Contents
Holy Bible
Latin Vulgate Translation
Old Testament
Genesis
Chapter 1
1in principio creavit Deus caelum et terram 2terra autem erat inanis et vacua et tenebrae super faciem abyssi et spiritus Dei ferebatur super aquas 3dixitque Deus fiat lux et facta est lux 4et vidit Deus lucem quod esset bona et divisit lucem ac tenebras 5appellavitque lucem diem et tenebras noctem factumque est vespere et mane dies unus 6dixit quoque Deus fiat firmamentum in medio aquarum et dividat aquas ab aquis 7et fecit Deus firmamentum divisitque aquas quae erant sub firmamento ab his quae erant super firmamentum et factum est ita 8vocavitque Deus firmamentum caelum et factum est vespere et mane dies secundus 9dixit vero Deus congregentur aquae quae sub caelo sunt in locum unum et appareat arida factumque est ita 10et vocavit Deus aridam terram congregationesque aquarum appellavit maria et vidit Deus quod esset bonum 11et ait germinet terra herbam virentem et facientem semen et lignum pomiferum faciens fructum iuxta genus suum cuius semen in semet ipso sit super terram et factum est ita 12et protulit terra herbam virentem et adferentem semen iuxta genus suum lignumque faciens fructum et habens unumquodque sementem secundum speciem suam et vidit Deus quod esset bonum 13factumque est vespere et mane dies tertius 14dixit autem Deus fiant luminaria in firmamento caeli ut dividant diem ac noctem et sint in signa et tempora et dies et annos 15ut luceant in firmamento caeli et inluminent terram et factum est ita 16fecitque Deus duo magna luminaria luminare maius ut praeesset diei et luminare minus ut praeesset nocti et stellas 17et posuit eas in firmamento caeli ut lucerent super terram 18et praeessent diei ac nocti et dividerent lucem ac tenebras et vidit Deus quod esset bonum 19et factum est vespere et mane dies quartus 20dixit etiam Deus producant aquae reptile animae viventis et volatile super terram sub firmamento caeli 21creavitque Deus cete grandia et omnem animam viventem atque motabilem quam produxerant aquae in species suas et omne volatile secundum genus suum et vidit Deus quod esset bonum 22benedixitque eis dicens crescite et multiplicamini et replete aquas maris avesque multiplicentur super terram 23et factum est vespere et mane dies quintus 24dixit quoque Deus producat terra animam viventem in genere suo iumenta et reptilia et bestias terrae secundum species suas factumque est ita 25et fecit Deus bestias terrae iuxta species suas et iumenta et omne reptile terrae in genere suo et vidit Deus quod esset bonum 26et ait faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram et praesit piscibus maris et volatilibus caeli et bestiis universaeque terrae omnique reptili quod movetur in terra 27et creavit Deus hominem ad imaginem suam ad imaginem Dei creavit illum masculum et feminam creavit eos 28benedixitque illis Deus et ait crescite et multiplicamini et replete terram et subicite eam et dominamini piscibus maris et volatilibus caeli et universis animantibus quae moventur super terram 29dixitque Deus ecce dedi vobis omnem herbam adferentem semen super terram et universa ligna quae habent in semet ipsis sementem generis sui ut sint vobis in escam 30et cunctis animantibus terrae omnique volucri caeli et universis quae moventur in terra et in quibus est anima vivens ut habeant ad vescendum et factum est ita 31viditque Deus cuncta quae fecit et erant valde bona et factum est vespere et mane dies sextus
Chapter 2
1igitur perfecti sunt caeli et terra et omnis ornatus eorum 2conplevitque Deus die septimo opus suum quod fecerat et requievit die septimo ab universo opere quod patrarat 3et benedixit diei septimo et sanctificavit illum quia in ipso cessaverat ab omni opere suo quod creavit Deus ut faceret 4istae generationes caeli et terrae quando creatae sunt in die quo fecit Dominus Deus caelum et terram 5et omne virgultum agri antequam oreretur in terra omnemque herbam regionis priusquam germinaret non enim pluerat Dominus Deus super terram et homo non erat qui operaretur terram 6sed fons ascendebat e terra inrigans universam superficiem terrae 7formavit igitur Dominus Deus hominem de limo terrae et inspiravit in faciem eius spiraculum vitae et factus est homo in animam viventem 8plantaverat autem Dominus Deus paradisum voluptatis a principio in quo posuit hominem quem formaverat 9produxitque Dominus Deus de humo omne lignum pulchrum visu et ad vescendum suave lignum etiam vitae in medio paradisi lignumque scientiae boni et mali 10et fluvius egrediebatur de loco voluptatis ad inrigandum paradisum qui inde dividitur in quattuor capita 11nomen uni Phison ipse est qui circuit omnem terram Evilat ubi nascitur aurum 12et aurum terrae illius optimum est ibique invenitur bdellium et lapis onychinus 13et nomen fluvio secundo Geon ipse est qui circuit omnem terram Aethiopiae 14nomen vero fluminis tertii Tigris ipse vadit contra Assyrios fluvius autem quartus ipse est Eufrates 15tulit ergo Dominus Deus hominem et posuit eum in paradiso voluptatis ut operaretur et custodiret illum 16praecepitque ei dicens ex omni ligno paradisi comede 17de ligno autem scientiae boni et mali ne comedas in quocumque enim die comederis ex eo morte morieris 18dixit quoque Dominus Deus non est bonum esse hominem solum faciamus ei adiutorium similem sui 19formatis igitur Dominus Deus de humo cunctis animantibus terrae et universis volatilibus caeli adduxit ea ad Adam ut videret quid vocaret ea omne enim quod vocavit Adam animae viventis ipsum est nomen eius 20appellavitque Adam nominibus suis cuncta animantia et universa volatilia caeli et omnes bestias terrae Adam vero non inveniebatur adiutor similis eius 21inmisit ergo Dominus Deus soporem in Adam cumque obdormisset tulit unam de costis eius et replevit carnem pro ea 22et aedificavit Dominus Deus costam quam tulerat de Adam in mulierem et adduxit eam ad Adam 23dixitque Adam hoc nunc os ex ossibus meis et caro de carne mea haec vocabitur virago quoniam de viro sumpta est 24quam ob rem relinquet homo patrem suum et matrem et adherebit uxori suae et erunt duo in carne una 25erant autem uterque nudi Adam scilicet et uxor eius et non erubescebant
Chapter 3
1sed et serpens erat callidior cunctis animantibus terrae quae fecerat Dominus Deus qui dixit ad mulierem cur praecepit vobis Deus ut non comederetis de omni ligno paradisi 2cui respondit mulier de fructu lignorum quae sunt in paradiso vescemur 3de fructu vero ligni quod est in medio paradisi praecepit nobis Deus ne comederemus et ne tangeremus illud ne forte moriamur 4dixit autem serpens ad mulierem nequaquam morte moriemini 5scit enim Deus quod in quocumque die comederitis ex eo aperientur oculi vestri et eritis sicut dii scientes bonum et malum 6vidit igitur mulier quod bonum esset lignum ad vescendum et pulchrum oculis aspectuque delectabile et tulit de fructu illius et comedit deditque viro suo qui comedit 7et aperti sunt oculi amborum cumque cognovissent esse se nudos consuerunt folia ficus et fecerunt sibi perizomata 8et cum audissent vocem Domini Dei deambulantis in paradiso ad auram post meridiem abscondit se Adam et uxor eius a facie Domini Dei in medio ligni paradisi 9vocavitque Dominus Deus Adam et dixit ei ubi es 10qui ait vocem tuam audivi in paradiso et timui eo quod nudus essem et abscondi me 11cui dixit quis enim indicavit tibi quod nudus esses nisi quod ex ligno de quo tibi praeceperam ne comederes comedisti 12dixitque Adam mulier quam dedisti sociam mihi dedit mihi de ligno et comedi 13et dixit Dominus Deus ad mulierem quare hoc fecisti quae respondit serpens decepit me et comedi 14et ait Dominus Deus ad serpentem quia fecisti hoc maledictus es inter omnia animantia et bestias terrae super pectus tuum gradieris et terram comedes cunctis diebus vitae tuae 15inimicitias ponam inter te et mulierem et semen tuum et semen illius ipsa conteret caput tuum et tu insidiaberis calcaneo eius 16mulieri quoque dixit multiplicabo aerumnas tuas et conceptus tuos in dolore paries filios et sub viri potestate eris et ipse dominabitur tui 17ad Adam vero dixit quia audisti vocem uxoris tuae et comedisti de ligno ex quo praeceperam tibi ne comederes maledicta terra in opere tuo in laboribus comedes eam cunctis diebus vitae tuae 18spinas et tribulos germinabit tibi et comedes herbas terrae 19in sudore vultus tui vesceris pane donec revertaris in terram de qua sumptus es quia pulvis es et in pulverem reverteris 20et vocavit Adam nomen uxoris suae Hava eo quod mater esset cunctorum viventium 21fecit quoque Dominus Deus Adam et uxori eius tunicas pellicias et induit eos 22et ait ecce Adam factus est quasi unus ex nobis sciens bonum et malum nunc ergo ne forte mittat manum suam et sumat etiam de ligno vitae et comedat et vivat in aeternum 23emisit eum Dominus Deus de paradiso voluptatis ut operaretur terram de qua sumptus est 24eiecitque Adam et conlocavit ante paradisum voluptatis cherubin et flammeum gladium atque versatilem ad custodiendam viam ligni vitae
Chapter 4
1Adam vero cognovit Havam uxorem suam quae concepit et peperit Cain dicens possedi hominem per Dominum 2rursusque peperit fratrem eius Abel fuit autem Abel pastor ovium et Cain agricola 3factum est autem post multos dies ut offerret Cain de fructibus terrae munera Domino 4Abel quoque obtulit de primogenitis gregis sui et de adipibus eorum et respexit Dominus ad Abel et ad munera eius 5ad Cain vero et ad munera illius non respexit iratusque est Cain vehementer et concidit vultus eius 6dixitque Dominus ad eum quare maestus es et cur concidit facies tua 7nonne si bene egeris recipies sin autem male statim in foribus peccatum aderit sed sub te erit appetitus eius et tu dominaberis illius 8dixitque Cain ad Abel fratrem suum egrediamur foras cumque essent in agro consurrexit Cain adversus Abel fratrem suum et interfecit eum 9et ait Dominus ad Cain ubi est Abel frater tuus qui respondit nescio num custos fratris mei sum 10dixitque ad eum quid fecisti vox sanguinis fratris tui clamat ad me de terra 11nunc igitur maledictus eris super terram quae aperuit os suum et suscepit sanguinem fratris tui de manu tua 12cum operatus fueris eam non dabit tibi fructus suos vagus et profugus eris super terram 13dixitque Cain ad Dominum maior est iniquitas mea quam ut veniam merear 14ecce eicis me hodie a facie terrae et a facie tua abscondar et ero vagus et profugus in terra omnis igitur qui invenerit me occidet me 15dixitque ei Dominus nequaquam ita fiet sed omnis qui occiderit Cain septuplum punietur posuitque Dominus Cain signum ut non eum interficeret omnis qui invenisset eum 16egressusque Cain a facie Domini habitavit in terra profugus ad orientalem plagam Eden 17cognovit autem Cain uxorem suam quae concepit et peperit Enoch et aedificavit civitatem vocavitque nomen eius ex nomine filii sui Enoch 18porro Enoch genuit Irad et Irad genuit Maviahel et Maviahel genuit Matusahel et Matusahel genuit Lamech 19qui accepit uxores duas nomen uni Ada et nomen alteri Sella 20genuitque Ada Iabel qui fuit pater habitantium in tentoriis atque pastorum 21et nomen fratris eius Iubal ipse fuit pater canentium cithara et organo 22Sella quoque genuit Thubalcain qui fuit malleator et faber in cuncta opera aeris et ferri soror vero Thubalcain Noemma 23dixitque Lamech uxoribus suis Adae et Sellae audite vocem meam uxores Lamech auscultate sermonem meum quoniam occidi virum in vulnus meum et adulescentulum in livorem meum 24septuplum ultio dabitur de Cain de Lamech vero septuagies septies 25cognovit quoque adhuc Adam uxorem suam et peperit filium vocavitque nomen eius Seth dicens posuit mihi Deus semen aliud pro Abel quem occidit Cain 26sed et Seth natus est filius quem vocavit Enos iste coepit invocare nomen Domini
Chapter 5
1hic est liber generationis Adam in die qua creavit Deus hominem ad similitudinem Dei fecit illum 2masculum et feminam creavit eos et benedixit illis et vocavit nomen eorum Adam in die qua creati sunt 3vixit autem Adam centum triginta annis et genuit ad similitudinem et imaginem suam vocavitque nomen eius Seth 4et facti sunt dies Adam postquam genuit Seth octingenti anni genuitque filios et filias 5et factum est omne tempus quod vixit Adam anni nongenti triginta et mortuus est 6vixit quoque Seth centum quinque annos et genuit Enos 7vixitque Seth postquam genuit Enos octingentis septem annis genuitque filios et filias 8et facti sunt omnes dies Seth nongentorum duodecim annorum et mortuus est 9vixit vero Enos nonaginta annis et genuit Cainan 10post cuius ortum vixit octingentis quindecim annis et genuit filios et filias 11factique sunt omnes dies Enos nongentorum quinque annorum et mortuus est 12vixit quoque Cainan septuaginta annis et genuit Malalehel 13et vixit Cainan postquam genuit Malalehel octingentos quadraginta annos genuitque filios et filias 14et facti sunt omnes dies Cainan nongenti decem anni et mortuus est 15vixit autem Malalehel sexaginta quinque annos et genuit Iared 16et vixit Malalehel postquam genuit Iared octingentis triginta annis et genuit filios et filias 17et facti sunt omnes dies Malalehel octingenti nonaginta quinque anni et mortuus est 18vixitque Iared centum sexaginta duobus annis et genuit Enoch 19et vixit Iared postquam genuit Enoch octingentos annos et genuit filios et filias 20et facti sunt omnes dies Iared nongenti sexaginta duo anni et mortuus est 21porro Enoch vixit sexaginta quinque annis et genuit Mathusalam 22et ambulavit Enoch cum Deo postquam genuit Mathusalam trecentis annis et genuit filios et filias 23et facti sunt omnes dies Enoch trecenti sexaginta quinque anni 24ambulavitque cum Deo et non apparuit quia tulit eum Deus 25vixit quoque Mathusalam centum octoginta septem annos et genuit Lamech 26et vixit Mathusalam postquam genuit Lamech septingentos octoginta duos annos et genuit filios et filias 27et facti sunt omnes dies Mathusalae nongenti sexaginta novem anni et mortuus est 28vixit autem Lamech centum octoginta duobus annis et genuit filium 29vocavitque nomen eius Noe dicens iste consolabitur nos ab operibus et laboribus manuum nostrarum in terra cui maledixit Dominus 30vixitque Lamech postquam genuit Noe quingentos nonaginta quinque annos et genuit filios et filias 31et facti sunt omnes dies Lamech septingenti septuaginta septem anni et mortuus est 32Noe vero cum quingentorum esset annorum genuit Sem et Ham et Iafeth
Chapter 6
1cumque coepissent homines multiplicari super terram et filias procreassent 2videntes filii Dei filias eorum quod essent pulchrae acceperunt uxores sibi ex omnibus quas elegerant 3dixitque Deus non permanebit spiritus meus in homine in aeternum quia caro est eruntque dies illius centum viginti annorum 4gigantes autem erant super terram in diebus illis postquam enim ingressi sunt filii Dei ad filias hominum illaeque genuerunt isti sunt potentes a saeculo viri famosi 5videns autem Deus quod multa malitia hominum esset in terra et cuncta cogitatio cordis intenta esset ad malum omni tempore 6paenituit eum quod hominem fecisset in terra et tactus dolore cordis intrinsecus 7delebo inquit hominem quem creavi a facie terrae ab homine usque ad animantia a reptili usque ad volucres caeli paenitet enim me fecisse eos 8Noe vero invenit gratiam coram Domino 9hae generationes Noe Noe vir iustus atque perfectus fuit in generationibus suis cum Deo ambulavit 10et genuit tres filios Sem Ham et Iafeth 11corrupta est autem terra coram Deo et repleta est iniquitate 12cumque vidisset Deus terram esse corruptam omnis quippe caro corruperat viam suam super terram 13dixit ad Noe finis universae carnis venit coram me repleta est terra iniquitate a facie eorum et ego disperdam eos cum terra 14fac tibi arcam de lignis levigatis mansiunculas in arca facies et bitumine linies intrinsecus et extrinsecus 15et sic facies eam trecentorum cubitorum erit longitudo arcae quinquaginta cubitorum latitudo et triginta cubitorum altitudo illius 16fenestram in arca facies et in cubito consummabis summitatem ostium autem arcae pones ex latere deorsum cenacula et tristega facies in ea 17ecce ego adducam diluvii aquas super terram ut interficiam omnem carnem in qua spiritus vitae est subter caelum universa quae in terra sunt consumentur 18ponamque foedus meum tecum et ingredieris arcam tu et filii tui uxor tua et uxores filiorum tuorum tecum 19et ex cunctis animantibus universae carnis bina induces in arcam ut vivant tecum masculini sexus et feminini 20de volucribus iuxta genus suum et de iumentis in genere suo et ex omni reptili terrae secundum genus suum bina de omnibus ingredientur tecum ut possint vivere 21tolles igitur tecum ex omnibus escis quae mandi possunt et conportabis apud te et erunt tam tibi quam illis in cibum 22fecit ergo Noe omnia quae praeceperat illi Deus
Chapter 7
1dixitque Dominus ad eum ingredere tu et omnis domus tua arcam te enim vidi iustum coram me in generatione hac 2ex omnibus animantibus mundis tolle septena septena masculum et feminam de animantibus vero non mundis duo duo masculum et feminam 3sed et de volatilibus caeli septena septena masculum et feminam ut salvetur semen super faciem universae terrae 4adhuc enim et post dies septem ego pluam super terram quadraginta diebus et quadraginta noctibus et delebo omnem substantiam quam feci de superficie terrae 5fecit ergo Noe omnia quae mandaverat ei Dominus 6eratque sescentorum annorum quando diluvii aquae inundaverunt super terram 7et ingressus est Noe et filii eius uxor eius et uxores filiorum eius cum eo in arcam propter aquas diluvii 8de animantibus quoque mundis et inmundis et de volucribus et ex omni quod movetur super terram 9duo et duo ingressa sunt ad Noe in arcam masculus et femina sicut praeceperat Deus Noe 10cumque transissent septem dies aquae diluvii inundaverunt super terram 11anno sescentesimo vitae Noe mense secundo septimodecimo die mensis rupti sunt omnes fontes abyssi magnae et cataractae caeli apertae sunt 12et facta est pluvia super terram quadraginta diebus et quadraginta noctibus 13in articulo diei illius ingressus est Noe et Sem et Ham et Iafeth filii eius uxor illius et tres uxores filiorum eius cum eis in arcam 14ipsi et omne animal secundum genus suum universaque iumenta in genus suum et omne quod movetur super terram in genere suo cunctumque volatile secundum genus suum universae aves omnesque volucres 15ingressae sunt ad Noe in arcam bina et bina ex omni carne in qua erat spiritus vitae 16et quae ingressa sunt masculus et femina ex omni carne introierunt sicut praeceperat ei Deus et inclusit eum Dominus de foris 17factumque est diluvium quadraginta diebus super terram et multiplicatae sunt aquae et elevaverunt arcam in sublime a terra 18vehementer inundaverunt et omnia repleverunt in superficie terrae porro arca ferebatur super aquas 19et aquae praevaluerunt nimis super terram opertique sunt omnes montes excelsi sub universo caelo 20quindecim cubitis altior fuit aqua super montes quos operuerat 21consumptaque est omnis caro quae movebatur super terram volucrum animantium bestiarum omniumque reptilium quae reptant super terram universi homines 22et cuncta in quibus spiraculum vitae est in terra mortua sunt 23et delevit omnem substantiam quae erat super terram ab homine usque ad pecus tam reptile quam volucres caeli et deleta sunt de terra remansit autem solus Noe et qui cum eo erant in arca 24obtinueruntque aquae terras centum quinquaginta diebus
Chapter 8
1recordatus autem Deus Noe cunctarumque animantium et omnium iumentorum quae erant cum eo in arca adduxit spiritum super terram et inminutae sunt aquae 2et clausi sunt fontes abyssi et cataractae caeli et prohibitae sunt pluviae de caelo 3reversaeque aquae de terra euntes et redeuntes et coeperunt minui post centum quinquaginta dies 4requievitque arca mense septimo vicesima septima die mensis super montes Armeniae 5at vero aquae ibant et decrescebant usque ad decimum mensem decimo enim mense prima die mensis apparuerunt cacumina montium 6cumque transissent quadraginta dies aperiens Noe fenestram arcae quam fecerat dimisit corvum 7qui egrediebatur et revertebatur donec siccarentur aquae super terram 8emisit quoque columbam post eum ut videret si iam cessassent aquae super faciem terrae 9quae cum non invenisset ubi requiesceret pes eius reversa est ad eum in arcam aquae enim erant super universam terram extenditque manum et adprehensam intulit in arcam 10expectatis autem ultra septem diebus aliis rursum dimisit columbam ex arca 11at illa venit ad eum ad vesperam portans ramum olivae virentibus foliis in ore suo intellexit ergo Noe quod cessassent aquae super terram 12expectavitque nihilominus septem alios dies et emisit columbam quae non est reversa ultra ad eum 13igitur sescentesimo primo anno primo mense prima die mensis inminutae sunt aquae super terram et aperiens Noe tectum arcae aspexit viditque quod exsiccata esset superficies terrae 14mense secundo septima et vicesima die mensis arefacta est terra 15locutus est autem Deus ad Noe dicens 16egredere de arca tu et uxor tua filii tui et uxores filiorum tuorum tecum 17cuncta animantia quae sunt apud te ex omni carne tam in volatilibus quam in bestiis et in universis reptilibus quae reptant super terram educ tecum et ingredimini super terram crescite et multiplicamini super eam 18egressus est ergo Noe et filii eius uxor illius et uxores filiorum eius cum eo 19sed et omnia animantia iumenta et reptilia quae repunt super terram secundum genus suum arcam egressa sunt 20aedificavit autem Noe altare Domino et tollens de cunctis pecoribus et volucribus mundis obtulit holocausta super altare 21odoratusque est Dominus odorem suavitatis et ait ad eum nequaquam ultra maledicam terrae propter homines sensus enim et cogitatio humani cordis in malum prona sunt ab adulescentia sua non igitur ultra percutiam omnem animantem sicut feci 22cunctis diebus terrae sementis et messis frigus et aestus aestas et hiemps nox et dies non requiescent
Chapter 9
1benedixitque Deus Noe et filiis eius et dixit ad eos crescite et multiplicamini et implete terram 2et terror vester ac tremor sit super cuncta animalia terrae et super omnes volucres caeli cum universis quae moventur in terra omnes pisces maris manui vestrae traditi sunt 3et omne quod movetur et vivit erit vobis in cibum quasi holera virentia tradidi vobis omnia 4excepto quod carnem cum sanguine non comedetis 5sanguinem enim animarum vestrarum requiram de manu cunctarum bestiarum et de manu hominis de manu viri et fratris eius requiram animam hominis 6quicumque effuderit humanum sanguinem fundetur sanguis illius ad imaginem quippe Dei factus est homo 7vos autem crescite et multiplicamini et ingredimini super terram et implete eam 8haec quoque dixit Deus ad Noe et ad filios eius cum eo 9ecce ego statuam pactum meum vobiscum et cum semine vestro post vos 10et ad omnem animam viventem quae est vobiscum tam in volucribus quam in iumentis et pecudibus terrae cunctis quae egressa sunt de arca et universis bestiis terrae 11statuam pactum meum vobiscum et nequaquam ultra interficietur omnis caro aquis diluvii neque erit deinceps diluvium dissipans terram 12dixitque Deus hoc signum foederis quod do inter me et vos et ad omnem animam viventem quae est vobiscum in generationes sempiternas 13arcum meum ponam in nubibus et erit signum foederis inter me et inter terram 14cumque obduxero nubibus caelum apparebit arcus meus in nubibus 15et recordabor foederis mei vobiscum et cum omni anima vivente quae carnem vegetat et non erunt ultra aquae diluvii ad delendam universam carnem 16eritque arcus in nubibus et videbo illum et recordabor foederis sempiterni quod pactum est inter Deum et inter omnem animam viventem universae carnis quae est super terram 17dixitque Deus Noe hoc erit signum foederis quod constitui inter me et inter omnem carnem super terram 18erant igitur filii Noe qui egressi sunt de arca Sem Ham et Iafeth porro Ham ipse est pater Chanaan 19tres isti sunt filii Noe et ab his disseminatum est omne hominum genus super universam terram 20coepitque Noe vir agricola exercere terram et plantavit vineam 21bibensque vinum inebriatus est et nudatus in tabernaculo suo 22quod cum vidisset Ham pater Chanaan verenda scilicet patris sui esse nuda nuntiavit duobus fratribus suis foras 23at vero Sem et Iafeth pallium inposuerunt umeris suis et incedentes retrorsum operuerunt verecunda patris sui faciesque eorum aversae erant et patris virilia non viderunt 24evigilans autem Noe ex vino cum didicisset quae fecerat ei filius suus minor 25ait maledictus Chanaan servus servorum erit fratribus suis 26dixitque benedictus Dominus Deus Sem sit Chanaan servus eius 27dilatet Deus Iafeth et habitet in tabernaculis Sem sitque Chanaan servus eius 28vixit autem Noe post diluvium trecentis quinquaginta annis 29et impleti sunt omnes dies eius nongentorum quinquaginta annorum et mortuus est
Chapter 10
1hae generationes filiorum Noe Sem Ham Iafeth natique sunt eis filii post diluvium 2filii Iafeth Gomer Magog et Madai Iavan et Thubal et Mosoch et Thiras 3porro filii Gomer Aschenez et Rifath et Thogorma 4filii autem Iavan Elisa et Tharsis Cetthim et Dodanim 5ab his divisae sunt insulae gentium in regionibus suis unusquisque secundum linguam et familias in nationibus suis 6filii autem Ham Chus et Mesraim et Fut et Chanaan 7filii Chus Saba et Hevila et Sabatha et Regma et Sabathaca filii Regma Saba et Dadan 8porro Chus genuit Nemrod ipse coepit esse potens in terra 9et erat robustus venator coram Domino ab hoc exivit proverbium quasi Nemrod robustus venator coram Domino 10fuit autem principium regni eius Babylon et Arach et Archad et Chalanne in terra Sennaar 11de terra illa egressus est Assur et aedificavit Nineven et plateas civitatis et Chale 12Resen quoque inter Nineven et Chale haec est civitas magna 13at vero Mesraim genuit Ludim et Anamim et Laabim Nepthuim 14et Phetrusim et Cesluim de quibus egressi sunt Philisthim et Capthurim 15Chanaan autem genuit Sidonem primogenitum suum Ettheum 16et Iebuseum et Amorreum Gergeseum 17Eveum et Araceum Sineum 18et Aradium Samariten et Amatheum et post haec disseminati sunt populi Chananeorum 19factique sunt termini Chanaan venientibus a Sidone Geraram usque Gazam donec ingrediaris Sodomam et Gomorram et Adama et Seboim usque Lesa 20hii filii Ham in cognationibus et linguis et generationibus terrisque et gentibus suis 21de Sem quoque nati sunt patre omnium filiorum Eber fratre Iafeth maiore 22filii Sem Aelam et Assur et Arfaxad et Lud et Aram 23filii Aram Us et Hul et Gether et Mes 24at vero Arfaxad genuit Sala de quo ortus est Eber 25natique sunt Eber filii duo nomen uni Faleg eo quod in diebus eius divisa sit terra et nomen fratris eius Iectan 26qui Iectan genuit Helmodad et Saleph et Asarmoth Iare 27et Aduram et Uzal Decla 28et Ebal et Abimahel Saba 29et Ophir et Evila et Iobab omnes isti filii Iectan 30et facta est habitatio eorum de Messa pergentibus usque Sephar montem orientalem 31isti filii Sem secundum cognationes et linguas et regiones in gentibus suis 32hae familiae Noe iuxta populos et nationes suas ab his divisae sunt gentes in terra post diluvium
Chapter 11
1erat autem terra labii unius et sermonum eorundem 2cumque proficiscerentur de oriente invenerunt campum in terra Sennaar et habitaverunt in eo 3dixitque alter ad proximum suum venite faciamus lateres et coquamus eos igni habueruntque lateres pro saxis et bitumen pro cemento 4et dixerunt venite faciamus nobis civitatem et turrem cuius culmen pertingat ad caelum et celebremus nomen nostrum antequam dividamur in universas terras 5descendit autem Dominus ut videret civitatem et turrem quam aedificabant filii Adam 6et dixit ecce unus est populus et unum labium omnibus coeperuntque hoc facere nec desistent a cogitationibus suis donec eas opere conpleant 7venite igitur descendamus et confundamus ibi linguam eorum ut non audiat unusquisque vocem proximi sui 8atque ita divisit eos Dominus ex illo loco in universas terras et cessaverunt aedificare civitatem 9et idcirco vocatum est nomen eius Babel quia ibi confusum est labium universae terrae et inde dispersit eos Dominus super faciem cunctarum regionum 10hae generationes Sem Sem centum erat annorum quando genuit Arfaxad biennio post diluvium 11vixitque Sem postquam genuit Arfaxad quingentos annos et genuit filios et filias 12porro Arfaxad vixit triginta quinque annos et genuit Sale 13vixitque Arfaxad postquam genuit Sale trecentis tribus annis et genuit filios et filias 14Sale quoque vixit triginta annis et genuit Eber 15vixitque Sale postquam genuit Eber quadringentis tribus annis et genuit filios et filias 16vixit autem Eber triginta quattuor annis et genuit Faleg 17et vixit Eber postquam genuit Faleg quadringentis triginta annis et genuit filios et filias 18vixit quoque Faleg triginta annis et genuit Reu 19vixitque Faleg postquam genuit Reu ducentis novem annis et genuit filios et filias 20vixit autem Reu triginta duobus annis et genuit Sarug 21vixitque Reu postquam genuit Sarug ducentis septem annis et genuit filios et filias 22vixit vero Sarug triginta annis et genuit Nahor 23vixitque Sarug postquam genuit Nahor ducentos annos et genuit filios et filias 24vixit autem Nahor viginti novem annis et genuit Thare 25vixitque Nahor postquam genuit Thare centum decem et novem annos et genuit filios et filias 26vixitque Thare septuaginta annis et genuit Abram et Nahor et Aran 27hae sunt autem generationes Thare Thare genuit Abram et Nahor et Aran porro Aran genuit Loth 28mortuusque est Aran ante Thare patrem suum in terra nativitatis suae in Ur Chaldeorum 29duxerunt autem Abram et Nahor uxores nomen autem uxoris Abram Sarai et nomen uxoris Nahor Melcha filia Aran patris Melchae et patris Ieschae 30erat autem Sarai sterilis nec habebat liberos 31tulit itaque Thare Abram filium suum et Loth filium Aran filium filii sui et Sarai nurum suam uxorem Abram filii sui et eduxit eos de Ur Chaldeorum ut irent in terram Chanaan veneruntque usque Haran et habitaverunt ibi 32et facti sunt dies Thare ducentorum quinque annorum et mortuus est in Haran
Chapter 12
1dixit autem Dominus ad Abram egredere de terra tua et de cognatione tua et de domo patris tui in terram quam monstrabo tibi 2faciamque te in gentem magnam et benedicam tibi et magnificabo nomen tuum erisque benedictus 3benedicam benedicentibus tibi et maledicam maledicentibus tibi atque in te benedicentur universae cognationes terrae 4egressus est itaque Abram sicut praeceperat ei Dominus et ivit cum eo Loth septuaginta quinque annorum erat Abram cum egrederetur de Haran 5tulitque Sarai uxorem suam et Loth filium fratris sui universamque substantiam quam possederant et animas quas fecerant in Haran et egressi sunt ut irent in terram Chanaan cumque venissent in eam 6pertransivit Abram terram usque ad locum Sychem usque ad convallem Inlustrem Chananeus autem tunc erat in terra 7apparuitque Dominus Abram et dixit ei semini tuo dabo terram hanc qui aedificavit ibi altare Domino qui apparuerat ei 8et inde transgrediens ad montem qui erat contra orientem Bethel tetendit ibi tabernaculum suum ab occidente habens Bethel et ab oriente Ai aedificavit quoque ibi altare Domino et invocavit nomen eius 9perrexitque Abram vadens et ultra progrediens ad meridiem 10facta est autem fames in terra descenditque Abram in Aegyptum ut peregrinaretur ibi praevaluerat enim fames in terra 11cumque prope esset ut ingrederetur Aegyptum dixit Sarai uxori suae novi quod pulchra sis mulier 12et quod cum viderint te Aegyptii dicturi sunt uxor ipsius est et interficient me et te reservabunt 13dic ergo obsecro te quod soror mea sis ut bene sit mihi propter te et vivat anima mea ob gratiam tui 14cum itaque ingressus esset Abram Aegyptum viderunt Aegyptii mulierem quod esset pulchra nimis 15et nuntiaverunt principes Pharaoni et laudaverunt eam apud illum et sublata est mulier in domum Pharaonis 16Abram vero bene usi sunt propter illam fueruntque ei oves et boves et asini et servi et famulae et asinae et cameli 17flagellavit autem Dominus Pharaonem plagis maximis et domum eius propter Sarai uxorem Abram 18vocavitque Pharao Abram et dixit ei quidnam est quod fecisti mihi quare non indicasti quod uxor tua esset 19quam ob causam dixisti esse sororem tuam ut tollerem eam mihi in uxorem nunc igitur ecce coniux tua accipe eam et vade 20praecepitque Pharao super Abram viris et deduxerunt eum et uxorem illius et omnia quae habebat
Chapter 13
1ascendit ergo Abram de Aegypto ipse et uxor eius et omnia quae habebat et Loth cum eo ad australem plagam 2erat autem dives valde in possessione argenti et auri 3reversusque est per iter quo venerat a meridie in Bethel usque ad locum ubi prius fixerat tabernaculum inter Bethel et Ai 4in loco altaris quod fecerat prius et invocavit ibi nomen Domini 5sed et Loth qui erat cum Abram fuerunt greges ovium et armenta et tabernacula 6nec poterat eos capere terra ut habitarent simul erat quippe substantia eorum multa et non quibant habitare communiter 7unde et facta est rixa inter pastores gregum Abram et Loth eo autem tempore Chananeus et Ferezeus habitabant in illa terra 8dixit ergo Abram ad Loth ne quaeso sit iurgium inter me et te et inter pastores meos et pastores tuos fratres enim sumus 9ecce universa terra coram te est recede a me obsecro si ad sinistram ieris ego ad dexteram tenebo si tu dexteram elegeris ego ad sinistram pergam 10elevatis itaque Loth oculis vidit omnem circa regionem Iordanis quae universa inrigabatur antequam subverteret Dominus Sodomam et Gomorram sicut paradisus Domini et sicut Aegyptus venientibus in Segor 11elegitque sibi Loth regionem circa Iordanem et recessit ab oriente divisique sunt alterutrum a fratre suo 12Abram habitavit in terra Chanaan Loth moratus est in oppidis quae erant circa Iordanem et habitavit in Sodomis 13homines autem Sodomitae pessimi erant et peccatores coram Domino nimis 14dixitque Dominus ad Abram postquam divisus est Loth ab eo leva oculos tuos et vide a loco in quo nunc es ad aquilonem et ad meridiem ad orientem et ad occidentem 15omnem terram quam conspicis tibi dabo et semini tuo usque in sempiternum 16faciamque semen tuum sicut pulverem terrae si quis potest hominum numerare pulverem semen quoque tuum numerare poterit 17surge et perambula terram in longitudine et in latitudine sua quia tibi daturus sum eam 18movens igitur Abram tabernaculum suum venit et habitavit iuxta convallem Mambre quod est in Hebron aedificavitque ibi altare Domino
Chapter 14
1factum est autem in illo tempore ut Amrafel rex Sennaar et Arioch rex Ponti et Chodorlahomor rex Aelamitarum et Thadal rex Gentium 2inirent bellum contra Bara regem Sodomorum et contra Bersa regem Gomorrae et contra Sennaab regem Adamae et contra Semeber regem Seboim contraque regem Balae ipsa est Segor 3omnes hii convenerunt in vallem Silvestrem quae nunc est mare Salis 4duodecim enim annis servierant Chodorlahomor et tertiodecimo anno recesserunt ab eo 5igitur anno quartodecimo venit Chodorlahomor et reges qui erant cum eo percusseruntque Rafaim in Astharothcarnaim et Zuzim cum eis et Emim in Savecariathaim 6et Chorreos in montibus Seir usque ad campestria Pharan quae est in solitudine 7reversique sunt et venerunt ad fontem Mesfat ipsa est Cades et percusserunt omnem regionem Amalechitarum et Amorreum qui habitabat in Asasonthamar 8et egressi sunt rex Sodomorum et rex Gomorrae rexque Adamae et rex Seboim necnon et rex Balae quae est Segor et direxerunt contra eos aciem in valle Silvestri 9scilicet adversum Chodorlahomor regem Aelamitarum et Thadal regem Gentium et Amrafel regem Sennaar et Arioch regem Ponti quattuor reges adversus quinque 10vallis autem Silvestris habebat puteos multos bituminis itaque rex Sodomorum et Gomorrae terga verterunt cecideruntque ibi et qui remanserant fugerunt ad montem 11tulerunt autem omnem substantiam Sodomorum et Gomorrae et universa quae ad cibum pertinent et abierunt 12necnon et Loth et substantiam eius filium fratris Abram qui habitabat in Sodomis 13et ecce unus qui evaserat nuntiavit Abram Hebraeo qui habitabat in convalle Mambre Amorrei fratris Eschol et fratris Aner hii enim pepigerant foedus cum Abram 14quod cum audisset Abram captum videlicet Loth fratrem suum numeravit expeditos vernaculos suos trecentos decem et octo et persecutus est eos usque Dan 15et divisis sociis inruit super eos nocte percussitque eos et persecutus est usque Hoba quae est ad levam Damasci 16reduxitque omnem substantiam et Loth fratrem suum cum substantia illius mulieres quoque et populum 17egressus est autem rex Sodomorum in occursum eius postquam reversus est a caede Chodorlahomor et regum qui cum eo erant in valle Save quae est vallis Regis 18at vero Melchisedech rex Salem proferens panem et vinum erat enim sacerdos Dei altissimi 19benedixit ei et ait benedictus Abram Deo excelso qui creavit caelum et terram 20et benedictus Deus excelsus quo protegente hostes in manibus tuis sunt et dedit ei decimas ex omnibus 21dixit autem rex Sodomorum ad Abram da mihi animas cetera tolle tibi 22qui respondit ei levo manum meam ad Dominum Deum excelsum possessorem caeli et terrae 23quod a filo subteminis usque ad corrigiam caligae non accipiam ex omnibus quae tua sunt ne dicas ego ditavi Abram 24exceptis his quae comederunt iuvenes et partibus virorum qui venerunt mecum Aner Eschol et Mambre isti accipient partes suas
Chapter 15
1his itaque transactis factus est sermo Domini ad Abram per visionem dicens noli timere Abram ego protector tuus sum et merces tua magna nimis 2dixitque Abram Domine Deus quid dabis mihi ego vadam absque liberis et filius procuratoris domus meae iste Damascus Eliezer 3addiditque Abram mihi autem non dedisti semen et ecce vernaculus meus heres meus erit 4statimque sermo Domini factus est ad eum dicens non erit hic heres tuus sed qui egredietur de utero tuo ipsum habebis heredem 5eduxitque eum foras et ait illi suspice caelum et numera stellas si potes et dixit ei sic erit semen tuum 6credidit Domino et reputatum est ei ad iustitiam 7dixitque ad eum ego Dominus qui eduxi te de Ur Chaldeorum ut darem tibi terram istam et possideres eam 8at ille ait Domine Deus unde scire possum quod possessurus sim eam 9respondens Dominus sume inquit mihi vaccam triennem et capram trimam et arietem annorum trium turturem quoque et columbam 10qui tollens universa haec divisit per medium et utrasque partes contra se altrinsecus posuit aves autem non divisit 11descenderuntque volucres super cadavera et abigebat eas Abram 12cumque sol occumberet sopor inruit super Abram et horror magnus et tenebrosus invasit eum 13dictumque est ad eum scito praenoscens quod peregrinum futurum sit semen tuum in terra non sua et subicient eos servituti et adfligent quadringentis annis 14verumtamen gentem cui servituri sunt ego iudicabo et post haec egredientur cum magna substantia 15tu autem ibis ad patres tuos in pace sepultus in senectute bona 16generatione autem quarta revertentur huc necdum enim conpletae sunt iniquitates Amorreorum usque ad praesens tempus 17cum ergo occubuisset sol facta est caligo tenebrosa et apparuit clibanus fumans et lampas ignis transiens inter divisiones illas 18in die illo pepigit Dominus cum Abram foedus dicens semini tuo dabo terram hanc a fluvio Aegypti usque ad fluvium magnum flumen Eufraten 19Cineos et Cenezeos et Cedmoneos 20et Hettheos et Ferezeos Rafaim quoque 21et Amorreos et Chananeos et Gergeseos et Iebuseos
Chapter 16
1igitur Sarai uxor Abram non genuerat liberos sed habens ancillam aegyptiam nomine Agar 2dixit marito suo ecce conclusit me Dominus ne parerem ingredere ad ancillam meam si forte saltem ex illa suscipiam filios cumque ille adquiesceret deprecanti 3tulit Agar Aegyptiam ancillam suam post annos decem quam habitare coeperant in terra Chanaan et dedit eam viro suo uxorem 4qui ingressus est ad eam at illa concepisse se videns despexit dominam suam 5dixitque Sarai ad Abram inique agis contra me ego dedi ancillam meam in sinum tuum quae videns quod conceperit despectui me habet iudicet Dominus inter me et te 6cui respondens Abram ecce ait ancilla tua in manu tua est utere ea ut libet adfligente igitur eam Sarai fugam iniit 7cumque invenisset illam angelus Domini iuxta fontem aquae in solitudine qui est in via Sur 8dixit ad eam Agar ancilla Sarai unde venis et quo vadis quae respondit a facie Sarai dominae meae ego fugio 9dixitque ei angelus Domini revertere ad dominam tuam et humiliare sub manibus ipsius 10et rursum multiplicans inquit multiplicabo semen tuum et non numerabitur prae multitudine 11ac deinceps ecce ait concepisti et paries filium vocabisque nomen eius Ismahel eo quod audierit Dominus adflictionem tuam 12hic erit ferus homo manus eius contra omnes et manus omnium contra eum et e regione universorum fratrum suorum figet tabernacula 13vocavit autem nomen Domini qui loquebatur ad eam Tu Deus qui vidisti me dixit enim profecto hic vidi posteriora videntis me 14propterea appellavit puteum illum puteum Viventis et videntis me ipse est inter Cades et Barad 15peperitque Abrae filium qui vocavit nomen eius Ismahel 16octoginta et sex annorum erat quando peperit ei Agar Ismahelem
Chapter 17
1postquam vero nonaginta et novem annorum esse coeperat apparuit ei Dominus dixitque ad eum ego Deus omnipotens ambula coram me et esto perfectus 2ponamque foedus meum inter me et te et multiplicabo te vehementer nimis 3cecidit Abram pronus in faciem 4dixitque ei Deus ego sum et pactum meum tecum erisque pater multarum gentium 5nec ultra vocabitur nomen tuum Abram sed appellaberis Abraham quia patrem multarum gentium constitui te 6faciamque te crescere vehementissime et ponam in gentibus regesque ex te egredientur 7et statuam pactum meum inter me et te et inter semen tuum post te in generationibus suis foedere sempiterno ut sim Deus tuus et seminis tui post te 8daboque tibi et semini tuo terram peregrinationis tuae omnem terram Chanaan in possessionem aeternam eroque Deus eorum 9dixit iterum Deus ad Abraham et tu ergo custodies pactum meum et semen tuum post te in generationibus suis 10hoc est pactum quod observabitis inter me et vos et semen tuum post te circumcidetur ex vobis omne masculinum 11et circumcidetis carnem praeputii vestri ut sit in signum foederis inter me et vos 12infans octo dierum circumcidetur in vobis omne masculinum in generationibus vestris tam vernaculus quam empticius circumcidetur et quicumque non fuerit de stirpe vestra 13eritque pactum meum in carne vestra in foedus aeternum 14masculus cuius praeputii caro circumcisa non fuerit delebitur anima illa de populo suo quia pactum meum irritum fecit 15dixit quoque Deus ad Abraham Sarai uxorem tuam non vocabis Sarai sed Sarram 16et benedicam ei et ex illa dabo tibi filium cui benedicturus sum eritque in nationes et reges populorum orientur ex eo 17cecidit Abraham in faciem et risit dicens in corde suo putasne centenario nascetur filius et Sarra nonagenaria pariet 18dixitque ad Deum utinam Ismahel vivat coram te 19et ait Deus ad Abraham Sarra uxor tua pariet tibi filium vocabisque nomen eius Isaac et constituam pactum meum illi in foedus sempiternum et semini eius post eum 20super Ismahel quoque exaudivi te ecce benedicam ei et augebo et multiplicabo eum valde duodecim duces generabit et faciam illum in gentem magnam 21pactum vero meum statuam ad Isaac quem pariet tibi Sarra tempore isto in anno altero 22cumque finitus esset sermo loquentis cum eo ascendit Deus ab Abraham 23tulit autem Abraham Ismahelem filium suum et omnes vernaculos domus suae universosque quos emerat cunctos mares ex omnibus viris domus suae et circumcidit carnem praeputii eorum statim in ipsa die sicut praeceperat ei Deus 24nonaginta novem erat annorum quando circumcidit carnem praeputii sui 25et Ismahel filius eius tredecim annos impleverat tempore circumcisionis suae 26eadem die circumcisus est Abraham et Ismahel filius eius 27et omnes viri domus illius tam vernaculi quam empticii et alienigenae pariter circumcisi sunt
Chapter 18
1apparuit autem ei Dominus in convalle Mambre sedenti in ostio tabernaculi sui in ipso fervore diei 2cumque elevasset oculos apparuerunt ei tres viri stantes propter eum quos cum vidisset cucurrit in occursum eorum de ostio tabernaculi et adoravit in terra 3et dixit Domine si inveni gratiam in oculis tuis ne transeas servum tuum 4sed adferam pauxillum aquae et lavate pedes vestros et requiescite sub arbore 5ponam buccellam panis et confortate cor vestrum postea transibitis idcirco enim declinastis ad servum vestrum qui dixerunt fac ut locutus es 6festinavit Abraham in tabernaculum ad Sarram dixitque ei adcelera tria sata similae commisce et fac subcinericios panes 7ipse vero ad armentum cucurrit et tulit inde vitulum tenerrimum et optimum deditque puero qui festinavit et coxit illum 8tulit quoque butyrum et lac et vitulum quem coxerat et posuit coram eis ipse vero stabat iuxta eos sub arbore 9cumque comedissent dixerunt ad eum ubi est Sarra uxor tua ille respondit ecce in tabernaculo est 10cui dixit revertens veniam ad te tempore isto vita comite et habebit filium Sarra uxor tua quo audito Sarra risit post ostium tabernaculi 11erant autem ambo senes provectaeque aetatis et desierant Sarrae fieri muliebria 12quae risit occulte dicens postquam consenui et dominus meus vetulus est voluptati operam dabo 13dixit autem Dominus ad Abraham quare risit Sarra dicens num vere paritura sum anus 14numquid Deo est quicquam difficile iuxta condictum revertar ad te hoc eodem tempore vita comite et habebit Sarra filium 15negavit Sarra dicens non risi timore perterrita Dominus autem non est inquit ita sed risisti 16cum ergo surrexissent inde viri direxerunt oculos suos contra Sodomam et Abraham simul gradiebatur deducens eos 17dixitque Dominus num celare potero Abraham quae gesturus sum 18cum futurus sit in gentem magnam ac robustissimam et benedicendae sint in illo omnes nationes terrae 19scio enim quod praecepturus sit filiis suis et domui suae post se ut custodiant viam Domini et faciant iustitiam et iudicium ut adducat Dominus propter Abraham omnia quae locutus est ad eum 20dixit itaque Dominus clamor Sodomorum et Gomorrae multiplicatus est et peccatum earum adgravatum est nimis 21descendam et videbo utrum clamorem qui venit ad me opere conpleverint an non est ita ut sciam 22converteruntque se inde et abierunt Sodomam Abraham vero adhuc stabat coram Domino 23et adpropinquans ait numquid perdes iustum cum impio 24si fuerint quinquaginta iusti in civitate peribunt simul et non parces loco illi propter quinquaginta iustos si fuerint in eo 25absit a te ut rem hanc facias et occidas iustum cum impio fiatque iustus sicut impius non est hoc tuum qui iudicas omnem terram nequaquam facies iudicium 26dixitque Dominus ad eum si invenero Sodomis quinquaginta iustos in medio civitatis dimittam omni loco propter eos 27respondens Abraham ait quia semel coepi loquar ad Dominum meum cum sim pulvis et cinis 28quid si minus quinquaginta iustis quinque fuerint delebis propter quinque universam urbem et ait non delebo si invenero ibi quadraginta quinque 29rursumque locutus est ad eum sin autem quadraginta inventi fuerint quid facies ait non percutiam propter quadraginta 30ne quaeso inquit indigneris Domine si loquar quid si inventi fuerint ibi triginta respondit non faciam si invenero ibi triginta 31quia semel ait coepi loquar ad Dominum meum quid si inventi fuerint ibi viginti dixit non interficiam propter viginti 32obsecro inquit ne irascaris Domine si loquar adhuc semel quid si inventi fuerint ibi decem dixit non delebo propter decem 33abiit Dominus postquam cessavit loqui ad Abraham et ille reversus est in locum suum
Chapter 19
1veneruntque duo angeli Sodomam vespere sedente Loth in foribus civitatis qui cum vidisset surrexit et ivit obviam eis adoravitque pronus in terra 2et dixit obsecro domini declinate in domum pueri vestri et manete ibi lavate pedes vestros et mane proficiscimini in viam vestram qui dixerunt minime sed in platea manebimus 3conpulit illos oppido ut deverterent ad eum ingressisque domum illius fecit convivium coxit azyma et comederunt 4prius autem quam irent cubitum viri civitatis vallaverunt domum a puero usque ad senem omnis populus simul 5vocaveruntque Loth et dixerunt ei ubi sunt viri qui introierunt ad te nocte educ illos huc ut cognoscamus eos 6egressus ad eos Loth post tergum adcludens ostium ait 7nolite quaeso fratres mei nolite malum hoc facere 8habeo duas filias quae necdum cognoverunt virum educam eas ad vos et abutimini eis sicut placuerit vobis dummodo viris istis nihil faciatis mali quia ingressi sunt sub umbraculum tegminis mei 9at illi dixerunt recede illuc et rursus ingressus es inquiunt ut advena numquid ut iudices te ergo ipsum magis quam hos adfligemus vimque faciebant Loth vehementissime iam prope erat ut refringerent fores 10et ecce miserunt manum viri et introduxerunt ad se Loth cluseruntque ostium 11et eos qui erant foris percusserunt caecitate a minimo usque ad maximum ita ut ostium invenire non possent 12dixerunt autem ad Loth habes hic tuorum quempiam generum aut filios aut filias omnes qui tui sunt educ de urbe hac 13delebimus enim locum istum eo quod increverit clamor eorum coram Domino qui misit nos ut perdamus illos 14egressus itaque Loth locutus est ad generos suos qui accepturi erant filias eius et dixit surgite egredimini de loco isto quia delebit Dominus civitatem hanc et visus est eis quasi ludens loqui 15cumque esset mane cogebant eum angeli dicentes surge et tolle uxorem tuam et duas filias quas habes ne et tu pariter pereas in scelere civitatis 16dissimulante illo adprehenderunt manum eius et manum uxoris ac duarum filiarum eius eo quod parceret Dominus illi 17et eduxerunt eum posueruntque extra civitatem ibi locutus est ad eum salva animam tuam noli respicere post tergum nec stes in omni circa regione sed in monte salvum te fac ne et tu simul pereas 18dixitque Loth ad eos quaeso Domine mi 19quia invenit servus tuus gratiam coram te et magnificasti misericordiam tuam quam fecisti mecum ut salvares animam meam nec possum in monte salvari ne forte adprehendat me malum et moriar 20est civitas haec iuxta ad quam possum fugere parva et salvabor in ea numquid non modica est et vivet anima mea 21dixitque ad eum ecce etiam in hoc suscepi preces tuas ut non subvertam urbem pro qua locutus es 22festina et salvare ibi quia non potero facere quicquam donec ingrediaris illuc idcirco vocatum est nomen urbis illius Segor 23sol egressus est super terram et Loth ingressus est in Segor 24igitur Dominus pluit super Sodomam et Gomorram sulphur et ignem a Domino de caelo 25et subvertit civitates has et omnem circa regionem universos habitatores urbium et cuncta terrae virentia 26respiciensque uxor eius post se versa est in statuam salis 27Abraham autem consurgens mane ubi steterat prius cum Domino 28intuitus est Sodomam et Gomorram et universam terram regionis illius viditque ascendentem favillam de terra quasi fornacis fumum 29cum enim subverteret Deus civitates regionis illius recordatus est Abrahae et liberavit Loth de subversione urbium in quibus habitaverat 30ascenditque Loth de Segor et mansit in monte duae quoque filiae eius cum eo timuerat enim manere in Segor et mansit in spelunca ipse et duae filiae eius 31dixitque maior ad minorem pater noster senex est et nullus virorum remansit in terra qui possit ingredi ad nos iuxta morem universae terrae 32veni inebriemus eum vino dormiamusque cum eo ut servare possimus ex patre nostro semen 33dederunt itaque patri suo bibere vinum nocte illa et ingressa est maior dormivitque cum patre at ille non sensit nec quando accubuit filia nec quando surrexit 34altera quoque die dixit maior ad minorem ecce dormivi heri cum patre meo demus ei bibere vinum etiam hac nocte et dormies cum eo ut salvemus semen de patre nostro 35dederunt et illa nocte patri vinum ingressaque minor filia dormivit cum eo et nec tunc quidem sensit quando concubuerit vel quando illa surrexerit 36conceperunt ergo duae filiae Loth de patre suo 37peperitque maior filium et vocavit nomen eius Moab ipse est pater Moabitarum usque in praesentem diem 38minor quoque peperit filium et vocavit nomen eius Ammon id est filius populi mei ipse est pater Ammanitarum usque hodie
Chapter 20
1profectus inde Abraham in terram australem habitavit inter Cades et Sur et peregrinatus est in Geraris 2dixitque de Sarra uxore sua soror mea est misit ergo Abimelech rex Gerarae et tulit eam 3venit autem Deus ad Abimelech per somnium noctis et ait ei en morieris propter mulierem quam tulisti habet enim virum 4Abimelech vero non tetigerat eam et ait Domine num gentem ignorantem et iustam interficies 5nonne ipse dixit mihi soror mea est et ipsa ait frater meus est in simplicitate cordis mei et munditia manuum mearum feci hoc 6dixitque ad eum Deus et ego scio quod simplici corde feceris et ideo custodivi te ne peccares in me et non dimisi ut tangeres eam 7nunc igitur redde uxorem viro suo quia propheta est et orabit pro te et vives si autem nolueris reddere scito quod morte morieris tu et omnia quae tua sunt 8statimque de nocte consurgens Abimelech vocavit omnes servos suos et locutus est universa verba haec in auribus eorum timueruntque omnes viri valde 9vocavit autem Abimelech etiam Abraham et dixit ei quid fecisti nobis quid peccavimus in te quia induxisti super me et super regnum meum peccatum grande quae non debuisti facere fecisti nobis 10rursusque expostulans ait quid vidisti ut hoc faceres 11respondit Abraham cogitavi mecum dicens forsitan non est timor Dei in loco isto et interficient me propter uxorem meam 12alias autem et vere soror mea est filia patris mei et non filia matris meae et duxi eam uxorem 13postquam autem eduxit me Deus de domo patris mei dixi ad eam hanc misericordiam facies mecum in omni loco ad quem ingrediemur dices quod frater tuus sim 14tulit igitur Abimelech oves et boves et servos et ancillas et dedit Abraham reddiditque illi Sarram uxorem suam 15et ait terra coram vobis est ubicumque tibi placuerit habita 16Sarrae autem dixit ecce mille argenteos dedi fratri tuo hoc erit tibi in velamen oculorum ad omnes qui tecum sunt et quocumque perrexeris mementoque te deprehensam 17orante autem Abraham sanavit Deus Abimelech et uxorem ancillasque eius et pepererunt 18concluserat enim Deus omnem vulvam domus Abimelech propter Sarram uxorem Abraham
Chapter 21
1visitavit autem Dominus Sarram sicut promiserat et implevit quae locutus est 2concepitque et peperit filium in senectute sua tempore quo praedixerat ei Deus 3vocavitque Abraham nomen filii sui quem genuit ei Sarra Isaac 4et circumcidit eum octavo die sicut praeceperat ei Deus 5cum centum esset annorum hac quippe aetate patris natus est Isaac 6dixitque Sarra risum fecit mihi Deus quicumque audierit conridebit mihi 7rursumque ait quis auditurum crederet Abraham quod Sarra lactaret filium quem peperit ei iam seni 8crevit igitur puer et ablactatus est fecitque Abraham grande convivium in die ablactationis eius 9cumque vidisset Sarra filium Agar Aegyptiae ludentem dixit ad Abraham 10eice ancillam hanc et filium eius non enim erit heres filius ancillae cum filio meo Isaac 11dure accepit hoc Abraham pro filio suo 12cui dixit Deus non tibi videatur asperum super puero et super ancilla tua omnia quae dixerit tibi Sarra audi vocem eius quia in Isaac vocabitur tibi semen 13sed et filium ancillae faciam in gentem magnam quia semen tuum est 14surrexit itaque Abraham mane et tollens panem et utrem aquae inposuit scapulae eius tradiditque puerum et dimisit eam quae cum abisset errabat in solitudine Bersabee 15cumque consumpta esset aqua in utre abiecit puerum subter unam arborum quae ibi erant 16et abiit seditque e regione procul quantum potest arcus iacere dixit enim non videbo morientem puerum et sedens contra levavit vocem suam et flevit 17exaudivit autem Deus vocem pueri vocavitque angelus Domini Agar de caelo dicens quid agis Agar noli timere exaudivit enim Deus vocem pueri de loco in quo est 18surge tolle puerum et tene manum illius quia in gentem magnam faciam eum 19aperuitque oculos eius Deus quae videns puteum aquae abiit et implevit utrem deditque puero bibere 20et fuit cum eo qui crevit et moratus est in solitudine et factus est iuvenis sagittarius 21habitavitque in deserto Pharan et accepit illi mater sua uxorem de terra Aegypti 22eodem tempore dixit Abimelech et Fichol princeps exercitus eius ad Abraham Deus tecum est in universis quae agis 23iura ergo per Dominum ne noceas mihi et posteris meis stirpique meae sed iuxta misericordiam quam feci tibi facies mihi et terrae in qua versatus es advena 24dixitque Abraham ego iurabo 25et increpavit Abimelech propter puteum aquae quem vi abstulerant servi illius 26respondit Abimelech nescivi quis fecerit hanc rem sed et tu non indicasti mihi et ego non audivi praeter hodie 27tulit itaque Abraham oves et boves et dedit Abimelech percusseruntque ambo foedus 28et statuit Abraham septem agnas gregis seorsum 29cui dixit Abimelech quid sibi volunt septem agnae istae quas stare fecisti seorsum 30at ille septem inquit agnas accipies de manu mea ut sint in testimonium mihi quoniam ego fodi puteum istum 31idcirco vocatus est locus ille Bersabee quia ibi uterque iuraverunt 32et inierunt foedus pro puteo Iuramenti 33surrexit autem Abimelech et Fichol princeps militiae eius reversique sunt in terram Palestinorum Abraham vero plantavit nemus in Bersabee et invocavit ibi nomen Domini Dei aeterni 34et fuit colonus terrae Philisthinorum diebus multis
Chapter 22
