__________________________________________________________________ Title: Cebuano Ang Biblia, Pinadayag Version Creator(s): Anonymous Language: Rights: Public Domain CCEL Subjects: All; Bible; LC Call no: BS335 LC Subjects: The Bible Modern texts and versions Non-European languages Languages of Oceania __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ ^1 Sa sinugdan gibuhat sa Dios ang mga langit ug ang yuta. ^2Ug ang yuta awa-aw ug walay sulod; ug ang kangitngit diha sa ibabaw sa nawong sa kahiladman; ug ang Espiritu sa Dios naglihok sa ibabaw sa nawong sa mga tubig. ^3 Ug miingon ang Dios: Mahimo ang kahayag: ug dina ang kahayag. ^4Ug nakita sa Dios ang kahayag nga kini maayo; ug gilain sa Dios ang kahayag gikan sa kangitngit. ^5Ug gihinganlan sa Dios ang kahayag nga Adlaw, ug ang kangitngit gihinganlan niya nga Gabii: ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, usa ka adlaw. ^6 Ug miingon ang Dios: Mahimo ang usa ka hawan sa taliwala sa mga tubig, ug pagabahinon niini ang mga tubig gikan sa mga tubig. ^7Ug gibuhat sa Dios ang hawan ug gilain ang mga tubig nga diha sa ilalum sa hawan gikan sa mga tubig nga diha sa ibabaw sa hawan; ug nahimo kini. ^8Ug gihinganlan sa Dios ang hawan nga Langit. Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikaduha. ^9 Ug miingon ang Dios: Matingub ang mga tubig nga anaa sa ilalum sa mga langit ngadto sa usa ka dapit ug tumungha ang yuta nga mamala: ug nahimo kini. ^10Ug ang mamala nga dapit gihinganlan sa Dios nga Yuta; ug ang katilingban sa mga tubig iyang gihinganlan nga mga Dagat: ug nakita sa Dios nga kini maayo. ^11Ug miingon ang Dios: Magpaturok ang yuta ug balili, talamnon nga magahatag ug binhi; ug himunga nga mga kahoy nga magahatag ug bunga ingon sa ilang matang diin anaa kaniya ang iyang binhi sa ibabaw sa yuta: ug nahimo kini. ^12Ug ang yuta nagpaturok ug balili, talamnon nga nagahatag ug binhi, ingon sa ilang matang; ug mga kahoy nga nagahatag ug bunga, nga maoy binhi niini, ingon sa ilang matang, ug nakita sa Dios nga kini maayo. ^13Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikatolo. ^14 Ug miingon ang Dios: Mahimo ang mga kahayag sa hawan sa langit aron sa pagbulag sa adlaw gikan sa gabii; ug himoa sila nga alang sa mga ilhanan, ug alang sa mga panahon, ug alang sa mga adlaw ug sa mga katuigan; ^15Ug himoa sila nga mga kahayag sa hawan sa langit aron sa paghatag ug kahayag sa ibabaw sa yuta: ug nahimo kini. ^16Ug gibuhat sa Dios ang duruha ka dagkung mga kahayag: ang labing dakung kahayag sa paghari sa adlaw ug ang labing diyutay nga kahayag sa paghari sa gabii; gibuhat usab niya ang mga bitoon. ^17Ug gibutang sila sa Dios sa hawan sa langit, aron magaiwag sa ibabaw sa yuta, ^18Ug aron sa paghari sa adlaw ug sa gabii, ug aron sa pagbulag sa kahayag gikan sa kangitngit: ug nakita sa Dios nga kini maayo. ^19Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikaupat. ^20 Ug miingon ang Dios: Dumagsang sa mga tubig ang duot sa mga binuhat nga buhi, ug manglupad ang mga langgam sa ibabaw sa yuta diha sa hawan sa langit. ^21Ug gibuhat sa Dios ang dagkung mga mananap, ug ang tanang mga binuhat nga buhi nga nagalihok nga mitungha sa mga tubig, ingon sa ilang matang ug ang tagsatagsa ka langgam nga pak-an, ingon sa iyang matang: ug nakita sa Dios nga kini maayo. ^22Ug gipanalanginan sila sa Dios, nga nagaingon: Sumanay ug dumaghan kamo, ug pun-on ninyo ang mga tubig sa mga dagat, ug padaghanon ang mga langgam sa yuta. ^23Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikalima. ^24 Ug miingon ang Dios: Magpatubo ang yuta ug mga binuhat nga buhi ingon sa ilang matang, mga kahayopan, ug mga butang nga nakagamang sa yuta , ug mga mananap sa yuta ingon sa ilang matang: ug nahimo kini. ^25Ug gibuhat sa Dios ang mga mananap sa yuta ingon sa ilang matang, ug ang kahayopan ingon sa ilang matang, ug ngatanan nga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta ingon sa ilang matang: ug nakita sa Dios nga kini maayo. ^26 Ug miingon ang Dios: Buhaton nato ang tawo sumala sa atong dagway, ingon sa kasama nato; ug magabuot sila sa mga isda sa dagat, ug sa mga langgam sa kalangitan, ug sa mga kahayopan, ug sa tibook nga yuta, ug sa tanan nga nagakamang sa ibabaw sa yuta. ^27Ug gibuhat sa Dios ang tawo sa iyang kaugalingong dagway, sa dagway sa Dios gibuhat niya sila, lalake ug babaye iyang gibuhat sila. ^28Ug gipanalanginan sila sa Dios, ug miingon ang Dios kanila: Sumanay ug dumaghan kamo, ug pun-on ninyo ang yuta, ug magagahum kamo niini, ug magbaton kamo sa pagbulot-an sa ibabaw sa mga isda sa dagat, ug sa mga langgam sa kalangitan, ug ibabaw sa tanan nga binuhat nga buhi nga nagalihok sa ibabaw sa yuta. ^29 Ug miingon ang Dios: Tan-awa, gihatagan ko kamo sa tanan nga balili nga nagahatag ug binhi, nga anaa sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta, ug sa tanan nga kahoy nga may bunga sa kahoy nga nagahatag ug binhi, aron alang kaninyo kini mahimong kalan-on; ^30Ug sa tanan nga mananap sa yuta, ug sa tanang langgam sa kalangitan, ug sa tanang butang nga nagakamang sa ibabaw sa yuta, nga adunay kinabuhi, gihatag ko ang tanan nga balili nga lunhaw, aron ilang kan-on: ug nahimo kini. ^31 Ug nakita sa Dios ang tanang butang nga iyang gibuhat, ug tan-awa, kini maayo kaayo. Ug dihay kahaponon ug dihay kabuntagon, adlaw nga ikaunom. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahuman ang mga langit ug ang yuta ug ang tibook nga panon kanila. ^2Ug sa adlaw nga ikapito natapus sa Dios ang buhat nga iyang gihimo; ug mipahulay siya sa adlaw nga ikapito gikan sa tanan niyang mga buhat nga iyang nahimo. ^3Ug gipanalanginan sa Dios ang adlaw nga ikapito, ug nagbalaan niini; tungod kay niini nagpahulay siya gikan sa tanan niyang buhat nga gibuhat ug nahimo sa Dios. ^4 Kini mao ang mga sinugdan sa mga langit ug sa yuta, sa pagbuhat kanila, sa adlaw nga si Jehova nga Dios naghimo sa yuta ug sa langit. ^5Ug wala pay tanum sa kapatagan nga diha sa ibabaw sa yuta, ug wala pay tanum sa kapatagan nga misugod sa pagturok, kay si Jehova nga Dios wala pa magpaulan sa ibabaw sa yuta, ug wala pay tawo nga makauma sa yuta. ^6Apan dihay misaka nga gabon gikan sa yuta nga nagbubo sa tibook nga nawong sa yuta. ^7Ug giumol ni Jehova nga Dios ang tawo gikan sa abog sa yuta, ug gihuypan niya sa mga buho sa iyang ilong sa gininhawa sa kinabuhi, ug ang tawo nahimong kalag nga may kinabuhi. ^8 Ug si Jehova nga Dios nagbuhat ng usa ka tanaman sa silangan sa Eden ug gibutang niya didto ang tawo nga iyang giumol. ^9Ug nagpaturok si Jehova nga Dios gikan sa yuta sa tanan nga kahoy nga makapahimuot sa igtatan-aw, ug maayo nga kalan-on: ug ang kahoy usab nga sa kinabuhi diha sa taliwala sa tanaman, ug ang kahoy sa pag-ila sa maayo ug sa dautan. ^10Ug migula gikan sa Eden ang usa ka suba sa pagtubig sa tanaman ug gikan didto nabahin kini ug nahimong upat ka mga sanga. ^11Ang ngalan sa usa Pison: Kini mao ang nagalikos sa tibook nga yuta sa Habila nga didto adunay bulawan. ^12Ug ang bulawan niadtong yutaa maayo: didto usab may bdelio ug onyx nga bato. ^13Ug ang ngalan sa ikaduha ka suba Gihon: kini mao ang nagalikos sa tibook nga yuta sa Etiopia. ^14Ug ang ngalan sa ikatolo ka suba Hidekel: kini mao ang nagapadulong ngadto sa atbang sa Asiria. Ug ang ikaupat ka suba mao ang Eufrates. ^15Ug gikuha ni jehova nga Dios ang tawo ug gibutang siya tanaman sa Eden, aron kini iyang atimanon ug bantayan. ^16 Ug si Jehova nga Dios nagsugo sa tawo nga nagaingon: Makakaon ka sa tanan nga kahoy sa tanaman: ^17Apan sa kahoy nga sa pag-ila sa maayo ug sa dautan, dili ka magkaon niini; kay sa adlaw nga mokaon ka niini, mamatay ka gayud. ^18 Ug miingon si Jehova nga Dios: Dili maayo nga ang tawo mag-inusara; pagabuhatan ko siya ug katabang nga angay kaniya. ^19Ug giumol ni Jehova nga Dios gikan sa yuta ang tanang mga mananap sa kapatagan, ug ang tanan nga langgam sa kalangitan, ug sila gidala niya kang Adam aron makita niya kong unsaon niya paghingalan kanila: ug ang tanan nga gihinganlan ni Adam sa mga mananap nga buhi, kana mao ang ngalan niini. ^20Ug gihatagan ni Adam ug mga ngalan ang tanan nga kahayopan ug ang mga langgam sa kalangitan ug ang tanan nga mga mananap sa kapatagan; apan alang kang Adam walay hingkaplagan nga katabang nga angay kaniya. ^21 Ug gipahinanok ni Jehova nga Dios si Adam ug nahakatulog siya; unya mikuha siya ug usa sa iyang mga gusok ug gitakpan niya ang unod sa dapit niini. ^22Ug ang gusok nga gikuha ni Jehova nga Dios gikan sa tawo gibuhat niya nga usa ka babaye, ug iyang gidala siya ngadto sa lalake. ^23Ug miingon si Adam: Kini mao karon ang bukog sa akong mga bukog, ug unod sa akong unod; siya paganganlan nga Babaye, kay gikuha siya gikan sa Lalake. ^24Tungod niini, ang lalake magabiya sa iyang amahan ug sa iyang inahan, ug moipon siya sa iyang asawa, ug sila mahimong usa ka unod. ^25Ug silang duruha mga hubo, si Adam ug ang iyang asawa, ug sila wala mangaulaw. __________________________________________________________________ ^1 Karon, ang bitin malalangon labi pa kay sa ngatanan nga mga mananap sa kapatagan nga gibuhat ni Jehova nga Dios. Ug nag-ingon siya sa babaye: Diay, nag-ingon ang Dios: Dili kamo makakaon sa tanan nga mga kahoy sa tanaman? ^2Ug ang babaye mitubag sa bitin: Makakaon kami sa bunga sa mga kahoy sa tanaman: ^3Apan sa bunga sa kahoy nga anaa sa taliwala sa tanaman, miingon ang Dios; Dili kamo magkaon niana, bisan maghikap niana, aron kamo dili mamatay. ^4Ug ang bitin miingon sa babaye: Dili gayud kamo mamatay. ^5Kay hingbaloan sa Dios, nga sa adlaw nga kamo mokaon niini mangabuka ang inyong mga mata, ug mahimo kamo nga sama sa Dios, nga manghibalo sa maayo ug sa dautan. ^6 Ug sa nakita sa babaye nga ang kahoy maayo nga kan-on ug nga kini makalipay sa mga mata, ug nga ang kahoy takus tinguhaon aron makapahimong makinaadmanon sa tawo, mikuha siya sa bunga niini ug mikaon; ug gihatagan usab niya ang iyang bana, kauban niya, ug mikaon siya. ^7Ug nangabuka ang mga mata nilang duha, ug sila nanghibalo nga sila mga hubo; ug nanagtahi sila sa mga dahon sa higuera, ug nanagbuhat ug mga tapis alang sa ilang kaugalingon. ^8Ug hingdunggan nila ang tingog ni Jehova nga Dios nga nagalakaw sa tanaman sa kabugnaw sa adlaw, ug nanagtago ang tawo ug ang iyang asawa gikan sa atubangan ni Jehova nga Dios, sa taliwala sa mga kakahoyan sa tanaman. ^9 Ug si Jehova nga Dios nagtawag sa tawo, ug nag-ingon kaniya: Hain ka? ^10Ug mitubag siya: Hingdunggan ko ang imong tingog sa tanaman, ug nahadlok ako, kay hubo ako, ug mingtago ako. ^11 Ug miingon siya: Kinsa ba ang nag-ingon kanimo nga hubo ikaw? Mikaon ka ba sa kahoy nga gisugo ko kanimo nga dili mo pagakan-on? ^12Ug ang tawo miingon: Ang babaye nga gihatag mo kanako nga akong igauban, siya naghatag kanako sa kahoy, ug mikaon ako. ^13Ug si Jehova nga Dios nag-ingon sa babaye: Unsa kining imong gibuhat? Ug nag-ingon ang babaye: Ang bitin naglimbong kanako, ug mikaon ako. ^14 Ug si Jehova nga Dios nag-ingon sa bitin: Tungod kay ikaw nagbuhat niini, tinunglo ikaw labi pa kay sa tanan nga mga kahayopan, ug labaw sa tanan nga mga mananap sa kapatagan; sa imong tiyan magakamang ka, ug magakaon ikaw sa abog sa tanan nga mga adlaw sa imong kinabuhi. ^15Ug ibutang ko ang panagkaaway sa taliwala mo ug sa babaye, ug sa taliwala sa imong kaliwat ug sa iyang kaliwat; siya magasamad sa imong ulo, ug ikaw magasamad sa iyang tikod. ^16 Nag-ingon siya sa babaye: Pagadaghanon ko sa hilabihan gayud ang imong mga kasakit ug ang imong mga pagpanamkon; ug sa may kasakit ikaw magapanganak ug mga anak; ug ang imong tinguha mao ang pagpangandoy sa imong bana, ug siya magabuot kanimo. ^17 Ug miingon siya kang Adam: Tungod kay gipatalinghugan mo ang tingog sa imong asawa, ug nagkaon ka sa kahoy nga gisugo ko kanimo sa pag-ingon: Dili ka magkaon niini: tinunglo ang yuta tungod kanimo; pinaagi sa kahago magakaon ka gikan niini sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi; ^18Kini magapaturok usab kanimo ug mga sampinit ug mga kadyapa; ug magakaon ka sa mga hilamon sa kapatagan. ^19Sa singot sa imong nawong magakaon ikaw sa tinapay, hangtud nga mopauli ka sa yuta; tungod kay gikan niini gikuha ikaw; kay abog ka, ug sa abog ikaw mopauli. ^20 Ug gihinganlan sa tawo ang ngalan sa iyang asawa si Eva, tungod kay siya mao ang inahan sa ngatanan nga adunay kinabuhi. ^21 Ug si Jehova nga Dios nagbuhat alang kang Adam ug sa iyang asawa mga sinina nga panit, ug iyang gibistihan sila. ^22 Ug miingon si Jehova nga Dios, Ania karon, ang tawo nahimo nga ingon nga usa kanato, sa pagkahibalo sa maayo ug sa dautan; ug karon, tingali unya ituy-od niya ang iyang kamot ug mokuha usab sa kahoy sa kinabuhi, ug mokaon, ug mabuhi sa gihapon ^23Tungod niini gihinginlan siya ni Jehova nga Dios gikan sa tanaman sa Eden, aron sa pag-uma sa yuta nga gikuhaan kaniya. ^24Busa gipapahawa niya ang tawo, ug gibutang niya sa may silangan sa tanaman sa Eden ang mga querubin, ug ang siga sa usa ka espada nga nagalisoliso, aron sa pagbantay sa dalan sa kahoy sa kinabuhi. __________________________________________________________________ ^1 Ang tawo miila kang Eva nga iyang asawa; ug kini nanamkon ug nag-anak kang Cain, ug miingon: Nakabaton ako ug usa ka lalake tungod sa panabang ni Jehova. ^2Ug unya usab nag-anak siya kang Abel nga iyang igsoon. Ug si Abel magbalantay sa mga carnero; apan si Cain mag-uuma sa yuta. ^3 Ug sa nagairog ang panahon, nahitabo nga si Cain nagdala gikan sa mga abut sa yuta usa ka halad kang Jehova. ^4Ug si Abel nagdala usab sa mga panganay sa iyang mga carnero ug sa mga matambok niini ug gitamod ni Jehova si Abel, ug ang iyang halad. ^5Apan kang Cain ug sa iyang hatad wala siyay pagtamod. Ug nangisog si Cain sa hilabihan gayud, ug nangil-ad ang iyang panagway. ^6 Ug si Jehova miingon kang Cain: Nganong nasuko ikaw, ug nganong nagngil-ad ang imong panagway? ^7Kong maayo ang imong gibuhat, kini dili ba pagadayegon? Ug kong dili ka magbuhat ug maayo, ang sala nagahay-ad sa ganghaan; ug kanimo mamao ang iyang tinguha; apan ikaw magabuot niini. ^8 Ug namulong si Cain kang Abel nga iyang igsoon. Ug nahitabo, nga sa didto sila sa kapatagan, si Cain mitindog batok kang Abel nga iyang igsoon, ug iyang gipatay siya. ^9 Ug miingon si Jehova kang Cain, Hain si Abel nga imong igsoon? Ug mitubag siya, Ambut: magbalantay ba ako sa akong igsoon? ^10Ug miingon siya, Unsa ang gibuhat mo? Ang tingog sa dugo sa imong igsoon nagatu-aw kanako gikan sa yuta. ^11Ug karon tinunglo ikaw sa yuta, nga nagbuka sa iyang baba sa pagdawat sa dugo sa imong igsoon gikan sa imong kamot; ^12Sa diha nga magauma ikaw sa yuta, dili na kini magahatag kanimo sa iyang kusog; magalaaglaag ug magadumuloong ikaw sa yuta. ^13 Ug miingon si Cain kang Jehova, Ang akong silot labi nang daku kay sa akong mamaantus. ^14Ania karon ginaabug mo ako niining adlawa gikan sa nawong sa yuta, ug ako magatago gikan sa imong atubangan; magalaaglaag ug magadumuloong ako sa yuta ug mahitabo nga bisan kinsa ang makakita kanako, mopatay kanako. ^15Ug si Jehova miingon kaniya: Sa tungod niana bisan kinsa nga magapatay kang Cain, ang panimalus ipahamtang kaniya sa pito ka pilo. Ug gibutangan ni Jehova ug patik si Cain aron siya dili pagapatyon ni bisan kinsa nga makakita kaniya. ^16 Ug mipahawa si Cain sa atubangan ni Jehova, ug mipuyo sa yuta sa Nod sa silangan sa Eden. ^17Ug giila ni Cain ang iyang asawa, ug kini siya nanamkon ug nag-anak kang Enoch; ug nagtukod siya ug usa ka lungsod ug gihinganlan niya ang ngalan sa lungsod nga sunod sa ngalan sa iyang anak nga Enoch. ^18Ug kang Enoch natawo si Irad, ug si Irad nanganak kang Mehujael, ug si Mehujael nanganak kang Methusael, ug si Methusael nanganak kang Lamech. ^19 Ug mikuha si Lamech alang kaniya duruha ka asawa; ang ngalan sa usa mao si Ada, ug ang ngalan sa usa si Zilla. ^20Ug si Ada nanganak kang Jabal, nga mao ang amahan sa mga nagapuyo sa mga balongbalong, ug may mga hayup. ^21Ug ang ngalan sa iyang igsoon mao si Jubal, siya mao ang amahan sa tanan nga mga nagatogtog sa alpa ug sa flauta. ^22Ug si Zilla usab nanganak kang Tubal-Cain nga magsasalsal sa tanang galamiton nga tumbaga ug puthaw; ug ang igsoon nga babaye ni Tubal-Cain mao si Naama. ^23 Ug si Lamech miingon sa iyang mga asawa: Ada ug Zilla, patalinghugi ninyo ang akong tingog; kamo nga mga asawa ni Lamech, patalinghugi ninyo ang akong pakigpulong; kay gipatay ko ang usa ka tawo tungod sa pagsamad kanako ug usa ka batan-on tungod sa pagbun-og kanako: ^24Kong sa pito ka pilo pagapanimalusan si Cain, si Lamech sa pagkamatuod pagapanimalusan ug kapitoan ug pito ka pilo. ^25 Ug giila pag-usab ni Adam ang iyang asawa, ug kini nanganak ug usa ka anak nga lalake, ug gitawag niya ang iyang ngalan si Seth; kay ang Dios, miingon siya , naga tudlo kanako ug usa ka kaliwat nga ilis ni Abel, nga gipatay ni Cain. ^26Ug kang Seth usab natawo ang usa ka anak nga lalake; ug gitawag niya ang iyang ngalan si Enos. Unya ang mga tawo nanagsugod sa pagtawag sa ngalan ni Jehova. __________________________________________________________________ ^1 Kini mao ang basahon sa mga kaliwatan ni Adam. Sa adlaw nga gibuhat sa Dios ang tawo, sa kasama sa Dios siya gibuhat niya. ^2Lalake ug babaye iyang gibuhat sila; ug gipanalanginan sila, ug gitawag niya ang ngalan nila ug Adam sa adlaw sa pagbuhat kanila. ^3Ug nakadangat si Adam ug usa ka gatus ug katloan ka tuig ug nanganak ug usa ka anak nga lalake nga liwat kaniya, ingon sa iyang dagway, ug nagtawag sa iyang ngalan si Seth. ^4Ug ang mga adlaw ni Adam, sa human siya manganak kang Seth, walo ka gatus ka tuig; ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^5Ug ang tanan nga mga adlaw sa kinabuhi ni Adam siyam ka gatus ug katloan ka tuig, ug namatay siya. ^6 Ug nakadangat si Seth ug usa ka gatus ug lima ka tuig, ug nanganak kang Enos. ^7Ug si Seth sa human manganak kang Enos, nakadangat ug walo ka gatus ug pito ka tuig; ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^8Ug ang tanan nga mga adlaw ni Seth siyam ka gatus ug napulo ug duha ka tuig, ug namatay siya. ^9Ug nakadangat si Enos ug kasiyaman ka tuig ug nanganak kang Cainan. ^10Ug si Enos sa human manganak kang Cainan, nakadangat ug walo ka gatus ug napulo ug lima ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^11Ug ang tanan nga mga adlaw ni Enos, siyam ka gatus ug lima ka tuig, ug namatay siya. ^12Ug nakadangat si Cainan ug kapitoan ka tuig ug nanganak kang Mahalaleel. ^13Ug si Cainan sa human manganak kang Mahalaleel, nakadangat ug walo ka gatus ug kap-atan ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^14Ug ang tanan nga mga adlaw ni Cainan siyam ka gatus ug napulo ka tuig, ug namatay siya. ^15Ug si Mahalaleel nakadangat ug kan-uman ug lima ka tuig, ug nanganak kang Jared. ^16Ug si Mahalaleel sa human manganak kang Jared, nakadangat ug walo ka gatus ug katloan ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^17Ug ang tanan nga mga adlaw ni Mahalaleel, walo ka gatus kasiyaman ug lima ka tuig, ug namatay siya. ^18Ug si Jared nakadangat ug usa ka gatus ug kan-uman ug duha ka tuig, ug nanganak kang Henoch. ^19Ug si Jared, sa human manganak kang Henoch, nakadangat ug walo ka gatus ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^20Ug ang tanan nga mga adlaw ni Jared siyam ka gatus kan-uman ug duha ka tuig, ug namatay siya. ^21 Ug si Henoch nakadangat ug kan-uman ug lima ka tuig, ug nanganak kang Mathusalam. ^22Ug naglakaw si Henoch kuyog sa Dios sa human siya manganak kang Mathusalam, ug totolo ka gatus ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^23Ug ang tanan nga mga adlaw ni Henoch midangat ug totolo ka gatus ug kan-uman ug lima ka tuig. ^24Ug si Henoch naglakaw uban sa Dios, ug nawala siya, kay gikuha siya sa Dios. ^25 Ug nakadangat si Mathusalam ug usa ka gatus kawaloan ug pito ka tuig, ug nanganak kang Lamech. ^26Ug si Mathusalam, sa human manganak kang Lamech, nakadangat ug pito ka gatus kawaloan ug duha ka tuig; ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^27Ug ang tanan nga mga adlaw ni Mathusalam siyam ka gatus kan-uman ug siyam ka tuig, ug namatay siya. ^28 Ug nakadangat si Lamech ug usa ka gatus kawaloan ug duha ka tuig, ug nanganak ug usa ka anak nga lalake; ^29Ug gitawag niya ang iyang ngalan si Noe nga nagaingon: Kini siya magalipay kanato sa atong buhat, ug sa kabudlay sa atong mga kamot, nga moabut tungod sa yuta nga gitunglo ni Jehova. ^30Ug si Lamech sa human siya manganak kang Noe, nakadangat ug lima ka gatus kasiyaman ug lima ka tuig; ug nanganak ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^31Ug ang tanan nga mga adlaw ni Lamech pito ka gatus kapitoan ug pito ka tuig ug namatay siya. ^32Ug ang panuigon ni Noe lima ka gatus ka tuig, ug nanganak siya kang Sem, Cham, ug Japhet. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahitabo, sa misugod pagdaghan ang mga tawo sa ibabaw sa nawong sa yuta, ug may nangatawo kanila nga mga anak nga babaye, ^2Nga sa pagkakita sa mga anak nga lalake sa Dios nga ang mga anak nga babaye sa mga tawo nga sila mga maanyag, nangasawa sila sa tanan nilang napili. ^3 Ug miingon si Jehova: Ang Akong Espiritu dili makiglalis sa gihapon sa tawo, kay siya unod; apan ang iyang mga adlaw magausa ka gatus ug kaluhaan ka tuig. ^4 Niadtong mga adlawa dihay mga higante sa yuta; ug sa human usab niini sa nahaduol ang mga anak nga lalake sa Dios sa mga anak nga babaye sa mga tawo, ug nanagpanganak sila; kini sila mao ang mga maisug nga tawo sa karaang panahon, ang mga tawo nga bantugan. ^5Ug nakita ni Jehova ang pagkadautan sa tawo sa yuta daku, ug nga ang tanang pagpalandong sa mga hunahuna sa iyang kasingkasing lonlon mga kadautan lamang gihapon. ^6 Ug kini nakapabasul kang Jehova nga gibuhat niya ang tawo sa yuta, ug nakapasubo kini kaniya sa iyang kasingkasing. ^7Ug miingon si Jehova: Pagalaglagon ko gikan sa nawong sa yuta ang tawo nga akong gibuhat; sukad sa tawo hangtud sa mga mananap ug hangtud sa mga butang nanagkamang sa yuta, ug sa mga langgam sa kalangitan; kay kini nakapabasul kanako nga gibuhat ko sila. ^8 Apan si Noe nakakaplag ug kahamuot sa mga mata ni Jehova. ^9Kini mao ang mga kaliwatan ni Noe: si Noe maoy usa ka tawo nga matarung ug hingpit sa iyang mga kaliwatan. Si Noe nagalakaw uban sa Dios. ^10Ug si Noe nanganak ug totolo ka mga anak nga lalake: Si Sem, si Cham ug si Japhet. ^11 Ug ang yuta dunot sa atubangan sa Dios, ug ang yuta napuno sa mga paglugos. ^12Ug nakita sa Dios ang yuta, ug ania karon, kini nadunot; kay ang tanang unod nagdunot sa ilang dalan sa ibabaw sa yuta. ^13 Ug miingon ang Dios kang Noe: Ang katapusan sa tanan nga unod ania na sa atubangan nako, kay ang yuta napuno sa mga paglugos tungod kanila; ug ania karon pagalaglagon ko sila uban sa yuta. ^14Magbuhat ka ug usa ka arca sa kahoy nga Gopher; magbuhat ka ug mga lawak sa sulod sa arca, ug pagabuliton mo ug salong ang sulod ug gawas. ^15Ug buhaton mo kini sa ingon niini nga paagi: ang katas-on sa arca totolo ka gatus ka maniko; ang iyang kalapdon kalim-an ka maniko; ug ang iyang kahabugon, katloan ka maniko. ^16Magbuhat ka ug usa ka gawang sa arca, ug humanon mo kini sa usa ka maniko ang kahabugon ngadto sa ibabaw; ug ibutang mo sa luyo ang pultahan sa arca, ug buhatan mo ug totolo ka hunta-hunta, nga may salog sa ilalum sa ikaduha ug ikatolong hunta. ^17Ug ako, ania karon, ako magdala ug lunop sa mga tubig sa ibabaw sa yuta aron sa paglaglag sa tanan nga unod nga adunay gininhawa sa kinabuhi gikan sa ilalum sa langit; ang tanan nga anaa sa yuta mangamatay. ^18Apan pagabuhaton ko ang akong saad uban kanimo, ug magasulod ka sa arca, ikaw ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang imong asawa ug ang mga asawa sa imong mga anak uban kanimo. ^19Ug ang tanang butang nga may kinabuhi sa tanan nga unod, duruha sa tagsa ka dagway isulod mo sa arca, aron mangabuhi sila uban kanimo; kinahanglan sila nga mga lake ug mga baye. ^20Sa mga langgam ingon sa ilang matang, ug sa mga vaca ingon sa ilang matang, sa tanang mga mananap nga nagakamang sa yuta ingon sa ilang matang. Duruha sa tagsa ka dagway magasulod uban kanimo aron mabuhi sila. ^21Ug magdala ikaw uban kanimo sa tanan nga kalan-on nga ginakaon, ug tigumon mo kini diha kanimo. Ug kini mahimo nga kalan-on alang kanimo ug alang kanila. ^22 Ug kini gibuhat ni Noe. Gibuhat niya sumala sa tanan nga gisugo sa Dios kaniya. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova miingon kang Noe: Sumulod ka ug ang tibook mong panimalay sa arca; kay ikaw nakita ko nga matarung sa akong atubangan niining kaliwatana. ^2Sa tanan nga mananap nga mahinlo kumuha ka ug tinagpito, ang lake ug ang iyang baye; ug sa mga mananap nga mahugaw, tinagurha; lake ug ang iyang baye. ^3Ingon man usab sa mga langgam sa kalangitan sa tinagpito, lake ug baye; aron sa pagbuhi ug kaliwat sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta. ^4Kay moagi pa ang pito ka adlaw ug pagapaulanon ko sa ibabaw sa yuta ug kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii; ug pagalaglagon ko gikan sa nawong sa yuta ang tanan nga gibuhat ko nga may kinabuhi. ^5 Ug gibuhat ni Noe sumala sa tanan nga gisugo ni Jehova kaniya. ^6Ug si Noe may unom na ka gatus ka tuig ang panuigon sa paglunop sa mga tubig sa ibabaw sa yuta. ^7Ug si Noe ug ang iyang mga anak nga lalake ug ang iyang asawa, ug ang mga asawa sa iyang mga anak uban kaniya mingsulod sa arca, tungod sa mga tubig sa lunop. ^8Sa mga mananap nga mahinlo, ug sa mga mananap nga dili mahinlo, ug sa mga langgam, ug sa tanan nga nagakamang sa yuta, ^9Sa tinagurha nanulod ngadto kang Noe sa arca; lake ug baye, ingon sa gisugo sa Dios kang Noe. ^10Ug nahitabo nga sa tapus ang pito ka adlaw ang mga tubig sa lunop mingsalanap sa ibabaw sa yuta. ^11 Sa ikaunom ka gatus ka tuig sa kinabuhi ni Noe, sa ikaduha nga bulan, sa ikapulo ug pito ka adlaw sa bulan, niadto gayud nga adlawa nangabuswang ang tanan nga mga tinubdan sa dagku nga kahiladman ug ang mga tamboanan sa mga langit nangaabli. ^12Ug dihay ulan sa ibabaw sa yuta sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii. ^13 Niadtong adlawa gayud misulod si Noe, si Sem, si Cham, ug si Japhet, mga anak nga lalake ni Noe, ug ang asawa ni Noe, ug ang totolo ka mga asawa sa iyang mga anak, uban kanila sa arca. ^14Sila, ug ang tanan nga mga mananap ingon sa ilang matang, ngatanan nga mga kahayupan ingon sa ilang matang, ug ang tanan nga mga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta ingon sa ilang matang, ug ang tanan nga mga langgam ingon sa ilang matang, ug tanan nga mga nagkalainlaing langgam. ^15Ug mingsulod sila ngadto kang Noe sa arca sa tinagurha ang tanan nga unod nga may gininhawa sa kinabuhi. ^16Ug ang mga nanagpanulod, nanulod nga mga lake ug mga baye sa tanan nga unod, ingon sa gisugo sa Dios kaniya; ug gilukban siya ni Jehova. ^17 Ug miabut ang lunop ug kap-atan ka adlaw sa ibabaw sa yuta; ug mitubo ang mga tubig ug nagapalutaw sa arca, ug kini milutaw sa ibabaw sa yuta. ^18Ug milunop ang mga tubig ug mitubo pagdaku gayud sa ibabaw sa yuta; ug nagtulin ang arca sa ibabaw sa nawong sa mga tubig. ^19Ug milunop ang mga tubig sa hilabihan gayud sa ibabaw sa yuta, ug gisalanapan ang tanang mga bukid nga hatag-as nga diha sa ilalum sa tibook nga langit. ^20Napulo ug lima ka maniko ang paglabaw sa mga tubig, ug gilunopan ang mga bukid. ^21 Ug nangamatay ang tanan nga unod nga nagalihok sa ibabaw sa yuta, maingon sa mga langgam, ingon usab ang mga kahayupan, ug ang mga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta, ug ang tanang mga tawo; ^22Ang tanan nga may gininhawa sa espiritu sa kinabuhi sa ilang mga ilong, ang tanan nga didto sa yuta nga mamala, nangamatay. ^23Ug gilaglag ang tanang butang nga may kinabuhi sa ibabaw sa nawong sa yuta, sukad sa tawo hangtud sa kahayupan ug mga butang nga nagakamang sa yuta ug ang mga langgam sa mga langit; nangalaglag sila gikan sa yuta, ug ang nahibilin mao lamang si Noe ug sila nga didto uban kaniya sa arca. ^24Ug milunop ang mga tubig sa ibabaw sa yuta sa usa ka gatus ug kalim-an ka adlaw. