‘Revela,’ inquit David, ‘oculos meos, et considerabo mirabilia de Lege Tuâ.’ Si tantus Propheta tenebras ignorantiæ confitetur, quâ nos putas parvulos, et peno lactantes, inscitiæ nocte circumdari? Hoc autem velamen non solum in facie Moysi, sed et in Evangelistis et in Apostolis positum est.: 1
“Nihil in Scripturis est otiosum,” (said the great Casaubon): “non dictio, non dictionis forma, non syllabi, non littera.”: 1
AD publicam Theologiæ professionem electus et constitutus sum; cujus cum præstantiam dignitatemque considero, incredibili quadam dulcedine perfundit mirificeque delectat; cum amplitudinem difficultatemque contemplor, perstringit oculos, percellit animum, abigit longe atque deterret.: 1
Ac si diceret: Ob hoc haerescôn non statim divinitus eradicantur auctores, ut probati manifesti fiant; id est, ut unusquisque quam tenax, et fidelis, et fixus Catholicae fidei sit amator, appareat. Et revera cum quaeque novitas ebullit, statim cernitur frumentorum gravitas, et levitas pelearum: tunc sine magno molimine excutitur ab arcâ, quod nullo pondere intra aream tenebetur.: 1
Atque, ut verum fatear, semper existimavi, allusiones istas, (ad quas confugiunt quidam tanquam ad sacrum suæ ignorantim asylum,) plerumque aliud nihil esse, quam sacræ Scripturæ abusiones manifestas: 1
Cætera Scientiæ exignum aliquid de mundi opifice delibant, norunt; hæc, aquilæ invecta pennis, cœli penetralia perrumpit, in ipsum Patrem luminum oculos intendit, et audaci veritate promittit, Deum: 1
Cedrimus igitur et consentiamus auctoritati Sanctæ Scripturæ, quæ nescit falli nec fallere.: 1
Cum Artes omnes Scientiæque Athenis diu floruissent, cum novam sedem Alexandriæ occuparent, cum ingenia Romana toto terrarum orbe personarent, etiam tum dixit Christus: 1
Diligenter observandum est, ex consensu Hebræorum, caput hoc ad regnum Christi: 1
Eos simul jungendos censui,—Polycarpum, Irenæum, Hippolytum; cum Hippolytus discipulus Irenæi fuisset, Irenæusque Polycarpum, Joannis Apostoli discipulum, audivisset.: 1
In Veteri Testamento est occultatio Novi: in Novo Testamento est manifestatio Veteris.: 1
In his deo prolixins immorati sumus, tum, ut vel hinc manifestum fieret, omnia, quæ in Mosaicis scriptis continentur, ad fœdus Mosaicum, proprie sic dictum, nequaquam pertinere; adeoque quam vera ac prorsus necessaria sit distinctio Augustini, (de qua aliquoties jam dictum est,) legem veterem κυρίως: 1
JAM hic etiam quæstionem unam et alteram solvendam exhibebimus.—Quæritur, An nullum omnino extet in lege Mosis Spiritus Sancti: 1
Jam vero, scholasticorum quæstiones, quam innumera! Ad hæc omnia subtiliter disscrenda, acute disputanda, graviter determinanda, quanta Philosophiæ, quanta Dialecticæ necessitas! quæ leges disputandi, quæ sophismatum strophæ detegendæ!: 1
Legimus omnem Scripturam ædificationi habilem, divinitus inspirari.: 1
Licet Cajetanus, Adamus, Pererius, Toletus, putent Mosem ad litteram loqui de Christo et Christi justitiâ, referent enim hæc ejus verba ad pœnitentiam, de qua eodem capite egerat Moses, ver. 1; (Pœnitentia enim et dilectio Dei, ac consequenter peccatorum venia, ipsaque justitia sine fide Christi haberi non potest;) tamen longe planius est, ut non litteraliter, sed allegorice tantum alludat Apostolus ad Mosem. Moses enim ad litteram, sive in sensu litterati loquitur, non de Christo ejusque Evangelio, sed de lege data Judæis, ut patet eum intuenti: 1
MULTA enim propter exercendas rationales mentes : 1
Non nisi ex Scripturâ Scripturam interpretari potes: 1
Non nisi ex Scripturâ, Scripturam potes interpretari.: 1
Obscuritates Divinarum Scripturarum quas exercitationis nostræ causâ : 1
Quantum igitur moli corporis [anima materiæ expers,] quantum operosæ conjecturæ divina visio, quantum brevi temporis spatio æternitas, quantum Parnasso Paradisus, tantum reliquis disciplinis Theologia præferenda est.: 1
Quicquid Ille de Suis factis et dictis nos legere voluit, hoc scribendum illis tanquam Suis manibus imperavit.: 1
Quid dicam Synodos, diversarum provinciarum fœtus? quid Concilia, e toto orbe coacta, et suprema auctoritate prædita? quid canonum decretorumque infinitam multitudinem? quorum sola notitia insignem scientiam professionemque constituit; et tamen Theologiæ nostræ quantula particula est?: 1
Quot hæreses in Ecclesia pullularunt, quarum nomina, natura, origines detegendæ: quæ schismata inconsutilem Christi: 1
Religio mihi est, eritque, contra torrentem omnium Patrum, Sanctas Scripturas interpretari; nisi quando me argumenta cogunt evidentissima,—quod nunquam eventurum credo: 1
Scripturæ quidem perfectæ sunt, quippe a Verbo Dei: 1
Scriptura ipso, quam copiosa, quam intellectu difficilis! historiæ quam intricatæ! prophetiæ quam obscuræ! præcepta quam multa! promissiones quam variæ! mysteria quam involuta! interpretes quam infiniti! Linguæ, quibus exarata est, et nobis, et toti orbi terrarum peregrinæ. Tres in titulo crucis consecratæ sunt; satis illæ erant, cum Christus: 1
Sed hanc severam rebus humanis necessitatem imposuit Deus: 1
Si quis dixerit mulieri, Si adscenderis in firmamentum, aut descenderis in abyssum, eris mihi desponsata,—hæc conditio frustranea est.: 1
UT verum fatear, semper existimavi, allusiones istas, (ad quas confugiunt quidam tanquam ad sacrum suæ ignorantiæ asylum,) plerumque nihil aliud esse, quam Sacræ Scripturæ abusiones manifestas.: 1
Ut ita sermo Evangelii tanquam lapis esset Lydius ad quem ingenia sanabilia explorarentur.: 1
Utinam esset nobis aliquis Propheta, Jonæ similis, qui in profundum maris magni descenderet: 1