1quae postquam gesta sunt temptavit Deus Abraham et dixit ad eum Abraham ille respondit adsum 2ait ei tolle filium tuum unigenitum quem diligis Isaac et vade in terram Visionis atque offer eum ibi holocaustum super unum montium quem monstravero tibi 3igitur Abraham de nocte consurgens stravit asinum suum ducens secum duos iuvenes et Isaac filium suum cumque concidisset ligna in holocaustum abiit ad locum quem praeceperat ei Deus 4die autem tertio elevatis oculis vidit locum procul 5dixitque ad pueros suos expectate hic cum asino ego et puer illuc usque properantes postquam adoraverimus revertemur ad vos 6tulit quoque ligna holocausti et inposuit super Isaac filium suum ipse vero portabat in manibus ignem et gladium cumque duo pergerent simul 7dixit Isaac patri suo pater mi at ille respondit quid vis fili ecce inquit ignis et ligna ubi est victima holocausti 8dixit Abraham Deus providebit sibi victimam holocausti fili mi pergebant ergo pariter 9veneruntque ad locum quem ostenderat ei Deus in quo aedificavit altare et desuper ligna conposuit cumque conligasset Isaac filium suum posuit eum in altari super struem lignorum 10extenditque manum et arripuit gladium ut immolaret filium 11et ecce angelus Domini de caelo clamavit dicens Abraham Abraham qui respondit adsum 12dixitque ei non extendas manum tuam super puerum neque facias illi quicquam nunc cognovi quod timeas Dominum et non peperceris filio tuo unigenito propter me 13levavit Abraham oculos viditque post tergum arietem inter vepres herentem cornibus quem adsumens obtulit holocaustum pro filio 14appellavitque nomen loci illius Dominus videt unde usque hodie dicitur in monte Dominus videbit 15vocavit autem angelus Domini Abraham secundo de caelo dicens 16per memet ipsum iuravi dicit Dominus quia fecisti rem hanc et non pepercisti filio tuo unigenito 17benedicam tibi et multiplicabo semen tuum sicut stellas caeli et velut harenam quae est in litore maris possidebit semen tuum portas inimicorum suorum 18et benedicentur in semine tuo omnes gentes terrae quia oboedisti voci meae 19reversus est Abraham ad pueros suos abieruntque Bersabee simul et habitavit ibi 20his itaque gestis nuntiatum est Abraham quod Melcha quoque genuisset filios Nahor fratri suo 21Hus primogenitum et Buz fratrem eius Camuhel patrem Syrorum 22et Chased et Azau Pheldas quoque et Iedlaph 23ac Bathuel de quo nata est Rebecca octo istos genuit Melcha Nahor fratri Abraham 24concubina vero illius nomine Roma peperit Tabee et Gaom et Thaas et Maacha
Chapter 23
1vixit autem Sarra centum viginti septem annis 2et mortua est in civitate Arbee quae est Hebron in terra Chanaan venitque Abraham ut plangeret et fleret eam 3cumque surrexisset ab officio funeris locutus est ad filios Heth dicens 4advena sum et peregrinus apud vos date mihi ius sepulchri vobiscum ut sepeliam mortuum meum 5responderuntque filii Heth 6audi nos domine princeps Dei es apud nos in electis sepulchris nostris sepeli mortuum tuum nullusque prohibere te poterit quin in monumento eius sepelias mortuum tuum 7surrexit Abraham et adoravit populum terrae filios videlicet Heth 8dixitque ad eos si placet animae vestrae ut sepeliam mortuum meum audite me et intercedite apud Ephron filium Soor 9ut det mihi speluncam duplicem quam habet in extrema parte agri sui pecunia digna tradat mihi eam coram vobis in possessionem sepulchri 10habitabat autem Ephron in medio filiorum Heth responditque ad Abraham cunctis audientibus qui ingrediebantur portam civitatis illius dicens 11nequaquam ita fiat domine mi sed magis ausculta quod loquor agrum trado tibi et speluncam quae in eo est praesentibus filiis populi mei sepeli mortuum tuum 12adoravit Abraham coram populo terrae 13et locutus est ad Ephron circumstante plebe quaeso ut audias me dabo pecuniam pro agro suscipe eam et sic sepeliam mortuum meum in eo 14respondit Ephron 15domine mi audi terram quam postulas quadringentis argenti siclis valet istud est pretium inter me et te sed quantum est hoc sepeli mortuum tuum 16quod cum audisset Abraham adpendit pecuniam quam Ephron postulaverat audientibus filiis Heth quadringentos siclos argenti et probati monetae publicae 17confirmatusque est ager quondam Ephronis in quo erat spelunca duplex respiciens Mambre tam ipse quam spelunca et omnes arbores eius in cunctis terminis per circuitum 18Abrahae in possessionem videntibus filiis Heth et cunctis qui intrabant portam civitatis illius 19atque ita sepelivit Abraham Sarram uxorem suam in spelunca agri duplici qui respiciebat Mambre haec est Hebron in terra Chanaan 20et confirmatus est ager et antrum quod erat in eo Abrahae in possessionem monumenti a filiis Heth
Chapter 24
1erat autem Abraham senex dierumque multorum et Dominus in cunctis benedixerat ei 2dixitque ad servum seniorem domus suae qui praeerat omnibus quae habebat pone manum tuam subter femur meum 3ut adiurem te per Dominum Deum caeli et terrae ut non accipias uxorem filio meo de filiabus Chananeorum inter quos habito 4sed ad terram et ad cognationem meam proficiscaris et inde accipias uxorem filio meo Isaac 5respondit servus si noluerit mulier venire mecum in terram hanc num reducere debeo filium tuum ad locum de quo egressus es 6dixit Abraham cave nequando reducas illuc filium meum 7Dominus Deus caeli qui tulit me de domo patris mei et de terra nativitatis meae qui locutus est mihi et iuravit dicens semini tuo dabo terram hanc ipse mittet angelum suum coram te et accipies inde uxorem filio meo 8sin autem noluerit mulier sequi te non teneberis iuramento filium tantum meum ne reducas illuc 9posuit ergo servus manum sub femore Abraham domini sui et iuravit illi super sermone hoc 10tulitque decem camelos de grege domini sui et abiit ex omnibus bonis eius portans secum profectusque perrexit Mesopotamiam ad urbem Nahor 11cumque camelos fecisset accumbere extra oppidum iuxta puteum aquae vespere eo tempore quo solent mulieres egredi ad hauriendam aquam dixit 12Domine Deus domini mei Abraham occurre obsecro hodie mihi et fac misericordiam cum domino meo Abraham 13ecce ego sto propter fontem aquae et filiae habitatorum huius civitatis egredientur ad hauriendam aquam 14igitur puella cui ego dixero inclina hydriam tuam ut bibam et illa responderit bibe quin et camelis tuis dabo potum ipsa est quam praeparasti servo tuo Isaac et per hoc intellegam quod feceris misericordiam cum domino meo 15necdum intra se verba conpleverat et ecce Rebecca egrediebatur filia Bathuel filii Melchae uxoris Nahor fratris Abraham habens hydriam in scapula 16puella decora nimis virgoque pulcherrima et incognita viro descenderat autem ad fontem et impleverat hydriam ac revertebatur 17occurritque ei servus et ait pauxillum mihi ad sorbendum praebe aquae de hydria tua 18quae respondit bibe domine mi celeriterque deposuit hydriam super ulnam suam et dedit ei potum 19cumque ille bibisset adiecit quin et camelis tuis hauriam aquam donec cuncti bibant 20effundensque hydriam in canalibus recurrit ad puteum ut hauriret aquam et haustam omnibus camelis dedit 21ille autem contemplabatur eam tacitus scire volens utrum prosperum fecisset iter suum Dominus an non 22postquam ergo biberunt cameli protulit vir inaures aureas adpendentes siclos duos et armillas totidem pondo siclorum decem 23dixitque ad eam cuius es filia indica mihi est in domo patris tui locus ad manendum 24quae respondit filia Bathuelis sum filii Melchae quem peperit Nahor 25et addidit dicens palearum quoque et faeni plurimum est apud nos et locus spatiosus ad manendum 26inclinavit se homo et adoravit Dominum 27dicens benedictus Dominus Deus domini mei Abraham qui non abstulit misericordiam et veritatem suam a domino meo et recto me itinere perduxit in domum fratris domini mei 28cucurrit itaque puella et nuntiavit in domum matris suae omnia quae audierat 29habebat autem Rebecca fratrem nomine Laban qui festinus egressus est ad hominem ubi erat fons 30cumque vidisset inaures et armillas in manibus sororis suae et audisset cuncta verba referentis haec locutus est mihi homo venit ad virum qui stabat iuxta camelos et propter fontem aquae 31dixitque ad eum ingredere benedicte Domini cur foris stas praeparavi domum et locum camelis 32et introduxit eum hospitium ac destravit camelos deditque paleas et faenum et aquam ad lavandos pedes camelorum et virorum qui venerant cum eo 33et adpositus est in conspectu eius panis qui ait non comedam donec loquar sermones meos respondit ei loquere 34at ille servus inquit Abraham sum 35et Dominus benedixit domino meo valde magnificatusque est et dedit ei oves et boves argentum et aurum servos et ancillas camelos et asinos 36et peperit Sarra uxor domini mei filium domino meo in senectute sua deditque illi omnia quae habuerat 37et adiuravit me dominus meus dicens non accipies uxorem filio meo de filiabus Chananeorum in quorum terra habito 38sed ad domum patris mei perges et de cognatione mea accipies uxorem filio meo 39ego vero respondi domino meo quid si noluerit venire mecum mulier 40Dominus ait in cuius conspectu ambulo mittet angelum suum tecum et diriget viam tuam accipiesque uxorem filio meo de cognatione mea et de domo patris mei 41innocens eris a maledictione mea cum veneris ad propinquos meos et non dederint tibi 42veni ergo hodie ad fontem et dixi Domine Deus domini mei Abraham si direxisti viam meam in qua nunc ambulo 43ecce sto iuxta fontem aquae et virgo quae egredietur ad hauriendam aquam audierit a me da mihi pauxillum aquae ad bibendum ex hydria tua 44et dixerit mihi et tu bibe et camelis tuis hauriam ipsa est mulier quam praeparavit Dominus filio domini mei 45dum haec mecum tacitus volverem apparuit Rebecca veniens cum hydria quam portabat in scapula descenditque ad fontem et hausit aquam et aio ad eam da mihi paululum bibere 46quae festina deposuit hydriam de umero et dixit mihi et tu bibe et camelis tuis potum tribuam bibi et adaquavit camelos 47interrogavique eam et dixi cuius es filia quae respondit filia Bathuelis sum filii Nahor quem peperit illi Melcha suspendi itaque inaures ad ornandam faciem eius et armillas posui in manibus 48pronusque adoravi Dominum benedicens Domino Deo domini mei Abraham qui perduxisset me recto itinere ut sumerem filiam fratris domini mei filio eius 49quam ob rem si facitis misericordiam et veritatem cum domino meo indicate mihi sin autem aliud placet et hoc dicite ut vadam ad dextram sive ad sinistram 50responderunt Laban et Bathuel a Domino egressus est sermo non possumus extra placitum eius quicquam aliud tecum loqui 51en Rebecca coram te est tolle eam et proficiscere et sit uxor filii domini tui sicut locutus est Dominus 52quod cum audisset puer Abraham adoravit in terra Dominum 53prolatisque vasis argenteis et aureis ac vestibus dedit ea Rebeccae pro munere fratribus quoque eius et matri dona obtulit 54initoque convivio vescentes pariter et bibentes manserunt ibi surgens autem mane locutus est puer dimittite me ut vadam ad dominum meum 55responderunt fratres eius et mater maneat puella saltem decem dies apud nos et postea proficiscetur 56nolite ait me retinere quia Dominus direxit viam meam dimittite me ut pergam ad dominum meum 57dixerunt vocemus puellam et quaeramus ipsius voluntatem 58cumque vocata venisset sciscitati sunt vis ire cum homine isto quae ait vadam 59dimiserunt ergo eam et nutricem illius servumque Abraham et comites eius 60inprecantes prospera sorori suae atque dicentes soror nostra es crescas in mille milia et possideat semen tuum portas inimicorum suorum 61igitur Rebecca et puellae illius ascensis camelis secutae sunt virum qui festinus revertebatur ad dominum suum 62eo tempore Isaac deambulabat per viam quae ducit ad puteum cuius nomen est Viventis et videntis habitabat enim in terra australi 63et egressus fuerat ad meditandum in agro inclinata iam die cumque levasset oculos vidit camelos venientes procul 64Rebecca quoque conspecto Isaac descendit de camelo 65et ait ad puerum quis est ille homo qui venit per agrum in occursum nobis dixit ei ipse est dominus meus at illa tollens cito pallium operuit se 66servus autem cuncta quae gesserat narravit Isaac 67qui introduxit eam in tabernaculum Sarrae matris suae et accepit uxorem et in tantum dilexit ut dolorem qui ex morte matris acciderat temperaret
Chapter 25
1Abraham vero aliam duxit uxorem nomine Cetthuram 2quae peperit ei Zamram et Iexan et Madan et Madian et Iesboch et Sue 3Iexan quoque genuit Saba et Dadan filii Dadan fuerunt Assurim et Lathusim et Loommim 4at vero ex Madian ortus est Epha et Opher et Enoch et Abida et Eldaa omnes hii filii Cetthurae 5deditque Abraham cuncta quae possederat Isaac 6filiis autem concubinarum largitus est munera et separavit eos ab Isaac filio suo dum adhuc ipse viveret ad plagam orientalem 7fuerunt autem dies vitae eius centum septuaginta quinque anni 8et deficiens mortuus est in senectute bona provectaeque aetatis et plenus dierum congregatusque est ad populum suum 9et sepelierunt eum Isaac et Ismahel filii sui in spelunca duplici quae sita est in agro Ephron filii Soor Hetthei e regione Mambre 10quem emerat a filiis Heth ibi sepultus est ipse et Sarra uxor eius 11et post obitum illius benedixit Deus Isaac filio eius qui habitabat iuxta puteum nomine Viventis et videntis 12hae sunt generationes Ismahel filii Abraham quem peperit ei Agar Aegyptia famula Sarrae 13et haec nomina filiorum eius in vocabulis et generationibus suis primogenitus Ismahelis Nabaioth dein Cedar et Abdeel et Mabsam 14Masma quoque et Duma et Massa 15Adad et Thema Itur et Naphis et Cedma 16isti sunt filii Ismahel et haec nomina per castella et oppida eorum duodecim principes tribuum suarum 17anni vitae Ismahel centum triginta septem deficiens mortuus est et adpositus ad populum suum 18habitavit autem ab Evila usque Sur quae respicit Aegyptum introeuntibus Assyrios coram cunctis fratribus suis obiit 19hae quoque sunt generationes Isaac filii Abraham Abraham genuit Isaac 20qui cum quadraginta esset annorum duxit uxorem Rebeccam filiam Bathuel Syri de Mesopotamiam sororem Laban 21deprecatusque est Dominum pro uxore sua eo quod esset sterilis qui exaudivit eum et dedit conceptum Rebeccae 22sed conlidebantur in utero eius parvuli quae ait si sic mihi futurum erat quid necesse fuit concipere perrexitque ut consuleret Dominum 23qui respondens ait duae gentes in utero tuo sunt et duo populi ex ventre tuo dividentur populusque populum superabit et maior minori serviet 24iam tempus pariendi venerat et ecce gemini in utero repperti sunt 25qui primus egressus est rufus erat et totus in morem pellis hispidus vocatumque est nomen eius Esau protinus alter egrediens plantam fratris tenebat manu et idcirco appellavit eum Iacob 26sexagenarius erat Isaac quando nati sunt parvuli 27quibus adultis factus est Esau vir gnarus venandi et homo agricola Iacob autem vir simplex habitabat in tabernaculis 28Isaac amabat Esau eo quod de venationibus illius vesceretur et Rebecca diligebat Iacob 29coxit autem Iacob pulmentum ad quem cum venisset Esau de agro lassus 30ait da mihi de coctione hac rufa quia oppido lassus sum quam ob causam vocatum est nomen eius Edom 31cui dixit Iacob vende mihi primogenita tua 32ille respondit en morior quid mihi proderunt primogenita 33ait Iacob iura ergo mihi iuravit Esau et vendidit primogenita 34et sic accepto pane et lentis edulio comedit et bibit et abiit parvipendens quod primogenita vendidisset
Chapter 26
1orta autem fame super terram post eam sterilitatem quae acciderat in diebus Abraham abiit Isaac ad Abimelech regem Palestinorum in Gerara 2apparuitque ei Dominus et ait ne descendas in Aegyptum sed quiesce in terra quam dixero tibi 3et peregrinare in ea eroque tecum et benedicam tibi tibi enim et semini tuo dabo universas regiones has conplens iuramentum quod spopondi Abraham patri tuo 4et multiplicabo semen tuum sicut stellas caeli daboque posteris tuis universas regiones has et benedicentur in semine tuo omnes gentes terrae 5eo quod oboedierit Abraham voci meae et custodierit praecepta et mandata mea et caerimonias legesque servaverit 6mansit itaque Isaac in Geraris 7qui cum interrogaretur a viris loci illius super uxore sua respondit soror mea est timuerat enim confiteri quod sibi esset sociata coniugio reputans ne forte interficerent eum propter illius pulchritudinem 8cumque pertransissent dies plurimi et ibi demoraretur prospiciens Abimelech Palestinorum rex per fenestram vidit eum iocantem cum Rebecca uxore sua 9et accersito ait perspicuum est quod uxor tua sit cur mentitus es sororem tuam esse respondit timui ne morerer propter eam 10dixitque Abimelech quare inposuisti nobis potuit coire quispiam de populo cum uxore tua et induxeras super nos grande peccatum praecepitque omni populo dicens 11qui tetigerit hominis huius uxorem morte morietur 12seruit autem Isaac in terra illa et invenit in ipso anno centuplum benedixitque ei Dominus 13et locupletatus est homo et ibat proficiens atque succrescens donec magnus vehementer effectus est 14habuit quoque possessionem ovium et armentorum et familiae plurimum ob haec invidentes ei Palestini 15omnes puteos quos foderant servi patris illius Abraham illo tempore obstruxerunt implentes humo 16in tantum ut ipse Abimelech diceret ad Isaac recede a nobis quoniam potentior nostri factus es valde 17et ille discedens veniret ad torrentem Gerarae habitaretque ibi 18rursum fodit alios puteos quos foderant servi patris sui Abraham et quos illo mortuo olim obstruxerant Philisthim appellavitque eos hisdem nominibus quibus ante pater vocaverat 19foderunt in torrente et reppererunt aquam vivam 20sed et ibi iurgium fuit pastorum Gerarae adversum pastores Isaac dicentium nostra est aqua quam ob rem nomen putei ex eo quod acciderat vocavit Calumniam 21foderunt et alium et pro illo quoque rixati sunt appellavitque eum Inimicitias 22profectus inde fodit alium puteum pro quo non contenderunt itaque vocavit nomen illius Latitudo dicens nunc dilatavit nos Dominus et fecit crescere super terram 23ascendit autem ex illo loco in Bersabee 24ubi apparuit ei Dominus in ipsa nocte dicens ego sum Deus Abraham patris tui noli metuere quia tecum sum benedicam tibi et multiplicabo semen tuum propter servum meum Abraham 25itaque aedificavit ibi altare et invocato nomine Domini extendit tabernaculum praecepitque servis suis ut foderent puteum 26ad quem locum cum venissent de Geraris Abimelech et Ochozath amicus illius et Fichol dux militum 27locutus est eis Isaac quid venistis ad me hominem quem odistis et expulistis a vobis 28qui responderunt vidimus tecum esse Dominum et idcirco nunc diximus sit iuramentum inter nos et ineamus foedus 29ut non facias nobis quicquam mali sicut et nos nihil tuorum adtigimus nec fecimus quod te laederet sed cum pace dimisimus auctum benedictione Domini 30fecit ergo eis convivium et post cibum et potum 31surgentes mane iuraverunt sibi mutuo dimisitque eos Isaac pacifice in locum suum 32ecce autem venerunt in ipso die servi Isaac adnuntiantes ei de puteo quem foderant atque dicentes invenimus aquam 33unde appellavit eum Abundantiam et nomen urbi inpositum est Bersabee usque in praesentem diem 34Esau vero quadragenarius duxit uxores Iudith filiam Beeri Hetthei et Basemath filiam Helon eiusdem loci 35quae ambae offenderant animum Isaac et Rebeccae
Chapter 27
1senuit autem Isaac et caligaverunt oculi eius et videre non poterat vocavitque Esau filium suum maiorem et dixit ei fili mi qui respondit adsum 2cui pater vides inquit quod senuerim et ignorem diem mortis meae 3sume arma tua faretram et arcum et egredere foras cumque venatu aliquid adprehenderis 4fac mihi inde pulmentum sicut velle me nosti et adfer ut comedam et benedicat tibi anima mea antequam moriar 5quod cum audisset Rebecca et ille abisset in agrum ut iussionem patris expleret 6dixit filio suo Iacob audivi patrem tuum loquentem cum Esau fratre tuo et dicentem ei 7adfer mihi venationem tuam et fac cibos ut comedam et benedicam tibi coram Domino antequam moriar 8nunc ergo fili mi adquiesce consiliis meis 9et pergens ad gregem adfer mihi duos hedos optimos ut faciam ex eis escas patri tuo quibus libenter vescitur 10quas cum intuleris et comederit benedicat tibi priusquam moriatur 11cui ille respondit nosti quod Esau frater meus homo pilosus sit et ego lenis 12si adtractaverit me pater meus et senserit timeo ne putet sibi voluisse inludere et inducat super me maledictionem pro benedictione 13ad quem mater in me sit ait ista maledictio fili mi tantum audi vocem meam et perge adferque quae dixi 14abiit et adtulit deditque matri paravit illa cibos sicut noverat velle patrem illius 15et vestibus Esau valde bonis quas apud se habebat domi induit eum 16pelliculasque hedorum circumdedit manibus et colli nuda protexit 17dedit pulmentum et panes quos coxerat tradidit 18quibus inlatis dixit pater mi et ille respondit audio quis tu es fili mi 19dixitque Iacob ego sum Esau primogenitus tuus feci sicut praecepisti mihi surge sede et comede de venatione mea ut benedicat mihi anima tua 20rursum Isaac ad filium suum quomodo inquit tam cito invenire potuisti fili mi qui respondit voluntatis Dei fuit ut cito mihi occurreret quod volebam 21dixitque Isaac accede huc ut tangam te fili mi et probem utrum tu sis filius meus Esau an non 22accessit ille ad patrem et palpato eo dixit Isaac vox quidem vox Iacob est sed manus manus sunt Esau 23et non cognovit eum quia pilosae manus similitudinem maioris expresserant benedicens ergo illi 24ait tu es filius meus Esau respondit ego sum 25at ille offer inquit mihi cibos de venatione tua fili mi ut benedicat tibi anima mea quos cum oblatos comedisset obtulit ei etiam vinum quo hausto 26dixit ad eum accede ad me et da mihi osculum fili mi 27accessit et osculatus est eum statimque ut sensit vestimentorum illius flagrantiam benedicens ait ecce odor filii mei sicut odor agri cui benedixit Dominus 28det tibi Deus de rore caeli et de pinguedine terrae abundantiam frumenti et vini 29et serviant tibi populi et adorent te tribus esto dominus fratrum tuorum et incurventur ante te filii matris tuae qui maledixerit tibi sit maledictus et qui benedixerit benedictionibus repleatur 30vix Isaac sermonem impleverat et egresso Iacob foras venit Esau 31coctosque de venatione cibos intulit patri dicens surge pater mi et comede de venatione filii tui ut benedicat mihi anima tua 32dixitque illi Isaac quis enim es tu qui respondit ego sum primogenitus filius tuus Esau 33expavit Isaac stupore vehementi et ultra quam credi potest admirans ait quis igitur ille est qui dudum captam venationem adtulit mihi et comedi ex omnibus priusquam tu venires benedixique ei et erit benedictus 34auditis Esau sermonibus patris inrugiit clamore magno et consternatus ait benedic etiam mihi pater mi 35qui ait venit germanus tuus fraudulenter et accepit benedictionem tuam 36at ille subiunxit iuste vocatum est nomen eius Iacob subplantavit enim me en altera vice primogenita mea ante tulit et nunc secundo subripuit benedictionem meam rursumque ad patrem numquid non reservasti ait et mihi benedictionem 37respondit Isaac dominum tuum illum constitui et omnes fratres eius servituti illius subiugavi frumento et vino stabilivi eum tibi post haec fili mi ultra quid faciam 38cui Esau num unam inquit tantum benedictionem habes pater mihi quoque obsecro ut benedicas cumque heiulatu magno fleret 39motus Isaac dixit ad eum in pinguedine terrae et in rore caeli desuper 40erit benedictio tua vives gladio et fratri tuo servies tempusque veniet cum excutias et solvas iugum eius de cervicibus tuis 41oderat ergo semper Esau Iacob pro benedictione qua benedixerat ei pater dixitque in corde suo veniant dies luctus patris mei ut occidam Iacob fratrem meum 42nuntiata sunt haec Rebeccae quae mittens et vocans Iacob filium suum dixit ad eum ecce Esau frater tuus minatur ut occidat te 43nunc ergo fili audi vocem meam et consurgens fuge ad Laban fratrem meum in Haran 44habitabisque cum eo dies paucos donec requiescat furor fratris tui 45et cesset indignatio eius obliviscaturque eorum quae fecisti in eum postea mittam et adducam te inde huc cur utroque orbabor filio in una die 46dixit quoque Rebecca ad Isaac taedet me vitae meae propter filias Heth si acceperit Iacob uxorem de stirpe huius terrae nolo vivere
Chapter 28
1vocavit itaque Isaac Iacob et benedixit praecepitque ei dicens noli accipere coniugem de genere Chanaan 2sed vade et proficiscere in Mesopotamiam Syriae ad domum Bathuel patrem matris tuae et accipe tibi inde uxorem de filiabus Laban avunculi tui 3Deus autem omnipotens benedicat tibi et crescere te faciat atque multiplicet ut sis in turbas populorum 4et det tibi benedictiones Abraham et semini tuo post te ut possideas terram peregrinationis tuae quam pollicitus est avo tuo 5cumque dimisisset eum Isaac profectus venit in Mesopotamiam Syriae ad Laban filium Bathuel Syri fratrem Rebeccae matris suae 6videns autem Esau quod benedixisset pater suus Iacob et misisset eum in Mesopotamiam Syriae ut inde uxorem duceret et quod post benedictionem praecepisset ei dicens non accipies coniugem de filiabus Chanaan 7quodque oboediens Iacob parentibus isset in Syriam 8probans quoque quod non libenter aspiceret filias Chanaan pater suus 9ivit ad Ismahelem et duxit uxorem absque his quas prius habebat Maeleth filiam Ismahel filii Abraham sororem Nabaioth 10igitur egressus Iacob de Bersabee pergebat Haran 11cumque venisset ad quendam locum et vellet in eo requiescere post solis occubitum tulit de lapidibus qui iacebant et subponens capiti suo dormivit in eodem loco 12viditque in somnis scalam stantem super terram et cacumen illius tangens caelum angelos quoque Dei ascendentes et descendentes per eam 13et Dominum innixum scalae dicentem sibi ego sum Dominus Deus Abraham patris tui et Deus Isaac terram in qua dormis tibi dabo et semini tuo 14eritque germen tuum quasi pulvis terrae dilataberis ad occidentem et orientem septentrionem et meridiem et benedicentur in te et in semine tuo cunctae tribus terrae 15et ero custos tuus quocumque perrexeris et reducam te in terram hanc nec dimittam nisi conplevero universa quae dixi 16cumque evigilasset Iacob de somno ait vere Dominus est in loco isto et ego nesciebam 17pavensque quam terribilis inquit est locus iste non est hic aliud nisi domus Dei et porta caeli 18surgens ergo mane tulit lapidem quem subposuerat capiti suo et erexit in titulum fundens oleum desuper 19appellavitque nomen urbis Bethel quae prius Luza vocabatur 20vovit etiam votum dicens si fuerit Deus mecum et custodierit me in via per quam ambulo et dederit mihi panem ad vescendum et vestem ad induendum 21reversusque fuero prospere ad domum patris mei erit mihi Dominus in Deum 22et lapis iste quem erexi in titulum vocabitur Domus Dei cunctorumque quae dederis mihi decimas offeram tibi
Chapter 29
1profectus ergo Iacob venit ad terram orientalem 2et vidit puteum in agro tresque greges ovium accubantes iuxta eum nam ex illo adaquabantur pecora et os eius grandi lapide claudebatur 3morisque erat ut cunctis ovibus congregatis devolverent lapidem et refectis gregibus rursum super os putei ponerent 4dixitque ad pastores fratres unde estis qui responderunt de Haran 5quos interrogans numquid ait nostis Laban filium Nahor dixerunt novimus 6sanusne est inquit valet inquiunt et ecce Rahel filia eius venit cum grege suo 7dixitque Iacob adhuc multum diei superest nec est tempus ut reducantur ad caulas greges date ante potum ovibus et sic ad pastum eas reducite 8qui responderunt non possumus donec omnia pecora congregentur et amoveamus lapidem de ore putei ut adaquemus greges 9adhuc loquebantur et ecce Rahel veniebat cum ovibus patris sui nam gregem ipsa pascebat 10quam cum vidisset Iacob et sciret consobrinam suam ovesque Laban avunculi sui amovit lapidem quo puteus claudebatur 11et adaquato grege osculatus est eam elevataque voce flevit 12et indicavit ei quod frater esset patris eius et filius Rebeccae at illa festinans nuntiavit patri suo 13qui cum audisset venisse Iacob filium sororis suae cucurrit obviam conplexusque eum et in oscula ruens duxit in domum suam auditis autem causis itineris 14respondit os meum es et caro mea et postquam expleti sunt dies mensis unius 15dixit ei num quia frater meus es gratis servies mihi dic quid mercedis accipias 16habebat vero filias duas nomen maioris Lia minor appellabatur Rahel 17sed Lia lippis erat oculis Rahel decora facie et venusto aspectu 18quam diligens Iacob ait serviam tibi pro Rahel filia tua minore septem annis 19respondit Laban melius est ut tibi eam dem quam viro alteri mane apud me 20servivit igitur Iacob pro Rahel septem annis et videbantur illi pauci dies prae amoris magnitudine 21dixitque ad Laban da mihi uxorem meam quia iam tempus expletum est ut ingrediar ad eam 22qui vocatis multis amicorum turbis ad convivium fecit nuptias 23et vespere filiam suam Liam introduxit ad eum 24dans ancillam filiae Zelpham nomine ad quam cum ex more Iacob fuisset ingressus facto mane vidit Liam 25et dixit ad socerum quid est quod facere voluisti nonne pro Rahel servivi tibi quare inposuisti mihi 26respondit Laban non est in loco nostro consuetudinis ut minores ante tradamus ad nuptias 27imple ebdomadem dierum huius copulae et hanc quoque dabo tibi pro opere quo serviturus es mihi septem annis aliis 28adquievit placito et ebdomade transacta Rahel duxit uxorem 29cui pater servam Balam dederat 30tandemque potitus optatis nuptiis amorem sequentis priori praetulit serviens apud eum septem annis aliis 31videns autem Dominus quod despiceret Liam aperuit vulvam eius sorore sterili permanente 32quae conceptum genuit filium vocavitque nomen eius Ruben dicens vidit Dominus humilitatem meam nunc amabit me vir meus 33rursumque concepit et peperit filium et ait quoniam audivit Dominus haberi me contemptui dedit etiam istum mihi vocavitque nomen illius Symeon 34concepit tertio et genuit alium dixitque nunc quoque copulabitur mihi maritus meus eo quod pepererim illi tres filios et idcirco appellavit nomen eius Levi 35quarto concepit et peperit filium et ait modo confitebor Domino et ob hoc vocavit eum Iudam cessavitque parere
Chapter 30
1cernens autem Rahel quod infecunda esset invidit sorori et ait marito suo da mihi liberos alioquin moriar 2cui iratus respondit Iacob num pro Deo ego sum qui privavit te fructu ventris tui 3at illa habeo inquit famulam Balam ingredere ad eam ut pariat super genua mea et habeam ex ea filios 4deditque illi Balam in coniugium quae 5ingresso ad se viro concepit et peperit filium 6dixitque Rahel iudicavit mihi Dominus et exaudivit vocem meam dans mihi filium et idcirco appellavit nomen illius Dan 7rursumque Bala concipiens peperit alterum 8pro quo ait Rahel conparavit me Deus cum sorore mea et invalui vocavitque eum Nepthalim 9sentiens Lia quod parere desisset Zelpham ancillam suam marito tradidit 10qua post conceptum edente filium 11dixit feliciter et idcirco vocavit nomen eius Gad 12peperit quoque Zelpha alterum 13dixitque Lia hoc pro beatitudine mea beatam quippe me dicent mulieres propterea appellavit eum Aser 14egressus autem Ruben tempore messis triticeae in agro repperit mandragoras quos matri Liae detulit dixitque Rahel da mihi partem de mandragoris filii tui 15illa respondit parumne tibi videtur quod praeripueris maritum mihi nisi etiam mandragoras filii mei tuleris ait Rahel dormiat tecum hac nocte pro mandragoris filii tui 16redeuntique ad vesperam de agro Iacob egressa est in occursum Lia et ad me inquit intrabis quia mercede conduxi te pro mandragoris filii mei dormivit cum ea nocte illa 17et exaudivit Deus preces eius concepitque et peperit filium quintum 18et ait dedit Deus mercedem mihi quia dedi ancillam meam viro meo appellavitque nomen illius Isachar 19rursum Lia concipiens peperit sextum filium 20et ait ditavit me Deus dote bona etiam hac vice mecum erit maritus meus eo quod genuerim ei sex filios et idcirco appellavit nomen eius Zabulon 21post quem peperit filiam nomine Dinam 22recordatus quoque Dominus Rahelis exaudivit eam et aperuit vulvam illius 23quae concepit et peperit filium dicens abstulit Deus obprobrium meum 24et vocavit nomen illius Ioseph dicens addat mihi Dominus filium alterum 25nato autem Ioseph dixit Iacob socero suo dimitte me ut revertar in patriam et ad terram meam 26da mihi uxores et liberos meos pro quibus servivi tibi ut abeam tu nosti servitutem qua servivi tibi 27ait ei Laban inveniam gratiam in conspectu tuo experimento didici quod benedixerit mihi Deus propter te 28constitue mercedem tuam quam dem tibi 29at ille respondit tu nosti quomodo servierim tibi et quanta in manibus meis fuerit possessio tua 30modicum habuisti antequam venirem et nunc dives effectus es benedixitque tibi Dominus ad introitum meum iustum est igitur ut aliquando provideam etiam domui meae 31dixitque Laban quid dabo tibi at ille ait nihil volo sed si feceris quod postulo iterum pascam et custodiam pecora tua 32gyra omnes greges tuos et separa cunctas oves varias et sparso vellere et quodcumque furvum et maculosum variumque fuerit tam in ovibus quam in capris erit merces mea 33respondebitque mihi cras iustitia mea quando placiti tempus advenerit coram te et omnia quae non fuerint varia et maculosa et furva tam in ovibus quam in capris furti me arguent 34dixit Laban gratum habeo quod petis 35et separavit in die illo capras et oves hircos et arietes varios atque maculosos cunctum autem gregem unicolorem id est albi et nigri velleris tradidit in manu filiorum suorum 36et posuit spatium itineris inter se et generum dierum trium qui pascebat reliquos greges eius 37tollens ergo Iacob virgas populeas virides et amigdalinas et ex platanis ex parte decorticavit eas detractisque corticibus in his quae spoliata fuerant candor apparuit illa vero quae integra erant viridia permanserunt atque in hunc modum color effectus est varius 38posuitque eas in canalibus ubi effundebatur aqua ut cum venissent greges ad bibendum ante oculos haberent virgas et in aspectu earum conciperent 39factumque est ut in ipso calore coitus oves intuerentur virgas et parerent maculosa et varia et diverso colore respersa 40divisitque gregem Iacob et posuit virgas ante oculos arietum erant autem alba quaeque et nigra Laban cetera vero Iacob separatis inter se gregibus 41igitur quando primo tempore ascendebantur oves ponebat Iacob virgas in canalibus aquarum ante oculos arietum et ovium ut in earum contemplatione conciperent 42quando vero serotina admissura erat et conceptus extremus non ponebat eas factaque sunt ea quae erant serotina Laban et quae primi temporis Iacob 43ditatusque est homo ultra modum et habuit greges multos ancillas et servos camelos et asinos
Chapter 31
1postquam autem audivit verba filiorum Laban dicentium tulit Iacob omnia quae fuerunt patris nostri et de illius facultate ditatus factus est inclitus 2animadvertit quoque faciem Laban quod non esset erga se sicut heri et nudius tertius 3maxime dicente sibi Domino revertere in terram patrum tuorum et ad generationem tuam eroque tecum 4misit et vocavit Rahel et Liam in agrum ubi pascebat greges 5dixitque eis video faciem patris vestri quod non sit erga me sicut heri et nudius tertius Deus autem patris mei fuit mecum 6et ipsae nostis quod totis viribus meis servierim patri vestro 7sed pater vester circumvenit me et mutavit mercedem meam decem vicibus et tamen non dimisit eum Deus ut noceret mihi 8si quando dixit variae erunt mercedes tuae pariebant omnes oves varios fetus quando vero e contrario ait alba quaeque accipies pro mercede omnes greges alba pepererunt 9tulitque Deus substantiam patris vestri et dedit mihi 10postquam enim conceptus ovium tempus advenerat levavi oculos meos et vidi in somnis ascendentes mares super feminas varios et maculosos et diversorum colorum 11dixitque angelus Dei ad me in somnis Iacob et ego respondi adsum 12qui ait leva oculos tuos et vide universos masculos ascendentes super feminas varios respersos atque maculosos vidi enim omnia quae fecit tibi Laban 13ego sum Deus Bethel ubi unxisti lapidem et votum vovisti mihi nunc ergo surge et egredere de terra hac revertens in terram nativitatis tuae 14responderunt Rahel et Lia numquid habemus residui quicquam in facultatibus et hereditate domus patris nostri 15nonne quasi alienas reputavit nos et vendidit comeditque pretium nostrum 16sed Deus tulit opes patris nostri et nobis eas tradidit ac filiis nostris unde omnia quae praecepit fac 17surrexit itaque Iacob et inpositis liberis et coniugibus suis super camelos abiit 18tulitque omnem substantiam et greges et quicquid in Mesopotamiam quaesierat pergens ad Isaac patrem suum in terram Chanaan 19eo tempore Laban ierat ad tondendas oves et Rahel furata est idola patris sui 20noluitque Iacob confiteri socero quod fugeret 21cumque abisset tam ipse quam omnia quae iuris eius erant et amne transmisso pergeret contra montem Galaad 22nuntiatum est Laban die tertio quod fugeret Iacob 23qui adsumptis fratribus suis persecutus est eum diebus septem et conprehendit in monte Galaad 24viditque in somnis dicentem sibi Dominum cave ne quicquam aspere loquaris contra Iacob 25iamque Iacob extenderat in monte tabernaculum cum ille consecutus eum cum fratribus suis in eodem monte Galaad fixit tentorium 26et dixit ad Iacob quare ita egisti ut clam me abigeres filias meas quasi captivas gladio 27cur ignorante me fugere voluisti nec indicare mihi ut prosequerer te cum gaudio et canticis et tympanis et cithara 28non es passus ut oscularer filios meos ac filias stulte operatus es et nunc 29valet quidem manus mea reddere tibi malum sed Deus patris vestri heri dixit mihi cave ne loquaris cum Iacob quicquam durius 30esto ad tuos ire cupiebas et desiderio tibi erat domus patris tui cur furatus es deos meos 31respondit Iacob quod inscio te profectus sum timui ne violenter auferres filias tuas 32quod autem furti arguis apud quemcumque inveneris deos tuos necetur coram fratribus nostris scrutare quicquid tuorum apud me inveneris et aufer haec dicens ignorabat quod Rahel furata esset idola 33ingressus itaque Laban tabernaculum Iacob et Liae et utriusque famulae non invenit cumque intrasset tentorium Rahelis 34illa festinans abscondit idola subter stramen cameli et sedit desuper scrutantique omne tentorium et nihil invenienti 35ait ne irascatur dominus meus quod coram te adsurgere nequeo quia iuxta consuetudinem feminarum nunc accidit mihi sic delusa sollicitudo quaerentis est 36tumensque Iacob cum iurgio ait quam ob culpam meam et ob quod peccatum sic exarsisti post me 37et scrutatus es omnem supellectilem meam quid invenisti de cuncta substantia domus tuae pone hic coram fratribus meis et fratribus tuis et iudicent inter me et te 38idcirco viginti annis fui tecum oves tuae et caprae steriles non fuerunt arietes gregis tui non comedi 39nec captum a bestia ostendi tibi ego damnum omne reddebam quicquid furto perierat a me exigebas 40die noctuque aestu urebar et gelu fugiebat somnus ab oculis meis 41sic per viginti annos in domo tua servivi tibi quattuordecim pro filiabus et sex pro gregibus tuis inmutasti quoque mercedem meam decem vicibus 42nisi Deus patris mei Abraham et Timor Isaac adfuisset mihi forsitan modo nudum me dimisisses adflictionem meam et laborem manuum mearum respexit Deus et arguit te heri 43respondit ei Laban filiae et filii et greges tui et omnia quae cernis mea sunt quid possum facere filiis et nepotibus meis 44veni ergo et ineamus foedus ut sit testimonium inter me et te 45tulit itaque Iacob lapidem et erexit illum in titulum 46dixitque fratribus suis adferte lapides qui congregantes fecerunt tumulum comederuntque super eum 47quem vocavit Laban tumulus Testis et Iacob acervum Testimonii uterque iuxta proprietatem linguae suae 48dixitque Laban tumulus iste testis erit inter me et te hodie et idcirco appellatum est nomen eius Galaad id est tumulus Testis 49intueatur Dominus et iudicet inter nos quando recesserimus a nobis 50si adflixeris filias meas et si introduxeris uxores alias super eas nullus sermonis nostri testis est absque Deo qui praesens respicit 51dixitque rursus ad Iacob en tumulus hic et lapis quem erexi inter me et te 52testis erit tumulus inquam iste et lapis sint in testimonio si aut ego transiero illum pergens ad te aut tu praeterieris malum mihi cogitans 53Deus Abraham et Deus Nahor iudicet inter nos Deus patris eorum iuravit Iacob per Timorem patris sui Isaac 54immolatisque victimis in monte vocavit fratres suos ut ederent panem qui cum comedissent manserunt ibi 55Laban vero de nocte consurgens osculatus est filios et filias suas et benedixit illis reversus in locum suum
Chapter 32
1Iacob quoque abiit itinere quo coeperat fueruntque ei obviam angeli Dei 2quos cum vidisset ait castra Dei sunt haec et appellavit nomen loci illius Manaim id est Castra 3misit autem et nuntios ante se ad Esau fratrem suum in terram Seir regionis Edom 4praecepitque eis dicens sic loquimini domino meo Esau haec dicit frater tuus Iacob apud Laban peregrinatus sum et fui usque in praesentem diem 5habeo boves et asinos oves et servos atque ancillas mittoque nunc legationem ad dominum meum ut inveniam gratiam in conspectu tuo 6reversi sunt nuntii ad Iacob dicentes venimus ad Esau fratrem tuum et ecce properat in occursum tibi cum quadringentis viris 7timuit Iacob valde et perterritus divisit populum qui secum erat greges quoque et oves et boves et camelos in duas turmas 8dicens si venerit Esau ad unam turmam et percusserit eam alia turma quae reliqua est salvabitur 9dixitque Iacob Deus patris mei Abraham et Deus patris mei Isaac Domine qui dixisti mihi revertere in terram tuam et in locum nativitatis tuae et benefaciam tibi 10minor sum cunctis miserationibus et veritate quam explesti servo tuo in baculo meo transivi Iordanem istum et nunc cum duabus turmis regredior 11erue me de manu fratris mei de manu Esau quia valde eum timeo ne forte veniens percutiat matrem cum filiis 12tu locutus es quod bene mihi faceres et dilatares semen meum sicut harenam maris quae prae multitudine numerari non potest 13cumque dormisset ibi nocte illa separavit de his quae habebat munera Esau fratri suo 14capras ducentas hircos viginti oves ducentas arietes viginti 15camelos fetas cum pullis suis triginta vaccas quadraginta et tauros viginti asinas viginti et pullos earum decem 16et misit per manus servorum suorum singulos seorsum greges dixitque pueris suis antecedite me et sit spatium inter gregem et gregem 17et praecepit priori dicens si obvium habueris Esau fratrem meum et interrogaverit te cuius es et quo vadis et cuius sunt ista quae sequeris 18respondebis servi tui Iacob munera misit domino meo Esau ipse quoque post nos venit 19similiter mandata dedit secundo ac tertio et cunctis qui sequebantur greges dicens hisdem verbis loquimini ad Esau cum inveneritis eum 20et addetis ipse quoque servus tuus Iacob iter nostrum insequitur dixit enim placabo illum muneribus quae praecedunt et postea videbo forsitan propitiabitur mihi 21praecesserunt itaque munera ante eum ipse vero mansit nocte illa in Castris 22cumque mature surrexisset tulit duas uxores suas et totidem famulas cum undecim filiis et transivit vadum Iaboc 23transductisque omnibus quae ad se pertinebant 24remansit solus et ecce vir luctabatur cum eo usque mane 25qui cum videret quod eum superare non posset tetigit nervum femoris eius et statim emarcuit 26dixitque ad eum dimitte me iam enim ascendit aurora respondit non dimittam te nisi benedixeris mihi 27ait ergo quod nomen est tibi respondit Iacob 28at ille nequaquam inquit Iacob appellabitur nomen tuum sed Israhel quoniam si contra Deum fortis fuisti quanto magis contra homines praevalebis 29interrogavit eum Iacob dic mihi quo appellaris nomine respondit cur quaeris nomen meum et benedixit ei in eodem loco 30vocavitque Iacob nomen loci illius Phanuhel dicens vidi Deum facie ad faciem et salva facta est anima mea 31ortusque est ei statim sol postquam transgressus est Phanuhel ipse vero claudicabat pede 32quam ob causam non comedunt filii Israhel nervum qui emarcuit in femore Iacob usque in praesentem diem eo quod tetigerit nervum femoris eius et obstipuerit
Chapter 33
1levans autem Iacob oculos suos vidit venientem Esau et cum eo quadringentos viros divisitque filios Liae et Rahel ambarumque famularum 2et posuit utramque ancillam et liberos earum in principio Liam vero et filios eius in secundo loco Rahel autem et Ioseph novissimos 3et ipse praegrediens adoravit pronus in terram septies donec adpropinquaret frater eius 4currens itaque Esau obviam fratri suo amplexatus est eum stringensque collum et osculans flevit 5levatisque oculis vidit mulieres et parvulos earum et ait quid sibi volunt isti et si ad te pertinent respondit parvuli sunt quos donavit mihi Deus servo tuo 6et adpropinquantes ancillae et filii earum incurvati sunt 7accessitque Lia cum liberis suis et cum similiter adorassent extremi Ioseph et Rahel adoraverunt 8quaenam sunt inquit istae turmae quas obvias habui respondit ut invenirem gratiam coram domino meo 9et ille habeo ait plurima frater mi sint tua tibi 10dixit Iacob noli ita obsecro sed si inveni gratiam in oculis tuis accipe munusculum de manibus meis sic enim vidi faciem tuam quasi viderim vultum Dei esto mihi propitius 11et suscipe benedictionem quam adtuli tibi et quam donavit mihi Deus tribuens omnia vix fratre conpellente suscipiens 12ait gradiamur simul eroque socius itineris tui 13dixit Iacob nosti domine mi quod parvulos habeam teneros et oves ac boves fetas mecum quas si plus in ambulando fecero laborare morientur una die cuncti greges 14praecedat dominus meus ante servum suum et ego sequar paulatim vestigia eius sicut videro posse parvulos meos donec veniam ad dominum meum in Seir 15respondit Esau oro te ut de populo qui mecum est saltem socii remaneant viae tuae non est inquit necesse hoc uno indigeo ut inveniam gratiam in conspectu domini mei 16reversus est itaque illo die Esau itinere quo venerat in Seir 17et Iacob venit in Soccoth ubi aedificata domo et fixis tentoriis appellavit nomen loci illius Soccoth id est Tabernacula 18transivitque in Salem urbem Sycimorum quae est in terra Chanaan postquam regressus est de Mesopotamiam Syriae et habitavit iuxta oppidum 19emitque partem agri in qua fixerat tabernaculum a filiis Emor patris Sychem centum agnis 20et erecto ibi altari invocavit super illud Fortissimum Deum Israhel
Chapter 34
1egressa est autem Dina filia Liae ut videret mulieres regionis illius 2quam cum vidisset Sychem filius Emor Evei princeps terrae illius adamavit et rapuit et dormivit cum illa vi opprimens virginem 3et conglutinata est anima eius cum ea tristemque blanditiis delinivit 4et pergens ad Emor patrem suum accipe mihi inquit puellam hanc coniugem 5quod cum audisset Iacob absentibus filiis et in pastu occupatis pecorum siluit donec redirent 6egresso autem Emor patre Sychem ut loqueretur ad Iacob 7ecce filii eius veniebant de agro auditoque quod acciderat irati sunt valde eo quod foedam rem esset operatus in Israhel et violata filia Iacob rem inlicitam perpetrasset 8locutus est itaque Emor ad eos Sychem filii mei adhesit anima filiae vestrae date eam illi uxorem 9et iungamus vicissim conubia filias vestras tradite nobis et filias nostras accipite 10et habitate nobiscum terra in potestate vestra est exercete negotiamini et possidete eam 11sed et Sychem ad patrem et ad fratres eius ait inveniam gratiam coram vobis et quaecumque statueritis dabo 12augete dotem munera postulate libens tribuam quod petieritis tantum date mihi puellam hanc uxorem 13responderunt filii Iacob Sychem et patri eius in dolo saevientes ob stuprum sororis 14non possumus facere quod petitis nec dare sororem nostram homini incircumciso quod inlicitum et nefarium est apud nos 15sed in hoc valebimus foederari si esse volueritis nostri similes et circumcidatur in vobis omne masculini sexus 16tunc dabimus et accipiemus mutuo filias nostras ac vestras et habitabimus vobiscum erimusque unus populus 17sin autem circumcidi nolueritis tollemus filiam nostram et recedemus 18placuit oblatio eorum Emor et Sychem filio eius 19nec distulit adulescens quin statim quod petebatur expleret amabat enim puellam valde et ipse erat inclitus in omni domo patris sui 20ingressique portam urbis locuti sunt populo 21viri isti pacifici sunt et volunt habitare nobiscum negotientur in terra et exerceant eam quae spatiosa et lata cultoribus indiget filias eorum accipiemus uxores et nostras illis dabimus 22unum est quod differtur tantum bonum si circumcidamus masculos nostros ritum gentis imitantes 23et substantia eorum et pecora et cuncta quae possident nostra erunt tantum in hoc adquiescamus et habitantes simul unum efficiemus populum 24adsensi sunt omnes circumcisis cunctis maribus 25et ecce die tertio quando gravissimus vulnerum dolor est arreptis duo Iacob filii Symeon et Levi fratres Dinae gladiis ingressi sunt urbem confidenter interfectisque omnibus masculis 26Emor et Sychem pariter necaverunt tollentes Dinam de domo Sychem sororem suam 27quibus egressis inruerunt super occisos ceteri filii Iacob et depopulati sunt urbem in ultionem stupri 28oves eorum et armenta et asinos cunctaque vastantes quae in domibus et in agris erant 29parvulos quoque et uxores eorum duxere captivas 30quibus patratis audacter Iacob dixit ad Symeon et Levi turbastis me et odiosum fecistis Chananeis et Ferezeis habitatoribus terrae huius nos pauci sumus illi congregati percutient me et delebor ego et domus mea 31responderunt numquid ut scorto abuti debuere sorore nostra
Chapter 35
1interea locutus est Deus ad Iacob surge et ascende Bethel et habita ibi facque altare Deo qui apparuit tibi quando fugiebas Esau fratrem tuum 2Iacob vero convocata omni domo sua ait abicite deos alienos qui in medio vestri sunt et mundamini ac mutate vestimenta vestra 3surgite et ascendamus in Bethel ut faciamus ibi altare Deo qui exaudivit me in die tribulationis meae et fuit socius itineris mei 4dederunt ergo ei omnes deos alienos quos habebant et inaures quae erant in auribus eorum at ille infodit ea subter terebinthum quae est post urbem Sychem 5cumque profecti essent terror Dei invasit omnes per circuitum civitates et non sunt ausi persequi recedentes 6venit igitur Iacob Luzam quae est in terra Chanaan cognomento Bethel ipse et omnis populus cum eo 7aedificavitque ibi altare et appellavit nomen loci Domus Dei ibi enim apparuit ei Deus cum fugeret fratrem suum 8eodem tempore mortua est Debbora nutrix Rebeccae et sepulta ad radices Bethel subter quercum vocatumque est nomen loci quercus Fletus 9apparuit autem iterum Deus Iacob postquam reversus est de Mesopotamiam Syriae benedixitque ei 10dicens non vocaberis ultra Iacob sed Israhel erit nomen tuum et appellavit eum Israhel 11dixitque ei ego Deus omnipotens cresce et multiplicare gentes et populi nationum erunt ex te reges de lumbis tuis egredientur 12terramque quam dedi Abraham et Isaac dabo tibi et semini tuo post te 13et recessit ab eo 14ille vero erexit titulum lapideum in loco quo locutus ei fuerat Deus libans super eum libamina et effundens oleum 15vocansque nomen loci Bethel 16egressus inde venit verno tempore ad terram quae ducit Efratham in qua cum parturiret Rahel 17ob difficultatem partus periclitari coepit dixitque ei obsetrix noli timere quia et hunc habebis filium 18egrediente autem anima prae dolore et inminente iam morte vocavit nomen filii sui Benoni id est filius doloris mei pater vero appellavit eum Beniamin id est filius dexterae 19mortua est ergo Rahel et sepulta in via quae ducit Efratham haec est Bethleem 20erexitque Iacob titulum super sepulchrum eius hic est titulus monumenti Rahel usque in praesentem diem 21egressus inde fixit tabernaculum trans turrem Gregis 22cumque habitaret in illa regione abiit Ruben et dormivit cum Bala concubina patris sui quod illum minime latuit erant autem filii Iacob duodecim 23filii Liae primogenitus Ruben et Symeon et Levi et Iudas et Isachar et Zabulon 24filii Rahel Ioseph et Beniamin 25filii Balae ancillae Rahelis Dan et Nepthalim 26filii Zelphae ancillae Liae Gad et Aser hii filii Iacob qui nati sunt ei in Mesopotamiam Syriae 27venit etiam ad Isaac patrem suum in Mambre civitatem Arbee haec est Hebron in qua peregrinatus est Abraham et Isaac 28et conpleti sunt dies Isaac centum octoginta annorum 29consumptusque aetate mortuus est et adpositus populo suo senex et plenus dierum et sepelierunt eum Esau et Iacob filii sui
Chapter 36
1hae sunt autem generationes Esau ipse est Edom 2Esau accepit uxores de filiabus Chanaan Ada filiam Elom Hetthei et Oolibama filiam Anae filiae Sebeon Evei 3Basemath quoque filiam Ismahel sororem Nabaioth 4peperit autem Ada Eliphaz Basemath genuit Rauhel 5Oolibama edidit Hieus et Hielom et Core hii filii Esau qui nati sunt ei in terra Chanaan 6tulit autem Esau uxores suas et filios et filias et omnem animam domus suae et substantiam et pecora et cuncta quae habere poterat in terra Chanaan et abiit in alteram regionem recessitque a fratre suo Iacob 7divites enim erant valde et simul habitare non poterant nec sustinebat eos terra peregrinationis eorum prae multitudine gregum 8habitavitque Esau in monte Seir ipse est Edom 9hae sunt generationes Esau patris Edom in monte Seir 10et haec nomina filiorum eius Eliphaz filius Ada uxoris Esau Rauhel quoque filius Basemath uxoris eius 11fueruntque filii Eliphaz Theman Omar Sephu et Gatham et Cenez 12erat autem Thamna concubina Eliphaz filii Esau quae peperit ei Amalech hii sunt filii Adae uxoris Esau 13filii autem Rauhel Naath et Zara Semma et Meza hii filii Basemath uxoris Esau 14isti quoque erant filii Oolibama filiae Ana filiae Sebeon uxoris Esau quos genuit ei Hieus et Hielom et Core 15hii duces filiorum Esau filii Eliphaz primogeniti Esau dux Theman dux Omar dux Sephu dux Cenez 16dux Core dux Gatham dux Amalech hii filii Eliphaz in terra Edom et hii filii Adae 17hii quoque filii Rauhel filii Esau dux Naath dux Zara dux Semma dux Meza hii duces Rauhel in terra Edom isti filii Basemath uxoris Esau 18hii autem filii Oolibama uxoris Esau dux Hieus dux Hielom dux Core hii duces Oolibama filiae Ana uxoris Esau 19isti filii Esau et hii duces eorum ipse est Edom 20isti filii Seir Horrei habitatores terrae Lotham et Sobal et Sebeon et Anan 21Dison et Eser et Disan hii duces Horrei filii Seir in terra Edom 22facti sunt autem filii Lotham Horrei et Heman erat autem soror Lotham Thamna 23et isti filii Sobal Alvam et Maneeth et Hebal Sephi et Onam 24et hii filii Sebeon Ahaia et Anam iste est Ana qui invenit aquas calidas in solitudine cum pasceret asinos Sebeon patris sui 25habuitque filium Disan et filiam Oolibama 26et isti filii Disan Amdan et Esban et Iethran et Charan 27hii quoque filii Eser Balaan et Zevan et Acham 28habuit autem filios Disan Hus et Aran 29isti duces Horreorum dux Lothan dux Sobal dux Sebeon dux Ana 30dux Dison dux Eser dux Disan isti duces Horreorum qui imperaverunt in terra Seir 31reges autem qui regnaverunt in terra Edom antequam haberent regem filii Israhel fuerunt hii 32Bale filius Beor nomenque urbis eius Denaba 33mortuus est autem Bale et regnavit pro eo Iobab filius Zare de Bosra 34cumque mortuus esset Iobab regnavit pro eo Husan de terra Themanorum 35hoc quoque mortuo regnavit pro eo Adad filius Badadi qui percussit Madian in regione Moab et nomen urbis eius Ahuith 36cumque mortuus esset Adad regnavit pro eo Semla de Maserecha 37hoc quoque mortuo regnavit pro eo Saul de fluvio Rooboth 38cumque et hic obisset successit in regnum Baalanam filius Achobor 39isto quoque mortuo regnavit pro eo Adad nomenque urbis eius Phau et appellabatur uxor illius Meezabel filia Matred filiae Mizaab 40haec ergo nomina Esau in cognationibus et locis et vocabulis suis dux Thamna dux Alva dux Ietheth 41dux Oolibama dux Ela dux Phinon 42dux Cenez dux Theman dux Mabsar 43dux Mabdiel dux Iram hii duces Edom habitantes in terra imperii sui ipse est Esau pater Idumeorum
Chapter 37
1habitavit autem Iacob in terra Chanaan in qua peregrinatus est pater suus 2et hae sunt generationes eius Ioseph cum sedecim esset annorum pascebat gregem cum fratribus suis adhuc puer et erat cum filiis Balae et Zelphae uxorum patris sui accusavitque fratres suos apud patrem crimine pessimo 3Israhel autem diligebat Ioseph super omnes filios suos eo quod in senectute genuisset eum fecitque ei tunicam polymitam 4videntes autem fratres eius quod a patre plus cunctis filiis amaretur oderant eum nec poterant ei quicquam pacificum loqui 5accidit quoque ut visum somnium referret fratribus quae causa maioris odii seminarium fuit 6dixitque ad eos audite somnium meum quod vidi 7putabam ligare nos manipulos in agro et quasi consurgere manipulum meum et stare vestrosque manipulos circumstantes adorare manipulum meum 8responderunt fratres eius numquid rex noster eris aut subiciemur dicioni tuae haec ergo causa somniorum atque sermonum invidiae et odii fomitem ministravit 9aliud quoque vidit somnium quod narrans fratribus ait vidi per somnium quasi solem et lunam et stellas undecim adorare me 10quod cum patri suo et fratribus rettulisset increpavit eum pater et dixit quid sibi vult hoc somnium quod vidisti num ego et mater tua et fratres adorabimus te super terram 11invidebant igitur ei fratres sui pater vero rem tacitus considerabat 12cumque fratres illius in pascendis gregibus patris morarentur in Sychem 13dixit ad eum Israhel fratres tui pascunt oves in Sycimis veni mittam te ad eos quo respondente 14praesto sum ait vade et vide si cuncta prospera sint erga fratres tuos et pecora et renuntia mihi quid agatur missus de valle Hebron venit in Sychem 15invenitque eum vir errantem in agro et interrogavit quid quaereret 16at ille respondit fratres meos quaero indica mihi ubi pascant greges 17dixitque ei vir recesserunt de loco isto audivi autem eos dicentes eamus in Dothain perrexit ergo Ioseph post fratres suos et invenit eos in Dothain 18qui cum vidissent eum procul antequam accederet ad eos cogitaverunt illum occidere 19et mutuo loquebantur ecce somniator venit 20venite occidamus eum et mittamus in cisternam veterem dicemusque fera pessima devoravit eum et tunc apparebit quid illi prosint somnia sua 21audiens hoc Ruben nitebatur liberare eum de manibus eorum et dicebat 22non interficiamus animam eius nec effundatis sanguinem sed proicite eum in cisternam hanc quae est in solitudine manusque vestras servate innoxias hoc autem dicebat volens eripere eum de manibus eorum et reddere patri suo 23confestim igitur ut pervenit ad fratres nudaverunt eum tunica talari et polymita 24miseruntque in cisternam quae non habebat aquam 25et sedentes ut comederent panem viderunt viatores Ismahelitas venire de Galaad et camelos eorum portare aromata et resinam et stacten in Aegyptum 26dixit ergo Iudas fratribus suis quid nobis prodest si occiderimus fratrem nostrum et celaverimus sanguinem ipsius 27melius est ut vendatur Ismahelitis et manus nostrae non polluantur frater enim et caro nostra est adquieverunt fratres sermonibus eius 28et praetereuntibus Madianitis negotiatoribus extrahentes eum de cisterna vendiderunt Ismahelitis viginti argenteis qui duxerunt eum in Aegyptum 29reversusque Ruben ad cisternam non invenit puerum 30et scissis vestibus pergens ad fratres ait puer non conparet et ego quo ibo 31tulerunt autem tunicam eius et in sanguinem hedi quem occiderant tinxerunt 32mittentes qui ferrent ad patrem et dicerent hanc invenimus vide utrum tunica filii tui sit an non 33quam cum agnovisset pater ait tunica filii mei est fera pessima comedit eum bestia devoravit Ioseph 34scissisque vestibus indutus est cilicio lugens filium multo tempore 35congregatis autem cunctis liberis eius ut lenirent dolorem patris noluit consolationem recipere et ait descendam ad filium meum lugens in infernum et illo perseverante in fletu 36Madianei vendiderunt Ioseph in Aegypto Putiphar eunucho Pharaonis magistro militiae