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahinumdum ang Dios kang Noe ug sa tanan nga mga mananap ug sa tanang kahayupan nga didto uban kaniya sa arca. Ug gipaagi sa Dios ang usa ka hangin sa ibabaw sa yuta, ug minghubas ang mga tubig; ^2Ug ang mga tinubdan usab sa kahiladman, ug ang mga tamboanan sa langit natakpan, ug ang ulan sa langit napugngan: ^3Ug ang mga tubig sa yuta nagakadiyutay sa walay hunong; ug minghubas ang mga tubig sa miagi na ang usa ka gatus ug kalim-an ka adlaw. ^4 Ug nahitungtung ang arca sa bulan nga ikapito, sa ikapulo ug pito ka adlaw sa bulan, sa ibabaw sa kabukiran sa Ararat. ^5Ug ang mga tubig nagpadayon sa paghubas hangtud sa ikapulo nga bulan: Sa ikapulo nga bulan, sa nahauna nga adlaw sa bulan, nakita na ang mga tumoy sa mga bukid. ^6 Ug nahitabo nga sa katapusan sa kap-atan ka adlaw giablihan ni Noe ang tamboanan nga iyang gihimo sa arca. ^7Ug gisugo niya ang uwak nga migikan ug naglibotlibot hangtud ang mga tubig minghubas sa ibabaw sa yuta. ^8Gisugo niya ang salampati gikan kaniya, aron magtan-aw kong ang tubig mihubas na ba sa ibabaw sa nawong sa yuta. ^9Apan ang salampati walay hingkaplagan nga arang katugdonan sa mga lapalapa sa iyang tiil, ug siya mibalik kaniya ngadto sa arca, kay ang mga tubig diha pa sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta, ug siya mituy-od sa iyang kamot, ug midakup niini, ug gisulod niya kini sa arca; ^10Ug mihulat pa siya ug pito ka adlaw, ug unya gipagula niya pag-usab ang salampati sa arca. ^11Ug ang salampati mibalik kaniya sa kahaponon, ug ania karon, usa ka dahon nga lunhaw sa olivo diha sa iyang sungo nakutlo. Niini nga pagkaagi nasabut ni Noe nga ang mga tubig mihubas na sa ibabaw sa yuta. ^12Ug mihulat pa gayud siya ug pito ka adlaw, ug unya gisugo niya ang salampati, nga wala na mobalik kaniya. ^13 Ug nahitabo nga sa ikaunom ka gatus ug nahauna nga tuig, sa nabaunang bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan, ang mga tubig minghubas sa ibabaw sa yuta ug gikuha ni Noe ang atop sa arca, ug siya mitan-aw ug ania karon, ang nawong sa yuta namala na. ^14Ug sa ikaduha nga bulan sa ikakaluhaan ug pito ka adlaw sa bulan namala na ang yuta. ^15 Ug nagsulti ang Dios kang Noe nga nagaingon: ^16Kumawas ka sa arca, ikaw, ug ang imong asawa, ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang mga asawa sa imong mga anak nga kuyog kanimo. ^17Ug ipagula mo uban kanimo ang tanan nga mga mananap nga anaa uban kanimo, ang tanan nga unod, ang mga langgam, ug ang kahayupan ug ang tanan nga nanagkamang sa ibabaw sa yuta; aron sila managsanay sa yuta, ug managpamunga ug managdaghan sila sa ibabaw sa yuta. ^18Ug mikawas si Noe, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang iyang asawa, ug ang mga asawa sa iyang mga anak uban kaniya. ^19Ang tanan nga mga mananap ug ang tanan nga mga nagakamang, ug ang tanan nga mga langgam, bisan unsa nga nagalihok sa ibabaw sa yuta, ingon sa ilang matang, nangawas sa arca. ^20 Ug mitukod si Noe ug usa ka halaran alang kang Jehova, ug mikuha siya sa tanan nga mananap nga malinis, ug sa tanan nga langgam nga malinis, ug mihatag siya ug mga haladnga-sinunog sa halaran. ^21Ug si jehova nakapanimaho sa matam-is nga kahumot. Ug miingon si Jehova sa iyang kasingkasing: Dili ko na pagtunglohon pag-usab ang yuta tungod sa tawo; kay ang tuyo sa kasingkasing sa tawo dautan sukad sa iyang pagkabata; ug dili ko na paglagon pag-usab ang tanan nga butang nga buhi ingon sa gibuhat ko. ^22Samtang ania pa ang yuta ang pagtanum ug ang pag-ani, ug ang kabugnaw ug ang kainit, ang ting-adlaw ug ang tingtugnaw, ug ang kaadlawon ug ang kagabhion dili magaundang. __________________________________________________________________ ^1 Ug gipanalanginan sa Dios si Noe ug ang iyang mga anak, ug miingon kanila: Magmabungaon kamo, ug managdaghan kamo, ug lukpon ninyo ang yuta. ^2Ug ang pagkahadlok tungod kaninyo ug ang pagkakulba tungod kaninyo moabut sa ibabaw sa tanan nga mananap sa yuta, ug sa tanan nga langgam sa kalangitan; sa tanan nga nagakamang sa yuta, ug sa tanan nga mga isda sa dagat, sa inyong kamot ginatugyan sila. ^3Ang tanang butang nga nagalihok ug buhi mahimong kalan-on alang kaninyo; ingon sa mga utanon ug mga balili gihatag ko kaninyo ang tanan. ^4Apan ang unod uban ang kinabuhi niini, nga mao ang dugo, dili ninyo pagkan-on. ^5Kay sa pagkamatuod gayud, ang dugo sa inyong mga kinabuhi pagapanilngon ko; sa kamot sa tanan nga mga mananap pagapanilngon ko kini; ug sa kamot sa tawo bisan pa sa kamot sa igsoon sa tagsa ka tawo, pagapanilngon ang kinabuhi sa tawo. ^6Bisan kinsa nga magaula ug dugo sa tawo, tungod sa tawo ang iyang dugo pagaulaon; kay sa dagway sa Dios gibuhat ang tawo. ^7Ug kamo, managpamunga ug managdaghan kamo; pangliwat kamo sa dagaya gayud sa yuta ug dumaghan kamo diha niana. ^8 Ug misulti ang Dios kang Noe ug sa iyang mga anak nga uban kaniya nga nagaingon: ^9Ug ako, tan-awa, ako magatukod sa akong saad uban kaninyo, ug sa inyong kaliwatan sa ulahi kaninyo: ^10Ug sa tanan nga binuhat nga buhi nga anaa uban kaninyo, sa mga langgam, sa mga mananap ug sa tanan nga hayupan sa yuta nga anaa uban kaninyo; sukad sa tanan nga mga mingkawas sa arca lakip ang tanan nga mananap sa yuta. ^11Ug pagatukoron ko ang akong saad uban kaninyo, ug dili na mapoo pag-usab ang tanan nga unod pinaagi sa mga tubig sa lunop; wala na gayud ing lunop nga magalaglag sa yuta. ^12 Ug miingon ang Dios: Kini mao ang timaan sa saad nga akong gitukod sa taliwala nako ug ninyo, ug sa tanan nga binuhat nga buhi nga anaa uban kaninyo, alang sa mga kaliwatan nga dayon: ^13Ang akong balangaw igabutang ko diha sa panganod, ug mahimo kini nga usa ka timaan sa saad sa taliwala nako ug sa yuta. ^14Ug mahitabo nga sa diha nga pagapaanhion ko ang dag-um sa ibabaw sa yuta, nga ang balangaw makita sa panganod, ^15Ug pagahinumduman ko ang akong saad, nga ania sa taliwala kanako ug kaninyo, ug sa tanan nga binuhat nga buhi sa tibook nga unod; ug ang mga tubig dili na mahimo nga lunop aron pagalaglagon ang tanan nga unod. ^16Ug ang balangaw anha sa panganod; ug pagatan-awon ko kini aron mahinumduman ko ang saad nga dayon sa taliwala sa Dios ug sa tanan nga binuhat nga buhi sa tanang unod nga anaa sa ibabaw sa yuta. ^17Busa miingon ang Dios kang Noe: Kini mao ang timaan sa saad nga akong gitukod sa taliwala nako ug sa tanan nga unod nga anaa sa ibabaw sa yuta. ^18 Ug ang mga anak nga lalake ni Noe nga nangawas sa arca mao sila si Sem, si Ham, ug si Japhet; ug si Ham mao ang amahan ni Canaan. ^19Kining totolo mao ang mga anak nga lalake ni Noe; ug gikan kanila napuno ang tibook nga yuta. ^20Ug misugod si Noe sa pag-uma sa yuta, ug mitanum siya ug usa ka parrasan: ^21Ug miinum siya sa vino ug nahubog siya, ug nahuboan siya sa sulod sa iyang balongbalong. ^22Ug si Ham nga amahan ni Canaan, nakakita sa pagkahubo sa iyang amahan, ug siya misulti sa iyang duruha ka mga igsoon nga didto sa gawas. ^23Unya si Sem ug si Japhet mikuha ug usa ka bisti, ug kini gibutang nila sa ibabaw sa ilang duha ka mga abaga, ug naglakaw nga nagatalikod, ug gitabon ang pagkahubo sa ilang amahan; ug tinalikod ang ilang mga nawong, ug wala sila makakita sa pagkahubo sa ilang amahan. ^24 Ug nahigmata si Noe gikan sa iyang vino ug nahibalo siya sa gibuhat kaniya sa iyang anak nga lalake nga kamanghuran. ^25Ug miingon siya: Pagtunglohon si Canaan; ulipon sa mga ulipon siya sa iyang mga igsoon. ^26Ug miingon pa siya: Dalayegon si Jehova, ang Dios ni Sem, ug si Canaan mahimong sulogoon niya. ^27Pagapauswagon sa Dios si Japhet ug magapuyo siya sa mga balongbalong ni Sem, ug si Canaan mahimong iyang ulipon. ^28 Ug nakadangat si Noe sa human na ang lunop totolo ka gatus ug kalim-an ka tuig. ^29Ug ang tanan nga mga adlaw ni Noe siyam ka gatus ug kalim-an ka tuig ug namatay siya. __________________________________________________________________ ^1 Kini mao ang mga kaliwatan sa mga anak nga lalake ni Noe, si Sem, si Ham, ug si Japhet; ug kanila nangatawo ang mga anak nga lalake sa human na ang lunop. ^2Ang mga anak nga lalake ni Japhet; si Gomer, si Magog, ug si Madal, ug si Javan, ug si Tubal, ug si Mashech, ug si Tiras. ^3Ug ang mga anak nga lalake ni Gomer: si Ashkenaz, ug si Riphat, ug si Togorma. ^4Ug ang mga anak nga lalake ni Javan: si Elisa, ug si Tarsis, si Kittim, ug si Dodanim. ^5Tungod niini kanila gibahinbahin ang kapupud-an sa mga nasud sa ilang mga yuta, ang tagsatagsa sumala sa ilang sinultihan, sumala sa ilang mga panimalay sa ilang mga nasud. ^6 Ang mga anak nga lalake ni Ham si Cush, ug si Mizraim, ug si Phut, ug si Canaan. ^7Ug ang mga anak nga lalake ni Cush: si Seba, si Havila, ug si Sabta, ug si Raama, ug si Sabtecha. Ug ang mga anak nga lalake ni Raama: si Seba, ug si Dedan. ^8Ug si Cush nanganak kang Nimrod: kini misugod sa pagkahimo nga gamhanan sa yuta. ^9Siya mao ang tigpangayam nga kusgan sa atubangan ni Jehova; nga tungod niana kini ginaingon: Sama kang Nimrod nga tigpangayam nga kusgan sa atub angan ni Jehova. ^10Ug ang sinugdan sa iyang gingharian ang Babel, ug ang Erech, ug ang Accad, ug ang Calneh sa yuta sa Shinar. ^11Gikan niadtong yutaa miadto siya sa Asiria, ug nagtukod sa Ninive ug sa Rehoboth, ug sa Calah, ^12Ug sa Ressen sa taliwala sa Ninive ug sa Calah, (nga mao ang lungsod nga daku). ^13Ug si Mizraim nanganak kang Ludim, ug Anamim, ug Lehabim, ug Nephtuhim, ^14Ug kang Pathrusim, ug Casluim, (nga mao ang kagikanan sa mga Filistihanon), ug kang Caphtorim. ^15 Ug si Canaan nag-anak kang Sidon nga iyang panganay, ug kang Heth, ^16Ug sa Jebusehanon, ug sa Amorrehanon, ug sa Gergesehanon, ^17Ug sa Hevehanon, ug sa Aracehanon, ug sa Sinehanon, ^18Ug sa Aradihanon, ug sa Samarehanon, ug sa Amatehanon: ug unya nanagpatlaag ang mga kabanayan sa mga Canaanhon. ^19Ug ang utlanan sa mga Canaanhon nagsugod sa Sidon, sa magapaingon ikaw sa Gerar, ngadto sa Gaza, sa magapingon ikaw ngadto sa Sodoma ug sa Gomorra, ug sa Adma, ug sa Zeboim, ngadto sa Lasa. ^20Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Ham, sumala sa ilang mga kabanayan, sumala sa ilang mga sinultihan, sa ilang mga yuta, sa ilang mga nasud. ^21 Ug kang Sem, ang amahan sa tanang mga anak ni Heber, ang magulang anak nga lalake ni Japhet, kaniya usab may mga anak nga nangatawo. ^22Ug ang mga anak nga lalake ni Sem: si Elam ug si Assur, ug si Arphaxad, ug si Lud, ug si Aram. ^23Ug ang mga anak nga lalake ni Aram: si Uz, si Hul, ug si Gether, ug si Mas. ^24Ug si Arphaxad nanganak kang Sala, ug si Sala nanganak kang Heber. ^25Ug kang Heber nangatawo ang duruha ka mga anak nga lalake: ang ngalan sa usa mao si Peleg, kay sa iyang mga adlaw nabahinbahin ang yuta; ug ang ngalan sa iyang igsoon mao si Joctan. ^26Ug si Joctan nanganak kang Almodad, ug kang Sheleph, ug kang Hazarmaveth, ug kang Jera, ^27Ug kang Hadoram, ug kang Uzal, ug kang Dicla, ^28Ug kang Obal, ug kang Abimael, ug kang Seba, ^29Ug kang Ophir, ug kang Habila, ug kang Jobad: kining tanan mao ang mga anak nga lalake ni Joctan. ^30Ug ang ilang pinuy-anan kutub sa Mesa hangtud ngadto sa molakaw ikaw paingon sa Separ, ang bukid sa sidlakan. ^31Kini mao ang mga anak nga lalake ni Sem sumala sa ilang kabanayan, sumala sa ilang mga sinultihan, diha sa ilang mga yuta, sa ilang mga nasud. ^32Kini sila mao ang mga kabanayan sa mga anak nga lalake ni Noe sumala sa ilang mga kaliwatan, sa ilang mga nasud; ug niini kanila gibahinbahin ang mga nasud sa yuta sa human ang lunop. __________________________________________________________________ ^1 Ug ang tibook nga yuta may usa lamang ka sinultihan, ug usa usab ka pinulongan. ^2Ug nahitabo sa mipanaw sila sa sidlakan, hingkaplagan nila ang usa ka patag sa yuta sa Shinar ug didto mingpuyo sila. ^3Ug sila nasig-ingon ang usa ug usa: Umari kamo. Magbuhat kita ug tisa ug pagbahon ta ug maayo. Ug sila may tisa nga gigamit nga alili sa bato, ug may salong nga alili sa apog. ^4Ug ming-ingon sila: Umari kamo. Magbuhat kita alang kanato ug usa ka lungsod ug usa ka torre nga ang iyang ibubungan moabut sa langit, ug kita magbuhat alang kanato ug usa ka ngalan, kay tingali unya kita pagpatlaagon sa halayo sa tibook nga nawong sa yuta. ^5 Ug nanaug si Jehova sa pagtan-aw sa lungsod, ug sa torre nga gitukod sa mga anak sa mga tawo. ^6Ug miingon si Jehova: Ania karon, sila usa lamang ka lungsod ug may usa lamang ka pinulongan silang tanan, ug kini mao ang ginasugdan nila sa pagbuhat; ug karon walay bisan unsa nga magapugong kanila sa ilang ginahunahuna nga buhaton. ^7Umari kamo, manganaug kita, ug lahugayon nato ang ilang mga sinultihan, aron sila dili na makasabut sa sinultihan sa usa ug usa. ^8Busa, gipapatlaag sila ni Jehova sa halayo ngadto sa ibabaw sa nawong sa tibook nga yuta; ug gibiyaan nila ang pagtukod sa lungsod. ^9Tungod niini ang ngalan niadto gitawag Babel; kay didto gilahugay ni Jehova ang sinultihan sa tibook nga yuta. Ug gikan didto gipapatlaag sila sa nawong sa tibook nga yuta. ^10 Kini mao ang mga kaliwatan ni Sem, may panuigon nga usa ka gatus ka tuig, ug nanganak kang Arphaxad, duruha ka tuig sa human ang lunop. ^11Ug si Sem, sa human manganak kang Arphaxad, nakadangat ug lima ka gatus ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^12Ug si Arphaxad nakadangat ug katloan ug lima ka tuig, ug nanganak nga siya kang Sala. ^13Ug si Arphaxad, sa human manganak kang Sala, nakadangat ug upat ka gatus ug totolo ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^14Ug nakadangat si Sala ug katloan ka tuig, ug nanganak siya kang Heber. ^15Ug si Sala, sa human manganak kang Heber, nakadangat ug upat ka gatus ug totolo ka tuig ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^16Ug nakadangat si Heber ug katloan ug upat ka tuig, ug nanganak siya kang Peleg. ^17Ug si Heber, sa human manganak kang Peleg, nakadangat ug upat ka gatus ug katloan ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^18Ug nakadangat si Peleg ug katloan ka tuig, ug nanganak siya kang Reu. ^19Ug si Peleg, sa human manganak kang Reu, nakadangat ug duha ka gatus ug siyam ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^20Ug nakadangat si Reu ug katloan ug duha ka tuig, ug nanganak siya kang Serug. ^21Ug si Reu, sa human manganak kang Serug, nakadangat ug duha ka gatus ug pito ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^22Ug nakadangat si Serug ug katloan ka tuig, ug nanganak kang Nachor. ^23Ug si Serug, sa human manganak kang Nachor, nakadangat ug duha ka gatus ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^24Ug nakadangat si Nachor ug kaluhaan ug siyam ka tuig, ug nanganak siya kang Tare. ^25Ug si Nachor, sa human manganak kang Tare, nakadangat ug usa ka gatus ug napulo ug siyam ka tuig, ug nanganak siya ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^26Ug nakadangat si Tare ug kapitoan ka tuig, ug nanganak siya kang Abram, ug kang Nachor, ug kang Haran. ^27 Kini sili mao ang mga kaliwatan ni Tare: si Tare nanganak kang Abram, ug kang Nachor, ug kang Haran; ug si Haran nanganak kang Lot. ^28Ug namatay si Haran, sa wala pa mamatay ang iyang amahan nga si Tare sa yuta nga iyang natawohan; sa Ur sa mga Caldehanon. ^29Ug nangasawa si Abram ug si Nachor: ang ngalan sa asawa ni Abram mao si Sarai, ug ang ngalan sa asawa ni Nachor, si Milca, anak nga babaye ni Haran, ang amahan ni Milca ug amahan ni Isca. ^30Apan si Sarai apuli, walay anak siya. ^31Ug gikuha ni Tare si Abram nga iyang anak, ug si Lot nga anak ni Haran, anak nga lalake sa iyang anak nga lalake, ug si Sarai nga iyang umagad, nga asawa ni Abram nga iyang anak nga lalake: ug milakaw sila uban kanila gikan sa Ur sa mga Caldehanon, aron sa pag-adto sa yuta sa Canaan; ug mingdangat sila hangtud sa Haran, ug mipuyo sila didto. ^32Ug ang mga adlaw ni Tare duha ka gatus ug lima ka tuig, ug namatay si Tare sa Haran. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova miingon kang Abram: Pahawa ka gikan sa imong yuta, ug gikan sa imong kaubanan, ug sa balay sa imong amahan, ngadto sa yuta nga akong igapakita kanimo. ^2Ug akong pagabuhaton kanimo ang usa ka daku nga nasud, ug ikaw pagapanalanginan ko ug pagapadakuon ko ang imong ngalan, ug mahimo ikaw nga usa ka panalangin. ^3Ug pagapanalanginan ko ang mga magapanalangin kanimo, ug ang mga magapanghimaraut kanimo, pagapanghimarauton ko; ug diha kanimo pagapanalanginan ang tanang mga kabanayan sa yuta. ^4 Mao nga milakaw si Abram, ingon sa gisulti kaniya ni Jehova; ug milakaw uban kaniya si Lot. Ug si Abram may panuigon nga kapitoan ug lima ka tuig sa pagpahawa niya sa Haran. ^5Ug gidala ni Abram si Sarai nga iyang asawa, ug si Lot nga anak sa iyang igsoon nga lalake ug ang tanang kahimtangan nila nga ilang nahipos, ug ang mga kalag nga ilang natigum sa Haran, ug nanglakaw sila pag-adto sa yuta sa Canaan, ug mingdangat sila sa yuta sa Canaan. ^6 Ug si Abram milatas niadtong yutaa hangtud sa dapit sa Sichem, hangtud sa usa ka kahoy sa Moreh. Ug ang Canaanhon diha pa usab sa yuta. ^7Ug mipakita si Jehova kang Abram ug miingon kaniya: Sa imong kaliwatan igahatag ko kining yutaa. Ug nagpatindog siya didto ug usa ka halaran alang kang Jehova, nga napakita kaniya. ^8Ug mibalhin siya gikan didto ngadto sa usa ka bukid sa silangan sa Bethel, ug gibangon niya ang iyang balongbalong, nga diha ang Bethel sa kasadpan ug ang Hai sa silangan. Ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran alang kang Jehova ug nangaliya sa ngalan ni Jehova. ^9Ug si Abram mipanaw padulong kanunay ngadto sa habagatan. ^10 Ug dihay gutom sa yuta, ug milugsong si Abram ngadto sa Egipto sa paglangyaw didto; kay daku ang gutom sa yuta. ^11Ug nahitabo nga sa diha nga haduol na siya mosulod sa Egipto, miingon siya kang Sarai nga iyang asawa: Tan-awa, ginaila ko karon nga ikaw babaye nga maanyag nga pagatan-awon: ^12Busa mahitabo nga kong makakita kanimo ang mga Egiptohanon, sila magaingon: Kini mao ang iyang asawa; ug ako pagapatyon nila ug ikaw luwason nila nga buhi. ^13Busa karon, umingon ka nga ikaw igsoon ko nga babaye, aron nga ako adunay kaayohan tungod kanimo, ug mabuhi ang akong kalag tungod kanimo. ^14 Ug nahitabo nga, sa pagsulod ni Abram sa Egipto, nakita sa mga Egiptohanon nga ang babaye maanyag kaayo. ^15Ug nakita usab siya sa mga principe ni Faraon, ug gipanagdayeg siya nila kang Faraon; ug gidala ang babaye ngadto sa balay ni Faraon: ^16Ug siya nagbuhat ug maayo kang Abram tungod kaniya; ug siya may mga carnero, ug mga vaca, ug mga asno, ug mga ulipon nga lalake ug mga binatonan nga babaye, ug mga asno nga baye, ug mga camello. ^17Apan gihampak ni Jehova si Faraon ug ang iyang panimalay pinaagi sa dagkung mga hampak, tungod kang Sarai nga asawa ni Abram. ^18Unya gitawag ni Faraon si Abram, ug siya miingon kaniya: Unsa ba kini nga imong gibuhat kanako? Ngano man nga wala ka magtug-an kanako nga siya imong asawa? ^19Ngano man nga miingon ka, nga siya imong igsoon nga babaye, sa pagkaagi nga siya gikuha ko aron maasawa ko? Busa karon, tan-awa, ang imong asawa, dawata, ug lumakaw ka. ^20Unya nagsugo si Faraon sa iyang mga tawo mahatungod kaniya, ug ilang gihatud siya sa dalan, ug ang iyang asawa ug ang tahan nga iya. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Abram mitungas gikan sa Egipto padulong sa habagatan, siya ug ang iyang asawa, ug ang tanan nga iya, ug uban kaniya si Lot. ^2Ug si Abram dato kaayo sa kahayupan, sa salapi ug sa bulawan. ^3Ug siya mipadayon gikan sa habagatan hangtud sa Bethel, hangtud sa dapit nga una nga nahamutangan sa iyang balongbalong, sa taliwala sa Bethel ug Hai. ^4Hangtud sa dapit sa halaran nga unang gibuhat niya didto; ug didto si Abram nangaliya sa ngalan ni Jehova. ^5 Ug ingon usab si Lot, nga nagalakat uban kang Abram, may mga panon sa carnero ug panon sa vaca, ug mga balongbalong. ^6Ug ang yuta wala makapaigo kanila, aron nga magapuyo sila nga magakatipon, kay ang ilang mga bahandi daghan, ug dili mahimo nga sila magpuyo nga magatipon. ^7Ug dihay pagkabingkil sa mga magbalantay sa kahayupan ni Abram ug sa mga magbalantay sa kahayupan ni Lot. Ug ang Canaanhon ug ang Persehanon nanagpuyo niadtong yutaa. ^8Ug si Abram miingon kang Lot: Hinaut unta nga walay pagkabingkil kanimo ug kanako, sa akong magbalantay ug sa imo, kay magsoon kita. ^9Dili ba anaa man ang tibook nga yuta sa atubangan mo? Ginapakilooy ko kanimo, nga bumulag ka kanako. Kong umadto ka sa wala , ako moadto sa too, kong ikaw sa too, ako moadto sa wala. ^10 Ug gihayat ni Lot ang iyang mga mata, ug nakita niya ang tanan nga Kapatagan sa Jordan, nga kini gibahaan pag-ayo sa tubig, sa wala pa malaglag ni Jehova ang Sodoma ug Gomorra sama sa tanaman ni Jehova, sama sa yuta sa Egipto, kong ikaw moadto paingon sa Zoar. ^11Unya gipili ni Lot alang kaniya ang tibook nga Kapatagan sa Jordan; ug mipadulong si Lot sa silangan. Ug nanagbulag sila ang usa ug usa. ^12Si Abram mipuyo sa yuta sa Canaan, ug si Lot mipuyo sa mga lungsod sa Kapatagan, ug gibalhin niya ang iyang balongbalong hangtud sa Sodoma. ^13Karon ang mga tawo sa Sodoma mga dautan ug hilabihan gayud pagkamakasasala batok kang Jehova. ^14 Ug si Jehova nag-ingon kang Abram, sa human na si Lot makabulag kaniya: Iyahat karon ang imong mga mata, ug tuman-aw ka sukad sa dapit nga imong hingmutangan ngadto sa amihanan, ug ngadto sa habagatan ug ngadto sa silangan ug ngadto sa kasadpan. ^15Kay ang tanan nga yuta nga imong gitan-aw, igahatag ko kanimo ug sa imong kaliwatan ngadto sa walay katapusan. ^16Ug pagabuhaton ko ang imong kaliwatan nga ingon sa abug sa yuta, nga kong adunay tawo nga arang makaisip sa abug sa yuta, ang imong kaliwatan usab arang maisip. ^17Tumindog ka, baktasa ang yuta sa iyang gitas-on ug sa iyang kalapdon, kay igahatag ko kini kanimo. ^18Ug gibalhin ni Abram ang iyang balongbalong, ug miadto ug gipahamutang kini sa kakahoyan sa Mamre, nga atua sa Hebron, ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran alang kang Jehova. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahitabo nga sa mga adlaw ni Amraphel, nga hari sa Shinar, si Arioch nga hari sa Elasar, si Chedorlaomer, nga hari sa Ela, ug si Tidal, nga hari sa mga nasud. ^2Nga kini sila minggubat batok kang Bera, nga hari sa Sodoma, ug batok kang Birsha, nga hari sa Gomorra, ug batok kang Shinab, nga hari sa Adma, ug batok kang Shemeber, nga hari sa Zeboim, ug batok sa hari sa Bela, (nga mao usab ang Zoar). ^3Ngatanan kini sila mingtigum sa walog sa Siddim (nga mao ang Dagat nga Maasin). ^4Napulo ug duha ka tuig nga nanag-alagad sila kang Chedorlaomer, ug sa ikapulo ug tolo ka tuig mingsukol sila. ^5Ug sa tuig nga ikapulo ug upat miabut si Chedorlaomer, ug ang mga hari nga diha sa iyang bahin, ug gipamatay nila ang mga Raphaibanon sa Ashteroth-Carnaim, ang mga Susihanon sa Ham, ug ang mga Emihanon sa Sabe-Kiriataim. ^6Ug ang mga Horehanon sa ilang bukid sa Seir, hangtud sa patag sa El-Paran, nga anaa sa luyo sa kamingawan. ^7Ug namalik sila ug nangadto sa Emmisphat nga mao ang Cades, ug gilaglag nila ang tanan nga lungsod sa mga Amalecahanon, ug ingon usab ang mga Amorehanon, nga nagpuyo sa Hazezon-Tamar. ^8Ug minggula ang hari sa Sodoma, ug ang hari sa Gomorra, ug ang hari sa Adma, ug ang hari sa Zeboim, ug ang hari sa Bela, nga mao si Zoar, ug nanagsugo sila sa paggubat batok kanila sa walog sa Siddim: ^9Batok kang Chedorlaomer, nga hari sa Elam, ug kang Tidal, nga hari sa mga nasud, ug kang Amraphel, nga hari sa Shinar, ug kang Arioch, nga hari sa Elasar; upat ka mga hari batok sa lima. ^10Ug ang walog sa Siddim puno sa mga atabay sa asfalto; ug nanagpangalagiw ang hari sa Sodoma, ug ang sa Gomorra, ug nangahulog sila didto; ug ang uban nangalagiw sa bukid. ^11Ug gikuha nila ang tanan nga bahandi sa Sodoma ug sa Gomorra, ug ang tanan nila nga mga kalan-on, ug nanglakaw sila. ^12Gidala usab nila si Lot, nga anak sa igsoon ni Abram, nga nagpuyo sa Sodoma, ug ang iyang bahandi ug nanglakaw sila . ^13 Ug mianha ang usa sa mga nakakalagiw, ug gipahibalo niya si Abram ang Hebreohanon, nga nagpuyo sa kakahoyan sa Mamre nga iya sa Amorehanon, nga igsoon ni Eschol ug igsoon ni Aner: ug sila mga kadapig ni Abram. ^14Ug sa pagkadungog ni Abram nga ang iyang igsoon nahimong binihag, gimandoan niya ang iyang mga binansay nga mga tawo nga nangatawo sa iyang balay, totolo ka gatus ug napulo ug walo ug ilang giapas sila hangtud sa Dan. ^15Ug sila gibahinbahin niya sa kagabhion, siya ug ang iyang mga ulipon nga lalake, ug ilang gipamatay sila, ug giapas sila hangtud sa Hobah nga anaa sa dapit sa wala sa Damasco. ^16Ug nabawi niya ang tanan nga mga butang, ug ingon man usab si Lot nga iyang igsoon, ug ang iyang bahandi, ug ingon man usab ang mga babaye, ug ang katawohan. ^17 Ug migula ang hari sa Sodoma sa pagsugat kaniya, sa iyang pagpauli gikan sa pagpakadaug kang Chedorlaomer ug sa mga hari sa Sabe, (nga mao ang Walog sa hari). ^18Ug unya si Melchisedec, nga hari sa Salem, mikuha ug tinapay ug vino ug siya mao ang sacerdote sa Labing Labaw nga Dios. ^19Ug siya gipanalanginan niya, ug miingon: Dalayegon si Abram sa Dios nga Labing Labaw, nga tag-iya sa langit ug sa yuta; ^20Ug dalayegon ang Dios nga Labing Labaw, nga nagtugyan sa imong mga kaaway nganha sa imong kamot. Ug si Abram mihatag kaniya sa mga bahin nga ikapulo sa tanan. ^21 Unya ang hari sa Sodoma miingon kang Abram: Ihatag mo kanako ang mga tawo, ug kuhaa alang kanimo ang bahandi. ^22Ug mitubag si Abram sa hari sa Sodoma: Gibayaw ko ang akong kamot kang Jehova, Dios nga Labing Labaw, nga tag-iya sa langit ug sa yuta, ^23Nga ako dili mokuha bisan sa usa ka lugas nga hilo ni sa higot sa usa ka sapin ni sa tanan nga mga imo, aron ikaw dili makaingon: Ako ang nagpadato kang Abram: ^24Gawas kadto lamang mga gipangaon sa mga batan-on, ug ang bahin sa mga tawo nga ming-uban kanako, si Aner, si Eschol, ug si Mamre, ipadawat kanila ang ilang bahin. __________________________________________________________________ ^1 Sa human niining mga butanga miabut ang pulong ni Jehova kang Abram, sa usa ka panan-awon, nga nagaingon: Dili ka mahadlok, Abram, ako mao ang imong kalasag, ug ang imong daku uyamut nga tumbas. ^2 Ug mitubag si Abram: O, Ginoong Jehova, unsay igahatag mo kanako, sa nagatan-aw ka nga ako walay anak, ug ang mahimong sumosunod sa akong panimalay mao man si Eliezer nga Damascohanon? ^3Ug si Abram miingon: Ania karon, kay wala mo ako hatagi ug kaliwat. Ug, ania karon, ang natawo sa akong panimalay, mahimo nga akong manununod. ^4Ug, ania karon, ang pulong ni Jehova miabut kaniya, nga nagaingon: Kining tawohana dili mao ang imong manununod, kondili ang nagagikan sa sulod sa imong ginhawaan mao ang imong manununod. ^5Ug iyang gipagula siya ug miingon kaniya: Hangda karon ang langit ug isipa ang mga bitoon, kong arang mo ba sila maisip. Ug siya miingon kaniya: Maingon usab niana ang imong kaliwatan. ^6Ug mitoo siya kang Jehova, ug kini giisip kaniya nga sa pagkamatarung. ^7 Ug siya miingon kaniya: Ako mao si Jehova nga nagkuha kanimo sa Ur sa mga Caldehanon aron nga igahatag ko nga imong panulondon kining yutaa. ^8Ug siya mitubag: Ginoong Jehova, unsay hibaloan ko nga pagapanundon ko kini? ^9Ug siya miingon kaniya: Ikuha ako ug usa ka nati nga baye sa vaca, nga totolo na ka tuig, ug usa ka kanding nga baye nga totolo na ka tuig, usa ka tokmo usab, ug usa ka kuyabog sa salampati. ^10Gikuha kining tanan, ug gipikas niya, ug gibutang niya ang tagsa ka pikas nga giakub sa usa ka pikas, apan wala niya pagpikasa ang mga langgam. ^11Ug nanugpa ang mga langgam nga manunukob sa ibabaw sa mga patay, ug giabug sila ni Abram. ^12 Ug sa pagkasalop sa adlaw, miabut kang Abram ang usa ka mabug-at nga katulogon; ug, tan-awa, usa ka kakugmat sa dakung kangitngit miabut kaniya. ^13Ug miingon siya kang Abram: Sa tinuod gayud hibaloan mo nga ang imong kaliwatan magadumuloong sa usa ka yuta nga dili ila, ug didto sila mag-alagad kanila, ug sila pagasakiton sulod sa upat ka gatus ka tuig: ^14Ug ang nasud usab nga ilang pagaalagaran, pagahukman ko; ug sa human niini mamahawa sila, nga adunay daghang bahandi. ^15Ug ikaw moadto sa imong mga ginikanan nga may pagpakigdait, ug igalubong ka sa pagkatigulang kaayo. ^16Ug sa ikaupat ka kaliwatan mobalik sila dinhi pag-usab kay ang pagkadautan sa Amorehanon wala pa mapuno hangtud karon. ^17 Ug nahitabo nga sa pagkasalop na sa adlaw ug mangitngit na, tan-awa, usa ka hudno nga nag-aso ug usa ka sulo nga kalayo, nga miagi sa taliwala sa mga mananap nga pinikas. ^18Niadtong adlawa nagbuhat si Jehova ug saad kang Abram, sa pag-ingon: Sa imong kaliwatan ihatag ko kining yutaa gikan sa suba sa Egipto hangtud sa suba nga daku, ang suba nga Eufrates: ^19Ang mga Cinehanon, ang mga Cenesehanon, ug ang mga Cedmonehanon, ^20Ang mga Hetehanon, ang mga Phersehanon, ang mga Raphaitahanon, ^21Ang mga Amorehanon, ang mga Canaanhon, ang mga Gergesehanon, ug ang mga Jebusehanon. