociationem eodem plane modo. Vocetur ergo certe ecclesiarum quæ sunt in Gallia communio inter ipsas, et ecclesia, si ecclesia est multarum ecclesiarum confœderatio, non si nomen ecelesiæ ex usu Scripturæ : 1