Chapter 38
1eo tempore descendens Iudas a fratribus suis divertit ad virum odollamitem nomine Hiram 2viditque ibi filiam hominis chananei vocabulo Suae et uxore accepta ingressus est ad eam 3quae concepit et peperit filium vocavitque nomen eius Her 4rursum concepto fetu natum filium nominavit Onam 5tertium quoque peperit quem appellavit Sela quo nato parere ultra cessavit 6dedit autem Iudas uxorem primogenito suo Her nomine Thamar 7fuitque Her primogenitus Iudae nequam in conspectu Domini et ab eo occisus est 8dixit ergo Iudas ad Onam filium suum ingredere ad uxorem fratris tui et sociare illi ut suscites semen fratri tuo 9ille sciens non sibi nasci filios introiens ad uxorem fratris sui semen fundebat in terram ne liberi fratris nomine nascerentur 10et idcirco percussit eum Dominus quod rem detestabilem faceret 11quam ob rem dixit Iudas Thamar nurui suae esto vidua in domo patris tui donec crescat Sela filius meus timebat enim ne et ipse moreretur sicut fratres eius quae abiit et habitavit in domo patris sui 12evolutis autem multis diebus mortua est filia Suae uxor Iudae qui post luctum consolatione suscepta ascendebat ad tonsores ovium suarum ipse et Hiras opilio gregis Odollamita in Thamnas 13nuntiatumque est Thamar quod socer illius ascenderet in Thamnas ad tondendas oves 14quae depositis viduitatis vestibus adsumpsit theristrum et mutato habitu sedit in bivio itineris quod ducit Thamnam eo quod crevisset Sela et non eum accepisset maritum 15quam cum vidisset Iudas suspicatus est esse meretricem operuerat enim vultum suum ne cognosceretur 16ingrediensque ad eam ait dimitte me ut coeam tecum nesciebat enim quod nurus sua esset qua respondente quid mihi dabis ut fruaris concubitu meo 17dixit mittam tibi hedum de gregibus rursum illa dicente patiar quod vis si dederis mihi arrabonem donec mittas quod polliceris 18ait Iudas quid vis tibi pro arrabone dari respondit anulum tuum et armillam et baculum quem manu tenes ad unum igitur coitum concepit mulier 19et surgens abiit depositoque habitu quem adsumpserat induta est viduitatis vestibus 20misit autem Iudas hedum per pastorem suum Odollamitem ut reciperet pignus quod dederat mulieri qui cum non invenisset eam 21interrogavit homines loci illius ubi est mulier quae sedebat in bivio respondentibus cunctis non fuit in loco isto meretrix 22reversus est ad Iudam et dixit ei non inveni eam sed et homines loci illius dixerunt mihi numquam ibi sedisse scortum 23ait Iudas habeat sibi certe mendacii nos arguere non poterit ego misi hedum quem promiseram et tu non invenisti eam 24ecce autem post tres menses nuntiaverunt Iudae dicentes fornicata est Thamar nurus tua et videtur uterus illius intumescere dixit Iudas producite eam ut conburatur 25quae cum educeretur ad poenam misit ad socerum suum dicens de viro cuius haec sunt concepi cognosce cuius sit anulus et armilla et baculus 26qui agnitis muneribus ait iustior me est quia non tradidi eam Sela filio meo attamen ultra non cognovit illam 27instante autem partu apparuerunt gemini in utero atque in ipsa effusione infantum unus protulit manum in qua obsetrix ligavit coccinum dicens 28iste egreditur prior 29illo vero retrahente manum egressus est alter dixitque mulier quare divisa est propter te maceria et ob hanc causam vocavit nomen eius Phares 30postea egressus est frater in cuius manu erat coccinum quem appellavit Zara
Chapter 39
1igitur Ioseph ductus est in Aegyptum emitque eum Putiphar eunuchus Pharaonis princeps exercitus vir aegyptius de manu Ismahelitarum a quibus perductus erat 2fuitque Dominus cum eo et erat vir in cunctis prospere agens habitabatque in domo domini sui 3qui optime noverat esse Dominum cum eo et omnia quae gereret ab eo dirigi in manu illius 4invenitque Ioseph gratiam coram domino suo et ministrabat ei a quo praepositus omnibus gubernabat creditam sibi domum et universa quae tradita fuerant 5benedixitque Dominus domui Aegyptii propter Ioseph et multiplicavit tam in aedibus quam in agris cunctam eius substantiam 6nec quicquam aliud noverat nisi panem quo vescebatur erat autem Ioseph pulchra facie et decorus aspectu 7post multos itaque dies iecit domina oculos suos in Ioseph et ait dormi mecum 8qui nequaquam adquiescens operi nefario dixit ad eam ecce dominus meus omnibus mihi traditis ignorat quid habeat in domo sua 9nec quicquam est quod non in mea sit potestate vel non tradiderit mihi praeter te quae uxor eius es quomodo ergo possum malum hoc facere et peccare in Deum meum 10huiuscemodi verbis per singulos dies et mulier molesta erat adulescenti et ille recusabat stuprum 11accidit autem ut quadam die intraret Ioseph domum et operis quippiam absque arbitris faceret 12et illa adprehensa lacinia vestimenti eius diceret dormi mecum qui relicto in manu illius pallio fugit et egressus est foras 13cumque vidisset mulier vestem in manibus suis et se esse contemptam 14vocavit homines domus suae et ait ad eos en introduxit virum hebraeum ut inluderet nobis ingressus est ad me ut coiret mecum cumque ego succlamassem 15et audisset vocem meam reliquit pallium quod tenebam et fugit foras 16in argumentum ergo fidei retentum pallium ostendit marito revertenti domum 17et ait ingressus est ad me servus hebraeus quem adduxisti ut inluderet mihi 18cumque vidisset me clamare reliquit pallium et fugit foras 19his auditis dominus et nimium credulus verbis coniugis iratus est valde 20tradiditque Ioseph in carcerem ubi vincti regis custodiebantur et erat ibi clausus 21fuit autem Dominus cum Ioseph et misertus illius dedit ei gratiam in conspectu principis carceris 22qui tradidit in manu ipsius universos vinctos qui in custodia tenebantur et quicquid fiebat sub ipso erat 23nec noverat aliquid cunctis ei creditis Dominus enim erat cum illo et omnia eius opera dirigebat
Chapter 40
1his ita gestis accidit ut peccarent duo eunuchi pincerna regis Aegypti et pistor domino suo 2iratusque Pharao contra eos nam alter pincernis praeerat alter pistoribus 3misit eos in carcerem principis militum in quo erat vinctus et Ioseph 4at custos carceris tradidit eos Ioseph qui et ministrabat eis aliquantum temporis fluxerat et illi in custodia tenebantur 5videruntque ambo somnium nocte una iuxta interpretationem congruam sibi 6ad quos cum introisset Ioseph mane et vidisset eos tristes 7sciscitatus est dicens cur tristior est hodie solito facies vestra 8qui responderunt somnium vidimus et non est qui interpretetur nobis dixitque ad eos Ioseph numquid non Dei est interpretatio referte mihi quid videritis 9narravit prior praepositus pincernarum somnium videbam coram me vitem 10in qua erant tres propagines crescere paulatim gemmas et post flores uvas maturescere 11calicemque Pharaonis in manu mea tuli ergo uvas et expressi in calicem quem tenebam et tradidi poculum Pharaoni 12respondit Ioseph haec est interpretatio somnii tres propagines tres adhuc dies sunt 13post quos recordabitur Pharao magisterii tui et restituet te in gradum pristinum dabisque ei calicem iuxta officium tuum sicut facere ante consueveras 14tantum memento mei cum tibi bene fuerit et facies mecum misericordiam ut suggeras Pharaoni et educat me de isto carcere 15quia furto sublatus sum de terra Hebraeorum et hic innocens in lacum missus sum 16videns pistorum magister quod prudenter somnium dissolvisset ait et ego vidi somnium quod haberem tria canistra farinae super caput meum 17et in uno canistro quod erat excelsius portare me omnes cibos qui fiunt arte pistoria avesque comedere ex eo 18respondit Ioseph haec est interpretatio somnii tria canistra tres adhuc dies sunt 19post quos auferet Pharao caput tuum ac suspendet te in cruce et lacerabunt volucres carnes tuas 20exin dies tertius natalicius Pharaonis erat qui faciens grande convivium pueris suis recordatus est inter epulas magistri pincernarum et pistorum principis 21restituitque alterum in locum suum ut porrigeret regi poculum 22alterum suspendit in patibulo ut coniectoris veritas probaretur 23et tamen succedentibus prosperis praepositus pincernarum oblitus est interpretis sui
Chapter 41
1post duos annos vidit Pharao somnium putabat se stare super fluvium 2de quo ascendebant septem boves pulchrae et crassae nimis et pascebantur in locis palustribus 3aliae quoque septem emergebant de flumine foedae confectaeque macie et pascebantur in ipsa amnis ripa in locis virentibus 4devoraveruntque eas quarum mira species et habitudo corporum erat expergefactus Pharao 5rursum dormivit et vidit alterum somnium septem spicae pullulabant in culmo uno plenae atque formonsae 6aliae quoque totidem spicae tenues et percussae uredine oriebantur 7devorantes omnem priorum pulchritudinem evigilans post quietem 8et facto mane pavore perterritus misit ad coniectores Aegypti cunctosque sapientes et accersitis narravit somnium nec erat qui interpretaretur 9tunc demum reminiscens pincernarum magister ait confiteor peccatum meum 10iratus rex servis suis me et magistrum pistorum retrudi iussit in carcerem principis militum 11ubi una nocte uterque vidimus somnium praesagum futurorum 12erat ibi puer hebraeus eiusdem ducis militum famulus cui narrantes somnia 13audivimus quicquid postea rei probavit eventus ego enim redditus sum officio meo et ille suspensus est in cruce 14protinus ad regis imperium eductum de carcere Ioseph totonderunt ac veste mutata obtulerunt ei 15cui ille ait vidi somnia nec est qui edisserat quae audivi te prudentissime conicere 16respondit Ioseph absque me Deus respondebit prospera Pharaoni 17narravit ergo ille quod viderat putabam me stare super ripam fluminis 18et septem boves de amne conscendere pulchras nimis et obesis carnibus quae in pastu paludis virecta carpebant 19et ecce has sequebantur aliae septem boves in tantum deformes et macilentae ut numquam tales in terra Aegypti viderim 20quae devoratis et consumptis prioribus 21nullum saturitatis dedere vestigium sed simili macie et squalore torpebant evigilans rursum sopore depressus 22vidi somnium septem spicae pullulabant in culmo uno plenae atque pulcherrimae 23aliae quoque septem tenues et percussae uredine oriebantur stipula 24quae priorum pulchritudinem devorarunt narravi coniectoribus somnium et nemo est qui edisserat 25respondit Ioseph somnium regis unum est quae facturus est Deus ostendit Pharaoni 26septem boves pulchrae et septem spicae plenae septem ubertatis anni sunt eandemque vim somnii conprehendunt 27septem quoque boves tenues atque macilentae quae ascenderunt post eas et septem spicae tenues et vento urente percussae septem anni sunt venturae famis 28qui hoc ordine conplebuntur 29ecce septem anni venient fertilitatis magnae in universa terra Aegypti 30quos sequentur septem anni alii tantae sterilitatis ut oblivioni tradatur cuncta retro abundantia consumptura est enim fames omnem terram 31et ubertatis magnitudinem perditura inopiae magnitudo 32quod autem vidisti secundo ad eandem rem pertinens somnium firmitatis indicium est eo quod fiat sermo Dei et velocius impleatur 33nunc ergo provideat rex virum sapientem et industrium et praeficiat eum terrae Aegypti 34qui constituat praepositos per singulas regiones et quintam partem fructuum per septem annos fertilitatis 35qui iam nunc futuri sunt congreget in horrea et omne frumentum sub Pharaonis potestate condatur serveturque in urbibus 36et paretur futurae septem annorum fami quae pressura est Aegyptum et non consumetur terra inopia 37placuit Pharaoni consilium et cunctis ministris eius 38locutusque est ad eos num invenire poterimus talem virum qui spiritu Dei plenus sit 39dixit ergo ad Ioseph quia ostendit Deus tibi omnia quae locutus es numquid sapientiorem et similem tui invenire potero 40tu eris super domum meam et ad tui oris imperium cunctus populus oboediet uno tantum regni solio te praecedam 41dicens quoque rursum Pharao ad Ioseph ecce constitui te super universam terram Aegypti 42tulit anulum de manu sua et dedit in manu eius vestivitque eum stola byssina et collo torquem auream circumposuit 43fecitque ascendere super currum suum secundum clamante praecone ut omnes coram eo genuflecterent et praepositum esse scirent universae terrae Aegypti 44dixit quoque rex ad Ioseph ego sum Pharao absque tuo imperio non movebit quisquam manum aut pedem in omni terra Aegypti 45vertitque nomen illius et vocavit eum lingua aegyptiaca Salvatorem mundi dedit quoque illi uxorem Aseneth filiam Putiphare sacerdotis Heliopoleos egressus itaque Ioseph ad terram Aegypti 46triginta autem erat annorum quando stetit in conspectu regis Pharaonis circuivit omnes regiones Aegypti 47venitque fertilitas septem annorum et in manipulos redactae segetes congregatae sunt in horrea Aegypti 48omnis etiam frugum abundantia in singulis urbibus condita est 49tantaque fuit multitudo tritici ut harenae maris coaequaretur et copia mensuram excederet 50nati sunt autem Ioseph filii duo antequam veniret fames quos ei peperit Aseneth filia Putiphare sacerdotis Heliopoleos 51vocavitque nomen primogeniti Manasse dicens oblivisci me fecit Deus omnium laborum meorum et domum patris mei 52nomen quoque secundi appellavit Ephraim dicens crescere me fecit Deus in terra paupertatis meae 53igitur transactis septem annis ubertatis qui fuerant in Aegypto 54coeperunt venire septem anni inopiae quos praedixerat Ioseph et in universo orbe fames praevaluit in cuncta autem terra Aegypti erat panis 55qua esuriente clamavit populus ad Pharaonem alimenta petens quibus ille respondit ite ad Ioseph et quicquid vobis dixerit facite 56crescebat autem cotidie fames in omni terra aperuitque Ioseph universa horrea et vendebat Aegyptiis nam et illos oppresserat fames 57omnesque provinciae veniebant in Aegyptum ut emerent escas et malum inopiae temperarent
Chapter 42
1audiens autem Iacob quod alimenta venderentur in Aegypto dixit filiis suis quare neglegitis 2audivi quod triticum venundetur in Aegypto descendite et emite nobis necessaria ut possimus vivere et non consumamur inopia 3descendentes igitur fratres Ioseph decem ut emerent frumenta in Aegypto 4Beniamin domi retento ab Iacob qui dixerat fratribus eius ne forte in itinere quicquam patiatur mali 5ingressi sunt terram Aegypti cum aliis qui pergebant ad emendum erat autem fames in terra Chanaan 6et Ioseph princeps Aegypti atque ad illius nutum frumenta populis vendebantur cumque adorassent eum fratres sui 7et agnovisset eos quasi ad alienos durius loquebatur interrogans eos unde venistis qui responderunt de terra Chanaan ut emamus victui necessaria 8et tamen fratres ipse cognoscens non est agnitus ab eis 9recordatusque somniorum quae aliquando viderat ait exploratores estis ut videatis infirmiora terrae venistis 10qui dixerunt non est ita domine sed servi tui venerunt ut emerent cibos 11omnes filii unius viri sumus pacifici venimus nec quicquam famuli tui machinantur mali 12quibus ille respondit aliter est inmunita terrae huius considerare venistis 13et illi duodecim inquiunt servi tui fratres sumus filii viri unius in terra Chanaan minimus cum patre nostro est alius non est super 14hoc est ait quod locutus sum exploratores estis 15iam nunc experimentum vestri capiam per salutem Pharaonis non egrediemini hinc donec veniat frater vester minimus 16mittite e vobis unum et adducat eum vos autem eritis in vinculis donec probentur quae dixistis utrum falsa an vera sint alioquin per salutem Pharaonis exploratores estis 17tradidit ergo eos custodiae tribus diebus 18die autem tertio eductis de carcere ait facite quod dixi et vivetis Deum enim timeo 19si pacifici estis frater vester unus ligetur in carcere vos autem abite et ferte frumenta quae emistis in domos vestras 20et fratrem vestrum minimum ad me adducite ut possim vestros probare sermones et non moriamini fecerunt ut dixerat 21et locuti sunt invicem merito haec patimur quia peccavimus in fratrem nostrum videntes angustiam animae illius cum deprecaretur nos et non audivimus idcirco venit super nos ista tribulatio 22e quibus unus Ruben ait numquid non dixi vobis nolite peccare in puerum et non audistis me en sanguis eius exquiritur 23nesciebant autem quod intellegeret Ioseph eo quod per interpretem loquebatur ad eos 24avertitque se parumper et flevit et reversus locutus est ad eos 25tollens Symeon et ligans illis praesentibus iussitque ministris ut implerent saccos eorum tritico et reponerent pecunias singulorum in sacculis suis datis supra cibariis in via qui fecerunt ita 26at illi portantes frumenta in asinis profecti sunt 27apertoque unus sacco ut daret iumento pabulum in diversorio contemplatus pecuniam in ore sacculi 28dixit fratribus suis reddita est mihi pecunia en habetur in sacco et obstupefacti turbatique dixerunt mutuo quidnam est hoc quod fecit nobis Deus 29veneruntque ad Iacob patrem suum in terra Chanaan et narraverunt ei omnia quae accidissent sibi dicentes 30locutus est nobis dominus terrae dure et putavit nos exploratores provinciae 31cui respondimus pacifici sumus nec ullas molimur insidias 32duodecim fratres uno patre geniti sumus unus non est super minimus cum patre versatur in terra Chanaan 33qui ait nobis sic probabo quod pacifici sitis fratrem vestrum unum dimittite apud me et cibaria domibus vestris necessaria sumite et abite 34fratremque vestrum minimum adducite ad me ut sciam quod non sitis exploratores et istum qui tenetur in vinculis recipere possitis ac deinceps emendi quae vultis habeatis licentiam 35his dictis cum frumenta effunderent singuli reppererunt in ore saccorum ligatas pecunias exterritisque simul omnibus 36dixit pater Iacob absque liberis me esse fecistis Ioseph non est super Symeon tenetur in vinculis Beniamin auferetis in me haec mala omnia reciderunt 37cui respondit Ruben duos filios meos interfice si non reduxero illum tibi trade in manu mea et ego eum restituam 38at ille non descendet inquit filius meus vobiscum frater eius mortuus est ipse solus remansit si quid ei adversi acciderit in terra ad quam pergitis deducetis canos meos cum dolore ad inferos
Chapter 43
1interim fames omnem terram vehementer premebat 2consumptisque cibis quos ex Aegypto detulerant dixit Iacob ad filios suos revertimini et emite pauxillum escarum 3respondit Iudas denuntiavit nobis vir ille sub testificatione iurandi dicens non videbitis faciem meam nisi fratrem vestrum minimum adduxeritis vobiscum 4si ergo vis mittere eum nobiscum pergemus pariter et ememus tibi necessaria 5si autem non vis non ibimus vir enim ut saepe diximus denuntiavit nobis dicens non videbitis faciem meam absque fratre vestro minimo 6dixit eis Israhel in meam hoc fecistis miseriam ut indicaretis ei et alium habere vos fratrem 7at illi responderunt interrogavit nos homo per ordinem nostram progeniem si pater viveret si haberemus fratrem et nos respondimus ei consequenter iuxta id quod fuerat sciscitatus numquid scire poteramus quod dicturus esset adducite vobiscum fratrem vestrum 8Iudas quoque dixit patri suo mitte puerum mecum ut proficiscamur et possimus vivere ne moriamur nos et parvuli nostri 9ego suscipio puerum de manu mea require illum nisi reduxero et tradidero eum tibi ero peccati in te reus omni tempore 10si non intercessisset dilatio iam vice altera venissemus 11igitur Israhel pater eorum dixit ad eos si sic necesse est facite quod vultis sumite de optimis terrae fructibus in vasis vestris et deferte viro munera modicum resinae et mellis et styracis et stactes et terebinthi et amigdalarum 12pecuniamque duplicem ferte vobiscum et illam quam invenistis in sacculis reportate ne forte errore factum sit 13sed et fratrem vestrum tollite et ite ad virum 14Deus autem meus omnipotens faciat vobis eum placabilem et remittat vobiscum fratrem vestrum quem tenet et hunc Beniamin ego autem quasi orbatus absque liberis ero 15tulerunt ergo viri munera et pecuniam duplicem et Beniamin descenderuntque in Aegyptum et steterunt coram Ioseph 16quos cum ille vidisset et Beniamin simul praecepit dispensatori domus suae dicens introduc viros domum et occide victimas et instrue convivium quoniam mecum sunt comesuri meridie 17fecit ille sicut fuerat imperatum et introduxit viros domum 18ibique exterriti dixerunt mutuo propter pecuniam quam rettulimus prius in saccis nostris introducti sumus ut devolvat in nos calumniam et violenter subiciat servituti et nos et asinos nostros 19quam ob rem in ipsis foribus accedentes ad dispensatorem 20locuti sunt oramus domine ut audias iam ante descendimus ut emeremus escas 21quibus emptis cum venissemus ad diversorium aperuimus sacculos nostros et invenimus pecuniam in ore saccorum quam nunc eodem pondere reportamus 22sed et aliud adtulimus argentum ut emamus quae necessaria sunt non est in nostra conscientia quis eam posuerit in marsuppiis nostris 23at ille respondit pax vobiscum nolite timere Deus vester et Deus patris vestri dedit vobis thesauros in sacculis vestris nam pecuniam quam dedistis mihi probatam ego habeo eduxitque ad eos Symeon 24et introductis domum adtulit aquam et laverunt pedes suos deditque pabula asinis eorum 25illi vero parabant munera donec ingrederetur Ioseph meridie audierant enim quod ibi comesuri essent panem 26igitur ingressus est Ioseph domum suam obtuleruntque ei munera tenentes in manibus et adoraverunt proni in terram 27at ille clementer resalutatis eis interrogavit dicens salvusne est pater vester senex de quo dixeratis mihi adhuc vivit 28qui responderunt sospes est servus tuus pater noster adhuc vivit et incurvati adoraverunt eum 29adtollens autem oculos Ioseph vidit Beniamin fratrem suum uterinum et ait iste est frater vester parvulus de quo dixeratis mihi et rursum Deus inquit misereatur tui fili mi 30festinavitque quia commota fuerant viscera eius super fratre suo et erumpebant lacrimae et introiens cubiculum flevit 31rursusque lota facie egressus continuit se et ait ponite panes 32quibus adpositis seorsum Ioseph et seorsum fratribus Aegyptiis quoque qui vescebantur simul seorsum inlicitum est enim Aegyptiis comedere cum Hebraeis et profanum putant huiuscemodi convivium 33sederunt coram eo primogenitus iuxta primogenita sua et minimus iuxta aetatem suam et mirabantur nimis 34sumptis partibus quas ab eo acceperant maiorque pars venit Beniamin ita ut quinque partibus excederet biberuntque et inebriati sunt cum eo
Chapter 44
1praecepit autem Ioseph dispensatori domus suae dicens imple saccos eorum frumento quantum possunt capere et pone pecuniam singulorum in summitate sacci 2scyphum autem meum argenteum et pretium quod dedit tritici pone in ore sacci iunioris factumque est ita 3et orto mane dimissi sunt cum asinis suis 4iamque urbem exierant et processerant paululum tum Ioseph arcessito dispensatore domus surge inquit persequere viros et adprehensis dicito quare reddidistis malum pro bono 5scyphum quem furati estis ipse est in quo bibit dominus meus et in quo augurari solet pessimam rem fecistis 6fecit ille ut iusserat et adprehensis per ordinem locutus est 7qui responderunt quare sic loquitur dominus noster ut servi tui tantum flagitii commiserint 8pecuniam quam invenimus in summitate saccorum reportavimus ad te de terra Chanaan et quomodo consequens est ut furati simus de domo domini tui aurum vel argentum 9apud quemcumque fuerit inventum servorum tuorum quod quaeris moriatur et nos servi erimus domini nostri 10qui dixit fiat iuxta vestram sententiam apud quem fuerit inventum ipse sit servus meus vos autem eritis innoxii 11itaque festinato deponentes in terram saccos aperuerunt singuli 12quos scrutatus incipiens a maiore usque ad minimum invenit scyphum in sacco Beniamin 13at illi scissis vestibus oneratisque rursum asinis reversi sunt in oppidum 14primusque Iudas cum fratribus ingressus est ad Ioseph necdum enim de loco abierat omnesque ante eum in terra pariter corruerunt 15quibus ille ait cur sic agere voluistis an ignoratis quod non sit similis mei in augurandi scientia 16cui Iudas quid respondebimus inquit domino meo vel quid loquemur aut iusti poterimus obtendere Deus invenit iniquitatem servorum tuorum en omnes servi sumus domini mei et nos et apud quem inventus est scyphus 17respondit Ioseph absit a me ut sic agam qui furatus est scyphum ipse sit servus meus vos autem abite liberi ad patrem vestrum 18accedens propius Iudas confidenter ait oro domine mi loquatur servus tuus verbum in auribus tuis et ne irascaris famulo tuo tu es enim post Pharaonem 19dominus meus interrogasti prius servos tuos habetis patrem aut fratrem 20et nos respondimus tibi domino meo est nobis pater senex et puer parvulus qui in senecta illius natus est cuius uterinus frater est mortuus et ipsum solum habet mater sua pater vero tenere diligit eum 21dixistique servis tuis adducite eum ad me et ponam oculos meos super illum 22suggessimus domino meo non potest puer relinquere patrem suum si enim illum dimiserit morietur 23et dixisti servis tuis nisi venerit frater vester minimus vobiscum non videbitis amplius faciem meam 24cum ergo ascendissemus ad famulum tuum patrem nostrum narravimus ei omnia quae locutus est dominus meus 25et dixit pater noster revertimini et emite nobis parum tritici 26cui diximus ire non possumus si frater noster minimus descendet nobiscum proficiscemur simul alioquin illo absente non audemus videre faciem viri 27atque ille respondit vos scitis quod duos genuerit mihi uxor mea 28egressus est unus et dixistis bestia devoravit eum et hucusque non conparet 29si tuleritis et istum et aliquid ei in via contigerit deducetis canos meos cum maerore ad inferos 30igitur si intravero ad servum tuum patrem nostrum et puer defuerit cum anima illius ex huius anima pendeat 31videritque eum non esse nobiscum morietur et deducent famuli tui canos eius cum dolore ad inferos 32ego proprie servus tuus qui in meam hunc recepi fidem et spopondi dicens nisi reduxero eum peccati reus ero in patrem meum omni tempore 33manebo itaque servus tuus pro puero in ministerium domini mei et puer ascendat cum fratribus suis 34non enim possum redire ad patrem absente puero ne calamitatis quae oppressura est patrem meum testis adsistam
Chapter 45
1non se poterat ultra cohibere Ioseph multis coram adstantibus unde praecepit ut egrederentur cuncti foras et nullus interesset alienus agnitioni mutuae 2elevavitque vocem cum fletu quam audierunt Aegyptii omnisque domus Pharaonis 3et dixit fratribus suis ego sum Ioseph adhuc pater meus vivit nec poterant respondere fratres nimio timore perterriti 4ad quos ille clementer accedite inquit ad me et cum accessissent prope ego sum ait Ioseph frater vester quem vendidistis in Aegypto 5nolite pavere nec vobis durum esse videatur quod vendidistis me in his regionibus pro salute enim vestra misit me Deus ante vos in Aegyptum 6biennium est quod fames esse coepit in terra et adhuc quinque anni restant quibus nec arari poterit nec meti 7praemisitque me Deus ut reservemini super terram et escas ad vivendum habere possitis 8non vestro consilio sed Dei huc voluntate missus sum qui fecit me quasi patrem Pharaonis et dominum universae domus eius ac principem in omni terra Aegypti 9festinate et ascendite ad patrem meum et dicetis ei haec mandat filius tuus Ioseph Deus me fecit dominum universae terrae Aegypti descende ad me ne moreris 10et habita in terra Gessen erisque iuxta me tu et filii tui et filii filiorum tuorum oves tuae et armenta tua et universa quae possides 11ibique te pascam adhuc enim quinque anni residui sunt famis ne et tu pereas et domus tua et omnia quae possides 12en oculi vestri et oculi fratris mei Beniamin vident quod os meum loquatur ad vos 13nuntiate patri meo universam gloriam meam et cuncta quae vidistis in Aegypto festinate et adducite eum ad me 14cumque amplexatus recidisset in collum Beniamin fratris sui flevit illo quoque flente similiter super collum eius 15osculatusque est Ioseph omnes fratres suos et ploravit super singulos post quae ausi sunt loqui ad eum 16auditumque est et celebri sermone vulgatum in aula regis venerunt fratres Ioseph et gavisus est Pharao atque omnis familia eius 17dixitque ad Ioseph ut imperaret fratribus suis dicens onerantes iumenta ite in terram Chanaan 18et tollite inde patrem vestrum et cognationem et venite ad me et ego dabo vobis omnia bona Aegypti ut comedatis medullam terrae 19praecipe etiam ut tollant plaustra de terra Aegypti ad subvectionem parvulorum suorum et coniugum ac dicito tollite patrem vestrum et properate quantocius venientes 20ne dimittatis quicquam de supellectili vestra quia omnes opes Aegypti vestrae erunt 21fecerunt filii Israhel ut eis mandatum fuerat quibus dedit Ioseph plaustra secundum Pharaonis imperium et cibaria in itinere 22singulisque proferri iussit binas stolas Beniamin vero dedit trecentos argenteos cum quinque stolis optimis 23tantundem pecuniae et vestium mittens patri suo addens eis asinos decem qui subveherent ex omnibus divitiis Aegypti et totidem asinas triticum in itinere panesque portantes 24dimisit ergo fratres suos et proficiscentibus ait ne irascamini in via 25qui ascendentes ex Aegypto venerunt in terram Chanaan ad patrem suum Iacob 26et nuntiaverunt ei dicentes Ioseph vivit et ipse dominatur in omni terra Aegypti quo audito quasi de gravi somno evigilans tamen non credebat eis 27illi contra referebant omnem ordinem rei cumque vidisset plaustra et universa quae miserat revixit spiritus eius 28et ait sufficit mihi si adhuc Ioseph filius meus vivit vadam et videbo illum antequam moriar
Chapter 46
1profectusque Israhel cum omnibus quae habebat venit ad puteum Iuramenti et mactatis ibi victimis Deo patris sui Isaac 2audivit eum per visionem nocte vocantem se et dicentem sibi Iacob Iacob cui respondit ecce adsum 3ait illi Deus ego sum Fortissimus Deus patris tui noli timere et descende in Aegyptum quia in gentem magnam faciam te ibi 4ego descendam tecum illuc et ego inde adducam te revertentem Ioseph quoque ponet manum suam super oculos tuos 5surrexit Iacob a puteo Iuramenti tuleruntque eum filii cum parvulis et uxoribus suis in plaustris quae miserat Pharao ad portandum senem 6et omnia quae possederat in terra Chanaan venitque in Aegyptum cum omni semine suo 7filii eius et nepotes filiae et cuncta simul progenies 8haec sunt autem nomina filiorum Israhel qui ingressi sunt in Aegyptum ipse cum liberis suis primogenitus Ruben 9filii Ruben Enoch et Phallu et Esrom et Charmi 10filii Symeon Iemuhel et Iamin et Ahod et Iachin et Saher et Saul filius Chananitidis 11filii Levi Gerson Caath et Merari 12filii Iuda Her et Onan et Sela et Phares et Zara mortui sunt autem Her et Onan in terra Chanaan natique sunt filii Phares Esrom et Amul 13filii Isachar Thola et Phua et Iob et Semron 14filii Zabulon Sared et Helon et Iahelel 15hii filii Liae quos genuit in Mesopotamiam Syriae cum Dina filia sua omnes animae filiorum eius et filiarum triginta tres 16filii Gad Sephion et Haggi Suni et Esebon Heri et Arodi et Areli 17filii Aser Iamne et Iesua et Iesui et Beria Sara quoque soror eorum filii Beria Heber et Melchihel 18hii filii Zelphae quam dedit Laban Liae filiae suae et hos genuit Iacob sedecim animas 19filii Rahel uxoris Iacob Ioseph et Beniamin 20natique sunt Ioseph filii in terra Aegypti quos genuit ei Aseneth filia Putiphare sacerdotis Heliopoleos Manasses et Ephraim 21filii Beniamin Bela et Bechor et Asbel Gera et Naaman et Ehi et Ros Mophim et Opphim et Ared 22hii filii Rahel quos genuit Iacob omnes animae quattuordecim 23filii Dan Usim 24filii Nepthalim Iasihel et Guni et Hieser et Sallem 25hii filii Balae quam dedit Laban Raheli filiae suae et hos genuit Iacob omnes animae septem 26cunctae animae quae ingressae sunt cum Iacob in Aegyptum et egressae de femore illius absque uxoribus filiorum sexaginta sex 27filii autem Ioseph qui nati sunt ei in terra Aegypti animae duae omnis anima domus Iacob quae ingressa est Aegyptum fuere septuaginta 28misit autem Iudam ante se ad Ioseph ut nuntiaret ei et ille occurreret in Gessen 29quo cum pervenisset iuncto Ioseph curru suo ascendit obviam patri ad eundem locum vidensque eum inruit super collum eius et inter amplexus flevit 30dixitque pater ad Ioseph iam laetus moriar quia vidi faciem tuam et superstitem te relinquo 31et ille locutus est ad fratres et ad omnem domum patris sui ascendam et nuntiabo Pharaoni dicamque ei fratres mei et domus patris mei qui erant in terra Chanaan venerunt ad me 32et sunt viri pastores ovium curamque habent alendorum gregum pecora sua et armenta et omnia quae habere potuerunt adduxerunt secum 33cumque vocaverit vos et dixerit quod est opus vestrum 34respondebitis viri pastores sumus servi tui ab infantia nostra usque in praesens et nos et patres nostri haec autem dicetis ut habitare possitis in terra Gessen quia detestantur Aegyptii omnes pastores ovium
Chapter 47
1ingressus ergo Ioseph nuntiavit Pharaoni dicens pater meus et fratres oves eorum et armenta et cuncta quae possident venerunt de terra Chanaan et ecce consistunt in terra Gessen 2extremos quoque fratrum suorum quinque viros statuit coram rege 3quos ille interrogavit quid habetis operis responderunt pastores ovium sumus servi tui et nos et patres nostri 4ad peregrinandum in terra tua venimus quoniam non est herba gregibus servorum tuorum ingravescente fame in regione Chanaan petimusque ut esse nos iubeas servos tuos in terra Gessen 5dixit itaque rex ad Ioseph pater tuus et fratres tui venerunt ad te 6terra Aegypti in conspectu tuo est in optimo loco fac habitare eos et trade eis terram Gessen quod si nosti esse in eis viros industrios constitue illos magistros pecorum meorum 7post haec introduxit Ioseph patrem suum ad regem et statuit eum coram eo qui benedicens illi 8et interrogatus ab eo quot sunt dies annorum vitae tuae 9respondit dies peregrinationis vitae meae centum triginta annorum sunt parvi et mali et non pervenerunt usque ad dies patrum meorum quibus peregrinati sunt 10et benedicto rege egressus est foras 11Ioseph vero patri et fratribus suis dedit possessionem in Aegypto in optimo loco terrae solo Ramesses ut praeceperat Pharao 12et alebat eos omnemque domum patris sui praebens cibaria singulis 13in toto enim orbe panis deerat et oppresserat fames terram maxime Aegypti et Chanaan 14e quibus omnem pecuniam congregavit pro venditione frumenti et intulit eam in aerarium regis 15cumque defecisset emptoris pretium venit cuncta Aegyptus ad Ioseph dicens da nobis panes quare morimur coram te deficiente pecunia 16quibus ille respondit adducite pecora vestra et dabo vobis pro eis cibos si pretium non habetis 17quae cum adduxissent dedit eis alimenta pro equis et ovibus et bubus et asinis sustentavitque eos illo anno pro commutatione pecorum 18veneruntque anno secundo et dixerunt ei non celamus dominum nostrum quod deficiente pecunia pecora simul defecerint nec clam te est quod absque corporibus et terra nihil habeamus 19cur ergo morimur te vidente et nos et terra nostra tui erimus eme nos in servitutem regiam et praebe semina ne pereunte cultore redigatur terra in solitudinem 20emit igitur Ioseph omnem terram Aegypti vendentibus singulis possessiones suas prae magnitudine famis subiecitque eam Pharaoni 21et cunctos populos eius a novissimis terminis Aegypti usque ad extremos fines eius 22praeter terram sacerdotum quae a rege tradita fuerat eis quibus et statuta cibaria ex horreis publicis praebebantur et idcirco non sunt conpulsi vendere possessiones suas 23dixit ergo Ioseph ad populos en ut cernitis et vos et terram vestram Pharao possidet accipite semina et serite agros 24ut fruges habere possitis quintam partem regi dabitis quattuor reliquas permitto vobis in sementem et in cibos famulis et liberis vestris 25qui responderunt salus nostra in manu tua est respiciat nos tantum dominus noster et laeti serviemus regi 26ex eo tempore usque in praesentem diem in universa terra Aegypti regibus quinta pars solvitur et factum est quasi in legem absque terra sacerdotali quae libera ab hac condicione fuit 27habitavit ergo Israhel in Aegypto id est in terra Gessen et possedit eam auctusque est et multiplicatus nimis 28et vixit in ea decem et septem annis factique sunt omnes dies vitae illius centum quadraginta septem annorum 29cumque adpropinquare cerneret mortis diem vocavit filium suum Ioseph et dixit ad eum si inveni gratiam in conspectu tuo pone manum sub femore meo et facies mihi misericordiam et veritatem ut non sepelias me in Aegypto 30sed dormiam cum patribus meis et auferas me de hac terra condasque in sepulchro maiorum cui respondit Ioseph ego faciam quod iussisti 31et ille iura ergo inquit mihi quo iurante adoravit Israhel Deum conversus ad lectuli caput
Chapter 48
1his ita transactis nuntiatum est Ioseph quod aegrotaret pater eius qui adsumptis duobus filiis Manasse et Ephraim ire perrexit 2dictumque est seni ecce filius tuus Ioseph venit ad te qui confortatus sedit in lectulo 3et ingresso ad se ait Deus omnipotens apparuit mihi in Luza quae est in terra Chanaan benedixitque mihi 4et ait ego te augebo et multiplicabo et faciam in turbas populorum daboque tibi terram hanc et semini tuo post te in possessionem sempiternam 5duo igitur filii tui qui nati sunt tibi in terra Aegypti antequam huc venirem ad te mei erunt Ephraim et Manasses sicut Ruben et Symeon reputabuntur mihi 6reliquos autem quos genueris post eos tui erunt et nomine fratrum suorum vocabuntur in possessionibus suis 7mihi enim quando veniebam de Mesopotamiam mortua est Rahel in terra Chanaan in ipso itinere eratque vernum tempus et ingrediebar Ephratam et sepelivi eam iuxta viam Ephratae quae alio nomine appellatur Bethleem 8videns autem filios eius dixit ad eum qui sunt isti 9respondit filii mei sunt quos dedit mihi Deus in hoc loco adduc inquit eos ad me ut benedicam illis 10oculi enim Israhel caligabant prae nimia senectute et clare videre non poterat adplicitosque ad se deosculatus et circumplexus 11dixit ad filium non sum fraudatus aspectu tuo insuper ostendit mihi Deus semen tuum 12cumque tulisset eos Ioseph de gremio patris adoravit pronus in terram 13et posuit Ephraim ad dexteram suam id est ad sinistram Israhel Manassen vero in sinistra sua ad dexteram scilicet patris adplicuitque ambos ad eum 14qui extendens manum dextram posuit super caput Ephraim iunioris fratris sinistram autem super caput Manasse qui maior natu erat commutans manus 15benedixitque Ioseph filio suo et ait Deus in cuius conspectu ambulaverunt patres mei Abraham et Isaac Deus qui pascit me ab adulescentia mea usque in praesentem diem 16angelus qui eruit me de cunctis malis benedicat pueris et invocetur super eos nomen meum nomina quoque patrum meorum Abraham et Isaac et crescant in multitudinem super terram 17videns autem Ioseph quod posuisset pater suus dexteram manum super caput Ephraim graviter accepit et adprehensam patris manum levare conatus est de capite Ephraim et transferre super caput Manasse 18dixitque ad patrem non ita convenit pater quia hic est primogenitus pone dexteram tuam super caput eius 19qui rennuens ait scio fili mi scio et iste quidem erit in populos et multiplicabitur sed frater eius iunior maior illo erit et semen illius crescet in gentes 20benedixitque eis in ipso tempore dicens in te benedicetur Israhel atque dicetur faciat tibi Deus sicut Ephraim et sicut Manasse constituitque Ephraim ante Manassen 21et ait ad Ioseph filium suum en ego morior et erit Deus vobiscum reducetque vos ad terram patrum vestrorum 22do tibi partem unam extra fratres tuos quam tuli de manu Amorrei in gladio et arcu meo
Chapter 49
1vocavit autem Iacob filios suos et ait eis congregamini ut adnuntiem quae ventura sunt vobis diebus novissimis 2congregamini et audite filii Iacob audite Israhel patrem vestrum 3Ruben primogenitus meus tu fortitudo mea et principium doloris mei prior in donis maior imperio 4effusus es sicut aqua non crescas quia ascendisti cubile patris tui et maculasti stratum eius 5Symeon et Levi fratres vasa iniquitatis bellantia 6in consilio eorum ne veniat anima mea et in coetu illorum non sit gloria mea quia in furore suo occiderunt virum et in voluntate sua suffoderunt murum 7maledictus furor eorum quia pertinax et indignatio illorum quia dura dividam eos in Iacob et dispergam illos in Israhel 8Iuda te laudabunt fratres tui manus tua in cervicibus inimicorum tuorum adorabunt te filii patris tui 9catulus leonis Iuda a praeda fili mi ascendisti requiescens accubuisti ut leo et quasi leaena quis suscitabit eum 10non auferetur sceptrum de Iuda et dux de femoribus eius donec veniat qui mittendus est et ipse erit expectatio gentium 11ligans ad vineam pullum suum et ad vitem o fili mi asinam suam lavabit vino stolam suam et sanguine uvae pallium suum 12pulchriores oculi eius vino et dentes lacte candidiores 13Zabulon in litore maris habitabit et in statione navium pertingens usque ad Sidonem 14Isachar asinus fortis accubans inter terminos 15vidit requiem quod esset bona et terram quod optima et subposuit umerum suum ad portandum factusque est tributis serviens 16Dan iudicabit populum suum sicut et alia tribus Israhel 17fiat Dan coluber in via cerastes in semita mordens ungulas equi ut cadat ascensor eius retro 18salutare tuum expectabo Domine 19Gad accinctus proeliabitur ante eum et ipse accingetur retrorsum 20Aser pinguis panis eius et praebebit delicias regibus 21Nepthalim cervus emissus et dans eloquia pulchritudinis 22filius adcrescens Ioseph filius adcrescens et decorus aspectu filiae discurrerunt super murum 23sed exasperaverunt eum et iurgati sunt invideruntque illi habentes iacula 24sedit in forti arcus eius et dissoluta sunt vincula brachiorum et manuum illius per manus potentis Iacob inde pastor egressus est lapis Israhel 25Deus patris tui erit adiutor tuus et Omnipotens benedicet tibi benedictionibus caeli desuper benedictionibus abyssi iacentis deorsum benedictionibus uberum et vulvae 26benedictiones patris tui confortatae sunt benedictionibus patrum eius donec veniret desiderium collium aeternorum fiant in capite Ioseph et in vertice nazarei inter fratres suos 27Beniamin lupus rapax mane comedet praedam et vespere dividet spolia 28omnes hii in tribubus Israhel duodecim haec locutus est eis pater suus benedixitque singulis benedictionibus propriis 29et praecepit eis dicens ego congregor ad populum meum sepelite me cum patribus meis in spelunca duplici quae est in agro Ephron Hetthei 30contra Mambre in terra Chanaan quam emit Abraham cum agro ab Ephron Hettheo in possessionem sepulchri 31ibi sepelierunt eum et Sarram uxorem eius ibi sepultus est Isaac cum Rebecca coniuge ibi et Lia condita iacet 32finitisque mandatis quibus filios instruebat collegit pedes suos super lectulum et obiit adpositusque est ad populum suum
Chapter 50
1quod cernens Ioseph ruit super faciem patris flens et deosculans eum 2praecepitque servis suis medicis ut aromatibus condirent patrem 3quibus iussa explentibus transierunt quadraginta dies iste quippe mos erat cadaverum conditorum flevitque eum Aegyptus septuaginta diebus 4et expleto planctus tempore locutus est Ioseph ad familiam Pharaonis si inveni gratiam in conspectu vestro loquimini in auribus Pharaonis 5eo quod pater meus adiuraverit me dicens en morior in sepulchro meo quod fodi mihi in terra Chanaan sepelies me ascendam igitur et sepeliam patrem meum ac revertar 6dixitque ei Pharao ascende et sepeli patrem tuum sicut adiuratus es 7quo ascendente ierunt cum eo omnes senes domus Pharaonis cunctique maiores natu terrae Aegypti 8domus Ioseph cum fratribus suis absque parvulis et gregibus atque armentis quae dereliquerant in terra Gessen 9habuit quoque in comitatu currus et equites et facta est turba non modica 10veneruntque ad aream Atad quae sita est trans Iordanem ubi celebrantes exequias planctu magno atque vehementi impleverunt septem dies 11quod cum vidissent habitatores terrae Chanaan dixerunt planctus magnus est iste Aegyptiis et idcirco appellaverunt nomen loci illius Planctus Aegypti 12fecerunt ergo filii Iacob sicut praeceperat eis 13et portantes eum in terram Chanaan sepelierunt in spelunca duplici quam emerat Abraham cum agro in possessionem sepulchri ab Ephron Hettheo contra faciem Mambre 14reversusque est Ioseph in Aegyptum cum fratribus suis et omni comitatu sepulto patre 15quo mortuo timentes fratres eius et mutuo conloquentes ne forte memor sit iniuriae quam passus est et reddat nobis malum omne quod fecimus 16mandaverunt ei pater tuus praecepit nobis antequam moreretur 17ut haec tibi verbis illius diceremus obsecro ut obliviscaris sceleris fratrum tuorum et peccati atque malitiae quam exercuerunt in te nos quoque oramus ut servis Dei patris tui dimittas iniquitatem hanc quibus auditis flevit Ioseph 18veneruntque ad eum fratres sui et proni in terram dixerunt servi tui sumus 19quibus ille respondit nolite timere num Dei possumus rennuere voluntatem 20vos cogitastis de me malum et Deus vertit illud in bonum ut exaltaret me sicut inpraesentiarum cernitis et salvos faceret multos populos 21nolite metuere ego pascam vos et parvulos vestros consolatusque est eos et blande ac leniter est locutus 22et habitavit in Aegypto cum omni domo patris sui vixitque centum decem annis et vidit Ephraim filios usque ad tertiam generationem filii quoque Machir filii Manasse nati sunt in genibus Ioseph 23quibus transactis locutus est fratribus suis post mortem meam Deus visitabit vos et ascendere faciet de terra ista ad terram quam iuravit Abraham Isaac et Iacob 24cumque adiurasset eos atque dixisset Deus visitabit vos asportate vobiscum ossa mea de loco isto
Exodus
Chapter 1
1haec sunt nomina filiorum Israhel qui ingressi sunt Aegyptum cum Iacob singuli cum domibus suis introierunt 2Ruben Symeon Levi Iuda 3Isachar Zabulon et Beniamin 4Dan et Nepthalim Gad et Aser 5erant igitur omnes animae eorum qui egressi sunt de femore Iacob septuaginta Ioseph autem in Aegypto erat 6quo mortuo et universis fratribus eius omnique cognatione illa 7filii Israhel creverunt et quasi germinantes multiplicati sunt ac roborati nimis impleverunt terram 8surrexit interea rex novus super Aegyptum qui ignorabat Ioseph 9et ait ad populum suum ecce populus filiorum Israhel multus et fortior nobis 10venite sapienter opprimamus eum ne forte multiplicetur et si ingruerit contra nos bellum addatur inimicis nostris expugnatisque nobis egrediatur e terra 11praeposuit itaque eis magistros operum ut adfligerent eos oneribus aedificaveruntque urbes tabernaculorum Pharaoni Phiton et Ramesses 12quantoque opprimebant eos tanto magis multiplicabantur et crescebant 13oderantque filios Israhel Aegyptii et adfligebant inludentes eis 14atque ad amaritudinem perducebant vitam eorum operibus duris luti et lateris omnique famulatu quo in terrae operibus premebantur 15dixit autem rex Aegypti obsetricibus Hebraeorum quarum una vocabatur Sephra altera Phua 16praecipiens eis quando obsetricabitis Hebraeas et partus tempus advenerit si masculus fuerit interficite illum si femina reservate 17timuerunt autem obsetrices Deum et non fecerunt iuxta praeceptum regis Aegypti sed conservabant mares 18quibus ad se accersitis rex ait quidnam est hoc quod facere voluistis ut pueros servaretis 19quae responderunt non sunt hebraeae sicut aegyptiae mulieres ipsae enim obsetricandi habent scientiam et priusquam veniamus ad eas pariunt 20bene ergo fecit Deus obsetricibus et crevit populus confortatusque est nimis 21et quia timuerant obsetrices Deum aedificavit illis domos 22praecepit autem Pharao omni populo suo dicens quicquid masculini sexus natum fuerit in flumen proicite quicquid feminei reservate
Chapter 2
1egressus est post haec vir de domo Levi accepta uxore stirpis suae 2quae concepit et peperit filium et videns eum elegantem abscondit tribus mensibus 3cumque iam celare non posset sumpsit fiscellam scirpeam et linivit eam bitumine ac pice posuitque intus infantulum et exposuit eum in carecto ripae fluminis 4stante procul sorore eius et considerante eventum rei 5ecce autem descendebat filia Pharaonis ut lavaretur in flumine et puellae eius gradiebantur per crepidinem alvei quae cum vidisset fiscellam in papyrione misit unam e famulis suis et adlatam 6aperiens cernensque in ea parvulum vagientem miserta eius ait de infantibus Hebraeorum est 7cui soror pueri vis inquit ut vadam et vocem tibi hebraeam mulierem quae nutrire possit infantulum 8respondit vade perrexit puella et vocavit matrem eius 9ad quam locuta filia Pharaonis accipe ait puerum istum et nutri mihi ego tibi dabo mercedem tuam suscepit mulier et nutrivit puerum adultumque tradidit filiae Pharaonis 10quem illa adoptavit in locum filii vocavitque nomen eius Mosi dicens quia de aqua tuli eum 11in diebus illis postquam creverat Moses egressus ad fratres suos vidit adflictionem eorum et virum aegyptium percutientem quendam de Hebraeis fratribus suis 12cumque circumspexisset huc atque illuc et nullum adesse vidisset percussum Aegyptium abscondit sabulo 13et egressus die altero conspexit duos Hebraeos rixantes dixitque ei qui faciebat iniuriam quare percutis proximum tuum 14qui respondit quis constituit te principem et iudicem super nos num occidere me tu dicis sicut occidisti Aegyptium timuit Moses et ait quomodo palam factum est verbum istud 15audivitque Pharao sermonem hunc et quaerebat occidere Mosen qui fugiens de conspectu eius moratus est in terra Madian et sedit iuxta puteum 16erant sacerdoti Madian septem filiae quae venerunt ad hauriendas aquas et impletis canalibus adaquare cupiebant greges patris sui 17supervenere pastores et eiecerunt eas surrexitque Moses et defensis puellis adaquavit oves earum 18quae cum revertissent ad Raguhel patrem suum dixit ad eas cur velocius venistis solito 19responderunt vir aegyptius liberavit nos de manu pastorum insuper et hausit aquam nobiscum potumque dedit ovibus 20at ille ubi est inquit quare dimisistis hominem vocate eum ut comedat panem 21iuravit ergo Moses quod habitaret cum eo accepitque Sefforam filiam eius 22quae peperit filium quem vocavit Gersam dicens advena fui in terra aliena 23post multum temporis mortuus est rex Aegypti et ingemescentes filii Israhel propter opera vociferati sunt ascenditque clamor eorum ad Deum ab operibus 24et audivit gemitum eorum ac recordatus foederis quod pepigerat cum Abraham et Isaac et Iacob 25respexit filios Israhel et cognovit eos
Chapter 3
1Moses autem pascebat oves Iethro cognati sui sacerdotis Madian cumque minasset gregem ad interiora deserti venit ad montem Dei Horeb 2apparuitque ei Dominus in flamma ignis de medio rubi et videbat quod rubus arderet et non conbureretur 3dixit ergo Moses vadam et videbo visionem hanc magnam quare non conburatur rubus 4cernens autem Dominus quod pergeret ad videndum vocavit eum de medio rubi et ait Moses Moses qui respondit adsum 5at ille ne adpropies inquit huc solve calciamentum de pedibus tuis locus enim in quo stas terra sancta est 6et ait ego sum Deus patris tui Deus Abraham Deus Isaac Deus Iacob abscondit Moses faciem suam non enim audebat aspicere contra Deum 7cui ait Dominus vidi adflictionem populi mei in Aegypto et clamorem eius audivi propter duritiam eorum qui praesunt operibus 8et sciens dolorem eius descendi ut liberarem eum de manibus Aegyptiorum et educerem de terra illa in terram bonam et spatiosam in terram quae fluit lacte et melle ad loca Chananei et Hetthei et Amorrei Ferezei et Evei et Iebusei 9clamor ergo filiorum Israhel venit ad me vidique adflictionem eorum qua ab Aegyptiis opprimuntur 10sed veni mittam te ad Pharaonem ut educas populum meum filios Israhel de Aegypto 11dixit Moses ad Deum quis ego sum ut vadam ad Pharaonem et educam filios Israhel de Aegypto 12qui dixit ei ero tecum et hoc habebis signum quod miserim te cum eduxeris populum de Aegypto immolabis Deo super montem istum 13ait Moses ad Deum ecce ego vadam ad filios Israhel et dicam eis Deus patrum vestrorum misit me ad vos si dixerint mihi quod est nomen eius quid dicam eis 14dixit Deus ad Mosen ego sum qui sum ait sic dices filiis Israhel qui est misit me ad vos 15dixitque iterum Deus ad Mosen haec dices filiis Israhel Dominus Deus patrum vestrorum Deus Abraham Deus Isaac et Deus Iacob misit me ad vos hoc nomen mihi est in aeternum et hoc memoriale meum in generationem et generatione 16vade congrega seniores Israhel et dices ad eos Dominus Deus patrum vestrorum apparuit mihi Deus Abraham et Deus Isaac et Deus Iacob dicens visitans visitavi vos et omnia quae acciderunt vobis in Aegypto 17et dixi ut educam vos de adflictione Aegypti in terram Chananei et Hetthei et Amorrei Ferezei et Evei et Iebusei ad terram fluentem lacte et melle 18et audient vocem tuam ingredierisque tu et seniores Israhel ad regem Aegypti et dices ad eum Dominus Deus Hebraeorum vocavit nos ibimus viam trium dierum per solitudinem ut immolemus Domino Deo nostro 19sed ego scio quod non dimittet vos rex Aegypti ut eatis nisi per manum validam 20extendam enim manum meam et percutiam Aegyptum in cunctis mirabilibus meis quae facturus sum in medio eorum post haec dimittet vos 21daboque gratiam populo huic coram Aegyptiis et cum egrediemini non exibitis vacui 22sed postulabit mulier a vicina sua et ab hospita vasa argentea et aurea ac vestes ponetisque eas super filios et filias vestras et spoliabitis Aegyptum
Chapter 4
1respondens Moses ait non credent mihi neque audient vocem meam sed dicent non apparuit tibi Dominus 2dixit ergo ad eum quid est hoc quod tenes in manu tua respondit virga 3ait proice eam in terram proiecit et versa est in colubrum ita ut fugeret Moses 4dixitque Dominus extende manum tuam et adprehende caudam eius extendit et tenuit versaque est in virgam 5ut credant inquit quod apparuerit tibi Dominus Deus patrum tuorum Deus Abraham Deus Isaac Deus Iacob 6dixitque Dominus rursum mitte manum in sinum tuum quam cum misisset in sinum protulit leprosam instar nivis 7retrahe ait manum in sinum tuum retraxit et protulit iterum et erat similis carni reliquae 8si non crediderint inquit tibi neque audierint sermonem signi prioris credent verbo signi sequentis 9quod si nec duobus quidem his signis crediderint neque audierint vocem tuam sume aquam fluminis et effunde eam super aridam et quicquid hauseris de fluvio vertetur in sanguinem 10ait Moses obsecro Domine non sum eloquens ab heri et nudius tertius et ex quo locutus es ad servum tuum inpeditioris et tardioris linguae sum 11dixit Dominus ad eum quis fecit os hominis aut quis fabricatus est mutum et surdum videntem et caecum nonne ego 12perge igitur et ego ero in ore tuo doceboque te quid loquaris 13at ille obsecro inquit Domine mitte quem missurus es 14iratus Dominus in Mosen ait Aaron frater tuus Levites scio quod eloquens sit ecce ipse egreditur in occursum tuum vidensque te laetabitur corde 15loquere ad eum et pone verba mea in ore eius ego ero in ore tuo et in ore illius et ostendam vobis quid agere debeatis 16ipse loquetur pro te ad populum et erit os tuum tu autem eris ei in his quae ad Deum pertinent 17virgam quoque hanc sume in manu tua in qua facturus es signa 18abiit Moses et reversus est ad Iethro cognatum suum dixitque ei vadam et revertar ad fratres meos in Aegyptum ut videam si adhuc vivunt cui ait Iethro vade in pace 19dixit ergo Dominus ad Mosen in Madian vade revertere in Aegyptum mortui sunt omnes qui quaerebant animam tuam 20tulit Moses uxorem et filios suos et inposuit eos super asinum reversusque est in Aegyptum portans virgam Dei in manu sua 21dixitque ei Dominus revertenti in Aegyptum vide ut omnia ostenta quae posui in manu tua facias coram Pharaone ego indurabo cor eius et non dimittet populum 22dicesque ad eum haec dicit Dominus filius meus primogenitus meus Israhel 23dixi tibi dimitte filium meum ut serviat mihi et noluisti dimittere eum ecce ego interficiam filium tuum primogenitum 24cumque esset in itinere in diversorio occurrit ei Dominus et volebat occidere eum 25tulit ilico Seffora acutissimam petram et circumcidit praeputium filii sui tetigitque pedes eius et ait sponsus sanguinum tu mihi es 26et dimisit eum postquam dixerat sponsus sanguinum ob circumcisionem 27dixit autem Dominus ad Aaron vade in occursum Mosi in deserto qui perrexit ei obviam in montem Dei et osculatus est eum 28narravitque Moses Aaron omnia verba Domini quibus miserat eum et signa quae mandaverat 29veneruntque simul et congregaverunt cunctos seniores filiorum Israhel 30locutusque est Aaron omnia verba quae dixerat Dominus ad Mosen et fecit signa coram populo 31et credidit populus audieruntque quod visitasset Dominus filios Israhel et quod respexisset adflictionem eorum et proni adoraverunt
Chapter 5
1post haec ingressi sunt Moses et Aaron et dixerunt Pharaoni haec dicit Dominus Deus Israhel dimitte populum meum ut sacrificet mihi in deserto 2at ille respondit quis est Dominus ut audiam vocem eius et dimittam Israhel nescio Dominum et Israhel non dimittam 3dixerunt Deus Hebraeorum vocavit nos ut eamus viam trium dierum in solitudinem et sacrificemus Domino Deo nostro ne forte accidat nobis pestis aut gladius 4ait ad eos rex Aegypti quare Moses et Aaron sollicitatis populum ab operibus suis ite ad onera vestra 5dixitque Pharao multus est populus terrae videtis quod turba succreverit quanto magis si dederitis eis requiem ab operibus 6praecepit ergo in die illo praefectis operum et exactoribus populi dicens 7nequaquam ultra dabitis paleas populo ad conficiendos lateres sicut prius sed ipsi vadant et colligant stipulam 8et mensuram laterum quos prius faciebant inponetis super eos nec minuetis quicquam vacant enim et idcirco vociferantur dicentes eamus et sacrificemus Deo nostro 9opprimantur operibus et expleant ea ut non adquiescant verbis mendacibus 10igitur egressi praefecti operum et exactores ad populum dixerunt sic dicit Pharao non do vobis paleas 11ite et colligite sicubi invenire potueritis nec minuetur quicquam de opere vestro 12dispersusque est populus per omnem terram Aegypti ad colligendas paleas 13praefecti quoque operum instabant dicentes conplete opus vestrum cotidie ut prius facere solebatis quando dabantur vobis paleae 14flagellatique sunt qui praeerant operibus filiorum Israhel ab exactoribus Pharaonis dicentibus quare non impletis mensuram laterum sicut prius nec heri nec hodie 15veneruntque praepositi filiorum Israhel et vociferati sunt ad Pharaonem dicentes cur ita agis contra servos tuos 16paleae non dantur nobis et lateres similiter imperantur en famuli tui flagellis caedimur et iniuste agitur contra populum tuum 17qui ait vacatis otio et idcirco dicitis eamus et sacrificemus Domino 18ite ergo et operamini paleae non dabuntur vobis et reddetis consuetum numerum laterum 19videbantque se praepositi filiorum Israhel in malo eo quod diceretur eis non minuetur quicquam de lateribus per singulos dies 20occurreruntque Mosi et Aaron qui stabant ex adverso egredientes a Pharaone 21et dixerunt ad eos videat Dominus et iudicet quoniam fetere fecistis odorem nostrum coram Pharao et servis eius et praebuistis ei gladium ut occideret nos 22reversusque Moses ad Dominum ait Domine cur adflixisti populum istum quare misisti me 23ex eo enim quo ingressus sum ad Pharaonem ut loquerer nomine tuo adflixit populum tuum et non liberasti eos