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Sarai, nga asawa ni Abram, wala mag-anak kaniya, ug siya may usa ka binatonan nga babaye nga Egiptohanon nga gihinganlan si Agar. ^2Busa miingon si Sarai kang Abram: Nakita mo na nga ako nahimo ni Jehova nga apuli; mangayo ako kanimo nga dumuol ka sa akong binatonan nga babaye; tingali nga ako makabaton ug mga anak pinaagi kaniya. Ug gipatalinghugan ni Abram ang giingon ni Sarai. ^3Ug si Sarai nga asawa ni Abram, nagkuha kang Agar nga iyang binatonan nga Egiptohanon, sa tapus ang napulo ka tuig nga pagpuyo ni Abram sa yuta sa Canaan, ug siya gipaasawa niya kang Abram nga iyang bana. ^4 Ug siya miduol kang Agar, ug siya nanamkon; ug sa pagkakita niya nga nanamkon siya, ang iyang agalon nga babaye ginatan-aw niya uban ang pagtamay. ^5Unya miingon si Sarai kang Abram: Ang akong kaulaw sa ibabaw nimo; akong gihatag ang akong binatonan nga babaye sa imong sabakan, ug sa ginatan-aw niya nga nanamkon siya, nagatan-aw siya kanako uban ang pagtamay; pahukma si Jehova sa taliwala kanako ug kanimo. ^6Apan mitubag si Abram kang Sarai: Tan-awa, ang imong ulipon nga babaye anaa sa imong kamot; buhaton mo kaniya ang ginahunahuna mo nga maayo. Ug si Sarai nagsakit kaniya pag-ayo ug mikalagiw siya gikan sa iyang atubangan. ^7 Ug hingkaplagan siya sa manolonda ni Jehova sa tupad sa usa ka tuburan sa tubig didto sa kamingawan, nga haduol sa tuburan nga diha sa dalan paingon sa Sur. ^8Ug miingon siya: Agar, ulipon ni Sarai, diin ba ikaw gikan, ug asa ka ba paingon? Ug siya mitubag: Mikalagiw ako gikan sa atubangan ni Sarai nga akong agalon. ^9Ug miingon kaniya ang manolonda ni Jehova: Bumalik ka sa imong agalon nga babaye, ug magpaubos ka sa ilalum sa iyang mga kamot. ^10 Miingon usab kaniya ang manolonda ni Jehova: Pagadaghanon ko gayud ang imong kaliwatan, nga kini dili arang maisip tungod sa gidaghanon. ^11Miingon pa gayud ang manolonda ni Jehova: Tan-awa, ikaw nanamkon, ug magaanak ka ug usa ka anak nga lalake, ug pagahinganlan mo ang iyang ngalan Ismael, kay gipatalinghugan ni Jehova ang imong kagul-anan. ^12Ug siya mahimong sama sa ihalas nga asno sa taliwala sa mga katawohan; ang iyang kamot batok sa tanan, ug ang mga kamot sa tanang tawo batok usab kaniya, ug sa atubangan sa tanan nga iyang mga igsoon magapuyo siya. ^13Unya nangaliya siya kang Jehova nga nakigsulti kaniya: Ikaw mao ang Dios nga nagatan-aw: kay miingon siya: Wala ba usab ako makakita dinhi sa nagatan-aw kanako? ^14Tungod niana gihinganlan niya ang atabay, Beer-Lahai-roi (Atabay nga Buhi), nga nagatan-aw kanako. Tan-awa, anaa siya sa taliwala sa Cades ug sa Bered. ^15 Ug nanganak si Agar kang Abram ug usa ka anak nga lalake; ug gihinganlan ni Abram ang iyang anak nga lalake, nga gianak ni Agar kaniya, si Ismael. ^16Ug ang panuigon ni Abram kawaloan ug unom ka tuig sa pag-anak ni Agar kang Ismael. __________________________________________________________________ ^1 Ug sa may panuigon si Abram nga kasiyaman ug siyam ka tuig, mitungha kaniya si Jehova, ug miingon kaniya: Ako mao ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan; lumakaw ka sa atubangan ko, ug magmahingpit ka. ^2Ug magabuhat ako ug akong pakigsaad sa taliwala kanako ug kanimo, ug pagpadaghanon ko ikaw sa hilabihan gayud. ^3Unya si Abram mihapa, ug ang Dios misulti kaniya nga nagaingon: ^4 Mahitungod kanako, tan-awa, ang akong pakigsaad anaa kanimo, mahimo ikaw nga amahan sa daghanan nga mga nasud. ^5Ug ang imong ngalan dili na paganganlan nga Abram, kondili si Abraham ang imong ngalan, kay ikaw gibuhat ko nga amahan sa daghanan nga mga nasud; ^6Ug ikaw pagapadaghanon ko sa hilabihan gayud, ug magabuhat ako ug mga nasud gikan kanimo, ug mga hari magagikan kanimo. ^7 Ug pagatukoron ko ang akong pakigsaad sa taliwala kanako ug kanimo, ug sa imong kaliwat sa ulahi nimo ngadto sa ilang mga kaliwatan, sa usa ka pakigsaad nga dayon, aron ako mahimo nga Dios nimo ug sa imong kaliwatan, sa ulahi nimo: ^8Ug ihatag ko kanimo ug sa imong kaliwatan sa ulahi nimo, ang yuta nga imong pagalangyawan, ang tibook nga yuta sa Canaan aron mahimong panulondon nga dayon; ug ako mao ang mahimo nga ilang Dios. ^9Miingon usab ang Dios kang Abraham: Ug mahitungod kanimo magabantay ka sa akong pakigsaad, ikaw ug ang imong kaliwatan sa ulahi nimo, ngadto na sa ilang mga kaliwatan. ^10Kini mao ang akong pakigsaad, nga pagabantayan ninyo sa taliwala kanako ug kanimo ug sa imong kaliwatan nga ulahi kanimo: Pagacircuncidahan ang tanan nga lalake sa taliwala ninyo. ^11Busa, pagacircuncidahan kamo sa unod sa inyong panit, ug kini mao ang timaan sa saad sa taliwala kanako ug kaninyo. ^12Ug siya nga may panuigon nga walo ka adlaw pagacircuncidahan ang tanan nga lalake sa taliwala ninyo ug sa inyong mga kaliwatan, ang natawo sa balay ug ang gipalit sa salapi sa bisan kinsa nga dumuloong nga dili sa imong kaliwatan. ^13Kinahanglan nga circuncidahan ang natawo sa imong balay; ug ang pinalit sa imong salapi; ug ang akong pakigsaad anha sa inyong unod sa usa ka pakigsaad nga walay katapusan. ^14Ug ang lalake nga walay circuncicion nga wala pacircuncidahi niya ang unod sa panit niya, kadtong tawohana pagapapason sa iyang lungsod; siya naglapas sa akong pakigsaad. ^15 Miingon usab ang Dios kang Abraham: Mahitungod kang Sarai nga imong asawa, dili mo siya pagahinganlan nga Sarai, kondili si Sara na ang iyang ngalan. ^16Ug siya pagapanalanginan ko, ug pagahatagan ko usab ikaw ug anak nga lalake gikan kaniya; oo, siya pagapanalanginan ko, ug siya mahimo nga inahan sa mga nasud; mga hari sa mga kalungsoran magagikan kaniya. ^17Unya si Abraham mihapa ug mikatawa, ug miingon sa iyang kasingkasing: Sa lalake nga may panuigon nga usa ka gatus ka tuig matawo pa ba ang anak nga lalake? Ug si Sara nga may panuigon na nga kasiyaman ka tuig magaanak pa ba? ^18Ug si Abraham miingon sa Dios: O hinaut unta nga si Ismael mabuhi sa atubangan mo! ^19Ug mitubag ang Dios: Dili, apan si Sara nga imong asawa magaanak siya ug usa ka anak nga lalake, ug pagahinganlan mo ang iyang ngalan si Isaac; ug pagatukoron ko ang akong pakigsaad kaniya sa usa ka pakigsaad nga dayon alang sa iyang kaliwatan sa ulahi niya. ^20Ug mahitungod usab kang Ismael, ikaw gipatalinghugan ko; tan-awa, nga siya ginapanalanginan ko, ug siya pagapabungahon ko, ug pagapadaghanon ko sa hilabihan gayud; sa napulo ug duha ka mga principe magaanak siya, ug pagabuhaton ko kaniya ang usa ka dakung nasud. ^21Apan pagatukoron ko ang akong pakigsaad kang Isaac nga igaanak ni Sara kanimo niining panahona sa tuig mga mosunod. ^22Ug nahuman ang iyang pagsulti kaniya, ug misaka ang Dios gikan kang Abraham. ^23 Unya si Abraham mikuha kang Ismael nga iyang anak ug sa tanan nga mga ulipon nga natawo sa iyang balay, ug sa tanan nga mga pinalit sa iyang salapi, ug sa tanan nga lalake nga mga tawo sa balay ni Abraham; ug gicircuncidahan niya ang unod sa ilang panit niadtong maong adlawa, sumala sa giingon kaniya sa Dios. ^24Si Abraham may panuigon na nga kasiyaman ug siyam ka tuig, sa pagcircuncidar niya sa unod sa panit niya. ^25Ug si Ismael nga iyang anak may panuigon na nga napulo ug tolo ka tuig sa pagcircuncidar sa unod sa panit. ^26Sa maong adlawa gicircuncidahan si Abraham ug si Ismael nga anak niya. ^27Ug ang tanan nga mga lalake sa iyang balay, ang natawo sa iyang balay, ug ang pinalit sa salapi sa dumuloong, gicircuncidahan sila uban kaniya. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova mitungha kang Abraham sa kakahoyan sa Mamre, nga sa naglingkod siya sa pultahan sa iyang balongbalong sa init sa adlaw; ^2Ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug mitan-aw siya , ug ania karon, ang totolo ka lalake nga nagtindog sa atubangan niya: ug sa iyang pagkakita kanila, midalagan siya gikan sa pultahan sa iyang balongbalong sa pagtagbo kanila, ug miyukbo siya sa iyang kaugalingon sa yuta. ^3Ug miingon siya: Ginoo, kong karon hingkaplagan ko ang gracia sa imong atubangan, akong ginapangaliyupo kanimo nga dili mo pagsayloan ang imong ulipon: ^4Magpakuha kita karon ug diyutay nga tubig, ug manghimitiis kamo sa inyong mga tiil, ug magpahulay kamo sa ilalum sa kahoy; ^5Ug magkuha ako ug usa ka hungit nga tinapay, ug palig-ona ninyo ang inyong kasingkasing; sa human niana magapadayon kamo: kay niana nakaanhi man kamo sa inyong ulipon. Ug sila miingon: Buhata ang ingon sa imong gipamulong. ^6Ug si Abraham midali sa paglakaw ngadto sa sulod sa balongbalong ngadto kang Sara, ug miingon kaniya : Kumuha ka pagdali ug totolo ka takus nga harina nga fino, masahon mo ug buhaton mo nga mga tinapay. ^7Ug midalagan si Abraham ngadto sa panon sa mga vaca, ug mikuha siya ug usa ka nati nga vaca nga malomo ug maayo, ug gihatag niya sa sulogoon, ug kini iyang gidali sa paghikay. ^8Mikuha usab siya ug manteca ug gatas, ug ang nati nga vaca nga gihikay, ug iyang gidulot sa atubangan nila; ug siya nagtindog duol kanila ilalum sa kahoy, ug nangaon sila. ^9 Ug sila miingon kaniya: Hain ba si Sara nga imong asawa? Ug mitubag siya: Anaa siya sa balongbalong. ^10Unya miingon siya: Sa pagkamatuod magabalik ako kanimo kong moabut na ang panahon, ug, tan-awa, si Sara nga imong asawa makabaton sa usa ka anak nga lalake. Ug si Sara nagpatalinghug didto sa pultahan sa balongbalong, nga diha sa iyang likod. ^11Karon si Abraham ug si Sara mga tigulang na, mga tigulang na gayud kaayo: mihunong na kang Sara ang kinaiya sa mga babaye. ^12Ug, mikatawa si Sara sa iyang kaugalingon nga nagaingon: Karon hinoon nga ako tigulang na aduna pa ba akoy kalipay, sanglit ang akong ginoo tigulang na man usab? ^13Unya miingon si Jehova kang Abraham: Nganong mikatawa si Sara nga nagaingon: Matuod ba gayud nga ako magaanak, nga ako tigulang na man? ^14Aduna bay mga butang nga makuli sa Dios? Sa panahon nga gitiman-an magabalik ako kanimo, kong moabut na ang panahon, ug si Sara makabaton sa usa ka anak nga lalake. ^15Unya si Sara milimod nga nagaingon: Wala ako magkatawa; kay nahadlok siya. Ug siya miingon: Dili, kondili nga mikatawa ka gayud. ^16 Ug ang mga tawo mingtindog gikan didto ug minglantaw sila ngadto sa Sodoma, ug si Abraham mikuyog sa paghatud kanila sa dalan. ^17Ug si Jehova miingon: Pagatagoan ko ba gikan kang Abraham ang akong pagabuhaton, ^18Sanglit si Abraham mamahimo gayud nga usa ka daku ug malig-on nga nasud, ug diha kaniya panalanginan ang tanang mga nasud sa yuta? ^19Kay siya naila ko, aron magasugo siya sa iyang panimalay sa ulahi niya, aron magabantay sila sa dalan ni Jehova, nga sa pagbuhat sa pagkamatarung ug sa katarungan; aron nga si Jehova makapadala sa ibabaw kang Abraham niadtong ginapamulong mahatungod kaniya. ^20Ug si Jehova miingon kaniya: Tungod kay ang pagtu-aw sa Sodoma ug Gomorra daku kaayo ug tungod kay ang ilang sala mabug-at sa hilabihan gayud, ^21Molugsong ako karon ug tan-awon ko kong nahuman ba gayud nila ang ilang bulohaton sumala sa singgit nga miabut kanako, ug kong wala, mahibaloan ko ra. ^22Unya ang mga tawo mitipas gikan didto ug napaingon sa Sodoma; apan si Abraham nagtindog pa sa atubangan ni Jehova. ^23 Ug miduol si Abraham, ug miingon kaniya : Pagalaglagon mo ba usab ang mga matarung uban sa mga dautan? ^24Tingali kaha ug adunay kalim-an nga mga matarung sa sulod sa ciudad; pagalaglagon mo ba diay , ug dili mo pagasayloan ang dapit tungod sa kalim-an nga mga matarung nga anaa sa sulod niini? ^25Halayo kanimo ang pagbuhat sa ingon niana, nga patyon mo ang mga matarung uban sa mga dautan, ug nga sa ingon niana ang mga matarung magasama sa mga dautan. Kana halayo kanimo. Dili ba ang Maghuhukom sa tibook nga yuta magabuhat sa matarung? ^26Ug miingon si Jehova: Kong may hingkaplagan ako sa Sodoma nga kalim-an nga mga matarung sa sulod sa ciudad, pagasayloan ko kining tibook nga dapit tungod kanila. ^27Ug si Abraham mitubag ug miingon: Ania karon, ako nangako sa pagsulti sa akong Ginoo, bisan ako nga abug ug abo lamang. ^28Tingali kaha ang kalim-an nga mga matarung makulangan ug lima, pagalaglagon mo ba kadto tungod niadtong lima nga nakulang sa tibook nga ciudad? Ug mitubag siya: Dili ko pagalaglagon kadto kong adunay kap-atan ug lima. ^29Ug miusab pa siya sa pagsulti kaniya ug miingon: Tingali may hingkaplagan didto nga kap-atan. Ug mitubag siya: Dili ko pagabuhaton kini tungod lamang sa kap-atan. ^30Ug miingon siya: Dili unta masuko ang akong Ginoo, ug ako magasulti. Tingali kaha nga didto may makaplagan nga katloan. Ug mitubag siya: Dili ko pagabuhaton kini, kong didto adunay makaplagan nga katloan. ^31Ug miingon siya: Ania karon, nga nangako ako sa pagsulti sa akong Ginoo. Tingali kaha may makaplagan didto nga kaluhaan. Mitubag siya: Dili ko pagalaglagon kadto tungod sa kaluhaan. ^32Ug siya miingon: Dili unta masuko karon ang akong Ginoo ug magasulti lamang ako sa makausa. Tingali kaha may hingkaplagan didto nga napulo. Mitubag siya: Dili ko pagalaglagon kadto tungod sa napulo. ^33Ug mipadayon sa paglakaw si Jehova sa human siya makigsulti kang Abraham; ug si Abraham mipauli sa iyang dapit. __________________________________________________________________ ^1 Ug ming-abut ang duruha ka mga manolonda didto sa Sodoma sa pagkahapon na: ug si Lot naglingkod sa ganghaan sa Sodoma. Ug sila hingkit-an ni Lot, ug mitindog siya sa pagdawat kanila, ug mihapa siya sa yuta. ^2Ug miingon siya: Busa karon, mga ginoo ko, ginapangaliyupo ko kaninyo nga mohapit una kamo sa balay sa inyong ulipon, ug mopabilin kamo sa tibook nga gabii, ug manghimasa kamo sa inyong mga tiil; ug sa pagkabuntag managpamangon kamo, ug managpadayon sa inyong paglakaw. Ug sila mitubag: Dili, kay sa dalan lamang mopahulay kami sa tibook nga gabii. ^3Apan siya nagpakilooy pag-ayo kanila, ug sila miuban kaniya, ug mingsulod sila sa iyang balay, ug sila gikombirahan niya, ug nagluto siya ug mga tinapay nga walay levadura, ug nangaon sila. ^4 Ug sa wala pa sila makahigda, ang balay ni Lot gilibutan sa mga tawo sa Sodoma, ang tibook nga lungsod sa tingub, mga batan-on ug mga tigulang: ^5Ug nanagtawag sila kang Lot, ug miingon kaniya: Hain ba ang mga tawo nga ming-anhi kanimo karong gabii? Pagulaa sila nganhi kanamo aron kami makaila kanila. ^6Unya si Lot migula sa pultahan ngadto kanila, ug gitakpan niya ang mga pultahan sa likod niya. ^7Ug miingon siya: Gipakilooy ko kaninyo, mga igsoon ko , nga dili kamo magbuhat sa hilabihang pagkadautan. ^8Ania karon, ako adunay duruha ka mga anak nga babaye nga wala pa makaila ug lalake; akong pagulaon sila nganha kaninyo, ug buhaton ninyo kanila ang maayo nga inyong gihunahuna: niini lamang nga mga tawo dili kamo magbuhat ug bisan unsa, kay sila mianhi sa landong sa akong atop. ^9Ug sila mingtubag: Pumahawa ka diha. Ug miingon pa sila: Mianhi kini dinhi sa pagpuyo ingon nga usa ka dumuloong, ug siya buot magakinahanglan sa pagkamaghuhukom? Karon among buhaton kanimo ang labing dautan pa kay kanila. Ug gibuhat nila ang dakung pagpugos sa tawo, bisan pa kang Lot, ug mingduol sila aron sa pagguba sa pultahan. ^10Unya gikab-ut sa mga tawo ang ilang kamot ug gisulod nila si Lot sa balay uban kanila, ug giserhan nila ang pultahan. ^11Ug gibutaan nila ang mga tawo nga diha sa pultahan sa balay, sukad sa labing diyutay hangtud sa labing dagku, sa pagpabuta kanila; ug nangaluya sila sa pagpangita sa pultahan. ^12 Ug miingon ang mga tawo kang Lot: Aduna ba ikaw dinhi ing kauban? Mga umagad nga lalake, ug ang imong mga anak nga babaye, ug ang tanan mga imo sa ciudad, ipagula mo sila niining dapita: ^13Kay pagalaglagon namo kining dapita kay ang pagsinggit nila midangat gayud sa atubangan ni Jehova: busa si Jehova nagpaanhi kanamo sa paglaglag niini. ^14Unya migula si Lot, ug nagsulti sa iyang mga umagad nga nagpakaasawa sa iyang mga anak nga babaye, ug siya miingon kanila: Panindog kamo, pahawa kamo niining dapita; kay si Jehova magalaglag niining cundara. Apan alang sa iyang mga umagad, siya maingon sa daw nagatiaw-tiaw kanila . ^15 Ug sa pagbanagbanag sa kabuntagon, ang mga manolonda midali ngadto kang Lot ug nag-ingon sila; Tumindog ka, kuhaa ang imong asawa ug ang imong duruha ka mga anak nga babaye nga ania dinhi, aron dili ka masunog uban sa pagkadautan sa ciudad. ^16Apan siya naglanganlangan; ug ang mga tawo mingkupot sa iyang kamot, ug sa kamot sa iyang asawa ug sa mga kamot sa iyang duruha ka mga anak nga babaye, sanglit si Jehova nagmaloloy-on kaniya: ug ilang gidala siya, ug ilang gibutang siya sa gawas sa ciudad. ^17Ug nahitabo nga sa gipagawas na sila, miingon siya: Kumalagiw ka tungod sa imong kinabuhi; dili ka maglingi-lingi sa imong liked ni mohunong ka niining tibook nga Kapatagan; kumalagiw ka paingon sa bukid, aron dili ka masuno. ^18Ug si Lot miingon kanila: O, dili unta mahimo kini, mga ginoo ko; ^19Ania karon, ang imong ulipon nakakaplag ug gracia sa imong atubangan, ug gipadaku mo ang imong mahigugmac ng kalolot nga gipakita mo kanako sa paghatag kanako ug kinabuhi; apan dili ako makakalagiw ngadto sa bukid, tingali kaha maalaut ako sa kadaut ug mamatay ako. ^20Ania karon, kining ciudara haduol nga kalagiwan, ug kini diyutay man; pagkalagiwa ako didto (dili ba kini diyutay?) ug mabuhi ang akong kalag. ^21Ug siya mitubag kaniya: Tan-awa, gidawat ko usab ang imong gipangayo mahitungod niini, ug dili ko pagalaglagon kining ciudad nga imong gihisgutan. ^22Dumali ka, kumalagiw ka didto; kay wala ako ing arang mabuhat hangtud nga moabut ka didto. Tungod niana gihinganlan ang ngalan sa ciudad nga Zoar. ^23Ang adlaw misidlak sa ibabaw sa yuta, sa pag-abut ni Lot sa Zoar. ^24 Unya gipaulan ni Jehova sa Sodoma ug Gomorra ang azufre ug kalayo nga gikan kang Jehova didto sa langit; ^25Ug gilaglag niya ang mga ciudad, ug kadtong tibook nga Kapatagan, uban ang tanan nga mga pumoluyo niadtong mga ciudara, ug kadtong nanagtubo sa yuta. ^26 Apan ang asawa ni Lot nga didto sa ulahi, milingi sa likod niya, ug nahimo siya nga haligi nga asin. ^27 Ug mitungas si Abraham sa bukid sa dapit diin siya mitindog sa atubangan ni Jehova, ^28Ug milantaw siya sa dapit sa Sodoma ug sa Gomorra, ug ngadto sa tibook nga yuta niadtong Kapatagan ug nakita niya; ug ania karon, ang aso nagautbo gikan sa yuta, ingon sa aso sa usa ka hudne. ^29Ug nahitabo, nga sa gilaglag sa Dios ang mga ciudad sa Kapatagan, nga nahinumdum ang Dios kang Abraham, ug gipagawas si Lot gikan sa taliwala sa pagkalaglag, sa paglaglag niya sa mga ciudad nga gipuy-an ni Lot. ^30 Apan si Lot mitungas gikan sa Zoar, ug mipuyo didto sa bukid, ug ang iyang duruha ka mga anak nga babaye uban kaniya; kay nahadlok siya sa pagpuyo sa Zoar, ug mingpuyo siya sa usa ka langub, siya ug ang iyang duruha ka mga anak nga babaye. ^31Ug ang magulang miingon sa manghud: Ang atong amahan tigulang na, ug walay lalake sa yuta nga moduol kanato ingon sa nabatasan sa tibook nga yuta: ^32Umari ka, paimnon ta ug vino ang atong amahan, ug motipon kita paghigda kaniya, aron makahawid kita ug kaliwatan gikan sa atong amahan. ^33Ug ilang gipainum ug vino ang ilang amahan niadtong gabhiona; ug misulod ang magulang, ug mikatulog nga ipon sa iyang amahan; apan wala siya manghibalo sa paghigda niya, bisan sa pagbangon niya. ^34Sa adlaw nga misunod miingon ang magulang sa manghud: Tan-awa, mikatulog ako kagabii nga ipon sa akong amahan; paimnon ta usab siya ug vino karong gabii; ug sumulod ka ug motipon pagkatulog uban kaniya, aron nga makahawid kita ug kaliwatan gikan sa atong amahan. ^35Ug ilang gipainum ug vino usab ang ilang amahan niadtong gabhiona; ug mibangon ang manghud ug mitipon pagkatulog kaniya; apan wala siya makamatngon sa paghigda niya, bisan sa pagbangon niya. ^36Niana nanamkon ang duruha ka mga anak nga babaye ni Lot gikan sa ilang amahan. ^37Ug nanganak ang magulang ug usa ka anak nga lalake, ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Moab, nga mao ang amahan sa mga Moabitanhon hangtud karong adlawa. ^38Ang manghud nanganak usab ug usa ka anak nga lalake, ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Ben-ammi, nga mao ang amahan sa mga Amonihanon hangtud karong adlawa. __________________________________________________________________ ^1 Gikan didto mipanaw si Abraham padulong sa yuta sa Habagatan, ug napahaluna siya sa taliwala sa Cades ug Shur, ug nagpuyo siya nga dumuloong sa Gerar. ^2Ug miingon si Abraham mahitungod kang Sara nga iyang asawa: Siya akong igsoon nga babaye. Ug si Abimelech nga hari sa Gerar, nagsugo ug nagpakuha kang Sara. ^3 Apan ang Dios miadto kang Abimelech nga sa damgo sa kagabhion ug siya miingon kaniya: Tan-awa, daw patay na ikaw tungod sa babaye nga gikuha mo, kay siya asawa sa usa ka tawo. ^4Apan si Abimelech wala pa makadangat haduol kaniya, ug miingon siya: Ginoo, patyon mo ba usab ang nasud nga matarung? ^5Wala ba siya sa iyang kaugalingon mag-ingon kanako: Siya akong igsoon nga babaye, ug siya usab nag-ingon: Siya akong igsoon nga lalake? S pagkahingpit sa akong kasingkasing, ug sa pagkahinlo sa akong mga kamot gibuhat ko kini. ^6Ug miingon kaniya ang Dios pinaagi sa damgo: Ako usab nahibalo nga sa pagkahingpit sa imong kasingkasing gibuhat mo kini; ug ako usab naghawid kanimo sa pagpakasala batok kanako, ug niini ikaw wala ko tugoti nga magtandog kaniya. ^7Busa, karon, iuli ang babaye sa iyang bana; kay manalagna siya, ug siya magaampo alang kanimo ug mabuhi ikaw. Ug kong dili mo pag-iuli siya, nasayud ka na nga sa pagkamatuod mamatay ka, uban ang tanang mga imo. ^8 Ug si Abimelech mibangon pagsayo; ug gitawag niya ang tanan niyang mga ulipon, ug gisugilon niya kining tanan nga mga butang sa igdulungog nila; ug nangahadlok ang mga tawo sa hilabihan gayud. ^9Unya si Abraham gitawag ni Abimelech, ug iyang giingon siya: Unsa ba ang gibuhat mo kanamo? Ug diin ba makasala ako batok kanimo, nga nagdala man ikaw sa ibabaw nako ug sa ibabaw sa akong gingharian ug labing dakung sala? Gibuhat mo kanako ang dili angay nga imong buhaton. ^10Ug miingon si Abimelech kang Abraham: Unsa ba ang hingkit-an mo nga nagbuhat man ikaw niini? ^11Ug si Abraham mitubag: Kay naghunahuna ako: Sa pagkatinuod, ang pagkahadlok sa Dios wala niining dapita ug ako pagapatyon nila tungod sa akong asawa. ^12Ug labut pa usab siya gayud akong igsoon nga babaye, anak nga babaye sa akong amahan; apan dili anak nga babaye sa akong inahan, ug siya gipangasawa ko. ^13Ug nahitabo nga sa gipagula ako sa Dios sa pagsuroysuroy gikan sa balay sa akong amahan, ako miingon kaniya: Kini mao ang kalooy nga imong ipakita kanako, nga sa tanan nga dapit diin kita makaabut mag ingon ka mahitungod kanako, siya akong igsoon nga lalake. ^14 Unya si Abimelech mikuha ug mga carnero ug mga vaca, ug mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye, ug gihatag niya kang Abraham, ug iyang giuli kaniya si Sara nga iyang asawa. ^15Ug miingon si Abimelech: Ania karon, ang yuta ko anaa sa atubangan mo, pumuyo ka kong hain ang ginahunahuna mo nga maayo. ^16Ug miingon siya kang Sara: Ania karon, gihatagan ko ug usa ka libo nga salapi ang imong igsoon nga lalake; ania karon, siya mao ang tabil sa imong mga mata, sa tanang kauban nimo; tungod niining tanan ginamatarung ikaw. ^17Ug si Abraham nag-ampo sa Dios, ug ang Dios nag-ayo kang Abimelech, ug sa iyang asawa, ug sa iyang mga ulipon nga babaye, ug nanag-anak sila. ^18Kay giserhan gayud ni Jehova ang tanan nga taguangkan sa panimalay ni Abimelech tungod kang Sara nga asawa ni Abraham. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova midu-aw kang Sara, sumala sa gisulti niya, ug gibuhat niya kang Sara sumala sa iyang gipamulong. ^2Ug nanamkon si Sara ug nag-anak siya sa usa ka anak nga lalake kang Abraham sa tigulang na siya: niadtong panahon nga gitagal nga gisulti sa Dios kaniya. ^3Ug ang iyang anak nga natawo kaniya, nga gianak ni Sara, gihinganlan ni Abraham si Isaac. ^4Ug gicircuncidahan ni Abraham ang iyang anak nga lalake nga si Isaac sa may ikawalo na ka adlaw ang kagulangon sumala sa gisugo kaniya sa Dios. ^5Ug si Abraham may usa ka gatus ka tuig ang kagulangon, sa natawo kaniya si Isaac nga iyang anak. ^6Ug si Sara miingon: Ang Dios nagpakatawa kanako, aron nga ang tanan nga makadungog, mahikatawa uban kanako. ^7Ug miingon siya: Kinsay makasulti kang Abraham nga si Sara magapasuso sa mga bata? Kay ako nag-anak kaniya sa usa ka anak nga lalake, sa tigulang na siya. ^8Ug mitubo ang bata ug gilutas siya; ug gibuhat ni Abraham ang usa ka dakung kombira niadtong adlawa sa paglutas kang Isaac. ^9 Ug nakita ni Sara nga nagyubit ang anak ni Agar nga Egiptohanon, ang iyang gianak kang Abraham. ^10Busa miingon siya kang Abraham: Isalikway mo kining ulipon nga babaye ug ang iyang anak, kay ang anak niining ulipon nga babaye dili makapanunod uban sa akong anak, bisan uban kang Isaac. ^11Ug ang maong butang malisud kaayo kang Abraham, tungod sa iyang anak. ^12Ug ang Dios miingon kang Abraham: Ayaw ikalisud sa imong atubangan tungod sa bata nga lalake ug tungod sa imong ulipon nga babaye; sa tanan nga gipamulong ni Sara kanimo patalinghugi ang iyang tingog, kay gikan kang Isaac pagatawgon ang imong mga kaliwat. ^13Ug ingon man usab gikan sa anak sa ulipon nga babaye pagahimoon ko ang usa ka nasud, tungod kay siya imong kaliwat. ^14 Ug si Abraham mibangon pagsayo sa buntag, ug mikuha ug tinapay ug usa ka sudlanan sa tubig, ug kini gihatag niya kang Agar, ug gipapas-an kaniya ug gihatag kaniya ang bata, ug si Agar gipalakaw niya. Ug migikan siya, ug nagalaaglaag sa kamingawan sa Beer-seba. ^15Ug nahurot ang tubig sa sudlanan, ug gibiyaan niya ang bata sa ilalum sa usa ka kahoy. ^16Ug milakaw siya, ug milingkod siya sa iyang atbang, nga nagapahalayo, ingon sa gilay-on sa usa ka pagbuhi sa pana; kay miingon siya: Hinaut unta nga dili ako makatan-aw kong mamatay ang bata. Ug milingkod si Agar sa atbang ug gipatugbaw niya ang iyang tingog ug mihilak siya. ^17Ug hingdunggan sa Dios ang tingog sa bata; ug ang manolonda sa Dios mitawag kang Agar gikan sa langit, ug miingon kaniya: Unsay gibati mo, Agar? Ayaw kahadlok, kay ang Dios nakadungog sa tingog sa bata kong hain siya: ^18Tumindog ka, sakwata ang bata, ug kupti siya sa imong kamot, kay himoon ko siya nga usa ka dakung nasud. ^19Ug gibuksan sa Dios ang iyang mga mata, ug hingkit-an niya ang usa ka tuburan sa tubig; ug miadto siya ug gipuno niya ang sudlanan sa tubig, ug gipainum niya ang bata. ^20Ug ang Dios nag-uban sa bata; ug nagtubo siya; ug nagpuyo siya sa kamingawan ug samtang nagtubo siya, nahimo siya nga magpapana. ^21Ug nagpuyo siya sa kamingawan sa Paran; ug ang iyang inahan nagpili alang kaniya ug usa ka asawa gikan sa yuta sa Egipto. ^22 Ug nahitabo niadtong panahona nga si Abimelech ug si Pichol nga capitan sa iyang kusundalohan nagsulti kang Abraham ug nag-ingon: Ang Dios nagauban sa tanan nga imong ginabuhat: ^23Busa karon, manumpa ka dinhi kanako tungod sa Dios, nga dili ka magalimbong kanako, ni sa akong anak nga lalake, ni sa akong apo nga lalake; kondili ingon sa kaayo nga akong gibuhat kanimo, pagabuhaton mo usab kanako, ug ingon man sa yuta nga imong gilangyawan. ^24Ug mitubag si Abraham: Ako manumpa. ^25Ug si Abraham nagbadlong kang Abimelech tungod sa usa ka atabay sa tubig nga sa pinugsanay, gikuha sa mga ulipon ni Abimelech. ^26Ug mitubag si Abimelech: Wala ako mahibalo kong kinsa ang nagbuhat niana, wala ka usab magpahibalo kanako, wala usab ako makadungog niana kondili karon lamang adlawa. ^27Ug nagkuha si Abraham ug mga carnero ug mga vaca, ug gihatag niya kang Abimelech, ug silang duruha nagbuhat ug usa ka pakigsaad. ^28Ug gipinig ni Abraham ang pito ka book nga mga nating carnero nga baye. ^29Ug miingon si Abimelech kang Abraham: Unsa ba ang kahulogan nianang pito ka book nga mga nating carnero nga baye, nga gipinig mo? ^30Ug siya mitubag: Kanang pito ka book nga mga nating carnero nga baye, pagakuhaon mo sa akong kamot, aron nga sila mahimong saksi nga ako ang mikalot niining atabaya. ^31Tungod niini, gihinganlan kadtong dapita ug Beer-seba; kay didto nanagpanumpa silang duha. ^32Busa nagbuhat sila ug usa ka pakigsaad, sa Beer-seha; ug mitindog si Abimelech ug si Pichol; nga capitan sa kasundalohan; ug namauli sila sa yuta sa mga Filistehanon. ^33 Ug nagtanum si Abraham ug usa ka kahoy nga Sambag sa Beer-seba, ug didto nagsangpit siya sa ngalan ni Jehova, Dios nga walay katapusan. ^34Ug mipuyo si Abraham didto sa yuta sa mga Filistehanon sa daghang mga adlaw. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahitabo sa human niining mga butanga nga ang Dios nagsulay kang Abraham, ug miingon kaniya: Abraham; ug siya mitubag: Ania ako. ^2Ug miingon siya: Kuhaon mo karon ang imong anak, ang imong anak nga bugtong, nga imong pinalangga nga mao si Isaac, ug umadto ka sa yuta sa Moria ug siya ihalad mo nga halad-nga sinunog didto sa usa sa mga bukid nga akong igaingon kanimo. ^3 Ug si Abraham mibangon pagsayo sa buntag, ug iyang gisiyahan ang iyang asno, ug nagdala siya uban kaniya duruha ka sulogoong batan-on ug si Isaac nga iyang anak, ug nagbugha ug sugnod alang sa halad-nga-sinunog, ug mitindog siya, ug napaingon sa dapit nga giingon kaniya sa Dios. ^4Sa ikatolo ka adlaw giyahat ni Abraham ang iyang mga mata, ug nakita niya ang dapit sa halayo. ^5Ug si Abraham miingon sa iyang mga sulogoon: Humulat kamo dinhi uban sa asno, ug ako ug ang bata moadto kami didto; ug kami mosimba, ug kami mamalik kaninyo. ^6Ug si Abraham mikuha ug sugnod alang sa halad-nga-sinunog, ug gipapas-an niya sa iyang anak; ug siya mikuha ug kalayo ug punyal; ug milakaw silang duha nga nagkuyog. ^7Unya si Isaac misulti kang Abraham nga iyang amahan, ug miingon: Amahan ko. Ug siya mitubag: Ania ako, anak ko. Ug siya miingon: Ania karon ang kalayo ug ang sugnod, apan hain man ang nating carnero nga igahalad-nga-sinunog? ^8Ug mitubag si Abraham: Ang Dios sa iyang kaugalingon magatagana sa nating carnero nga igahalad-nga-sinunog, anak ko; ug busa nagapadayon sila sa paglakaw nga nanagkuyog. ^9Ug miabut sila sa dapit nga giingon kaniya sa Dios; si Abraham mipatindog didto ug usa ka halaran, ug gipahaluna pag-ayo ang kahoy ug gigapus niya si Isaac, nga iyang anak, ug iyang gipahamutang siya sa ibabaw sa sugnod. ^10Ug gituy-od ni Abraham ang iyang kamot, ug gikuha niya ang iyang punyal sa pagpatay sa iyang anak. ^11 Ug ang manolonda ni Jehova misinggit kaniya gikan sa mga langit, nga nagaingon: Abraham, Abraham. Ug siya mitubag: Ania ako. ^12Ug nagaingon: Dili mo pagbakyawon ang imong kamot batok sa bata, dili ka magbuhat kaniya bisan unsa; ug karon naila ko nga ikaw nahadlok sa Dios, kay wala ka magdumili sa imong bugtong nga anak kanako. ^13Unya giyahat ni Abraham ang iyang mga mata ug mitan-aw; ug ania karon, ang usa ka carnero nga lake sa likod, kansang mga sungay nagapus sa kasapinitan. Ug miadto si Abraham, ug gikuha niya ang carnero nga lake ug kini gihalad niya sa halad-nga-sinunog, salili sa iyang anak. ^14Ug gihinganlan ni Abraham kadtong dapita nga Jehova-Jereh: nga maoy ngalan hangtud karon, sa bukid ni Jehova igaandam kini. ^15 Ug ang manolonda ni Jehova nagtawag kang Abraham sa ikaduha gikan sa langit. ^16Ug miingon siya: Tungod sa akong kaugalingon nanumpa ako, nagaingon si Jehova, nga tungod kay gibuhat mo kini, ug wala ka magdumili kanako sa imong anak, sa imong bugtong anak, ^17Sa pagpanalangin, ikaw pagapanalanginan ko, ug sa pagpadaghan, pagapadaghanon ko ang imong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug ingon sa balas nga atua sa baybayon sa dagat; ug ang imong kaliwatan manag-iya sa mga ganghaan sa iyang mga kaaway. ^18Ug diha sa imong kaliwat mapanalanginan ang tanan nga mga nasud sa yuta, kay gituman mo ang akong tingog. ^19Busa gibalikan ni Abraham ang iyang mga sulogoon, ug nanindog sila ug nanlakaw sa pagtingub padulong sa Beer-seba: ug nagpuyo si Abraham sa Beer-seba. ^20 Ug nahitabo sa human kining mga butanga, nga gisuginlan si Abraham. Ania karon nga si Milca usab nanganak ug mga anak kang Nachor nga imong igsoon: ^21Ug si Huz mao ang iyang panganay, ug si Buz ang iyang igsoon, ug si Kemuel nga amahan ni Aram. ^22Ug si Chesed, ug si Hazo, ug si Pildas, ug si Jidlap, ug si Bethuel. ^23Ug si Bethuel nanganak kang Rebeca. Kini sila nga walo gianak ni Milca kang Nachor, nga igsoon ni Abraham. ^24Ug ang iyang puyopuyo nga gihinganlan si Reuma, nanganak usab kang Teba, ug kang Gaham, ug kang Taas, ug kang Maacha. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Sara nakadangat sa usa ka gatus ug kaluhaan ug pito ka tuig; kini mao ang gidaghanon sa mga tuig sa kinabuhi ni Sara. ^2Ug namatay si Sara didto sa Kiriath-arba, nga mao ang Hebron sa yuta sa Canaan; ug miadto si Abraham sa pagbalata tungod kang Sara, ug sa paghilak tungod kaniya. ^3 Ug mitindog si Abraham sa atubangan sa iyang minatay, ug nagsulti siya sa mga anak ni Heth ug miingon: ^4Lumalangyaw ug dumuloong ako sa taliwala ninyo; hatagi ako ninyo ug panulondon nga lubnganan uban kaninyo ug pagalubnganan ko sa akong minatay halayo sa akong mga mata. ^5Ug nanagpanubag ang mga anak ni Heth kang Abraham, ug sila nanag-ingon kaniya: ^6Patalinghugi kami, ginoo ko; ikaw mao ang principe sa Dios sa taliwala namo; sa labing maayo sa among mga lubnganan ilubong mo ang imong minatay; walay bisan kinsa kanamo nga magaulang kanimo sa iyang lubnganan, aron nga igalubong mo ang imong minatay. ^7Ug si Abraham mitindog, ug miduko siya sa katawohan niadtong yutaa, bisan sa mga anak ni Heth. ^8Ug siya misulti kanila nga nagaingon: Kong kamo may kabubut-on nga ako magalubong sa akong minatay bulag sa akong mata, patalinghugi ako ninyo ug hangyoa alang kanako si Ephron, nga anak ni Zohar, ^9Aron iyang ihatag kanako ang langub sa Macpela, nga anaa kaniya, nga atua sa kinatumyan sa ibang kapatagan; nga sa bili nga igo ikahatag niya kini kanako, aron maako nga lubnganan diha sa taliwala ninyo. ^10Karon si Ephron nagalingkod sa taliwala sa mga anak ni Heth; ug mitubag si Ephron nga Hetehanon kang Abraham, nga nadungog sa mga anak ni Heth, bisan sa tanan nga mga nanagpanulod sa ganghaan sa ilang lungsod, ug nag-ingon: ^11Dili, ginoo ko, patalinghugi ako; ihatag ko kanimo ang kapatagan, ug ihatag ko usab kanimo ang langub nga ania niini; sa atubangan sa mga anak sa akong lungsod ihatag ko kana kanimo; ilubong ang minatay mo. ^12Ug si Abraham sa iyang kaugalingon miduko sa atubangan sa mga tawo sa maong yuta. ^13Ug mitubag siya kang Ephron, sa atubangan sa mga tawo sa maong yuta, nga nagaingon: Kong buot ka, mangayo ako, nga imong patalinghugan ako; ihatag ko ang bili sa kapatagan; dawata kanako, ug ilubong ko didto ang akong minatay. ^14Ug mitubag si Ephron kang Abraham, ug nag-ingon kaniya: ^15Ginoo ko, patalinghugi ako; ang usa ka yuta nga bili ug upat ka gatus ka siclo nga salapi. Unsa man kana sa taliwala kanimo ug kanako? Busa, ilubong mo ang imong minatay. ^16 Unya si Abraham miuyon kang Ephron, ug gitimbangan ni Abraham si Ephron ug salapi nga iyang giingon sa nagpatalinghug pa ang mga anak ni Heth, nga upat ka gatus ka siclo nga salapi, salapi nga maoy ginadawat sa mga magpapatigayon. ^17Mao nga ang kapatagan ni Ephron nga didto sa Macpela nga diha sa atbang sa Mamre, ang kapatagan ug ang langub nga diha niani, ug ang tanan nga mga kakahoyan nga diha sa kapatagan ug diha sa tanan nga utlanan nga naglibut niini, nasiguro gayud, ^18Nga iya na kang Abraham aron mapanag-iya niya, sa atubangan sa mga anak ni Heth, ug sa tanan nga mga misulod sa pultahan sa lungsod. ^19Ug sa human niini si Sara nga iyang asawa gilubong ni Abraham didto sa langub sa kapatagan sa Macpela nga atbang sa Mamre nga mao usab ang Hebron sa yuta sa Canaan. ^20Ug ang kapatagan ug ang langub niadtong dapita matuod na nga kang Abraham aron iyang maangkon alang sa usa ka lubnganan nga napalit niya sa mga anak ni Heth. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Abraham tigulang na, ug hilabihan na gayud pagkatigulang niya ; ug si Jehova nagpanalangin kang Abraham sa tanang butang. ^2Ug miingon si Abraham sa iyang sulogoon, ang labing tigulang sa iyang balay, nga mao siya ang nagbantay sa tanan nga iya: Ibutang mo, nangaliyupo ako kanimo, ang imong kamot sa ilalum sa akong paa; ^3Ug ikaw papanumpaon ko tungod kang Jehova ang Dios sa mga langit, ang Dios sa yuta, aron dili ka magpili ug usa ka asawa alang sa akong anak nga lalake gikan sa mga anak nga babaye sa mga Canaanhon diin ako magpuyo; ^4Kondili nga umadto ka sa akong yuta ug sa akong kaubanan, ug magakuha ka ug asawa alang sa akong anak nga si Isaac. ^5Ug ang sulogoon mitubag kaniya: Tingali ang babaye dili buot monunot kanako sa pag-anhi niining yutaa. Busa, igabalik ko ba ang imong anak nga lalake ngadto sa yuta nga gigikanan mo? ^6Ug si Abraham miingon: Matngonan mo nga dili mo ibalik ang akong anak nga lalake didto. ^7Si Jehova, ang Dios sa mga langit, nga mikuha kanako sa balay sa akong amahan ug sa yuta nga akong natawohan, ug siya nagsulti kanako, ug nanumpa siya kanako, ug nag-ingon: Sa imong kaliwatan igahatag ko kining yutaa, siya magasugo sa iyang manolonda sa atubangan mo, ug ikaw magakuha gikan didto ug asawa alang sa akong anak nga lalake. ^8Ug kong ang babaye dili buot monunot kanimo makagawas ka niining akong panumpa, apan nga dili mo lamang ibalik didto ang akong anak nga lalake. ^9Ug ang sulogoon mibutang sa iyang kamot sa ilalum sa paa ni Abraham, nga iyang agalon, ug siya nanumpa kaniya mahitungod niining butanga. ^10 Ug ang ulipon mikuha ug napulo ka mga camello, sa mga camello sa iyang agalon, ug milakaw siya; kay sa iyang kabubut-on anaa ang tanan nga mga bahandi sa iyang agalon; ug milakaw, ug miabut siya sa Mesopotamia sa lungsod ni Nachor. ^11Ug gipalubog niya ang mga camello sa gawas sa lungsod, haduol sa usa ka atabay sa tubig, sa takna sa kahaponon, sa takna sa paggula sa mga babaye aron sa pagkalos ug tubig. ^12Ug miingon siya: O Jehova, nga Dios sa akong agalon nga si Abraham, hatagi ako, pangayoon ko kanimo, ug maayong paglakaw karong adlawa, ug kaloy-i ang akong agalon nga si Abraham. ^13Ania karon, ako nagatindog haduol sa tuburan sa tubig, ug ang mga anak nga babaye sa mga tawo niining lungsora nagapaingon nganhi sa pagkalos ug tubig: ^14Ug mahitabo unta nga ang dalaga nga akong pagaingnon: Ipaubos ang imong banga, nangayo ako kanimo, aron nga paimnon mo ako; ug siya motubag unta: Uminum ka, ug pagapaimnon ko usab ang imong mga camello: hinaut unta nga siya mahimo nga imong pinili alang sa imong alagad nga si Isaac; ug sa ingon niini maila ko nga ikaw nagapakita ug kalooy sa akong agalon. ^15Ug nahitabo nga sa wala pa siya makahuman sa iyang pagsulti, nga, ania karon, si Rebeca, nga gianak ni Bethuel, nga anak nga lalake ni Milca, nga asawa ni Nachor, igsoon nga lalake ni Abraham, migula siya uban ang iyang banga diha sa ibabaw sa iyang abaga. ^16Ug ang dalaga maanyag kaayo nga pagatan-awon, ulay, wala pay lalake nga nakaila kaniya; ug mikanaug siya sa tuburan, ug gipuno niya ang iyang banga, ug misaka siya. ^17Ug ang sulogoon midalagan sa pagsugat kaniya, ug miingon: Paimna ako, nangamuyo ako kanimo, ug diyutay nga tubig sa imong banga. ^18Ug siya mitubag: Uminum ka, ginoo ko; ug iyang gidali, ug gipaubos ang iyang banga sa ibabaw sa iyang kamot, ug siya gipainum niya. ^19Ug sa human siya paimna, miingon siya: Alang sa imong mga camello usab magakalos ako ug tubig hangtud nga mahuman sila pag-inum. ^20Ug midali siya, ug gibubo niya ang iyang banga sa pasung, ug midalagan siya pag-usab sa atabay sa pagtimba ug tubig, ug mikalos siya alang sa tanan niyang mga camello. ^21Ug ang tawo mitutok kaniya, ug naghilum siya aron sa pag-ila kong si Jehova nagpanalangin kun wala sa iyang panaw. ^22Ug nahitabo nga sa human makainum ang mga camello, gihatagan siya sa tawo ug usa ka ariyos nga bulawan, nga nagatimbang ug tunga sa siclo, ug duruha ka pulceras alang sa iyang mga kamot nga timbang ug napulo ka siclo nga bulawan, ^23Ug miingon siya: Kang kinsa ka ba nga anak? Gipangayo ko kanimo nga itug-an mo kanako. Aduna bay dapit sa balay sa imong amahan nga aron among kaabutan? ^24Ug siya mitubag: Ako mao ang anak nga babaye ni Bethuel, nga anak nga lalake ni Milca, nga gianak niya kang Nachor. ^25Siya nag-ingon pa kaniya: Ingon usab sa among balay kami adunay dagami ug daghan nga kompay, ug dapit alang sa pagpahulay. ^26Ug ang tawo miduko, ug misimba kang Jehova. ^27Ug miingon siya: Dalayegon si Jehova, Dios sa akong agalon nga si Abraham, nga wala mahabulag ang iyang mahigugmaong kalolot ug ang iyang kamatuoran sa akong agalon; ug nagamando kanako si Jehova sa dalan sa balay sa mga igsoon sa akong agalon. ^28Ug ang dalaga midalagan ug nagpahibalo kanila sa balay sa iyang inahan sumala niining mga pulonga. ^29 Ug si Rebeca may usa ka igsoon nga lalake nga gihinganlan si Laban, nga midalagan sa gawas padulong sa tawo nga didto sa tuburan. ^30Ug nahitabo nga sa pagpakakita niya sa singsing ug sa mga pulceras sa mga kamot sa iyang igsoon nga babaye ug sa pagpakadungog niya sa mga pulong ni Rebeca nga iyang igsoon nga nagaingon: Mao kini ang gisulti kanako niadtong tawohana; nga siya miadto kaniya, ug ania karon, nga siya didto sa tuburan uban sa mga camello. ^31Ug siya miingon kaniya : Umari ka, ikaw nga gipanalanginan ni Jehova; ngano nga ania ka sa gawas? Gihikay ko ang balay ug ang dapit alang sa mga camello. ^32Unya ang tawo misulod sa balay, ug gihubaran ni Laban ang mga camello, ug iyang gihatagan sila ug dagami ug kompay, ug tubig sa paghimasa sa iyang mga tiil, ug sa mga tiil sa mga tawo nga ming-uban kaniya. ^33Ug ilang gidulot sa iyang atubangan ang pagkaon; apan siya miingon: Dili ako mokaon hangtud nga ikasulti ko ang gisugo kanako. Ug siya miingon kaniya : Isulti mo. ^34Ug miingon siya: Ako maoy sulogoon ni Abraham. ^35Ug gipanalanginan ni Jehova ang akong agalon sa hilabiban uyamut, ug midaku siya ug siya gihatagan ug mga carnero, ug mga vaca, ug salapi ug bulawan, ug mga sulogoon nga lalake ug mga sulogoon nga babaye, ug mga camello ug mga asno. ^36Ug si Sara nga asawa sa akong ginoo nag-anak kaniya sa usa ka anak nga lalake, sa iyang pagkatigulang; ug kaniya gihatag ang tanan nga iyang katigayonan. ^37Ug ako gipapanumpa sa akong agalon nga nag-ingon: Dili ka magpili ug usa ka asawa alang sa akong anak nga lalake gikan sa mga babaye sa mga Canaanhon kang kinsang yuta maoy akong gipuy-an. ^38Apan umadto ka sa balay sa akong amahan, ug sa akong kaubanan ug magpili ka ug usa ka asawa alang sa akong anak nga lalake. ^39Ug giingon ko ang akong agalon: Tingali ang babaye dili buot mosunod kanako. ^40Ug siya miingon kanako: Si Jehova, nga sa iyang atubangan naglakaw ako, magapadala sa iyang manolonda kuyog kanimo, ug magapauswag sa imong dalan; nga ikaw magkuha ug usa ka asawa alang sa akong anak nga lalake sa akong kaubanan sa panimalay sa akong amahan. ^41Unya makagawas ikaw niining pagpanumpa, kong moabut ka sa akong kaubanan; ug kong ikaw dili nila hatagan sa dalaga makagawas ka sa akong pagpanumpa. ^42Ug nakadangat ako karong adlawa didto sa atabay, ug miingon ako: O Jehova, Dios sa akong agalon nga si Abraham, kong ikaw magapauswag sa akong dalan nga akong pagalaktan. ^43Ania ako nagatindog duol sa atabay sa tubig ug mahitabo unta nga ang dalaga nga moanhi aron sa pagkalos ug tubig, ug moingon ako kaniya: Hatagi ako, nagaampo ako kanimo, ug madiyutay nga tubig nga ilimnon gikan sa imong banga. ^44Ug motubag unta siya: Uminum ka ug ingon man usab ang imong mga camello mokuha ako ug tubig; kini mao unta ang babaye nga gitagana sa Dios alang sa anak nga lalake sa akong agalon. ^45Ug sa wala pa mahuman ang akong pagsulti sa sulod sa akong kasingkasing, ania karon, si Rebeca nga nagadala sa iyang banga sa tubig diha sa iyang abaga, ug nanaug didto sa atabay ug mikalos sa tubig ; ug ako nag-ingon: Paimna ako. ^46Ug midali siya ug gipaubos niya ang iyang banga gikan sa iyang abaga, ug nag-ingon siya: Uminum ka ug paimnon ko usab ang imong mga camello. Ug miinum ako ug gipainum niya usab ang akong mga camello. ^47Ug ako nangutana kaniya, ug miingon: Kang kinsa ba ikaw nga anak? Ug mitubag siya: Anak ni Bethuel nga anak nga lalake ni Nachor nga gianak kaniya ni Milca. Ug gibutang ko ang ariyos sa iyang ilong ug ang mga pulceras sa iyang mga bukton. ^48Ug miduko ako ug misimba ako kang Jehova ug gidalayeg ko si Jehova, ang Dios sa akong agalon nga si Abraham, nga nagmando kanako sa dalan nga matul-id aron sa pagkuha sa anak nga babaye sa igsoon sa akong agalon aron nga mahimo siya nga asawa sa iyang anak nga lalake. ^49Nan, karon kong buhaton ninyo ang mahigugmaong kalolot ug pagkamatinumanon sa akong agalon, magpahayag kamo kanako; ug kong dili ugaling, magpahayag kamo kanako, aron ako mosimang ngadto sa kamot nga too kun sa wala. ^50Unya si Laban ug si Bethuel mingtubag ug ming-ingon sila: Kang Jehova nagagula kini nga butanga, dili kami makahimo sa pagsulti kanimo ug dautan ni maayo. ^51Anaa diha si Rebeca sa atubangan mo, dawata siya, ug lumakaw ka ug ipaasawa siya sa anak nga lalake sa imong agalon, ingon sa gipamulong na ni Jehova. ^52Ug nahitabo nga sa nakabati ang sulogoon ni Abraham sa ilang mga pulong, siya sa iyang kaugalingon miyukbo sa yuta kang Jehova. ^53Ug ang sulogoon nagkuha sa mga alahas nga salapi, ug mga alahas nga bulawan, ug mga saput ug kini gihatag kang Rebeca; ingon man usab siya mihatag ug mga butang hamili sa iyang igsoon nga lalake ug sa iyang inahan. ^54 Ug sila nangaon ug nanginum, siya ug ang mga tawo nga mingkuyog kaniya, ug minghigda didto sa tibook nga gabii; ug mingbangon sila sa pagkabuntag, ug siya miingon: Papaulia ako ninyo ngadto sa akong agalon. ^55Unya mingtubag ang iyang igsoon nga lalake ug ang iyang inahan: Pahulata ang dalaga kanamo sa pila lamang ka adlaw, bisan napulo lamang ka adlaw ug sa human niini makalakaw siya. ^56Ug siya miingon kanila: Ayaw kamo pagpugong kanako, kay nagatan-aw kamo nga si Jehova nagapanalangin sa akong panaw; papaulia na ako aron moadto ako sa akong agalon. ^57Unya sila mingtubag: Tawgon nato ang dalaga ug atong pangutan-on siya. ^58Ug gitawag nila si Rebeca, ug sila ming-ingon kaniya: Mouban ka ba niining tawohana? Ug siya mitubag: Oo, mouban ako. ^59Unya gitugotan nila sa pagpalakaw si Rebeca nga igsoon nila nga babaye, ug ang iyang iwa, ug ang sulogoon ni Abraham ug ang iyang mga tawo, ^60Ug gipanalanginan nila si Rebeca, ug sila miingon kaniya: Igsoon namo, mainahan ka unta sa linibolibo, ug ang imong kaliwatan makapanag-iya sa pultahan niadtong nanagdumot kanila. ^61Unya mitindog si Rebeca ug ang iyang mga sulogoon nga babaye, ug nangabayo sila sa mga camello, ug ming-uban sila sa tawo; ug ang sulogoon nga lalake midawat kang Rebeca ug milakaw siya. ^62 Ug mianhi si Isaac gikan sa atabay Beer-lahai-roi (atabay niadtong Buhi nga nagatan-aw kanako), kay siya nagpuyo sa yuta sa habagatan. ^63Ug migula si Isaac sa pagpalandong didto sa kapatagan sa takna sa kahaponon; ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug hingtan-awan niya, ug ania karon, ang mga camello nga nanagpaingon kaniya . ^64Si Rebeca usab miyahat sa iyang mga mata, ug hingkit-an niya si Isaac, ug mikanaug siya sa camello. ^65Ug nangutana siya sa sulogoon: Kinsa ba kining tawohana nga gikan sa kapatagan nga nagasugat kanato? Ug ang ulipon mitubag: Kini mao ang akong agalon. Unya gikuha niya ang iyang pandong ug nagtabon siya sa iyang kaugalingon. ^66Ug ang sulogoon nagsugilon kang Isaac sa tanan nga iyang gibuhat. ^67Ug gipasulod siya ni Isaac ngadto sa balongbalong sa iyang inahan nga si Sara, ug gidawat niya si Rebeca ug siya naasawa niya; ug siya gihigugma niya, ug ginalipay si Isaac sa tapus na ang kamatayon sa iyang inahan. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Abraham mikuha ug laing asawa, ug ang iyang ngalan mao si Cetura. ^2Ug siya nanganak kang Zimram, ug kang Joksan, ug kang Medan, ug kang Midiam, ug kang Ishbak, ug kang Sua. ^3Ug si Joksan nanganak kang Seba, ug kang Dedan. Ug ang mga anak nga lalake ni Dedan mao si Assurim, ug si Letusim ug si Leummin. ^4Ug ang mga anak nga lalake ni Midiam, si Epha, ug si Epher, ug si Enech, ug si Abida, ug si Eldaa. Ngatanan kini sila maoy mga anak ni Cetura. ^5Ug gihatag ni Abraham ang tanan nga iya kang Isaac. ^6Apan ang mga anak nga lalake sa iyang mga puyopuyo gihatagan ni Abraham ug mga gasa; ug sila gipalakaw niya sa halayo kang Isaac nga iyang anak, sa nagpuyo pa siya dapit sa silangan, ngadto sa yuta sa silangan. ^7Ug kini mao ang mga adlaw sa mga tuig sa kinabuhi ni Abraham nga iyang gikinabuhi; usa ka gatus ug kapitoan ug lima ka tuig. ^8Ug gitugyan ni Abraham ang espiritu, ug namatay siya sa hilabihang pagkatigulang, usa ka tawong tigulang, ug puno sa mga tuig , ug gitipon siya sa iyang katawohan. ^9Ug siya gilubong ni Isaac ug ni Ismael nga iyang mga anak nga lalake didto sa langub sa Macpela, didto sa kapatagan ni Ephron, nga anak nga lalake ni Zoar nga Hetehanon, nga anaa sa atbang sa Mamre; ^10Ang kapatagan nga gipalit ni Abraham sa mga anak ni Heth: didto gilubong si Abraham, ug si Sara nga iyang asawa. ^11 Ug nahitabo sa tapus ang kamatayon ni Abraham, nga gipanalanginan sa Dios si Isaac ang iyang anak; ug mipuyo si Isaac sa haduol sa atabay sa Beer-lahai-roi (atabay niadtong Buhi nga nagatan-aw kanako). ^12Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Ismael, anak nga lalake ni Abraham, nga gianak kaniya ni Agar, nga Egiptohanon, ang ulipon nga babaye ni Sara: ^13Busa kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Ismael, pinaagi sa mga ngalan nila, pinaagi sa ilang mga kaliwatan; ang panganay ni Ismael, si Nabaioth; unya si Cedar ug si Abdeel, ug si Mibsam, ^14Ug si Misma, ug si Duma, ug si Massa, ^15Ug si Hadad, ug si Tema ug si Jetur, ug si Naphis, ug si Cedema. ^16Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Ismael, ug kining mga ngalan nila pinaagi sa ilang mga lungsod, ug sumala sa ilang mga hunonganan napulo ug duha ka mga punoan sumala sa ilang mga panimalay. ^17Ug kini mao ang mga tuig sa kinabuhi ni Ismael, usa ka gatus katloan ug pito ka tuig, ug gitugyan niya ang iyang espiritu, ug namatay siya; ug gitipon siya sa iyang lungsod. ^18Ug nanagpuyo sila gikan sa Havila hangtud sa Shur nga diha sa atbang sa Egipto sa magapadulong ikaw ngadto sa Asiria; ug mipuyo siya sa atbang sa tanan niyang mga igsoon. ^19 Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Isaac nga anak ni Abraham. Si Abraham nanganak kang Isaac. ^20Ug may panuigon si Isaac nga kap-atan ka tuig sa pagpangasawa niya kang Rebeca, nga anak ni Bethuel, nga Aramehanon sa Padan-aram nga igsoon nga babaye ni Laban, nga Aramehanon. ^21Ug nangamuyo si Isaac kang Jehova alang sa iyang asawa, tungod kay siya apuli; ug miuyon si Jehova ug nanamkon si Rebeca nga iyang asawa. ^22Ug ang mga anak nanagbusog diha sa sulod niya; ug miingon siya: Kong mao kini, ngano nga mabuhi pa ako? Ug siya miadto sa pagpangutana kang Jehova. ^23Ug si Jehova mitubag kaniya: Adunay duruha ka nasud sa sulod nimo, ug ang duruha ka katawohan pagabahinon gikan sa sulod sa imong ginhawaan; ug ang usa ka katawohan labing malig-on kay sa usa ka katawohan, ug ang magulang magaalagad sa manghud. ^24Ug sa natuman na ang iyang mga adlaw sa pag-anak, ania karon, dihay kaluha sa iyang taguangkan. ^25Ug ang nahauna nga migula bulagaw, ug ang tibook nga lawas balhiboon ingon sa usa ka bisti nga gisapawan ug balhibo; ug gihinganlan nila ang iyang ngalan si Esau. ^26Ug sa ulahi migula ang iyang igsoon nga lalake, nga mikupot ang iyang kamot sa tikod ni Esau; ug gihinganlan ang iyang ngalan si Jacob. Ug si Isaac may panuigon nga kan-uman ka tuig sa iyang pag-anak kanila. ^27Ug ang mga bata nanagtubo, ug si Esau nahimong batid sa pangayam, tawo sa kapatagan: apan si Jacob mao ang tawo nga hilumon nga nagpuyo sa mga balongbalong. ^28Ug si Esau gihigugma ni Isaac, kay nakakaon siya sa iyang pinangayaman; apan si Rebeca nahigugma kang Jacob. ^29 Ug nagluto si Jacob ug sud-an nga sinabawan; ug mipauli si Esau gikan sa kapatagan ug gikapuyan siya: ^30Ug si Esau miingon kang Jacob; Nangayo ako kanimo nga pakan-on mo ako nianang mapulapula nga linat-an, kay hilabihan nga pagkakapoy ko. Busa gihinganlan ang iyang ngalan si Edom. ^31Ug si Jacob mitubag: Ibaligya mo una kanako niining adlawa ang imong pagkapanganay. ^32Unya miingon si Esau: Tan-awa, himalatyon na ako: unsa man ang kapuslanan kanako sa akong pagkapanganay? ^33Ug si Jacob miingon: Manumpa ka kanako niining adlawa. Ug siya nanumpa kaniya, ug gibaligya niya kang Jacob ang iyang pagkapanganay. ^34Unya si Esau gihatagan ni Jacob sa tinapay ug sa linuto nga mga liso; ug siya mikaon ug miinum, ug mitindog ug milakaw. Niini gitamay ni Esau ang iyang pagkapanganay. __________________________________________________________________ ^1 Ug may gutom sa yuta, labut pa sa unang gutom sa mga adlaw ni Abraham; ug miadto si Isaac kang Abimelech nga hari sa mga Filistihanon sa Gerar. ^2Ug mitungha kaniya si Jehova, ug siya miingon kaniya: Dili ka maglugsong ngadto sa Egipto: pumuyo ka sa yuta nga akong igaingon kanimo: ^3Pumuyo ka niining yutaa, ug ako magauban kanimo, ug ikaw pagapanalanginan ko; kay kanimo ug sa imong kaliwatan, igahatag ko ngatanan kining mga yutaa, ug pagatukoron ko ang panumpa nga gipanumpaan ko kang Abraham nga imong amahan. ^4Ug pagapadaghanon ko ang imong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug igahatag ko sa imong kaliwatan kining tanan nga mga yuta; ug ang tanang mga nasud sa yuta mapanalanginan diha sa imong kaliwat: ^5Kay nagpatalinghug si Abraham sa akong tingog, ug gibantayan niya ang akong tulomanon, ang akong mga sugo, ang akong mga pamatasan, ug ang akong mga balaod. ^6 Busa, mipuyo si Isaac sa Gerar. ^7Ug ang mga tawo niadtong dapita nanagpangutana kaniya mahatungod sa iyang asawa; ug siya mitubag: Siya akong igsoon nga babaye; kay nahadlok siya sa pag-ingon: Siya akong asawa; kay tingali, matud niya , patyon ako sa mga tawo niining dapita tungod kang Rebeca; kay maanyag siya nga pagatan-awon. ^8Ug nahitabo nga, sa nagpuyo siya didto sa daghang mga adlaw, si Abimelech, nga hari sa mga Filistihanon, mitambo sa usa ka tamboanan, ug hingkit-an niya si Isaac nga naglingawlingaw uban kang Rebeca nga iyang asawa. ^9Ug gitawag ni Abimelech si Isaac, ug miingon siya: Ania karon, siya mao, sa pagkamatuod, ang imong asawa busa, nganong miingon ka: Siya akong igsoon nga babaye? Ug si Isaac mitubag kaniya: Kay miingon ako, tingali ug mamatay ako tungod kaniya. ^10Ug si Abimelech miingon: Unsa kining gibuhat mo kanamo? Ang usa sa mga tawo diriyut makatipon paghigda sa imong asawa, ug ikaw mao unta ang magadala ug sala sa ibabaw kanamo. ^11Unya si Abimelech nagsugo sa tanan nga mga tawo nga nagaingon: Ang magatandog niining tawohana kun sa iyang asawa, sa pagkamatuod, pagapatyon siya. ^12 Ug nagpugas si Isaac niadtong yutaa, ug nakapanuig niadtong tuiga ug usa ka gatus ka pilo, kay siya gipanalanginan ni Jehova. ^13Ug ang tawo midaku ug nagpadayon sa pagdaku hangtud nga siya nahimo nga labing daku gayud. ^14Ug nakapanag-iya siya sa mga panon sa mga carnero, ug nakapanag-iya sa mga panon sa mga vaca, ug daku nga panimalay: Ug nangasina kaniya ang mga Filistihanon. ^15Karon ang tanan nga mga atabay nga gipangalot sa mga binatonan sa iyang amahan nga si Abraham gipanabonan sa mga Filistihanon, ug kini gipanagpuno nila sa yuta. ^16Ug miingon si Abimelech kang Isaac: Pahilayo ka kanamo; kay ikaw labi pa gayud nga gamhanan kay kanamo. ^17Ug si Isaac mipahawa didto. Ug gipatindog niya ang iyang mga balongbalong sa walog sa Gerar, ug mipuyo didto. ^18Ug gikalot pag-usab ni Isaac ang mga atabay sa tubig, nga ilang gikalot sa mga adlaw ni Abraham, nga iyang amahan; kay gitabonan sa mga Filistihanon sa tapus mamatay si Abraham. Ug kini gihinganlan niya ingon sa mga ngalan nga gibutang kanila sa iyang amahan. ^19Ug ang mga binatonan ni Isaac nanagkalot didto sa walog, ug hingkaplagan nila didto ang usa ka atabay sa mga tubig nga nagatubod. ^20Ug ang mga magbalantay sa kahayupan sa Gerar nanagpakig-away sa mga magbalantay sa kahayupan ni Isaac, nga nagaingon: Ang tubig amo man. Ug gihinganlan ang atabay Esek, kay sila nakig-away kaniya. ^21Ug nagkalot na usab sila ug lain nga atabay, ug nakig-away usab sila tungod niini; ug kini gihinganlan niya Sitnah. ^22Ug mipahawa siya didto, ug mikalot ug laing atabay; ug alang niana wala na sila makig-away; ug kini gihinganlan niya Rehoboth, ug miingon siya: Sanglit karon si Jehova mihatag ug dapit alang kanato ug magadaghan kita sa yuta. ^23Ug siya mitungas gikan didto padulong sa Beer-seba. ^24Ug mitungha kaniya ang Ginoo niadtong gabhiona, ug miingon: Ako mao ang Dios ni Abraham, nga imong amahan; dili ka mahadlok kay ako magauban kanimo ug ikaw pagapanalanginan ko, ug pagapadaghanon ko ang imong kaliwatan tungod kang Abraham nga akong ulipon. ^25Ug si Isaac mipatindog didto ug usa ka halaran, ug nangaliya siya sa ngalan ni Jehova; ug gipatindog niya didto ang iyang balongbalong; ug ang mga binatonan ni Isaac nagkalot ug usa ka atabay. ^26 Unya si Abimelech miadto kaniya gikan sa Gerar ug si Ahussath, nga abyan niya, ug si Pichol, nga capitan sa iyang kasundalohan. ^27Ug miingon kanila si Isaac: Nganong mianhi kamo kanako, sa nakita nga kamo nagadumot kanako, nga gisalikway man gani ninyo ako sa halayo kaninyo? ^28Ug sila mingtubag: Nakita namo sa dayag gayud nga si Jehova nag-uban kanimo ug nanag-ingon kami: Himoon ta ang usa ka panumpa sa taliwala kanato, bisan sa taliwala kanamo ug kanimo, ug magapakigsaad kami kanimo; ^29Aron dili ka magabuhat ug dautan alang kanamo, maingon nga kami wala magatandog kanimo, ug ingon nga kaming tanan nagbuhat ug maayo alang kanimo, ug ikaw gipagikan namo sa pakigdait; ikaw karon mao ang gibulahan ni Jehova. ^30Ug siya nagbuhat ug kombira alang kanila, ug nangaon sila ug nanginum; ^31Ug mingbangon sila sa kaadlawon, ug nanagpanumpa sila ang usa sa usa; ug gipagikan sila ni Isaac, ug sila nanglakat gikan kaniya sa pakigdait. ^32Ug niadtong adlawa gayud nahitabo nga miabut ang mga sulogoon ni Isaac, ug nanagsugilon kaniya mahatungod sa atabay nga ilang gikalot ug sila nanag-ingon kaniya: Ang tubig hingkaplagan namo. ^33Ug kini gihinganlan niya ug Seba: tungod niini, ang ngalan niadtong lungsora Beer-seba hangtud niining adlawa. ^34 Ug sa may panuigon na si Esau nga kap-atan ka tuig nangasawa siya kang Judith, anak nga babaye ni Beeri, nga Hetehanon, ug kang Basemat, anak nga babaye ni Elon, nga Hetehanon. ^35Ug kini sila mao ang kapaitan sa kalag alang kang Isaac ug kang Rebeca. