Quid est, quod artum circulum

sol iam recurrens deserit?

Christusne terris nascitur,

qui lucis auget tramitem?

  5Heu quam fugacem gratiam

festina volvebat dies,

quam pene subductam facem

sensim recisa extinxerat!

Caelum nitescat laetius,

  10gratetur et gaudens humus,

scandit gradatim denuo

iubar priores lineas.

Emerge dulcis pusio,

quem mater edit castitas,

  15parens et expers coniugis,

mediator et duplex genus.

Ex ore quamlibet Patris

sis ortus et verbo editus,

tamen paterno in pectore

  20sophia callebas prius.

Quae prompta caelum condidit,

caelum diemque et cetera,

virtute verbi effecta sunt

haec cuncta: nam verbum Deus.

  25Sed ordinatis seculis,

rerumque digesto statu

fundator ipse et artifex

permansit in Patris sinu,

donec rotata annalium

  30transvolverentur milia,

atque ipse peccantem diu

dignatus orbera viseret.

Nam caeca vis mortalium

venerans inanes nenias

  35vel aera vel saxa algida,

vel ligna credebat Deum.

Haec dum sequuntur, perfidi

praedonis in ius venerant,

et mancipatam fumido

  40vitam barathro inmerserant:

Stragem sed istam non tulit

Christus cadentum gentium

inpune ne forsan sui

Patris periret fabrica.

  45Mortale corpus induit,

ut excitato corpore

mortis catenam frangeret

hominemque portaret Patri.

Hic ille natalis dies,

  50quo te creator arduus

spiravit et limo indidit

sermone carnem glutinans.

Sentisne, virgo nobilis,

matura per fastidia

  55pudoris intactum decus

honore partus crescere?

O quanta rerum gaudia

alvus pudica continet,

ex qua novellum seculum

  60procedit et lux aurea!

Vagitus ille exordium

vernantis orbis prodidit,

nam tunc renatus sordidum

mundus veternum depulit.

  65Sparsisse tellurem reor

rus omne densis floribus,

ipsasque arenas syrtium

fragrasse nardo et nectare.

Te cuncta nascentem puer

  70sensere dura et barbara,

victusque saxorum rigor

obduxit herbam cotibus.

Iam mella de scopulis fluunt,

iam stillat ilex arido

  75sudans amomum stipite,

iam sunt myricis balsama.

O sancta praesepis tui,

aeterne rex, cunabula,

populisque per seclum sacra

  80mutis et ipsis credita.

Adorat haec brutum pecus

indocta turba scilicet,

adorat excors natio,

vis cuius in pastu sita est.

  85Sed cum fideli spiritu

concurrat ad praesepia

pagana gens et quadrupes,

sapiatque quod brutum fuit:

Negat patrum prosapia

  90perosa praesentem Deum:

credas venenis ebriam

furiisve lymphatam rapi.

Quid prona per scelus ruis?

agnosce, si quidquam tibi

  95mentis resedit integrae,

ducem tuorum principum.

Hunc, quem latebra et obstetrix,

et virgo feta, et cunulae

et inbecilla infantia

  100regem dederunt gentibus,

peccator intueberis

celsum coruscis nubibus,

deiectus ipse et inritus

plangens reatum fletibus:

  105Cum vasta signum bucina

terris cremandis miserit,

et scissus axis cardinem

mundi ruentis solverit:

Insignis ipse et praeminens

  110meritis rependet congrua,

his lucis usum perpetis,

illis gehennam et tartarum.

Iudaea tunc fulmen crucis

experta, qui sit, senties,

  115quem te furoris praesule

mors hausit et mox reddidit.