Chapter 6
1dixit Dominus ad Mosen nunc videbis quae facturus sum Pharaoni per manum enim fortem dimittet eos et in manu robusta eiciet illos de terra sua 2locutusque est Dominus ad Mosen dicens ego Dominus 3qui apparui Abraham Isaac et Iacob in Deo omnipotente et nomen meum Adonai non indicavi eis 4pepigique cum eis foedus ut darem illis terram Chanaan terram peregrinationis eorum in qua fuerunt advenae 5ego audivi gemitum filiorum Israhel quo Aegyptii oppresserunt eos et recordatus sum pacti mei 6ideo dic filiis Israhel ego Dominus qui educam vos de ergastulo Aegyptiorum et eruam de servitute ac redimam in brachio excelso et iudiciis magnis 7et adsumam vos mihi in populum et ero vester Deus scietisque quod ego sim Dominus Deus vester qui eduxerim vos de ergastulo Aegyptiorum 8et induxerim in terram super quam levavi manum meam ut darem eam Abraham Isaac et Iacob daboque illam vobis possidendam ego Dominus 9narravit ergo Moses omnia filiis Israhel qui non adquieverunt ei propter angustiam spiritus et opus durissimum 10locutusque est Dominus ad Mosen dicens 11ingredere et loquere ad Pharao regem Aegypti ut dimittat filios Israhel de terra sua 12respondit Moses coram Domino ecce filii Israhel non me audiunt et quomodo audiet me Pharao praesertim cum sim incircumcisus labiis 13locutus est Dominus ad Mosen et Aaron et dedit mandatum ad filios Israhel et ad Pharao regem Aegypti ut educerent filios Israhel de terra Aegypti 14isti sunt principes domorum per familias suas filii Ruben primogeniti Israhelis Enoch et Phallu Aesrom et Charmi 15hae cognationes Ruben filii Symeon Iamuhel et Iamin et Aod Iachin et Soer et Saul filius Chananitidis hae progenies Symeon 16et haec nomina filiorum Levi per cognationes suas Gerson et Caath et Merari anni autem vitae Levi fuerunt centum triginta septem 17filii Gerson Lobeni et Semei per cognationes suas 18filii Caath Amram et Isuar et Hebron et Ozihel annique vitae Caath centum triginta tres 19filii Merari Mooli et Musi hae cognationes Levi per familias suas 20accepit autem Amram uxorem Iocabed patruelem suam quae peperit ei Aaron et Mosen fueruntque anni vitae Amram centum triginta septem 21filii quoque Isuar Core et Napheg et Zechri 22filii quoque Ozihel Misahel et Elsaphan et Sethri 23accepit autem Aaron uxorem Elisabe filiam Aminadab sororem Naasson quae peperit ei Nadab et Abiu et Eleazar et Ithamar 24filii quoque Core Asir et Helcana et Abiasab hae sunt cognationes Coritarum 25at vero Eleazar filius Aaron accepit uxorem de filiabus Phutihel quae peperit ei Finees hii sunt principes familiarum leviticarum per cognationes suas 26iste est Aaron et Moses quibus praecepit Dominus ut educerent filios Israhel de terra Aegypti per turmas suas 27hii sunt qui loquuntur ad Pharao regem Aegypti ut educant filios Israhel de Aegypto iste Moses et Aaron 28in die qua locutus est Dominus ad Mosen in terra Aegypti 29et locutus est Dominus ad Mosen dicens ego Dominus loquere ad Pharao regem Aegypti omnia quae ego loquor tibi 30et ait Moses coram Domino en incircumcisus labiis sum quomodo audiet me Pharao
Chapter 7
1dixitque Dominus ad Mosen ecce constitui te Deum Pharaonis Aaron frater tuus erit propheta tuus 2tu loqueris omnia quae mando tibi ille loquetur ad Pharaonem ut dimittat filios Israhel de terra sua 3sed ego indurabo cor eius et multiplicabo signa et ostenta mea in terra Aegypti 4et non audiet vos inmittamque manum meam super Aegyptum et educam exercitum et populum meum filios Israhel de terra Aegypti per iudicia maxima 5et scient Aegyptii quod ego sim Dominus qui extenderim manum meam super Aegyptum et eduxerim filios Israhel de medio eorum 6fecit itaque Moses et Aaron sicut praeceperat Dominus ita egerunt 7erat autem Moses octoginta annorum et Aaron octoginta trium quando locuti sunt ad Pharaonem 8dixitque Dominus ad Mosen et Aaron 9cum dixerit vobis Pharao ostendite signa dices ad Aaron tolle virgam tuam et proice eam coram Pharao ac vertatur in colubrum 10ingressi itaque Moses et Aaron ad Pharaonem fecerunt sicut praeceperat Dominus tulitque Aaron virgam coram Pharao et servis eius quae versa est in colubrum 11vocavit autem Pharao sapientes et maleficos et fecerunt etiam ipsi per incantationes aegyptias et arcana quaedam similiter 12proieceruntque singuli virgas suas quae versae sunt in dracones sed devoravit virga Aaron virgas eorum 13induratumque est cor Pharaonis et non audivit eos sicut praeceperat Dominus 14dixit autem Dominus ad Mosen ingravatum est cor Pharaonis non vult dimittere populum 15vade ad eum mane ecce egredietur ad aquas et stabis in occursum eius super ripam fluminis et virgam quae conversa est in draconem tolles in manu tua 16dicesque ad eum Dominus Deus Hebraeorum misit me ad te dicens dimitte populum meum ut mihi sacrificet in deserto et usque ad praesens audire noluisti 17haec igitur dicit Dominus in hoc scies quod Dominus sim ecce percutiam virga quae in manu mea est aquam fluminis et vertetur in sanguinem 18pisces quoque qui sunt in fluvio morientur et conputrescent aquae et adfligentur Aegyptii bibentes aquam fluminis 19dixit quoque Dominus ad Mosen dic ad Aaron tolle virgam tuam et extende manum tuam super aquas Aegypti et super fluvios eorum et rivos ac paludes et omnes lacus aquarum ut vertantur in sanguinem et sit cruor in omni terra Aegypti tam in ligneis vasis quam in saxeis 20feceruntque ita Moses et Aaron sicut praeceperat Dominus et elevans virgam percussit aquam fluminis coram Pharao et servis eius quae versa est in sanguinem 21et pisces qui erant in flumine mortui sunt conputruitque fluvius et non poterant Aegyptii bibere aquam fluminis et fuit sanguis in tota terra Aegypti 22feceruntque similiter malefici Aegyptiorum incantationibus suis et induratum est cor Pharaonis nec audivit eos sicut praeceperat Dominus 23avertitque se et ingressus est domum suam nec adposuit cor etiam hac vice 24foderunt autem omnes Aegyptii per circuitum fluminis aquam ut biberent non enim poterant bibere de aqua fluminis 25impletique sunt septem dies postquam percussit Dominus fluvium
Chapter 8
1dixitque Dominus ad Mosen ingredere ad Pharao et dices ad eum haec dicit Dominus dimitte populum meum ut sacrificet mihi 2sin autem nolueris dimittere ecce ego percutiam omnes terminos tuos ranis 3et ebulliet fluvius ranas quae ascendent et ingredientur domum tuam et cubiculum lectuli tui et super stratum tuum et in domos servorum tuorum et in populum tuum et in furnos tuos et in reliquias ciborum tuorum 4et ad te et ad populum tuum et ad omnes servos tuos intrabunt ranae 5dixitque Dominus ad Mosen dic Aaron extende manum tuam super fluvios et super rivos ac paludes et educ ranas super terram Aegypti 6extendit Aaron manum super aquas Aegypti et ascenderunt ranae operueruntque terram Aegypti 7fecerunt autem et malefici per incantationes suas similiter eduxeruntque ranas super terram Aegypti 8vocavit autem Pharao Mosen et Aaron et dixit orate Dominum ut auferat ranas a me et a populo meo et dimittam populum ut sacrificet Domino 9dixitque Moses Pharaoni constitue mihi quando deprecer pro te et pro servis tuis et pro populo tuo ut abigantur ranae a te et a domo tua et tantum in flumine remaneant 10qui respondit cras at ille iuxta verbum inquit tuum ut scias quoniam non est sicut Dominus Deus noster 11et recedent ranae a te et a domo tua et a servis tuis et a populo tuo tantum in flumine remanebunt 12egressique sunt Moses et Aaron a Pharaone et clamavit Moses ad Dominum pro sponsione ranarum quam condixerat Pharaoni 13fecitque Dominus iuxta verbum Mosi et mortuae sunt ranae de domibus et de villis et de agris 14congregaveruntque eas in inmensos aggeres et conputruit terra 15videns autem Pharao quod data esset requies ingravavit cor suum et non audivit eos sicut praeceperat Dominus 16dixitque Dominus ad Mosen loquere ad Aaron extende virgam tuam et percute pulverem terrae et sint scinifes in universa terra Aegypti 17feceruntque ita et extendit Aaron manu virgam tenens percussitque pulverem terrae et facti sunt scinifes in hominibus et in iumentis omnis pulvis terrae versus est in scinifes per totam terram Aegypti 18feceruntque similiter malefici incantationibus suis ut educerent scinifes et non potuerunt erantque scinifes tam in hominibus quam in iumentis 19et dixerunt malefici ad Pharao digitus Dei est induratumque est cor Pharaonis et non audivit eos sicut praeceperat Dominus 20dixit quoque Dominus ad Mosen consurge diluculo et sta coram Pharaone egreditur enim ad aquas et dices ad eum haec dicit Dominus dimitte populum meum ut sacrificet mihi 21quod si non dimiseris eum ecce ego inmittam in te et in servos tuos et in populum tuum et in domos tuas omne genus muscarum et implebuntur domus Aegyptiorum muscis diversi generis et in universa terra in qua fuerint 22faciamque mirabilem in die illa terram Gessen in qua populus meus est ut non sint ibi muscae et scias quoniam ego Dominus in medio terrae 23ponamque divisionem inter populum meum et populum tuum cras erit signum istud 24fecitque Dominus ita et venit musca gravissima in domos Pharaonis et servorum eius et in omnem terram Aegypti corruptaque est terra ab huiuscemodi muscis 25vocavit Pharao Mosen et Aaron et ait eis ite sacrificate Deo vestro in terra 26et ait Moses non potest ita fieri abominationes enim Aegyptiorum immolabimus Domino Deo nostro quod si mactaverimus ea quae colunt Aegyptii coram eis lapidibus nos obruent 27via trium dierum pergemus in solitudine et sacrificabimus Domino Deo nostro sicut praeceperit nobis 28dixitque Pharao ego dimittam vos ut sacrificetis Domino Deo vestro in deserto verumtamen longius ne abeatis rogate pro me 29et ait Moses egressus a te orabo Dominum et recedet musca a Pharaone et a servis et a populo eius cras verumtamen noli ultra fallere ut non dimittas populum sacrificare Domino 30egressusque Moses a Pharao oravit Dominum 31qui fecit iuxta verbum illius et abstulit muscas a Pharao et a servis et a populo eius non superfuit ne una quidem 32et ingravatum est cor Pharaonis ita ut ne hac quidem vice dimitteret populum
Chapter 9
1dixit autem Dominus ad Mosen ingredere ad Pharaonem et loquere ad eum haec dicit Dominus Deus Hebraeorum dimitte populum meum ut sacrificet mihi 2quod si adhuc rennuis et retines eos 3ecce manus mea erit super agros tuos et super equos et asinos et camelos et boves et oves pestis valde gravis 4et faciet Dominus mirabile inter possessiones Israhel et possessiones Aegyptiorum ut nihil omnino intereat ex his quae pertinent ad filios Israhel 5constituitque Dominus tempus dicens cras faciet Dominus verbum istud in terra 6fecit ergo Dominus verbum hoc altero die mortuaque sunt omnia animantia Aegyptiorum de animalibus vero filiorum Israhel nihil omnino periit 7et misit Pharao ad videndum nec erat quicquam mortuum de his quae possidebat Israhel ingravatumque est cor Pharaonis et non dimisit populum 8et dixit Dominus ad Mosen et Aaron tollite plenas manus cineris de camino et spargat illud Moses in caelum coram Pharao 9sitque pulvis super omnem terram Aegypti erunt enim in hominibus et in iumentis vulnera et vesicae turgentes in universa terra Aegypti 10tuleruntque cinerem de camino et steterunt contra Pharao et sparsit illud Moses in caelum factaque sunt vulnera vesicarum turgentium in hominibus et in iumentis 11nec poterant malefici stare coram Mosen propter vulnera quae in illis erant et in omni terra Aegypti 12induravitque Dominus cor Pharaonis et non audivit eos sicut locutus est Dominus ad Mosen 13dixit quoque Dominus ad Mosen mane consurge et sta coram Pharao et dices ad eum haec dicit Dominus Deus Hebraeorum dimitte populum meum ut sacrificet mihi 14quia in hac vice mittam omnes plagas meas super cor tuum super servos tuos et super populum tuum ut scias quod non sit similis mei in omni terra 15nunc enim extendens manum percutiam te et populum tuum peste peribisque de terra 16idcirco autem posui te ut ostendam in te fortitudinem meam et narretur nomen meum in omni terra 17adhuc retines populum meum et non vis eum dimittere 18en pluam hac ipsa hora cras grandinem multam nimis qualis non fuit in Aegypto a die qua fundata est usque in praesens tempus 19mitte ergo iam nunc et congrega iumenta tua et omnia quae habes in agro homines enim et iumenta et universa quae inventa fuerint foris nec congregata de agris cecideritque super ea grando morientur 20qui timuit verbum Domini de servis Pharao fecit confugere servos suos et iumenta in domos 21qui autem neglexit sermonem Domini dimisit servos suos et iumenta in agris 22et dixit Dominus ad Mosen extende manum tuam in caelum ut fiat grando in universa terra Aegypti super homines et super iumenta et super omnem herbam agri in terra Aegypti 23extenditque Moses virgam in caelum et Dominus dedit tonitrua et grandinem ac discurrentia fulgura super terram pluitque Dominus grandinem super terram Aegypti 24et grando et ignis inmixta pariter ferebantur tantaeque fuit magnitudinis quanta ante numquam apparuit in universa terra Aegypti ex quo gens illa condita est 25et percussit grando in omni terra Aegypti cuncta quae fuerunt in agris ab homine usque ad iumentum cunctam herbam agri percussit grando et omne lignum regionis confregit 26tantum in terra Gessen ubi erant filii Israhel grando non cecidit 27misitque Pharao et vocavit Mosen et Aaron dicens ad eos peccavi etiam nunc Dominus iustus ego et populus meus impii 28orate Dominum et desinant tonitrua Dei et grando ut dimittam vos et nequaquam hic ultra maneatis 29ait Moses cum egressus fuero de urbe extendam palmas meas ad Dominum et cessabunt tonitrua et grando non erit ut scias quia Domini est terra 30novi autem quod et tu et servi tui necdum timeatis Dominum Deum 31linum ergo et hordeum laesum est eo quod hordeum esset virens et linum iam folliculos germinaret 32triticum autem et far non sunt laesa quia serotina erant 33egressusque Moses a Pharaone et ex urbe tetendit manus ad Dominum et cessaverunt tonitrua et grando nec ultra stillavit pluvia super terram 34videns autem Pharao quod cessasset pluvia et grando et tonitrua auxit peccatum 35et ingravatum est cor eius et servorum illius et induratum nimis nec dimisit filios Israhel sicut praeceperat Dominus per manum Mosi
Chapter 10
1et dixit Dominus ad Mosen ingredere ad Pharao ego enim induravi cor eius et servorum illius ut faciam signa mea haec in eo 2et narres in auribus filii tui et nepotum tuorum quotiens contriverim Aegyptios et signa mea fecerim in eis et sciatis quia ego Dominus 3introierunt ergo Moses et Aaron ad Pharaonem et dixerunt ad eum haec dicit Dominus Deus Hebraeorum usquequo non vis subici mihi dimitte populum meum ut sacrificet mihi 4sin autem resistis et non vis dimittere eum ecce ego inducam cras lucustam in fines tuos 5quae operiat superficiem terrae nec quicquam eius appareat sed comedatur quod residuum fuit grandini conrodet enim omnia ligna quae germinant in agris 6et implebunt domos tuas et servorum tuorum et omnium Aegyptiorum quantam non viderunt patres tui et avi ex quo orti sunt super terram usque in praesentem diem avertitque se et egressus est a Pharaone 7dixerunt autem servi Pharaonis ad eum usquequo patiemur hoc scandalum dimitte homines ut sacrificent Domino Deo suo nonne vides quod perierit Aegyptus 8revocaveruntque Mosen et Aaron ad Pharaonem qui dixit eis ite sacrificate Domino Deo vestro quinam sunt qui ituri sunt 9ait Moses cum parvulis nostris et senibus pergemus cum filiis et filiabus cum ovibus et armentis est enim sollemnitas Domini nostri 10et respondit sic Dominus sit vobiscum quomodo ego dimittam vos et parvulos vestros cui dubium est quod pessime cogitetis 11non fiet ita sed ite tantum viri et sacrificate Domino hoc enim et ipsi petistis statimque eiecti sunt de conspectu Pharaonis 12dixit autem Dominus ad Mosen extende manum tuam super terram Aegypti ad lucustam ut ascendat super eam et devoret omnem herbam quae residua fuit grandini 13extendit Moses virgam super terram Aegypti et Dominus induxit ventum urentem tota illa die ac nocte et mane facto ventus urens levavit lucustas 14quae ascenderunt super universam terram Aegypti et sederunt in cunctis finibus Aegyptiorum innumerabiles quales ante illud tempus non fuerant nec postea futurae sunt 15operueruntque universam superficiem terrae vastantes omnia devorata est igitur herba terrae et quicquid pomorum in arboribus fuit quae grando dimiserat nihilque omnino virens relictum est in lignis et in herbis terrae in cuncta Aegypto 16quam ob rem festinus Pharao vocavit Mosen et Aaron et dixit eis peccavi in Dominum Deum vestrum et in vos 17sed nunc dimittite peccatum mihi etiam hac vice et rogate Dominum Deum vestrum ut auferat a me mortem istam 18egressusque est de conspectu Pharaonis et oravit Dominum 19qui flare fecit ventum ab occidente vehementissimum et arreptam lucustam proiecit in mare Rubrum non remansit ne una quidem in cunctis finibus Aegypti 20et induravit Dominus cor Pharaonis nec dimisit filios Israhel 21dixit autem Dominus ad Mosen extende manum tuam in caelum et sint tenebrae super terram Aegypti tam densae ut palpari queant 22extendit Moses manum in caelum et factae sunt tenebrae horribiles in universa terra Aegypti tribus diebus 23nemo vidit fratrem suum nec movit se de loco in quo erat ubicumque autem habitabant filii Israhel lux erat 24vocavitque Pharao Mosen et Aaron et dixit eis ite sacrificate Domino oves tantum vestrae et armenta remaneant parvuli vestri eant vobiscum 25ait Moses hostias quoque et holocausta dabis nobis quae offeramus Domino Deo nostro 26cuncti greges pergent nobiscum non remanebit ex eis ungula quae necessaria sunt in cultum Domini Dei nostri praesertim cum ignoremus quid debeat immolari donec ad ipsum locum perveniamus 27induravit autem Dominus cor Pharaonis et noluit dimittere eos 28dixitque Pharao ad eum recede a me cave ne ultra videas faciem meam quocumque die apparueris mihi morieris 29respondit Moses ita fiat ut locutus es non videbo ultra faciem tuam
Chapter 11
1et dixit Dominus ad Mosen adhuc una plaga tangam Pharaonem et Aegyptum et post haec dimittet vos et exire conpellet 2dices ergo omni plebi ut postulet vir ab amico suo et mulier a vicina sua vasa argentea et aurea 3dabit autem Dominus gratiam populo coram Aegyptiis fuitque Moses vir magnus valde in terra Aegypti coram servis Pharao et omni populo 4et ait haec dicit Dominus media nocte egrediar in Aegyptum 5et morietur omne primogenitum in terra Aegyptiorum a primogenito Pharaonis qui sedet in solio eius usque ad primogenitum ancillae quae est ad molam et omnia primogenita iumentorum 6eritque clamor magnus in universa terra Aegypti qualis nec ante fuit nec postea futurus est 7apud omnes autem filios Israhel non muttiet canis ab homine usque ad pecus ut sciatis quanto miraculo dividat Dominus Aegyptios et Israhel 8descendentque omnes servi tui isti ad me et adorabunt me dicentes egredere tu et omnis populus qui subiectus est tibi post haec egrediemur 9et exivit a Pharaone iratus nimis dixit autem Dominus ad Mosen non audiet vos Pharao ut multa signa fiant in terra Aegypti 10Moses autem et Aaron fecerunt omnia ostenta quae scripta sunt coram Pharaone et induravit Dominus cor Pharaonis nec dimisit filios Israhel de terra sua
Chapter 12
1dixit quoque Dominus ad Mosen et Aaron in terra Aegypti 2mensis iste vobis principium mensuum primus erit in mensibus anni 3loquimini ad universum coetum filiorum Israhel et dicite eis decima die mensis huius tollat unusquisque agnum per familias et domos suas 4sin autem minor est numerus ut sufficere possit ad vescendum agnum adsumet vicinum suum qui iunctus est domui eius iuxta numerum animarum quae sufficere possunt ad esum agni 5erit autem agnus absque macula masculus anniculus iuxta quem ritum tolletis et hedum 6et servabitis eum usque ad quartamdecimam diem mensis huius immolabitque eum universa multitudo filiorum Israhel ad vesperam 7et sument de sanguine ac ponent super utrumque postem et in superliminaribus domorum in quibus comedent illum 8et edent carnes nocte illa assas igni et azymos panes cum lactucis agrestibus 9non comedetis ex eo crudum quid nec coctum aqua sed assum tantum igni caput cum pedibus eius et intestinis vorabitis 10nec remanebit ex eo quicquam usque mane si quid residui fuerit igne conburetis 11sic autem comedetis illum renes vestros accingetis calciamenta habebitis in pedibus tenentes baculos in manibus et comedetis festinantes est enim phase id est transitus Domini 12et transibo per terram Aegypti nocte illa percutiamque omne primogenitum in terra Aegypti ab homine usque ad pecus et in cunctis diis Aegypti faciam iudicia ego Dominus 13erit autem sanguis vobis in signum in aedibus in quibus eritis et videbo sanguinem ac transibo vos nec erit in vobis plaga disperdens quando percussero terram Aegypti 14habebitis autem hanc diem in monumentum et celebrabitis eam sollemnem Domino in generationibus vestris cultu sempiterno 15septem diebus azyma comedetis in die primo non erit fermentum in domibus vestris quicumque comederit fermentatum peribit anima illa de Israhel a primo die usque ad diem septimum 16dies prima erit sancta atque sollemnis et dies septima eadem festivitate venerabilis nihil operis facietis in eis exceptis his quae ad vescendum pertinent 17et observabitis azyma in eadem enim ipsa die educam exercitum vestrum de terra Aegypti et custodietis diem istum in generationes vestras ritu perpetuo 18primo mense quartadecima die mensis ad vesperam comedetis azyma usque ad diem vicesimam primam eiusdem mensis ad vesperam 19septem diebus fermentum non invenietur in domibus vestris qui comederit fermentatum peribit anima eius de coetu Israhel tam de advenis quam de indigenis terrae 20omne fermentatum non comedetis in cunctis habitaculis vestris edetis azyma 21vocavit autem Moses omnes seniores filiorum Israhel et dixit ad eos ite tollentes animal per familias vestras immolate phase 22fasciculumque hysopi tinguite sanguine qui est in limine et aspergite ex eo superliminare et utrumque postem nullus vestrum egrediatur ostium domus suae usque mane 23transibit enim Dominus percutiens Aegyptios cumque viderit sanguinem in superliminari et in utroque poste transcendet ostium et non sinet percussorem ingredi domos vestras et laedere 24custodi verbum istud legitimum tibi et filiis tuis usque in aeternum 25cumque introieritis terram quam Dominus daturus est vobis ut pollicitus est observabitis caerimonias istas 26et cum dixerint vobis filii vestri quae est ista religio 27dicetis eis victima transitus Domini est quando transivit super domos filiorum Israhel in Aegypto percutiens Aegyptios et domos nostras liberans incurvatusque populus adoravit 28et egressi filii Israhel fecerunt sicut praeceperat Dominus Mosi et Aaron 29factum est autem in noctis medio percussit Dominus omne primogenitum in terra Aegypti a primogenito Pharaonis qui sedebat in solio eius usque ad primogenitum captivae quae erat in carcere et omne primogenitum iumentorum 30surrexitque Pharao nocte et omnes servi eius cunctaque Aegyptus et ortus est clamor magnus in Aegypto neque enim erat domus in qua non iaceret mortuus 31vocatisque Mosen et Aaron nocte ait surgite egredimini a populo meo et vos et filii Israhel ite immolate Domino sicut dicitis 32oves vestras et armenta adsumite ut petieratis et abeuntes benedicite mihi 33urguebantque Aegyptii populum de terra exire velociter dicentes omnes moriemur 34tulit igitur populus conspersam farinam antequam fermentaretur et ligans in palliis posuit super umeros suos 35feceruntque filii Israhel sicut praeceperat Moses et petierunt ab Aegyptiis vasa argentea et aurea vestemque plurimam 36dedit autem Dominus gratiam populo coram Aegyptiis ut commodarent eis et spoliaverunt Aegyptios 37profectique sunt filii Israhel de Ramesse in Soccoth sescenta ferme milia peditum virorum absque parvulis 38sed et vulgus promiscuum innumerabile ascendit cum eis oves et armenta et animantia diversi generis multa nimis 39coxeruntque farinam quam dudum conspersam de Aegypto tulerant et fecerunt subcinericios panes azymos neque enim poterant fermentari cogentibus exire Aegyptiis et nullam facere sinentibus moram nec pulmenti quicquam occurrerant praeparare 40habitatio autem filiorum Israhel qua manserant in Aegypto fuit quadringentorum triginta annorum 41quibus expletis eadem die egressus est omnis exercitus Domini de terra Aegypti 42nox est ista observabilis Domini quando eduxit eos de terra Aegypti hanc observare debent omnes filii Israhel in generationibus suis 43dixitque Dominus ad Mosen et Aaron haec est religio phase omnis alienigena non comedet ex eo 44omnis autem servus empticius circumcidetur et sic comedet 45advena et mercennarius non edent ex eo 46in una domo comedetur nec efferetis de carnibus eius foras nec os illius confringetis 47omnis coetus filiorum Israhel faciet illud 48quod si quis peregrinorum in vestram voluerit transire coloniam et facere phase Domini circumcidetur prius omne masculinum eius et tunc rite celebrabit eritque sicut indigena terrae si quis autem circumcisus non fuerit non vescetur ex eo 49eadem lex erit indigenae et colono qui peregrinatur apud vos 50fecerunt omnes filii Israhel sicut praeceperat Dominus Mosi et Aaron 51et in eadem die eduxit Dominus filios Israhel de terra Aegypti per turmas suas
Chapter 13
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2sanctifica mihi omne primogenitum quod aperit vulvam in filiis Israhel tam de hominibus quam de iumentis mea sunt enim omnia 3et ait Moses ad populum mementote diei huius in qua egressi estis de Aegypto et de domo servitutis quoniam in manu forti eduxit vos Dominus de loco isto ut non comedatis fermentatum panem 4hodie egredimini mense novarum frugum 5cumque te introduxerit Dominus in terram Chananei et Hetthei et Amorrei et Evei et Iebusei quam iuravit patribus tuis ut daret tibi terram fluentem lacte et melle celebrabis hunc morem sacrorum mense isto 6septem diebus vesceris azymis et in die septimo erit sollemnitas Domini 7azyma comedetis septem diebus non apparebit apud te aliquid fermentatum nec in cunctis finibus tuis 8narrabisque filio tuo in die illo dicens hoc est quod fecit Dominus mihi quando egressus sum de Aegypto 9et erit quasi signum in manu tua et quasi monumentum ante oculos tuos et ut lex Domini semper in ore tuo in manu enim forti eduxit te Dominus de Aegypto 10custodies huiuscemodi cultum statuto tempore a diebus in dies 11cumque introduxerit te in terram Chananei sicut iuravit tibi et patribus tuis et dederit eam tibi 12separabis omne quod aperit vulvam Domino et quod primitivum est in pecoribus tuis quicquid habueris masculini sexus consecrabis Domino 13primogenitum asini mutabis ove quod si non redemeris interficies omne autem primogenitum hominis de filiis tuis pretio redimes 14cumque interrogaverit te filius tuus cras dicens quid est hoc respondebis ei in manu forti eduxit nos Dominus de Aegypto de domo servitutis 15nam cum induratus esset Pharao et nollet nos dimittere occidit Dominus omne primogenitum in terra Aegypti a primogenito hominis usque ad primogenitum iumentorum idcirco immolo Domino omne quod aperit vulvam masculini sexus et omnia primogenita filiorum meorum redimo 16erit igitur quasi signum in manu tua et quasi adpensum quid ob recordationem inter oculos tuos eo quod in manu forti eduxerit nos Dominus de Aegypto 17igitur cum emisisset Pharao populum non eos duxit Dominus per viam terrae Philisthim quae vicina est reputans ne forte paeniteret eum si vidisset adversum se bella consurgere et reverteretur in Aegyptum 18sed circumduxit per viam deserti quae est iuxta mare Rubrum et armati ascenderunt filii Israhel de terra Aegypti 19tulit quoque Moses ossa Ioseph secum eo quod adiurasset filios Israhel dicens visitabit vos Deus efferte ossa mea hinc vobiscum 20profectique de Soccoth castrametati sunt in Etham in extremis finibus solitudinis 21Dominus autem praecedebat eos ad ostendendam viam per diem in columna nubis et per noctem in columna ignis ut dux esset itineris utroque tempore 22numquam defuit columna nubis per diem nec columna ignis per noctem coram populo
Chapter 14
1locutus est autem Dominus ad Mosen dicens 2loquere filiis Israhel reversi castrametentur e regione Phiahiroth quae est inter Magdolum et mare contra Beelsephon in conspectu eius castra ponetis super mare 3dicturusque est Pharao super filiis Israhel coartati sunt in terra conclusit eos desertum 4et indurabo cor eius ac persequetur vos et glorificabor in Pharao et in omni exercitu eius scientque Aegyptii quia ego sum Dominus feceruntque ita 5et nuntiatum est regi Aegyptiorum quod fugisset populus inmutatumque est cor Pharaonis et servorum eius super populo et dixerunt quid voluimus facere ut dimitteremus Israhel ne serviret nobis 6iunxit ergo currum et omnem populum suum adsumpsit secum 7tulitque sescentos currus electos quicquid in Aegypto curruum fuit et duces totius exercitus 8induravitque Dominus cor Pharaonis regis Aegypti et persecutus est filios Israhel at illi egressi erant in manu excelsa 9cumque persequerentur Aegyptii vestigia praecedentium reppererunt eos in castris super mare omnis equitatus et currus Pharaonis et universus exercitus erant in Ahiroth contra Beelsephon 10cumque adpropinquasset Pharao levantes filii Israhel oculos viderunt Aegyptios post se et timuerunt valde clamaveruntque ad Dominum 11et dixerunt ad Mosen forsitan non erant sepulchra in Aegypto ideo tulisti nos ut moreremur in solitudine quid hoc facere voluisti ut educeres nos ex Aegypto 12nonne iste est sermo quem loquebamur ad te in Aegypto dicentes recede a nobis ut serviamus Aegyptiis multo enim melius est servire eis quam mori in solitudine 13et ait Moses ad populum nolite timere state et videte magnalia Domini quae facturus est hodie Aegyptios enim quos nunc videtis nequaquam ultra videbitis usque in sempiternum 14Dominus pugnabit pro vobis et vos tacebitis 15dixitque Dominus ad Mosen quid clamas ad me loquere filiis Israhel ut proficiscantur 16tu autem eleva virgam tuam et extende manum super mare et divide illud ut gradiantur filii Israhel in medio mari per siccum 17ego autem indurabo cor Aegyptiorum ut persequantur vos et glorificabor in Pharaone et in omni exercitu eius in curribus et in equitibus illius 18et scient Aegyptii quia ego sum Dominus cum glorificatus fuero in Pharaone et in curribus atque in equitibus eius 19tollensque se angelus Dei qui praecedebat castra Israhel abiit post eos et cum eo pariter columna nubis priora dimittens post tergum 20stetit inter castra Aegyptiorum et castra Israhel et erat nubes tenebrosa et inluminans noctem ut ad se invicem toto noctis tempore accedere non valerent 21cumque extendisset Moses manum super mare abstulit illud Dominus flante vento vehementi et urente tota nocte et vertit in siccum divisaque est aqua 22et ingressi sunt filii Israhel per medium maris sicci erat enim aqua quasi murus a dextra eorum et leva 23persequentesque Aegyptii ingressi sunt post eos omnis equitatus Pharaonis currus eius et equites per medium maris 24iamque advenerat vigilia matutina et ecce respiciens Dominus super castra Aegyptiorum per columnam ignis et nubis interfecit exercitum eorum 25et subvertit rotas curruum ferebanturque in profundum dixerunt ergo Aegyptii fugiamus Israhelem Dominus enim pugnat pro eis contra nos 26et ait Dominus ad Mosen extende manum tuam super mare ut revertantur aquae ad Aegyptios super currus et equites eorum 27cumque extendisset Moses manum contra mare reversum est primo diluculo ad priorem locum fugientibusque Aegyptiis occurrerunt aquae et involvit eos Dominus in mediis fluctibus 28reversaeque sunt aquae et operuerunt currus et equites cuncti exercitus Pharaonis qui sequentes ingressi fuerant mare ne unus quidem superfuit ex eis 29filii autem Israhel perrexerunt per medium sicci maris et aquae eis erant quasi pro muro a dextris et a sinistris 30liberavitque Dominus in die illo Israhel de manu Aegyptiorum 31et viderunt Aegyptios mortuos super litus maris et manum magnam quam exercuerat Dominus contra eos timuitque populus Dominum et crediderunt Domino et Mosi servo eius
Chapter 15
1tunc cecinit Moses et filii Israhel carmen hoc Domino et dixerunt cantemus Domino gloriose enim magnificatus est equum et ascensorem deiecit in mare 2fortitudo mea et laus mea Dominus et factus est mihi in salutem iste Deus meus et glorificabo eum Deus patris mei et exaltabo eum 3Dominus quasi vir pugnator Omnipotens nomen eius 4currus Pharaonis et exercitum eius proiecit in mare electi principes eius submersi sunt in mari Rubro 5abyssi operuerunt eos descenderunt in profundum quasi lapis 6dextera tua Domine magnifice in fortitudine dextera tua Domine percussit inimicum 7et in multitudine gloriae tuae deposuisti adversarios meos misisti iram tuam quae devoravit eos ut stipulam 8et in spiritu furoris tui congregatae sunt aquae stetit unda fluens congregatae sunt abyssi in medio mari 9dixit inimicus persequar et conprehendam dividam spolia implebitur anima mea evaginabo gladium meum interficiet eos manus mea 10flavit spiritus tuus et operuit eos mare submersi sunt quasi plumbum in aquis vehementibus 11quis similis tui in fortibus Domine quis similis tui magnificus in sanctitate terribilis atque laudabilis et faciens mirabilia 12extendisti manum tuam et devoravit eos terra 13dux fuisti in misericordia tua populo quem redemisti et portasti eum in fortitudine tua ad habitaculum sanctum tuum 14adtenderunt populi et irati sunt dolores obtinuerunt habitatores Philisthim 15tunc conturbati sunt principes Edom robustos Moab obtinuit tremor obriguerunt omnes habitatores Chanaan 16inruat super eos formido et pavor in magnitudine brachii tui fiant inmobiles quasi lapis donec pertranseat populus tuus Domine donec pertranseat populus tuus iste quem possedisti 17introduces eos et plantabis in monte hereditatis tuae firmissimo habitaculo tuo quod operatus es Domine sanctuarium Domine quod firmaverunt manus tuae 18Dominus regnabit in aeternum et ultra 19ingressus est enim equus Pharao cum curribus et equitibus eius in mare et reduxit super eos Dominus aquas maris filii autem Israhel ambulaverunt per siccum in medio eius 20sumpsit ergo Maria prophetis soror Aaron tympanum in manu egressaeque sunt omnes mulieres post eam cum tympanis et choris 21quibus praecinebat dicens cantemus Domino gloriose enim magnificatus est equum et ascensorem eius deiecit in mare 22tulit autem Moses Israhel de mari Rubro et egressi sunt in desertum Sur ambulaveruntque tribus diebus per solitudinem et non inveniebant aquam 23et venerunt in Marath nec poterant bibere aquas de Mara eo quod essent amarae unde et congruum loco nomen inposuit vocans illud Mara id est amaritudinem 24et murmuravit populus contra Mosen dicens quid bibemus 25at ille clamavit ad Dominum qui ostendit ei lignum quod cum misisset in aquas in dulcedinem versae sunt ibi constituit ei praecepta atque iudicia et ibi temptavit eum 26dicens si audieris vocem Domini Dei tui et quod rectum est coram eo feceris et oboedieris mandatis eius custodierisque omnia praecepta illius cunctum languorem quem posui in Aegypto non inducam super te ego enim Dominus sanator tuus 27venerunt autem in Helim ubi erant duodecim fontes aquarum et septuaginta palmae et castrametati sunt iuxta aquas
Chapter 16
1profectique sunt de Helim et venit omnis multitudo filiorum Israhel in desertum Sin quod est inter Helim et Sinai quintodecimo die mensis secundi postquam egressi sunt de terra Aegypti 2et murmuravit omnis congregatio filiorum Israhel contra Mosen et contra Aaron in solitudine 3dixeruntque ad eos filii Israhel utinam mortui essemus per manum Domini in terra Aegypti quando sedebamus super ollas carnium et comedebamus panes in saturitate cur eduxistis nos in desertum istud ut occideretis omnem multitudinem fame 4dixit autem Dominus ad Mosen ecce ego pluam vobis panes de caelo egrediatur populus et colligat quae sufficiunt per singulos dies ut temptem eum utrum ambulet in lege mea an non 5die autem sexta parent quod inferant et sit duplum quam colligere solebant per singulos dies 6dixeruntque Moses et Aaron ad omnes filios Israhel vespere scietis quod Dominus eduxerit vos de terra Aegypti 7et mane videbitis gloriam Domini audivit enim murmur vestrum contra Dominum nos vero quid sumus quia mussitatis contra nos 8et ait Moses dabit Dominus vobis vespere carnes edere et mane panes in saturitate eo quod audierit murmurationes vestras quibus murmurati estis contra eum nos enim quid sumus nec contra nos est murmur vestrum sed contra Dominum 9dixitque Moses ad Aaron dic universae congregationi filiorum Israhel accedite coram Domino audivit enim murmur vestrum 10cumque loqueretur Aaron ad omnem coetum filiorum Israhel respexerunt ad solitudinem et ecce gloria Domini apparuit in nube 11locutus est autem Dominus ad Mosen dicens 12audivi murmurationes filiorum Israhel loquere ad eos vespere comedetis carnes et mane saturabimini panibus scietisque quod sim Dominus Deus vester 13factum est ergo vespere et ascendens coturnix operuit castra mane quoque ros iacuit per circuitum castrorum 14cumque operuisset superficiem terrae apparuit in solitudine minutum et quasi pilo tunsum in similitudinem pruinae super terram 15quod cum vidissent filii Israhel dixerunt ad invicem man hu quod significat quid est hoc ignorabant enim quid esset quibus ait Moses iste est panis quem dedit Dominus vobis ad vescendum 16hic est sermo quem praecepit Dominus colligat ex eo unusquisque quantum sufficiat ad vescendum gomor per singula capita iuxta numerum animarum vestrarum quae habitant in tabernaculo sic tolletis 17feceruntque ita filii Israhel et collegerunt alius plus alius minus 18et mensi sunt ad mensuram gomor nec qui plus collegerat habuit amplius nec qui minus paraverat repperit minus sed singuli iuxta id quod edere poterant congregarunt 19dixitque Moses ad eos nullus relinquat ex eo in mane 20qui non audierunt eum sed dimiserunt quidam ex eis usque mane et scatere coepit vermibus atque conputruit et iratus est contra eos Moses 21colligebant autem mane singuli quantum sufficere poterat ad vescendum cumque incaluisset sol liquefiebat 22in die vero sexta collegerunt cibos duplices id est duo gomor per singulos homines venerunt autem omnes principes multitudinis et narraverunt Mosi 23qui ait eis hoc est quod locutus est Dominus requies sabbati sanctificata erit Domino cras quodcumque operandum est facite et quae coquenda sunt coquite quicquid autem reliquum fuerit reponite usque in mane 24feceruntque ita ut praeceperat Moses et non conputruit neque vermis inventus est in eo 25dixitque Moses comedite illud hodie quia sabbatum est Domino non invenietur hodie in agro 26sex diebus colligite in die autem septimo sabbatum est Domino idcirco non invenietur 27venit septima dies et egressi de populo ut colligerent non invenerunt 28dixit autem Dominus ad Mosen usquequo non vultis custodire mandata mea et legem meam 29videte quod Dominus dederit vobis sabbatum et propter hoc tribuerit vobis die sexto cibos duplices maneat unusquisque apud semet ipsum nullus egrediatur de loco suo die septimo 30et sabbatizavit populus die septimo 31appellavitque domus Israhel nomen eius man quod erat quasi semen coriandri album gustusque eius quasi similae cum melle 32dixit autem Moses iste est sermo quem praecepit Dominus imple gomor ex eo et custodiatur in futuras retro generationes ut noverint panem quo alui vos in solitudine quando educti estis de terra Aegypti 33dixitque Moses ad Aaron sume vas unum et mitte ibi man quantum potest capere gomor et repone coram Domino ad servandum in generationes vestras 34sicut praecepit Dominus Mosi posuitque illud Aaron in tabernaculo reservandum 35filii autem Israhel comederunt man quadraginta annis donec venirent in terram habitabilem hoc cibo aliti sunt usquequo tangerent fines terrae Chanaan 36gomor autem decima pars est oephi
Chapter 17
1igitur profecta omnis multitudo filiorum Israhel de deserto Sin per mansiones suas iuxta sermonem Domini castrametata est in Raphidim ubi non erat aqua ad bibendum populo 2qui iurgatus contra Mosen ait da nobis aquam ut bibamus quibus respondit Moses quid iurgamini contra me cur temptatis Dominum 3sitivit ergo populus ibi pro aquae penuria et murmuravit contra Mosen dicens cur nos exire fecisti de Aegypto ut occideres et nos et liberos nostros ac iumenta siti 4clamavit autem Moses ad Dominum dicens quid faciam populo huic adhuc pauxillum et lapidabunt me 5ait Dominus ad Mosen antecede populum et sume tecum de senibus Israhel et virgam qua percussisti fluvium tolle in manu tua et vade 6en ego stabo coram te ibi super petram Horeb percutiesque petram et exibit ex ea aqua ut bibat populus fecit Moses ita coram senibus Israhel 7et vocavit nomen loci illius Temptatio propter iurgium filiorum Israhel et quia temptaverunt Dominum dicentes estne Dominus in nobis an non 8venit autem Amalech et pugnabat contra Israhel in Raphidim 9dixitque Moses ad Iosue elige viros et egressus pugna contra Amalech cras ego stabo in vertice collis habens virgam Dei in manu mea 10fecit Iosue ut locutus ei erat Moses et pugnavit contra Amalech Moses autem et Aaron et Hur ascenderunt super verticem collis 11cumque levaret Moses manus vincebat Israhel sin autem paululum remisisset superabat Amalech 12manus autem Mosi erant graves sumentes igitur lapidem posuerunt subter eum in quo sedit Aaron autem et Hur sustentabant manus eius ex utraque parte et factum est ut manus ipsius non lassarentur usque ad occasum solis 13fugavitque Iosue Amalech et populum eius in ore gladii 14dixit autem Dominus ad Mosen scribe hoc ob monumentum in libro et trade auribus Iosue delebo enim memoriam Amalech sub caelo 15aedificavitque Moses altare et vocavit nomen eius Dominus exaltatio mea dicens 16quia manus solii Domini et bellum Dei erit contra Amalech a generatione in generationem
Chapter 18
1cumque audisset Iethro sacerdos Madian cognatus Mosi omnia quae fecerat Deus Mosi et Israhel populo suo eo quod eduxisset Dominus Israhel de Aegypto 2tulit Sefforam uxorem Mosi quam remiserat 3et duos filios eius quorum unus vocabatur Gersan dicente patre advena fui in terra aliena 4alter vero Eliezer Deus enim ait patris mei adiutor meus et eruit me de gladio Pharaonis 5venit ergo Iethro cognatus Mosi et filii eius et uxor ad Mosen in desertum ubi erat castrametatus iuxta montem Dei 6et mandavit Mosi dicens ego cognatus tuus Iethro venio ad te et uxor tua et duo filii tui cum ea 7qui egressus in occursum cognati sui adoravit et osculatus est eum salutaveruntque se mutuo verbis pacificis cumque intrasset tabernaculum 8narravit Moses cognato suo cuncta quae fecerat Deus Pharaoni et Aegyptiis propter Israhel universum laborem qui accidisset eis in itinere quo liberarat eos Dominus 9laetatusque est Iethro super omnibus bonis quae fecerat Dominus Israheli eo quod eruisset eum de manu Aegyptiorum 10et ait benedictus Dominus qui liberavit vos de manu Aegyptiorum et de manu Pharaonis qui eruit populum suum de manu Aegypti 11nunc cognovi quia magnus Dominus super omnes deos eo quod superbe egerint contra illos 12obtulit ergo Iethro cognatus Mosi holocausta et hostias Deo veneruntque Aaron et omnes senes Israhel ut comederent panem cum eo coram Domino 13altero autem die sedit Moses ut iudicaret populum qui adsistebat Mosi de mane usque ad vesperam 14quod cum vidisset cognatus eius omnia scilicet quae agebat in populo ait quid est hoc quod facis in plebe cur solus sedes et omnis populus praestolatur de mane usque ad vesperam 15cui respondit Moses venit ad me populus quaerens sententiam Dei 16cumque acciderit eis aliqua disceptatio veniunt ad me ut iudicem inter eos et ostendam praecepta Dei et leges eius 17at ille non bonam inquit rem facis 18stulto labore consumeris et tu et populus iste qui tecum est ultra vires tuas est negotium solus illud non poteris sustinere 19sed audi verba mea atque consilia et erit Deus tecum esto tu populo in his quae ad Deum pertinent ut referas quae dicuntur ad eum 20ostendasque populo caerimonias et ritum colendi viamque per quam ingredi debeant et opus quod facere 21provide autem de omni plebe viros potentes et timentes Deum in quibus sit veritas et qui oderint avaritiam et constitue ex eis tribunos et centuriones et quinquagenarios et decanos 22qui iudicent populum omni tempore quicquid autem maius fuerit referant ad te et ipsi minora tantummodo iudicent leviusque tibi sit partito in alios onere 23si hoc feceris implebis imperium Dei et praecepta eius poteris sustentare et omnis hic populus revertetur cum pace ad loca sua 24quibus auditis Moses fecit omnia quae ille suggesserat 25et electis viris strenuis de cuncto Israhel constituit eos principes populi tribunos et centuriones et quinquagenarios et decanos 26qui iudicabant plebem omni tempore quicquid autem gravius erat referebant ad eum faciliora tantummodo iudicantes 27dimisitque cognatum qui reversus abiit in terram suam
Chapter 19
1mense tertio egressionis Israhel de terra Aegypti in die hac venerunt in solitudinem Sinai 2nam profecti de Raphidim et pervenientes usque in desertum Sinai castrametati sunt in eodem loco ibique Israhel fixit tentoria e regione montis 3Moses autem ascendit ad Deum vocavitque eum Dominus de monte et ait haec dices domui Iacob et adnuntiabis filiis Israhel 4vos ipsi vidistis quae fecerim Aegyptiis quomodo portaverim vos super alas aquilarum et adsumpserim mihi 5si ergo audieritis vocem meam et custodieritis pactum meum eritis mihi in peculium de cunctis populis mea est enim omnis terra 6et vos eritis mihi regnum sacerdotale et gens sancta haec sunt verba quae loqueris ad filios Israhel 7venit Moses et convocatis maioribus natu populi exposuit omnes sermones quos mandaverat Dominus 8responditque universus populus simul cuncta quae locutus est Dominus faciemus cumque rettulisset Moses verba populi ad Dominum 9ait ei Dominus iam nunc veniam ad te in caligine nubis ut audiat me populus loquentem ad te et credat tibi in perpetuum nuntiavit ergo Moses verba populi ad Dominum 10qui dixit ei vade ad populum et sanctifica illos hodie et cras laventque vestimenta sua 11et sint parati in diem tertium die enim tertio descendet Dominus coram omni plebe super montem Sinai 12constituesque terminos populo per circuitum et dices cavete ne ascendatis in montem nec tangatis fines illius omnis qui tetigerit montem morte morietur 13manus non tanget eum sed lapidibus opprimetur aut confodietur iaculis sive iumentum fuerit sive homo non vivet cum coeperit clangere bucina tunc ascendant in montem 14descenditque Moses de monte ad populum et sanctificavit eum cumque lavissent vestimenta sua 15ait ad eos estote parati in diem tertium ne adpropinquetis uxoribus vestris 16iam advenerat tertius dies et mane inclaruerat et ecce coeperunt audiri tonitrua ac micare fulgura et nubes densissima operire montem clangorque bucinae vehementius perstrepebat timuit populus qui erat in castris 17cumque eduxisset eos Moses in occursum Dei de loco castrorum steterunt ad radices montis 18totus autem mons Sinai fumabat eo quod descendisset Dominus super eum in igne et ascenderet fumus ex eo quasi de fornace eratque mons omnis terribilis 19et sonitus bucinae paulatim crescebat in maius et prolixius tendebatur Moses loquebatur et Dominus respondebat ei 20descenditque Dominus super montem Sinai in ipso montis vertice et vocavit Mosen in cacumen eius quo cum ascendisset 21dixit ad eum descende et contestare populum ne forte velint transcendere terminos ad videndum Dominum et pereat ex eis plurima multitudo 22sacerdotes quoque qui accedunt ad Dominum sanctificentur ne percutiat eos 23dixitque Moses ad Dominum non poterit vulgus ascendere in montem Sinai tu enim testificatus es et iussisti dicens pone terminos circa montem et sanctifica illum 24cui ait Dominus vade descende ascendesque tu et Aaron tecum sacerdotes autem et populus ne transeant terminos nec ascendant ad Dominum ne forte interficiat illos 25descendit Moses ad populum et omnia narravit eis
Chapter 20
1locutus quoque est Dominus cunctos sermones hos 2ego sum Dominus Deus tuus qui eduxi te de terra Aegypti de domo servitutis 3non habebis deos alienos coram me 4non facies tibi sculptile neque omnem similitudinem quae est in caelo desuper et quae in terra deorsum nec eorum quae sunt in aquis sub terra 5non adorabis ea neque coles ego sum Dominus Deus tuus fortis zelotes visitans iniquitatem patrum in filiis in tertiam et quartam generationem eorum qui oderunt me 6et faciens misericordiam in milia his qui diligunt me et custodiunt praecepta mea 7non adsumes nomen Domini Dei tui in vanum nec enim habebit insontem Dominus eum qui adsumpserit nomen Domini Dei sui frustra 8memento ut diem sabbati sanctifices 9sex diebus operaberis et facies omnia opera tua 10septimo autem die sabbati Domini Dei tui non facies omne opus tu et filius tuus et filia tua servus tuus et ancilla tua iumentum tuum et advena qui est intra portas tuas 11sex enim diebus fecit Dominus caelum et terram et mare et omnia quae in eis sunt et requievit in die septimo idcirco benedixit Dominus diei sabbati et sanctificavit eum 12honora patrem tuum et matrem tuam ut sis longevus super terram quam Dominus Deus tuus dabit tibi 13non occides 14non moechaberis 15non furtum facies 16non loqueris contra proximum tuum falsum testimonium 17non concupisces domum proximi tui nec desiderabis uxorem eius non servum non ancillam non bovem non asinum nec omnia quae illius sunt 18cunctus autem populus videbat voces et lampadas et sonitum bucinae montemque fumantem et perterriti ac pavore concussi steterunt procul 19dicentes Mosi loquere tu nobis et audiemus non loquatur nobis Dominus ne forte moriamur 20et ait Moses ad populum nolite timere ut enim probaret vos venit Deus et ut terror illius esset in vobis et non peccaretis 21stetitque populus de longe Moses autem accessit ad caliginem in qua erat Deus 22dixit praeterea Dominus ad Mosen haec dices filiis Israhel vos vidistis quod de caelo locutus sum vobis 23non facietis mecum deos argenteos nec deos aureos facietis vobis 24altare de terra facietis mihi et offeretis super eo holocausta et pacifica vestra oves vestras et boves in omni loco in quo memoria fuerit nominis mei veniam ad te et benedicam tibi 25quod si altare lapideum feceris mihi non aedificabis illud de sectis lapidibus si enim levaveris cultrum tuum super eo polluetur 26non ascendes per gradus ad altare meum ne reveletur turpitudo tua
Chapter 21
1haec sunt iudicia quae propones eis 2si emeris servum hebraeum sex annis serviet tibi in septimo egredietur liber gratis 3cum quali veste intraverit cum tali exeat si habens uxorem et uxor egredietur simul 4sin autem dominus dederit illi uxorem et peperit filios et filias mulier et liberi eius erunt domini sui ipse vero exibit cum vestitu suo 5quod si dixerit servus diligo dominum meum et uxorem ac liberos non egrediar liber 6offeret eum dominus diis et adplicabitur ad ostium et postes perforabitque aurem eius subula et erit ei servus in saeculum 7si quis vendiderit filiam suam in famulam non egredietur sicut ancillae exire consuerunt 8si displicuerit oculis domini sui cui tradita fuerit dimittet eam populo autem alieno vendendi non habet potestatem si spreverit eam 9sin autem filio suo desponderit eam iuxta morem filiarum faciet illi 10quod si alteram ei acceperit providebit puellae nuptias et vestimenta et pretium pudicitiae non negabit 11si tria ista non fecerit egredietur gratis absque pecunia 12qui percusserit hominem volens occidere morte moriatur 13qui autem non est insidiatus sed Deus illum tradidit in manu eius constituam tibi locum quo fugere debeat 14si quis de industria occiderit proximum suum et per insidias ab altari meo evelles eum ut moriatur 15qui percusserit patrem suum et matrem morte moriatur 16qui furatus fuerit hominem et vendiderit eum convictus noxae morte moriatur 17qui maledixerit patri suo et matri morte moriatur 18si rixati fuerint viri et percusserit alter proximum suum lapide vel pugno et ille mortuus non fuerit sed iacuerit in lectulo 19si surrexerit et ambulaverit foris super baculum suum innocens erit qui percussit ita tamen ut operas eius et inpensas in medicos restituat 20qui percusserit servum suum vel ancillam virga et mortui fuerint in manibus eius criminis reus erit 21sin autem uno die supervixerit vel duobus non subiacebit poenae quia pecunia illius est 22si rixati fuerint viri et percusserit quis mulierem praegnantem et abortivum quidem fecerit sed ipsa vixerit subiacebit damno quantum expetierit maritus mulieris et arbitri iudicarint 23sin autem mors eius fuerit subsecuta reddet animam pro anima 24oculum pro oculo dentem pro dente manum pro manu pedem pro pede 25adustionem pro adustione vulnus pro vulnere livorem pro livore 26si percusserit quispiam oculum servi sui aut ancillae et luscos eos fecerit dimittet liberos pro oculo quem eruit 27dentem quoque si excusserit servo vel ancillae suae similiter dimittet eos liberos 28si bos cornu petierit virum aut mulierem et mortui fuerint lapidibus obruetur et non comedentur carnes eius dominusque bovis innocens erit 29quod si bos cornipeta fuerit ab heri et nudius tertius et contestati sunt dominum eius nec reclusit eum occideritque virum aut mulierem et bos lapidibus obruetur et dominum illius occident 30quod si pretium ei fuerit inpositum dabit pro anima sua quicquid fuerit postulatus 31filium quoque et filiam si cornu percusserit simili sententiae subiacebit 32si servum ancillamque invaserit triginta siclos argenti dabit domino bos vero lapidibus opprimetur 33si quis aperuerit cisternam et foderit et non operuerit eam cecideritque bos vel asinus in eam 34dominus cisternae reddet pretium iumentorum quod autem mortuum est ipsius erit 35si bos alienus bovem alterius vulnerarit et ille mortuus fuerit vendent bovem vivum et divident pretium cadaver autem mortui inter se dispertient 36sin autem sciebat quod bos cornipeta esset ab heri et nudius tertius et non custodivit eum dominus suus reddet bovem pro bove et cadaver integrum accipiet
Chapter 22
1si quis furatus fuerit bovem aut ovem et occiderit vel vendiderit quinque boves pro uno bove restituet et quattuor oves pro una ove 2si effringens fur domum sive suffodiens fuerit inventus et accepto vulnere mortuus fuerit percussor non erit reus sanguinis 3quod si orto sole hoc fecerit homicidium perpetravit et ipse morietur si non habuerit quod pro furto reddat venundabitur 4si inventum fuerit apud eum quod furatus est vivens sive bos sive asinus sive ovis duplum restituet 5si laeserit quispiam agrum vel vineam et dimiserit iumentum suum ut depascatur aliena quicquid optimum habuerit in agro suo vel in vinea pro damni aestimatione restituet 6si egressus ignis invenerit spinas et conprehenderit acervos frugum sive stantes segetes in agris reddet damnum qui ignem succenderit 7si quis commendaverit amico pecuniam aut vas in custodiam et ab eo qui susceperat furto ablata fuerint si invenitur fur duplum reddet 8si latet dominus domus adplicabitur ad deos et iurabit quod non extenderit manum in rem proximi sui 9ad perpetrandam fraudem tam in bove quam in asino et ove ac vestimento et quicquid damnum inferre potest ad deos utriusque causa perveniet et si illi iudicaverint duplum restituet proximo suo 10si quis commendaverit proximo suo asinum bovem ovem et omne iumentum ad custodiam et mortuum fuerit aut debilitatum vel captum ab hostibus nullusque hoc viderit 11iusiurandum erit in medio quod non extenderit manum ad rem proximi sui suscipietque dominus iuramentum et ille reddere non cogetur 12quod si furto ablatum fuerit restituet damnum domino 13si comestum a bestia deferet ad eum quod occisum est et non restituet 14qui a proximo suo quicquam horum mutuo postularit et debilitatum aut mortuum fuerit domino non praesente reddere conpelletur 15quod si inpraesentiarum fuit dominus non restituet maxime si conductum venerat pro mercede operis sui 16si seduxerit quis virginem necdum desponsatam et dormierit cum ea dotabit eam et habebit uxorem 17si pater virginis dare noluerit reddet pecuniam iuxta modum dotis quam virgines accipere consuerunt 18maleficos non patieris vivere 19qui coierit cum iumento morte moriatur 20qui immolat diis occidetur praeter Domino soli 21advenam non contristabis neque adfliges eum advenae enim et ipsi fuistis in terra Aegypti 22viduae et pupillo non nocebitis 23si laeseritis eos vociferabuntur ad me et ego audiam clamorem eorum 24et indignabitur furor meus percutiamque vos gladio et erunt uxores vestrae viduae et filii vestri pupilli 25si pecuniam mutuam dederis populo meo pauperi qui habitat tecum non urgues eum quasi exactor nec usuris opprimes 26si pignus a proximo tuo acceperis vestimentum ante solis occasum redde ei 27ipsum enim est solum quo operitur indumentum carnis eius nec habet aliud in quo dormiat si clamaverit ad me exaudiam eum quia misericors sum 28diis non detrahes et principi populi tui non maledices 29decimas tuas et primitias non tardabis offerre primogenitum filiorum tuorum dabis mihi 30de bubus quoque et ovibus similiter facies septem diebus sit cum matre sua die octavo reddes illum mihi 31viri sancti eritis mihi carnem quae a bestiis fuerit praegustata non comedetis sed proicietis canibus
Chapter 23