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahitabo nga sa natigulang na si Isaac, ug ang iyang mga mata midulom na , sa pagkaagi nga siya nawad-an na sa panan-aw, gitawag niya si Esau, nga iyang anak nga magulang, ug siya miingon kaniya: Anak ko; ug siya mitubag: Ania ako. ^2Ug miingon siya: Tan-awa karon, ako tigulang na, ako wala mahibalo sa adlaw sa akong kamatayon: ^3Busa karon, ako nangamuyo kanimo, kuhaa ang imong mga hinagiban, ang imong baslayan ug ang imong pana, ug lumakaw ka sa kapatagan ug ipangayam mo ako. ^4Ug buhatan mo ako ug makaon nga lamian, ingon sa akong higugmaan ug dad-on mo nganhi kanako, ug mokaon ako aron panalanginan ka sa akong kalag, sa dili pa mamatay ako. ^5Ug si Rebeca nagpatalinghug, sa pagsulti ni Isaac kang Esau, nga iyang anak; ug milakaw si Esau sa kapatagan sa pagkuha ug inayaman nga iyang pagadad-on. ^6 Ug si Rebeca nagsulti kang Jacob nga iyang anak, nga nagaingon: Ania karon hingdunggan ko sa imong amahan nga nagasulti kang Esau nga imong igsoon nga nagaingon: ^7Dad-an mo ako nganhi ug inayaman, ug ibuhat ako ug makaon nga lamian aron makakaon ako, ug panalanginan ikaw sa atubangan ni Jehova sa dili pa mamatay ako. ^8Busa karon, anak ko, tumana ang akong tingog sumala sa akong isugo kanimo: ^9Umadto ka karon sa panon, ug gikan didto dad-an mo ako ug duruha ka book nga mga maayong kanding nga gagmay nga lake, ug sila pagabuhaton ko ug mga sud-an nga lamian alang sa imong amahan, ingon sa iyang higugmaan. ^10Ug dad-on mo kini sa imong amahan, aron mokaon siya, sa ingon niana ikaw panalanginan niya sa dili pa mamatay siya. ^11Ug si Jacob miingon kang Rebeca nga iyang inahan: Ania karon, si Esau nga akong igsoon, balhiboon man nga pagkatawo, ug ako hanglas nga pagkatawo: ^12Tingali unya hikapon ako sa akong amahan, ug ako pagadahumon niya nga malimbongon, ug modangat kanako ang tunglo, ug dili hinoon ang panalangin. ^13Ug ang iyang inahan miingon kaniya: Anak ko, kanako mahulog ang tunglo nga mahaanha kanimo; magtuman ka lamang sa akong tingog, ug lumakaw ka, ug kini dad-on mo nganhi kanako. ^14Ug siya milakaw, ug mikuha, ug gidala niya kini ngadto sa iyang nahan; ug ang iyang inahan nagbuhat ug makaon nga lamian ingon sa higugmaan sa iyang amahan. ^15Ug si Rebeca mikuha sa mga maayong bisti ni Esau nga anak niya nga kamagulangan, nga didto uban kaniya sa iyang balay, ug gibisti niya kang Jacob nga iyang anak nga kamanghuran. ^16Ug siya gisul-oban sa ibabaw sa iyang mga kamot sa mga panit sa mga nati nga kanding; ug sa ibabaw sa tingkoy sa dapit diin walay buhok. ^17Ug iyang gihatag ang makaon nga lamian ug ang tinapay nga gihikay niya, sa kamot ni Jacob nga iyang anak. ^18 Ug siya miadto sa iyang amahan, ug miingon siya: Amahan ko; ug siya mitubag: Ania ako; kinsa ba ikaw, anak ko? ^19Ug si Jacob miingon sa iyang amahan: Ako si Esau nga imong panganay; gibuhat ko ang butang sumala sa gisugo mo kanako; bumangon ka karon, nangamuyo ako, lumingkod ka, ug kumaon sa akong inayaman, aron panalanginan mo ako sa imong kalag. ^20Ug si Isaac miingon sa iyang anak: Naunsa nga nakakaplag man ikaw niana sa madali, anak ko? Ug siya mitubag: Kay si Jehova nga imong Dios naghatag niini kanako sa madali. ^21Ug si Isaac miingon kang Jacob: Dumuol ka karon, nangamuyo ako kanimo, aron ikaw hikapon ko, anak ko, kong ikaw mao ba gayud ang akong anak nga si Esau o dili ba. ^22Ug miduol si Jacob sa iyang amahan nga si Isaac; ug iyang gihikap siya, ug miingon siya: Ang tingog mao ang tingog ni Jacob, apan ang mga kamot mao ang mga kamot ni Esau. ^23Ug siya wala makaila kaniya; kay ang iyang mga kamot balhiboon man sama sa mga kamot ni Esau: Ug iyang gipanalanginan siya. ^24Ug miingon siya: Ikaw ba ang akong anak nga si Esau? Ug siya mitubag: Ako man. ^25Ug miingon siya: Ipaduol kana kanako, mokaon ako sa inayaman sa akong anak, aron magapanalangin kanimo ang akong kalag. Ug ang makaon iyang gipaduol ug mikaon siya; iyang gidad-an usab siya ug vino, ug miinum siya. ^26Ug miingon kaniya si Isaac nga iyang amahan: Dumuol ka karon, ug halokan mo ako, anak ko. ^27Ug siya miduol, ug iyang gihalokan siya; ug nakapanimaho si Isaac sa baho sa iyang mga bisti, ug iyang gipanalanginan siya, ug miingon siya: Tan-awa, ang baho sa akong anak. Ingon sa baho sa kapatagan nga gipanalanginan ni Jehova: ^28Ug, pagahatagan ka sa Dios sa tun-og gikan sa langit. Ug sa mga kinatambokan sa yuta, Ug sa kadagaya sa trigo ug sa duga sa parras: ^29Magaalagad kanimo ang mga katawohan; Ug ang mga nasud managyukbo kanimo: Magaginoo ikaw sa imong mga igsoon, Ug managyukbo kanimo ang mga anak sa imong inahan: Mga tinunglo ang mga magatunglo kanimo, Ug pagabulahanon ang mga nagapanalangin kanimo. ^30 Ug nahitabo nga sa human si Isaac makapanalangin kang Jacob, ug halus ngani makapahawa si Jacob sa atubangan ni Isaac nga iyang amahan, miabut na si Esau nga iyang igsoon gikan sa iyang pagpangayam. ^31Ug siya mibuhat usab ug makaon nga lamian ug iyang gidala sa iyang amahan, ug siya miingon kaniya: Bumangon ka, amahan ko, ug kumaon ka sa inayaman sa imong anak, aron ang imong kalag magapanalangin kanako. ^32Ug si Isaac nga iyang amahan miingon kaniya: Kinsa ba ikaw? Ug siya mitubag: Ako mao ang imong anak, ang imong panganay, nga si Esau. ^33Ug mikurog si Isaac sa hilabihan gayud, ug miingon: Kinsa man diay ang mianhi dinhi, nga mikuha ug inayaman, ug gidala dinhi kanako, ug mikaon ako sa tanan sa wala pa ikaw moabut? Ug siya gipanalanginan ko? Oo, mahimong bulahan siya. ^34Sa pagkadungog ni Esau sa mga pulong sa iyang amahan, mitu-aw siya sa hilabihang kadaku ug pagkapait nga pagtu-aw, ug miingon sa iyang amahan: Panalanginan mo usab ako, Oh amahan ko. ^35Ug siya miingon: Mianhi ang imong igsoon nga adunay limbong, ug mikuha sa imong panalangin. ^36Ug siya miingon: Dili ba maayo nga siya gihinganlan Jacob? kay gilimbongan na niya ako sa nakaduha; gikuha na niya ang akong pagkapanganay; ug, tan-awa, karon gikuha na usab niya ang akong panalangin. Ug miingon siya: Wala ba ikaw magtago ug panalangin alang kanako? ^37Si Isaac mitubag ug miingon kang Esau: Ania karon, gibutang ko siya sa pagkaginoo mo, ug akong gihatag kaniya ang tanan nga iyang mga igsoon nga mga ulipon niya; sa trigo ug sa bag-ong vino nga akong gitagana kaniya. Busa, unsa ang mahimo ko karon kanimo, anak ko? ^38Ug si Esau mitubag sa iyang amahan: Usa ra ba gayud ang imong panalangin, amahan ko? Panalangini ako bisan ako usab, amahan ko. Ug gipatugbaw ni Esau ang iyang tingog ug mihilak siya. ^39Ug si Isaac nga iyang amahan nagsulti, ug miingon kaniya: Ania karon, ang imong puloy-anan atua sa kinatambokan sa yuta, Ug sa tun-og sa mga langit gikan sa itaas; ^40Ug pinaagi sa imong pinuti magakinabuhi ka, ug sa imong igsoon magaalagad ikaw: Ug mahitabo nga sa makagawas ikaw, Nga pagatangtangon mo ang iyang yugo sa imong liog. ^41 Ug nagdumot si Esau kang Jacob tungod sa panalangin nga gipanalangin kaniya sa iyang amahan, ug miingon siya sa iyang kasingkasing: Haduol na ang mga adlaw sa pagbalata tungod sa akong amahan; unya pagapatyon ko si Jacob nga akong igsoon. ^42Ug gisuginlan si Rebeca sa mga pulong ni Esau nga iyang anak nga kamagulangan; ug iyang gipasugoan ug gipatawag si Jacob nga anak niya nga kamanghuran, ug giingon siya: Ania karon, si Esau nga imong igsoon naglipay sa iyang kaugalingon mahitungod kanimo nga naninguha sa pagpatay kanimo. ^43Busa karon, anak ko, tumana ang akong tingog; tumindog ka, ug kumalagiw ka padulong kang Laban, akong igsoon nga lalake sa Haran; ^44Ug pumuyo ka uban kaniya ug pipila ka adlaw, hangtud nga ang kasuko sa imong igsoon nga lalake, mapuypoy; ^45Hangtud nga mapuypoy ang kaligutgut sa imong igsoon batok kanimo, ug nga hikalimtan niya ang imong gibuhat kaniya; unya magasugo ako ug akong paanhion ikaw gikan didto. Ngano nga mawad-an ako kaninyong duruha sa usa ka adlaw? ^46Ug miingon si Rebeca kang Isaac: Napungot ako sa akong kinabuhi tungod sa mga anak nga babaye ni Heth. Kong si Jacob mangasawa sa mga anak nga babaye ni Heth, ingon niining mga anak nga babaye niining yutaa, unsay kapuslanan sa akong kinabuhi? __________________________________________________________________ ^1 Unya gitawag ni Isaac si Jacob, ug iyang gipanalanginan siya, ug nagtugon kaniya ug miingon: Dili ka mangasawa sa mga anak nga babaye sa mga Canaanhon: ^2Tumindog ka ug umadto sa Padan-aram, sa balay ni Bethuel nga amahan sa imong inahan, ug mangasawa ka didto gikan sa mga anak nga babaye ni Laban, nga igsoon sa imong inahan. ^3Ug ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan magapanalangin kanimo, ug magapa-mabugaon kanimo ug magapadaghan kanimo, aron ikaw mahimo nga pundok sa mga katawohan; ^4Ug ikaw pagahatagan niya sa panalangin ni Abraham, kanimo ug sa imong kaliwatan uban kanimo; aron mapanununod mo ang yuta sa imong mga paglangyaw nga gihatag sa Dios kang Abraham. ^5Ug si Jacob gipalakaw ni Isaac, ug siya miadto sa Padan-aram kang Laban, anak nga lalake ni Bethuel nga Siriahanon, nga igsoon ni Rebeca, nga inahan ni Jacob ug ni Esau. ^6 Karon nakita ni Esau nga si Isaac nagpanalangin kang Jacob ug iyang gipalakaw siya ngadto sa Padan-aram, sa pagpangasawa; ug nga sa pagpanalangin kaniya, iyang gitugon siya, ug miingon: Dili ka mangasawa sa mga anak nga babaye sa mga Canaanhon; ^7Ug nga nagtuman si Jacob sa iyang amahan ug sa iyang inahan, ug miadto siya sa Padan-aram: ^8Ug nakita ni Esau nga ang mga anak nga babaye nga Canaanhon, wala makapahimuot kang Isaac nga iyang amahan; ^9Ug miadto si Esau kang Ismael, ug nangasawa kang Maalet, anak nga babaye ni Ismael, anak nga lalake ni Abraham, igsoon nga babaye ni Nabiaiot, labut pa sa uban nga iyang mga asawa. ^10 Ug si Jacob mipahawa sa Beer-seba, ug miadto padulong sa Haran. ^11Ug mipahulay siya sa usa ka dapit ug mipabilin didto sa tibook nga gabii, kay misalop na ang adlaw; ug mikuha siya ug usa sa mga bato niadtong dapita nga iyang giunlan ug mihigda siya sa pagkatulog niadtong dapita. ^12Ug nagdamgo siya; ug ania karon, may usa ka hagdan nga nagatindog sa yuta, ug ang iyang tumoy miabut sa langit; ug ania karon, ang mga manolonda sa Dios, nga nagasaka ug nagakanaug niini. ^13Ug ania karon, si Jehova nagatindog sa ibabaw niini, ug miingon siya: Ako mao si Jehova ang Dios ni Abraham, nga imong amahan ug ang Dios ni Isaac; ang yuta nga imong ginahigdaan igahatag ko kanimo, ug sa imong kaliwatan. ^14Ug ang imong kaliwatan mahimong sama sa abug sa yuta, ug mokaylap ka sa kasadpan, ug sa silangan, ug sa amihanan ug sa habagatan; ug diha kanimo ug sa imong kaliwat pagapanalanginan ang tanan nga mga kabanayan sa yuta. ^15Ug ania karon, ako magauban kanimo, ug ikaw pagabantayan ko sa bisan asa nga imong pagaadtoan, ug ikaw pagapabalikon ko niining yutaa; kay ako dili mobiya kanimo hangtud nga matuman ko ang akong gisulti kanimo. ^16 Ug nahigmata si Jacob gikan sa iyang paghikatulog, ug miingon: Sa pagkamatuod si Jehova ania niining dapita ug ako wala mahibalo. ^17Ug nahadlok siya ug miingon: Pagkamakalilisang niining dapita! kini dili lain kondili ang balay sa Dios, ug kini mao gayud ang ganghaan sa langit. ^18Ug si Jacob mibangon sayo sa pagkabuntag ug gikuha niya ang bato nga iyang giunlanan, ug kini gipatindog niya ingon sa usa ka haligi nga handumanan , ug iyang gibuboan ug lana ang ibabaw niini. ^19Ug kadtong dapita gihinganlan niya ug Bethel; apan sa sinugdan ang ngalan niadtong lungsora Luz. ^20Ug si Jacob naghimo ug usa ka panumpa, nga nagaingon: Kong magauban ang Dios kanako, ug magabantay kanako niining dalana nga akong ginalaktan, ug magahatag kanako ug tinapay nga pagakan-on ug panapton nga igasul-ob, ^21Sa pagkaagi nga makabalik ako sa pakigdait sa balay sa akong amahan, ug si Jehova mahimo nga akong Dios, ^22Unya kining batoha nga akong gipatindog ingon sa haligi nga handumanan mahimong balay sa Dios; ug sa tanan nga imong igahatag kanako, sa pagkamatuod ang bahin nga ikapulo akong igahatag kanimo. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jacob mipadayon sa iyang paglakat, ug miabut sa yuta sa mga anak sa silangan. ^2Ug mitan-aw siya, ug ania karon, ang usa ka atabay diha sa kapatagan, ug tan-awa, ang totolo ka panon sa mga carnero nga nanglubog duol niini; kay kining atabaya mao ang giimnan sa mga panon: ug usa ka dakung bato didto sa baba sa atabay. ^3Ug didto gitigum ang tanang mga panon: ug giligid nila ang bato gikan sa baba sa atabay, ug gipainum nila ang mga carnero, ug giuli nila sa iyang dapit ang bato sa ibabaw sa baba sa atabay. ^4Ug si Jacob miingon kanila: Mga igsoon ko, taga-diin ba kamo? Ug mitubag sila: Taga-Haran kami. ^5Ug siya miingon kanila: Naila ba ninyo si Laban, anak ni Nachor? Ug miingon sila: Kami nakaila kaniya. ^6Ug siya miingon kanila: Maayo ba siya? Ug sila ming-ingon: Maayo man; ug, ania karon, si Raquel iyang anak nga babaye nagapaingon nganhi uban sa mga carnero. ^7Ug miingon siya: Tan-awa, hataas pa ang adlaw, ug dili pa panahon sa pagpatigum sa kahayupan; paimna ninyo ang mga carnero, ug lumakaw, ug pasibsiba sila. ^8Ug miingon sila: Dili kami makahimo hangtud nga ang tanan nga mga panon matigum, ug ilang maligid ang bato gikan sa ibabaw sa baba sa atabay; unya kami magpainum sa mga carnero. ^9 Samtang nagsulti pa siya kanila, miabut si Raquel uban ang mga carnero sa iyang amahan; kay siya mao ang magbalantay niini. ^10Ug nahitabo nga sa nakita ni Jacob si Raquel anak nga babaye ni Laban nga igsoon sa iyang inahan, ug ang mga carnero ni Laban nga igsoon nga lalake sa iyang inahan, nga miduol si Jacob, ug giligid niya ang bato gikan sa baba sa atabay, ug gipainum niya ang panon ni Laban, igsoon nga lalake sa iyang inahan. ^11Ug si Jacob mihalok kang Raquel, ug gipatugbaw niya ang iyang tingog, ug mihilak siya . ^12Ug si Jacob miingon kang Raquel nga siya mao ang igsoon sa iyang amahan, ug siya mao ang anak nga lalake ni Rebeca: ug midalagan siya ug misugilon niini sa iyang amahan. ^13Ug nahitabo nga sa pagkadungog ni Laban sa balita mahitungod kang Jacob, ang anak nga lalake sa iyang igsoon nga babaye, midalagan siya pagsugat kaniya, ug siya gigakus niya, ug gihagkan niya, ug gidala niya sa iyang balay. Ug misugilon siya kang Laban sa tanan niining mga butanga. ^14Ug si Laban miingon kaniya: Sa pagkamatuod, ikaw sa akong bukog ug sa akong unod. Ug mipuyo siya uban kaniya sa usa ka bulan. ^15 Ug si Laban miingon kang Jacob: Tungod kay ikaw akong igsoon, angay na diay nga ikaw magaalagad kanako nga walay bayad? Umingon ka kanako, pila ba ang imong isuhol? ^16Ug si Laban adunay duha ka anak nga babaye: ang ngalan sa magulang mao si Lea, ug ang ngalan sa manghud mao si Raquel. ^17Ug ang mga mata ni Lea malomo man; apan si Raquel maanyag ug madanihon. ^18Ug si Raquel gihigugma ni Jacob; ug miingon siya: Sa pito ka tuig ako magaalagad kanimo tungod kang Raquel nga imong kamanghuran. ^19Ug miingon si Laban: Labi pa nga maayo nga siya ihatag ko kanimo kay sa akong ihatag siya sa laing tawo: pumuyo ka uban kanako. ^20Ug nagaalagad si Jacob ug pito ka tuig tungod kang Raquel, ug kini ingon lamang sa pipila ka adlaw tungod sa iyang gugma alang kaniya. ^21Ug si Jacob miingon kang Laban: Ihatag kanako ang akong asawa, kay natuman na ang akong mga adlaw, nga ako makapuyo uban kaniya. ^22Ug si Laban nagpatigum sa tanang mga tawo niadtong dapita ug gibuhat niya ang usa ka kombira. ^23Ug nahitabo nga sa pagkagabii, iyang gikuha si Lea, nga iyang anak nga babaye, ug iyang gidala ngadto kaniya: ug siya miduol kang Lea . ^24Ug gihatag ni Laban ang iyang ulipon nga babaye, si Silpa, kang Lea nga iyang anak, ingon nga iyang sulogoon nga babaye. ^25Ug sa pagkabuntag na, tan-awa, si Lea man diay; ug miingon siya kang Laban: Unsa kini nga imong gibuhat kanako? Wala ba ako magaalagad kanimo tungod kang Raquel? Ngano man nga gilimbongan mo ako? ^26Ug si Laban mitubag: Dili batasan namo ang paghatag sa manghud sa dili pa ang magulang. ^27Tumanon mo ang semana niining usa, ug igahatag namo kanimo usab ang usa tungod sa imong pag-alagad kanako ug pito pa ka tuig. ^28Ug gibuhat ni Jacob sa ingon niini, ug gituman ang iyang semana ug iyang gihatag kaniya si Raquel nga iyang anak ingon nga iyang asawa. ^29Ug gihatag ni Laban kang Raquel nga iyang anak nga babaye si Bilha nga iyang ulipon ingon nga iyang sulogoon nga babaye. ^30Ug siya miduol pag-usab kang Raquel, ug gihigugma niya si Raquel labi pa kay kang Lea, ug nag-alagad pa gayud kaniya ug pito pa ka tuig. ^31 Ug nakita ni Jehova nga gidumtan si Lea, ug giablihan niya ang iyang taguangkan: apan si Raquel apuli man. ^32Ug nanamkon si Lea ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug iyang gihinganlan ang iyang ngalan si Ruben: kay miingon siya: Natan-aw na ni Jehova ang akong kasakit; karon tungod niini mahigugma kanako ang akong bana. ^33Ug nanamkon siya pag-usab, ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug miingon siya: Kay gipatalinghugan ni Jehova nga ako gidumtan, mao nga iyang gihatag kini kanako. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Simeon. ^34Ug nanamkon siya pag-usab, ug nag-anak ug usa ka anak nga lalake, ug miingon siya : Karon moipon na ang akong bana kanako, kay giangkan ko siya ug totolo ka mga anak nga lalake, tungod niini gihinganlan ang iyang ngalan si Levi. ^35Ug nanamkon siya pag-usab, ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug miingon siya: Karon magadayeg ako kang Jehova. Tungod niini, gihinganlan ang iyang ngalan si Juda; ug mihunong siya sa pagpanganak. __________________________________________________________________ ^1 Ug sa pagtan-aw ni Raquel nga siya wala makahatag ug mga anak kang Jacob, nasina siya sa iyang igsoon nga babaye, ug miingon siya kang Jacob: Hatagi ako ug mga anak, kay kondili, mamatay ako. ^2Ug si Jacob nasuko batok kang Raquel, ug miingon siya: Ilis ba ako sa Dios nga nagtungina gikan kanimo sa bunga sa imong tiyan? ^3Ug siya miingon: Ania karon, ang akong ulipon nga babaye nga si Bilha; iponan mo sa paghigda siya, aron magaanak siya sa ibabaw sa akong mga tuhod, ug ako makabaton usab ug mga anak gikan kaniya. ^4Ug iyang gihatag kaniya si Bilha nga iyang ulipon aron maasawa, ug si Jacob mitipon sa paghigda kaniya. ^5Ug nanamkon si Bilha, ug nag-anak kang Jacob ug usa ka anak nga lalake. ^6Ug miingon si Raquel: Gihukman ako sa Dios, ug gipatalinghugan usab niya ang akong tingog ug ako gihatagan ug usa ka anak nga lalake. Tungod niini gihinganlan ang iyang ngalan si Dan. ^7Ug nanamkon pag-usab si Bilha, ang ulipon ni Raquel, ug nag-anak siya sa ikaduha ka anak nga lalake kang Jacob. ^8Ug miingon si Raquel: Sa pagpakiglayog nga hilabihan nagpakiglayog ako sa akong igsoon nga babaye, ug nakadaug ako . Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Neptali. ^9Ug sa pagtan-aw ni Lea nga mihunong na siya sa pagpanganak, iyang gikuha si Silpa nga iyang ulipon nga babaye, ug iyang gipaasawa siya kang Jacob. ^10Ug si Silpa, nga ulipon ni Lea, nag-anak kang Jacob ug usa ka anak nga lalake. ^11Ug miingon si Lea: Palaran! Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Gad. ^12Ug si Silpa ulipon nga babaye ni Lea, nag-anak ug usa usab ka anak nga lalake kang Jacob. ^13Ug miingon si Lea: Malipayon ako! kay ang mga babaye magaingon kanako nga bulahan ako. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Aser. ^14 Ug miadto si Ruben sa panahon sa ting-ani sa trigo, ug nakakaplag siya ug mga mandragora sa kapatagan, ug iyang gidala kini kang Lea nga iyang inahan. Unya miingon si Raquel kang Lea: Hatagi ako, nagapakilooy ako kanimo, sa mga mandragora sa imong anak nga lalake. ^15Ug siya mitubag kaniya: Diyutay da bang butanga ang pagkuha mo sa akong bana? ug unya kuhaon mo usab ang mga mandragora sa akong anak? Ug miingon si Raquel: Busa makahigda siya uban kanimo karong gabii tungod sa mga mandragora sa imong anak. ^16Ug mipauli si Jacob gikan sa kapatagan sa pagkahapon, ug migula si Lea sa pagsugat kaniya, ug miingon kaniya: Iponi ako sa paghigda, kay sa pagkamatuod gisuholan ko ikaw sa mga mandragora sa akong anak. Ug siya mitipon sa paghigda kaniya niadtong gabhiona. ^17Ug ang Dios nagpatalinghug kang Lea. Ug nanamkon siya, ug gianak niya kang Jacob ang ikalima ka anak nga lalake. ^18Ug miingon si Lea: Ang Dios naghatag kanako sa akong balus, kay gihatag ko ang akong ulipon nga babaye sa akong bana. Tungod niana gihinganlan ang iyang ngalan si Isakar. ^19Ug nanamkon si Lea pag-usab, ug gianak niya kang Jacob ang ikaunom ka anak nga lalake. ^20Ug miingon si Lea: Ang Dios naghatag kanako ug usa ka maayong bugay; karon motipon kanako ang akong bana kay giangkan ko siya ug unom ka anak nga lalake. Ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Sabulon. ^21Ug sa ulahi nag-anak siya ug usa ka anak nga babaye, ug gihinganlan ang iyang ngalan si Dina. ^22Ug nahanumdum ang Dios kang Raquel, ug iyang gipatalinghugan siya, ug iyang giablihan ang iyang taguangkan; ^23Ug nanamkon siya, ug nanganak siya ug usa ka anak nga lalake: ug miingon siya: Gikuha sa Dios ang akong kaulaw. ^24Ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Jose, ug nagaingon siya: Si Jehova magadugang kanako ug usa pa ka anak nga lalake. ^25 Ug nahitabo nga sa pag-anak ni Raquel kang Jose, nga si Jacob miingon kang Laban: Papahawaa ako aron ako moadto sa akong kaugalingong pinuy-anan ug sa akong yuta. ^26Ihatag kanako ang akong mga asawa ug ang akong mga anak, nga tungod kanila nag-alagad ako kanimo, ug tugoti ako sa paglakaw; kay ikaw nahibalo sa mga pag-alagad nga gialagad ko kanimo. ^27Ug si Laban mitubag kaniya: Kong nakakaplag ako karon ug kalooy sa imong mga mata, pabilin ka: kay hingmatngonan ko nga gipanalanginan ako ni Jehova tungod kanimo. ^28Ug miingon siya: Itagal mo kanako ang suhol mo, ug ihatag ko kanimo . ^29Ug siya mitubag kaniya: Ikaw nahibalo kong unsa ang pag-alagad ko kanimo, ug kong unsay kahimtang sa imong kahayupan nga diri kanako. ^30Kay diriyut pa ang imo, sa wala pa ako mahaanhi, ug misanay sa daku nga panon; ug gipanalanginan ka ni Jehova sa bisan diin ako moadto, ug karon kanus-a man ako magatagana alang usab sa akong kaugalingon nga panimalay? ^31Ug siya miingon: Unsa bay igahatag ko kanimo? Ug mitubag si Jacob: Dili ka maghatag kanako ug bisan unsa; kong buhaton mo kini alang kanako, magabalik ako sa pagpasibsib sa imong mga carnero. ^32Moadto ako karon sa tanan mong panon sa mga carnero, nga magalain ako sa tanang kahayupan nga kabang ug sa lain nga bulok, ug sa tanang kahayupan sa bulok nga maitum-itum sa taliwala sa mga carnero, ug sa mga kabang ug sa lain nga bulok sa taliwala sa mga kanding ug gikan niini mao ang akong suhol. ^33Niini magatubag alang kanako ang akong pagkamatarung sa panahon nga moabut kanako ang suhol ko sa atubangan mo: ang tanan nga dili binugkan ni kabang sa mga kanding, ug sa bulok nga maitum-itum sa mga carnero, nga hikaplagan mo kanako pagaisipon mo nga kinawat nako. ^34Ug miingon si Laban: Tan-awa, matuman unta sumala sa imong gipamulong. ^35Ug gilain niya niadtong adlawa ang mga lake nga kanding nga binugkan, ug mga kabang, ug ang tanang mga kanding nga baye nga kabang ug sa lain nga bulok, ug ang tanang mga kahayupan nga may diyutay nga kaputi, ug ang tanang mga maitum sa taliwala sa mga carnero, ug gipiyal kini sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake. ^36Ug mipanaw siya sa totolo ka adlaw nga paglakaw sa taliwala niya ug ni Jacob: ug si Jacob nagpasibsib sa nahibilin nga mga panon sa carnero ni Laban. ^37 Ug mikuha si Jacob ug mga magagmay nga sanga nga lunhaw sa alamo ug sa avellano, ug sa castaño, ug iyang gipanitan kini sa mga panit nga maputi, ug gihimo nga makita ang kaputi niadtong mga sanga nga magagmay. ^38Ug gibutang niya ang mga sanga nga magagmay nga iyang gipanitan didto sa atbang sa kahayupan sa pasungan nga paimnanan, diin nanagpangadto ang mga panon sa carnero sa pag-inum; ug sila nanamkon sa diha nga nangadto sila sa pag-inum. ^39Ug nanamkon ang mga panon sa carnero sa atubangan sa mga sanga nga magagmay, ug ang mga panon sa carnero nanaganak sa mga carnero nga mga binugkan, mga kabang, ug mga napisikan sa nagakalainlaing mga bulok . ^40Ug gilain ni Jacob ang mga nating carnero, ug iyang gipaatubang ang mga nawong sa mga panon sa mga carnero ngadto sa mga kabang ug sa tanan nga maitum sa panon ni Laban. Ug iyang gilain pagbutang ang iyang panon, ug wala itipon niya uban sa mga carnero ni Laban. ^41Ug nahatabo nga sa diha nga manamkon ngani ang mga sundanon nga carnero, ginabutang ni Jacob ang mga sanga nga magagmay sa atubangan sa mga panon sa carnero didto sa mga bato nga kinalutan, aron nga manamkon sila sa taliwala sa mga sangang magagmay. ^42Apan sa manganha ang mga panon sa mga carnero nga maluya, wala niya ibutang kini: mao nga ang mga maluyang carnero iya ni Laban, ug ang mga sundanon iya ni Jacob. ^43Ug midaku ang tawo sa hilabihan gayud, ug dihay daghang mga panon sa mga carnero, ug mga ulipon nga babaye, ug mga ulipon nga lalake, ug mga camello ug mga asno. __________________________________________________________________ ^1 Ug nadungog niya ang mga pulong sa mga anak nga lalake ni Laban, nga nanag-ingon: Gikuha ni Jacob ang tanan nga iya sa atong amahan; ug niadtong iya sa atong amahan naangkon niya kining tanan nga himaya. ^2Gitan-aw usab ni Jacob ang nawong ni Laban, ug nakita niya nga dili na sama sa kaniadto. ^3Ug si Jehova miingon kang Jacob: Bumalik ka sa yuta sa imong mga ginikanan ug sa imong kaubanan, kay ako magauban kanimo. ^4Ug si Jacob nagsugo, ug nagtawag kang Raquel ug kang Lea ngadto sa kapatagan sa iyang mga carnero. ^5Ug siya miingon kanila: Ginatan-aw ko nga ang nawong sa inyong amahan dili na ingon sa kaniadto; apan ang Dios sa akong amahan nag-uban kanako. ^6Ug kamo nanghibalo nga sa bug-os ko nga kusog nag-alagad ako sa inyong amahan. ^7Ug ang inyong amahan naglimbong kanako, ug iyang giilis-ilisan ang akong suhol sa nakapulo: apan ang Dios wala motugot kaniya nga magbuhat siya kanako ug dautan. ^8Kong siya nag-ingon niini: Ang mga kabang mao ang imong suhol, unya ang tanang mga carnero nanag-anak ug mga binugkan; ug kong siya miingon niini: Ang mga kinudlisan mao ang imong suhol, unya ang tanan nga mga panon sa carnero nanag-anak ug mga kinudlisan. ^9Sa ingon niini gikuha sa Dios ang kahayupan sa imong amahan, ug iyang gihatag kanako. ^10Ug nahatabo, sa panahon nga ang mga carnero nanagpanamkon giyahat ko ang akong mga mata, ug nakita ko sa usa ka damgo, ug, ania karon, ang mga lake nga nanagtabon sa mga baye, sila mga kinudlisan, mga kabang, ug mga kabangkabang. ^11Ug ang manolonda sa Dios miingon kanako sa damgo; Jacob; ug ako miingon kaniya: Ania ako. ^12Ug siya miingon; Iyahat karon ang imong mga mata, ug makita mo ang tanan nga mga lake nga mitabon sa panon sa mga carnero mga kinudlisan, mga binugkan, ug mga kabangkabang, kay nakita ko ang tanan nga gibuhat ni Laban kanimo. ^13Ako mao ang Dios sa Bethel, nga didto gidihog mo ang haligi nga handumanan ug didto nagbuhat ka kanako ug usa ka saad; tumindog ka karon, ug pumahawa ka niining yutaa, ug bumalik ka sa yuta nga imong natawohan. ^14Ug mitubag si Raquel ug si Lea, ug miingon sila kaniya: Kami aduna pa bay bahin kun panulondon sa balay sa among amahan? ^15Dili ba kita giisip niya nga ingon sa mga dumuloong? kay kita gibaligya niya, ug labut pa nakaon ang tanan nga among bili. ^16Kay ang tanan nga bahandi nga gikuha sa Dios gikan sa among amahan, amo man, ug sa among mga anak; busa karon, buhata ang tanan nga giingon sa Dios kanimo. ^17 Unya mitindog si Jacob, ug gipahaluna niya ang iyang mga anak ug ang iyang mga asawa sa ibabaw sa mga camello; ^18Ug iyang gidala ang iyang tanan nga kahayupan, ug ang iyang tanan nga bahandi nga iyang natigum, ang kahayupan nga iyang nasikup nga iyang natigum sa Padan-aram, aron sa pagbalik ngadto kang Isaac nga iyang amahan sa yuta sa Canaan. ^19Karon si Laban miadto sa paggunting sa balhibo sa iyang mga carnero; ug gikawat ni Raquel ang mga dios sa iyang amahan. ^20Ug si Jacob mipahawa sa hilum gikan kang Laban nga Siriahanon, kay niana wala siya magpahibalo nga siya mokalagiw. ^21Busa mikalagiw siya, uban ang tanan nga iya, ug mitindog siya ug mitabok sa Suba, ug mipadulong siya ngadto sa bukid sa Galaad. ^22Ug gisugilon kang Laban sa ikatolo ka adlaw nga si Jacob mikalagiw. ^23Unya gikuha niya ang iyang mga igsoon nga uban kaniya ug miapas sa ulahi niya sa panaw nga pito ka adlaw, ug iyang hing-abutan siya sa bukid sa Galaad. ^24Ug gianha sa Dios si Laban nga Siriahanon pinaagi sa damgo niadtong gabhiona, ug miingon kaniya: Magmatngon ka nga dili ka magsulti kang Jacob bisan maayo kun dautan. ^25 Busa hing-abutan ni Laban si Jacob. Karon gipatindog na ni Jacob ang iyang balongbalong sa bukid, ug gibutang ni Laban uban sa iyang mga igsoon ang iyang balongbalong didto sa bukid sa Galaad. ^26Ug miingon si Laban kang Jacob: Unsay gibuhat nimo nga mikalagiw ka sa hilum, ug gidala mo ang akong mga anak nga babaye ingon sa mga binihag sa pag-awayan? ^27Ngano nga mikalagiw ka sa tago gayud, ug gikawatan mo ako, ug wala mo ako pahibaloa aron nga ako magapagikan kanimo nga may kalipay, ug mga pag-awit, uban ang tambol ug alpa? ^28Nga ako wala tugoti nimo sa pagpahalok sa akong mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye? Karon gibuhat mo ang binuang gayud. ^29Ania sa gahum sa akong kamot ang pag-among-among kaninyo; apan ang Dios sa inyong amahan nagsulti kanako kagabii, ug nag-ingon: Magmatngon ka nga dili magsulti kang Jacob bisan maayo kun dautan. ^30Ug karon bisan molakaw ka na, kay ikaw may tinguha sa pag-adto sa balay sa imong amahan, ngano nga gikawat mo ang akong mga dios? ^31Ug si Jacob mitubag ug miingon kang Laban: Kay nahadlok ako, busa miingon ako: Tingali kaha nga imong kuhaon sa lugos kanako ang imong mga anak nga babaye. ^32Sa kang kinsa hikaplagan mo ang imong mga dios, dili siya mabuhi: sa atubangan sa among mga igsoon, susiha kong may imo ug kuhaa. Si Jacob wala mahibalo nga si Raquel maoy nagkawat niini. ^33Ug misulod si Laban sa balongbalong ni Jacob, ug sa balongbalong ni Lea, ug sa balongbalong sa duruha ka ulipon nga babaye, ug kini wala niya hipalgi, ug migula siya sa balongbalong ni Lea, ug miadto siya sa balongbalong ni Raquel. ^34Karon gikuha ni Raquel ang dios-dios, ug kini gibutang niya sa usa ka silla sa usa ka camello, ug iyang gilingkoran ang ibabaw niini: ug gihikap ni Laban ang tibook nga balongbalong, ug wala kini niya hikaplagi. ^35Ug siya miingon sa iyang amahan: Dili ka unta masuko, ginoo ko, kay dili ako makahimo sa pagtindog sa atubangan mo, kay ako ania sa kinaiya sa mga babaye. Ug siya nangita, apan wala niya hikaplagi ang mga dios-dios. ^36 Ug si Jacob nasuko, ug nakigtinubagay kang Laban; ug mitubag si Jacob, ug miingon kang Laban: Unsa ba ang akong kalapasan? Unsa ba ang akong sala, nga sa hilabihan nga kainit mianhi ka sa pag-apas kanako? ^37Busa kay gihikap mo ang tanan ko nga mga ginamiton, unsay hingkaplagan mo sa tanan nga mga bahandi sa imong balay? Ibutang mo kana dinhi sa atubangan sa akong mga igsoon ug sa mga imo, ug maghukom sila sa taliwala kanato nga duha. ^38Niining kaluhaan ka tuig nga ako nagpuyo uban kanimo, ang imong mga carnero, ug ang imong mga kanding wala gayud mangatagas, wala usab ako makakaon ug carnero nga lake gikan sa imong mga panon. ^39Wala ko gayud ikaw hidad-i ug inagaw sa mga mananap nga ihalas; ako ang nagbayad sa mga nangawala niini: gikan sa akong kamot gikinahanglan mo kini, bisan gikawat sa adlaw kun gikawat sa gabii. ^40Sa ingon niana, sa adlaw napagod ako sa kainit, ug sa kagabhion ang katugnaw; ug ang akong katulogon nangawala sa akong mga mata. ^41Diha ako magpuyo sa imong balay sulod sa kaluhaan ka tuig; napulo ug upat ka tuig ako nag-alagad kanimo tungod sa imong duruha ka mga anak nga babaye, ug unom ka tuig tungod sa imong kahayupan; ug giilisan mo ang suhol ko sa nakapulo. ^42Kong ang Dios sa akong amahan, ang Dios ni Abraham, ug ang Kahadlok ni Isaac wala pa magauban kanako, sa pagkamatuod igapadala mo ako karon nga hubo. Nakakita ang Dios sa akong kasakit, ug ang kabudlay sa akong mga kamot, ug ikaw gibadlong niya kagabii. ^43 Ug mitubag si Laban, ug miingon kang Jacob: Kining mga babaye mao ang akong mga anak nga babaye, ug ang mga bata mao ang akong mga bata, ug ang mga carnero mao ang akong mga carnero, ug ang tanan nga imong ginatan-aw pulos man ako. Ug unsay arang ko nga buhaton karon niining akong mga anak nga babaye, kun sa ilang mga bata nga ilang gianak? ^44Busa, umari ka karon, ug magabuhat kita ug pakigsaad, ako ug ikaw; ug kini mao ang saksi sa taliwala kanako ug kanimo. ^45Unya si Jacob mikuha sa usa ka bato ug kini gipatindog niya ingon nga haligi nga handumanan. ^46Ug miingon si Jacob sa iyang mga kaigsoonan nga lalake: Magtapok kamo ug mga bato. Ug nagtapok sila ug mga bato, ug kini ilang gipundok, ug nangaon sila didto haduol niadtong mohon. ^47Ug gihinganlan kini ni Laban ug Jegar-Sahadutha: apan gihinganlan ni Jacob ug Galaad. ^48Ug si Laban miingon: Kining pundok mao ang saksi karon sa taliwala kanako ug kanimo. Tungod niana gihinganlan ang ngalan niini ug Galaad: ^49Ug Mizpa, kay matud niya: Magabantay si Jehova sa taliwala kanako ug kanimo, kong kita managbulag ang usa ug usa. ^50Kong sakiton mo ang akong mga anak nga babaye, ug kong mangasawa ka ug mga asawa labut pa sa akong mga anak nga babaye, walay tawo nga ania sa taliwala kanato; tan-awa, ang Dios mao ang saksi sa taliwala kanako ug kanimo. ^51Miingon pa gayud si Laban kang Jacob: Ania karon, kining mohon, ug ania karon kining haligi nga handumanan nga akong gipatindog sa taliwala kanako ug kanimo. ^52Kini nga mohon mao ang saksi ug kining haligi sa handumanan mao ang saksi, nga ako dili molabang nganha kanimo niini nga mohon, nga ikaw dili molabang niining pundok, ug niining haligi nga handumanan aron sa pag-among-among. ^53Ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Nachor ang Dios sa ilang amahan magahukom sa taliwala kanato. Ug si Jacob nanumpa tungod sa Kahadlok ni Isaac nga iyang amahan. ^54Unya si Jacob naghimo ug halad didto sa bukid, ug gitawag niya ang iyang mga kaigsoonan sa pagkaon ug tinapay; ug nangaon sila ug tinapay, ug nangatulog sila niadtong gabhiona sa bukid. ^55Ug si Laban mibangon pagsayo sa buntag, ug gihalokan niya ang iyang mga anak nga lalake, ang iyang mga anak nga babaye, ug sila gipanalanginan; ug si Laban migikan ug mipauli sa iyang dapit. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jacob mipadayon sa iyang paglakat ug gisugat siya sa mga manolonda sa Dios. ^2Ug si Jacob miingon, sa pagkakita kanila: Kini mao ang panon sa Dios ug gihinganlan niya kadtong dapita Mahanaim. ^3 Ug si Jacob nagsugo ug mga sulogoon sa unahan niya ngadto kang Esau nga iyang igsoon didto sa yuta sa Seir, sa kapatagan sa Edom. ^4Ug siya nagsugo kanila nga nag-ingon: Mao kini ang igaingon ninyo sa akong ginoo nga si Esau: Mao kini ang giingon sa imong alagad nga si Jacob: Kang Laban nagpuyo ako, ug nadugay ako didto hangtud karon. ^5Ug ako adunay mga vaca, ug mga asno, ug mga panon sa mga carnero, ug mga binatonan nga lalake ug mga sulogoong babaye, ug nagsugo ako sa pag-ingon sa akong ginoo aron ako mahimut-an sa iyang mga mata. ^6Ug ang mga sinugo nanagpamalik kang Jacob nga nagaingon: Nakadangat kami sa imong igsoon nga si Esau, ug ingon usab siya moanhi sa pagsugat kanimo, ug uban kaniya ang upat ka gatus ka tawo. ^7Unya si Jacob nahadlok sa hilabihan gayud ug nagsubo siya; ug gibahinbahin niya ang mga tawo nga diha uban kaniya, ug ang mga panon sa mga carnero ug ang mga vaca, ug ang mga camello, sa duruha ka pundok. ^8Ug miingon: Kong umanhi si Esau ug patyon ang usa ka pundok; ang nahabiling pundok makakalagiw, ^9 Unya miingon si Jacob: O Dios sa akong amahan nga si Abraham ug Dios sa akong amahan nga si Isaac, O Jehova nga miingon kanako: Bumalik ka sa imong yuta ug sa imong kaubanan, ug ikaw buhatan ko ug maayo: ^10Ako dili takus sa labing diyutay sa tanan nga mga mahigugmaong kalolot ug sa tanan nga kamatuoran nga imong gipakita sa imong ulipon; kay uban sa akong sungkod milabang ako niining Jordan, ug karon nahimo ako nga duruha na ka pundok. ^11Luwasa ako, ginaampo ko kanimo, gikan sa kamot sa akong igsoon, sa kamot ni Esau; kay nahadlok ako kaniya, tingali kaha moanhi siya, ug samaran niya ako, ang inahan uban ang mga anak. ^12Ug ikaw gayud usab ang nag-ingon: Sa pagkamatuod gayud ikaw buhatan ko ug maayo, ug pagahimoon ko nga ang imong kaliwatan sama sa balas sa dagat, nga dili arang maisip tungod sa gidaghanon. ^13 Ug napabilin siya didto niadtong gabhiona ug gikuha niya gikan sa mga butang nga diha sa iyang luyo ang usa ka gasa alang kang Esau nga iyang igsoon: ^14Duha ka gatus ka book nga kanding nga baye ug kaluhaan ka book nga kanding nga lake, duha ka gatus ka book nga carnero nga baye ug kaluhaan ka book nga carnero nga lake. ^15Katloan ka gatasan nga camello uban ang ilang mga nati, kap-atan ka book nga vaca nga baye ug napulo ka book nga vaca nga lake, kaluhaan ka book nga asno nga baye ug napulo ka book nga nati. ^16Ug kini gitugyan niya sa mga kamot sa iyang mga binatonan, tagsa ka panon sa pinig, ug miingon sa iyang mga binatonan: Umuna kamo kanako, ug nga usa ka panon ipahilayo ninyo sa usa ka panon. ^17Ug nagsugo siya sa nahauna, nga nagaingon: Kong hisugatan ka ni Esau nga akong igsoon ug iyang pangutan-on ikaw sa pag-ingon: Kang kinsa ikaw? ug asa ikaw paingon? ug kang kansa kanang mga nagauna kanimo? ^18Unya umingon ka kaniya: Iya sa imong alagad nga si Jacob; kini mao ang usa ka gasa nga gipadala alang sa akong ginoo nga si Esau; ug nga ania na usab siya karon nagasunod sa ulahi namo. ^19Ug nagsugo usab siya sa ikaduha, ug mao usab sa ikatolo ug ingon usab sa tanan nga mga nagasunod sa ulahi sa mga panon, nga nagaingon: Niini nga paagiha igasulti ninyo kang Esau kong kamo hisugatan niya. ^20Ug igaingon ninyo: Labut pa, ania karon, ang imong alagad nga si Jacob nagapaingon nganhi sa ulahi namo. Kay siya miingon: Pagahupayon ko ang iyang kaligutgut tungod sa gasa nga nagauna kanako; ug sa human niini, tan-awon ko ang iyang nawong; ug tingali pagadawaton kaha niya ako ug maayo. ^21Mao nga ang gasa miuna kaniya, apan siya napabilin niatong gabhiona uban sa panon. ^22Ug mitindog siya niadtong gabhiona, ug gikuha niya ang iyang duruha ka asawa, ug ang iyang duruha ka mga sulogoon nga babaye, ug ang iyang napulo ug usa ka mga anak, ug mitabok sa labanganan sa Jaboc. ^23Busa sila gikuha niya, ug iyang gipatabok sila sa suba, ug gipatabok usab niya ang tanan nga iya. ^24 Ug nahabilin si Jacob nga nag-inusara, ug may nakigbugno kaniya nga usa ka tawo hangtud sa pagbanagbanag sa adlaw: ^25Ug sa pagkakita niini nga siya dili makabuntog kaniya, gipislit niya ang piyakpiyak sa iyang balat-ang, ug nalisa ang balat-ang ni Jacob, sa diha nga siya nagabugno pa kaniya. ^26Ug siya miingon: Buhii ako kay mahayaghayag na. Apan mitubag kaniya si Jacob: Dili ko ikaw buhian hangtud nga ako panalanginan mo. ^27Ug siya nangutana kaniya: Kinsay imong ngalan? Ug mitubag siya: Si Jacob. ^28Ug siya miingon: Dili ka na pagahinganlan nga si Jacob, kondili si Israel; kay nakigbugno ka sa Dios, ug sa tawo, ug nakabuntog ka. ^29Ug nangutana kaniya si Jacob ug miingon: Ginaampo ko kanimo, nga ipahayag mo kanako ang imong ngalan. Apan siya mitubag: Kay nganong nangutana ka sa akong ngalan? Ug siya gipanalanginan niya didto. ^30Ug gihinganlan ni Jacob kadtong dapita nga /Peniel, /Peniel kay matud niya , nakita ko ang Dios sa nawong ug nawong, ug naluwas ang akong kinabuhi. ^31Ug gisidlakan siya sa adlaw sa iyang pag-agi sa Peniel, ug nagtangkihod siya tungod sa iyang paa. ^32Tungod niini dili magakaon ang mga anak sa Israel, hangtud karong adlawa, sa kusog nga mibinhod, nga anaa sa piyakpiyak sa balat-ang: kay naigo si Jacob niini nga bahin sa balat-ang niya sa kusog sa kilid. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jacob miyahat sa iyang mga mata, ug ania karon, nagapadulong kaniya si Esau, ug ang upat ka gatus ka mga tawo uban kaniya. Ug gibahinbahin niya ang mga bata kang Lea ug kang Raquel ug ang duruha ka sulogoon nga babaye. ^2Ug gibutang niya ang mga sulogoon nga babaye ug ang ilang mga bata sa unahan; ug gipasunod si Lea ug ang iyang mga bata, ug si Raquel ug si Jose mao ang didto sa ulahi. ^3Ug siya miagi sa atubangan nila, ug miduko siya sa yuta sa nakapito, hangtud nga miabut siya sa iyang igsoon. ^4Ug si Esau midalagan sa pagsugat kaniya, ug migakus kaniya ug mipauraray siya sa iyang liog, ug iyang gihalokan siya; ug minghilak sila. ^5 Ug giyahat niya ang iyang mga mata, ug nakita niya ang mga babaye ug ang mga bata, ug miingon siya: Kinsa ba kini sila nga kuyog mo? Ug siya mitubag: Ang mga bata nga tungod sa gracia gihatag sa Dios sa imong ulipon. ^6Unya, mingduol ang mga sulogoon nga babaye ug ang ilang mga bata, ug mingduko sila. ^7Ug mingduol usab si Lea uban sa iyang mga bata ug mingduko sila; ug sa ulahi mingduol si Jose ug si Raquel, ug ingon usab mingduko sila. ^8Ug siya miingon: Unsa bay ipasabut mo tungod niining tibook nga pundok nga hingsugatan ko? Ug siya mitubag: Aron mahamut-an ako sa mga mata sa akong ginoo. ^9Ug miingon si Esau: Aduna akoy igo, igsoon ko: Pasagdi lamang nga kining ania kanimo, maimo. ^10Ug miingon si Jacob: Dili, gipakilooy ko kanimo, kong ako nakakaplag karon ug kahimut-an sa imong mga mata, nan dawata ang akong gasa nga gikan sa akong mga kamot, kay sa nakita ko ang imong nawong, daw nakita ko ang nawong sa Dios, ug ikaw nahimuot kanako. ^11Dawata, gipakilooy ko kanimo, ang akong gasa nga gidala kanimo, kay ang Dios nalooy kanako, ug kay ako adunay igo. Ug siya gipugos gayud niya, ug gidawat na lamang niya kini. ^12Ug siya miingon: Manlakaw kita, ug ako magalakaw sa unahan mo. ^13Ug siya miingon kaniya: Ang akong ginoo nahibalo nga ang mga bata mga linghud, ug nga aduna akoy mga carnero ug mga vaca nga bag-ong nanag-anak; ug kong magpalabi sila pagpanglakaw sa usa ka adlaw, mangamatay ang tanan nga mga panon sa carnero. ^14Umuna ka karon, ginoo ko, sa unahan sa imong ulipon, ug ako magalakaw sa hinayhinay, sumala sa paglakaw sa kahayupan nga nagalakaw sa unahan ko, ug sa lakang sa mga bata hangtud nga makadangat ako sa akong ginoo didto sa Seir. ^15Ug si Esau miingon: Pagabiyaan ko karon ang uban sa akong tawo nga mikuyog kanako. Ug siya miingon: Unsa ba ang kinahanglan niini? Makakaplag unta ug kahimut-an sa mga mata sa akong ginoo. ^16 Mao nga si Esau mipauli niadtong adlawa padulong sa Seir. ^17Ug si Jacob migikan padulong sa Succoth, ug nagtukod siya didto sa iyang balay, ug nagbuhat siya ug mga payag alang sa iyang kahayupan. Busa gihinganlan niya ang ngalan niadtong dapita nga Succoth. ^18Ug midangat si Jacob sa kalinaw ngadto sa lungsod sa Sichem, nga nahamutang sa Canaan, sa gikan siya sa yuta sa Padan-aram, ug mipahaluna siya sa atubangan sa lungsod. ^19Ug mipalit siya ug usa ka bahin sa kapatagan didto diin gibuklad niya ang iyang balongbalong, sa kamot sa mga anak ni Hamor, nga amahan ni Sichem, sa usa ka gatus ka book nga salapi. ^20Ug gipatindog niya didto ang usa ka halaran, ug kini gihinganlan niya: Ang Dios, ang Dios ni Israel. __________________________________________________________________ ^1 Ug migula si Dina nga anak ni Lea, nga gianak niya kang Jacob, aron sa pagtan-aw sa mga anak nga babaye niadtong yutaa. ^2Ug hingkit-an siya ni Sichem, anak nga lalake ni Hamor, nga Hebehanon, nga principe niadtong yutaa, ug siya gikuha niya, ug mitipon siya sa paghigda kaniya ug siya gipakaulawan niya. ^3Apan ang iyang kalag nahimuot kaayo kang Dina anak nga babaye ni Jacob, ug nahigugma siya sa dalaga, ug nagsulti siya sa kinasingkasing sa batan-on nga babaye. ^4Ug si Sichem misulti kang Hamor nga iyang amahan, ug nag-ingon: Ikuha ako niining dalagaha aron mahimo nga akong asawa. ^5Karon nakadungog si Jacob nga si Dina anak niya nga babaye gihugawan ni Sichem; ug ang iyang mga anak nga lalake didto sa iyang kahayupan sa kapatagan; ug si Jacob nagpakahilum lamang hangtud nga sila nangabut. ^6 Ug si Hamor, nga amahan ni Sichem miadto kang Jacob aron sa pagpakigsulti kaniya. ^7Ug ang mga anak ni Jacob miabut gikan sa kapatagan sa pagkahibalo nila niini; ug nangasuko ang mga lalake, ug naligutgut sila kay nagbuhat siya ug mangil-ad sa Israel, tungod sa pagpakigtipon niya sa paghigda sa anak nga babaye ni Jacob, buhat nga dili angay nga iyang buhaton. ^8Ug si Hamor misulti kanila, ug miingon: Ang kalag sa akong anak nga si Sichem nahigugma kaayo sa imong anak nga babaye; gipakilooy ko kaninyo nga ihatag ninyo siya aron mahimo nga iyang asawa. ^9Ug pagbuhat kamo ug kaminyoon kanamo; ihatag ninyo kanamo ang inyong mga anak nga babaye, ug magkuha kamo sa among mga anak nga babaye. ^10Ug kamo magapuyo uban kanamo; ug ang yuta anaa sa inyong atubangan; pumuyo ug magpatigayon kamo dinhi, ug dawaton ninyo ang pagkatag-iya niini. ^11Si Sichem usab miingon sa iyang amahan ug sa iyang mga igsoon nga lalake: Makakaplag unta ako ug kalomo sa inyong mga mata ug igahatag ko ang igaingon ninyo kanako. ^12Dugangi ninyo pagpangayo ug daghang bugay ug mga gasa, ug ako magahatag sumala sa inyong igabungat kanako; apan ihatag ninyo kanako ang dalaga nga akong pangasaw-onon. ^13Ug mingtubag ang mga anak nga lalake ni Jacob kang Sichem ug kang Hamor nga iyang amahan, uban ang limbong kanila ; ug nanagsulti sila kay gihugawan si Dina nga ilang igsoon nga babaye. ^14Ug sila miingon kanila: Dili kami makabuhat niini nga butanga sa paghatag sa among igsoon nga babaye sa lalake nga wala circuncidahi; kay alang kanamo kini maka-uulaw. ^15Tungod lamang niini nga condicion magatugot kami kaninyo, kong kamo manig-ingon kanamo nga pagacircuncidahan sa taliwala kaninyo ang tanang lalake. ^16Unya among igahatag kaninyo ang among mga anak nga babaye, ug kami mokuha sa inyong mga anak nga babaye alang kanamo; ug mopuyo kami uban kaninyo, ug mahimo kita nga usa lamang ka katawohan. ^17Apan kong kamo dili magpatalinghug kanamo aron nga circuncidahan kamo, nan kuhaon namo ang among anak nga babaye, ug manlakaw kami. ^18 Ug ang ilang mga pulong nakapahimuot kang Hamor ug kang Sichem nga anak nga lalake ni Hamor; ^19Ug ang batan-ong lalake wala maglangan sa pagbuhat niadto, kay ang anak nga babaye ni Jacob nakapahamuot kaniya: ug siya mao ang labing tinamud sa tibook nga panimalay sa iyang amahan. ^20Ug si Hamor ug si Sichem nga iyang anak nga lalake miadto sa ganghaan sa lungsod, ug nakigsulti sila sa mga tawo sa ilang lungsod ug nag-ingon: ^21Kining mga tawohana mga makigdaiton kanato; busa papuy-a sila sa kayutaan, ug magpatigayon sila dinhi; kay, ania karon, ang yuta hilabihan ka halapad alang kanila; pangasaw-on nato ang ilang mga anak nga babaye, ug ipaasawa kanila ang atong mga anak nga babaye. ^22Apan niining usa lamang ka condicion nga itugot niining mga tawohana nga sila magpuyo uban kanato, aron mahimo kita nga usa ka katawohan kong kita magpacircuncidar sa tanan nga mga lalake, maingon kanila nga mga cinircuncidahan. ^23Dili ba ang ilang kahayupan ug ang ilang bahandi, ug ang tanan nila nga mananap mamaato? makig-uyon lamang kita kanila, ug magapuyo sila uban kanato. ^24Ug mingtuman kang Hamor ug kang Sichem nga iyang anak ang tanan nga managpanggula sa ganghaan sa lungsod; ug nagpacircuncidar sila sa tanan nga lalake ang tanan nga nanagpanggula sa ganghaan sa iyang lungsod. ^25 Ug nahitabo sa ikatolo ka adlaw, sa mibati na sila ug daku kaayo nga kasakit, ang duruha ka mga anak nga lalake ni Jacob, si Simeon ug si Levi, nga mga igsoon nga lalake ni Dina, mikuha ang tagsatagsa sa iyang pinuti, ug nangadto sila sa lungsod nga walay kahadlok gayud, ug gipamatay nila ang tanang mga lalake. ^26Ug si Hamor ug si Sichem nga iyang anak nga lalake gipatay nila sa sulab sa pinuti: ug gikuha nila si Dina sa balay ni Sichem ug nanagpanggula sila. ^27Ang mga anak nga lalake ni Jacob nangadto sa mga nangamatay ug nanagpanulis sila sa lungsod tungod kay gihugawan nila ang ilang igsoon nga babaye. ^28Gikuha nila ang ilang mga panon sa carnero, ug mga vaca, ug ang ilang mga asno, ug ang didto sa lungsod ug ang didto sa kaumahan. ^29Ug ang ilang tanan nga bahandi, ug ang tanan nila nga mga bata, ug ang ilang mga asawa, gidala nila nga bihag ug gikawat nila bisan pa ang tanan nga diha sa balay. ^30Unya miingon si Jacob kang Simeon ug kang Levi: Nagpagubut kamo kanako sa pagbuhat kanako nga dinumtan sa mga pumoluyo niining yutaa, ang Canaanhon ug ang Peresehanon; ug duna lamang ako ing diriyut nga mga tawo kong managtingub sila batok kanako, ug pagalaglagon ako ug ang akong panimalay. ^31Ug sila mingtubag: Iloon ba diay niya ang among igsoon nga babaye daw ingon sa usa ka bigaon? __________________________________________________________________ ^1 Ug miingon ang Dios kang Jacob: Tumindog ka ug tumungas sa Bethel, ug magpuyo ka didto, ug magbuhat ka ug usa ka halaran alang sa Dios nga mitungha kanimo sa pagkalagiw mo gikan sa imong igsoon nga si Esau. ^2Unya si Jacob miingon sa iyang panimalay, ug sa tanan nga mga diha uban kaniya: Isalikway ninyo ang laing mga dios nga anaa sa taliwala kaninyo, ug maghinlo kamo, ug ilisan ninyo ang inyong mga bisti. ^3Ug manindog kita ug manungas kita sa Bethel; ug magabuhat ako didto ug halaran alang sa Dios nga nagtubag kanako sa adlaw sa akong kagul-anan, ug nag-uban siya kanako sa dalan nga akong gilaktan. ^4Ug gihatag nila kang Jacob ang tanan nga mga dios nga lain nga diha sa ilang kamot, ug ang mga ariyos nga diha sa ilang dalunggan, ug gitagoan kini ni Jacob sa ilalum sa usa ka kahoy nga encina nga diha sa haduol sa Sichem. ^5Ug mingpanaw sila, ug ang kahadlok sa Dios didto sa ibabaw sa mga kalungsoran nga naglibut kanila, ug wala magpadayon sa pag-apas sa mga anak ni Jacob. ^6 Ug midangat si Jacob sa Luz nga diha sa yuta sa Canaan (kini mao ang Bethel) siya ug ang tibook nga katawohan nga mingkuyog kaniya. ^7Ug nagtukod siya didto ug usa ka halaran, ug iyang gihinganlan ang dapit El-Bethel, kay didto mitungha kaniya ang Dios sa pagkalagiw niya gikan sa atubangan sa iyang igsoon nga lalake. ^8Ug namatay si Debora, nga iwa ni Rebeca, ug gilubong siya sa ubos sa Bethel sa ilalum sa usa ka kahoy nga encina; ug gihinganlan nila ang iyang ngalan Allon-Bacuth (Kahoy sa paghilak). ^9Ug ang Dios mitungha pag-usab kang Jacob sa pagbalik niya gikan sa Padan-aram, ug siya gipanalanginan niya. ^10Ug miingon ang Dios kaniya: Ang imong ngalan si Jacob; dili na pagahinganlan ang imong ngalan nga si Jacob, kondili si Israel na mao ang imong ngalan. Ug siya gihinganlan sa iyang ngalan nga Israel. ^11Ug miingon ang Dios kaniya: Ako mao ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan; magmabungaon ka ug magdaghan ka: usa ka nasud ug pundok sa mga nasud magagikan kanimo, ug ang mga hari magagikan sa imong mga hawak. ^12Ug ang yuta nga gihatag ko kang Abraham ug kang Isaac, igahatag ko kini kanimo, ug sa imong kaliwatan sa ulahi nimo igahatag ko ang yuta. ^13Ug mipahawa ang Dios gikan kaniya sa dapit diin siya nakigsulti kaniya. ^14Ugssi Jacob nag-ugbok ug usa ka haligi nga handumanan sa dapit diin didto siya nakigsulti kaniya, usa ka haligi nga bato; ug iyang gibuboan ug lana ang ibabaw niini. ^15Ug kadtong dapita gihinganlan ni Jacob sa ngalan nga Bethel, diin nakigsulti ang Dios kaniya. ^16 Ug mingpanaw sila gikan sa Bethel, ug may gilay-on pa hangtud sa pag-abut sa Ephrata; ug si Raquel giul-ulan ug may kakuli sa iyang pag-anak. ^17Ug nahitabo nga sa may kakuli siya sa iyang pag-anak, miingon kaniya ang mananabang: Dili ka mahadlok, kay makabaton pa ikaw ug usa ka anak nga lalake. ^18Ug nahitabo nga sa mihalin ang iyang kalag (kay namatay siya), nga gihinganlan niya ang iyang ngalan Benoni (anak sa akong kagul-anan); apan ang iyang amahan naghingalan kaniya Benjamin (anak sa akong kamot nga too). ^19Ug namatay si Raquel, ug gilubong siya sa dalan sa Ephrata, nga mao ang Betlehem. ^20Ug gibutangan ni Jacob ug usa ka timaan sa ibabaw sa iyang lubnganan. Kini mao ang haliging handumanan sa lubnganan ni Raquel hangtud karon. ^21 Ug mipanaw si Israel, ug gibuklad niya ang iyang balongbalong sa unahan sa torre sa Eder. ^22Ug nahitabo nga samtang nagapuyo si Israel niadtong yutaa, nga si Ruben miadto ug mitipon paghigda kang Bilha nga puyo-puyo sa iyang amahan; ug hidunggan kini ni Israel. Karon ang mga anak nga lalake ni Israel napulo ug duha; ^23Ang mga anak nga lalake ni Lea: si Ruben nga panganay ni Jacob ug si Simeon, ug si Levi, ug si Juda, ug si Issachar, ug si Zabulon. ^24Ang mga anak nga lalake ni Raquel, si Jose ug si Benjamin. ^25Ug ang mga anak nga lalake ni Bilha, nga binatonan ni Raquel, si Dan ug si Nepthali. ^26Ug ang mga anak nga lalake ni Zilpa, nga binatonan ni Lea, si Gad, ug si Aser. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Jacob nga nangatawo kaniya sa Padan-aram. ^27Ug miadto si Jacob kang Isaac nga iyang amahan sa Mamre, sa lungsod sa Kiriat-Arba, nga mao ang Hebron, nga didto nanagpuyo si Abraham ug si Isaac. ^28Ug ang mga adlaw ni Isaac usa ka gatus ug kawaloan ka tuig. ^29Ug mihalin ang espiritu ni Isaac, ug namatay siya, ug gitipon siya didto sa iyang katawohan, tigulang ug hupong sa mga adlaw, ug siya gilubong nila ni Esau ug ni Jacob. __________________________________________________________________ ^1 Ug kini mao ang mga kaliwatan ni Esau, nga mao si Edom. ^2Si Esau nagpili ug iyang mga asawa sa mga anak nga babaye nga Canaanhon; kang Ada anak nga babaye ni Elon nga Hetehanon, ug kang Aholibama, anak nga babaye ni Ana, anak nga babaye ni Sibeon, ang Hebehanon. ^3Ug kang Basemath, anak nga babaye ni Ismael, igsoon nga babaye ni Navaioth. ^4Ug si Ada nag-anak kang Esau ug kang Eliphaz; ug si Basemath nag-anak kang Reuel. ^5Ug si Aholibama nanganak kang Jeus, ug kang Jaalam, ug kang Cora. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Esau, nga nangatawo kaniya sa yuta sa Canaan. ^6Ug gidala ni Esau ang iyang mga asawa, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang iyang mga anak nga babaye, ug ang tanan nga mga tawo sa iyang balay, ug ang iyang kahayupan, ug ang tanan niya nga mga mananap, ug ang tanan niya nga bahandi, nga iyang natigum didto sa yuta sa Canaan, ug milakaw siya sa laing yuta halayo kang Jacob nga iyang igsoon. ^7Kay ang ilang bahandi daku da kong mag-usa sila sa pagpuyo, ug ang yuta nga ilang gilangyawan wala makapaigo kanila tungod sa ilang kahayupan. ^8Apan si Esau nagpuyo sa bukid sa Seir; si Esau mao si Edom. ^9 Kini sila mao ang mga kaliwatan ni Esau, nga amahan sa mga Edomanhon sa bukid sa Seir. ^10Kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Esau: ni Eliphaz, anak nga lalake ni Ada, nga asawa ni Esau, Reuel, anak nga lalake ni Basemath, nga asawa ni Esau. ^11Ug ang mga anak nga lalake ni Eliphaz mao si Teman, si Omar, si Zepho, si Gatam, ug si Cenaz. ^12Ug si Timna mao ang puyopuyo ni Eliphaz, nga anak ni Esau, nga giangkan niya siya kang Amalech. Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Ada nga asawa ni Esau. ^13Ug ang mga anak nga lalake ni Reuel mao si Nahath, si Zerach, si Samma, ug si Mizza: kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Basemath nga asawa ni Esau. ^14Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Aholibama, nga asawa ni Esau, anak nga babaye ni Ana, nga mao ang anak nga babaye ni Zibeon: nag-anak siya kang Esau, kang Jeus, kang Jalaam ug kang Cora. ^15Kini sila mao ang mga pangulo sa mga anak nga lalake ni Esau, mga anak nga lalake ni Eliphaz, nga panganay ni Esau, ang pangulo nga si Teman, ang pangulo nga si Omar, ang pangulo nga si Zepho, ang pangulo nga si Cenaz. ^16Ang pangulo nga si Cora, ang pangulo nga si Gatam, ug ang pangulo nga si Amalech: kini sila mao ang mga pangulo ni Eliphaz sa yuta sa Edom: kini mao ang mga anak nga lalake ni Ada. ^17Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Reuel, anak nga lalake ni Esau: ang pangulo nga si Nahath, ang pangulo nga si Zera, ang pangulo nga si Samma, ug ang pangulo nga si Mizza: kini sila mao ang mga pangulo sa kaliwatan ni Reuel sa yuta sa Edom; kini mao ang mga anak nga lalake gikan kang Basemath, nga asawa ni Esau. ^18Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Aholibama, nga asawa ni Esau: ang pangulo nga si Jeus, ang pangulo nga si Jaalam, ug ang pangulo nga si Cora: kini sila mao ang mga anak nga lalake nga gikan kang Aholibama, nga asawa ni Esau, anak nga babaye ni Ana. ^19Busa kini mao ang mga anak nga lalake ni Esau, ug ang iyang mga pangulo: siya mao si Edom. ^20 Ug kini sila mao ang mga anak nga lalake sa Seir ang Horehanon, nga mga pumoluyo niadtong yutaa: si Lotan, si Sobal, si Zibeon, si Ana, ^21Si Dison, si Ezer, ug si Disan: kini sila mao ang mga pangulo sa mga Horehanon, mga anak nga lalake ni Seir, sa yuta ni Edon. ^22Ang mga anak ni Lotan mao si Hori, ug si Heman; ug si Timna mao ang igsoon nga babaye ni Lotan. ^23Ang mga anak ni Sobal mao si Alvan, si Manahath, si Ebal, si Sepho, ug si Onan. ^24Ug ang mga anak ni Zibeon mao si Aja, ug si Ana. Kini si Ana mao ang nakakaplag sa mga mainit nga tubod sa kamingawan, sa nagpasibsib siya sa mga asno ni Zibeon nga iyang amahan. ^25Ang mga anak ni Ana mao si Dison, ug si Aholibama anak nga babaye ni Ana. ^26Ug kini sila mao ang mga anak ni Dison: si Hemdan, si Esban, si Itram, ug si Ceram. ^27Ug kini sila mao ang mga anak ni Eser: si Bilhan, si Saban, ug si Akan. ^28Ug kini sila mao ang mga anak ni Disan: si Hus ug si Aran. ^29Ug kini sila mao ang mga pangulo sa mga Horehanon, si pangulo Lotan, si pangulo Sobal, si pangulo Zibeon, si pangulo Ana; ^30Si pangulo Dison, si pangulo Eser, si pangulo Disan; kini sila mao ang mga pangulo sa mga Horehanon: tungod sa ilang mga pangulo sa yuta sa Seir. ^31 Ug kini mao ang mga hari nga nanaghari sa yuta sa Edom, sa wala pa maghari ang usa ka hari sa ibabaw sa mga anak sa Israel: ^32Si Bela nga anak ni Beor, nga naghari sa Edom: ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Dinaba. ^33Ug namatay si Bela, ug naghari sa iyang dapit si Jobab, anak nga lalake ni Sera, sa Bosra. ^34Ug namatay si Jobab, ug naghari sa iyang dapit si Husam, sa yuta ni Teman. ^35Ug namatay si Husam, ug naghari nga ilis niya si Adad, anak nga lalake ni Badad, ang nagsamad kang Midian sa kapatagan sa Moab: ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Abit. ^36Ug namatay si Adad, ug sa iyang dapit, naghari si Samla, nga Masrecahanon. ^37Ug namatay si Samla, ug naghari sa iyang dapit si Saul, Rehobothanon dapit sa suba. ^38Ug namatay si Saul, ug sa iyang dapit naghari si Baalanan, anak nga lalake ni Achbor. ^39Ug namatay si Baalanan, anak nga lalake ni Achbor, ug naghari si Adar, sa iyang dapit; ug ang ngalan sa iyang lungsod mao ang Pau; ug ang ngalan sa iyang asawa si Meetabel, anak nga babaye ni Matred, anak nga babaye ni Mesaab. ^40Ug, kini mao ang mga ngalan sa mga pangulo ni Esau sa laray sa ilang kaliwatan, tungod sa ilang mga dapit, ug sa ilang mga ngalan; ang pangulo nga si Timna, ang pangulo nga si Alva, ang pangulo nga si Jetheth, ^41Ang pangulo nga si Aholibama, ang pangulo nga si Ela, ang pangulo nga si Pinon. ^42Ang pangulo nga si Cenas, ang pangulo nga si Teman, ang pangulo nga si Mibzar. ^43Ang pangulo nga si Magdiel, ug ang pangulo nga si Hiram. Kini sila mao ang mga pangulo sa Edom sumala sa molupyo sa yuta sa ilang pagpanag-iya. Ang Edom mao gayud si Esau, nga amahan sa mga Idumehanon. __________________________________________________________________ ^1 Ug nagpuyo si Jacob sa yuta nga gipuy-an sa iyang amahan, sa yuta sa Canaan. ^2Kini mao ang mga kaliwatan ni Jacob; si Jose sa may panuigon nga napulo ug pito ka tuig, nagpasibsib siya ug mga carnero uban sa iyang mga igsoon nga lalake, ug batan-on siya uban sa mga anak nga lalake ni Bilha ug sa mga anak nga lalake ni Zilpha, nga mga asawa sa iyang amahan; ug si Jose nagdala sa dautan nga taho ngadto sa iyang amahan mahitungod kanila. ^3Ug si Jose gihigugma ni Israel nga labaw sa tanan niya nga mga anak, kay siya gianak sa iyang pagkatigulang: ug iyang gibuhatan siya ug usa ka sinina nga sa nagakalainlaing bulok. ^4Ug nakita sa iyang mga igsoon nga ang ilang amahan nahigugma kaniya labaw kay sa tanan niya nga mga igsoon; ug sila nagdumot kaniya, ug wala makahimo sa pagsulti kaniya sa makigdaiton gayud. ^5 Ug si Jose nagdamgo ug usa ka damgo ug gisugilon niya kini sa iyang mga igsoon; ug milabi ang ilang pagdumot kaniya. ^6Ug siya miingon kanila: Patalinghugi ninyo karon kining damgo nga akong gidamgo: ^7Kay, ania karon, nagabugkos kita ug mga binangan sa kapatagan, ug tan-awa, ang akong binugkos mitindog ug mituy-od, ug ang inyong mga binugkos ming-alirong, ug mingyukbo kini sa akong binugkos. ^8Ug mingtubag kaniya ang iyang mga igsoon: Magahari ba diay ikaw kanamo? Kun magaginoo ba diay ikaw kanamo? Ug milabi pa gayud ang ilang pagdumot kaniya tungod sa iyang mga damgo, ug sa iyang mga pulong. ^9Ug nagdamgo pa gayud siya ug lain na usab nga damgo, ug gisugilon niya kini sa iyang mga igsoon: Ania karon, nagdamgo ako ug lain na usab nga damgo: ug, ania karon, ang adlaw ug ang bulan, ug ang napulo ug usa ka bitoon nanglubod kanako. ^10Ug kini gisugilon niya sa iyang amahan ug sa iyang mga igsoon; ug ang iyang amahan nagbadlong kaniya, ug miingon kaniya: Unsa ba nga damgoha kini nga imong gidamgo? Manganhi ba diay kami, ako ug ang imong inahan, ug ang imong mga igsoon sa pagluhod kanimo sa yuta? ^11Ug ang iyang mga igsoon nasina kaniya; apan kini nga pulonga gitagoan sa hunahuna sa iyang amahan. ^12 Ug ang iyang mga igsoon nanagpangadto sa pagpasibsib sa kahayupan sa ilang amahan sa Sichem. ^13Ug miingon si Israel kang Jose. Wala ba magpasibsib ang imong mga igsoon sa mga carnero didto sa Sichem? Umari ka, ug sugoon ko ikaw ngadto kanila. Ug siya mitubag kaniya: Ania ako. ^14Ug siya miingon kaniya. Umadto ka karon, tan-awon mo kong maayo ba ang imong mga igsoon, ug kong maayo ba ang kahayupan; ug balitaan mo ako. Niini gipaadto siya gikan sa walog sa Hebron, ug napaingon siya ngadto sa Sichem. ^15Ug hingkaplagan siya sa usa ka tawo; ug ania karon, nga nagasalaag siya didto sa kapatagan; ang tawo nangutana kaniya nga nagaingon: Unsay ginapangita mo? ^16Ug mitubag siya: Nangita ako sa akong mga igsoon. Ginapangaliyupo ko kanimo, nga suginlan mo ako kong diin nila pasibsiba ang panon . ^17Ug miingon ang tawo: Mingpahawa sila dinhi ug hingdunggan ko sila nga nanag-ingon: Mangadto kita sa Dotham. Ug si Jose misubay sa iyang mga igsoon, ug sila hingkaplagan niya sa Dotham. ^18Apan siya hingkit-an nila didto sa halayo, ug sa wala pa siya moabut kanila, nanagsabut sila batok kaniya, sa pagpatay kaniya. ^19Ug nanag-ingon ang usa ug usa kanila: Ania karon, nagapadulong nganhi kining hinamgo. ^20Busa, moadto kita ug patyon nato siya ug ihulog nato siya sa usa nianang mga gahong; ug ingnon ta lamang unya: May usa ka mananap nga mapintas mitukob kaniya; ug tan-awon ta, kong unsa ang madangat sa iyang mga damgo. ^21Ug nakadungog niini si Ruben, ug siya giluwas niya sa ilang mga kamot, nga nagaingon: Dili nato siya pagpatyon. ^22Ug miingon kanila si Ruben: Dili kamo magpatulo ug dugo; ihulog siya niining gahong nga anaa sa kamingawan, apan ayaw ninyo pagbakyawa ang kamot batok kaniya. Kini ginaingon niya sa pagluwas kaniya gikan sa ilang mga kamot, aron siya ikabalik sa iyang amahan. ^23 Ug nahitabo nga sa pag-abut ni Jose sa iyang mga igsoon, nga gihuboan siya nila sa iyang sinina, sa sinina nga nagkalainlain bulok, nga iyang ginasul-ob. ^24Ug siya gidakup ug siya gihulog nila sa gahong; apan ang gahong walay sulod, kay kini walay tubig. ^25Ug nanglingkod sila sa pagkaon sa tinapay, ug giyahat ang ilang mga mata ug nanagtan-aw sila , ug ania karon ang usa ka panon sa mga Ismaelihanon nga nagapadulong kanila gikan sa Galaad uban ang ilang mga camello, nga nagatangkil sa pahumot, haplas ug mirra, nga ginadala nila ngadto sa Egipto. ^26Ug si Juda miingon sa iyang mga igsoon: Unsay kapuslanan kong mapatay nato ang atong igsoon ug matago nato ang iyang dugo? ^27Umari kamo, ug ibaligya nato siya niining mga Ismaelihanon, ug dili nato pagbakyawon ang atong mga kamot batok kaniya; kay atong igsoon siya, ato usab nga unod. Ug nagpatalinghug kaniya ang iyang mga igsoon. ^28Ug may minglabay nga mga magpapatigayon nga Mediahanon; ug gikuha ug gipasaka nila si Jose, gikan sa gahong; ug ilang gibaligya si Jose sa mga Ismaelihanon, sa kaluhaan ka book nga salapi. Ug ilang gidala si Jose ngadto sa Egipto. ^29Ug mibalik si Ruben sa gahong; ug ania karon, si Jose wala na sa gahong, ug gigisi niya ang iyang mga bisti. ^30Ug mibalik siya sa iyang mga igsoon, ug siya miingon kanila: Ang bata wala na: ug ako asa man ako paingon? ^31 Apan gikuha nila ang sinina ni Jose; ug nagpatay sila ug usa ka kanding nga lake, gitunlob nila sa dugo ang sinina. ^32Unya gipadala nila ang sinina nga nagkalainlaing bulok, ug kini gidala nila ngadto sa iyang amahan, ug ming-ingon: Kini mao ang among hingkaplagan. Ilha karon kong mao ba kini ang sinina sa imong anak o dili. ^33Ug kini naila niya ug miingon: Mao ang sinina sa akong anak, usa ka mananap nga mapintas mitukob kaniya; sa walay duhaduha giwatas-watas si Jose. ^34Ug gigisi ni Jacob ang iyang mga bisti, ug misul-ob sa bisti sa kasubo, ug nagbalata tungod sa iyang anak sulod sa hataas nga mga adlaw. ^35Ug mingtindog ang tanan niya nga mga anak nga babaye sa paglipay kaniya: apan siya wala bumuot nga pagalipayon, ug siya nagaingon: Kay mokanaug ako ngadto sa lubnganan nga magabalata tungod sa akong anak. Ug mihilak ang iyang amahan tungod kaniya. ^36Ug si Jose gibaligya sa mga Mediahanon didto sa Egipto kang Potiphar, ang sinaligan ni Faraon, ang pangulo sa bantay nga harianon. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahitabo niadtong panahona, nga si Juda milugsong gikan sa iyang mga igsoon, ug miadto sa usa ka lalake nga Ahullamahanon nga ginahinganlan si Hira. ^2Ug hingkit-an ni Juda didto ang anak nga babaye sa usa ka tawo nga Canaanhon, nga ginganlan si Sua, ug siya gikuha niya, ug siya miduol kaniya. ^3Ug siya nanamkon, ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug iyang gihinganlan ang iyang ngalan si Er. ^4Ug nanamkon siya sa pag-usab, ug nag-anak siya ug usa ka anak nga lalake, ug iyang gihinganlan ang ngalan niya si Onan. ^5Ug miusab sa pagpanganak siya ug usa ka anak nga lalake, ug gihinganlan ang iyang ngalan si Sela. Ug didto si Juda si Chesib sa iyang pag-anak. ^6Ug si Juda nagpili ug usa ka asawa alang sa iyang panganay nga si Er, nga ginganlan si Tamar. ^7Ug si Er, ang panganay ni Juda, maoy tawong dautan sa mga mata ni Jehova, ug gikuhaan siya ni Jehova sa kinabuhi. ^8Unya si Juda miingon kang Onan: Sumulod ka sa asawa sa imong igsoon, ug pagminyo kaniya, ug magbangon ka ug kaliwatan sa imong igsoon. ^9Ug nahibalo si Onan nga ang kaliwat dili maiya; ug nahitabo nga sa pagduol niya sa asawa sa iyang igsoon iyang giula kini sa yuta, aron sa dili paghatag ug kaliwat sa iyang igsoon nga lalake. ^10Ug ang iyang gibuhat nakapasuko sa mga mata ni Jehova, ug ingon man usab gikuhaan siya sa kinabuhi. ^11Ug si Juda miingon kang Tamar nga iyang umagad nga babaye: Magpuyo ka nga balo sa balay sa imong amahan hangtud nga madaku si Sela nga akong anak nga lalake kay miingon siya: Nga tingali siya usab mamatay nga ingon sa iyang mga igsoon. Ug si Tamar milakaw ug mingpuyo sa balay sa iyang amahan. ^12 Ug sa miagi ang daghang mga adlaw, namatay ang anak nga babaye ni Sua, nga asawa ni Juda; ug si Juda gilipay, ug mitungas sa mga manggugunting sa balahibo sa iyang mga carnero sa Timnat, siya ug ang iyang abyan nga si Hira ang Adullamahanon. ^13Ug gipahibalo si Tamar nga nagaingon: Ang imong ugangan mitungas sa Timnat sa paggunting sa balhibo sa iyang mga carnero. ^14Unya iyang gikuha ang mga bisti sa iyang pagkabalo, ug nagtabon siya ug usa ka pandong, ug iyang giputos ang iyang nawong, ug milingkod siya sa pultahan sa Enaim nga diha sa luyo sa dalan sa Timnat; kay nakita niya nga nagdaku na si Sela, ug siya walay ikahatag nga maasawa niya. ^15Sa hingkit-an siya ni Juda, naghunahuna siya nga kini usa ka bigaon, kay gitabonan niya ang iyang nawong. ^16Ug misimang siya gikan sa dalan, ug miingon siya kaniya: Umari ka gipakilooy ko kanimo nga patiponon ako nimo sa paghigda. Kay wala siya mahibalo nga siya mao ang iyang umagad nga babaye. Ug siya miingon, unsa man ang ihatag mo kanako, aron ikaw makaduol kanako? ^17Ug siya mitubag. Padad-an ko ikaw ug usa ka nati nga kanding nga gikan sa panon. Ug siya miingon: Mohatag ka ba kanako ug saad hangtud nga ikaw makapadala niana? ^18Unya miingon siya: Unsa ba nga saara ang igahatag ko kanimo? Ug siya mitubag: Ang imong singsing, ug ang imong baklaw, ug ang imong sungkod nga anaa sa imong kamot. Ug kini gihatag niya, ug siya miduol kaniya, ug siya nanamkon gikan kaniya. ^19Ug mitindog siya ug milakaw: ug iyang gikuha ang pandong sa ibabaw niya, ug gisul-ob niya ang mga bisti sa iyang pagkabalo. ^20Ug gipadala ni Juda ang nati nga kanding gikan sa mga kanding nga baye, sa kamot sa iyang abyan nga Adullamahanon, aron sa pagkuha sa saad gikan sa kamot sa babaye: apan ang babaye wala hikaplagi niya. ^21Ug nangutana siya sa mga tawo niadtong dapita, nga nagaingon: Hain ba ang bigaon nga nagpuyo sa daplin sa Enaim? Ug sila miingon kaniya: Wala makapuyo dinhi ang bigaon. ^22Unya siya mibalik kang Juda, ug miingon siya: Wala ko hikaplagi siya; ug miingon usab ang mga tawo niadtong dapita: Nga didto wala makapuyo ang bigaon. ^23Ug si Juda miingon: Ipadawat kaniya kana nga kaniya, aron kita dili mahimong talamayon: tan-awa, akong gipadala kining kanding nga nati, ug wala mo hikaplagi siya. ^24 Ug nahitabo nga sa katapusan sa ikatolo ka bulan gipahibalo si Juda, nga nagaingon: Si Tamar nga imong umagad nga babaye nakighilawas ug labut pa, siya nanamkon tungod sa pagpakighilawas. Ug si Juda miingon: Kuhaa ninyo siya, ug padaubi siya. ^25Sa gipaatubang na siya nagsugo siya sa pag-ingon sa iyang ugangan nga lalake. Sa lalake nga tag-iya niining mga butanga nanamkon ako: ug miingon pa siya: Ilha, nagapakilooy ako, kang kinsa kining mga butanga, ang singsing, ug ang baklaw, ug ang sungkod. ^26Ug si Juda miila kanila, ug miingon. Siya labing matarung kay kanako, kay siya wala ko ihatag kang Sela nga akong anak nga lalake. Ug wala na gayud siya moduol kaniya sa pag-usab. ^27Ug nahitabo nga sa panahon sa iyang pag-anak, tan-awa, dihay duruha sa iyang tiyan. ^28Ug nahatabo, sa pag-anak niya, nga migula ang kamot sa usa, ug gikuptan kini sa mananabang ug gihiktan ang iyang kamot sa usa ka lugas nga hilo nga mapula, nga nagaingon: Kini ang una nga migula. ^29Apan nahitabo nga sa gibalik niya pagsulod ang iyang kamot, tan-awa, ang iyang igsoon nga lalake migula: ug siya miingon; Ngano nga gibuhat mo ang pagbuak alang sa imong kaugalingon? Ug iyang gihinganlan ang iyang ngalan si Phares. ^30Ug sa ulahi migula ang iyang igsoon nga lalake, ang may lugas sa hilo nga mapula sa iyang kamot, ug iyang gihinganlan ang iyang ngalan si Zara. __________________________________________________________________ ^1 Ug gidala si Jose ngadto sa Egipto, ug gipalit siya ni Potiphar, nga usa ka dakung tawo ni Faraon, ang pangulo sa mga bantay nga Egiptohanon, sa kamot sa mga Ismaelihanon nga maoy nagdala kaniya didto. ^2Ug si Jehova diha nag-uban kang Jose, sa pagkaagi nga siya nahimong tawo nga mauswagon: ug didto siya sa balay sa iyang agalon nga Egiptohanon. ^3Ug nakita sa iyang agalon nga si Jehova diha nag-uban kaniya, ug gipauswag ni Jehova ang tanan nga iyang ginabuhat sa iyang kamot. ^4Mao kini nga si Jose nakapahimuot sa iyang mga mata, ug siya nag-alagad kaniya; ug siya gihimo niya nga tinugyanan sa iyang balay, ug gitugyan sa iyang kamot ang tanan niyang katigayonan. ^5Ug nahatabo nga sukad sa pagkahimo niya nga tinugyanan sa iyang balay, ug sa tanan niyang katigayonan, nga gipanalanginan ni Jehova ang balay sa Egiptohanon tungod kang Jose; ug ang panalangin ni Jehova diha sa ibabaw sa tanan nga iyang katigayonan, sa balay ug sa uma. ^6Ug iyang gitugyan ang tanan niyang katigayonan sa kamot ni Jose. Ug siya wala manghibalo kong may diha pa ba kaniya, gawas sa tinapay nga iyang ginakaon. Ug si Jose matahum ug nawong ug gikahimut-an pag-ayo. ^7 Ug nahitabo nga sa tapus niining mga butanga, nga ang asawa sa iyang agalon kanunay nga nagtutok sa iyang mga mata kang Jose, ug miingon siya: Umari ka; umipon ka sa paghigda kanako. ^8Apan siya nagdumili, ug miingon siya sa asawa sa iyang agalon: Tan-awa, nga ang akong agalon wala na magtagad sa mga gisalig niya kanako dinhi sa balay, ug gibutang niya sa akong kamot ang tanan niyang kaugalingon. ^9Siya dili labaw kay kanako niining balaya, ug walay bisan unsa nga butang nga iyang gitungina kanako, gawas kanimo, kay ikaw mao ang iyang asawa. Busa unsaon ko paghimo kining dakung pagkadautan, ug makasala batok sa Dios? ^10Ug nahatabo nga sa nagasulti siya kang Jose sa adlaw-adlaw, ug siya wala magpatalinghug kaniya aron sa pagtipon sa paghigda kaniya, ni sa pagpuyo uban kaniya. ^11Nahitabo niadtong panahona nga misulod siya sa balay sa pagbuhat sa iyang katungdanan; ug walay bisan kinsa sa mga tawo sa sulod sa balay. ^12Ug siya gigunitan niya sa iyang bisti, nga nagaingon: Umari ka; umipon ka sa paghigda kanako. Unya gibiyaan niya ang iyang bisti sa iyang mga kamot, ug mikalagiw siya ug migulan ngadto sa gawas. ^13 Ug nahitabo nga sa nakita niya nga gibiyaan ang iyang bisti sa iyang mga kamot, ug mikalagiw siya sa gawas, ^14Nga mitawag siya sa mga tawo sa iyang balay, ug nagsugilon kanila nga nagaingon: Tan-awa ninyo, nga gidad-an kita ug usa ka Hebreohanon, aron sa pagpasipala kanato; kini siya misulod nganhi kanako sa pagtipon sa paghigda, ug ako misinggit sa hataas nga tingog. ^15Ug nahitabo nga sa nadungog niya nga gipatugbaw ko ang tingog ug misinggit ako, nga gibiyaan niya sa luyo ko ang iyang bisti, ug mikalagiw siya ug migula ngadto sa gawas. ^16Ug iyang gibutang sa luyo niya ang iyang bisti hangtud nga miabut ang iyang agalon sa iyang balay. ^17Ug iyang gisugilon kaniya sumala niining mga pulonga nga nagaingon: Ang ulipon nga Hebreohanon nga imong gidala dinhi kanamo, misulod nganhi kanako sa pagpakaulaw kanako. ^18Ug nahitabo nga sa gipatugbaw ko ang akong tingog ug misinggit ako, gibiyaan niya ang iyang bisti sa luyo nako, ug migula siya ngadto sa gawas. ^19 Ug nahitabo nga sa hingdunggan niya ang mga pulong nga gisulti sa iyang asawa kaniya, nga nagaingon: Mao kini ang gihimo kanako sa imong ulipon, misilaub ang iyang kaligutgut. ^20Ug si Jose gikuha sa iyang agalon, ug gisulod siya sa bilanggoan, dapit nga didto ginabilanggo ang mga binilanggo sa hari, ug siya nahabilin didto sa bilanggoan. ^21Apan si Jehova diha nag-uban kang Jose, ug nagpakita kaniya sa iyang kaayo; ug gihatagan siya ug kahimut-an sa mga mata sa punoan sa bantay sa bilanggoan. ^22Ug ang tinugyanan sa bantay sa bilanggoan nagtugyan sa kamot ni Jose sa tanan nga mga binilanggo, nga diha sa bilanggoan, ug ang tanan nga ilang gibuhat didto, siya mao ang magbubuhat. ^23Ang pangulo sa bantay sa bilanggoan wala magsusi sa bisan unsang butanga nga diha sa iyang kamot; kay si Jehova diha nag-uban kaniya; ug ang iyang ginabuhat, si Jehova maoy nagpatubo. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahitabo sa human niining mga butanga, nga ang magbalantay sa vino sa hari sa Egipto, ug ang magbubuhat sa tinapay nakapasuko sa ilang ginoo, ang hari sa Egipto. ^2Ug nasuko si Faraon batok sa iyang duruha ka tinugyanan, batok sa pangulo sa mga magbalantay sa vino, ug batok sa pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay. ^3Ug sila gipasulod niya nga binilanggo sa balay sa pangulo sa bantay nga harianon, ngadto sa bilanggoan, sa dapit diin si Jose nahibilanggo. ^4Ug gitugyan sila sa pangulo sa bantay kang Jose, ug siya nag-alagad kanila; ug nagpadayon nga binilanggo sila sa usa ka panahon. ^5 Ug silang duruha nanagdamgo ug usa ka damgo sa usa niana ka gabii, tagsatagsa sumala sa hubad sa kahulogan sa iyang damgo, ang magbalantay sa vino ug ang magbubuhat sa tinapay, nga didto ginapus sa bilanggoan. ^6Ug si Jose misulod ngadto kanila sa pagkabuntag ug mitan-aw kanila, ug ania karon, nga nanagsubo sila. ^7Ug nangutana siya sa mga tinugyanan ni Faraon nga diha kauban niya sa bilanggoan sa balay sa iyang agalon, nga nagaingon: Unsay hinungdan nga nasubo karon ang inyong mga nawong? ^8Ug sila nanagpanubag kaniya: Nagdamgo kami ug usa ka damgo ug walay kinsa nga makahubad. Ug si Jose miingon kanila: Dili ba iya sa Dios ang paghubad sa kahulogan? Ginapangaliyupo ko kaninyo nga isugilon ninyo kini kanako. ^9Ug ang pangulo sa mga magbalantay sa nagsugilon kang Jose sa iyang damgo, nga nagaingon: Sa nagadamgo ako, ania karon, ang usa ka punoan nga parras sa atubangan ko: ^10Ug sa punoan sa parras adunay totolo ka mga sanga, ug kini ingon sa nagapanalingsing, ug namulak, ug ang iyang mga pinungpung namunga ug mga parras nga hinog. ^11Ug ako nagakupot sa copa ni Faraon, ug nagkuha ako sa mga parras ug gipuga ko kini sa copa ni Faraon, ug gitunol ko ang copa sa kamot ni Faraon. ^12Unya miingon kaniya si Jose. Kini mao ang kahulogan niini: ang totolo ka mga sanga mao ang totolo ka adlaw. ^13Sulod sa totolo ka adlaw pagabayawon ni Faraon ang imong ulo, ug ikaw igauli niya sa imong bulohaton: ug magatunol ka kang Faraon sa copa, ingon sa gibuhat mo kaniadto sa magtitiing pa ikaw. ^14Apan hinumdumi ako kong maayo ang imong madangat, ug nagapangaliyupo ako kanimo, nga malooy ka kanako, ug isulti mo ako kang Faraon, aron ako makuha mo gikan niining balaya. ^15Kay sa pagkamatuod, gikawat ako sa yuta sa mga Hebreohanon, ug ako walay nahimo tungod niana, aron ako ikabalhog niini nga bilanggoan. ^16Ug sa nakita sa pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay nga ang hubad sa damgo maayo, miingon siya kang Jose: Ako usab nagdamgo nga ania karon, may totolo ka bukag sa tinapay nga maputi sa ibabaw sa akong ulo; ^17Ug sa bukag nga didto sa ibabaw diha ang tanang linuto nga kalan-on alang kang Faraon; ug gikuha sa mga langgam ang mga tinapay sa bukag nga didto sa ibabaw sa akong ulo. ^18Unya mitubag si Jose ug miingon: Kini mao ang iyang kahulogan. Ang totolo ka mga bukag mao ang totolo ka adlaw. ^19Sa pagkatapus sa totolo ka adlaw ibton ni Faraon ang imong ulo gikan kanimo, ug ikaw ipabitay niya sa usa ka kahoy, ug ang mga langgam magatuka sa imong unod gikan kanimo. ^20 Ug mao nga sa ikatolo ka adlaw, ang adlaw sa pagkatawo ni Faraon, nga naghimo siya ug kombira sa tanan niyang mga alagad: ug gibayaw niya ang ulo sa pangulo sa mga magtitiing, ug ang ulo sa pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay sa taliwala sa iyang mga alagad. ^21Ug iyang gipabalik sa iyang katungdanan ang pangulo sa mga magtitiing ug gihatag niya ang copa sa kamot ni Faraon. ^22Apan iyang gipabitay ang pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay, ingon sa gipahayag ni Jose kaniya. ^23Apan ang pangulo sa mga magtitiing wala mahinumdum kang Jose, kondili hingkalimtan siya. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahitabo nga sa ming-agi na gayud ang duha ka tuig, nagdamgo si Faraon ug usa ka damgo. Ug, ania karon, nga didto siya sa haduol sa suba; ^2Ug ania karon, gikan sa suba misaka ang pito ka mga vaca nga maanindot sa panagway, ug hilabihan gayud pagkatambok, ug nanagsibsib sila sa mga kabugangan: ^3Ug ania karon, may laing pito ka mga vaca nga misaka sa ulahi nila gikan sa suba, mangil-ad sa panagway, ug mga maniwang sa unod, ug nanag-urong sila duol sa mga vaca nga mga maanindot didto sa daplin sa suba. ^4Ug ang mga vaca nga mangil-ad sa panagway ug maniwang sa unod, mingsubad sa pito ka mga vaca nga maanindot ug matambok kaayo. Ug nahagmata si Faraon. ^5Ug mikatulog siya pag-usab, ug nagdamgo siya sa ikaduha; ug, ania karon, may pito ka uhay nga puno ug maanindot mibuswak kini sa usa lamang ka uhot. ^6Ug ania karon, may pito ka uhay nga gagmay ug nakusokuso sa hangin sa silangan, nga nanagpanggula sa ulah niini; ^7Ug ang pito ka uhay nga gagmay mingsubad sa pito ka uhay nga matambok ug puno. Ug nahagmata si Faraon, ug, tan-awa, nga damgo man diay kadto. ^8Ug nahitabo nga sa pagkabuntag naghiwasa ang iyang espiritu; ug nagsugo siya ug gipatawag niya ang tanan nga mga salamangkero sa Egipto, ug ang tanan niya nga mga manggialamon: ug si Faraon nagsugilon kanila sa iyang mga damgo, apan walay bisan kinsa nga nakagsaysay sa kahulogan niini kang Faraon. ^9 Unya ang pangulo sa mga magtitiing misulti kang Faraon nga nagaingon: Nahinumdum ako karong adlawa sa akong mga sayup: ^10Si Faraon nasuko sa iyang mga alagad, ug ako gibutang niya sa bilanggoan sa balay sa pangulo sa magbalantay, ako ug ang pangulo sa mga magbubuhat sa tinapay: ^11Ug nagdamgo kami ug usa ka damgo sa maong gabii, ako ug siya: kami nagdamgo, ang tagsatagsa sumala sa pahayag sa kahulogan sa iyang damgo. ^12Ug nakaipon kanamo didto ang usa ka batan-on nga Hebreohanon, nga mag-aalagad sa pangulo sa mga bantay; ug siya gisuginlan namo, ug siya nagpahayag kanamo sa kahulogan sa among mga damgo; sa tagsatagsa gipahayag niya ang tagsatagsa ingon sa iyang damgo. ^13Ug nahatabo nga ingon sa iyang gipahayag kanamo, natuman kini; gipabalik ako sa akong katungdanan, ug gipabitay ang usa. ^14Unya si Faraon nagsugo ug gipatawag niya si Jose; ug siya gipagula nila sa madali gikan sa bilanggoan; ug nanghimungot usa siya, ug nag-ilis sa iyang mga bisti, ug miadto kang Faraon. ^15Ug miingon si Faraon kang Jose: Ako nagdamgo ug usa ka damgo, ug walay bisan kinsa nga nakasaysay sa kahulogan niini; ug nakadungog ako ug balita mahatungod kanimo, nga kong ikaw makadungog ug mga damgo, ikaw makahimo sa pagsaysay sa kahulogan niini. ^16Ug mitubag si Jose kang Faraon, nga nagaingon: Kini wala kanako; ang Dios mao ang magahatag ug tubag sa pakigdait kang Faraon. ^17 Unya si Faraon miingon kang Jose: Sa akong damgo, ania karon, nga didto ako sa daplin sa suba. ^18Ug ania karon, misaka gikan sa suba ang pito ka vaca nga matambok ug unod ug maanindot sa panagway, ug sila nanagsibsib sa kabugangan. ^19Ug ania karon, nga may laing pito ka mga vaca nga misaka sa ulahi nila, nga maniwang ug nga mangil-ad kaayo sa panagway, nga hilabihan pagkaniwang nga wala pa ako makakita ug sama niini sa kangil-ad sa tibook nga yuta sa Egipto: ^20Ug ang mga vaca nga maniwang ug nga mangil-ad, misubad sa nahaunang pito ka vaca nga matambok: ^21Ug sa nasubad na nila, dili hiilhan nga nakasubad sila niini, kay mangil-ad man gihapon sila, ingon sa sinugdan. Niana nahagmata ako. ^22Ug, nakita ko sa akong damgo ug ania karon, ang pito ka uhay nga mga puno ug maayo mibuswak sa usa ka uhot. ^23Ug, ania karon, ang laing pito ka uhay nga laya, manipis, ug kinusokuso sa hangin sa silangan, mibuswak sa ulahi niini. ^24Ug ang uhay nga manipis mingsubad sa pito ka mga uhay nga maanindot: ug gisugilon ko kini sa mga manggialamon, apan walay bisan kinsa nga nakagsaysay sa kahulogan kanako niini. ^25Ug mitubag si Jose kang Faraon: Ang damgo ni Faraon usa lamang: ang Dios nagpahayag kang Faraon sa haduol na niyang pagabuhaton. ^26Ang pito ka mga vaca nga maanindot mao ang pito ka tuig; ug ang mga uhay nga maanindot mao ang pito ka tuig: ang damgo usa lamang. ^27Ug ang pito ka mga vaca nga maniwang ug mangil-ad, nga misaka sa ulahi niini, mao ang pito ka tuig; ug ang pito ka uhay nga walay unod nga kinusokuso sa hangin sa silangan, sila mao ang pito ka tuig nga gutom. ^28Mao kini ang ginasulti ko kang Faraon. Ang haduol nang pagabuhaton sa Dios, ginapakita niya kang Faraon. ^29Ania karon, moabut ang pito ka tuig sa dakung pagkadagaya sa tibook nga yuta sa Egipto: ^30Ug niini sa ulahi moabut ang pito ka tuig nga gutom; ug ang tibook nga pagkadagaya pagahikalimtan sa yuta sa Egipto; ug ang gutom magalaglag sa yuta. ^31Ug kadtong kadagaya dili na hibaloan tungod sa gutom nga mosunod, nga hilabihan pagkalisud. ^32Ug tungod niini ang damgo gihimo sa nakaduha kang Faraon tungod kay ang maong butang gitukod sa Dios, ug nga ang Dios nagadali sa pagbuhat niini. ^33 Busa, mangita karon si Faraon ug usa ka tawo nga buotan ug makinaadmanon, ug igabutang siya sa ibabaw sa yuta sa Egipto. ^34Buhaton kini ni Faraon, ug magbutang siya ug mga magtatan-aw sa ibabaw sa kayutaan ug pagakuhaon, ang ikalima ka bahin sa yuta sa Egipto sulod sa pito ka tuig nga kadagaya. ^35Ug ipatigum nila ang tanan nga kalan-on niining maayong tuig nga moabut, ug ang trigo nga moabut tingbon nila sa ilalum sa kamot ni Faraon nga sa kalan-on sa mga kalungsoran; ug kini patipigan mo kanila. ^36Ug ang kalan-on patipigan mo alang sa kayutaan, tagana sa pito ka tuig nga gutom nga mahitabo sa yuta sa Egipto; aron ang yuta dili malaglag tungod sa gutom. ^37Ug ang butang nakapahamuot sa mga mata ni Faraon