1non suscipies vocem mendacii nec iunges manum tuam ut pro impio dicas falsum testimonium 2non sequeris turbam ad faciendum malum nec in iudicio plurimorum adquiesces sententiae ut a vero devies 3pauperis quoque non misereberis in negotio 4si occurreris bovi inimici tui aut asino erranti reduc ad eum 5si videris asinum odientis te iacere sub onere non pertransibis sed sublevabis cum eo 6non declinabis in iudicio pauperis 7mendacium fugies insontem et iustum non occides quia aversor impium 8nec accipias munera quae excaecant etiam prudentes et subvertunt verba iustorum 9peregrino molestus non eris scitis enim advenarum animas quia et ipsi peregrini fuistis in terra Aegypti 10sex annis seminabis terram tuam et congregabis fruges eius 11anno autem septimo dimittes eam et requiescere facies ut comedant pauperes populi tui et quicquid reliqui fuerit edant bestiae agri ita facies in vinea et in oliveto tuo 12sex diebus operaberis septima die cessabis ut requiescat bos et asinus tuus et refrigeretur filius ancillae tuae et advena 13omnia quae dixi vobis custodite et per nomen externorum deorum non iurabitis neque audietur ex ore vestro 14tribus vicibus per singulos annos mihi festa celebrabitis 15sollemnitatem azymorum custodies septem diebus comedes azyma sicut praecepi tibi tempore mensis novorum quando egressus es de Aegypto non apparebis in conspectu meo vacuus 16et sollemnitatem messis primitivorum operis tui quaecumque serueris in agro sollemnitatem quoque in exitu anni quando congregaveris omnes fruges tuas de agro 17ter in anno apparebit omne masculinum tuum coram Domino Deo 18non immolabis super fermento sanguinem victimae meae nec remanebit adeps sollemnitatis meae usque mane 19primitias frugum terrae tuae deferes in domum Domini Dei tui nec coques hedum in lacte matris suae 20ecce ego mittam angelum meum qui praecedat te et custodiat in via et introducat ad locum quem paravi 21observa eum et audi vocem eius nec contemnendum putes quia non dimittet cum peccaveritis et est nomen meum in illo 22quod si audieris vocem eius et feceris omnia quae loquor inimicus ero inimicis tuis et adfligam adfligentes te 23praecedetque te angelus meus et introducet te ad Amorreum et Hettheum et Ferezeum Chananeumque et Eveum et Iebuseum quos ego contribo 24non adorabis deos eorum nec coles eos non facies opera eorum sed destrues eos et confringes statuas eorum 25servietisque Domino Deo vestro ut benedicam panibus tuis et aquis et auferam infirmitatem de medio tui 26non erit infecunda nec sterilis in terra tua numerum dierum tuorum implebo 27terrorem meum mittam in praecursum tuum et occidam omnem populum ad quem ingredieris cunctorumque inimicorum tuorum coram te terga vertam 28emittens crabrones prius qui fugabunt Eveum et Chananeum et Hettheum antequam introeas 29non eiciam eos a facie tua anno uno ne terra in solitudinem redigatur et crescant contra te bestiae 30paulatim expellam eos de conspectu tuo donec augearis et possideas terram 31ponam autem terminos tuos a mari Rubro usque ad mare Palestinorum et a deserto usque ad Fluvium tradam manibus vestris habitatores terrae et eiciam eos de conspectu vestro 32non inibis cum eis foedus nec cum diis eorum 33non habitent in terra tua ne forte peccare te faciant in me si servieris diis eorum quod tibi certo erit in scandalum
Chapter 24
1Mosi quoque dixit ascende ad Dominum tu et Aaron Nadab et Abiu et septuaginta senes ex Israhel et adorabitis procul 2solusque Moses ascendet ad Dominum et illi non adpropinquabunt nec populus ascendet cum eo 3venit ergo Moses et narravit plebi omnia verba Domini atque iudicia responditque cunctus populus una voce omnia verba Domini quae locutus est faciemus 4scripsit autem Moses universos sermones Domini et mane consurgens aedificavit altare ad radices montis et duodecim titulos per duodecim tribus Israhel 5misitque iuvenes de filiis Israhel et obtulerunt holocausta immolaveruntque victimas pacificas Domino vitulos 6tulit itaque Moses dimidiam partem sanguinis et misit in crateras partem autem residuam fudit super altare 7adsumensque volumen foederis legit audiente populo qui dixerunt omnia quae locutus est Dominus faciemus et erimus oboedientes 8ille vero sumptum sanguinem respersit in populum et ait hic est sanguis foederis quod pepigit Dominus vobiscum super cunctis sermonibus his 9ascenderuntque Moses et Aaron Nadab et Abiu et septuaginta de senioribus Israhel 10et viderunt Deum Israhel sub pedibus eius quasi opus lapidis sapphirini et quasi caelum cum serenum est 11nec super eos qui procul recesserant de filiis Israhel misit manum suam videruntque Deum et comederunt ac biberunt 12dixit autem Dominus ad Mosen ascende ad me in montem et esto ibi daboque tibi tabulas lapideas et legem ac mandata quae scripsi ut doceas eos 13surrexerunt Moses et Iosue minister eius ascendensque Moses in montem Dei 14senioribus ait expectate hic donec revertamur ad vos habetis Aaron et Hur vobiscum si quid natum fuerit quaestionis referetis ad eos 15cumque ascendisset Moses operuit nubes montem 16et habitavit gloria Domini super Sinai tegens illum nube sex diebus septimo autem die vocavit eum de medio caliginis 17erat autem species gloriae Domini quasi ignis ardens super verticem montis in conspectu filiorum Israhel 18ingressusque Moses medium nebulae ascendit in montem et fuit ibi quadraginta diebus et quadraginta noctibus
Chapter 25
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2loquere filiis Israhel ut tollant mihi primitias ab omni homine qui offert ultroneus accipietis eas 3haec sunt autem quae accipere debetis aurum et argentum et aes 4hyacinthum et purpuram coccumque bis tinctum et byssum pilos caprarum 5et pelles arietum rubricatas pelles ianthinas et ligna setthim 6oleum ad luminaria concinnanda aromata in unguentum et thymiama boni odoris 7lapides onychinos et gemmas ad ornandum ephod ac rationale 8facientque mihi sanctuarium et habitabo in medio eorum 9iuxta omnem similitudinem tabernaculi quod ostendam tibi et omnium vasorum in cultum eius sicque facietis illud 10arcam de lignis setthim conpingite cuius longitudo habeat duos semis cubitos latitudo cubitum et dimidium altitudo cubitum similiter ac semissem 11et deaurabis eam auro mundissimo intus et foris faciesque supra coronam auream per circuitum 12et quattuor circulos aureos quos pones per quattuor arcae angulos duo circuli sint in latere uno et duo in altero 13facies quoque vectes de lignis setthim et operies eos auro 14inducesque per circulos qui sunt in arcae lateribus ut portetur in eis 15qui semper erunt in circulis nec umquam extrahentur ab eis 16ponesque in arcam testificationem quam dabo tibi 17facies et propitiatorium de auro mundissimo duos cubitos et dimidium tenebit longitudo eius cubitum ac semissem latitudo 18duos quoque cherubin aureos et productiles facies ex utraque parte oraculi 19cherub unus sit in latere uno et alter in altero 20utrumque latus propitiatorii tegant expandentes alas et operientes oraculum respiciantque se mutuo versis vultibus in propitiatorium quo operienda est arca 21in qua pones testimonium quod dabo tibi 22inde praecipiam et loquar ad te supra propitiatorio scilicet ac medio duorum cherubin qui erunt super arcam testimonii cuncta quae mandabo per te filiis Israhel 23facies et mensam de lignis setthim habentem duos cubitos longitudinis et in latitudine cubitum et in altitudine cubitum ac semissem 24et inaurabis eam auro purissimo faciesque illi labium aureum per circuitum 25et ipsi labio coronam interrasilem altam quattuor digitis et super illam alteram coronam aureolam 26quattuor quoque circulos aureos praeparabis et pones eos in quattuor angulis eiusdem mensae per singulos pedes 27subter coronam erunt circuli aurei ut mittantur vectes per eos et possit mensa portari 28ipsosque vectes facies de lignis setthim et circumdabis auro ad subvehendam mensam 29parabis et acetabula ac fialas turibula et cyatos in quibus offerenda sunt libamina ex auro purissimo 30et pones super mensam panes propositionis in conspectu meo semper 31facies et candelabrum ductile de auro mundissimo hastile eius et calamos scyphos et spherulas ac lilia ex ipso procedentia 32sex calami egredientur de lateribus tres ex uno latere et tres ex altero 33tres scyphi quasi in nucis modum per calamos singulos spherulaque simul et lilium et tres similiter scyphi instar nucis in calamo altero spherulaque et lilium hoc erit opus sex calamorum qui producendi sunt de hastili 34in ipso autem candelabro erunt quattuor scyphi in nucis modum spherulaeque per singulos et lilia 35spherula sub duobus calamis per tria loca qui simul sex fiunt procedentes de hastili uno 36et spherae igitur et calami ex ipso erunt universa ductilia de auro purissimo 37facies et lucernas septem et pones eas super candelabrum ut luceant ex adverso 38emunctoria quoque et ubi quae emuncta sunt extinguantur fient de auro purissimo 39omne pondus candelabri cum universis vasis suis habebit talentum auri mundissimi 40inspice et fac secundum exemplar quod tibi in monte monstratum est
Chapter 26
1tabernaculum vero ita fiet decem cortinas de bysso retorta et hyacintho ac purpura coccoque bis tincto variatas opere plumario facies 2longitudo cortinae unius habebit viginti octo cubitos latitudo quattuor cubitorum erit unius mensurae fient universa tentoria 3quinque cortinae sibi iungentur mutuo et aliae quinque nexu simili coherebunt 4ansulas hyacinthinas in lateribus ac summitatibus facies cortinarum ut possint invicem copulari 5quinquagenas ansulas cortina habebit in utraque parte ita insertas ut ansa contra ansam veniat et altera alteri possit aptari 6facies et quinquaginta circulos aureos quibus cortinarum vela iungenda sunt ut unum tabernaculum fiat 7facies et saga cilicina undecim ad operiendum tectum tabernaculi 8longitudo sagi unius habebit triginta cubitos et latitudo quattuor aequa erit mensura sagorum omnium 9e quibus quinque iunges seorsum et sex sibi mutuo copulabis ita ut sextum sagum in fronte tecti duplices 10facies et quinquaginta ansas in ora sagi unius ut coniungi cum altero queat et quinquaginta ansas in ora sagi alterius ut cum altero copuletur 11quinquaginta fibulas aeneas quibus iungantur ansae et unum ex omnibus operimentum fiat 12quod autem superfuerit in sagis quae parantur tecto id est unum sagum quod amplius est ex medietate eius operies posteriora tabernaculi 13et cubitus ex una parte pendebit et alter ex altera qui plus est in sagorum longitudine utrumque latus tabernaculi protegens 14facies et operimentum aliud tecto de pellibus arietum rubricatis et super hoc rursum aliud operimentum de ianthinis pellibus 15facies et tabulas stantes tabernaculi de lignis setthim 16quae singulae denos cubitos in longitudine habeant et in latitudine singulos ac semissem 17in lateribus tabulae duae incastraturae fient quibus tabula alteri tabulae conectatur atque in hunc modum cunctae tabulae parabuntur 18quarum viginti erunt in latere meridiano quod vergit ad austrum 19quibus quadraginta bases argenteas fundes ut binae bases singulis tabulis per duos angulos subiciantur 20in latere quoque secundo tabernaculi quod vergit ad aquilonem viginti tabulae erunt 21quadraginta habentes bases argenteas binae bases singulis tabulis subponentur 22ad occidentalem vero plagam tabernaculi facies sex tabulas 23et rursum alias duas quae in angulis erigantur post tergum tabernaculi 24eruntque coniunctae a deorsum usque sursum et una omnes conpago retinebit duabus quoque tabulis quae in angulis ponendae sunt similis iunctura servabitur 25et erunt simul tabulae octo bases earum argenteae sedecim duabus basibus per unam tabulam supputatis 26facies et vectes de lignis setthim quinque ad continendas tabulas in uno latere tabernaculi 27et quinque alios in altero et eiusdem numeri ad occidentalem plagam 28qui mittentur per medias tabulas a summo usque ad summum 29ipsasque tabulas deaurabis et fundes eis anulos aureos per quos vectes tabulata contineant quos operies lamminis aureis 30et eriges tabernaculum iuxta exemplum quod tibi in monte monstratum est 31facies et velum de hyacintho et purpura coccoque bis tincto et bysso retorta opere plumario et pulchra varietate contextum 32quod adpendes ante quattuor columnas de lignis setthim quae ipsae quidem deauratae erunt et habebunt capita aurea sed bases argenteas 33inseretur autem velum per circulos intra quod pones arcam testimonii et quo sanctuarium et sanctuarii sanctuaria dividentur 34pones et propitiatorium super arcam testimonii in sancta sanctorum 35mensamque extra velum et contra mensam candelabrum in latere tabernaculi meridiano mensa enim stabit in parte aquilonis 36facies et tentorium in introitu tabernaculi de hyacintho et purpura coccoque bis tincto et bysso retorta opere plumarii 37et quinque columnas deaurabis lignorum setthim ante quas ducetur tentorium quarum erunt capita aurea et bases aeneae
Chapter 27
1facies et altare de lignis setthim quod habebit quinque cubitos in longitudine et totidem in latitudine id est quadrum et tres cubitos in altitudine 2cornua autem per quattuor angulos ex ipso erunt et operies illud aere 3faciesque in usus eius lebetas ad suscipiendos cineres et forcipes atque fuscinulas et ignium receptacula omnia vasa ex aere fabricabis 4craticulamque in modum retis aeneam per cuius quattuor angulos erunt quattuor anuli aenei 5quos pones subter arulam altaris eritque craticula usque ad altaris medium 6facies et vectes altaris de lignis setthim duos quos operies lamminis aeneis 7et induces per circulos eruntque ex utroque latere altaris ad portandum 8non solidum sed inane et cavum intrinsecus facies illud sicut tibi in monte monstratum est 9facies et atrium tabernaculi in cuius plaga australi contra meridiem erunt tentoria de bysso retorta centum cubitos unum latus tenebit in longitudine 10et columnas viginti cum basibus totidem aeneis quae capita cum celaturis suis habebunt argentea 11similiter in latere aquilonis per longum erunt tentoria centum cubitorum columnae viginti et bases aeneae eiusdem numeri et capita earum cum celaturis suis argentea 12in latitudine vero atrii quod respicit ad occidentem erunt tentoria per quinquaginta cubitos et columnae decem basesque totidem 13in ea quoque atrii latitudine quae respicit ad orientem quinquaginta cubiti erunt 14in quibus quindecim cubitorum tentoria lateri uno deputabuntur columnaeque tres et bases totidem 15et in latere altero erunt tentoria cubitos obtinentia quindecim columnas tres et bases totidem 16in introitu vero atrii fiet tentorium cubitorum viginti ex hyacintho et purpura coccoque bis tincto et bysso retorta opere plumarii columnas habebit quattuor cum basibus totidem 17omnes columnae atrii per circuitum vestitae erunt argenti lamminis capitibus argenteis et basibus aeneis 18in longitudine occupabit atrium cubitos centum in latitudine quinquaginta altitudo quinque cubitorum erit fietque de bysso retorta et habebit bases aeneas 19cuncta vasa tabernaculi in omnes usus et caerimonias tam paxillos eius quam atrii ex aere facies 20praecipe filiis Israhel ut adferant tibi oleum de arboribus olivarum purissimum piloque contusum ut ardeat lucerna semper 21in tabernaculo testimonii extra velum quod oppansum est testimonio et conlocabunt eam Aaron et filii eius ut usque mane luceat coram Domino perpetuus erit cultus per successiones eorum a filiis Israhel
Chapter 28
1adplica quoque ad te Aaron fratrem tuum cum filiis suis de medio filiorum Israhel ut sacerdotio fungantur mihi Aaron Nadab et Abiu Eleazar et Ithamar 2faciesque vestem sanctam fratri tuo in gloriam et decorem 3et loqueris cunctis sapientibus corde quos replevi spiritu prudentiae ut faciant vestes Aaron in quibus sanctificatus ministret mihi 4haec autem erunt vestimenta quae facient rationale et superumerale tunicam et lineam strictam cidarim et balteum facient vestimenta sancta Aaron fratri tuo et filiis eius ut sacerdotio fungantur mihi 5accipientque aurum et hyacinthum et purpuram coccumque bis tinctum et byssum 6facient autem superumerale de auro et hyacintho ac purpura coccoque bis tincto et bysso retorta opere polymito 7duas oras iunctas habebit in utroque latere summitatum ut in unum redeant 8ipsaque textura et cuncta operis varietas erit ex auro et hyacintho et purpura coccoque bis tincto et bysso retorta 9sumesque duos lapides onychinos et sculpes in eis nomina filiorum Israhel 10sex nomina in lapide uno et sex reliqua in altero iuxta ordinem nativitatis eorum 11opere sculptoris et celatura gemmarii sculpes eos nominibus filiorum Israhel inclusos auro atque circumdatos 12et pones in utroque latere superumeralis memoriale filiis Israhel portabitque Aaron nomina eorum coram Domino super utrumque umerum ob recordationem 13facies et uncinos ex auro 14et duas catenulas auri purissimi sibi invicem coherentes quas inseres uncinis 15rationale quoque iudicii facies opere polymito iuxta texturam superumeralis ex auro hyacintho et purpura coccoque bis tincto et bysso retorta 16quadrangulum erit et duplex mensuram palmi habebit tam in longitudine quam in latitudine 17ponesque in eo quattuor ordines lapidum in primo versu erit lapis sardius et topazius et zmaragdus 18in secundo carbunculus sapphyrus et iaspis 19in tertio ligyrius achates et amethistus 20in quarto chrysolitus onychinus et berillus inclusi auro erunt per ordines suos 21habebuntque nomina filiorum Israhel duodecim nominibus celabuntur singuli lapides nominibus singulorum per duodecim tribus 22facies in rationali catenas sibi invicem coherentes ex auro purissimo 23et duos anulos aureos quos pones in utraque rationalis summitate 24catenasque aureas iunges anulis qui sunt in marginibus eius 25et ipsarum catenarum extrema duobus copulabis uncinis in utroque latere superumeralis quod rationale respicit 26facies et duos anulos aureos quos pones in summitatibus rationalis et in oris quae e regione sunt superumeralis et posteriora eius aspiciunt 27nec non et alios duos anulos aureos qui ponendi sunt in utroque latere superumeralis deorsum quod respicit contra faciem iuncturae inferioris ut aptari possit cum superumerali 28et stringatur rationale anulis suis cum anulis superumeralis vitta hyacinthina ut maneat iunctura fabrefacta et a se invicem rationale et superumerale nequeant separari 29portabitque Aaron nomina filiorum Israhel in rationali iudicii super pectus suum quando ingreditur sanctuarium memoriale coram Domino in aeternum 30pones autem in rationali iudicii doctrinam et veritatem quae erunt in pectore Aaron quando ingreditur coram Domino et gestabit iudicium filiorum Israhel in pectore suo in conspectu Domini semper 31facies et tunicam superumeralis totam hyacinthinam 32in cuius medio supra erit capitium et ora per gyrum eius textilis sicut fieri solet in extremis vestium partibus ne facile rumpatur 33deorsum vero ad pedes eiusdem tunicae per circuitum quasi mala punica facies ex hyacintho et purpura et cocco bis tincto mixtis in medio tintinabulis 34ita ut tintinabulum sit aureum et malum rursumque tintinabulum aliud aureum et malum punicum 35et vestietur ea Aaron in officio ministerii ut audiatur sonitus quando ingreditur et egreditur sanctuarium in conspectu Domini et non moriatur 36facies et lamminam de auro purissimo in qua sculpes opere celatoris Sanctum Domino 37ligabisque eam vitta hyacinthina et erit super tiaram 38inminens fronti pontificis portabitque Aaron iniquitates eorum quae obtulerint et sanctificaverint filii Israhel in cunctis muneribus et donariis suis erit autem lammina semper in fronte eius ut placatus eis sit Dominus 39stringesque tunicam bysso et tiaram byssinam facies et balteum opere plumarii 40porro filiis Aaron tunicas lineas parabis et balteos ac tiaras in gloriam et decorem 41vestiesque his omnibus Aaron fratrem tuum et filios eius cum eo et cunctorum consecrabis manus sanctificabisque illos ut sacerdotio fungantur mihi 42facies et feminalia linea ut operiant carnem turpitudinis suae a renibus usque ad femina 43et utentur eis Aaron et filii eius quando ingredientur tabernaculum testimonii vel quando adpropinquant ad altare ut ministrent in sanctuario ne iniquitatis rei moriantur legitimum sempiternum erit Aaron et semini eius post eum
Chapter 29
1sed et hoc facies ut mihi in sacerdotio consecrentur tolle vitulum de armento et arietes duos inmaculatos 2panesque azymos et crustula absque fermento quae conspersa sint oleo lagana quoque azyma oleo lita de simila triticea cuncta facies 3et posita in canistro offeres vitulum autem et duos arietes 4et Aaron ac filios eius adplicabis ad ostium tabernaculi testimonii cumque laveris patrem cum filiis aqua 5indues Aaron vestimentis suis id est linea et tunica et superumerali et rationali quod constringes balteo 6et pones tiaram in capite eius et lamminam sanctam super tiaram 7et oleum unctionis fundes super caput eius atque hoc ritu consecrabitur 8filios quoque illius adplicabis et indues tunicis lineis cingesque balteo 9Aaron scilicet et liberos eius et inpones eis mitras eruntque sacerdotes mei in religione perpetua postquam initiaveris manus eorum 10adplicabis et vitulum coram tabernaculo testimonii inponentque Aaron et filii eius manus super caput illius 11et mactabis eum in conspectu Domini iuxta ostium tabernaculi testimonii 12sumptumque de sanguine vituli pones super cornua altaris digito tuo reliquum autem sanguinem fundes iuxta basim eius 13sumes et adipem totum qui operit intestina et reticulum iecoris ac duos renes et adipem qui super eos est et offeres incensum super altare 14carnes vero vituli et corium et fimum conbures foris extra castra eo quod pro peccato sit 15unum quoque arietum sumes super cuius caput ponent Aaron et filii eius manus 16quem cum mactaveris tolles de sanguine eius et fundes circa altare 17ipsum autem arietem secabis in frusta lotaque intestina eius ac pedes pones super concisas carnes et super caput illius 18et offeres totum arietem in incensum super altare oblatio est Domini odor suavissimus victimae Dei 19tolles quoque arietem alterum super cuius caput Aaron et filii eius ponent manus 20quem cum immolaveris sumes de sanguine ipsius et pones super extremum dextrae auriculae Aaron et filiorum eius et super pollices manus eorum et pedis dextri fundesque sanguinem super altare per circuitum 21cumque tuleris de sanguine qui est super altare et de oleo unctionis asperges Aaron et vestes eius filios et vestimenta eorum consecratisque et ipsis et vestibus 22tolles adipem de ariete et caudam et arvinam quae operit vitalia ac reticulum iecoris et duos renes atque adipem qui super eos est armumque dextrum eo quod sit aries consecrationum 23tortam panis unius crustulum conspersum oleo laganum de canistro azymorum quod positum est in conspectu Domini 24ponesque omnia super manus Aaron et filiorum eius et sanctificabis eos elevans coram Domino 25suscipiesque universa de manibus eorum et incendes super altare in holocaustum odorem suavissimum in conspectu Domini quia oblatio eius est 26sumes quoque pectusculum de ariete quo initiatus est Aaron sanctificabisque illud elatum coram Domino et cedet in partem tuam 27sanctificabis et pectusculum consecratum et armum quem de ariete separasti 28quo initiatus est Aaron et filii eius cedentque in partem Aaron et filiorum eius iure perpetuo a filiis Israhel quia primitiva sunt et initia de victimis eorum pacificis quae offerunt Domino 29vestem autem sanctam qua utitur Aaron habebunt filii eius post eum ut unguantur in ea et consecrentur manus eorum 30septem diebus utetur illa qui pontifex pro eo fuerit constitutus de filiis eius et qui ingredietur tabernaculum testimonii ut ministret in sanctuario 31arietem autem consecrationum tolles et coques carnes eius in loco sancto 32quibus vescetur Aaron et filii eius panes quoque qui sunt in canistro in vestibulo tabernaculi testimonii comedent 33ut sit placabile sacrificium et sanctificentur offerentium manus alienigena non vescetur ex eis quia sancti sunt 34quod si remanserit de carnibus consecratis sive de panibus usque mane conbures reliquias igni non comedentur quia sanctificata sunt 35omnia quae praecepi tibi facies super Aaron et filiis eius septem diebus consecrabis manus eorum 36et vitulum pro peccato offeres per singulos dies ad expiandum mundabisque altare cum immolaris expiationis hostiam et ungues illud in sanctificationem 37septem diebus expiabis altare et sanctificabis et erit sanctum sanctorum omnis qui tetigerit illud sanctificabitur 38hoc est quod facies in altari agnos anniculos duos per singulos dies iugiter 39unum agnum mane et alterum vespere 40decimam partem similae conspersae oleo tunso quod habeat mensuram quartam partem hin et vinum ad libandum eiusdem mensurae in agno uno 41alterum vero agnum offeres ad vesperam iuxta ritum matutinae oblationis et iuxta ea quae diximus in odorem suavitatis 42sacrificium Domino oblatione perpetua in generationes vestras ad ostium tabernaculi testimonii coram Domino ubi constituam ut loquar ad te 43ibique praecipiam filiis Israhel et sanctificabitur altare in gloria mea 44sanctificabo et tabernaculum testimonii cum altari et Aaron cum filiis eius ut sacerdotio fungantur mihi 45et habitabo in medio filiorum Israhel eroque eis Deus 46et scient quia ego Dominus Deus eorum qui eduxi eos de terra Aegypti ut manerem inter illos ego Dominus Deus ipsorum
Chapter 30
1facies quoque altare in adolendum thymiama de lignis setthim 2habens cubitum longitudinis et alterum latitudinis id est quadrangulum et duos cubitos in altitudine cornua ex ipso procedent 3vestiesque illud auro purissimo tam craticulam eius quam parietes per circuitum et cornua faciesque ei coronam aureolam per gyrum 4et duos anulos aureos sub corona per singula latera ut mittantur in eos vectes et altare portetur 5ipsos quoque vectes facies de lignis setthim et inaurabis 6ponesque altare contra velum quod ante arcam pendet testimonii coram propitiatorio quo tegitur testimonium ubi loquar tibi 7et adolebit incensum super eo Aaron suave fraglans mane quando conponet lucernas incendet illud 8et quando conlocat eas ad vesperum uret thymiama sempiternum coram Domino in generationes vestras 9non offeretis super eo thymiama conpositionis alterius nec oblationem et victimam nec liba libabitis 10et deprecabitur Aaron super cornua eius semel per annum in sanguine quod oblatum est pro peccato et placabit super eo in generationibus vestris sanctum sanctorum erit Domino 11locutusque est Dominus ad Mosen dicens 12quando tuleris summam filiorum Israhel iuxta numerum dabunt singuli pretium pro animabus suis Domino et non erit plaga in eis cum fuerint recensiti 13hoc autem dabit omnis qui transit ad nomen dimidium sicli iuxta mensuram templi siclus viginti obolos habet media pars sicli offeretur Domino 14qui habetur in numero a viginti annis et supra dabit pretium 15dives non addet ad medium sicli et pauper nihil minuet 16susceptamque pecuniam quae conlata est a filiis Israhel trades in usus tabernaculi testimonii ut sit monumentum eorum coram Domino et propitietur animabus illorum 17locutusque est Dominus ad Mosen dicens 18facies et labium aeneum cum basi sua ad lavandum ponesque illud inter tabernaculum testimonii et altare et missa aqua 19lavabunt in eo Aaron et filii eius manus suas ac pedes 20quando ingressuri sunt tabernaculum testimonii et quando accessuri ad altare ut offerant in eo thymiama Domino 21ne forte moriantur legitimum sempiternum erit ipsi et semini eius per successiones 22locutusque est Dominus ad Mosen 23dicens sume tibi aromata prima et zmyrnae electae quingentos siclos et cinnamomi medium id est ducentos quinquaginta calami similiter ducentos quinquaginta 24cassiae autem quingentos siclos in pondere sanctuarii olei de olivetis mensuram hin 25faciesque unctionis oleum sanctum unguentum conpositum opere unguentarii 26et ungues ex eo tabernaculum testimonii et arcam testamenti 27mensamque cum vasis suis candelabrum et utensilia eius altaria thymiamatis 28et holocausti et universam supellectilem quae ad cultum eorum pertinent 29sanctificabisque omnia et erunt sancta sanctorum qui tetigerit ea sanctificabitur 30Aaron et filios eius ungues sanctificabisque eos ut sacerdotio fungantur mihi 31filiis quoque Israhel dices hoc oleum unctionis sanctum erit mihi in generationes vestras 32caro hominis non unguetur ex eo et iuxta conpositionem eius non facietis aliud quia sanctificatum est et sanctum erit vobis 33homo quicumque tale conposuerit et dederit ex eo alieno exterminabitur de populo suo 34dixitque Dominus ad Mosen sume tibi aromata stacten et onycha galbanen boni odoris et tus lucidissimum aequalis ponderis erunt omnia 35faciesque thymiama conpositum opere unguentarii mixtum diligenter et purum et sanctificatione dignissimum 36cumque in tenuissimum pulverem universa contuderis pones ex eo coram testimonio tabernaculi in quo loco apparebo tibi sanctum sanctorum erit vobis thymiama 37talem conpositionem non facietis in usus vestros quia sanctum est Domino 38homo quicumque fecerit simile ut odore illius perfruatur peribit de populis suis
Chapter 31
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2ecce vocavi ex nomine Beselehel filium Uri filii Hur de tribu Iuda 3et implevi eum spiritu Dei sapientia intellegentia et scientia in omni opere 4ad excogitandum fabre quicquid fieri potest ex auro et argento et aere 5marmore et gemmis et diversitate lignorum 6dedique ei socium Hooliab filium Achisamech de tribu Dan et in corde omnis eruditi posui sapientiam ut faciant cuncta quae praecepi tibi 7tabernaculum foederis et arcam testimonii et propitiatorium quod super eam est et cuncta vasa tabernaculi 8mensamque et vasa eius candelabrum purissimum cum vasis suis et altaria thymiamatis 9et holocausti et omnia vasa eorum labium cum basi sua 10vestes sanctas in ministerio Aaron sacerdoti et filiis eius ut fungantur officio suo in sacris 11oleum unctionis et thymiama aromatum in sanctuario omnia quae praecepi tibi facient 12et locutus est Dominus ad Mosen dicens 13loquere filiis Israhel et dices ad eos videte ut sabbatum meum custodiatis quia signum est inter me et vos in generationibus vestris ut sciatis quia ego Dominus qui sanctifico vos 14custodite sabbatum sanctum est enim vobis qui polluerit illud morte morietur qui fecerit in eo opus peribit anima illius de medio populi sui 15sex diebus facietis opus in die septimo sabbatum est requies sancta Domino omnis qui fecerit opus in hac die morietur 16custodiant filii Israhel sabbatum et celebrent illud in generationibus suis pactum est sempiternum 17inter me et filios Israhel signumque perpetuum sex enim diebus fecit Dominus caelum et terram et in septimo ab opere cessavit 18dedit quoque Mosi conpletis huiuscemodi sermonibus in monte Sinai duas tabulas testimonii lapideas scriptas digito Dei
Chapter 32
1videns autem populus quod moram faceret descendendi de monte Moses congregatus adversus Aaron ait surge fac nobis deos qui nos praecedant Mosi enim huic viro qui nos eduxit de terra Aegypti ignoramus quid acciderit 2dixitque ad eos Aaron tollite inaures aureas de uxorum filiorumque et filiarum vestrarum auribus et adferte ad me 3fecit populus quae iusserat deferens inaures ad Aaron 4quas cum ille accepisset formavit opere fusorio et fecit ex eis vitulum conflatilem dixeruntque hii sunt dii tui Israhel qui te eduxerunt de terra Aegypti 5quod cum vidisset Aaron aedificavit altare coram eo et praeconis voce clamavit dicens cras sollemnitas Domini est 6surgentesque mane obtulerunt holocausta et hostias pacificas et sedit populus comedere ac bibere et surrexerunt ludere 7locutus est autem Dominus ad Mosen vade descende peccavit populus tuus quem eduxisti de terra Aegypti 8recesserunt cito de via quam ostendisti eis feceruntque sibi vitulum conflatilem et adoraverunt atque immolantes ei hostias dixerunt isti sunt dii tui Israhel qui te eduxerunt de terra Aegypti 9rursumque ait Dominus ad Mosen cerno quod populus iste durae cervicis sit 10dimitte me ut irascatur furor meus contra eos et deleam eos faciamque te in gentem magnam 11Moses autem orabat Dominum Deum suum dicens cur Domine irascitur furor tuus contra populum tuum quem eduxisti de terra Aegypti in fortitudine magna et in manu robusta 12ne quaeso dicant Aegyptii callide eduxit eos ut interficeret in montibus et deleret e terra quiescat ira tua et esto placabilis super nequitia populi tui 13recordare Abraham Isaac et Israhel servorum tuorum quibus iurasti per temet ipsum dicens multiplicabo semen vestrum sicut stellas caeli et universam terram hanc de qua locutus sum dabo semini vestro et possidebitis eam semper 14placatusque est Dominus ne faceret malum quod locutus fuerat adversus populum suum 15et reversus est Moses de monte portans duas tabulas testimonii manu scriptas ex utraque parte 16et factas opere Dei scriptura quoque Dei erat sculpta in tabulis 17audiens autem Iosue tumultum populi vociferantis dixit ad Mosen ululatus pugnae auditur in castris 18qui respondit non est clamor adhortantium ad pugnam neque vociferatio conpellentium ad fugam sed vocem cantantium ego audio 19cumque adpropinquasset ad castra vidit vitulum et choros iratusque valde proiecit de manu tabulas et confregit eas ad radices montis 20arripiensque vitulum quem fecerant conbusit et contrivit usque ad pulverem quem sparsit in aqua et dedit ex eo potum filiis Israhel 21dixitque ad Aaron quid tibi fecit hic populus ut induceres super eum peccatum maximum 22cui ille respondit ne indignetur dominus meus tu enim nosti populum istum quod pronus sit ad malum 23dixerunt mihi fac nobis deos qui praecedant nos huic enim Mosi qui nos eduxit de terra Aegypti nescimus quid acciderit 24quibus ego dixi quis vestrum habet aurum tulerunt et dederunt mihi et proieci illud in ignem egressusque est hic vitulus 25videns ergo Moses populum quod esset nudatus spoliaverat enim eum Aaron propter ignominiam sordis et inter hostes nudum constituerat 26et stans in porta castrorum ait si quis est Domini iungatur mihi congregatique sunt ad eum omnes filii Levi 27quibus ait haec dicit Dominus Deus Israhel ponat vir gladium super femur suum ite et redite de porta usque ad portam per medium castrorum et occidat unusquisque fratrem et amicum et proximum suum 28fecerunt filii Levi iuxta sermonem Mosi cecideruntque in die illo quasi tria milia hominum 29et ait Moses consecrastis manus vestras hodie Domino unusquisque in filio et fratre suo ut detur vobis benedictio 30facto autem die altero locutus est Moses ad populum peccastis peccatum maximum ascendam ad Dominum si quo modo eum quivero deprecari pro scelere vestro 31reversusque ad Dominum ait obsecro peccavit populus iste peccatum magnum feceruntque sibi deos aureos aut dimitte eis hanc noxam 32aut si non facis dele me de libro tuo quem scripsisti 33cui respondit Dominus qui peccaverit mihi delebo eum de libro meo 34tu autem vade et duc populum istum quo locutus sum tibi angelus meus praecedet te ego autem in die ultionis visitabo et hoc peccatum eorum 35percussit ergo Dominus populum pro reatu vituli quem fecit Aaron
Chapter 33
1locutusque est Dominus ad Mosen vade ascende de loco isto tu et populus tuus quem eduxisti de terra Aegypti in terram quam iuravi Abraham Isaac et Iacob dicens semini tuo dabo eam 2et mittam praecursorem tui angelum ut eiciam Chananeum et Amorreum et Hettheum et Ferezeum et Eveum et Iebuseum 3et intres in terram fluentem lacte et melle non enim ascendam tecum quia populus durae cervicis est ne forte disperdam te in via 4audiens populus sermonem hunc pessimum luxit et nullus ex more indutus est cultu suo 5dixitque Dominus ad Mosen loquere filiis Israhel populus durae cervicis es semel ascendam in medio tui et delebo te iam nunc depone ornatum tuum ut sciam quid faciam tibi 6deposuerunt ergo filii Israhel ornatum suum a monte Horeb 7Moses quoque tollens tabernaculum tetendit extra castra procul vocavitque nomen eius tabernaculum foederis et omnis populus qui habebat aliquam quaestionem egrediebatur ad tabernaculum foederis extra castra 8cumque egrederetur Moses ad tabernaculum surgebat universa plebs et stabat unusquisque in ostio papilionis sui aspiciebantque tergum Mosi donec ingrederetur tentorium 9ingresso autem illo tabernaculum foederis descendebat columna nubis et stabat ad ostium loquebaturque cum Mosi 10cernentibus universis quod columna nubis staret ad ostium tabernaculi stabantque ipsi et adorabant per fores tabernaculorum suorum 11loquebatur autem Dominus ad Mosen facie ad faciem sicut loqui solet homo ad amicum suum cumque ille reverteretur in castra minister eius Iosue filius Nun puer non recedebat de tabernaculo 12dixit autem Moses ad Dominum praecipis ut educam populum istum et non indicas mihi quem missurus es mecum praesertim cum dixeris novi te ex nomine et invenisti gratiam coram me 13si ergo inveni gratiam in conspectu tuo ostende mihi viam tuam ut sciam te et inveniam gratiam ante oculos tuos respice populum tuum gentem hanc 14dixitque Dominus facies mea praecedet te et requiem dabo tibi 15et ait Moses si non tu ipse praecedes ne educas nos de loco isto 16in quo enim scire poterimus ego et populus tuus invenisse nos gratiam in conspectu tuo nisi ambulaveris nobiscum ut glorificemur ab omnibus populis qui habitant super terram 17dixit autem Dominus ad Mosen et verbum istud quod locutus es faciam invenisti enim gratiam coram me et te ipsum novi ex nomine 18qui ait ostende mihi gloriam tuam 19respondit ego ostendam omne bonum tibi et vocabo in nomine Domini coram te et miserebor cui voluero et clemens ero in quem mihi placuerit 20rursumque ait non poteris videre faciem meam non enim videbit me homo et vivet 21et iterum ecce inquit est locus apud me stabis super petram 22cumque transibit gloria mea ponam te in foramine petrae et protegam dextera mea donec transeam 23tollamque manum meam et videbis posteriora mea faciem autem meam videre non poteris
Chapter 34
1ac deinceps praecide ait tibi duas tabulas lapideas instar priorum et scribam super eas verba quae habuerunt tabulae quas fregisti 2esto paratus mane ut ascendas statim in montem Sinai stabisque mecum super verticem montis 3nullus ascendat tecum nec videatur quispiam per totum montem boves quoque et oves non pascantur e contra 4excidit ergo duas tabulas lapideas quales ante fuerant et de nocte consurgens ascendit in montem Sinai sicut ei praeceperat Dominus portans secum tabulas 5cumque descendisset Dominus per nubem stetit Moses cum eo invocans nomen Domini 6quo transeunte coram eo ait Dominator Domine Deus misericors et clemens patiens et multae miserationis ac verus 7qui custodis misericordiam in milia qui aufers iniquitatem et scelera atque peccata nullusque apud te per se innocens est qui reddis iniquitatem patrum in filiis ac nepotibus in tertiam et quartam progeniem 8festinusque Moses curvatus est pronus in terram et adorans 9ait si inveni gratiam in conspectu tuo Domine obsecro ut gradiaris nobiscum populus enim durae cervicis est et auferas iniquitates nostras atque peccata nosque possideas 10respondit Dominus ego inibo pactum videntibus cunctis signa faciam quae numquam sunt visa super terram nec in ullis gentibus ut cernat populus in cuius es medio opus Domini terribile quod facturus sum 11observa cuncta quae hodie mando tibi ego ipse eiciam ante faciem tuam Amorreum et Chananeum et Hettheum Ferezeum quoque et Eveum et Iebuseum 12cave ne umquam cum habitatoribus terrae illius iungas amicitias quae tibi sint in ruinam 13sed aras eorum destrue confringe statuas lucosque succide 14noli adorare deum alienum Dominus Zelotes nomen eius Deus est aemulator 15ne ineas pactum cum hominibus illarum regionum ne cum fornicati fuerint cum diis suis et adoraverint simulacra eorum vocet te quispiam ut comedas de immolatis 16nec uxorem de filiabus eorum accipies filiis tuis ne postquam ipsae fuerint fornicatae fornicari faciant et filios tuos in deos suos 17deos conflatiles non facies tibi 18sollemnitatem azymorum custodies septem diebus vesceris azymis sicut praecepi tibi in tempore mensis novorum mense enim verni temporis egressus es de Aegypto 19omne quod aperit vulvam generis masculini meum erit de cunctis animantibus tam de bubus quam de ovibus meum erit 20primogenitum asini redimes ove sin autem nec pretium pro eo dederis occidetur primogenitum filiorum tuorum redimes nec apparebis in conspectu meo vacuus 21sex diebus operaberis die septimo cessabis arare et metere 22sollemnitatem ebdomadarum facies tibi in primitiis frugum messis tuae triticeae et sollemnitatem quando redeunte anni tempore cuncta conduntur 23tribus temporibus anni apparebit omne masculinum tuum in conspectu omnipotentis Domini Dei Israhel 24cum enim tulero gentes a facie tua et dilatavero terminos tuos nullus insidiabitur terrae tuae ascendente te et apparente in conspectu Domini Dei tui ter in anno 25non immolabis super fermento sanguinem hostiae meae neque residebit mane de victima sollemnitatis phase 26primitias frugum terrae tuae offeres in domum Domini Dei tui non coques hedum in lacte matris suae 27dixitque Dominus ad Mosen scribe tibi verba haec quibus et tecum et cum Israhel pepigi foedus 28fecit ergo ibi cum Domino quadraginta dies et quadraginta noctes panem non comedit et aquam non bibit et scripsit in tabulis verba foederis decem 29cumque descenderet Moses de monte Sinai tenebat duas tabulas testimonii et ignorabat quod cornuta esset facies sua ex consortio sermonis Dei 30videntes autem Aaron et filii Israhel cornutam Mosi faciem timuerunt prope accedere 31vocatique ab eo reversi sunt tam Aaron quam principes synagogae et postquam locutus est 32venerunt ad eum etiam omnes filii Israhel quibus praecepit cuncta quae audierat a Domino in monte Sinai 33impletisque sermonibus posuit velamen super faciem suam 34quod ingressus ad Dominum et loquens cum eo auferebat donec exiret et tunc loquebatur ad filios Israhel omnia quae sibi fuerant imperata 35qui videbant faciem egredientis Mosi esse cornutam sed operiebat rursus ille faciem suam si quando loquebatur ad eos
Chapter 35
1igitur congregata omni turba filiorum Israhel dixit ad eos haec sunt quae iussit Dominus fieri 2sex diebus facietis opus septimus dies erit vobis sanctus sabbatum et requies Domini qui fecerit opus in eo occidetur 3non succendetis ignem in omnibus habitaculis vestris per diem sabbati 4et ait Moses ad omnem catervam filiorum Israhel iste est sermo quem praecepit Dominus dicens 5separate apud vos primitias Domino omnis voluntarius et proni animi offerat eas Domino aurum et argentum et aes 6hyacinthum purpuram coccumque bis tinctum et byssum pilos caprarum 7et pelles arietum rubricatas et ianthinas 8ligna setthim 9et oleum ad luminaria concinnanda et ut conficiatur unguentum et thymiama suavissimum 10lapides onychinos et gemmas ad ornatum superumeralis et rationalis 11quisquis vestrum est sapiens veniat et faciat quod Dominus imperavit 12tabernaculum scilicet et tectum eius atque operimentum anulos et tabulata cum vectibus paxillos et bases 13arcam et vectes propitiatorium et velum quod ante illud oppanditur 14mensam cum vectibus et vasis et propositionis panibus 15candelabrum ad luminaria sustentanda vasa illius et lucernas et oleum ad nutrimenta ignium 16altare thymiamatis et vectes oleum unctionis et thymiama ex aromatibus tentorium ad ostium tabernaculi 17altare holocausti et craticulam eius aeneam cum vectibus et vasis suis labrum et basim eius 18cortinas atrii cum columnis et basibus tentorium in foribus vestibuli 19paxillos tabernaculi et atrii cum funiculis suis 20vestimenta quorum usus est in ministerio sanctuarii vestes Aaron pontificis ac filiorum eius ut sacerdotio fungantur mihi 21egressaque omnis multitudo filiorum Israhel de conspectu Mosi 22obtulit mente promptissima atque devota primitias Domino ad faciendum opus tabernaculi testimonii quicquid in cultum et ad vestes sanctas necessarium erat 23viri cum mulieribus praebuerunt armillas et inaures anulos et dextralia omne vas aureum in donaria Domini separatum est 24si quis habuit hyacinthum purpuram coccumque bis tinctum byssum et pilos caprarum pelles arietum rubricatas et ianthinas 25argenti et aeris metalla obtulerunt Domino lignaque setthim in varios usus 26sed et mulieres doctae dederunt quae neverant hyacinthum purpuram et vermiculum ac byssum 27et pilos caprarum sponte propria cuncta tribuentes 28principes vero obtulerunt lapides onychinos et gemmas ad superumerale et rationale 29aromataque et oleum ad luminaria concinnanda et ad praeparandum unguentum ac thymiama odoris suavissimi conponendum 30omnes viri et mulieres mente devota obtulerunt donaria ut fierent opera quae iusserat Dominus per manum Mosi cuncti filii Israhel voluntaria Domino dedicaverunt 31dixitque Moses ad filios Israhel ecce vocavit Dominus ex nomine Beselehel filium Uri filii Hur de tribu Iuda 32implevitque eum spiritu Dei sapientiae et intellegentiae et scientiae omni doctrina 33ad excogitandum et faciendum opus in auro et argento et aere sculpendisque lapidibus et opere carpentario quicquid fabre adinveniri potest 34dedit in corde eius Hooliab quoque filium Achisamech de tribu Dan 35ambos erudivit sapientia ut faciant opera abietarii polymitarii ac plumarii de hyacintho et purpura coccoque bis tincto et bysso et texant omnia ac nova quaeque repperiant
Chapter 36
1fecit ergo Beselehel et Hooliab et omnis vir sapiens quibus dedit Dominus sapientiam et intellectum ut scirent fabre operari quae in usus sanctuarii necessaria sunt et quae praecepit Dominus 2cumque vocasset eos Moses et omnem eruditum virum cui dederat Deus sapientiam et qui sponte sua obtulerant se ad faciendum opus 3tradidit eis universa donaria filiorum Israhel qui cum instarent operi cotidie mane vota populus offerebat 4unde artifices venire conpulsi 5dixerunt Mosi plus offert populus quam necessarium est 6iussit ergo Moses praeconis voce cantari nec vir nec mulier quicquam ultra offerat in opere sanctuarii sicque cessatum est a muneribus offerendis 7eo quod oblata sufficerent et superabundarent 8feceruntque omnes corde sapientes ad explendum opus tabernaculi cortinas decem de bysso retorta et hyacintho et purpura coccoque bis tincto opere vario et arte polymita 9quarum una habebat in longitudine viginti octo cubitos et in latitudine quattuor una mensura erat omnium cortinarum 10coniunxitque cortinas quinque alteram alteri et alias quinque sibi invicem copulavit 11fecit et ansas hyacinthinas in ora cortinae unius ex utroque latere et in ora cortinae alterius similiter 12ut contra se invicem venirent ansae et mutuo iungerentur 13unde et quinquaginta fudit circulos aureos qui morderent cortinarum ansas et fieret unum tabernaculum 14fecit et saga undecim de pilis caprarum ad operiendum tectum tabernaculi 15unum sagum habebat in longitudine cubitos triginta et in latitudine cubitos quattuor unius mensurae erant omnia saga 16quorum quinque iunxit seorsum et sex alia separatim 17fecitque ansas quinquaginta in ora sagi unius et quinquaginta in ora sagi alterius ut sibi invicem iungerentur 18et fibulas aeneas quinquaginta quibus necteretur tectum et unum pallium ex omnibus sagis fieret 19fecit et opertorium tabernaculi de pellibus arietum rubricatis aliudque desuper velamentum de pellibus ianthinis 20fecit et tabulas tabernaculi de lignis setthim stantes 21decem cubitorum erat longitudo tabulae unius et unum ac semis cubitum latitudo retinebat 22binae incastraturae erant per singulas tabulas ut altera alteri iungeretur sic fecit in omnibus tabulis tabernaculi 23e quibus viginti ad plagam meridianam erant contra austrum 24cum quadraginta basibus argenteis duae bases sub una tabula ponebantur ex utraque angulorum parte ubi incastraturae laterum in angulis terminantur 25ad plagam quoque tabernaculi quae respicit ad aquilonem fecit viginti tabulas 26cum quadraginta argenteis basibus duas bases per singulas tabulas 27contra occidentem vero id est ad eam partem tabernaculi quae mare respicit fecit sex tabulas 28et duas alias per singulos angulos tabernaculi retro 29quae iunctae erant deorsum usque sursum et in unam conpagem pariter ferebantur ita fecit ex utraque parte per angulos 30ut octo essent simul tabulae et haberent bases argenteas sedecim binas scilicet bases sub singulis tabulis 31fecit et vectes de lignis setthim quinque ad continendas tabulas unius lateris tabernaculi 32et quinque alios ad alterius lateris tabulas coaptandas et extra hos quinque alios vectes ad occidentalem plagam tabernaculi contra mare 33fecit quoque vectem alium qui per medias tabulas ab angulo usque ad angulum perveniret 34ipsa autem tabulata deauravit et circulos eorum fecit aureos per quos vectes induci possint quos et ipsos aureis lamminis operuit 35fecit et velum de hyacintho purpura vermiculo ac bysso retorta opere polymitario varium atque distinctum 36et quattuor columnas de lignis setthim quas cum capitibus deauravit fusis basibus earum argenteis 37fecit et tentorium in introitu tabernaculi ex hyacintho purpura vermiculo byssoque retorta opere plumarii 38et columnas quinque cum capitibus suis quas operuit auro basesque earum fudit aeneas
Chapter 37
1fecit autem Beselehel et arcam de lignis setthim habentem duos semis cubitos in longitudinem et cubitum ac semissem in latitudinem altitudo quoque uno cubito fuit et dimidio vestivitque eam auro purissimo intus ac foris 2et fecit illi coronam auream per gyrum 3conflans quattuor anulos aureos per quattuor angulos eius duos anulos in latere uno et duos in altero 4vectes quoque fecit de lignis setthim quos vestivit auro 5et quos misit in anulos qui erant in lateribus arcae ad portandum eam 6fecit et propitiatorium id est oraculum de auro mundissimo duorum cubitorum et dimidio in longitudine et cubito ac semisse in latitudine 7duos etiam cherubin ex auro ductili quos posuit ex utraque parte propitiatorii 8cherub unum in summitate huius partis et cherub alterum in summitate partis alterius duos cherubin in singulis summitatibus propitiatorii 9extendentes alas et tegentes propitiatorium seque mutuo et illud respectantes 10fecit et mensam de lignis setthim in longitudine duorum cubitorum et in latitudine unius cubiti quae habebat in altitudine cubitum ac semissem 11circumdeditque eam auro mundissimo et fecit illi labium aureum per gyrum 12ipsique labio coronam interrasilem quattuor digitorum et super eandem alteram coronam auream 13fudit et quattuor circulos aureos quos posuit in quattuor angulis per singulos pedes mensae 14contra coronam misitque in eos vectes ut possit mensa portari 15ipsos quoque vectes fecit de lignis setthim et circumdedit eos auro 16et vasa ad diversos usus mensae acetabula fialas cyatos et turibula ex auro puro in quibus offerenda sunt liba 17fecit et candelabrum ductile de auro mundissimo de cuius vecte calami scyphi spherulae ac lilia procedebant 18sex in utroque latere tres calami ex parte una et tres ex altera 19tres scyphi in nucis modum per calamos singulos spherulaeque simul et lilia et tres scyphi instar nucis in calamo altero spherulaeque simul et lilia aequum erat opus sex calamorum qui procedebant de stipite candelabri 20in ipso autem vecte erant quattuor scyphi in nucis modum spherulaeque per singulos et lilia 21et spherae sub duobus calamis per loca tria qui simul sex fiunt calami procedentes de vecte uno 22et spherae igitur et calami ex ipso erant universa ductilia de auro purissimo 23fecit et lucernas septem cum emunctoriis suis et vasa ubi quae emuncta sunt extinguuntur de auro mundissimo 24talentum auri adpendebat candelabrum cum omnibus vasis suis 25fecit et altare thymiamatis de lignis setthim habens per quadrum singulos cubitos et in altitudine duos e cuius angulis procedebant cornua 26vestivitque illud auro purissimo cum craticula ac parietibus et cornibus 27fecitque ei coronam aureolam per gyrum et duos anulos aureos sub corona per singula latera ut mittantur in eos vectes et possit altare portari 28ipsos autem vectes fecit de lignis setthim et operuit lamminis aureis 29conposuit et oleum ad sanctificationis unguentum et thymiama de aromatibus mundissimis opere pigmentarii
Chapter 38
1fecit et altare holocausti de lignis setthim quinque cubitorum per quadrum et trium in altitudine 2cuius cornua de angulis procedebant operuitque illud aeneis lamminis 3et in usus eius paravit ex aere vasa diversa lebetas forcipes fuscinulas uncinos et ignium receptacula 4craticulamque eius in modum retis fecit aeneam et subter eam in altaris medio arulam 5fusis quattuor anulis per totidem retiaculi summitates ad inmittendos vectes ad portandum 6quos et ipsos fecit de lignis setthim et operuit lamminis aeneis 7induxitque in circulos qui in altaris lateribus eminebant ipsum autem altare non erat solidum sed cavum ex tabulis et intus vacuum 8fecit et labrum aeneum cum base sua de speculis mulierum quae excubabant in ostio tabernaculi 9et atrium in cuius australi plaga erant tentoria de bysso retorta cubitorum centum 10columnae aeneae viginti cum basibus suis capita columnarum et tota operis celatura argentea 11aeque ad septentrionalis plagam tentoria columnae basesque et capita columnarum eiusdem et mensurae et operis ac metalli erant 12in ea vero plaga quae occidentem respicit fuere tentoria cubitorum quinquaginta columnae decem cum basibus suis aeneae et capita columnarum celata argentea 13porro contra orientem quinquaginta cubitorum paravit tentoria 14e quibus quindecim cubitos columnarum trium cum basibus suis unum tenebat latus 15et in parte altera quia utraque introitum tabernaculi facit quindecim aeque cubitorum erant tentoria columnae tres et bases totidem 16cuncta atrii tentoria byssus torta texuerat 17bases columnarum fuere aeneae capita autem earum cum celaturis suis argentea sed et ipsas columnas atrii vestivit argento 18et in introitu eius opere plumario fecit tentorium ex hyacintho purpura vermiculo ac bysso retorta quod habebat viginti cubitos in longitudine altitudo vero quinque cubitorum erat iuxta mensuram quam cuncta atrii habebant tentoria 19columnae autem ingressus fuere quattuor cum basibus aeneis capitaque earum et celaturae argenteae 20paxillos quoque tabernaculi et atrii per gyrum fecit aeneos 21haec sunt instrumenta tabernaculi testimonii quae numerata sunt iuxta praeceptum Mosi in caerimonias Levitarum per manum Ithamar filii Aaron sacerdotis 22quas Beselehel filius Uri filii Hur de tribu Iuda Domino per Mosen iubente conpleverat 23iuncto sibi socio Hooliab filio Achisamech de tribu Dan qui et ipse artifex lignorum egregius fuit et polymitarius atque plumarius ex hyacintho purpura vermiculo et bysso 24omne aurum quod expensum est in opere sanctuarii et quod oblatum in donariis viginti novem talentorum fuit et septingentorum triginta siclorum ad mensuram sanctuarii 25oblatum est autem ab his qui transierant ad numerum a viginti annis et supra de sescentis tribus milibus et quingentis quinquaginta armatorum 26fuerunt praeterea centum talenta argenti e quibus conflatae sunt bases sanctuarii et introitus ubi velum pendet 27centum bases factae sunt de talentis centum singulis talentis per bases singulas supputatis 28de mille autem septingentis et septuaginta quinque fecit capita columnarum quas et ipsas vestivit argento 29aeris quoque oblata sunt talenta septuaginta duo milia et quadringenti supra sicli 30ex quibus fusae sunt bases in introitu tabernaculi testimonii et altare aeneum cum craticula sua omniaque vasa quae ad usum eius pertinent 31et bases atrii tam in circuitu quam in ingressu eius et paxilli tabernaculi atque atrii per gyrum
Chapter 39
1de hyacintho vero et purpura vermiculo ac bysso fecit vestes quibus indueretur Aaron quando ministrabat in sanctis sicut praecepit Dominus Mosi 2fecit igitur superumerale de auro hyacintho et purpura coccoque bis tincto et bysso retorta 3opere polymitario inciditque bratteas aureas et extenuavit in fila ut possint torqueri cum priorum colorum subtemine 4duasque oras sibi invicem copulatas in utroque latere summitatum 5et balteum ex hisdem coloribus sicut praeceperat Dominus Mosi 6paravit et duos lapides onychinos adstrictos et inclusos auro et sculptos arte gemmaria nominibus filiorum Israhel 7posuitque eos in lateribus superumeralis in monumentum filiorum Israhel sicut praeceperat Dominus Mosi 8fecit et rationale opere polymito iuxta opus superumeralis ex auro hyacintho purpura coccoque bis tincto et bysso retorta 9quadrangulum duplex mensurae palmi 10et posuit in eo gemmarum ordines quattuor in primo versu erat sardius topazius zmaragdus 11in secundo carbunculus sapphyrus iaspis 12in tertio ligyrius achates amethistus 13in quarto chrysolitus onychinus berillus circumdati et inclusi auro per ordines suos 14ipsique lapides duodecim sculpti erant nominibus duodecim tribuum Israhel singuli per nomina singulorum 15fecerunt in rationali et catenulas sibi invicem coherentes de auro purissimo 16et duos uncinos totidemque anulos aureos porro anulos posuerunt in utroque latere rationalis 17e quibus penderent duae catenae aureae quas inseruerunt uncinis qui in superumeralis angulis eminebant 18haec et ante et retro ita conveniebant sibi ut superumerale et rationale mutuo necterentur 19stricta ad balteum et anulis fortius copulata quos iungebat vitta hyacinthina ne laxe fluerent et a se invicem moverentur sicut praecepit Dominus Mosi 20fecerunt quoque tunicam superumeralis totam hyacinthinam 21et capitium in superiori parte contra medium oramque per gyrum capitii textilem 22deorsum autem ad pedes mala punica ex hyacintho purpura vermiculo ac bysso retorta 23et tintinabula de auro mundissimo quae posuerunt inter mala granata in extrema parte tunicae per gyrum 24tintinabulum aureum et malum punicum quibus ornatus incedebat pontifex quando ministerio fungebatur sicut praecepit Dominus Mosi 25fecerunt et tunicas byssinas opere textili Aaron et filiis eius 26et mitras cum coronulis suis ex bysso 27feminalia quoque linea byssina 28cingulum vero de bysso retorta hyacintho purpura ac vermiculo distinctum arte plumaria sicut praecepit Dominus Mosi 29fecerunt et lamminam sacrae venerationis de auro purissimo scripseruntque in ea opere gemmario Sanctum Domini 30et strinxerunt eam cum mitra vitta hyacinthina sicut praecepit Dominus Mosi 31perfectum est igitur omne opus tabernaculi et tecti testimonii feceruntque filii Israhel cuncta quae praeceperat Dominus Mosi 32et obtulerunt tabernaculum et tectum et universam supellectilem anulos tabulas vectes columnas ac bases 33opertorium de pellibus arietum rubricatis et aliud operimentum de ianthinis pellibus 34velum arcam vectes propitiatorium 35mensam cum vasis et propositionis panibus 36candelabrum lucernas et utensilia eorum cum oleo 37altare aureum et unguentum thymiama ex aromatibus 38et tentorium in introitu tabernaculi 39altare aeneum retiaculum vectes et vasa eius omnia labrum cum basi sua tentoria atrii et columnas cum basibus suis 40tentorium in introitu atrii funiculosque illius et paxillos nihil ex vasis defuit quae in ministerium tabernaculi et in tectum foederis iussa sunt fieri 41vestes quoque quibus sacerdotes utuntur in sanctuario Aaron scilicet et filii eius 42obtulerunt filii Israhel sicut praeceperat Dominus 43quae postquam Moses cuncta vidit expleta benedixit eis
Chapter 40
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2mense primo die prima mensis eriges tabernaculum testimonii 3et pones in eo arcam dimittesque ante illam velum 4et inlata mensa pones super eam quae rite praecepta sunt candelabrum stabit cum lucernis suis 5et altare aureum in quo adoletur incensum coram arca testimonii tentorium in introitu tabernaculi pones 6et ante illud altare holocausti 7labrum inter altare et tabernaculum quod implebis aqua 8circumdabisque atrium tentoriis et ingressum eius 9et adsumpto unctionis oleo ungues tabernaculum cum vasis suis ut sanctificentur 10altare holocausti et omnia vasa eius 11labrum cum basi sua omnia unctionis oleo consecrabis ut sint sancta sanctorum 12adplicabisque Aaron et filios eius ad fores tabernaculi testimonii et lotos aqua 13indues sanctis vestibus ut ministrent mihi et unctio eorum in sacerdotium proficiat sempiternum 14fecitque Moses omnia quae praeceperat Dominus 15igitur mense primo anni secundi in prima die mensis conlocatum est tabernaculum 16erexitque illud Moses et posuit tabulas ac bases et vectes statuitque columnas 17et expandit tectum super tabernaculum inposito desuper operimento sicut Dominus imperarat 18posuit et testimonium in arca subditis infra vectibus et oraculum desuper 19cumque intulisset arcam in tabernaculum adpendit ante eam velum ut expleret Domini iussionem 20posuit et mensam in tabernaculo testimonii ad plagam septentrionalem extra velum 21ordinatis coram propositionis panibus sicut praeceperat Dominus Mosi 22posuit et candelabrum in tabernaculum testimonii e regione mensae in parte australi 23locatis per ordinem lucernis iuxta praeceptum Domini 24posuit et altare aureum sub tecto testimonii contra velum 25et adolevit super eo incensum aromatum sicut iusserat Dominus 26posuit et tentorium in introitu tabernaculi 27et altare holocausti in vestibulo testimonii offerens in eo holocaustum et sacrificia ut Dominus imperarat 28labrum quoque statuit inter tabernaculum testimonii et altare implens illud aqua 29laveruntque Moses et Aaron ac filii eius manus suas et pedes 30cum ingrederentur tectum foederis et accederent ad altare sicut praeceperat Dominus 31erexit et atrium per gyrum tabernaculi et altaris ducto in introitu eius tentorio postquam cuncta perfecta sunt 32operuit nubes tabernaculum testimonii et gloria Domini implevit illud 33nec poterat Moses ingredi tectum foederis nube operiente omnia et maiestate Domini coruscante quia cuncta nubes operuerat 34si quando nubes tabernaculum deserebat proficiscebantur filii Israhel per turmas suas 35si pendebat desuper manebant in eodem loco
Leviticus
Chapter 1
1vocavit autem Mosen et locutus est ei Dominus de tabernaculo testimonii dicens 2loquere filiis Israhel et dices ad eos homo qui obtulerit ex vobis hostiam Domino de pecoribus id est de bubus et ovibus offerens victimas 3si holocaustum fuerit eius oblatio ac de armento masculum inmaculatum offeret ad ostium tabernaculi testimonii ad placandum sibi Dominum 4ponetque manus super caput hostiae et acceptabilis erit atque in expiationem eius proficiens 5immolabitque vitulum coram Domino et offerent filii Aaron sacerdotes sanguinem eius fundentes super altaris circuitum quod est ante ostium tabernaculi 6detractaque pelle hostiae artus in frusta concident 7et subicient in altari ignem strue lignorum ante conposita 8et membra quae caesa sunt desuper ordinantes caput videlicet et cuncta quae adherent iecori 9intestinis et pedibus lotis aqua adolebitque ea sacerdos super altare in holocaustum et suavem odorem Domino 10quod si de pecoribus oblatio est de ovibus sive de capris holocaustum anniculum et absque macula offeret 11immolabitque ad latus altaris quod respicit ad aquilonem coram Domino sanguinem vero illius fundent super altare filii Aaron per circuitum 12dividentque membra caput et omnia quae adherent iecori et inponent super ligna quibus subiciendus est ignis 13intestina vero et pedes lavabunt aqua et oblata omnia adolebit sacerdos super altare in holocaustum et odorem suavissimum Domino 14sin autem de avibus holocausti oblatio fuerit Domino de turturibus et pullis columbae 15offeret eam sacerdos ad altare et retorto ad collum capite ac rupto vulneris loco decurrere faciet sanguinem super crepidinem altaris 16vesiculam vero gutturis et plumas proiciet propter altare ad orientalem plagam in loco in quo cineres effundi solent 17confringetque ascellas eius et non secabit nec ferro dividet eam et adolebit super altare lignis igne subposito holocaustum est et oblatio suavissimi odoris Domino
Chapter 2
1anima cum obtulerit oblationem sacrificii Domino simila erit eius oblatio fundetque super eam oleum et ponet tus 2ac deferet ad filios Aaron sacerdotes quorum unus tollet pugillum plenum similae et olei ac totum tus et ponet memoriale super altare in odorem suavissimum Domino 3quod autem reliquum fuerit de sacrificio erit Aaron et filiorum eius sanctum sanctorum de oblationibus Domini 4cum autem obtuleris sacrificium coctum in clibano de simila panes scilicet absque fermento conspersos oleo et lagana azyma oleo lita 5si oblatio tua fuerit de sartagine similae conspersae oleo et absque fermento 6divides eam minutatim et fundes supra oleum 7sin autem de craticula sacrificium aeque simila oleo conspergetur 8quam offeres Domino tradens manibus sacerdotis 9qui cum obtulerit eam tollet memoriale de sacrificio et adolebit super altare in odorem suavitatis Domino 10quicquid autem reliquum est erit Aaron et filiorum eius sanctum sanctorum de oblationibus Domini 11omnis oblatio quae offertur Domino absque fermento fiet nec quicquam fermenti ac mellis adolebitur in sacrificio Domini 12primitias tantum eorum offeretis et munera super altare vero non ponentur in odorem suavitatis 13quicquid obtuleris sacrificii sale condies nec auferes sal foederis Dei tui de sacrificio tuo in omni oblatione offeres sal 14sin autem obtuleris munus primarum frugum tuarum Domino de spicis adhuc virentibus torres eas igni et confringes in morem farris et sic offeres primitias tuas Domino 15fundens supra oleum et tus inponens quia oblatio Domini est 16de qua adolebit sacerdos in memoriam muneris partem farris fracti et olei ac totum tus
Chapter 3
1quod si hostia pacificorum fuerit eius oblatio et de bubus voluerit offerre marem sive feminam inmaculata offeret coram Domino 2ponetque manum super caput victimae suae quae immolabitur in introitu tabernaculi fundentque filii Aaron sacerdotes sanguinem per circuitum altaris 3et offerent de hostia pacificorum in oblationem Domini adipem qui operit vitalia et quicquid pinguedinis intrinsecus est 4duos renes cum adipe quo teguntur ilia et reticulum iecoris cum renunculis 5adolebuntque ea super altare in holocaustum lignis igne subposito in oblationem suavissimi odoris Domino 6si vero de ovibus fuerit eius oblatio et pacificorum hostia sive masculum sive feminam obtulerit inmaculata erunt 7si agnum obtulerit coram Domino 8ponet manum super caput victimae suae quae immolabitur in vestibulo tabernaculi testimonii fundentque filii Aaron sanguinem eius per altaris circuitum 9et offerent de pacificorum hostia sacrificium Domino adipem et caudam totam 10cum renibus et pinguedinem quae operit ventrem atque universa vitalia et utrumque renunculum cum adipe qui est iuxta ilia reticulumque iecoris cum renunculis 11et adolebit ea sacerdos super altare in pabulum ignis et oblationis Domini 12si capra fuerit eius oblatio et obtulerit eam Domino 13ponet manum suam super caput eius immolabitque eam in introitu tabernaculi testimonii et fundent filii Aaron sanguinem eius per altaris circuitum 14tollentque ex ea in pastum ignis dominici adipem qui operit ventrem et qui tegit universa vitalia 15duos renunculos cum reticulo qui est super eos iuxta ilia et arvinam iecoris cum renunculis 16adolebitque ea sacerdos super altare in alimoniam ignis et suavissimi odoris omnis adeps Domini erit 17iure perpetuo in generationibus et cunctis habitaculis vestris nec adipes nec sanguinem omnino comedetis
Chapter 4
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2loquere filiis Israhel anima cum peccaverit per ignorantiam et de universis mandatis Domini quae praecepit ut non fierent quippiam fecerit 3si sacerdos qui est unctus peccaverit delinquere faciens populum offeret pro peccato suo vitulum inmaculatum Domino 4et adducet illum ad ostium tabernaculi testimonii coram Domino ponetque manum super caput eius et immolabit eum Domino 5hauriet quoque de sanguine vituli inferens illud in tabernaculum testimonii 6cumque intinxerit digitum in sanguinem asperget eo septies coram Domino contra velum sanctuarii 7ponetque de eodem sanguine super cornua altaris thymiamatis gratissimi Domino quod est in tabernaculo testimonii omnem autem reliquum sanguinem fundet in basim altaris holocausti in introitu tabernaculi 8et adipem vituli auferet pro peccato tam eum qui operit vitalia quam omnia quae intrinsecus sunt 9duos renunculos et reticulum quod est super eos iuxta ilia et adipem iecoris cum renunculis 10sicut aufertur de vitulo hostiae pacificorum et adolebit ea super altare holocausti 11pellem vero et omnes carnes cum capite et pedibus et intestinis et fimo 12et reliquo corpore efferet extra castra in locum mundum ubi cineres effundi solent incendetque ea super lignorum struem quae in loco effusorum cinerum cremabuntur 13quod si omnis turba Israhel ignoraverit et per inperitiam fecerit quod contra mandatum Domini est 14et postea intellexerit peccatum suum offeret vitulum pro peccato adducetque eum ad ostium tabernaculi 15et ponent seniores populi manus super caput eius coram Domino immolatoque vitulo in conspectu Domini 16inferet sacerdos qui unctus est de sanguine eius in tabernaculum testimonii 17tincto digito aspergens septies contra velum 18ponetque de eodem sanguine in cornibus altaris quod est coram Domino in tabernaculo testimonii reliquum autem sanguinem fundet iuxta basim altaris holocaustorum quod est in ostio tabernaculi testimonii 19omnemque eius adipem tollet et adolebit super altare 20sic faciens et de hoc vitulo quomodo fecit et prius et rogante pro eis sacerdote propitius erit Dominus 21ipsum autem vitulum efferet extra castra atque conburet sicut et priorem vitulum quia pro peccato est multitudinis 22si peccaverit princeps et fecerit unum e pluribus per ignorantiam quod Domini lege prohibetur 23et postea intellexerit peccatum suum offeret hostiam Domino hircum de capris inmaculatum 24ponetque manum suam super caput eius cumque immolaverit eum in loco ubi solet mactari holocaustum coram Domino quia pro peccato est 25tinguet sacerdos digitum in sanguine hostiae pro peccato tangens cornua altaris holocausti et reliquum fundens ad basim eius 26adipem vero adolebit supra sicut in victimis pacificorum fieri solet rogabitque pro eo et pro peccato eius ac dimittetur ei 27quod si peccaverit anima per ignorantiam de populo terrae ut faciat quicquam ex his quae Domini lege prohibentur atque delinquat 28et cognoverit peccatum suum offeret capram inmaculatam 29ponetque manum super caput hostiae quae pro peccato est et immolabit eam in loco holocausti 30tolletque sacerdos de sanguine in digito suo et tangens cornua altaris holocausti reliquum fundet ad basim eius 31omnem autem auferens adipem sicut auferri solet de victimis pacificorum adolebit super altare in odorem suavitatis Domino rogabitque pro eo et dimittetur ei 32sin autem de pecoribus obtulerit victimam pro peccato ovem scilicet inmaculatam 33ponet manum super caput eius et immolabit eam in loco ubi solent holocaustorum caedi hostiae 34sumetque sacerdos de sanguine eius digito suo et tangens cornua altaris holocausti reliquum fundet ad basim eius 35omnem quoque auferens adipem sicut auferri solet adeps arietis qui immolatur pro pacificis et cremabit super altare in incensum Domini rogabitque pro eo et pro peccato eius et dimittetur illi
Chapter 5
1si peccaverit anima et audierit vocem iurantis testisque fuerit quod aut ipse vidit aut conscius est nisi indicaverit portabit iniquitatem suam 2anima quae tetigerit aliquid inmundum sive quod occisum a bestia est aut per se mortuum vel quodlibet aliud reptile et oblita fuerit inmunditiae suae rea est et deliquit 3et si tetigerit quicquam de inmunditia hominis iuxta omnem inpuritatem qua pollui solet oblitaque cognoverit postea subiacebit delicto 4anima quae iuraverit et protulerit labiis suis ut vel male quid faceret vel bene et id ipsum iuramento et sermone firmaverit oblitaque postea intellexerit delictum suum 5agat paenitentiam pro peccato 6et offerat agnam de gregibus sive capram orabitque pro eo sacerdos et pro peccato eius 7sin autem non potuerit offerre pecus offerat duos turtures vel duos pullos columbarum Domino unum pro peccato et alterum in holocaustum 8dabitque eos sacerdoti qui primum offerens pro peccato retorquebit caput eius ad pinnulas ita ut collo hereat et non penitus abrumpatur 9et asperget de sanguine eius parietem altaris quicquid autem reliquum fuerit faciet destillare ad fundamentum eius quia pro peccato est 10alterum vero adolebit holocaustum ut fieri solet rogabitque pro eo sacerdos et pro peccato eius et dimittetur ei 11quod si non quiverit manus eius offerre duos turtures vel duos pullos columbae offeret pro peccato similam partem oephi decimam non mittet in eam oleum nec turis aliquid inponet quia pro peccato est 12tradetque eam sacerdoti qui plenum ex toto pugillum hauriens cremabit super altare in monumentum eius qui obtulit 13rogans pro illo et expians reliquam vero partem ipse habebit in munere 14locutus est Dominus ad Mosen dicens 15anima si praevaricans caerimonias per errorem in his quae Domino sunt sanctificata peccaverit offeret pro delicto suo arietem inmaculatum de gregibus qui emi potest duobus siclis iuxta pondus sanctuarii 16ipsumque quod intulit damni restituet et quintam partem ponet supra tradens sacerdoti qui rogabit pro eo offerens arietem et dimittetur ei 17anima si peccaverit per ignorantiam feceritque unum ex his quae Domini lege prohibentur et peccati rea intellexerit iniquitatem suam 18offeret arietem inmaculatum de gregibus sacerdoti iuxta mensuram aestimationemque peccati qui orabit pro eo quod nesciens fecerit et dimittetur ei 19quia per errorem deliquit in Dominum
Chapter 6
1locutus est Dominus ad Mosen dicens 2anima quae peccaverit et contempto Domino negaverit depositum proximo suo quod fidei eius creditum fuerat vel vi aliquid extorserit aut calumniam fecerit 3sive rem perditam invenerit et infitians insuper peierarit et quodlibet aliud ex pluribus fecerit in quibus peccare solent homines 4convicta delicti reddet 5omnia quae per fraudem voluit obtinere integra et quintam insuper partem domino cui damnum intulerat 6pro peccato autem suo offeret arietem inmaculatum de grege et dabit eum sacerdoti iuxta aestimationem mensuramque delicti 7qui rogabit pro eo coram Domino et dimittetur illi pro singulis quae faciendo peccaverit 8locutus est Dominus ad Mosen dicens 9praecipe Aaron et filiis eius haec est lex holocausti cremabitur in altari tota nocte usque mane ignis ex eodem altari erit 10vestietur sacerdos tunica et feminalibus lineis tolletque cineres quos vorans ignis exusit et ponens iuxta altare 11spoliabitur prioribus vestimentis indutusque aliis efferet eos extra castra et in loco mundissimo usque ad favillam consumi faciet 12ignis autem in altari semper ardebit quem nutriet sacerdos subiciens ligna mane per singulos dies et inposito holocausto desuper adolebit adipes pacificorum 13ignis est iste perpetuus qui numquam deficiet in altari 14haec est lex sacrificii et libamentorum quae offerent filii Aaron coram Domino et coram altari 15tollet sacerdos pugillum similae quae conspersa est oleo et totum tus quod super similam positum est adolebitque illud in altari in monumentum odoris suavissimi Domino 16reliquam autem partem similae comedet Aaron cum filiis suis absque fermento et comedet in loco sancto atrii tabernaculi 17ideo autem non fermentabitur quia pars eius in Domini offertur incensum sanctum sanctorum erit sicut pro peccato atque delicto 18mares tantum stirpis Aaron comedent illud legitimum ac sempiternum est in generationibus vestris de sacrificiis Domini omnis qui tetigerit illa sanctificabitur 19et locutus est Dominus ad Mosen dicens 20haec est oblatio Aaron et filiorum eius quam offerre debent Domino in die unctionis suae decimam partem oephi offerent similae in sacrificio sempiterno medium eius mane et medium vespere 21quae in sartagine oleo conspersa frigetur offeret autem eam calidam in odorem suavissimum Domino 22sacerdos qui patri iure successerit et tota cremabitur in altari 23omne enim sacrificium sacerdotum igne consumetur nec quisquam comedet ex eo 24locutus est Dominus ad Mosen dicens 25loquere Aaron et filiis eius ista est lex hostiae pro peccato in loco ubi offertur holocaustum immolabitur coram Domino sanctum sanctorum est 26sacerdos qui offert comedet eam in loco sancto in atrio tabernaculi 27quicquid tetigerit carnes eius sanctificabitur si de sanguine illius vestis fuerit aspersa lavabitur in loco sancto 28vas autem fictile in quo cocta est confringetur quod si vas aeneum fuerit defricabitur et lavabitur aqua 29omnis masculus de genere sacerdotali vescetur carnibus eius quia sanctum sanctorum est 30hostia enim quae caeditur pro peccato cuius sanguis infertur in tabernaculum testimonii ad expiandum in sanctuario non comedetur sed conburetur igni
Chapter 7
1haec quoque est lex hostiae pro delicto sancta sanctorum est 2idcirco ubi immolatur holocaustum mactabitur et victima pro delicto sanguis eius per gyrum fundetur altaris 3offerent ex ea caudam et adipem qui operit vitalia 4duos renunculos et pinguedinem quae iuxta ilia est reticulumque iecoris cum renunculis 5et adolebit ea sacerdos super altare incensum est Domini pro delicto 6omnis masculus de sacerdotali genere in loco sancto vescetur his carnibus quia sanctum sanctorum est 7sicut pro peccato offertur hostia ita et pro delicto utriusque hostiae lex una erit ad sacerdotem qui eam obtulerit pertinebit 8sacerdos qui offert holocausti victimam habebit pellem eius 9et omne sacrificium similae quod coquitur in clibano et quicquid in craticula vel in sartagine praeparatur eius erit sacerdotis a quo offertur 10sive oleo conspersa sive arida fuerit cunctis filiis Aaron aequa mensura per singulos dividetur 11haec est lex hostiae pacificorum quae offertur Domino 12si pro gratiarum actione fuerit oblatio offerent panes absque fermento conspersos oleo et lagana azyma uncta oleo coctamque similam et collyridas olei admixtione conspersas 13panes quoque fermentatos cum hostia gratiarum quae immolatur pro pacificis 14ex quibus unus pro primitiis offeretur Domino et erit sacerdotis qui fundet hostiae sanguinem 15cuius carnes eadem comedentur die nec remanebit ex eis quicquam usque mane 16si voto vel sponte quisquam obtulerit hostiam eadem similiter edetur die sed et si quid in crastinum remanserit vesci licitum est 17quicquid autem tertius invenerit dies ignis absumet 18si quis de carnibus victimae pacificorum die tertio comederit irrita fiet oblatio nec proderit offerenti quin potius quaecumque anima tali se edulio contaminarit praevaricationis rea erit 19caro quae aliquid tetigerit inmundum non comedetur sed conburetur igni qui fuerit mundus vescetur ea 20anima polluta quae ederit de carnibus hostiae pacificorum quae oblata est Domino peribit de populis suis 21et quae tetigerit inmunditiam hominis vel iumenti sive omnis rei quae polluere potest et comederit de huiuscemodi carnibus interibit de populis suis 22locutusque est Dominus ad Mosen dicens 23loquere filiis Israhel adipem bovis et ovis et caprae non comedetis 24adipem cadaveris morticini et eius animalis quod a bestia captum est habebitis in usus varios 25si quis adipem qui offerri debet in incensum Domini comederit peribit de populo suo 26sanguinem quoque omnis animalis non sumetis in cibo tam de avibus quam de pecoribus 27omnis anima quae ederit sanguinem peribit de populis suis 28locutus est Dominus ad Mosen dicens 29loquere filiis Israhel qui offert victimam pacificorum Domino offerat simul et sacrificium id est libamenta eius 30tenebit manibus adipem hostiae et pectusculum cumque ambo oblata Domino consecrarit tradet sacerdoti 31qui adolebit adipem super altare pectusculum autem erit Aaron et filiorum eius 32armus quoque dexter de pacificorum hostiis cedet in primitias sacerdotis 33qui obtulerit sanguinem et adipem filiorum Aaron ipse habebit et armum dextrum in portione sua 34pectusculum enim elationis et armum separationis tuli a filiis Israhel de hostiis eorum pacificis et dedi Aaron sacerdoti ac filiis eius lege perpetua ab omni populo Israhel 35haec est unctio Aaron et filiorum eius in caerimoniis Domini die qua obtulit eos Moses ut sacerdotio fungerentur 36et quae praecepit dari eis Dominus a filiis Israhel religione perpetua in generationibus suis 37ista est lex holocausti et sacrificii pro peccato atque delicto et pro consecratione et pacificorum victimis 38quas constituit Dominus Mosi in monte Sinai quando mandavit filiis Israhel ut offerrent oblationes suas Domino in deserto Sinai
Chapter 8
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2tolle Aaron cum filiis suis vestes eorum et unctionis oleum vitulum pro peccato duos arietes canistrum cum azymis 3et congregabis omnem coetum ad ostium tabernaculi 4fecit Moses ut Dominus imperarat congregataque omni turba ante fores 5ait iste est sermo quem iussit Dominus fieri 6statimque obtulit Aaron et filios eius cumque lavisset eos 7vestivit pontificem subucula linea accingens eum balteo et induens tunica hyacinthina et desuper umerale inposuit 8quod adstringens cingulo aptavit rationali in quo erat doctrina et veritas 9cidarim quoque texit caput et super eam contra frontem posuit lamminam auream consecratam in sanctificationem sicut praeceperat ei Dominus 10tulit et unctionis oleum quo levit tabernaculum cum omni supellectili sua 11cumque sanctificans aspersisset altare septem vicibus unxit illud et omnia vasa eius labrumque cum basi sua sanctificavit oleo 12quod fundens super caput Aaron unxit eum et consecravit 13filios quoque eius oblatos vestivit tunicis lineis et cinxit balteo inposuitque mitras ut iusserat Dominus 14obtulit et vitulum pro peccato cumque super caput eius posuissent Aaron et filii eius manus suas 15immolavit eum hauriens sanguinem et tincto digito tetigit cornua altaris per gyrum quo expiato et sanctificato fudit reliquum sanguinem ad fundamenta eius 16adipem autem qui erat super vitalia et reticulum iecoris duosque renunculos cum arvinulis suis adolevit super altare 17vitulum cum pelle carnibus et fimo cremans extra castra sicut praeceperat Dominus 18obtulit et arietem in holocaustum super cuius caput cum inposuissent Aaron et filii eius manus suas 19immolavit eum et fudit sanguinem eius per altaris circuitum 20ipsumque arietem in frusta concidens caput eius et artus et adipem adolevit igni 21lotis prius intestinis et pedibus totumque simul arietem incendit super altare eo quod esset holocaustum suavissimi odoris Domino sicut praeceperat ei 22obtulit et arietem secundum in consecrationem sacerdotum posueruntque super caput illius Aaron et filii eius manus suas 23quem cum immolasset Moses sumens de sanguine tetigit extremum auriculae dextrae Aaron et pollicem manus eius dextrae similiter et pedis 24obtulit et filios Aaron cumque de sanguine arietis immolati tetigisset extremum auriculae singulorum dextrae et pollices manus ac pedis dextri reliquum fudit super altare per circuitum 25adipem vero et caudam omnemque pinguedinem quae operit intestina reticulumque iecoris et duos renes cum adipibus suis et armo dextro separavit 26tollens autem de canistro azymorum quod erat coram Domino panem absque fermento et collyridam conspersam oleo laganumque posuit super adipes et armum dextrum 27tradens simul omnia Aaron et filiis eius qui postquam levaverunt ea coram Domino 28rursum suscepta de manibus eorum adolevit super altare holocausti eo quod consecrationis esset oblatio in odorem suavitatis sacrificii Domini 29tulit et pectusculum elevans illud coram Domino de ariete consecrationis in partem suam sicut praeceperat ei Dominus 30adsumensque unguentum et sanguinem qui erat in altari aspersit super Aaron et vestimenta eius et super filios illius ac vestes eorum 31cumque sanctificasset eos in vestitu suo praecepit eis dicens coquite carnes ante fores tabernaculi et ibi comedite eas panes quoque consecrationis edite qui positi sunt in canistro sicut praecepit mihi dicens Aaron et filii eius comedent eos 32quicquid autem reliquum fuerit de carne et panibus ignis absumet 33de ostio quoque tabernaculi non exibitis septem diebus usque ad diem quo conplebitur tempus consecrationis vestrae septem enim diebus finitur consecratio 34sicut et inpraesentiarum factum est ut ritus sacrificii conpleretur 35die ac nocte manebitis in tabernaculo observantes custodias Domini ne moriamini sic enim mihi praeceptum est 36feceruntque Aaron et filii eius cuncta quae locutus est Dominus per manum Mosi
Chapter 9
1facto autem octavo die vocavit Moses Aaron et filios eius ac maiores natu Israhel dixitque ad Aaron 2tolle de armento vitulum pro peccato et arietem in holocaustum utrumque inmaculatos et offer illos coram Domino 3et ad filios Israhel loqueris tollite hircum pro peccato et vitulum atque agnum anniculos et sine macula in holocaustum 4bovem et arietem pro pacificis et immolate eos coram Domino in sacrificio singulorum similam oleo conspersam offerentes hodie enim Dominus apparebit vobis 5tulerunt ergo cuncta quae iusserat Moses ad ostium tabernaculi ubi cum omnis staret multitudo 6ait Moses iste est sermo quem praecepit Dominus facite et apparebit vobis gloria eius 7dixit et ad Aaron accede ad altare et immola pro peccato tuo offer holocaustum et deprecare pro te et pro populo cumque mactaveris hostiam populi ora pro eo sicut praecepit Dominus 8statimque Aaron accedens ad altare immolavit vitulum pro peccato suo 9cuius sanguinem obtulerunt ei filii sui in quo tinguens digitum tetigit cornua altaris et fudit residuum ad basim eius 10adipemque et renunculos ac reticulum iecoris quae sunt pro peccato adolevit super altare sicut praeceperat Dominus Mosi 11carnes vero et pellem eius extra castra conbusit igni 12immolavit et holocausti victimam obtuleruntque ei filii sui sanguinem eius quem fudit per altaris circuitum 13ipsam etiam hostiam in frusta concisam cum capite et membris singulis obtulerunt quae omnia super altare cremavit igni 14lotis prius aqua intestinis et pedibus 15et pro peccato populi offerens mactavit hircum expiatoque altari 16fecit holocaustum 17addens in sacrificio libamenta quae pariter offeruntur et adolens ea super altare absque caerimoniis holocausti matutini 18immolavit et bovem atque arietem hostias pacificas populi obtuleruntque ei filii sui sanguinem quem fudit super altare in circuitu 19adipes autem bovis et caudam arietis renunculosque cum adipibus suis et reticulum iecoris 20posuerunt super pectora cumque cremati essent adipes in altari 21pectora eorum et armos dextros separavit Aaron elevans coram Domino sicut praeceperat Moses 22et tendens manum contra populum benedixit eis sicque conpletis hostiis pro peccato et holocaustis et pacificis descendit 23ingressi autem Moses et Aaron tabernaculum testimonii et deinceps egressi benedixerunt populo apparuitque gloria Domini omni multitudini 24et ecce egressus ignis a Domino devoravit holocaustum et adipes qui erant super altare quod cum vidissent turbae laudaverunt Dominum ruentes in facies suas
Chapter 10
1arreptisque Nadab et Abiu filii Aaron turibulis posuerunt ignem et incensum desuper offerentes coram Domino ignem alienum quod eis praeceptum non erat 2egressusque ignis a Domino devoravit eos et mortui sunt coram Domino 3dixitque Moses ad Aaron hoc est quod locutus est Dominus sanctificabor in his qui adpropinquant mihi et in conspectu omnis populi glorificabor quod audiens tacuit Aaron 4vocatis autem Moses Misahel et Elsaphan filios Ozihel patrui Aaron ait ad eos ite et colligite fratres vestros de conspectu sanctuarii et asportate extra castra 5confestimque pergentes tulerunt eos sicut iacebant vestitos lineis tunicis et eiecerunt foras ut sibi fuerat imperatum 6locutus est Moses ad Aaron et ad Eleazar atque Ithamar filios eius capita vestra nolite nudare et vestimenta nolite scindere ne forte moriamini et super omnem coetum oriatur indignatio fratres vestri et omnis domus Israhel plangant incendium quod Dominus suscitavit 7vos autem non egredimini fores tabernaculi alioquin peribitis oleum quippe sanctae unctionis est super vos qui fecerunt omnia iuxta praeceptum Mosi 8dixit quoque Dominus ad Aaron 9vinum et omne quod inebriare potest non bibetis tu et filii tui quando intratis tabernaculum testimonii ne moriamini quia praeceptum est sempiternum in generationes vestras 10et ut habeatis scientiam discernendi inter sanctum et profanum inter pollutum et mundum 11doceatisque filios Israhel omnia legitima mea quae locutus est Dominus ad eos per manum Mosi 12locutusque est Moses ad Aaron et ad Eleazar atque Ithamar filios eius qui residui erant tollite sacrificium quod remansit de oblatione Domini et comedite illud absque fermento iuxta altare quia sanctum sanctorum est 13comedetis autem in loco sancto quod datum est tibi et filiis tuis de oblationibus Domini sicut praeceptum est mihi 14pectusculum quoque quod oblatum est et armum qui separatus est edetis in loco mundissimo tu et filii tui ac filiae tuae tecum tibi enim ac liberis tuis reposita sunt de hostiis salutaribus filiorum Israhel 15eo quod armum et pectus et adipes qui cremantur in altari elevaverint coram Domino et pertineant ad te et ad filios tuos lege perpetua sicut praecepit Dominus 16inter haec hircum qui oblatus fuerat pro peccato cum quaereret Moses exustum repperit iratusque contra Eleazar et Ithamar filios Aaron qui remanserant ait 17cur non comedistis hostiam pro peccato in loco sancto quae sancta sanctorum est et data vobis ut portetis iniquitatem multitudinis et rogetis pro ea in conspectu Domini 18praesertim cum de sanguine illius non sit inlatum intra sancta et comedere eam debueritis in sanctuario sicut praeceptum est mihi 19respondit Aaron oblata est hodie victima pro peccato et holocaustum coram Domino mihi autem accidit quod vides quomodo potui comedere eam aut placere Domino in caerimoniis mente lugubri 20quod cum audisset Moses recepit satisfactionem
Chapter 11
1locutus est Dominus ad Mosen et Aaron dicens 2dicite filiis Israhel haec sunt animalia quae comedere debetis de cunctis animantibus terrae 3omne quod habet divisam ungulam et ruminat in pecoribus comedetis 4quicquid autem ruminat quidem et habet ungulam sed non dividit eam sicut camelus et cetera non comedetis illud et inter inmunda reputabitis 5chyrogryllius qui ruminat ungulamque non dividit inmundus est 6lepus quoque nam et ipse ruminat sed ungulam non dividit 7et sus qui cum ungulam dividat non ruminat 8horum carnibus non vescemini nec cadavera contingetis quia inmunda sunt vobis 9haec sunt quae gignuntur in aquis et vesci licitum est omne quod habet pinnulas et squamas tam in mari quam in fluminibus et stagnis comedetis 10quicquid autem pinnulas et squamas non habet eorum quae in aquis moventur et vivunt abominabile vobis 11et execrandum erit carnes eorum non comedetis et morticina vitabitis 12cuncta quae non habent pinnulas et squamas in aquis polluta erunt 13haec sunt quae de avibus comedere non debetis et vitanda sunt vobis aquilam et grypem et alietum 14milvum ac vulturem iuxta genus suum 15et omne corvini generis in similitudinem suam 16strutionem et noctuam et larum et accipitrem iuxta genus suum 17bubonem et mergulum et ibin 18cycnum et onocrotalum et porphirionem 19erodionem et charadrion iuxta genus suum opupam quoque et vespertilionem 20omne de volucribus quod graditur super quattuor pedes abominabile erit vobis 21quicquid autem ambulat quidem super quattuor pedes sed habet longiora retro crura per quae salit super terram 22comedere debetis ut est brucus in genere suo et attacus atque ophiomachus ac lucusta singula iuxta genus suum 23quicquid autem ex volucribus quattuor tantum habet pedes execrabile erit vobis 24et quicumque morticina eorum tetigerit polluetur et erit inmundus usque ad vesperum 25et si necesse fuerit ut portet quippiam horum mortuum lavabit vestimenta sua et inmundus erit usque ad solis occasum 26omne animal quod habet quidem ungulam sed non dividit eam nec ruminat inmundum erit et quicquid tetigerit illud contaminabitur 27quod ambulat super manus ex cunctis animantibus quae incedunt quadrupedia inmundum erit qui tetigerit morticina eorum polluetur usque ad vesperum 28et qui portaverit huiuscemodi cadavera lavabit vestimenta sua et inmundus erit usque ad vesperum quia omnia haec inmunda sunt vobis 29hoc quoque inter polluta reputabitur de his quae moventur in terra mustela et mus et corcodillus singula iuxta genus suum 30migale et cameleon et stelio ac lacerta et talpa 31omnia haec inmunda sunt qui tetigerit morticina eorum inmundus erit usque ad vesperum 32et super quod ceciderit quicquam de morticinis eorum polluetur tam vas ligneum et vestimentum quam pelles et cilicia et in quocumque fit opus tinguentur aqua et polluta erunt usque ad vesperum et sic postea mundabuntur 33vas autem fictile in quo horum quicquam intro ceciderit polluetur et idcirco frangendum est 34omnis cibus quem comeditis si fusa fuerit super eum aqua inmundus erit et omne liquens quod bibitur de universo vase inmundum erit 35et quicquid de morticinis istiusmodi ceciderit super illud inmundum erit sive clibani sive cytropodes destruentur et inmundi erunt 36fontes vero et cisternae et omnis aquarum congregatio munda erit qui morticinum eorum tetigerit polluetur 37si ceciderint super sementem non polluent eam 38sin autem quispiam aqua sementem perfuderit et postea morticinis tacta fuerit ilico polluetur 39si mortuum fuerit animal quod licet vobis comedere qui cadaver eius tetigerit inmundus erit usque ad vesperum 40et qui comederit ex eo quippiam sive portaverit lavabit vestimenta sua et inmundus erit usque ad vesperum 41omne quod reptat super terram abominabile erit nec adsumetur in cibum 42quicquid super pectus quadrupes graditur et multos habet pedes sive per humum trahitur non comedetis quia abominabile est 43nolite contaminare animas vestras nec tangatis quicquam eorum ne inmundi sitis 44ego enim sum Dominus Deus vester sancti estote quoniam et ego sanctus sum ne polluatis animas vestras in omni reptili quod movetur super terram 45ego sum Dominus qui eduxi vos de terra Aegypti ut essem vobis in Deum sancti eritis quia et ego sanctus sum 46ista est lex animantium et volucrum et omnis animae viventis quae movetur in aqua et reptat in terra 47ut differentias noveritis mundi et inmundi et sciatis quid comedere et quid respuere debeatis
Chapter 12
1locutus est Dominus ad Mosen dicens 2loquere filiis Israhel et dices ad eos mulier si suscepto semine pepererit masculum inmunda erit septem diebus iuxta dies separationis menstruae 3et die octavo circumcidetur infantulus 4ipsa vero triginta tribus diebus manebit in sanguine purificationis suae omne sanctum non tanget nec ingredietur sanctuarium donec impleantur dies purificationis eius 5sin autem feminam pepererit inmunda erit duabus ebdomadibus iuxta ritum fluxus menstrui et sexaginta ac sex diebus manebit in sanguine purificationis suae 6cumque expleti fuerint dies purificationis eius pro filio sive pro filia deferet agnum anniculum in holocaustum et pullum columbae sive turturem pro peccato ad ostium tabernaculi testimonii et tradet sacerdoti 7qui offeret illa coram Domino et rogabit pro ea et sic mundabitur a profluvio sanguinis sui ista est lex parientis masculum ac feminam 8quod si non invenerit manus eius nec potuerit offerre agnum sumet duos turtures vel duos pullos columbae unum in holocaustum et alterum pro peccato orabitque pro ea sacerdos et sic mundabitur
Chapter 13
1locutus est Dominus ad Mosen et Aaron dicens 2homo in cuius carne et cute ortus fuerit diversus color sive pustula aut quasi lucens quippiam id est plaga leprae adducetur ad Aaron sacerdotem vel ad unum quemlibet filiorum eius 3qui cum viderit lepram in cute et pilos in album mutatos colorem ipsamque speciem leprae humiliorem cute et carne reliqua plaga leprae est et ad arbitrium eius separabitur 4sin autem lucens candor fuerit in cute nec humilior carne reliqua et pili coloris pristini recludet eum sacerdos septem diebus 5et considerabit die septimo et siquidem lepra ultra non creverit nec transierit in cute priores terminos rursum includet eum septem diebus aliis 6et die septimo contemplabitur si obscurior fuerit lepra et non creverit in cute mundabit eum quia scabies est lavabitque homo vestimenta sua et mundus erit 7quod si postquam a sacerdote visus est et redditus munditiae iterum lepra creverit adducetur ad eum 8et inmunditiae condemnabitur 9plaga leprae si fuerit in homine adducetur ad sacerdotem 10et videbit eum cumque color albus in cute fuerit et capillorum mutarit aspectum ipsa quoque caro viva apparuerit 11lepra vetustissima iudicabitur atque inolita cuti contaminabit itaque eum sacerdos et non recludet quia perspicue inmunditia est 12sin autem effloruerit discurrens lepra in cute et operuerit omnem carnem a capite usque ad pedes quicquid sub aspectu oculorum cadit 13considerabit eum sacerdos et teneri lepra mundissima iudicabit eo quod omnis in candorem versa sit et idcirco homo mundus erit 14quando vero caro vivens in eo apparuerit 15tunc sacerdotis iudicio polluetur et inter inmundos reputabitur caro enim viva si lepra aspergatur inmunda est 16quod si rursum versa fuerit in alborem et totum hominem operuerit 17considerabit eum sacerdos et mundum esse decernet 18caro et cutis in qua ulcus natum est et sanatum 19et in loco ulceris cicatrix apparuerit alba sive subrufa adducetur homo ad sacerdotem 20qui cum viderit locum leprae humiliorem carne reliqua et pilos versos in candorem contaminabit eum plaga enim leprae orta est in ulcere 21quod si pilus coloris est pristini et cicatrix subobscura et vicina carne non est humilior recludet eum septem diebus 22et siquidem creverit adiudicabit eum leprae 23sin autem steterit in loco suo ulceris est cicatrix et homo mundus erit 24caro et cutis quam ignis exuserit et sanata albam sive rufam habuerit cicatricem 25considerabit eam sacerdos et ecce versa est in alborem et locus eius reliqua cute humilior contaminabit eum quia plaga leprae in cicatrice orta est 26quod si pilorum color non fuerit inmutatus nec humilior plaga carne reliqua et ipsa leprae species fuerit subobscura recludet eum septem diebus 27et die septimo contemplabitur si creverit in cute lepra contaminabit eum 28sin autem in loco suo candor steterit non satis clarus plaga conbustionis est et idcirco mundabitur quia cicatrix est conbusturae 29vir sive mulier in cuius capite vel barba germinarit lepra videbit eos sacerdos 30et siquidem humilior fuerit locus carne reliqua et capillus flavus solitoque subtilior contaminabit eos quia lepra capitis ac barbae est 31sin autem viderit et locum maculae aequalem vicinae carni et capillum nigrum recludet eos septem diebus 32et die septimo intuebitur si non creverit macula et capillus sui coloris est et locus plagae carni reliquae aequalis 33radetur homo absque loco maculae et includetur septem diebus aliis 34si die septimo visa fuerit stetisse plaga in loco suo nec humilior carne reliqua mundabit eum lotisque vestibus mundus erit 35sin autem post emundationem rursus creverit macula in cute 36non quaeret amplius utrum capillus in flavum colorem sit commutatus quia aperte inmundus est 37porro si steterit macula et capilli nigri fuerint noverit hominem esse sanatum et confidenter eum pronuntiet mundum 38vir et mulier in cuius cute candor apparuerit 39intuebitur eos sacerdos si deprehenderit subobscurum alborem lucere in cute sciat non esse lepram sed maculam coloris candidi et hominem mundum 40vir de cuius capite capilli fluunt calvus ac mundus est 41et si a fronte ceciderint pili recalvaster et mundus est 42sin autem in calvitio sive in recalvatione albus vel rufus color fuerit exortus 43et hoc sacerdos viderit condemnabit eum haut dubiae leprae quae orta est in calvitio 44quicumque ergo maculatus fuerit lepra et separatus ad arbitrium sacerdotis 45habebit vestimenta dissuta caput nudum os veste contectum contaminatum ac sordidum se clamabit 46omni tempore quo leprosus est et inmundus solus habitabit extra castra 47vestis lanea sive linea quae lepram habuerit 48in stamine atque subtemine aut certe pellis vel quicquid ex pelle confectum est 49si alba aut rufa macula fuerit infecta lepra reputabitur ostendeturque sacerdoti 50qui consideratam recludet septem diebus 51et die septimo rursus aspiciens si crevisse deprehenderit lepra perseverans est pollutum iudicabit vestimentum et omne in quo fuerit inventa 52et idcirco conburetur flammis 53quod si eam viderit non crevisse 54praecipiet et lavabunt id in quo lepra est recludetque illud septem diebus aliis 55et cum viderit faciem quidem pristinam non reversam nec tamen crevisse lepram inmundum iudicabit et igne conburet eo quod infusa sit in superficie vestimenti vel per totum lepra 56sin autem obscurior fuerit locus leprae postquam vestis est lota abrumpet eum et a solido dividet 57quod si ultra apparuerit in his locis quae prius inmaculata erant lepra volatilis et vaga debet igne conburi 58si cessaverit lavabit ea quae pura sunt secundo et munda erunt 59ista est lex leprae vestimenti lanei et linei staminis atque subteminis omnisque supellectilis pelliciae quomodo mundari debeat vel contaminari
Chapter 14
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2hic est ritus leprosi quando mundandus est adducetur ad sacerdotem 3qui egressus e castris cum invenerit lepram esse mundatam 4praecipiet ei qui purificatur ut offerat pro se duos passeres vivos quos vesci licitum est et lignum cedrinum vermiculumque et hysopum 5et unum e passeribus immolari iubebit in vase fictili super aquas viventes 6alium autem vivum cum ligno cedrino et cocco et hysopo tinguet in sanguine passeris immolati 7quo asperget illum qui mundandus est septies ut iure purgetur et dimittet passerem vivum ut in agrum avolet 8cumque laverit homo vestimenta sua radet omnes pilos corporis et lavabitur aqua purificatusque ingredietur castra ita dumtaxat ut maneat extra tabernaculum suum septem diebus 9et die septimo radat capillos capitis barbamque et supercilia ac totius corporis pilos et lotis rursum vestibus et corpore 10die octavo adsumet duos agnos inmaculatos et ovem anniculam absque macula et tres decimas similae in sacrificium quae conspersa sit oleo et seorsum olei sextarium 11cumque sacerdos purificans hominem statuerit eum et haec omnia coram Domino in ostio tabernaculi testimonii 12tollet agnum et offeret eum pro delicto oleique sextarium et oblatis ante Dominum omnibus 13immolabit agnum ubi immolari solet hostia pro peccato et holocaustum id est in loco sancto sicut enim pro peccato ita et pro delicto ad sacerdotem pertinet hostia sancta sanctorum est 14adsumensque sacerdos de sanguine hostiae quae immolata est pro delicto ponet super extremum auriculae dextrae eius qui mundatur et super pollices manus dextrae et pedis 15et de olei sextario mittet in manum suam sinistram 16tinguetque digitum dextrum in eo et asperget septies contra Dominum 17quod autem reliquum est olei in leva manu fundet super extremum auriculae dextrae eius qui mundatur et super pollices manus ac pedis dextri et super sanguinem qui fusus est pro delicto 18et super caput eius 19rogabitque pro eo coram Domino et faciet sacrificium pro peccato tunc immolabit holocaustum 20et ponet illud in altari cum libamentis suis et homo rite mundabitur 21quod si pauper est et non potest manus eius invenire quae dicta sunt adsumet agnum pro delicto ad oblationem ut roget pro eo sacerdos decimamque partem similae conspersae oleo in sacrificium et olei sextarium 22duosque turtures sive duos pullos columbae quorum sit unus pro peccato et alter in holocaustum 23offeretque ea die octavo purificationis suae sacerdoti ad ostium tabernaculi testimonii coram Domino 24qui suscipiens agnum pro delicto et sextarium olei levabit simul 25immolatoque agno de sanguine eius ponet super extremum auriculae dextrae illius qui mundatur et super pollices manus eius ac pedis dextri 26olei vero partem mittet in manum suam sinistram 27in quo tinguens digitum dextrae manus asperget septies contra Dominum 28tangetque extremum dextrae auriculae illius qui mundatur et pollices manus ac pedis dextri in loco sanguinis qui effusus est pro delicto 29reliquam autem partem olei quae est in sinistra manu mittet super caput purificati ut placet pro eo Dominum 30et turturem sive pullum columbae offeret 31unum pro delicto et alterum in holocaustum cum libamentis suis 32hoc est sacrificium leprosi qui habere non potest omnia in emundationem sui 33locutus est Dominus ad Mosen et Aaron dicens 34cum ingressi fueritis terram Chanaan quam ego dabo vobis in possessionem si fuerit plaga leprae in aedibus 35ibit cuius est domus nuntians sacerdoti et dicet quasi plaga leprae videtur mihi esse in domo mea 36at ille praecipiet ut efferant universa de domo priusquam ingrediatur eam et videat utrum lepra sit ne inmunda fiant omnia quae in domo sunt intrabitque postea ut consideret domus lepram 37et cum viderit in parietibus illius quasi valliculas pallore sive rubore deformes et humiliores superficie reliqua 38egredietur ostium domus et statim claudet eam septem diebus 39reversusque die septimo considerabit eam si invenerit crevisse lepram 40iubebit erui lapides in quibus lepra est et proici eos extra civitatem in loco inmundo 41domum autem ipsam radi intrinsecus per circuitum et spargi pulverem rasurae extra urbem in loco inmundo 42lapidesque alios reponi pro his qui ablati fuerint et luto alio liniri domum 43sin autem postquam eruti sunt lapides et pulvis elatus et alia terra lita 44ingressus sacerdos viderit reversam lepram et parietes aspersos maculis lepra est perseverans et inmunda domus 45quam statim destruent et lapides eius ac ligna atque universum pulverem proicient extra oppidum in loco inmundo 46qui intraverit domum quando clausa est inmundus erit usque ad vesperum 47et qui dormierit in ea et comederit quippiam lavabit vestimenta sua 48quod si introiens sacerdos viderit lepram non crevisse in domo postquam denuo lita est purificabit eam reddita sanitate 49et in purificationem eius sumet duos passeres lignumque cedrinum et vermiculum atque hysopum 50et immolato uno passere in vase fictili super aquas vivas 51tollet lignum cedrinum et hysopum et coccum et passerem vivum et intinguet omnia in sanguine passeris immolati atque in aquis viventibus et asperget domum septies 52purificabitque eam tam in sanguine passeris quam in aquis viventibus et in passere vivo lignoque cedrino et hysopo atque vermiculo 53cumque dimiserit passerem avolare in agrum libere orabit pro domo et iure mundabitur 54ista est lex omnis leprae et percussurae 55leprae vestium et domorum 56cicatricis et erumpentium papularum lucentis maculae et in varias species coloribus inmutatis 57ut possit sciri quo tempore mundum quid vel inmundum sit
Chapter 15
1locutusque est Dominus ad Mosen et Aaron dicens 2loquimini filiis Israhel et dicite eis vir qui patitur fluxum seminis inmundus erit 3et tunc iudicabitur huic vitio subiacere cum per momenta singula adheserit carni illius atque concreverit foedus humor 4omne stratum in quo dormierit inmundum erit et ubicumque sederit 5si quis hominum tetigerit lectum eius lavabit vestimenta sua et ipse lotus aqua inmundus erit usque ad vesperum 6si sederit ubi ille sederat et ipse lavabit vestimenta sua et lotus aqua inmundus erit usque ad vesperum 7qui tetigerit carnem eius lavabit vestimenta sua et ipse lotus aqua inmundus erit usque ad vesperum 8si salivam huiuscemodi homo iecerit super eum qui mundus est lavabit vestem suam et lotus aqua inmundus erit usque ad vesperum 9sagma super quo sederit inmundum erit 10et quicquid sub eo fuerit qui fluxum seminis patitur pollutum erit usque ad vesperum qui portaverit horum aliquid lavabit vestem suam et ipse lotus aqua inmundus erit usque ad vesperum 11omnis quem tetigerit qui talis est non lotis ante manibus lavabit vestimenta sua et lotus aqua inmundus erit usque ad vesperum 12vas fictile quod tetigerit confringetur vas autem ligneum lavabitur aqua 13si sanatus fuerit qui huiuscemodi sustinet passionem numerabit septem dies post emundationem sui et lotis vestibus ac toto corpore in aquis viventibus erit mundus 14die autem octavo sumet duos turtures aut duos pullos columbae et veniet in conspectu Domini ad ostium tabernaculi testimonii dabitque eos sacerdoti 15qui faciet unum pro peccato et alterum in holocaustum rogabitque pro eo coram Domino ut emundetur a fluxu seminis sui 16vir de quo egreditur semen coitus lavabit aqua omne corpus suum et inmundus erit usque ad vesperum 17vestem et pellem quam habuerit lavabit aqua et inmunda erit usque ad vesperum 18mulier cum qua coierit lavabitur aqua et inmunda erit usque ad vesperum 19mulier quae redeunte mense patitur fluxum sanguinis septem diebus separabitur 20omnis qui tetigerit eam inmundus erit usque ad vesperum 21et in quo dormierit vel sederit diebus separationis suae polluetur 22qui tetigerit lectum eius lavabit vestimenta sua et ipse lotus aqua inmundus erit usque ad vesperum 23omne vas super quo illa sederit quisquis adtigerit lavabit vestimenta sua et lotus aqua pollutus erit usque ad vesperum 24si coierit cum ea vir tempore sanguinis menstrualis inmundus erit septem diebus et omne stratum in quo dormierit polluetur 25mulier quae patitur multis diebus fluxum sanguinis non in tempore menstruali vel quae post menstruum sanguinem fluere non cessat quamdiu huic subiacet passioni inmunda erit quasi sit in tempore menstruo 26omne stratum in quo dormierit et vas in quo sederit pollutum erit 27quicumque tetigerit eam lavabit vestimenta sua et ipse lotus aqua inmundus erit usque ad vesperum 28si steterit sanguis et fluere cessarit numerabit septem dies purificationis suae 29et octavo die offeret pro se sacerdoti duos turtures vel duos pullos columbae ad ostium tabernaculi testimonii 30qui unum faciet pro peccato et alterum in holocaustum rogabitque pro ea coram Domino et pro fluxu inmunditiae eius 31docebitis ergo filios Israhel ut caveant inmunditiam et non moriantur in sordibus suis cum polluerint tabernaculum meum quod est inter eos 32ista est lex eius qui patitur fluxum seminis et qui polluitur coitu 33et quae menstruis temporibus separatur vel quae iugi fluit sanguine et hominis qui dormierit cum ea
Chapter 16
1locutusque est Dominus ad Mosen post mortem duum filiorum Aaron quando offerentes ignem alienum interfecti sunt 2et praecepit ei dicens loquere ad Aaron fratrem tuum ne omni tempore ingrediatur sanctuarium quod est intra velum coram propitiatorio quo tegitur arca ut non moriatur quia in nube apparebo super oraculum 3nisi haec ante fecerit vitulum offeret pro peccato et arietem in holocaustum 4tunica linea vestietur feminalibus lineis verecunda celabit accingetur zona linea cidarim lineam inponet capiti haec enim vestimenta sunt sancta quibus cunctis cum lotus fuerit induetur 5suscipietque ab universa multitudine filiorum Israhel duos hircos pro peccato et unum arietem in holocaustum 6cumque obtulerit vitulum et oraverit pro se et pro domo sua 7duos hircos stare faciet coram Domino in ostio tabernaculi testimonii 8mittens super utrumque sortem unam Domino et alteram capro emissario 9cuius sors exierit Domino offeret illum pro peccato 10cuius autem in caprum emissarium statuet eum vivum coram Domino ut fundat preces super eo et emittat illum in solitudinem 11his rite celebratis offeret vitulum et rogans pro se et pro domo sua immolabit eum 12adsumptoque turibulo quod de prunis altaris impleverit et hauriens manu conpositum thymiama in incensum ultra velum intrabit in sancta 13ut positis super ignem aromatibus nebula eorum et vapor operiat oraculum quod est super testimonium et non moriatur 14tollet quoque de sanguine vituli et asperget digito septies contra propitiatorium ad orientem 15cumque mactaverit hircum pro peccato populi inferet sanguinem eius intra velum sicut praeceptum est de sanguine vituli ut aspergat e regione oraculi 16et expiet sanctuarium ab inmunditiis filiorum Israhel et a praevaricationibus eorum cunctisque peccatis iuxta hunc ritum faciet tabernaculo testimonii quod fixum est inter eos in medio sordium habitationis eorum 17nullus hominum sit in tabernaculo quando pontifex ingreditur sanctuarium ut roget pro se et pro domo sua et pro universo coetu Israhel donec egrediatur 18cum autem exierit ad altare quod coram Domino est oret pro se et sumptum sanguinem vituli atque hirci fundat super cornua eius per gyrum 19aspergensque digito septies expiet et sanctificet illud ab inmunditiis filiorum Israhel 20postquam emundarit sanctuarium et tabernaculum et altare tunc offerat hircum viventem 21et posita utraque manu super caput eius confiteatur omnes iniquitates filiorum Israhel et universa delicta atque peccata eorum quae inprecans capiti eius emittet illum per hominem paratum in desertum 22cumque portaverit hircus omnes iniquitates eorum in terram solitariam et dimissus fuerit in deserto 23revertetur Aaron in tabernaculum testimonii et depositis vestibus quibus prius indutus erat cum intraret sanctuarium relictisque ibi 24lavabit carnem suam in loco sancto indueturque vestimentis suis et postquam egressus obtulerit holocaustum suum ac plebis rogabit tam pro se quam pro populo 25et adipem qui oblatus est pro peccatis adolebit super altare 26ille vero qui dimiserit caprum emissarium lavabit vestimenta sua et corpus aqua et sic ingredietur in castra 27vitulum autem et hircum qui pro peccato fuerant immolati et quorum sanguis inlatus est ut in sanctuario expiatio conpleretur asportabunt foras castra et conburent igni tam pelles quam carnes eorum et fimum 28et quicumque conbuserit ea lavabit vestimenta sua et carnem aqua et sic ingredietur in castra 29eritque hoc vobis legitimum sempiternum mense septimo decima die mensis adfligetis animas vestras nullumque facietis opus sive indigena sive advena qui peregrinatur inter vos 30in hac die expiatio erit vestri atque mundatio ab omnibus peccatis vestris coram Domino mundabimini 31sabbatum enim requietionis est et adfligetis animas vestras religione perpetua 32expiabit autem sacerdos qui unctus fuerit et cuius initiatae manus ut sacerdotio fungatur pro patre suo indueturque stola linea et vestibus sanctis 33et expiabit sanctuarium et tabernaculum testimonii atque altare sacerdotes quoque et universum populum 34eritque hoc vobis legitimum sempiternum ut oretis pro filiis Israhel et pro cunctis peccatis eorum semel in anno fecit igitur sicut praeceperat Dominus Mosi
Chapter 17
1et locutus est Dominus ad Mosen dicens 2loquere Aaron et filiis eius et cunctis filiis Israhel et dices ad eos iste est sermo quem mandavit Dominus dicens 3homo quilibet de domo Israhel si occiderit bovem aut ovem sive capram in castris vel extra castra 4et non obtulerit ad ostium tabernaculi oblationem Domino sanguinis reus erit quasi sanguinem fuderit sic peribit de medio populi sui 5ideo offerre debent sacerdoti filii Israhel hostias suas quas occidunt in agro ut sanctificentur Domino ante ostium tabernaculi testimonii et immolent eas hostias pacificas Domino 6fundetque sacerdos sanguinem super altare Domini ad ostium tabernaculi testimonii et adolebit adipem in odorem suavitatis Domino 7et nequaquam ultra immolabunt hostias suas daemonibus cum quibus fornicati sunt legitimum sempiternum erit illis et posteris eorum 8et ad ipsos dices homo de domo Israhel et de advenis qui peregrinantur apud vos qui obtulerit holocaustum sive victimam 9et ad ostium tabernaculi testimonii non adduxerit eam ut offeratur Domino interibit de populo suo 10homo quilibet de domo Israhel et de advenis qui peregrinantur inter eos si comederit sanguinem obfirmabo faciem meam contra animam illius et disperdam eam de populo suo 11quia anima carnis in sanguine est et ego dedi illum vobis ut super altare in eo expietis pro animabus vestris et sanguis pro animae piaculo sit 12idcirco dixi filiis Israhel omnis anima ex vobis non comedet sanguinem nec ex advenis qui peregrinantur inter vos 13homo quicumque de filiis Israhel et de advenis qui peregrinantur apud vos si venatione atque aucupio ceperit feram vel avem quibus vesci licitum est fundat sanguinem eius et operiat illum terra 14anima enim omnis carnis in sanguine est unde dixi filiis Israhel sanguinem universae carnis non comedetis quia anima carnis in sanguine est et quicumque comederit illum interibit 15anima quae comederit morticinum vel captum a bestia tam de indigenis quam de advenis lavabit vestes suas et semet ipsum aqua et contaminatus erit usque ad vesperum et hoc ordine mundus fiet 16quod si non laverit vestimenta sua nec corpus portabit iniquitatem suam
Chapter 18
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2loquere filiis Israhel et dices ad eos ego Dominus Deus vester 3iuxta consuetudinem terrae Aegypti in qua habitastis non facietis et iuxta morem regionis Chanaan ad quam ego introducturus sum vos non agetis nec in legitimis eorum ambulabitis 4facietis iudicia mea et praecepta servabitis et ambulabitis in eis ego Dominus Deus vester 5custodite leges meas atque iudicia quae faciens homo vivet in eis ego Dominus 6omnis homo ad proximam sanguinis sui non accedet ut revelet turpitudinem eius ego Dominus 7turpitudinem patris et turpitudinem matris tuae non discoperies mater tua est non revelabis turpitudinem eius 8turpitudinem uxoris patris tui non discoperies turpitudo enim patris tui est 9turpitudinem sororis tuae ex patre sive ex matre quae domi vel foris genita est non revelabis 10turpitudinem filiae filii tui vel neptis ex filia non revelabis quia turpitudo tua est 11turpitudinem filiae uxoris patris tui quam peperit patri tuo et est soror tua non revelabis 12turpitudinem sororis patris tui non discoperies quia caro est patris tui 13turpitudinem sororis matris tuae non revelabis eo quod caro sit matris tuae 14turpitudinem patrui tui non revelabis nec accedes ad uxorem eius quae tibi adfinitate coniungitur 15turpitudinem nurus tuae non revelabis quia uxor filii tui est nec discoperies ignominiam eius 16turpitudinem uxoris fratris tui non revelabis quia turpitudo fratris tui est 17turpitudinem uxoris tuae et filiae eius non revelabis filiam filii eius et filiam filiae illius non sumes ut reveles ignominiam eius quia caro illius sunt et talis coitus incestus est 18sororem uxoris tuae in pelicatum illius non accipies nec revelabis turpitudinem eius adhuc illa vivente 19ad mulierem quae patitur menstrua non accedes nec revelabis foeditatem eius 20cum uxore proximi tui non coibis nec seminis commixtione maculaberis 21de semine tuo non dabis ut consecretur idolo Moloch nec pollues nomen Dei tui ego Dominus 22cum masculo non commisceberis coitu femineo quia abominatio est 23cum omni pecore non coibis nec maculaberis cum eo mulier non subcumbet iumento nec miscebitur ei quia scelus est 24ne polluamini in omnibus his quibus contaminatae sunt universae gentes quas ego eiciam ante conspectum vestrum 25et quibus polluta est terra cuius ego scelera visitabo ut evomat habitatores suos 26custodite legitima mea atque iudicia et non faciat ex omnibus abominationibus istis tam indigena quam colonus qui peregrinatur apud vos 27omnes enim execrationes istas fecerunt accolae terrae qui fuerunt ante vos et polluerunt eam 28cavete ergo ne et vos similiter evomat cum paria feceritis sicut evomuit gentem quae fuit ante vos 29omnis anima quae fecerit de abominationibus his quippiam peribit de medio populi sui 30custodite mandata mea nolite facere quae fecerunt hii qui fuerunt ante vos et ne polluamini in eis ego Dominus Deus vester
Chapter 19
1locutus est Dominus ad Mosen dicens 2loquere ad omnem coetum filiorum Israhel et dices ad eos sancti estote quia ego sanctus sum Dominus Deus vester 3unusquisque matrem et patrem suum timeat sabbata mea custodite ego Dominus Deus vester 4nolite converti ad idola nec deos conflatiles faciatis vobis ego Dominus Deus vester 5si immolaveritis hostiam pacificorum Domino ut sit placabilis 6eo die quo fuerit immolata comedetis eam et die altero quicquid autem residuum fuerit in diem tertium igne conburetis 7si quis post biduum comederit ex ea profanus erit et impietatis reus 8portabit iniquitatem suam quia sanctum Domini polluit et peribit anima illa de populo suo 9cum messueris segetes terrae tuae non tondebis usque ad solum superficiem terrae nec remanentes spicas colliges 10neque in vinea tua racemos et grana decidentia congregabis sed pauperibus et peregrinis carpenda dimittes ego Dominus Deus vester 11non facietis furtum non mentiemini nec decipiet unusquisque proximum suum 12non peierabis in nomine meo nec pollues nomen Dei tui ego Dominus 13non facies calumniam proximo tuo nec vi opprimes eum non morabitur opus mercennarii apud te usque mane 14non maledices surdo nec coram caeco pones offendiculum sed timebis Deum tuum quia ego sum Dominus 15non facies quod iniquum est nec iniuste iudicabis nec consideres personam pauperis nec honores vultum potentis iuste iudica proximo tuo 16non eris criminator et susurro in populis non stabis contra sanguinem proximi tui ego Dominus 17ne oderis fratrem tuum in corde tuo sed publice argue eum ne habeas super illo peccatum 18non quaeres ultionem nec memor eris iniuriae civium tuorum diliges amicum tuum sicut temet ipsum ego Dominus 19leges meas custodite iumenta tua non facies coire cum alterius generis animantibus agrum non seres diverso semine veste quae ex duobus texta est non indueris 20homo si dormierit cum muliere coitu seminis quae sit ancilla etiam nubilis et tamen pretio non redempta nec libertate donata vapulabunt ambo et non morientur quia non fuit libera 21pro delicto autem suo offeret Domino ad ostium tabernaculi testimonii arietem 22orabitque pro eo sacerdos et pro delicto eius coram Domino et repropitiabitur ei dimitteturque peccatum 23quando ingressi fueritis terram et plantaveritis in ea ligna pomifera auferetis praeputia eorum poma quae germinant inmunda erunt vobis nec edetis ex eis 24quarto anno omnis fructus eorum sanctificabitur laudabilis Domino 25quinto autem anno comedetis fructus congregantes poma quae proferunt ego Dominus Deus vester 26non comedetis cum sanguine non augurabimini nec observabitis somnia 27neque in rotundum adtondebitis comam nec radatis barbam 28et super mortuo non incidetis carnem vestram neque figuras aliquas et stigmata facietis vobis ego Dominus 29ne prostituas filiam tuam et contaminetur terra et impleatur piaculo 30sabbata mea custodite et sanctuarium meum metuite ego Dominus 31ne declinetis ad magos nec ab ariolis aliquid sciscitemini ut polluamini per eos ego Dominus Deus vester 32coram cano capite consurge et honora personam senis et time Deum tuum ego sum Dominus 33si habitaverit advena in terra vestra et moratus fuerit inter vos ne exprobretis ei 34sed sit inter vos quasi indigena et diligetis eum quasi vosmet ipsos fuistis enim et vos advenae in terra Aegypti ego Dominus Deus vester 35nolite facere iniquum aliquid in iudicio in regula in pondere in mensura 36statera iusta et aequa sint pondera iustus modius aequusque sextarius ego Dominus Deus vester qui eduxi vos de terra Aegypti 37custodite omnia praecepta mea et universa iudicia et facite ea ego Dominus
Chapter 20
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2haec loqueris filiis Israhel homo de filiis Israhel et de advenis qui habitant in Israhel si quis dederit de semine suo idolo Moloch morte moriatur populus terrae lapidabit eum 3et ego ponam faciem meam contra illum succidamque eum de medio populi sui eo quod dederit de semine suo Moloch et contaminaverit sanctuarium meum ac polluerit nomen sanctum meum 4quod si neglegens populus terrae et quasi parvipendens imperium meum dimiserit hominem qui dederit de semine suo Moloch nec voluerit eum occidere 5ponam faciem meam super hominem illum et cognationem eius succidamque et ipsum et omnes qui consenserunt ei ut fornicarentur cum Moloch de medio populi sui 6anima quae declinaverit ad magos et ariolos et fornicata fuerit cum eis ponam faciem meam contra eam et interficiam illam de medio populi sui 7sanctificamini et estote sancti quia ego Dominus Deus vester 8custodite praecepta mea et facite ea ego Dominus qui sanctifico vos 9qui maledixerit patri suo et matri morte moriatur patri matrique maledixit sanguis eius sit super eum 10si moechatus quis fuerit cum uxore alterius et adulterium perpetrarit cum coniuge proximi sui morte moriantur et moechus et adultera 11qui dormierit cum noverca sua et revelaverit ignominiam patris sui morte moriantur ambo sanguis eorum sit super eos 12si quis dormierit cum nuru sua uterque moriantur quia scelus operati sunt sanguis eorum sit super eos 13qui dormierit cum masculo coitu femineo uterque operati sunt nefas morte moriantur sit sanguis eorum super eos 14qui supra uxorem filiam duxerit matrem eius scelus operatus est vivus ardebit cum eis nec permanebit tantum nefas in medio vestri 15qui cum iumento et pecore coierit morte moriatur pecus quoque occidite 16mulier quae subcubuerit cuilibet iumento simul interficietur cum eo sanguis eorum sit super eos 17qui acceperit sororem suam filiam patris sui vel filiam matris suae et viderit turpitudinem eius illaque conspexerit fratris ignominiam nefariam rem operati sunt occidentur in conspectu populi sui eo quod turpitudinem suam mutuo revelarint et portabunt iniquitatem suam 18qui coierit cum muliere in fluxu menstruo et revelaverit turpitudinem eius ipsaque aperuerit fontem sanguinis sui interficientur ambo de medio populi sui 19turpitudinem materterae tuae et amitae tuae non discoperies qui hoc fecerit ignominiam carnis suae nudavit portabunt ambo iniquitatem suam 20qui coierit cum uxore patrui vel avunculi sui et revelaverit ignominiam cognationis suae portabunt ambo peccatum suum absque liberis morientur 21qui duxerit uxorem fratris sui rem facit inlicitam turpitudinem fratris sui revelavit absque filiis erunt 22custodite leges meas atque iudicia et facite ea ne et vos evomat terra quam intraturi estis et habitaturi 23nolite ambulare in legitimis nationum quas ego expulsurus sum ante vos omnia enim haec fecerunt et abominatus sum eos 24vobis autem loquor possidete terram eorum quam dabo vobis in hereditatem terram fluentem lacte et melle ego Dominus Deus vester qui separavi vos a ceteris populis 25separate ergo et vos iumentum mundum ab inmundo et avem mundam ab inmunda ne polluatis animas vestras in pecore et in avibus et cunctis quae moventur in terra et quae vobis ostendi esse polluta 26eritis sancti mihi quia sanctus ego sum Dominus et separavi vos a ceteris populis ut essetis mei 27vir sive mulier in quibus pythonicus vel divinationis fuerit spiritus morte moriantur lapidibus obruent eos sanguis eorum sit super illos
Chapter 21
1dixit quoque Dominus ad Mosen loquere ad sacerdotes filios Aaron et dices eis ne contaminetur sacerdos in mortibus civium suorum 2nisi tantum in consanguineis ac propinquis id est super matre et patre et filio ac filia fratre quoque 3et sorore virgine quae non est nupta viro 4sed nec in principe populi sui contaminabitur 5non radent caput nec barbam neque in carnibus suis facient incisuras 6sancti erunt Deo suo et non polluent nomen eius incensum enim Domini et panes Dei sui offerunt et ideo sancti erunt 7scortum et vile prostibulum non ducet uxorem nec eam quae repudiata est a marito quia consecratus est Deo suo 8et panes propositionis offert sit ergo sanctus quia et ego sanctus sum Dominus qui sanctifico vos 9sacerdotis filia si deprehensa fuerit in stupro et violaverit nomen patris sui flammis exuretur 10pontifex id est sacerdos maximus inter fratres suos super cuius caput fusum est unctionis oleum et cuius manus in sacerdotio consecratae sunt vestitusque est sanctis vestibus caput suum non discoperiet vestimenta non scindet 11et ad omnem mortuum non ingredietur omnino super patre quoque suo et matre non contaminabitur 12nec egredietur de sanctis ne polluat sanctuarium Domini quia oleum sanctae unctionis Dei sui super eum est ego Dominus 13virginem ducet uxorem 14viduam et repudiatam et sordidam atque meretricem non accipiet sed puellam de populo suo 15ne commisceat stirpem generis sui vulgo gentis suae quia ego Dominus qui sanctifico eum 16locutusque est Dominus ad Mosen dicens 17loquere ad Aaron homo de semine tuo per familias qui habuerit maculam non offeret panes Deo suo 18nec accedet ad ministerium eius si caecus fuerit si claudus si vel parvo vel grandi et torto naso 19si fracto pede si manu 20si gibbus si lippus si albuginem habens in oculo si iugem scabiem si inpetiginem in corpore vel hirniosus 21omnis qui habuerit maculam de semine Aaron sacerdotis non accedet offerre hostias Domino nec panes Deo suo 22vescetur tamen panibus qui offeruntur in sanctuario 23ita dumtaxat ut intra velum non ingrediatur nec accedat ad altare quia maculam habet et contaminare non debet sanctuarium meum ego Dominus qui sanctifico eos 24locutus est ergo Moses ad Aaron et filios eius et ad omnem Israhel cuncta quae sibi fuerant imperata
Chapter 22
1locutus quoque est Dominus ad Mosen dicens 2loquere ad Aaron et ad filios eius ut caveant ab his quae consecrata sunt filiorum Israhel et non contaminent nomen sanctificatorum mihi quae ipsi offerunt ego Dominus 3dic ad eos et ad posteros eorum omnis homo qui accesserit de stirpe vestra ad ea quae consecrata sunt et quae obtulerunt filii Israhel Domino in quo est inmunditia peribit coram Domino ego sum Dominus 4homo de semine Aaron qui fuerit leprosus aut patiens fluxum seminis non vescetur de his quae sanctificata sunt mihi donec sanetur qui tetigerit inmundum super mortuo et ex quo egreditur semen quasi coitus 5et qui tangit reptile et quodlibet inmundum cuius tactus est sordidus 6inmundus erit usque ad vesperum et non vescetur his quae sanctificata sunt sed cum laverit carnem suam aqua 7et occubuerit sol tunc mundatus vescetur de sanctificatis quia cibus illius est 8morticinum et captum a bestia non comedent nec polluentur in eis ego sum Dominus 9custodient praecepta mea ut non subiaceant peccato et moriantur in sanctuario cum polluerint illud ego Dominus qui sanctifico eos 10omnis alienigena non comedet de sanctificatis inquilinus sacerdotis et mercennarius non vescentur ex eis 11quem autem sacerdos emerit et qui vernaculus domus eius fuerit hii comedent ex eis 12si filia sacerdotis cuilibet ex populo nupta fuerit de his quae sanctificata sunt et de primitiis non vescetur 13sin autem vidua vel repudiata et absque liberis reversa fuerit ad domum patris sui sicut puella consuerat aletur cibis patris sui omnis alienigena comedendi ex eis non habet potestatem 14qui comederit de sanctificatis per ignorantiam addet quintam partem cum eo quod comedit et dabit sacerdoti in sanctuarium 15nec contaminabunt sanctificata filiorum Israhel quae offerunt Domino 16ne forte sustineant iniquitatem delicti sui cum sanctificata comederint ego Dominus qui sanctifico eos 17locutus est Dominus ad Mosen dicens 18loquere ad Aaron et filios eius et ad omnes filios Israhel dicesque ad eos homo de domo Israhel et de advenis qui habitant apud vos qui obtulerit oblationem suam vel vota solvens vel sponte offerens quicquid illud obtulerit in holocaustum Domini 19ut offeratur per vos masculus inmaculatus erit ex bubus et ex ovibus et ex capris 20si maculam habuerit non offeretis neque erit acceptabile 21homo qui obtulerit victimam pacificorum Domino vel vota solvens vel sponte offerens tam de bubus quam de ovibus inmaculatum offeret ut acceptabile sit omnis macula non erit in eo 22si caecum fuerit si fractum si cicatricem habens si papulas aut scabiem vel inpetiginem non offeretis ea Domino neque adolebitis ex eis super altare Domini 23bovem et ovem aure et cauda amputatis voluntarie offerre potes votum autem ex his solvi non potest 24omne animal quod vel contritis vel tunsis vel sectis ablatisque testiculis est non offeretis Domino et in terra vestra hoc omnino ne faciatis 25de manu alienigenae non offeretis panes Deo vestro et quicquid aliud dare voluerint quia corrupta et maculata sunt omnia non suscipietis ea 26locutusque est Dominus ad Mosen dicens 27bos ovis et capra cum genita fuerint septem diebus erunt sub ubere matris suae die autem octavo et deinceps offerri poterunt Domino 28sive illa bos sive ovis non immolabuntur una die cum fetibus suis 29si immolaveritis hostiam pro gratiarum actione Domino ut possit esse placabilis 30eodem die comedetis eam non remanebit quicquam in mane alterius diei ego Dominus 31custodite mandata mea et facite ea ego Dominus 32ne polluatis nomen meum sanctum ut sanctificer in medio filiorum Israhel ego Dominus qui sanctifico vos 33et eduxi de terra Aegypti ut essem vobis in Deum ego Dominus
Chapter 23
1locutus est Dominus ad Mosen dicens 2loquere filiis Israhel et dices ad eos hae sunt feriae Domini quas vocabitis sanctas 3sex diebus facietis opus dies septimus quia sabbati requies est vocabitur sanctus omne opus non facietis in eo sabbatum Domini est in cunctis habitationibus vestris 4hae sunt ergo feriae Domini sanctae quas celebrare debetis temporibus suis 5mense primo quartadecima die mensis ad vesperum phase Domini est 6et quintadecima die mensis huius sollemnitas azymorum Domini est septem diebus azyma comedetis 7dies primus erit vobis celeberrimus sanctusque omne opus servile non facietis in eo 8sed offeretis sacrificium in igne Domino septem diebus dies autem septimus erit celebrior et sanctior nullumque servile opus fiet in eo 9locutusque est Dominus ad Mosen dicens 10loquere filiis Israhel et dices ad eos cum ingressi fueritis terram quam ego dabo vobis et messueritis segetem feretis manipulos spicarum primitias messis vestrae ad sacerdotem 11qui elevabit fasciculum coram Domino ut acceptabile sit pro vobis altero die sabbati et sanctificabit illum 12atque in eodem die quo manipulus consecratur caedetur agnus inmaculatus anniculus in holocaustum Domini 13et libamenta offerentur cum eo duae decimae similae conspersae oleo in incensum Domini odoremque suavissimum liba quoque vini quarta pars hin 14panem et pulentam et pultes non comedetis ex segete usque ad diem qua offeratis ex ea Deo vestro praeceptum est sempiternum in generationibus cunctisque habitaculis vestris 15numerabitis ergo ab altero die sabbati in quo obtulistis manipulum primitiarum septem ebdomadas plenas 16usque ad alteram diem expletionis ebdomadae septimae id est quinquaginta dies et sic offeretis sacrificium novum Domino 17ex omnibus habitaculis vestris panes primitiarum duos de duabus decimis similae fermentatae quos coquetis in primitias Domini 18offeretisque cum panibus septem agnos inmaculatos anniculos et vitulum de armento unum et arietes duos et erunt in holocausto cum libamentis suis in odorem suavissimum Domino 19facietis et hircum pro peccato duosque agnos anniculos hostias pacificorum 20cumque elevaverit eos sacerdos cum panibus primitiarum coram Domino cedent in usum eius 21et vocabitis hunc diem celeberrimum atque sanctissimum omne opus servile non facietis in eo legitimum sempiternum erit in cunctis habitaculis et generationibus vestris 22postquam autem messueritis segetem terrae vestrae non secabitis eam usque ad solum nec remanentes spicas colligetis sed pauperibus et peregrinis dimittetis eas ego Dominus Deus vester 23locutusque est Dominus ad Mosen dicens 24loquere filiis Israhel mense septimo prima die mensis erit vobis sabbatum memorabile clangentibus tubis et vocabitur sanctum 25omne opus servile non facietis in eo et offeretis holocaustum Domino 26locutusque est Dominus ad Mosen dicens 27decimo die mensis huius septimi dies expiationum erit celeberrimus et vocabitur sanctus adfligetisque animas vestras in eo et offeretis holocaustum Domino 28omne opus non facietis in tempore diei huius quia dies propitiationis est ut propitietur vobis Dominus Deus vester 29omnis anima quae adflicta non fuerit die hoc peribit de populis suis 30et quae operis quippiam fecerit delebo eam de populo suo 31nihil ergo operis facietis in eo legitimum sempiternum erit vobis in cunctis generationibus et habitationibus vestris 32sabbatum requietionis est adfligetis animas vestras die nono mensis a vespero usque ad vesperum celebrabitis sabbata vestra 33et locutus est Dominus ad Mosen dicens 34loquere filiis Israhel a quintodecimo die mensis huius septimi erunt feriae tabernaculorum septem diebus Domino 35dies primus vocabitur celeberrimus atque sanctissimus omne opus servile non facietis 36et septem diebus offeretis holocausta Domino dies quoque octavus erit celeberrimus atque sanctissimus et offeretis holocaustum Domino est enim coetus atque collectae omne opus servile non facietis in eo 37hae sunt feriae Domini quas vocabitis celeberrimas et sanctissimas offeretisque in eis oblationes Domino holocausta et libamenta iuxta ritum uniuscuiusque diei 38exceptis sabbatis Domini donisque vestris et quae offertis ex voto vel quae sponte tribuitis Domino 39a quintodecimo ergo die mensis septimi quando congregaveritis omnes fructus terrae vestrae celebrabitis ferias Domini septem diebus die primo et die octavo erit sabbatum id est requies 40sumetisque vobis die primo fructus arboris pulcherrimae spatulasque palmarum et ramos ligni densarum frondium et salices de torrente et laetabimini coram Domino Deo vestro 41celebrabitisque sollemnitatem eius septem diebus per annum legitimum sempiternum erit in generationibus vestris mense septimo festa celebrabitis 42et habitabitis in umbraculis septem diebus omnis qui de genere est Israhel manebit in tabernaculis 43ut discant posteri vestri quod in tabernaculis habitare fecerim filios Israhel cum educerem eos de terra Aegypti ego Dominus Deus vester 44locutusque est Moses super sollemnitatibus Domini ad filios Israhel
Chapter 24
1et locutus est Dominus ad Mosen dicens 2praecipe filiis Israhel ut adferant tibi oleum de olivis purissimum ac lucidum ad concinnandas lucernas iugiter 3extra velum testimonii in tabernaculo foederis ponetque eas Aaron a vespere usque in mane coram Domino cultu rituque perpetuo in generationibus vestris 4super candelabro mundissimo ponentur semper in conspectu Domini 5accipies quoque similam et coques ex ea duodecim panes qui singuli habebunt duas decimas 6quorum senos altrinsecus super mensam purissimam coram Domino statues 7et pones super eos tus lucidissimum ut sit panis in monumentum oblationis Domini 8per singula sabbata mutabuntur coram Domino suscepti a filiis Israhel foedere sempiterno 9eruntque Aaron et filiorum eius ut comedant eos in loco sancto quia sanctum sanctorum est de sacrificiis Domini iure perpetuo 10ecce autem egressus filius mulieris israhelitis quem pepererat de viro aegyptio inter filios Israhel iurgatus est in castris cum viro israhelite 11cumque blasphemasset nomen et maledixisset ei adductus est ad Mosen vocabatur autem mater eius Salumith filia Dabri de tribu Dan 12miseruntque eum in carcerem donec nossent quid iuberet Dominus 13qui locutus est ad Mosen 14dicens educ blasphemum extra castra et ponant omnes qui audierunt manus suas super caput eius et lapidet eum populus universus 15et ad filios Israhel loqueris homo qui maledixerit Deo suo portabit peccatum suum 16et qui blasphemaverit nomen Domini morte moriatur lapidibus opprimet eum omnis multitudo sive ille civis seu peregrinus fuerit qui blasphemaverit nomen Domini morte moriatur 17qui percusserit et occiderit hominem morte moriatur 18qui percusserit animal reddat vicarium id est animam pro anima 19qui inrogaverit maculam cuilibet civium suorum sicut fecit fiet ei 20fracturam pro fractura oculum pro oculo dentem pro dente restituet qualem inflixerit maculam talem sustinere cogetur 21qui percusserit iumentum reddet aliud qui percusserit hominem punietur 22aequum iudicium sit inter vos sive peregrinus sive civis peccaverit quia ego sum Dominus Deus vester 23locutusque est Moses ad filios Israhel et eduxerunt eum qui blasphemaverat extra castra ac lapidibus oppresserunt feceruntque filii Israhel sicut praeceperat Dominus Mosi
Chapter 25
1locutusque est Dominus ad Mosen in monte Sinai dicens 2loquere filiis Israhel et dices ad eos quando ingressi fueritis terram quam ego dabo vobis sabbatizet sabbatum Domini 3sex annis seres agrum tuum et sex annis putabis vineam tuam colligesque fructus eius 4septimo autem anno sabbatum erit terrae requietionis Domini agrum non seres et vineam non putabis 5quae sponte gignit humus non metes et uvas primitiarum tuarum non colliges quasi vindemiam annus enim requietionis terrae est 6sed erunt vobis in cibum tibi et servo tuo ancillae et mercennario tuo et advenae qui peregrinantur apud te 7iumentis tuis et pecoribus omnia quae nascuntur praebebunt cibum 8numerabis quoque tibi septem ebdomades annorum id est septem septies quae simul faciunt annos quadraginta novem 9et clanges bucina mense septimo decima die mensis propitiationis tempore in universa terra vestra 10sanctificabisque annum quinquagesimum et vocabis remissionem cunctis habitatoribus terrae tuae ipse est enim iobeleus revertetur homo ad possessionem suam et unusquisque rediet ad familiam pristinam 11quia iobeleus est et quinquagesimus annus non seretis neque metetis sponte in agro nascentia et primitias vindemiae non colligetis 12ob sanctificationem iobelei sed statim ablata comedetis 13anno iobelei redient omnes ad possessiones suas 14quando vendes quippiam civi tuo vel emes ab eo ne contristes fratrem tuum sed iuxta numerum annorum iobelei emes ab eo 15et iuxta supputationem frugum vendet tibi 16quanto plus anni remanserint post iobeleum tanto crescet et pretium et quanto minus temporis numeraveris tanto minoris et emptio constabit tempus enim frugum vendet tibi 17nolite adfligere contribules vestros sed timeat unusquisque Deum suum quia ego Dominus Deus vester 18facite praecepta mea et iudicia custodite et implete ea ut habitare possitis in terra absque ullo pavore 19et gignat vobis humus fructus suos quibus vescamini usque ad saturitatem nullius impetum formidantes 20quod si dixeritis quid comedemus anno septimo si non seruerimus neque collegerimus fruges nostras 21dabo benedictionem meam vobis anno sexto et faciet fructus trium annorum 22seretisque anno octavo et comedetis veteres fruges usque ad nonum annum donec nova nascantur edetis vetera 23terra quoque non veniet in perpetuum quia mea est et vos advenae et coloni mei estis 24unde cuncta regio possessionis vestrae sub redemptionis condicione vendetur 25si adtenuatus frater tuus vendiderit possessiunculam suam et voluerit propinquus eius potest redimere quod ille vendiderat 26sin autem non habuerit proximum et ipse pretium ad redimendum potuerit invenire 27conputabuntur fructus ex eo tempore quo vendidit et quod reliquum est reddet emptori sicque recipiet possessionem suam 28quod si non invenerit manus eius ut reddat pretium habebit emptor quod emerat usque ad annum iobeleum in ipso enim omnis venditio redit ad dominum et ad possessorem pristinum 29qui vendiderit domum intra urbis muros habebit licentiam redimendi donec unus impleatur annus 30si non redemerit et anni circulus fuerit evolutus emptor possidebit eam et posteri eius in perpetuum et redimi non poterit etiam in iobeleo 31sin autem in villa fuerit domus quae muros non habet agrorum iure vendetur si ante redempta non fuerit in iobeleo revertetur ad dominum 32aedes Levitarum quae in urbibus sunt semper possunt redimi 33si redemptae non fuerint in iobeleo revertentur ad dominos quia domus urbium leviticarum pro possessionibus sunt inter filios Israhel 34suburbana autem eorum non venient quia possessio sempiterna est 35si adtenuatus fuerit frater tuus et infirmus manu et susceperis eum quasi advenam et peregrinum et vixerit tecum 36ne accipias usuras ab eo nec amplius quam dedisti time Deum tuum ut vivere possit frater tuus apud te 37pecuniam tuam non dabis ei ad usuram et frugum superabundantiam non exiges 38ego Dominus Deus vester qui eduxi vos de terra Aegypti ut darem vobis terram Chanaan et essem vester Deus 39si paupertate conpulsus vendiderit se tibi frater tuus non eum opprimes servitute famulorum 40sed quasi mercennarius et colonus erit usque ad annum iobeleum operabitur apud te 41et postea egredietur cum liberis suis et revertetur ad cognationem et ad possessionem patrum suorum 42mei enim servi sunt et ego eduxi eos de terra Aegypti non venient condicione servorum 43ne adfligas eum per potentiam sed metuito Deum tuum 44servus et ancilla sint vobis de nationibus quae in circuitu vestro sunt 45et de advenis qui peregrinantur apud vos vel qui ex his nati fuerint in terra vestra hos habebitis famulos 46et hereditario iure transmittetis ad posteros ac possidebitis in aeternum fratres autem vestros filios Israhel ne opprimatis per potentiam 47si invaluerit apud vos manus advenae atque peregrini et adtenuatus frater tuus vendiderit se ei aut cuiquam de stirpe eius 48post venditionem potest redimi qui voluerit ex fratribus suis redimet eum 49et patruus et patruelis et consanguineus et adfinis sin autem et ipse potuerit redimet se 50supputatis dumtaxat annis a tempore venditionis suae usque ad annum iobeleum et pecunia qua venditus fuerat iuxta annorum numerum et rationem mercennarii supputata 51si plures fuerint anni qui remanent usque ad iobeleum secundum hos reddet et pretium 52si pauci ponet rationem cum eo iuxta annorum numerum et reddet emptori quod reliquum est annorum 53quibus ante servivit mercedibus inputatis non adfliget eum violenter in conspectu tuo 54quod si per haec redimi non potuerit anno iobeleo egredietur cum liberis suis 55mei sunt enim servi filii Israhel quos eduxi de terra Aegypti
Chapter 26
1ego Dominus Deus vester non facietis vobis idolum et sculptile nec titulos erigetis nec insignem lapidem ponetis in terra vestra ut adoretis eum ego enim sum Dominus Deus vester 2custodite sabbata mea et pavete ad sanctuarium meum ego Dominus 3si in praeceptis meis ambulaveritis et mandata mea custodieritis et feceritis ea dabo vobis pluvias temporibus suis 4et terra gignet germen suum et pomis arbores replebuntur 5adprehendet messium tritura vindemiam et vindemia occupabit sementem et comedetis panem vestrum in saturitatem et absque pavore habitabitis in terra vestra 6dabo pacem in finibus vestris dormietis et non erit qui exterreat auferam malas bestias et gladius non transibit terminos vestros 7persequemini inimicos vestros et corruent coram vobis 8persequentur quinque de vestris centum alienos et centum ex vobis decem milia cadent inimici vestri in conspectu vestro gladio 9respiciam vos et crescere faciam multiplicabimini et firmabo pactum meum vobiscum 10comedetis vetustissima veterum et vetera novis supervenientibus proicietis 11ponam tabernaculum meum in medio vestri et non abiciet vos anima mea 12ambulabo inter vos et ero vester Deus vosque eritis populus meus 13ego Dominus Deus vester qui eduxi vos de terra Aegyptiorum ne serviretis eis et qui confregi catenas cervicum vestrarum ut incederetis erecti 14quod si non audieritis me nec feceritis omnia mandata mea 15si spreveritis leges meas et iudicia mea contempseritis ut non faciatis ea quae a me constituta sunt et ad irritum perducatis pactum meum 16ego quoque haec faciam vobis visitabo vos velociter in egestate et ardore qui conficiat oculos vestros et consumat animas frustra seretis sementem quae ab hostibus devorabitur 17ponam faciem meam contra vos et corruetis coram hostibus vestris et subiciemini his qui oderunt vos fugietis nemine persequente 18sin autem nec sic oboedieritis mihi addam correptiones vestras septuplum propter peccata vestra 19et conteram superbiam duritiae vestrae daboque caelum vobis desuper sicut ferrum et terram aeneam 20consumetur in cassum labor vester non proferet terra germen nec arbores poma praebebunt 21si ambulaveritis ex adverso mihi nec volueritis audire me addam plagas vestras usque in septuplum propter peccata vestra 22emittamque in vos bestias agri quae consumant et vos et pecora vestra et ad paucitatem cuncta redigant desertaeque fiant viae vestrae 23quod si nec sic volueritis recipere disciplinam sed ambulaveritis ex adverso mihi 24ego quoque contra vos adversus incedam et percutiam vos septies propter peccata vestra 25inducamque super vos gladium ultorem foederis mei cumque confugeritis in urbes mittam pestilentiam in medio vestri et trademini hostium manibus 26postquam confregero baculum panis vestri ita ut decem mulieres in uno clibano coquant panes et reddant eos ad pondus et comedetis et non saturabimini 27sin autem nec per haec audieritis me sed ambulaveritis contra me 28et ego incedam adversum vos in furore contrario et corripiam vos septem plagis propter peccata vestra 29ita ut comedatis carnes filiorum et filiarum vestrarum 30destruam excelsa vestra et simulacra confringam cadetis inter ruinas idolorum vestrorum et abominabitur vos anima mea 31in tantum ut urbes vestras redigam in solitudinem et deserta faciam sanctuaria vestra nec recipiam ultra odorem suavissimum 32disperdamque terram vestram et stupebunt super ea inimici vestri cum habitatores illius fuerint 33vos autem dispergam in gentes et evaginabo post vos gladium eritque terra vestra deserta et civitates dirutae 34tunc placebunt terrae sabbata sua cunctis diebus solitudinis suae quando fueritis 35in terra hostili sabbatizabit et requiescet in sabbatis solitudinis suae eo quod non requieverit in sabbatis vestris quando habitabatis in ea 36et qui de vobis remanserint dabo pavorem in cordibus eorum in regionibus hostium terrebit eos sonitus folii volantis et ita fugient quasi gladium cadent nullo sequente 37et corruent singuli super fratres suos quasi bella fugientes nemo vestrum inimicis audebit resistere 38peribitis inter gentes et hostilis vos terra consumet 39quod si et de his aliqui remanserint tabescent in iniquitatibus suis in terra inimicorum suorum et propter peccata patrum suorum et sua adfligentur 40donec confiteantur iniquitates suas et maiorum suorum quibus praevaricati sunt in me et ambulaverunt ex adverso mihi 41ambulabo igitur et ego contra eos et inducam illos in terram hostilem donec erubescat incircumcisa mens eorum tunc orabunt pro impietatibus suis 42et recordabor foederis mei quod pepigi cum Iacob et Isaac et Abraham terrae quoque memor ero 43quae cum relicta fuerit ab eis conplacebit sibi in sabbatis suis patiens solitudinem propter illos ipsi vero rogabunt pro peccatis suis eo quod abiecerint iudicia mea et leges meas despexerint 44et tamen etiam cum essent in terra hostili non penitus abieci eos neque sic despexi ut consumerentur et irritum facerem pactum meum cum eis ego enim sum Dominus Deus eorum 45et recordabor foederis mei pristini quando eduxi eos de terra Aegypti in conspectu gentium ut essem Deus eorum ego Dominus Deus haec sunt praecepta atque iudicia et leges quas dedit Dominus inter se et inter filios Israhel in monte Sinai per manum Mosi
Chapter 27
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2loquere filiis Israhel et dices ad eos homo qui votum fecerit et spoponderit Deo animam suam sub aestimatione dabit pretium 3si fuerit masculus a vicesimo usque ad sexagesimum annum dabit quinquaginta siclos argenti ad mensuram sanctuarii 4si mulier triginta 5a quinto autem anno usque ad vicesimum masculus dabit viginti siclos femina decem 6ab uno mense usque ad annum quintum pro masculo dabuntur quinque sicli pro femina tres 7sexagenarius et ultra masculus dabit quindecim siclos femina decem 8si pauper fuerit et aestimationem reddere non valebit stabit coram sacerdote et quantum ille aestimaverit et viderit eum posse reddere tantum dabit 9animal autem quod immolari potest Domino si quis voverit sanctum erit 10et mutari non poterit id est nec melius malo nec peius bono quod si mutaverit et ipsum quod mutatum est et illud pro quo mutatum est consecratum erit Domino 11animal inmundum quod immolari Domino non potest si quis voverit adducetur ante sacerdotem 12qui diiudicans utrum bonum an malum sit statuet pretium 13quod si dare voluerit is qui offert addet supra aestimationis quintam partem 14homo si voverit domum suam et sanctificaverit Domino considerabit eam sacerdos utrum bona an mala sit et iuxta pretium quod ab eo fuerit constitutum venundabitur 15sin autem ille qui voverat voluerit redimere eam dabit quintam partem aestimationis supra et habebit domum 16quod si agrum possessionis suae voverit et consecraverit Domino iuxta mensuram sementis aestimabitur pretium si triginta modiis hordei seritur terra quinquaginta siclis veniet argenti 17si statim ab anno incipientis iobelei voverit agrum quanto valere potest tanto aestimabitur 18sin autem post aliquantum temporis supputabit sacerdos pecuniam iuxta annorum qui reliqui sunt numerum usque ad iobeleum et detrahetur ex pretio 19quod si voluerit redimere agrum ille qui voverat addet quintam partem aestimatae pecuniae et possidebit eum 20sin autem noluerit redimere sed alteri cuilibet fuerit venundatus ultra eum qui voverat redimere non poterit 21quia cum iobelei venerit dies sanctificatus erit Domino et possessio consecrata ad ius pertinet sacerdotum 22si ager emptus et non de possessione maiorum sanctificatus fuerit Domino 23supputabit sacerdos iuxta annorum numerum usque ad iobeleum pretium et dabit ille qui voverat eum Domino 24in iobeleo autem revertetur ad priorem dominum qui vendiderat eum et habuerat in sortem possessionis suae 25omnis aestimatio siclo sanctuarii ponderabitur siclus viginti obolos habet 26primogenita quae ad Dominum pertinent nemo sanctificare poterit et vovere sive bos sive ovis fuerit Domini sunt 27quod si inmundum est animal redimet qui obtulit iuxta aestimationem tuam et addet quintam partem pretii si redimere noluerit vendetur alteri quantocumque a te fuerit aestimatum 28omne quod Domino consecratur sive homo fuerit sive animal sive ager non veniet nec redimi poterit quicquid semel fuerit consecratum sanctum sanctorum erit Domino 29et omnis consecratio quae offertur ab homine non redimetur sed morte morietur 30omnes decimae terrae sive de frugibus sive de pomis arborum Domini sunt et illi sanctificantur 31si quis autem voluerit redimere decimas suas addet quintam partem earum 32omnium decimarum boves et oves et caprae quae sub pastoris virga transeunt quicquid decimum venerit sanctificabitur Domino 33non eligetur nec bonum nec malum nec altero commutabitur si quis mutaverit et quod mutatum est et pro quo mutatum est sanctificabitur Domino et non redimetur
Numbers
Chapter 1
1locutusque est Dominus ad Mosen in deserto Sinai in tabernaculo foederis prima die mensis secundi anno altero egressionis eorum ex Aegypto dicens 2tollite summam universae congregationis filiorum Israhel per cognationes et domos suas et nomina singulorum quicquid sexus est masculini 3a vicesimo anno et supra omnium virorum fortium ex Israhel et numerabitis eos per turmas suas tu et Aaron 4eruntque vobiscum principes tribuum ac domorum in cognationibus suis 5quorum ista sunt nomina de Ruben Elisur filius Sedeur 6de Symeon Salamihel filius Surisaddai 7de Iuda Naasson filius Aminadab 8de Isachar Nathanahel filius Suar 9de Zabulon Heliab filius Helon 10filiorum autem Ioseph de Ephraim Helisama filius Ammiud de Manasse Gamalihel filius Phadassur 11de Beniamin Abidan filius Gedeonis 12de Dan Ahiezer filius Amisaddai 13de Aser Phegihel filius Ochran 14de Gad Heliasaph filius Duhel 15de Nepthali Ahira filius Henan 16hii nobilissimi principes multitudinis per tribus et cognationes suas et capita exercitus Israhel 17quos tulerunt Moses et Aaron cum omni vulgi multitudine 18et congregaverunt primo die mensis secundi recensentes eos per cognationes et domos ac familias et capita et nomina singulorum a vicesimo anno et supra 19sicut praeceperat Dominus Mosi numeratique sunt in deserto Sinai 20de Ruben primogenito Israhelis per generationes et familias ac domos suas et nomina capitum singulorum omne quod sexus est masculini a vicesimo anno et supra procedentium ad bellum 21quadraginta sex milia quingenti 22de filiis Symeon per generationes et familias ac domos cognationum suarum recensiti sunt per nomina et capita singulorum omne quod sexus est masculini a vicesimo anno et supra procedentium ad bellum 23quinquaginta novem milia trecenti 24de filiis Gad per generationes et familias ac domos cognationum suarum recensiti sunt per nomina singulorum a viginti annis et supra omnes qui ad bella procederent 25quadraginta quinque milia sescenti quinquaginta 26de filiis Iuda per generationes et familias ac domos cognationum suarum per nomina singulorum a vicesimo anno et supra omnes qui poterant ad bella procedere 27recensiti sunt septuaginta quattuor milia sescenti 28de filiis Isachar per generationes et familias ac domos cognationum suarum per nomina singulorum a vicesimo anno et supra omnes qui ad bella procederent 29recensiti sunt quinquaginta quattuor milia quadringenti 30de filiis Zabulon per generationes et familias ac domos cognationum suarum recensiti sunt per nomina singulorum a vicesimo anno et supra omnes qui poterant ad bella procedere 31quinquaginta septem milia quadringenti 32de filiis Ioseph filiorum Ephraim per generationes et familias ac domos cognationum suarum recensiti sunt per nomina singulorum a vicesimo anno et supra omnes qui poterant ad bella procedere 33quadraginta milia quingenti 34porro filiorum Manasse per generationes et familias ac domos cognationum suarum recensiti sunt per nomina singulorum a viginti annis et supra omnes qui poterant ad bella procedere 35triginta duo milia ducenti 36de filiis Beniamin per generationes et familias ac domos cognationum suarum recensiti sunt nominibus singulorum a vicesimo anno et supra omnes qui poterant ad bella procedere 37triginta quinque milia quadringenti 38de filiis Dan per generationes et familias ac domos cognationum suarum recensiti sunt nominibus singulorum a vicesimo anno et supra omnes qui poterant ad bella procedere 39sexaginta duo milia septingenti 40de filiis Aser per generationes et familias ac domos cognationum suarum recensiti sunt per nomina singulorum a vicesimo anno et supra omnes qui poterant ad bella procedere 41quadraginta milia et mille quingenti 42de filiis Nepthali per generationes et familias ac domos cognationum suarum recensiti sunt nominibus singulorum a vicesimo anno et supra omnes qui poterant ad bella procedere 43quinquaginta tria milia quadringenti 44hii sunt quos numeraverunt Moses et Aaron et duodecim principes Israhel singulos per domos cognationum suarum 45fueruntque omnes filiorum Israhel per domos et familias suas a vicesimo anno et supra qui poterant ad bella procedere 46sescenta tria milia virorum quingenti quinquaginta 47Levitae autem in tribu familiarum suarum non sunt numerati cum eis 48locutusque est Dominus ad Mosen dicens 49tribum Levi noli numerare neque ponas summam eorum cum filiis Israhel 50sed constitue eos super tabernaculum testimonii cuncta vasa eius et quicquid ad caerimonias pertinet ipsi portabunt tabernaculum et omnia utensilia eius et erunt in ministerio ac per gyrum tabernaculi metabuntur 51cum proficiscendum fuerit deponent Levitae tabernaculum cum castra metanda erigent quisquis externorum accesserit occidetur 52metabuntur autem castra filii Israhel unusquisque per turmas et cuneos atque exercitum suum 53porro Levitae per gyrum tabernaculi figent tentoria ne fiat indignatio super multitudinem filiorum Israhel et excubabunt in custodiis tabernaculi testimonii 54fecerunt ergo filii Israhel iuxta omnia quae praeceperat Dominus Mosi
Chapter 2
1locutusque est Dominus ad Mosen et Aaron dicens 2singuli per turmas signa atque vexilla et domos cognationum suarum castrametabuntur filiorum Israhel per gyrum tabernaculi foederis 3ad orientem Iudas figet tentoria per turmas exercitus sui eritque princeps filiorum eius Naasson filius Aminadab 4et omnis de stirpe eius summa pugnantium septuaginta quattuor milia sescentorum 5iuxta eum castrametati sunt de tribu Isachar quorum princeps fuit Nathanahel filius Suar 6et omnis numerus pugnatorum eius quinquaginta quattuor milia quadringenti 7in tribu Zabulon princeps fuit Heliab filius Helon 8omnis de stirpe eius exercitus pugnatorum quinquaginta septem milia quadringenti 9universi qui in castris Iudae adnumerati sunt fuerunt centum octoginta sex milia quadringenti et per turmas suas primi egredientur 10in castris filiorum Ruben ad meridianam plagam erit princeps Elisur filius Sedeur 11et cunctus exercitus pugnatorum eius qui numerati sunt quadraginta sex milia quingenti 12iuxta eum castrametati sunt de tribu Symeon quorum princeps fuit Salamihel filius Surisaddai 13et cunctus exercitus pugnatorum eius qui numerati sunt quinquaginta novem milia trecenti 14in tribu Gad princeps fuit Heliasaph filius Duhel 15et cunctus exercitus pugnatorum eius qui numerati sunt quadraginta quinque milia sescenti quinquaginta 16omnes qui recensiti sunt in castris Ruben centum quinquaginta milia et mille quadringenti quinquaginta per turmas suas in secundo loco proficiscentur 17levabitur autem tabernaculum testimonii per officia Levitarum et turmas eorum quomodo erigetur ita et deponetur singuli per loca et ordines suos proficiscentur 18ad occidentalem plagam erunt castra filiorum Ephraim quorum princeps fuit Helisama filius Ammiud 19cunctus exercitus pugnatorum eius qui numerati sunt quadraginta milia quingenti 20et cum eis tribus filiorum Manasse quorum princeps fuit Gamalihel filius Phadassur 21cunctus exercitus pugnatorum eius qui numerati sunt triginta duo milia ducenti 22in tribu filiorum Beniamin princeps fuit Abidan filius Gedeonis 23et cunctus exercitus pugnatorum eius qui recensiti sunt triginta quinque milia quadringenti 24omnes qui numerati sunt in castris Ephraim centum octo milia centum per turmas suas tertii proficiscentur 25ad aquilonis partem castrametati sunt filii Dan quorum princeps fuit Ahiezer filius Amisaddai 26cunctus exercitus pugnatorum eius qui numerati sunt sexaginta duo milia septingenti 27iuxta eum fixere tentoria de tribu Aser quorum princeps fuit Phegihel filius Ochran 28cunctus exercitus pugnatorum eius qui numerati sunt quadraginta milia et mille quingenti 29de tribu filiorum Nepthalim princeps fuit Ahira filius Henan 30cunctus exercitus pugnatorum eius quinquaginta tria milia quadringenti 31omnes qui numerati sunt in castris Dan fuerunt centum quinquaginta septem milia sescenti et novissimi proficiscentur 32hic numerus filiorum Israhel per domos cognationum suarum et turmas divisi exercitus sescenta tria milia quingenti quinquaginta 33Levitae autem non sunt numerati inter filios Israhel sic enim praecepit Dominus Mosi 34feceruntque filii Israhel iuxta omnia quae mandaverat Dominus castrametati sunt per turmas suas et profecti per familias ac domos patrum suorum
Chapter 3
1haec sunt generationes Aaron et Mosi in die qua locutus est Dominus ad Mosen in monte Sinai 2et haec nomina filiorum Aaron primogenitus eius Nadab dein Abiu et Eleazar et Ithamar 3haec nomina filiorum Aaron sacerdotum qui uncti sunt et quorum repletae et consecratae manus ut sacerdotio fungerentur 4mortui sunt Nadab et Abiu cum offerrent ignem alienum in conspectu Domini in deserto Sinai absque liberis functique sunt sacerdotio Eleazar et Ithamar coram Aaron patre suo 5locutus est Dominus ad Mosen dicens 6adplica tribum Levi et fac stare in conspectu Aaron sacerdotis ut ministrent ei et excubent 7et observent quicquid ad cultum pertinet multitudinis coram tabernaculo testimonii 8et custodiant vasa tabernaculi servientes in ministerio eius 9dabisque dono Levitas 10Aaron et filiis eius quibus traditi sunt a filiis Israhel Aaron autem et filios eius constitues super cultum sacerdotii externus qui ad ministrandum accesserit morietur 11locutusque est Dominus ad Mosen dicens 12ego tuli Levitas a filiis Israhel pro omni primogenito qui aperit vulvam in filiis Israhel eruntque Levitae mei 13meum est enim omne primogenitum ex quo percussi primogenitos in terra Aegypti sanctificavi mihi quicquid primum nascitur in Israhel ab homine usque ad pecus mei sunt ego Dominus 14locutus est Dominus ad Mosen in deserto Sinai dicens 15numera filios Levi per domos patrum suorum et familias omnem masculum ab uno mense et supra 16numeravit Moses ut praeceperat Dominus 17et inventi sunt filii Levi per nomina sua Gerson et Caath et Merari 18filii Gerson Lebni et Semei 19filii Caath Amram et Iessaar Hebron et Ozihel 20filii Merari Mooli et Musi 21de Gerson fuere familiae duae lebnitica et semeitica 22quarum numeratus est populus sexus masculini ab uno mense et supra septem milia quingentorum 23hii post tabernaculum metabuntur ad occidentem 24sub principe Eliasaph filio Lahel 25et habebunt excubias in tabernaculo foederis 26ipsum tabernaculum et operimentum eius tentorium quod trahitur ante fores tecti foederis et cortinas atrii tentorium quoque quod adpenditur in introitu atrii tabernaculi et quicquid ad ritum altaris pertinet funes tabernaculi et omnia utensilia eius 27cognatio Caath habebit populos Amramitas et Iessaaritas et Hebronitas et Ozihelitas hae sunt familiae Caathitarum recensitae per nomina sua 28omnes generis masculini ab uno mense et supra octo milia sescenti habebunt excubias sanctuarii 29et castrametabuntur ad meridianam plagam 30princepsque eorum erit Elisaphan filius Ozihel 31et custodient arcam mensamque et candelabrum altaria et vasa sanctuarii in quibus ministratur et velum cunctamque huiuscemodi supellectilem 32princeps autem principum Levitarum Eleazar filius Aaron sacerdotis erit super excubitores custodiae sanctuarii 33at vero de Merari erunt populi Moolitae et Musitae recensiti per nomina sua 34omnes generis masculini ab uno mense et supra sex milia ducenti 35princeps eorum Surihel filius Abiahihel in plaga septentrionali castrametabuntur 36erunt sub custodia eorum tabulae tabernaculi et vectes et columnae ac bases earum et omnia quae ad cultum huiuscemodi pertinent 37columnaeque atrii per circuitum cum basibus suis et paxilli cum funibus 38castrametabuntur ante tabernaculum foederis id est ad orientalem plagam Moses et Aaron cum filiis suis habentes custodiam sanctuarii in medio filiorum Israhel quisquis alienus accesserit morietur 39omnes Levitae quos numeraverunt Moses et Aaron iuxta praeceptum Domini per familias suas in genere masculino a mense uno et supra fuerunt viginti duo milia 40et ait Dominus ad Mosen numera primogenitos sexus masculini de filiis Israhel a mense uno et supra et habebis summam eorum 41tollesque Levitas mihi pro omni primogenito filiorum Israhel ego sum Dominus et pecora eorum pro universis primogenitis pecoris filiorum Israhel 42recensuit Moses sicut praeceperat Dominus primogenitos filiorum Israhel 43et fuerunt masculi per nomina sua a mense uno et supra viginti duo milia ducenti septuaginta tres 44locutusque est Dominus ad Mosen 45tolle Levitas pro primogenitis filiorum Israhel et pecora Levitarum pro pecoribus eorum eruntque Levitae mei ego sum Dominus 46in pretio autem ducentorum septuaginta trium qui excedunt numerum Levitarum de primogenitis filiorum Israhel 47accipies quinque siclos per singula capita ad mensuram sanctuarii siclus habet obolos viginti 48dabisque pecuniam Aaron et filiis eius pretium eorum qui supra sunt 49tulit igitur Moses pecuniam eorum qui fuerant amplius et quos redemerant a Levitis 50pro primogenitis filiorum Israhel mille trecentorum sexaginta quinque siclorum iuxta pondus sanctuarii 51et dedit eam Aaroni et filiis eius iuxta verbum quod praeceperat sibi Dominus
Chapter 4
1locutusque est Dominus ad Mosen et Aaron dicens 2tolle summam filiorum Caath de medio Levitarum per domos et familias suas 3a tricesimo anno et supra usque ad quinquagesimum annum omnium qui ingrediuntur ut stent et ministrent in tabernaculo foederis 4hic est cultus filiorum Caath tabernaculum foederis et sanctum sanctorum 5ingredientur Aaron et filii eius quando movenda sunt castra et deponent velum quod pendet ante fores involventque eo arcam testimonii 6et operient rursum velamine ianthinarum pellium extendentque desuper pallium totum hyacinthinum et inducent vectes 7mensam quoque propositionis involvent hyacinthino pallio et ponent cum ea turibula et mortariola cyatos et crateras ad liba fundenda panes semper in ea erunt 8extendentque desuper pallium coccineum quod rursum operient velamento ianthinarum pellium et inducent vectes 9sument et pallium hyacinthinum quo operient candelabrum cum lucernis et forcipibus suis et emunctoriis et cunctis vasis olei quae ad concinnandas lucernas necessaria sunt 10et super omnia ponent operimentum ianthinarum pellium et inducent vectes 11nec non et altare aureum involvent hyacinthino vestimento et extendent desuper operimentum ianthinarum pellium inducentque vectes 12omnia vasa quibus ministratur in sanctuario involvent hyacinthino pallio et extendent desuper operimentum ianthinarum pellium inducentque vectes 13sed et altare mundabunt cinere et involvent illud purpureo vestimento 14ponentque cum eo omnia vasa quibus in ministerio eius utuntur id est ignium receptacula fuscinulas ac tridentes uncinos et vatilla cuncta vasa altaris operient simul velamine ianthinarum pellium et inducent vectes 15cumque involverint Aaron et filii eius sanctuarium et omnia vasa eius in commotione castrorum tunc intrabunt filii Caath ut portent involuta et non tangant vasa sanctuarii ne moriantur ista sunt onera filiorum Caath in tabernaculo foederis 16super quos erit Eleazar filius Aaron sacerdotis ad cuius pertinet curam oleum ad concinnandas lucernas et conpositionis incensum et sacrificium quod semper offertur et oleum unctionis et quicquid ad cultum tabernaculi pertinet omniumque vasorum quae in sanctuario sunt 17locutusque est Dominus ad Mosen et Aaron dicens 18nolite perdere populum Caath de medio Levitarum 19sed hoc facite eis ut vivant et non moriantur si tetigerint sancta sanctorum Aaron et filii eius intrabunt ipsique disponent opera singulorum et divident quid portare quis debeat 20alii nulla curiositate videant quae sunt in sanctuario priusquam involvantur alioquin morientur 21locutus est Dominus ad Mosen dicens 22tolle summam etiam filiorum Gerson per domos ac familias et cognationes suas 23a triginta annis et supra usque ad annos quinquaginta numera omnes qui ingrediuntur et ministrant in tabernaculo foederis 24hoc est officium familiae Gersonitarum 25ut portent cortinas tabernaculi et tectum foederis operimentum aliud et super omnia velamen ianthinum tentoriumque quod pendet in introitu foederis tabernaculi 26cortinas atrii et velum in introitu quod est ante tabernaculum omnia quae ad altare pertinent funiculos et vasa ministerii 27iubente Aaron et filiis eius portabunt filii Gerson et scient singuli cui debeant oneri mancipari 28hic est cultus familiae Gersonitarum in tabernaculo foederis eruntque sub manu Ithamar filii Aaron sacerdotis 29filios quoque Merari per familias et domos patrum suorum recensebis 30a triginta annis et supra usque ad annos quinquaginta omnes qui ingrediuntur ad officium ministerii sui et cultum foederis testimonii 31haec sunt onera eorum portabunt tabulas tabernaculi et vectes eius columnas et bases earum 32columnas quoque atrii per circuitum cum basibus et paxillis et funibus suis omnia vasa et supellectilem ad numerum accipient sicque portabunt 33hoc est officium familiae Meraritarum et ministerium in tabernaculo foederis eruntque sub manu Ithamar filii Aaron sacerdotis 34recensuerunt igitur Moses et Aaron et principes synagogae filios Caath per cognationes et domos patrum suorum 35a triginta annis et supra usque ad annum quinquagesimum omnes qui ingrediuntur ad ministerium tabernaculi foederis 36et inventi sunt duo milia septingenti quinquaginta 37hic est numerus populi Caath qui intrat tabernaculum foederis hos numeravit Moses et Aaron iuxta sermonem Domini per manum Mosi 38numerati sunt et filii Gerson per cognationes et domos patrum suorum 39a triginta annis et supra usque ad annum quinquagesimum omnes qui ingrediuntur ut ministrent in tabernaculo foederis 40et inventi sunt duo milia sescenti triginta 41hic est populus Gersonitarum quos numeraverunt Moses et Aaron iuxta verbum Domini 42numerati sunt et filii Merari per cognationes et domos patrum suorum 43a triginta annis et supra usque ad annum quinquagesimum omnes qui ingrediuntur ad explendos ritus tabernaculi foederis 44et inventi sunt tria milia ducenti 45hic est numerus filiorum Merari quos recensuerunt Moses et Aaron iuxta imperium Domini per manum Mosi 46omnes qui recensiti sunt de Levitis et quos fecit ad nomen Moses et Aaron et principes Israhel per cognationes et domos patrum suorum 47a triginta annis et supra usque ad annum quinquagesimum ingredientes ad ministerium tabernaculi et onera portanda 48fuerunt simul octo milia quingenti octoginta 49iuxta verbum Domini recensuit eos Moses unumquemque iuxta officium et onera sua sicut praeceperat ei Dominus
Chapter 5
1locutusque est Dominus ad Mosen dicens 2praecipe filiis Israhel ut eiciant de castris omnem leprosum et qui semine fluit pollutusque est super mortuo 3tam masculum quam feminam eicite de castris ne contaminent ea cum habitaverim vobiscum 4feceruntque ita filii Israhel et eiecerunt eos extra castra sicut locutus erat Dominus Mosi 5locutus est Dominus ad Mosen dicens 6loquere ad filios Israhel vir sive mulier cum fecerint ex omnibus peccatis quae solent hominibus accidere et per neglegentiam transgressi fuerint mandatum Domini atque deliquerint 7confitebuntur peccatum suum et reddent ipsum caput quintamque partem desuper ei in quem peccaverint 8sin autem non fuerit qui recipiat dabunt Domino et erit sacerdotis excepto ariete qui offertur pro expiatione ut sit placabilis hostia 9omnes quoque primitiae quas offerunt filii Israhel ad sacerdotem pertinent 10et quicquid in sanctuarium offertur a singulis et traditur manibus sacerdotis ipsius erit 11locutus est Dominus ad Mosen dicens 12loquere ad filios Israhel et dices ad eos vir cuius uxor erraverit maritumque contemnens 13dormierit cum altero viro et hoc maritus deprehendere non quiverit sed latet adulterium et testibus argui non potest quia non est inventa in stupro 14si spiritus zelotypiae concitaverit virum contra uxorem suam quae vel polluta est vel falsa suspicione appetitur 15adducet eam ad sacerdotem et offeret oblationem pro illa decimam partem sati farinae hordiaciae non fundet super eam oleum nec inponet tus quia sacrificium zelotypiae est et oblatio investigans adulterium 16offeret igitur eam sacerdos et statuet coram Domino 17adsumetque aquam sanctam in vase fictili et pauxillum terrae de pavimento tabernaculi mittet in eam 18cumque steterit mulier in conspectu Domini discoperiet caput eius et ponet super manus illius sacrificium recordationis et oblationem zelotypiae ipse autem tenebit aquas amarissimas in quibus cum execratione maledicta congessit 19adiurabitque eam et dicet si non dormivit vir alienus tecum et si non polluta es deserto mariti toro non te nocebunt aquae istae amarissimae in quas maledicta congessi 20sin autem declinasti a viro tuo atque polluta es et concubuisti cum altero 21his maledictionibus subiacebis det te Dominus in maledictionem exemplumque cunctorum in populo suo putrescere faciat femur tuum et tumens uterus disrumpatur 22ingrediantur aquae maledictae in ventrem tuum et utero tumescente putrescat femur et respondebit mulier amen amen 23scribetque sacerdos in libello ista maledicta et delebit ea aquis amarissimis in quas maledicta congessit 24et dabit ei bibere quas cum exhauserit 25tollet sacerdos de manu eius sacrificium zelotypiae et elevabit illud coram Domino inponetque super altare ita dumtaxat ut prius 26pugillum sacrificii tollat de eo quod offertur et incendat super altare et sic potum det mulieri aquas amarissimas 27quas cum biberit si polluta est et contempto viro adulterii rea pertransibunt eam aquae maledictionis et inflato ventre conputrescet femur eritque mulier in maledictionem et in exemplum omni populo 28quod si polluta non fuerit erit innoxia et faciet liberos 29ista est lex zelotypiae si declinaverit mulier a viro suo et si polluta fuerit 30maritusque zelotypiae spiritu concitatus adduxerit eam in conspectu Domini et fecerit ei sacerdos iuxta omnia quae scripta sunt 31maritus absque culpa erit et illa recipiet iniquitatem suam
Chapter 6
1locutus est Dominus ad Mosen dicens 2loquere ad filios Israhel et dices ad eos vir sive mulier cum fecerit votum ut sanctificentur et se voluerint Domino consecrare 3vino et omni quod inebriare potest abstinebunt acetum ex vino et ex qualibet alia potione et quicquid de uva exprimitur non bibent uvas recentes siccasque non comedent 4cunctis diebus quibus ex voto Domino consecrantur quicquid ex vinea esse potest ab uva passa usque ad acinum non comedent 5omni tempore separationis suae novacula non transibit super caput eius usque ad conpletum diem quo Domino consecratur sanctus erit crescente caesarie capitis eius 6omni tempore consecrationis suae super mortuum non ingredietur 7nec super patris quidem et matris et fratris sororisque funere contaminabitur quia consecratio Dei sui super caput eius est 8omnes dies separationis suae sanctus erit Domino 9sin autem mortuus fuerit subito quispiam coram eo polluetur caput consecrationis eius quod radet ilico et in eadem die purgationis suae et rursum septima 10in octavo autem die offeret duos turtures vel duos pullos columbae sacerdoti in introitu foederis testimonii 11facietque sacerdos unum pro peccato et alterum in holocaustum et deprecabitur pro eo quia peccavit super mortuo sanctificabitque caput eius in die illo 12et consecrabit Domino dies separationis illius offerens agnum anniculum pro peccato ita tamen ut dies priores irriti fiant quoniam polluta est sanctificatio eius 13ista est lex consecrationis cum dies quos ex voto decreverat conplebuntur adducet eum ad ostium tabernaculi foederis 14et offeret oblationem eius Domino agnum anniculum inmaculatum in holocaustum et ovem anniculam inmaculatam pro peccato et arietem inmaculatum hostiam pacificam 15canistrum quoque panum azymorum qui conspersi sunt oleo et lagana absque fermento uncta oleo ac libamina singulorum 16quae offeret sacerdos coram Domino et faciet tam pro peccato quam in holocaustum 17arietem vero immolabit hostiam pacificam Domino offerens simul canistrum azymorum et libamenta quae ex more debentur 18tunc radetur nazareus ante ostium tabernaculi foederis caesarie consecrationis suae tolletque capillos eius et ponet super ignem qui est subpositus sacrificio pacificorum 19et armum coctum arietis tortamque absque fermento unam de canistro et laganum azymum unum et tradet in manibus nazarei postquam rasum fuerit caput eius 20susceptaque rursum ab eo elevabit in conspectu Domini et sanctificata sacerdotis erunt sicut pectusculum quod separari iussum est et femur post haec potest bibere nazareus vinum 21ista est lex nazarei cum voverit oblationem suam Domino tempore consecrationis suae exceptis his quae invenerit manus eius iuxta quod mente devoverat ita faciet ad perfectionem sanctificationis suae 22locutus est Dominus ad Mosen dicens 23loquere Aaron et filiis eius sic benedicetis filiis Israhel et dicetis eis 24benedicat tibi Dominus et custodiat te 25ostendat Dominus faciem suam tibi et misereatur tui 26convertat Dominus vultum suum ad te et det tibi pacem 27invocabunt nomen meum super filios Israhel et ego benedicam eis
Chapter 7
1factum est autem in die qua conplevit Moses tabernaculum et erexit illud unxitque et sanctificavit cum omnibus vasis suis altare similiter et vasa eius 2obtulerunt principes Israhel et capita familiarum qui erant per singulas tribus praefecti eorum qui numerati fuerant 3munera coram Domino sex plaustra tecta cum duodecim bubus unum plaustrum obtulere duo duces et unum bovem singuli obtuleruntque ea in conspectu tabernaculi 4ait autem Dominus ad Mosen 5suscipe ab eis ut serviant in ministerio tabernaculi et tradas ea Levitis iuxta ordinem ministerii sui 6itaque cum suscepisset Moses plaustra et boves tradidit eos Levitis 7duo plaustra et quattuor boves dedit filiis Gerson iuxta id quod habebant necessarium 8quattuor alia plaustra et octo boves dedit filiis Merari secundum officia et cultum suum sub manu Ithamar filii Aaron sacerdotis 9filiis autem Caath non dedit plaustra et boves quia in sanctuario serviunt et onera propriis portant umeris 10igitur obtulerunt duces in dedicationem altaris die qua unctum est oblationem suam ante altare 11dixitque Dominus ad Mosen singuli duces per singulos dies offerant munera in dedicationem altaris 12primo die obtulit oblationem suam Naasson filius Aminadab de tribu Iuda 13fueruntque in ea acetabulum argenteum pondo centum triginta siclorum fiala argentea habens septuaginta siclos iuxta pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 14mortariolum ex decem siclis aureis plenum incenso 15bovem et arietem et agnum anniculum in holocaustum 16hircumque pro peccato 17et in sacrificio pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec est oblatio Naasson filii Aminadab 18secundo die obtulit Nathanahel filius Suar dux de tribu Isachar 19acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos iuxta pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 20mortariolum aureum habens decem siclos plenum incenso 21bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 22hircumque pro peccato 23et in sacrificio pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec fuit oblatio Nathanahel filii Suar 24tertio die princeps filiorum Zabulon Heliab filius Helon 25obtulit acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos ad pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 26mortariolum aureum adpendens decem siclos plenum incenso 27bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 28hircumque pro peccato 29et in sacrificio pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec est oblatio Heliab filii Helon 30die quarto princeps filiorum Ruben Helisur filius Sedeur 31obtulit acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos ad pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 32mortariolum aureum adpendens decem siclos plenum incenso 33bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 34hircumque pro peccato 35et in hostias pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec fuit oblatio Helisur filii Sedeur 36die quinto princeps filiorum Symeon Salamihel filius Surisaddai 37obtulit acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos ad pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 38mortariolum aureum adpendens decem siclos plenum incenso 39bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 40hircumque pro peccato 41et in hostias pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec fuit oblatio Salamihel filii Surisaddai 42die sexto princeps filiorum Gad Heliasaph filius Duhel 43obtulit acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos ad pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 44mortariolum aureum adpendens siclos decem plenum incenso 45bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 46hircumque pro peccato 47et in hostias pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec fuit oblatio Heliasaph filii Duhel 48die septimo princeps filiorum Ephraim Helisama filius Ammiud 49obtulit acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos ad pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 50mortariolum aureum adpendens decem siclos plenum incenso 51bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 52hircumque pro peccato 53et in hostias pacificas boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec fuit oblatio Helisama filii Ammiud 54die octavo princeps filiorum Manasse Gamalihel filius Phadassur 55obtulit acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos ad pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 56mortariolum aureum adpendens decem siclos plenum incenso 57bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 58hircumque pro peccato 59et in hostias pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec fuit oblatio Gamalihel filii Phadassur 60die nono princeps filiorum Beniamin Abidan filius Gedeonis 61obtulit acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos ad pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 62mortariolum aureum adpendens decem siclos plenum incenso 63bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 64hircumque pro peccato 65et in hostias pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec fuit oblatio Abidan filii Gedeonis 66die decimo princeps filiorum Dan Ahiezer filius Amisaddai 67obtulit acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos ad pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 68mortariolum aureum adpendens decem siclos plenum incenso 69bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 70hircumque pro peccato 71et in hostias pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec fuit oblatio Ahiezer filii Amisaddai 72die undecimo princeps filiorum Aser Phagaihel filius Ochran 73obtulit acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos ad pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 74mortariolum aureum adpendens decem siclos plenum incenso 75bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 76hircumque pro peccato 77et in hostias pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec fuit oblatio Phagaihel filii Ochran 78die duodecimo princeps filiorum Nepthalim Achira filius Henan 79obtulit acetabulum argenteum adpendens centum triginta siclos fialam argenteam habentem septuaginta siclos ad pondus sanctuarii utrumque plenum simila conspersa oleo in sacrificium 80mortariolum aureum adpendens decem siclos plenum incenso 81bovem de armento et arietem et agnum anniculum in holocaustum 82hircumque pro peccato 83et in hostias pacificorum boves duos arietes quinque hircos quinque agnos anniculos quinque haec fuit oblatio Achira filii Henan 84haec in dedicatione altaris oblata sunt a principibus Israhel in die qua consecratum est acetabula argentea duodecim fialae argenteae duodecim mortariola aurea duodecim 85ita ut centum triginta argenti siclos haberet unum acetabulum et septuaginta siclos una fiala id est in commune vasorum omnium ex argento sicli duo milia quadringenti pondere sanctuarii 86mortariola aurea duodecim plena incenso denos siclos adpendentia pondere sanctuarii id est simul auri sicli centum viginti 87boves de armento in holocaustum duodecim arietes duodecim agni anniculi duodecim et libamenta eorum hirci duodecim pro peccato 88hostiae pacificorum boves viginti quattuor arietes sexaginta hirci sexaginta agni anniculi sexaginta haec oblata sunt in dedicatione altaris quando unctum est 89cumque ingrederetur Moses tabernaculum foederis ut consuleret oraculum audiebat vocem loquentis ad se de propitiatorio quod erat super arcam testimonii inter duos cherubin unde et loquebatur ei
Chapter 8
1locutus est Dominus ad Mosen dicens 2loquere Aaroni et dices ad eum cum posueris septem lucernas contra eam partem quam candelabrum respicit lucere debebunt 3fecitque Aaron et inposuit lucernas super candelabrum ut praeceperat Dominus Mosi 4haec autem erat factura candelabri ex auro ductili tam medius stipes quam cuncta ex utroque calamorum latera nascebantur iuxta exemplum quod ostendit Dominus Mosi ita operatus est candelabrum 5et locutus est Dominus ad Mosen dicens 6tolle Levitas de medio filiorum Israhel et purificabis eos 7iuxta hunc ritum aspergantur aqua lustrationis et radant omnes pilos carnis suae cumque laverint vestimenta sua et mundati fuerint 8tollant bovem de armentis et libamentum eius similam oleo conspersam bovem autem alterum de armento tu accipies pro peccato 9et adplicabis Levitas coram tabernaculo foederis convocata omni multitudine filiorum Israhel 10cumque Levitae fuerint coram Domino ponent filii Israhel manus suas super eos 11et offeret Aaron Levitas munus in conspectu Domini a filiis Israhel ut serviant in ministerio eius 12Levitae quoque ponent manus suas super capita boum e quibus unum facies pro peccato et alterum in holocaustum Domini ut depreceris pro eis 13statuesque Levitas in conspectu Aaron et filiorum eius et consecrabis oblatos Domino 14ac separabis de medio filiorum Israhel ut sint mei 15et postea ingrediantur tabernaculum foederis ut serviant mihi sicque purificabis et consecrabis eos in oblationem Domini quoniam dono donati sunt mihi a filiis Israhel 16pro primogenitis quae aperiunt omnem vulvam in Israhel accepi eos 17mea sunt omnia primogenita filiorum Israhel tam ex hominibus quam ex iumentis ex die quo percussi omnem primogenitum in terra Aegypti sanctificavi eos mihi 18et tuli Levitas pro cunctis primogenitis filiorum Israhel 19tradidique eos dono Aaroni et filiis eius de medio populi ut serviant mihi pro Israhel in tabernaculo foederis et orent pro eis ne sit in populo plaga si ausi fuerint accedere ad sanctuarium 20feceruntque Moses et Aaron et omnis multitudo filiorum Israhel super Levitas quae praeceperat Dominus Mosi 21purificatique sunt et laverunt vestimenta sua elevavitque eos Aaron in conspectu Domini et oravit pro eis 22ut purificati ingrederentur ad officia sua in tabernaculum foederis coram Aaron et filiis eius sicut praeceperat Dominus Mosi de Levitis ita factum est 23locutus est Dominus ad Mosen dicens 24haec est lex Levitarum a viginti quinque annis et supra ingredientur ut ministrent in tabernaculo foederis 25cumque quinquagesimum annum aetatis impleverint servire cessabunt 26eruntque ministri fratrum suorum in tabernaculo foederis ut custodiant quae sibi fuerint commendata opera autem ipsa non faciant sic dispones Levitas in custodiis suis
Chapter 9
1locutus est Dominus ad Mosen in deserto Sinai anno secundo postquam egressi sunt de terra Aegypti mense primo dicens 2faciant filii Israhel phase in tempore suo 3quartadecima die mensis huius ad vesperam iuxta omnes caerimonias et iustificationes eius 4praecepitque Moses filiis Israhel ut facerent phase 5qui fecerunt tempore suo quartadecima die mensis ad vesperam in monte Sinai iuxta omnia quae mandaverat Dominus Mosi fecerunt filii Israhel 6ecce autem quidam inmundi super animam hominis qui non poterant facere pascha in die illo accedentes ad Mosen et Aaron 7dixerunt eis inmundi sumus super animam hominis quare fraudamur ut non valeamus offerre oblationem Domino in tempore suo inter filios Israhel 8quibus respondit Moses state ut consulam quid praecipiat Dominus de vobis 9locutusque est Dominus ad Mosen dicens 10loquere filiis Israhel homo qui fuerit inmundus super anima sive in via procul in gente vestra faciat phase Domino 11mense secundo quartadecima die mensis ad vesperam cum azymis et lactucis agrestibus comedent illud 12non relinquent ex eo quippiam usque mane et os eius non confringent omnem ritum phase observabunt 13si quis autem et mundus est et in itinere non fuit et tamen non fecit phase exterminabitur anima illa de populis suis quia sacrificium Domino non obtulit tempore suo peccatum suum ipse portabit 14peregrinus quoque et advena si fuerit apud vos faciet phase Domini iuxta caerimonias et iustificationes eius praeceptum idem erit apud vos tam advenae quam indigenae 15igitur die qua erectum est tabernaculum operuit illud nubes a vespere autem super tentorium erat quasi species ignis usque mane 16sic fiebat iugiter per diem operiebat illud nubes et per noctem quasi species ignis 17cumque ablata fuisset nubes quae tabernaculum protegebat tunc proficiscebantur filii Israhel et in loco ubi stetisset nubes ibi castrametabantur 18ad imperium Domini proficiscebantur et ad imperium illius figebant tabernaculum cunctis diebus quibus stabat nubes super tabernaculum manebant in eodem loco 19et si evenisset ut multo tempore maneret super illud erant filii Israhel in excubiis Domini et non proficiscebantur 20quotquot diebus fuisset nubes super tabernaculum ad imperium Domini erigebant tentoria et ad imperium illius deponebant 21si fuisset nubes a vespere usque mane et statim diluculo tabernaculum reliquisset proficiscebantur et si post diem et noctem recessisset dissipabant tentoria 22si biduo aut uno mense vel longiori tempore fuisset super tabernaculum manebant filii Israhel in eodem loco et non proficiscebantur statim autem ut recessisset movebant castra 23per verbum Domini figebant tentoria et per verbum illius proficiscebantur erantque in excubiis Domini iuxta imperium eius per manum Mosi
Chapter 10
1locutus est Dominus ad Mosen dicens 2fac tibi duas tubas argenteas ductiles quibus convocare possis multitudinem quando movenda sunt castra 3cumque increpueris tubis congregabitur ad te omnis turba ad ostium foederis tabernaculi 4si semel clangueris venient ad te principes et capita multitudinis Israhel 5sin autem prolixior atque concisus clangor increpuerit movebunt castra primi qui sunt ad orientalem plagam 6in secundo autem sonitu et pari ululatu tubae levabunt tentoria qui habitant ad meridiem et iuxta hunc modum reliqui facient ululantibus tubis in profectione 7quando autem congregandus est populus simplex tubarum clangor erit et non concise ululabunt 8filii Aaron sacerdotes clangent tubis eritque hoc legitimum sempiternum in generationibus vestris 9si exieritis ad bellum de terra vestra contra hostes qui dimicant adversum vos clangetis ululantibus tubis et erit recordatio vestri coram Domino Deo vestro ut eruamini de manibus inimicorum vestrorum 10si quando habebitis epulum et dies festos et kalendas canetis tubis super holocaustis et pacificis victimis ut sint vobis in recordationem Dei vestri ego Dominus Deus vester 11anno secundo mense secundo vicesima die mensis elevata est nubes de tabernaculo foederis 12profectique sunt filii Israhel per turmas suas de deserto Sinai et recubuit nubes in solitudine Pharan 13moveruntque castra primi iuxta imperium Domini in manu Mosi 14filii Iuda per turmas suas quorum princeps erat Naasson filius Aminadab 15in tribu filiorum Isachar fuit princeps Nathanahel filius Suar 16in tribu Zabulon erat princeps Heliab filius Helon 17depositumque est tabernaculum quod portantes egressi sunt filii Gerson et Merari 18profectique sunt et filii Ruben per turmas et ordinem suum quorum princeps erat Helisur filius Sedeur 19in tribu autem filiorum Symeon princeps fuit Salamihel filius Surisaddai 20porro in tribu Gad erat princeps Heliasaph filius Duhel 21profectique sunt et Caathitae portantes sanctuarium tamdiu tabernaculum portabatur donec venirent ad erectionis locum 22moverunt castra et filii Ephraim per turmas suas in quorum exercitu princeps erat Helisama filius Ammiud 23in tribu autem filiorum Manasse princeps fuit Gamalihel filius Phadassur 24et in tribu Beniamin dux Abidan filius Gedeonis 25novissimi castrorum omnium profecti sunt filii Dan per turmas suas in quorum exercitu princeps fuit Ahiezer filius Amisaddai 26in tribu autem filiorum Aser erat princeps Phagaihel filius Ochran 27et in tribu filiorum Nepthalim princeps Achira filius Henan 28haec sunt castra et profectiones filiorum Israhel per turmas suas quando egrediebantur 29dixitque Moses Hobab filio Rahuhel Madianiti cognato suo proficiscimur ad locum quem Dominus daturus est nobis veni nobiscum ut benefaciamus tibi quia Dominus bona promisit Israheli 30cui ille respondit non vadam tecum sed revertar in terram meam in qua natus sum 31et ille noli inquit nos relinquere tu enim nosti in quibus locis per desertum castra ponere debeamus et eris ductor noster 32cumque nobiscum veneris quicquid optimum fuerit ex opibus quas nobis traditurus est Dominus dabimus tibi 33profecti sunt ergo de monte Domini via trium dierum arcaque foederis Domini praecedebat eos per dies tres providens castrorum locum 34nubes quoque Domini super eos erat per diem cum incederent 35cumque elevaretur arca dicebat Moses surge Domine et dissipentur inimici tui et fugiant qui oderunt te a facie tua 36cum autem deponeretur aiebat revertere Domine ad multitudinem exercitus Israhel
Chapter 11
1interea ortum est murmur populi quasi dolentium pro labore contra Dominum quod cum audisset iratus est et accensus in eos ignis Domini devoravit extremam castrorum partem 2cumque clamasset populus ad Mosen oravit Moses Dominum et absortus est ignis 3vocavitque nomen loci illius Incensio eo quod succensus fuisset contra eos ignis Domini 4vulgus quippe promiscuum quod ascenderat cum eis flagravit desiderio sedens et flens iunctis sibi pariter filiis Israhel et ait quis dabit nobis ad vescendum carnes 5recordamur piscium quos comedebamus in Aegypto gratis in mentem nobis veniunt cucumeres et pepones porrique et cepae et alia 6anima nostra arida est nihil aliud respiciunt oculi nostri nisi man 7erat autem man quasi semen coriandri coloris bdellii 8circuibatque populus et colligens illud frangebat mola sive terebat in mortario coquens in olla et faciens ex eo tortulas saporis quasi panis oleati 9cumque descenderet nocte super castra ros descendebat pariter et man 10audivit ergo Moses flentem populum per familias singulos per ostia tentorii sui iratusque est furor Domini valde sed et Mosi intoleranda res visa est 11et ait ad Dominum cur adflixisti servum tuum quare non invenio gratiam coram te et cur inposuisti pondus universi populi huius super me 12numquid ego concepi omnem hanc multitudinem vel genui eam ut dicas mihi porta eos in sinu tuo sicut portare solet nutrix infantulum et defer in terram pro qua iurasti patribus eorum 13unde mihi carnes ut dem tantae multitudini flent contra me dicentes da nobis carnes ut comedamus 14non possum solus sustinere omnem hunc populum quia gravis mihi est 15sin aliter tibi videtur obsecro ut interficias me et inveniam gratiam in oculis tuis ne tantis adficiar malis 16et dixit Dominus ad Mosen congrega mihi septuaginta viros de senibus Israhel quos tu nosti quod senes populi sint ac magistri et duces eos ad ostium tabernaculi foederis faciesque ibi stare tecum 17ut descendam et loquar tibi et auferam de spiritu tuo tradamque eis ut sustentent tecum onus populi et non tu solus graveris 18populo quoque dices sanctificamini cras comedetis carnes ego enim audivi vos dicere quis dabit nobis escas carnium bene nobis erat in Aegypto ut det vobis Dominus carnes et comedatis 19non uno die nec duobus vel quinque aut decem nec viginti quidem 20sed usque ad mensem dierum donec exeat per nares vestras et vertatur in nausiam eo quod reppuleritis Dominum qui in medio vestri est et fleveritis coram eo dicentes quare egressi sumus ex Aegypto 21et ait Moses sescenta milia peditum huius populi sunt et tu dicis dabo eis esum carnium mense integro 22numquid ovium et boum multitudo caedetur ut possit sufficere ad cibum vel omnes pisces maris in unum congregabuntur ut eos satient 23cui respondit Dominus numquid manus Domini invalida est iam nunc videbis utrum meus sermo opere conpleatur 24venit igitur Moses et narravit populo verba Domini congregans septuaginta viros de senibus Israhel quos stare fecit circa tabernaculum 25descenditque Dominus per nubem et locutus est ad eum auferens de spiritu qui erat in Mosen et dans septuaginta viris cumque requievisset in eis spiritus prophetaverunt nec ultra cessarunt 26remanserant autem in castris duo viri quorum unus vocabatur Heldad et alter Medad super quos requievit spiritus nam et ipsi descripti fuerant et non exierant ad tabernaculum 27cumque prophetarent in castris cucurrit puer et nuntiavit Mosi dicens Heldad et Medad prophetant in castris 28statim Iosue filius Nun minister Mosi et electus e pluribus ait domine mi Moses prohibe eos 29at ille quid inquit aemularis pro me quis tribuat ut omnis populus prophetet et det eis Dominus spiritum suum 30reversusque est Moses et maiores natu Israhel in castra 31ventus autem egrediens a Domino arreptas trans mare coturnices detulit et dimisit in castra itinere quantum uno die confici potest ex omni parte castrorum per circuitum volabantque in aere duobus cubitis altitudine super terram 32surgens ergo populus toto die illo et nocte ac die altero congregavit coturnicum qui parum decem choros et siccaverunt eas per gyrum castrorum 33adhuc carnes erant in dentibus eorum nec defecerat huiuscemodi cibus et ecce furor Domini concitatus in populum percussit eum plaga magna nimis 34vocatusque est ille locus sepulchra Concupiscentiae ibi enim sepelierunt populum qui desideraverat egressi autem de sepulchris Concupiscentiae venerunt in Aseroth et manserunt ibi
Chapter 12
1locutaque est Maria et Aaron contra Mosen propter uxorem eius aethiopissam 2et dixerunt num per solum Mosen locutus est Dominus nonne et nobis similiter est locutus quod cum audisset Dominus 3erat enim Moses vir mitissimus super omnes homines qui morabantur in terra 4statim locutus est ad eum et ad Aaron et Mariam egredimini vos tantum tres ad tabernaculum foederis cumque fuissent egressi 5descendit Dominus in columna nubis et stetit in introitu tabernaculi vocans Aaron et Mariam qui cum issent 6dixit ad eos audite sermones meos si quis fuerit inter vos propheta Domini in visione apparebo ei vel per somnium loquar ad illum 7at non talis servus meus Moses qui in omni domo mea fidelissimus est 8ore enim ad os loquor ei et palam non per enigmata et figuras Dominum videt quare igitur non timuistis detrahere servo meo Mosi 9iratusque contra eos abiit 10nubes quoque recessit quae erat super tabernaculum et ecce Maria apparuit candens lepra quasi nix cumque respexisset eam Aaron et vidisset perfusam lepra 11ait ad Mosen obsecro domine mi ne inponas nobis hoc peccatum quod stulte commisimus 12ne fiat haec quasi mortua et ut abortivum quod proicitur de vulva matris suae ecce iam medium carnis eius devoratum est lepra 13clamavitque Moses ad Dominum dicens Deus obsecro sana eam 14cui respondit Dominus si pater eius spuisset in faciem illius nonne debuerat saltem septem dierum rubore suffundi separetur septem diebus extra castra et postea revocabitur 15exclusa est itaque Maria extra castra septem diebus et populus non est motus de loco illo donec revocata est Maria
Chapter 13
1profectus est de Aseroth fixis tentoriis in deserto Pharan 2ibi locutus est Dominus ad Mosen dicens 3mitte viros qui considerent terram Chanaan quam daturus sum filiis Israhel singulos de singulis tribubus ex principibus 4fecit Moses quod Dominus imperarat de deserto Pharan mittens principes viros quorum ista sunt nomina 5de tribu Ruben Semmua filium Zecchur 6de tribu Symeon Saphat filium Huri 7de tribu Iuda Chaleb filium Iepphonne 8de tribu Isachar Igal filium Ioseph 9de tribu Ephraim Osee filium Nun 10de tribu Beniamin Phalti filium Raphu 11de tribu Zabulon Geddihel filium Sodi 12de tribu Ioseph sceptri Manasse Gaddi filium Susi 13de tribu Dan Ammihel filium Gemalli 14de tribu Aser Sthur filium Michahel 15de tribu Nepthali Naabbi filium Vaphsi 16de tribu Gad Guhel filium Machi 17haec sunt nomina virorum quos misit Moses ad considerandam terram vocavitque Osee filium Nun Iosue 18misit ergo eos Moses ad considerandam terram Chanaan et dixit ad eos ascendite per meridianam plagam cumque veneritis ad montes 19considerate terram qualis sit et populum qui habitator est eius utrum fortis sit an infirmus pauci numero an plures 20ipsa terra bona an mala urbes quales muratae an absque muris 21humus pinguis an sterilis nemorosa an absque arboribus confortamini et adferte nobis de fructibus terrae erat autem tempus quando iam praecoquae uvae vesci possunt 22cumque ascendissent exploraverunt terram a deserto Sin usque Roob intrantibus Emath 23ascenderuntque ad meridiem et venerunt in Hebron ubi erant Ahiman et Sisai et Tholmai filii Enach nam Hebron septem annis ante Tanim urbem Aegypti condita est 24pergentesque usque ad torrentem Botri absciderunt palmitem cum uva sua quem portaverunt in vecte duo viri de malis quoque granatis et de ficis loci illius tulerunt 25qui appellatus est Neelescol id est torrens Botri eo quod botrum inde portassent filii Israhel 26reversique exploratores terrae post quadraginta dies omni regione circuita 27venerunt ad Mosen et Aaron et ad omnem coetum filiorum Israhel in desertum Pharan quod est in Cades locutique eis et omni multitudini ostenderunt fructus terrae 28et narraverunt dicentes venimus in terram ad quam misisti nos quae re vera fluit lacte et melle ut ex his fructibus cognosci potest 29sed cultores fortissimos habet et urbes grandes atque muratas stirpem Enach vidimus ibi 30Amalech habitat in meridie Hettheus et Iebuseus et Amorreus in montanis Chananeus vero moratur iuxta mare et circa fluenta Iordanis 31inter haec Chaleb conpescens murmur populi qui oriebatur contra Mosen ait ascendamus et possideamus terram quoniam poterimus obtinere eam 32alii vero qui fuerant cum eo dicebant nequaquam ad hunc populum valemus ascendere quia fortior nobis est 33detraxeruntque terrae quam inspexerant apud filios Israhel dicentes terram quam lustravimus devorat habitatores suos populum quem aspeximus procerae staturae est 34ibi vidimus monstra quaedam filiorum Enach de genere giganteo quibus conparati quasi lucustae videbamur
Chapter 14
1igitur vociferans omnis turba flevit nocte illa 2et murmurati sunt contra Mosen et Aaron cuncti filii Israhel dicentes 3utinam mortui essemus in Aegypto et non in hac vasta solitudine utinam pereamus et non inducat nos Dominus in terram istam ne cadamus gladio et uxores ac liberi nostri ducantur captivi nonne melius est reverti in Aegyptum 4dixeruntque alter ad alterum constituamus nobis ducem et revertamur in Aegyptum 5quo audito Moses et Aaron ceciderunt proni in terram coram omni multitudine filiorum Israhel 6at vero Iosue filius Nun et Chaleb filius Iepphonne qui et ipsi lustraverant terram sciderunt vestimenta sua 7et ad omnem multitudinem filiorum Israhel locuti sunt terram quam circuivimus valde bona est 8si propitius fuerit Dominus inducet nos in eam et tradet humum lacte et melle manantem 9nolite rebelles esse contra Dominum neque timeatis populum terrae huius quia sicut panem ita eos possumus devorare recessit ab illis omne praesidium Dominus nobiscum est nolite metuere 10cumque clamaret omnis multitudo et lapidibus eos vellet opprimere apparuit gloria Domini super tectum foederis cunctis filiis Israhel 11et dixit Dominus ad Mosen usquequo detrahet mihi populus iste quousque non credent mihi in omnibus signis quae feci coram eis 12feriam igitur eos pestilentia atque consumam te autem faciam principem super gentem magnam et fortiorem quam haec est 13et ait Moses ad Dominum ut audiant Aegyptii de quorum medio eduxisti populum istum 14et habitatores terrae huius qui audierunt quod tu Domine in populo isto sis et facie videaris ad faciem et nubes tua protegat illos et in columna nubis praecedas eos per diem et in columna ignis per noctem 15quod occideris tantam multitudinem quasi unum hominem et dicant 16non poterat introducere populum in terram pro qua iuraverat idcirco occidit eos in solitudine 17magnificetur ergo fortitudo Domini sicut iurasti dicens 18Dominus patiens et multae misericordiae auferens iniquitatem et scelera nullumque innoxium derelinquens qui visitas peccata patrum in filios in tertiam et quartam generationem 19dimitte obsecro peccatum populi tui huius secundum magnitudinem misericordiae tuae sicut propitius fuisti egredientibus de Aegypto usque ad locum istum 20dixitque Dominus dimisi iuxta verbum tuum 21vivo ego et implebitur gloria Domini universa terra 22attamen omnes homines qui viderunt maiestatem meam et signa quae feci in Aegypto et in solitudine et temptaverunt me iam per decem vices nec oboedierunt voci meae 23non videbunt terram pro qua iuravi patribus eorum nec quisquam ex illis qui detraxit mihi intuebitur eam 24servum meum Chaleb qui plenus alio spiritu secutus est me inducam in terram hanc quam circuivit et semen eius possidebit eam 25quoniam Amalechites et Chananeus habitant in vallibus cras movete castra et revertimini in solitudinem per viam maris Rubri 26locutusque est Dominus ad Mosen et Aaron dicens 27usquequo multitudo haec pessima murmurat contra me querellas filiorum Israhel audivi 28dic ergo eis vivo ego ait Dominus sicut locuti estis audiente me sic faciam vobis 29in solitudine hac iacebunt cadavera vestra omnes qui numerati estis a viginti annis et supra et murmurastis contra me 30non intrabitis terram super quam levavi manum meam ut habitare vos facerem praeter Chaleb filium Iepphonne et Iosue filium Nun 31parvulos autem vestros de quibus dixistis quod praedae hostibus forent introducam ut videant terram quae vobis displicuit 32vestra cadavera iacebunt in solitudine 33filii vestri erunt vagi in deserto annis quadraginta et portabunt fornicationem vestram donec consumantur cadavera patrum in deserto 34iuxta numerum quadraginta dierum quibus considerastis terram annus pro die inputabitur et quadraginta annis recipietis iniquitates vestras et scietis ultionem meam 35quoniam sicut locutus sum ita faciam omni multitudini huic pessimae quae consurrexit adversum me in solitudine hac deficiet et morietur 36igitur omnes viri quos miserat Moses ad contemplandam terram et qui reversi murmurare fecerant contra eum omnem multitudinem detrahentes terrae quod esset mala 37mortui sunt atque percussi in conspectu Domini 38Iosue autem filius Nun et Chaleb filius Iepphonne vixerunt ex omnibus qui perrexerant ad considerandam terram 39locutusque est Moses universa verba haec ad omnes filios Israhel et luxit populus nimis 40et ecce mane primo surgentes ascenderunt verticem montis atque dixerunt parati sumus ascendere ad locum de quo Dominus locutus est quia peccavimus 41quibus Moses cur inquit transgredimini verbum Domini quod vobis non cedet in prosperum 42nolite ascendere non enim est Dominus vobiscum ne corruatis coram inimicis vestris 43Amalechites et Chananeus ante vos sunt quorum gladio corruetis eo quod nolueritis adquiescere Domino nec erit Dominus vobiscum 44at illi contenebrati ascenderunt in verticem montis arca autem testamenti Domini et Moses non recesserunt de castris 45descenditque Amalechites et Chananeus qui habitabant in monte et percutiens eos atque concidens persecutus est usque Horma
Chapter 15
1locutus est Dominus ad Mosen dicens 2loquere ad filios Israhel et dices ad eos cum ingressi fueritis terram habitationis vestrae quam ego dabo vobis 3et feceritis oblationem Domino in holocaustum aut victimam vota solventes vel sponte offerentes munera aut in sollemnitatibus vestris adolentes odorem suavitatis Domino de bubus sive de ovibus 4offeret quicumque immolaverit victimam sacrificium similae decimam partem oephi conspersae oleo quod mensuram habebit quartam partem hin 5et vinum ad liba fundenda eiusdem mensurae dabit in holocausto sive in victima per agnos singulos 6et arietis erit sacrificium similae duarum decimarum quae conspersa sit oleo tertiae partis hin 7et vinum ad libamentum tertiae partis eiusdem mensurae offeret in odorem suavitatis Domino 8quando vero de bubus feceris holocaustum aut hostiam ut impleas votum vel pacificas victimas 9dabis per singulos boves similae tres decimas conspersae oleo quod habeat medium mensurae hin 10et vinum ad liba fundenda eiusdem mensurae in oblationem suavissimi odoris Domino 11sic facietis 12per singulos boves et arietes et agnos et hedos 13tam indigenae quam peregrini 14eodem ritu offerent sacrificia 15unum praeceptum erit atque iudicium tam vobis quam advenis terrae 16locutus est Dominus ad Mosen dicens 17loquere filiis Israhel et dices ad eos 18cum veneritis in terram quam dabo vobis 19et comederitis de panibus regionis illius separabitis primitias Domino 20de cibis vestris sicut de areis primitias separatis 21ita et de pulmentis dabitis primitiva Domino 22quod si per ignorantiam praeterieritis quicquam horum quae locutus est Dominus ad Mosen 23et mandavit per eum ad vos a die qua coepit iubere et ultra 24oblitaque fuerit facere multitudo offeret vitulum de armento holocaustum in odorem suavissimum Domino et sacrificium eius ac liba ut caerimoniae postulant hircumque pro peccato 25et rogabit sacerdos pro omni multitudine filiorum Israhel et dimittetur eis quoniam non sponte peccaverunt nihilominus offerentes incensum Domino pro se et pro peccato atque errore suo 26et dimittetur universae plebi filiorum Israhel et advenis qui peregrinantur inter vos quoniam culpa est omnis populi per ignorantiam 27quod si anima una nesciens peccaverit offeret capram anniculam pro peccato suo 28et deprecabitur pro ea sacerdos quod inscia peccaverit coram Domino inpetrabitque ei veniam et dimittetur illi 29tam indigenis quam advenis una lex erit omnium qui peccaverint ignorantes 30anima vero quae per superbiam aliquid commiserit sive civis sit ille sive peregrinus quoniam adversum Dominum rebellis fuit peribit de populo suo 31verbum enim Domini contempsit et praeceptum illius fecit irritum idcirco delebitur et portabit iniquitatem suam 32factum est autem cum essent filii Israhel in solitudine et invenissent hominem colligentem ligna in die sabbati 33obtulerunt eum Mosi et Aaron et universae multitudini 34qui recluserunt eum in carcerem nescientes quid super eo facere deberent 35dixitque Dominus ad Mosen morte moriatur homo iste obruat eum lapidibus omnis turba extra castra 36cumque eduxissent eum foras obruerunt lapidibus et mortuus est sicut praeceperat Dominus 37dixit quoque Dominus ad Mosen 38loquere filiis Israhel et dices ad eos ut faciant sibi fimbrias per angulos palliorum ponentes in eis vittas hyacinthinas 39quas cum viderint recordentur omnium mandatorum Domini nec sequantur cogitationes suas et oculos per res varias fornicantes 40sed magis memores praeceptorum Domini faciant ea sintque sancti Deo suo 41ego Dominus Deus vester qui eduxi vos de terra Aegypti ut essem vester Deus
Chapter 16
1ecce autem Core filius Isaar filii Caath filii Levi et Dathan atque Abiram filii Heliab Hon quoque filius Pheleth de filiis Ruben 2surrexerunt contra Mosen aliique filiorum Israhel ducenti quinquaginta viri proceres synagogae et qui tempore concilii per nomina vocabantur 3cumque stetissent adversum Mosen et Aaron dixerunt sufficiat vobis quia omnis multitudo sanctorum est et in ipsis est Dominus cur elevamini super populum Domini 4quod cum audisset Moses cecidit pronus in faciem 5locutusque ad Core et ad omnem multitudinem mane inquit notum faciet Dominus qui ad se pertineant et sanctos adplicabit sibi et quos elegerit adpropinquabunt ei 6hoc igitur facite tollat unusquisque turibula sua tu Core et omne concilium tuum 7et hausto cras igne ponite desuper thymiama coram Domino et quemcumque elegerit ipse erit sanctus multum erigimini filii Levi 8dixitque rursum ad Core audite filii Levi 9num parum vobis est quod separavit vos Deus Israhel ab omni populo et iunxit sibi ut serviretis ei in cultu tabernaculi et staretis coram frequentia populi et ministraretis ei 10idcirco ad se fecit accedere te et omnes fratres tuos filios Levi ut vobis etiam sacerdotium vindicetis 11et omnis globus tuus stet contra Dominum quid est enim Aaron ut murmuretis contra eum 12misit ergo Moses ut vocaret Dathan et Abiram filios Heliab qui responderunt non venimus 13numquid parum est tibi quod eduxisti nos de terra quae lacte et melle manabat ut occideres in deserto nisi et dominatus fueris nostri 14re vera induxisti nos in terram quae fluit rivis lactis et mellis et dedisti nobis possessiones agrorum et vinearum an et oculos nostros vis eruere non venimus 15iratusque Moses valde ait ad Dominum ne respicias sacrificia eorum tu scis quod ne asellum quidem umquam acceperim ab eis nec adflixerim quempiam eorum 16dixitque ad Core tu et omnis congregatio tua state seorsum coram Domino et Aaron die crastino separatim 17tollite singuli turibula vestra et ponite super ea incensum offerentes Domino ducenta quinquaginta turibula Aaron quoque teneat turibulum suum 18quod cum fecissent stantibus Mosen et Aaron 19et coacervassent adversum eos omnem multitudinem ad ostium tabernaculi apparuit cunctis gloria Domini 20locutusque Dominus ad Mosen et Aaron ait 21separamini de medio congregationis huius ut eos repente disperdam 22qui ceciderunt proni in faciem atque dixerunt fortissime Deus spirituum universae carnis num uno peccante contra omnes tua ira desaeviet 23et ait Dominus ad Mosen 24praecipe universo populo ut separetur a tabernaculis Core et Dathan et Abiram 25surrexitque Moses et abiit ad Dathan et Abiram et sequentibus eum senioribus Israhel 26dixit ad turbam recedite a tabernaculis hominum impiorum et nolite tangere quae ad eos pertinent ne involvamini in peccatis eorum 27cumque recessissent a tentoriis eorum per circuitum Dathan et Abiram egressi stabant in introitu papilionum suorum cum uxoribus et liberis omnique frequentia 28et ait Moses in hoc scietis quod Dominus miserit me ut facerem universa quae cernitis et non ex proprio ea corde protulerim 29si consueta hominum morte interierint et visitaverit eos plaga qua et ceteri visitari solent non misit me Dominus 30sin autem novam rem fecerit Dominus ut aperiens terra os suum degluttiat eos et omnia quae ad illos pertinent descenderintque viventes in infernum scietis quod blasphemaverint Dominum 31confestim igitur ut cessavit loqui disrupta est terra sub pedibus eorum 32et aperiens os suum devoravit illos cum tabernaculis suis et universa substantia 33descenderuntque vivi in infernum operti humo et perierunt de medio multitudinis 34at vero omnis Israhel qui stabat per gyrum fugit ad clamorem pereuntium dicens ne forte et nos terra degluttiat 35sed et ignis egressus a Domino interfecit ducentos quinquaginta viros qui offerebant incensum 36locutusque est Dominus ad Mosen dicens 37praecipe Eleazaro filio Aaron sacerdotis ut tollat turibula quae iacent in incendio et ignem huc illucque dispergat quoniam sanctificata sunt 38in mortibus peccatorum producatque ea in lamminas et adfigat altari eo quod oblatum sit in eis incensum Domino et sanctificata sint ut cernant ea pro signo et monumento filii Israhel 39tulit ergo Eleazar sacerdos turibula aenea in quibus obtulerant hii quos incendium devoravit et produxit ea in lamminas adfigens altari 40ut haberent postea filii Israhel quibus commonerentur ne quis accedat alienigena et qui non est de semine Aaron ad offerendum incensum Domino ne patiatur sicut passus est Core et omnis congregatio eius loquente Domino ad Mosen 41murmuravit autem omnis multitudo filiorum Israhel sequenti die contra Mosen et Aaron dicens vos interfecistis populum Domini 42cumque oreretur seditio et tumultus incresceret 43Moses et Aaron fugerunt ad tabernaculum foederis quod postquam ingressi sunt operuit nubes et apparuit gloria Domini 44dixitque Dominus ad Mosen 45recedite de medio huius multitudinis etiam nunc delebo eos cumque iacerent in terra 46dixit Moses ad Aaron tolle turibulum et hausto igne de altari mitte incensum desuper pergens cito ad populum ut roges pro eis iam enim egressa est ira a Domino et plaga desaevit 47quod cum fecisset Aaron et cucurrisset ad mediam multitudinem quam iam vastabat incendium obtulit thymiama 48et stans inter mortuos ac viventes pro populo deprecatus est et plaga cessavit 49fuerunt autem qui percussi sunt quattuordecim milia hominum et septingenti absque his qui perierant in seditione Core 50reversusque est Aaron ad Mosen ad ostium tabernaculi foederis postquam quievit interitus
Chapter 17
1et locutus est Dominus ad Mosen dicens 2loquere ad filios Israhel et accipe ab eis virgas singulas per cognationes suas a cunctis principibus tribuum virgas duodecim et uniuscuiusque nomen superscribes virgae suae 3nomen autem Aaron erit in tribu Levi et una virga cunctas eorum familias continebit 4ponesque eas in tabernaculo foederis coram testimonio ubi loquar ad te 5quem ex his elegero germinabit virga eius et cohibebo a me querimonias filiorum Israhel quibus contra vos murmurant 6locutusque est Moses ad filios Israhel et dederunt ei omnes principes virgas per singulas tribus fueruntque virgae duodecim absque virga Aaron 7quas cum posuisset Moses coram Domino in tabernaculo testimonii 8sequenti die regressus invenit germinasse virgam Aaron in domo Levi et turgentibus gemmis eruperant flores qui foliis dilatatis in amigdalas deformati sunt 9protulit ergo Moses omnes virgas de conspectu Domini ad cunctos filios Israhel videruntque et receperunt singuli virgas suas 10dixitque Dominus ad Mosen refer virgam Aaron in tabernaculum testimonii ut servetur ibi in signum rebellium filiorum et quiescant querellae eorum a me ne moriantur 11fecitque Moses sicut praeceperat Dominus 12dixerunt autem filii Israhel ad Mosen ecce consumpti sumus omnes perivimus 13quicumque accedit ad tabernaculum Domini moritur num usque ad internicionem cuncti delendi sumus
Chapter 18
1dixitque Dominus ad Aaron tu et filii tui et domus patris tui tecum portabitis iniquitatem sanctuarii et tu et filii tui simul sustinebitis peccata sacerdotii vestri 2sed et fratres tuos de tribu Levi et sceptro patris tui sume tecum praestoque sint et ministrent tibi tu autem et filii tui ministrabitis in tabernaculo testimonii 3excubabuntque Levitae ad praecepta tua et ad cuncta opera tabernaculi ita dumtaxat ut ad vasa sanctuarii et altare non accedant ne et illi moriantur et vos pereatis simul 4sint autem tecum et excubent in custodiis tabernaculi et in omnibus caerimoniis eius alienigena non miscebitur vobis 5excubate in custodia sanctuarii et in ministerio altaris ne oriatur indignatio super filios Israhel 6ego dedi vobis fratres vestros Levitas de medio filiorum Israhel et tradidi donum Domino ut serviant in ministeriis tabernaculi eius 7tu autem et filii tui custodite sacerdotium vestrum et omnia quae ad cultum altaris pertinent et intra velum sunt per sacerdotes administrabuntur si quis externus accesserit occidetur 8locutus est Dominus ad Aaron ecce dedi tibi custodiam primitiarum mearum omnia quae sanctificantur a filiis Israhel tibi tradidi et filiis tuis pro officio sacerdotali legitima sempiterna 9haec ergo accipies de his quae sanctificantur et oblata sunt Domino omnis oblatio et sacrificium et quicquid pro peccato atque delicto redditur mihi et cedet in sancta sanctorum tuum erit et filiorum tuorum 10in sanctuario comedes illud mares tantum edent ex eo quia consecratum est tibi 11primitias autem quas voverint et obtulerint filii Israhel tibi dedi et filiis ac filiabus tuis iure perpetuo qui mundus est in domo tua vescetur eis 12omnem medullam olei et vini ac frumenti quicquid offerunt primitiarum Domino tibi dedi 13universa frugum initia quas gignit humus et Domino deportantur cedent in usus tuos qui mundus est in domo tua vescetur eis 14omne quod ex voto reddiderint filii Israhel tuum erit 15quicquid primum erumpet e vulva cunctae carnis quam offerunt Domino sive ex hominibus sive de pecoribus fuerit tui iuris erit ita dumtaxat ut pro hominis primogenito pretium accipias et omne animal quod inmundum est redimi facias 16cuius redemptio erit post unum mensem siclis argenti quinque pondere sanctuarii siclus viginti obolos habet 17primogenitum autem bovis et ovis et caprae non facies redimi quia sanctificata sunt Domino sanguinem tantum eorum fundes super altare et adipes adolebis in suavissimum odorem Domino 18carnes vero in usum tuum cedent sicut pectusculum consecratum et armus dexter tua erunt 19omnes primitias sanctuarii quas offerunt filii Israhel Domino tibi dedi et filiis ac filiabus tuis iure perpetuo pactum salis est sempiternum coram Domino tibi ac filiis tuis 20dixitque Dominus ad Aaron in terra eorum nihil possidebitis nec habebitis partem inter eos ego pars et hereditas tua in medio filiorum Israhel 21filiis autem Levi dedi omnes decimas Israhelis in possessionem pro ministerio quo serviunt mihi in tabernaculo foederis 22ut non accedant ultra filii Israhel ad tabernaculum nec committant peccatum mortiferum 23solis filiis Levi mihi in tabernaculo servientibus et portantibus peccata populi legitimum sempiternum erit in generationibus vestris nihil aliud possidebunt 24decimarum oblatione contenti quas in usus eorum et necessaria separavi 25locutusque est Dominus ad Mosen dicens 26praecipe Levitis atque denuntia cum acceperitis a filiis Israhel decimas quas dedi vobis primitias earum offerte Domino id est decimam partem decimae 27ut reputetur vobis in oblationem primitivorum tam de areis quam de torcularibus 28et universis quorum accipitis primitias offerte Domino et date Aaron sacerdoti 29omnia quae offertis ex decimis et in donaria Domini separatis optima et electa erunt 30dicesque ad eos si praeclara et meliora quaeque obtuleritis ex decimis reputabitur vobis quasi de area et torculari dederitis primitias 31et comedetis eas in omnibus locis vestris tam vos quam familiae vestrae quia pretium est pro ministerio quo servitis in tabernaculo testimonii 32et non peccabitis super hoc egregia vobis et pinguia reservantes ne polluatis oblationes filiorum Israhel et moriamini
Chapter 19
1locutusque est Dominus ad Mosen et Aaron dicens 2ista est religio victimae quam constituit Dominus praecipe filiis Israhel ut adducant ad te vaccam rufam aetatis integrae in qua nulla sit macula nec portaverit iugum 3tradetisque eam Eleazaro sacerdoti qui eductam extra castra immolabit in conspectu omnium 4et tinguens digitum in sanguine eius asperget contra fores tabernaculi septem vicibus 5conburetque eam cunctis videntibus tam pelle et carnibus eius quam sanguine et fimo flammae traditis 6lignum quoque cedrinum et hysopum coccumque bis tinctum sacerdos mittet in flammam quae vaccam vorat 7et tunc demum lotis vestibus et corpore suo ingredietur in castra commaculatusque erit usque ad vesperam 8sed et ille qui conbuserit eam lavabit vestimenta sua et corpus et inmundus erit usque ad vesperam 9colliget autem vir mundus cineres vaccae et effundet eos extra castra in loco purissimo ut sint multitudini filiorum Israhel in custodiam et in aquam aspersionis quia pro peccato vacca conbusta est 10cumque laverit qui vaccae portaverat cineres vestimenta sua inmundus erit usque ad vesperum habebunt hoc filii Israhel et advenae qui habitant inter eos sanctum iure perpetuo 11qui tetigerit cadaver hominis et propter hoc septem diebus fuerit inmundus 12aspergetur ex hac aqua die tertio et septimo et sic mundabitur si die tertio aspersus non fuerit septimo non poterit emundari 13omnis qui tetigerit humanae animae morticinum et aspersus hac commixtione non fuerit polluet tabernaculum Domini et peribit ex Israhel quia aqua expiationis non est aspersus inmundus erit et manebit spurcitia eius super eum 14ista est lex hominis qui moritur in tabernaculo omnes qui ingrediuntur tentorium illius et universa vasa quae ibi sunt polluta erunt septem diebus 15vas quod non habuerit operculum nec ligaturam desuper inmundum erit 16si quis in agro tetigerit cadaver occisi hominis aut per se mortui sive os illius vel sepulchrum inmundus erit septem diebus 17tollent de cineribus conbustionis atque peccati et mittent aquas vivas super eos in vas 18in quibus cum homo mundus tinxerit hysopum asperget eo omne tentorium et cunctam supellectilem et homines huiuscemodi contagione pollutos 19atque hoc modo mundus lustrabit inmundum tertio et septimo die expiatusque die septimo lavabit et se et vestimenta sua et mundus erit ad vesperam 20si quis hoc ritu non fuerit expiatus peribit anima illius de medio ecclesiae quia sanctuarium Domini polluit et non est aqua lustrationis aspersus 21erit hoc praeceptum legitimum sempiternum ipse quoque qui aspergit aquas lavabit vestimenta sua omnis qui tetigerit aquas expiationis inmundus erit usque ad vesperam 22quicquid tetigerit inmundus inmundum faciet et anima quae horum quippiam tetigerit inmunda erit usque ad vesperum
Chapter 20
1veneruntque filii Israhel et omnis multitudo in desertum Sin mense primo et mansit populus in Cades mortuaque est ibi Maria et sepulta in eodem loco 2cumque indigeret aqua populus coierunt adversum Mosen et Aaron 3et versi in seditionem dixerunt utinam perissemus inter fratres nostros coram Domino 4cur eduxistis ecclesiam Domini in solitudinem ut et nos et nostra iumenta moriantur 5quare nos fecistis ascendere de Aegypto et adduxistis in locum istum pessimum qui seri non potest qui nec ficum gignit nec vineas nec mala granata insuper et aquam non habet ad bibendum 6ingressusque Moses et Aaron dimissa multitudine tabernaculum foederis corruerunt proni in terram et apparuit gloria Domini super eos 7locutusque est Dominus ad Mosen dicens 8tolle virgam et congrega populum tu et Aaron frater tuus et loquimini ad petram coram eis et illa dabit aquas cumque eduxeris aquam de petra bibet omnis multitudo et iumenta eius 9tulit igitur Moses virgam quae erat in conspectu Domini sicut praeceperat ei 10congregata multitudine ante petram dixitque eis audite rebelles et increduli num de petra hac vobis aquam poterimus eicere 11cumque elevasset Moses manum percutiens virga bis silicem egressae sunt aquae largissimae ita ut et populus biberet et iumenta 12dixitque Dominus ad Mosen et Aaron quia non credidistis mihi ut sanctificaretis me coram filiis Israhel non introducetis hos populos in terram quam dabo eis 13haec est aqua Contradictionis ubi iurgati sunt filii Israhel contra Dominum et sanctificatus est in eis 14misit interea nuntios Moses de Cades ad regem Edom qui dicerent haec mandat frater tuus Israhel nosti omnem laborem qui adprehendit nos 15quomodo descenderint patres nostri in Aegyptum et habitaverimus ibi multo tempore adflixerintque nos Aegyptii et patres nostros 16et quomodo clamaverimus ad Dominum et exaudierit nos miseritque angelum qui eduxerit nos de Aegypto ecce in urbe Cades quae est in extremis finibus tuis positi 17obsecramus ut nobis transire liceat per terram tuam non ibimus per agros nec per vineas non bibemus aquas de puteis tuis sed gradiemur via publica nec ad dextram nec ad sinistram declinantes donec transeamus terminos tuos 18cui respondit Edom non transibis per me alioquin armatus occurram tibi 19dixeruntque filii Israhel per tritam gradiemur viam et si biberimus aquas tuas nos et pecora nostra dabimus quod iustum est nulla erit in pretio difficultas tantum velociter transeamus 20at ille respondit non transibis statimque egressus est obvius cum infinita multitudine et manu forti 21nec voluit adquiescere deprecanti ut concederet transitum per fines suos quam ob rem devertit ab eo Israhel 22cumque castra movissent de Cades venerunt in montem Or qui est in finibus terrae Edom 23ubi locutus est Dominus ad Mosen 24pergat inquit Aaron ad populos suos non enim intrabit terram quam dedi filiis Israhel eo quod incredulus fuerit ori meo ad aquas Contradictionis 25tolle Aaron et filium eius cum eo et duces eos in montem Or 26cumque nudaveris patrem veste sua indues ea Eleazarum filium eius et Aaron colligetur et morietur ibi 27fecit Moses ut praeceperat Dominus et ascenderunt in montem Or coram omni multitudine 28cumque Aaron spoliasset vestibus suis induit eis Eleazarum filium eius 29illo mortuo in montis supercilio descendit cum Eleazaro 30omnis autem multitudo videns occubuisse Aaron flevit super eo triginta diebus per cunctas familias suas
Chapter 21
1quod cum audisset Chananeus rex Arad qui habitabat ad meridiem venisse scilicet Israhel per exploratorum viam pugnavit contra illum et victor existens duxit ex eo praedam 2at Israhel voto se Domino obligans ait si tradideris populum istum in manu mea delebo urbes eius 3exaudivitque Dominus preces Israhel et tradidit Chananeum quem ille interfecit subversis urbibus eius et vocavit nomen loci illius Horma id est anathema 4profecti sunt autem et de monte Or per viam quae ducit ad mare Rubrum ut circumirent terram Edom et taedere coepit populum itineris ac laboris 5locutusque contra Deum et Mosen ait cur eduxisti nos de Aegypto ut moreremur in solitudine deest panis non sunt aquae anima nostra iam nausiat super cibo isto levissimo 6quam ob rem misit Dominus in populum ignitos serpentes ad quorum plagas et mortes plurimorum 7venerunt ad Mosen atque dixerunt peccavimus quia locuti sumus contra Dominum et te ora ut tollat a nobis serpentes oravit Moses pro populo 8et locutus est Dominus ad eum fac serpentem et pone eum pro signo qui percussus aspexerit eum vivet 9fecit ergo Moses serpentem aeneum et posuit pro signo quem cum percussi aspicerent sanabantur 10profectique filii Israhel castrametati sunt in Oboth 11unde egressi fixere tentoria in Hieabarim in solitudine quae respicit Moab contra orientalem plagam 12et inde moventes venerunt ad torrentem Zared 13quem relinquentes castrametati sunt contra Arnon quae est in deserto et prominet in finibus Amorrei siquidem Arnon terminus est Moab dividens Moabitas et Amorreos 14unde dicitur in libro bellorum Domini sicut fecit in mari Rubro sic faciet in torrentibus Arnon 15scopuli torrentium inclinati sunt ut requiescerent in Ar et recumberent in finibus Moabitarum 16ex eo loco apparuit puteus super quo locutus est Dominus ad Mosen congrega populum et dabo ei aquam 17tunc cecinit Israhel carmen istud ascendat puteus concinebant 18puteus quem foderunt principes et paraverunt duces multitudinis in datore legis et in baculis suis de solitudine Matthana 19de Matthana Nahalihel de Nahalihel in Bamoth 20de Bamoth vallis est in regione Moab in vertice Phasga et quod respicit contra desertum 21misit autem Israhel nuntios ad Seon regem Amorreorum dicens 22obsecro ut transire mihi liceat per terram tuam non declinabimus in agros et vineas non bibemus aquas ex puteis via regia gradiemur donec transeamus terminos tuos 23qui concedere noluit ut transiret Israhel per fines suos quin potius exercitu congregato egressus est obviam in desertum et venit in Iasa pugnavitque contra eum 24a quo percussus est in ore gladii et possessa est terra eius ab Arnon usque Iebboc et filios Ammon quia forti praesidio tenebantur termini Ammanitarum 25tulit ergo Israhel omnes civitates eius et habitavit in urbibus Amorrei in Esebon scilicet et viculis eius 26urbs Esebon fuit regis Seon Amorrei qui pugnavit contra regem Moab et tulit omnem terram quae dicionis illius fuerat usque Arnon 27idcirco dicitur in proverbio venite in Esebon aedificetur et construatur civitas Seon 28ignis egressus est de Esebon flamma de oppido Seon et devoravit Ar Moabitarum et habitatores excelsorum Arnon 29vae tibi Moab peristi popule Chamos dedit filios eius in fugam et filias in captivitatem regi Amorreorum Seon 30iugum ipsorum disperiit ab Esebon usque Dibon lassi pervenerunt in Nophe et usque Medaba