ug sa mga mata sa iyang mga alagad. ^38Ug si Faraon nagaingon sa iyang mga alagad, Makakaplag ba kaha kita ug usa ka tawo nga ingon niini, nga kaniya anaa ang Espiritu sa Dios? ^39Ug si Faraon miingon kang Jose: Tungod kay ang Dios nagpahibalo kanimo niining tanan, walay bisan kinsa nga buotan ug manggialamon nga sama kanimo. ^40Ikaw magagahum sa akong panimalay, ug sumala sa imong pulong magadumala ikaw sa akong tibook nga katawohan. Sa akong trono lamang nga ako labaw kay kanimo. ^41Ug si Faraon miingon kang Jose: Tan-awa, ginabutang ko ikaw sa ibabaw sa tibook nga yuta sa Egipto. ^42Ug gikuha ni Faraon ang singsing sa iyang kamot, ug gibutang niya sa kamot ni Jose, ug gibistihan siya sa mga panapton nga lino nga labing fino, ug gibutangan siya ug usa ka kolintas nga bulawan sa liog. ^43Ug gipasakay siya sa iyang ikaduha ka carro nga iyang kaugalingon, ug nanagsinggit sila sa atubangan niya: Pangluhod kamo. Ug gibutang siya ibabaw sa tibook nga yuta sa Egipto. ^44Ug si Faraon miingon kang Jose: Ako mao si Faraon, gawas kanimo walay tawo nga makapatindog sa iyang kamot kun sa iyang tiil sa tibook nga yuta sa Egipto. ^45Ug si Faraon naghingalan kang Jose, Zaphnath-paaneah, ug gihatag kaniya nga asawa si Asenath, anak nga babaye ni Potipherah, sacerdote sa On. Ug milibod si Jose sa yuta sa Egipto. ^46 Ug si Jose may panuigon na nga katloan ka tuig, sa pag-atubang niya kang Faraon nga hari sa Egipto. Ug si Jose mipahawa sa atubangan ni Faraon, ug milibod sa tibook nga yuta sa Egipto. ^47Ug giabut ang yuta niadtong pito ka mga tuig sa kadagaya sa daghanan nga mga tinapok. ^48Ug gitigum niya sulod sa pito ka tuig ang tanan nga makaon nga diha sa yuta sa Egipto, ug gitigum kini sa mga dapa sa mga kalungsoran; ginabutang niya sa tagsa ka lungsod ang makaon sa kaumahan libot sa maong lungsod . ^49Ug gitigum ni Jose ang trigo nga ingon sa balas sa dagat, hilabihan pagkadaghan, hangtud nga wala na siya makaihap; kay dili na gayud maihap. ^50Ug nangatawo kang Jose ang duruha ka anak nga mga lalake sa wala pa umabut ang nahauna nga tuig sa gutom, nga sila gianak kaniya ni Asenath, anak nga babaye ni Potipherah, nga sacerdote sa On. ^51Ug gihinganlan ni Jose ang ngalan sa panganay si Manases; kay, matud niya , ang Dios nagpahikalimot kanako sa tanan ko nga kahago, ug sa tibook nga panimalay sa akong amahan. ^52Ug ang ngalan sa ikaduha gihinganlan niya si Ephraim: kay ang Dios naghimo kanako nga mabungaon sulod sa yuta sa akong kaguol. ^53Ug natapus ang pito ka tuig sa kadagaya didto sa yuta sa Egipto. ^54Ug misugod sa pag-abut ang pito ka tuig nga gutom, sumala sa giingon ni Jose: ug dihay gutom sa tanan nga kayutaan, apan sa tibook nga yuta sa Egipto dihay tinapay. ^55Ug sa pagbati ug gutom sa tibook nga yuta sa Egipto, ang katawohan mitu-aw kang Faraon tungod sa makaon. Ug miingon si Faraon sa tanan nga mga Egiptohanon: Pangadto kamo kang Jose; ug buhaton ninyo ang iyang igaingon kaninyo. ^56Ug ang gutom milukop na sa tibook nga nawong sa yuta. Unya gibuksan ni Jose ang tanan nga kamalig, ug gibaligyaan niya ang mga Egiptohanon; ug daku uyamut ang gutom sa yuta sa Egipto. ^57Ug ang tanan nga kayutaan miadto sa Egipto sa pagpamalit ug trigo kang Jose, kay sa tibook nga kayutaan midaku na ang gutom. __________________________________________________________________ ^1 Karon nakita ni Jacob nga may trigo sa Egipto, ug nag-ingon siya sa iyang mga anak: Nganong nagatinan-away kamo sa usa ug usa? ^2Ug nag-ingon siya: Ania karon, nakadungog ako nga sa Egipto adunay trigo. Lumugsong kamo ngadto, ug pumalit kamo ug makaon didto alang kanato, aron kita mabuhi, ug dili mangamatay. ^3Ug ang napulo ka mga magsoon ni Jose milugsong aron sa pagpalit ug trigo gikan sa Egipto. ^4Apan si Benjamin nga igsoon ni Jose wala ipadala ni Jacob uban sa iyang mga igsoon, kay, matud niya, tingali unya may moabut kaniya nga kadautan. ^5Ug miadto ang mga anak ni Israel aron sa pagpalit ug trigo sa taliwala niadtong uban nga miadto; kay ang gutom didto sa yuta sa Canaan. ^6Ug si Jose maoy gobernador sa yuta; siya mao ang nagbaligya sa kalan-on sa tanang katawohan sa yuta. Ug ang mga igsoong lalake ni Jose nangabut, ug sa ilang kaugalingon mingyukbo kaniya uban ang ilang mga nawong ngadto sa yuta. ^7 Ug si Jose nakakita sa iyang mga igsoon, ug siya nakaila kanila; apan siya wala magpaila kanila, ug nagsulti kanila sa mahait, ug nag-ingon kanila: Diin kamo gikan? Sila mingtubag: Gikan sa yuta sa Canaan aron sa pagpalit sa kalan-on. ^8Ug si Jose nakaila sa iyang mga igsoon, apan sila wala makaila kaniya. ^9Ug nahinumdum si Jose sa mga damgo nga iyang gidamgo mahitungod kanila, ug siya miingon kanila: Kamo mga tiktik; mianhi kamo aron sa pagtan-aw nga walay salipud ang yuta. ^10Ug sila mitubag kaniya: Dili intawon , ginoo ko; kondili ang imong mga ulipon mianhi sa pagpalit ug makaon. ^11Kaming tanan mga anak nga lalake sa usa ka tawo; kami mga tawo nga matuod: ang imong mga ulipon dili gayud mga tiktik. ^12Ug siya miingon kanila: Dili; kondili sa pagtan-aw gayud sa yuta nga walay salipud mianhi kamo. ^13Ug sila mitubag: Kami nga imong mga ulipon napulo ug duha kami nga mga magsoon, mga anak nga lalake sa usa ka tawo sa Canaan; ug, ania karon, ang kamanghuran niining adlawa atua kauban sa among amahan ug ang usa wala na. ^14Ug si Jose miingon kanila: Mao kana nga giingon ko kamo, sa pag-ingon: Mga tiktik kamo. ^15Tungod niini pagasusihon kamo: Tungod sa kinabuhi ni Faraon, dili kamo makapahawa dinhi, gawas kong mahaanhi dinhi ang inyong kamanghuran nga lalake. ^16Sugoa ang usa kaninyo, ug ipakuha ang inyong igsoon nga lalake; ug pabilin kamo nga mga binilanggo, aron ang inyong mga pulong mapamatud-an, kong adunay kamatuoran kaninyo; kay kong dili, tungod sa kinabuhi ni Faraon kamo mga tiktik gayud . ^17Ug sila gitipon niya nga binantayan sulod sa totolo ka adlaw. ^18Ug sa ikatolo ka adlaw si Jose miingon kanila: Buhaton ninyo kini, ug mabuhi kamo: kay ako mahadlok sa Dios. ^19Kong kamo mga tawo nga matuod, pasagdi ninyo nga ang usa sa inyong mga igsoon magapabilin nga binantayan sa balay nga gibilanggoan kaninyo; apan panlakaw kamo, ug dad-on ninyo ang trigo nga alang sa gutom sa inyong mga panimalay. ^20Ug dad-on ninyo dinhi kanako ang inyong igsoon nga lalake nga kamanghuran; sa ingon niana, pagapamatud-an ang inyong mga pulong, ug dili kamo mangamatay. Ug gibuhat nila ang ingon. ^21 Ug nanag-ingon sila ang usa sa usa: Matuod gayud nga kita nakasala batok sa atong igsoon nga lalake, nga niana hingkit-an ta ang kalisdanan sa iyang kalag sa pagpangaliyupo niya kanato, ug wala ta pagpatalinghugi siya tungod niana miabut sa ibabaw kanato kini nga kalisdanan. ^22Ug si Ruben mitubag kanila nga nagaingon: Wala ba ako magsulti kaninyo sa pag-ingon: Ayaw kamo pagpakasala batok sa bata ug kamo wala gayud magpatalinghug? Busa usab, ania karon, ang iyang dugo ginakinahanglan. ^23Ug sila wala manghibalo nga si Jose nakasabut kanila kay dihay maghuhubad sa taliwala nila. ^24Ug siya mibulag kanila ug mihilak; sa tapus niini, siya mibalik kanila, ug siya misulti kanila, ug iyang gikuha si Simeon, ug iyang gigapus siya sa atubangan sa ilang mga mata. ^25Unya si Jose nagsugo nga pun-on nila ang ilang mga sudlanan sa trigo, ug ipauli ang salapi sa tagsatagsa nga igabutang sa iyang baluyot, ug hatagan sila ug balon alang sa ilang panaw: ug mao kini ang gibuhat kanila. ^26Ug ilang gilulan ang ilang trigo sa ilang mga asno, ug nanglakaw sila gikan didto. ^27Ug sa diha nga ang usa kanila miabli sa iyang baluyot aron sa paghatag ug kompay sa iyang asno didto sa abutanan, hingkit-an niya ang iyang salapi nga diha sa baba sa iyang baluyot. ^28Ug miingon siya sa iyang mga igsoon: Ang salapi ko giuli kanako, ug tan-awa, ania pa sa akong baluyot. Unya nahakugmat ang ilang kasingkasing, ug mingliso sila nga nagakurog ang usa ngadto sa usa kanila, nga nanag-ingon: Unsa ba kini nga gibuhat sa Dios kanato? ^29 Ug mingdangat sila kang Jacob nga ilang amahan sa yuta sa Canaan, ug siya gisuginlan nila sa tanan nga nahitabo kanila, nga nagaingon: ^30Ang tawo, ang ginoo sa yuta, nagsulti kanamo sa mahait gayud, ug kami giisip niya nga mga tiktik niadtong yutaa. ^31Ug kami miingon kaniya: Kami mga tawo nga matuod, dili gayud kami mga tiktik: ^32Kami napulo ug duha ka mga magsoon nga mga anak nga lalake sa among amahan; ang usa wala na, ug ang kamanghuran atua karong adlawa sa among amahan sa yuta sa Canaan. ^33Ug ang tawo, ang ginoo sa yuta miingon kanamo: Niini pagailhon ko kamo nga mga tawo nga matuod: ibilin ninyo kanako ang usa sa inyong mga igsoon, ug dad-a ninyo ang makaon alang sa gutom sa inyong mga panimalay, ug panlakaw kamo. ^34Ug dad-on ninyo nganhi kanako ang inyong igsoon nga kamanghuran, unya masayud ako nga kamo dili mga tiktik, kondili mga tawo nga matuod: sa ingon niini igahatag ko kaninyo ang inyong igsoon, ug magapatigayon kamo sa yuta. ^35Ug nahatabo nga sa gihubo nila ang ilang mga baluyot, ania karon, nga sa baluyot sa tagsatagsa didto ang ilang putos sa salapi: ug sa diha nga sila ug ang ilang amahan nakakita sa ilang mga putos sa salapi, nangahadlok sila. ^36Unya ang ilang amahan nga si Jacob miingon kanila: Ginakuha ninyo kanako ang akong mga anak: si Jose nawala na, ug si Simeon wala na usab, ug si Benjamin pagadad-on ninyo; batok kanako kining tanan nga mga butanga. ^37Ug si Ruben misulti sa iyang amahan nga nagaingon: Pamatyon mo ang akong duruha ka mga anak nga lalake, kong siya dili ko igabalik kanimo; itugyan mo siya sa akong kamot, ug siya igauli ko kanimo. ^38Ug siya miingon: Dili molugsong ang akong anak nga lalake uban kaninyo; kay ang iyang igsoon patay na, ug siya na lamang ang nahabilin: ug kong mahitabo kaniya ang kadaut sa dalan nga inyong pagalaktan, unya igatunod ninyo ako nga ubanon, nga puno sa kasakit ngadto sa lubnganan. __________________________________________________________________ ^1 Ug ang gutom midaku sa yuta. ^2Ug nahitabo nga sa nahurot na nila ug kaon ang ilang trigo nga gidala nila gikan sa Egipto, miingon kanila ang ilang amahan: Bumalik kamo, ug pumalit kamo alang kanato ug diyutay nga makaon. ^3Ug mitubag si Juda nga nag-ingon: Ang tawo sa Egipto nagpahayag gayud kanamo nga nag-ingon: Dili na kamo makakita sa akong nawong gawas kong ang inyong igsoon nga lalake mahiuban kaninyo. ^4Kong ipadala mo ang among igsoon uban kanamo, motugbong kami, ug ikaw palitan namo ug makaon: ^5Apan kong dili mo siya ipadala, dili kami manugbong; kay ang tawo miingon kanamo: Dili kamo makakita sa akong nawong gawas kong ang inyong igsoon mahiuban kaninyo. ^6Ug miingon si Israel: Ngano ba nga gibuhatan ako ninyo sa labing dautan, nga nagtug-an kamo sa tawo nga kamo aduna pay usa ka igsoon nga lalake? ^7Ug sila mingtubag: Ang tawo nga punoan nangutana kanamo sa dayag tungod kanato, ug tungod sa kaubanan nga nagaingon: Buhi pa ba ang inyong amahan? Kamo aduna pa bay lain nga igsoon nga lalake? Ug kami nagpahayag kaniya ingon nianang mga pulonga. Nagpanghibalo ba kami nga siya magaingon: Paanhion ninyo ang inyong igsoon nga lalake? ^8Unya miingon si Juda kang Israel nga iyang amahan: Ipadala uban kanako ang bata ug manindog ug mangadto kami, aron mabuhi kita, ug dili kita mangamatay, ug ikaw, ug ang among mga anak nga gagmay. ^9Ako maoy mangako kaniya; sa akong kamot mangayo ka ug husay tungod kaniya; nga kong ugaling dili ko siya ikauli kanimo ug ikabutang ko sa imong atubangan, nan sad-an ako batok kanimo sa walay katapusan: ^10Nga kong wala pa unta kami maglangan, sa pagkamatuod, nakabalik na unta kami karon sa makaduha. ^11 Ug si Israel nga ilang amahan, mitubag kanila: Busa, kong mao na gayud kini, nan buhata ninyo; magdala kamo sa labing maayong bunga sulod sa inyong mga sudlanan, ug dad-an ninyo kadtong tawo nga talahuron ug usa ka gasa, diyutay nga balsamo ug diyutay nga dugos, mga pahumot ug mirra, mga nueces ug mga almendra. ^12Ug sa inyong kamot magdala kamo ug salapi nga pinilo, ug bitbiton ninyo sa inyong kamot ang inuli nga salapi diha sa mga baba sa inyong mga baluyot: tingali kadto maoy usa ka sayup. ^13Dad-a usab ninyo ang inyong igsoon nga lalake, ug panindog kamo, ug umadto kamo pag-usab niadtong tawohana. ^14Ug ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan magahatag ug kalooy kaninyo, sa atubangan niadtong tawohana, aron iyang buhian kaninyo ang usa ninyo ka igsoon nga lalake, ug kini si Benjamin. Ug kong kamatyan ako sa akong mga anak, nan kamatyan ako. ^15 Ug mikuha kadtong mga tawo ug gasa, ug gidala sa ilang kamot ang salapi nga pinilo, ug si Benjamin; ug mingtindog sila ug minglugsong sila ngadto sa Egipto, ug nangatubang sila kang Jose. ^16Ug sa pagkakita ni Jose kang Benjamin uban kanila, miingon siya sa tinugyanan sa iyang balay: Pasudlon mo sa balay kanang mga tawohana, ug mag-ihaw ka, ug hikayon didto ; kay kining mga tawohana maniudto uban kanako. ^17Ug gibuhat sa tawo ingon sa gisugo ni Jose, ug gipasulod niadtong tawohana ang mga tawo sa balay ni Jose. ^18Ug ang mga tawo nangahadlok, kay gipasulod sila sa balay ni Jose ug miingon sila: Tungod sa salapi nga giuli sa atong mga baluyot kaniadto, kita gipasulod nila dinhi, aron siya makakaplag ug higayon batok kanato, ug himoon kita nga mga ulipon ug ang atong mga asno. ^19Mingduol sila sa tinugyanan sa balay ni Jose, ug sila nakigsulti kaniya didto sa pultahan sa balay. ^20Ug miingon sila: Oh ginoo ko, kami sa pagkamatuod minglugsong sa sinugdan sa pagpalit ug mga makaon; ^21Ug nahitabo nga sa pag-abut namo sa abutanan, nga giablihan namo ang among mga baluyot, ug, ania karon, ang salapi sa tagsatagsa kanamo diha sa baba sa iyang baluyot, ang among salapi sa takdo gayud nga timbang: ug gibalik namo pagdala kini sa among mga kamot. ^22Nagdala usab kami sa among mga kamot ug lain nga salapi aron sa pagpalit ug makaon: kami wala mahibalo kong kinsa ang nagbutang sa among salapi sa among mga baluyot. ^23Ug siya mitubag: Ang pakigdait anaa kaninyo, dili kamo mahadlok; ang inyong Dios ug ang Dios sa inyong amahan naghatag kaninyo ug bahandi sa inyong mga baluyot: ang inyong salapi ania kanako. Ug si Simeon iyang gidala ngadto kanila. ^24Ug gipasulod niadtong tawohana ang mga tawo ngadto sa balay ni Jose: ug sila gihatagan niya ug tubig, ug nanghimitiis sila sa ilang mga tiil ug gihatagan niya ug kompay ang ilang mga asno. ^25Ug ilang gitagana ang gasa sa wala pa moabut si Jose sa udto, kay sila nakadungog nga sila mangaon didto ug tinapay. ^26 Ug sa miabut na si Jose sa balay, ug ilang gidala kaniya sa sulod sa balay ang gasa nga diha sa ilang kamot, ug mingyukbo sila kaniya ngadto sa yuta. ^27Ug siya nangutana kanila mahitungod sa ilang panglawas, ug miingon siya: Ang inyong amahan, ang tigulang nga giingon ninyo, Maayo ba siya? Buhi pa ba siya? ^28Ug sila mitubag kaniya: Maayo man ang imong ulipon nga among amahan: buhi pa siya. Ug miduko sila ug naghatag sila ug katahuran. ^29Ug sa giyahat niya ang iyang mga mata nakita niya si Benjamin, igsoon nga lalake niya, anak sa iyang inahan, ug miingon siya: Mao ba kini ang inyong igsoon nga kamanghuran, nga inyong gisugilon kanako? Ug miingon siya: Ang Dios malooy kanimo, anak ko. ^30Unya si Jose midali kay ang iyang kasingkasing nangandoy tungod sa iyang igsoon, ug nangita siya ug dapit sa paghilak: ug misulod siya sa iyang lawak, ug mihilak siya didto. ^31Ug gihilam-usan niya ang iyang nawong, ug migula siya sa gawas, ug gipugngan niya ang iyang kaugalingon, ug miingon siya: Idulot ninyo ang tinapay. ^32Ug siya gidulotan nila sa laing lamesa , ug sila gidulotan usab sa laing lamesa , ug ang mga Egiptohanon nga nagkaon uban kaniya gilain pagdulot usab: kay ang mga Egiptohanon dili arang makakaon ug tinapay uban sa mga Hebreohanon: kay kana maoy usa ka butang nga mahugaw alang sa mga Egiptohanon. ^33Ug nanglingkod sila sa iyang atubangan, ang magulang ingon sa iyang pagkamagulang, ug ang manghud ingon sa iyang pagkamanghud, ug ang mga tawo nanghibulong nga nagtinan-away ang usa ug usa. ^34Ug siya mikuha ug mga sud-an sa iyang atubangan nga gipahat kanila: apan ang pahat ni Benjamin lima ka bahin kay sa kang bisan kinsa kanila. Ug nanginum sila, ug nanagkalipay sila uban kaniya. __________________________________________________________________ ^1 Ug nagsugo si Jose sa tinugyanan sa iyang balay, nga nagaingon: Pun-a ang mga baluyot niining mga tawohana sa mga makaon, kutob sa arang nila nga madala, ug ibutang ang salapi sa tagsatagsa sa baba sa iyang baluyot. ^2Ug ibutang mo ang akong copa, ang copa nga salapi, sa baba sa baluyot sa kamanghuran, lakip ang iyang salapi, nga igbabayad sa trigo. Ug gibuhat niya sumala sa pulong nga giingon ni Jose. ^3Ug sa pagkabanagbanag sa kabuntagon, ang mga tawo gipalakaw, sila ug ang ilang mga asno. ^4Ug sa migula sila sa lungsod, nga sa wala pa sila mahalayo, miingon si Jose sa tinugyanan niya: Tumindog ka, ug apason mo kadtong mga tawo; ug kong hiabutan mo sila, ingnon mo sila: Nganong gibaslan ninyo ug dautan ang maayo? ^5Dili ba kini mao ang ginaimnan sa akong agalon, ug tungod niini siya makatagna gayud? Nagbuhat kamo ug dautan sa pagbuhat sa ingon. ^6Ug sila hiabtan niya, ug iyang gisultihan sila niining mga pulonga. ^7Ug sila mingtubag kaniya: Ngano ba nga nagapamulong ang akong ginoo niining mga pulonga? Ipahilayo sa imong mga ulipon ang pagbuhat niining mga butanga. ^8Ania karon, ang salapi nga among hingkaplagan sa baba sa among mga baluyot, gibalik namo pagdala kanimo gikan sa yuta sa Canaan; busa unsaon man namo sa pagkawat ug salapi bisan bulawan sa balay sa imong agalon? ^9Kong kinsa sa imong mga ulipon nga kaniya hikaplagan ang copa, mamatay siya, ug bisan pa kami mahimong ulipon sa akong ginoo. ^10Ug siya miingon: Karon usab matuman ang inyong mga pulong; kadto siya nga kaniya hikaplagan ang copa kini siya magaalagad kanako, ug kamo dili pakasad-on. ^11Unya mingdali sila ug mipakanaug ang tagsatagsa sa iyang baluyot sa yuta, ug giablihan sa tagsatagsa ang iyang baluyot. ^12Ug gipangita niya, ug nagsugod siya sa kamagulangan, ug natapus sa kamanghuran: ug ang copa hingkaplagan sa baluyot ni Benjamin. ^13Unya gipanggisi nila ang ilang mga bisti, ug sa tagsatagsa giluwanan niya ang iyang asno, ug namalik sila sa lungsod. ^14Ug si Juda ug ang iyang mga igsoon mingdangat sa balay ni Jose; ug didto pa siya, ug minghapa sila sa atubangan niya sa yuta. ^15Ug si Jose miingon kanila: Unsa bang buhata kini nga gibuhat ninyo? Wala ba kamo manghibalo nga tawo nga ingon kanako makahimo sa pagtagna? ^16Unya si Juda miingon: Unsa man ang igaingon namo sa akong ginoo? Unsay among igasulti? Kun unsaon man namo sa pagpakagawas sa sala? Ang pagkadautan sa imong mga ulipon hingkaplagan sa Dios; ania karon, kami mga ulipon sa akong ginoo, kami ug ingon usab kadto siya nga sa iyang kamot hingkaplagan ang copa. ^17Ug siya mitubag: Halayo kanako nga buhaton ko ang ingon: ang tawo nga kaniya hingkaplagan ang copa, siya maulipon ko; apan mahitungod kaninyo, manglakaw kamo sa pakigdait ngadto sa inyong amahan. ^18 Unya si Juda miduol kaniya ug miingon: Oh, ginoo ko, gipangaliyupo ko kanimo nga pasultihon mo ako ug usa ka pulong sa mga igdulungog sa akong ginoo, ug ayaw pagpasilauba ang imong kaligutgut batok sa imong ulipon kay ikaw sama kang Faraon. ^19Ang akong ginoo nangutana sa iyang mga ulipon, nga nagaingon: Aduna ba kamo ing amahan kun igsoon nga lalake? ^20Ug kami mingtubag sa akong ginoo: Aduna kami ing amahan nga tigulang, ug usa ka batan-on nga natawo kaniya sa iyang pagkatigulang, diyutay siya; ug ang iyang usa ka igsoon nga lalake patay na, ug siya na lamang nga usa ra ang nahabilin sa iyang inahan, ug ang iyang amahan nahigugma kaniya. ^21Ug ikaw miingon sa imong mga ulipon: Dad-a ninyo siya nganhi kanako, aron ako makakita kaniya. ^22Ug kami ming-ingon sa akong ginoo: Ang batan-on dili arang makabiya sa iyang amahan, kay kong siya mobiya kaniya, ang iyang amahan mamatay. ^23Ug ikaw miingon sa imong mga ulipon: Kong ang inyong kamanghuran dili makatugbong uban kaninyo, dili na gayud kamo makakita sa akong nawong. ^24Ug nahitabo nga sa pag-abut namo sa among amahan nga imong ulipon, gisugilon namo kaniya ang mga pulong sa akong ginoo. ^25Ug miingon ang among amahan: Bumalik kamo sa pagpamalit ug diyutay nga makaon. ^26Ug kami mingtubag: Dili kami makahimo sa pag-adto; kong ang among igsoon nga lalake nga kamanghuran makauban kanamo, nan moadto kami; kay kami dili arang makakita sa nawong sa tawo, gawas kong makauban kanamo ang among igsoon nga kamanghuran. ^27Ug ang imong ulipon nga akong amahan nag-ingon kanamo: Kamo nanghibalo nga duruha da ang gianak sa akong asawa alang kanako: ^28Ug ang usa nahamulag gikan kanako, ug gunahunahuna ko sa pagkamatuod nga gikuniskunis siya; ug hangtud karon ako wala makakita kaniya. ^29Ug kong kuhaon usab ninyo kini sa atubangan ko, ug mahitabo kaniya ang kalisdanan, itunod ninyo ang akong mga buhok nga ubanon uban ang kasakit ngadto sa lubnganan. ^30Busa karon, kong moabut ako sa imong ulipon nga akong amahan, ug dili makauban kanako ang batan-on, sanglit ang iyang kinabuhi nalanggikit sa kalag sa bata; ^31Mahitabo nga kong dili niya makita ang bata uban kanamo , mamatay siya; ug ang imong mga ulipon magatunod sa mga buhok nga ubanon sa imong ulipon nga among amahan, uban ang kasakit ngadto sa lubnganan. ^32Kay ang imong ulipon migikan nga maoy nangako sa bata sa akong amahan nga nagaingon: Kong siya dili ko igabalik kanimo, nan ako ang tagsala sa akong amahan sa walay katapusan. ^33Busa karon, gipangaliyupo ko kanimo, nga mopabilin karon ang imong ulipon, salili sa bata aron sa pagpaulipon sa akong ginoo, ug papaulia ang bata uban sa iyang mga igsoon nga lalake. ^34Kay, unsaon ko man sa pag-adto sa akong amahan kong wala ang bata uban kanako? Tingali hinoon ug makatan-aw ako sa kadautan nga mahitabo sa akong amahan. __________________________________________________________________ ^1 Unya si Jose wala na makagpugong sa iyang kaugalingon sa atubangan sa tanan nga diha sa iyang luyo, ug siya misinggit: Papahawaa ninyo ang tanan. Ug didto wala nay bisan kinsa nga nahabilin samtang si Jose sa iyang kaugalingon nagpaila sa iyang mga igsoong lalake. ^2Ug siya nagminatay sa paghilak; ug nanagpakadungog ang mga Egiptohanon, ug nakadungog usab ang panimalay ni Faraon. ^3Ug si Jose miingon sa iyang mga igsoon: Ako mao si Jose; buhi pa ba ang akong amahan? Ug ang iyang mga igsoon wala makahimo sa pagtubag kaniya, ug nangalisang sila sa atubangan niya. ^4Ug miingon si Jose sa iyang mga igsoong lalake: Dumuol kamo kanako, gipakilooy ko kaninyo. Ug sila mingduol. Ug siya miingon: Ako mao si Jose nga inyong igsoon, nga mao ang inyong gibaligya sa Egipto. ^5Ug karon, ayaw ninyo ikasubo ni ikaguol sa inyong kaugalingon nga ako gibaligya ninyo dinhi, kay ang Dios nagpadala kanako sa pag-una kaninyo aron sa pagbantay sa kinabuhi. ^6Kay niining duha na karon ka tuig nga may gutom dinhi sa yuta, ug may nahabilin pa nga lima ka tuig, nga walay makadaro ni makaani. ^7Ug ang Dios nagpadala kanako sa pag-una kaninyo aron sa pagbantay kaninyo nga mga salin dinhi sa yuta, ug sa pagluwas kaninyo nga buhi pinaagi sa daku nga pagkaluwas. ^8Busa karon wala kamo magpadala kanako dinhi, kondili ang Dios; ug siya nagbutang kanako nga amahan kang Faraon ug ginoo sa tibook niya nga panimalay, ug magbubuot sa tibook nga yuta sa Egipto. ^9Pagdali kamo, umadto kamo sa akong amahan ug iingon ninyo kaniya: Mao kini ang giingon sa imong anak nga si Jose: Ang Dios nagbutang kanako nga ginoo sa tibook nga Egipto. Umari ka kanako. Ayaw pagdugay. ^10Ug magapuyo ka sa yuta sa Gosen, ug magakinabuhi ka sa haduol kanako, ikaw ug ang imong mga anak; ug ang mga anak sa imong mga anak; ang imong mga panon ug ang imong kahayupan, ug ang tanan nga imo. ^11Ug didto pagapakan-on ko ikaw, kay may nahabilin pa nga lima ka tuig sa gutom, tingali unya mahulog ka sa pagkakabus, ikaw ug ang imong panimalay, ug ang tanan nga imo. ^12Ug, ania karon, ang imong mga mata, nakakita ug ang mga mata sa akong igsoon nga si Benjamin, nga ang akong baba mao ang nagasulti kaninyo. ^13Busa, ipaila ninyo sa akong amahan ang tibook nga himaya ko sa Egipto ug ang tanan nga inyong nakita; ug dumali kamo ug dad-on ninyo dinhi kanako ang akong amahan. ^14Ug migakus siya sa liog ni Benjamin nga iyang igsoon, ug mihilak siya; ug si Benjamin usab mihilak nga naggakus diha sa iyang liog. ^15Ug mihalok siya sa tanan niyang mga igsoon nga lalake, ug mihilak tungod kanila ug sa tapus niini nakigsulti kaniya ang iyang mga igsoon. ^16 Ug ang taho mahitungod niini hingdunggan sa balay ni Faraon nga nagaingon: Ang mga igsoon ni Jose miabut. Ug kini nakapahimuot kaayo kang Faraon ug sa iyang mga ulipon. ^17Ug miingon si Faraon kang Jose: Ingna ang imong mga igsoon: Buhata ninyo kini; luwanan ninyo ang inyong mga hayupan, ug lumakaw kamo, pauli kamo sa yuta sa Canaan; ^18Ug kuhaa ninyo ang inyong amahan, ug ang inyong mga panimalay, ug umari kamo kanako, ug ako magahatag kaninyo sa labing maayo sa yuta sa Egipto, ug magakaon kamo sa kinatambokan sa yuta. ^19Karon ikaw gisugo; buhata ninyo kini; kumuha kamo gikan sa yuta sa Egipto ug mga sakyanan alang sa inyong mga anak, ug sa inyong mga asawa; ug kuhaa ninyo ang inyong amahan ug umanhi kamo. ^20Ug ayaw pagtagad sa inyong mga katigayonan, kay ang labing maayo sa tibook nga yuta sa Egipto mainyo. ^21Ug mao nga gibuhat kini sa mga anak nga lalake ni Israel: gihatagan sila ni Jose ug mga sakyanan ingon sa sugo ni Faraon, ug sila gihatagan niya ug makaon alang sa ilang panaw. ^22Sa tagsatagsa kanila mihatag siya ug mga ilisan nga mga bisti, ug naghatag siya kang Benjamin totolo ka gatus ka book nga salapi, ug lima ka ilisan nga mga bisti. ^23Ug sa iyang amahan iyang gipadala kini: napulo ka asno nga lake nga giluwanan sa labing maayo sa Egipto, ug napulo ka asno nga baye nga giluwanan sa trigo, ug tinapay, ug pagkaon alang sa iyang amahan sa dalan. ^24Busa iyang gipalakaw ang iyang mga igsoon nga lalake, ug nanggikan sila. Ug siya miingon kanila: Magmatngon kamo nga dili kamo manag-away sa dalan. ^25 Ug mitungas sila gikan sa Egipto, ug miabut sila sa yuta sa Canaan kang Jacob nga ilang amahan, ^26Ug ilang gisuginlan siya sa mga balita nga nagaingon: Si Jose buhi pa, ug siya mao ang ginoo sa tibook nga yuta sa Egipto. Ug ang iyang kasingkasing naluya, kay siya wala tumoo kanila. ^27Ug ilang gisugilon kaniya ang tanan nga mga pulong ni Jose nga iyang gisulti kanila; ug sa nakita niya ang mga sakyanan nga gipadala ni Jose aron sa pagdala kaniya, ang espiritu ni Jacob nga ilang amahan nabuhi pag-usab. ^28Unya miingon si Israel: Igo na; si Jose nga akong anak buhi pa diay: ako moadto ug motan-aw kaniya sa dili pa ako mamatay. __________________________________________________________________ ^1 Ug migikan si Israel uban ang tanan nga iya, ug miabut sa Beer-seba, ug naghalad siya ug mga halad alang sa Dios sa iyang amahan nga si Isaac. ^2Ug nagsulti ang Dios kang Israel sa mga panan-awon sa gabii, ug miingon siya: Jacob, Jacob! Ug siya mitubag: Ania ako. ^3Ug siya miingon: Ako mao ang Dios, ang Dios sa imong amahan; dili ka mahadlok sa paglugsong ngadto sa Egipto kay didto ikaw himoon ko nga usa ka dakung nasud. ^4Ako molugsong uban kanimo ngadto sa Egipto, ug ako usab magapabalik kanimo: ug si Jose magabutang sa iyang mga kamot sa ibabaw sa imong mga mata. ^5 Ug mitindog si Jacob gikan sa Beer-seba; ug gikuha sa mga anak nga lalake ni Israel ang ilang amahan nga si Jacob, ug ang ilang mga anak, ug ang ilang mga asawa, sa mga sakyanan nga gipadala ni Faraon aron sa pagdala kanila. ^6Ug ilang gidala ang ilang kahayupan, ug ang ilang katigayonan nga nahipos sa yuta sa Canaan, ug miadto sila ngadto sa Egipto, si Jacob ug ang tanan niyang kaliwatan uban kaniya. ^7Ang iyang mga anak nga lalake, ug ang mga anak nga lalake sa iyang mga anak nga lalake uban kaniya; ang iyang mga anak nga babaye, ug ang mga anak nga babaye sa iyang mga anak nga lalake, ug ang tanan niya nga kaliwatan iyang gidala uban kaniya padulong sa Egipto. ^8Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak ni Israel, nga minglugsong ngadto sa Egipto, si Jacob ug ang iyang mga anak nga lalake: si Ruben ang kamagulangan ni Jacob, ^9Ug ang mga anak nga lalake ni Ruben: Si Hanoh, si Phallu, ug si Hezron, ug si Carmi. ^10Ug ang mga anak nga lalake ni Simeon: si Jemuel, ug si Jamin, ug si Ohad, ug si Jakin, ug si Zoar, ug si Saul nga anak nga lalake sa babaye nga Canaanhon. ^11Ug ang mga anak nga lalake ni Levi: si Gerson, ug si Coath, ug si Merari. ^12Ug ang mga anak nga lalake ni Juda: si Er, ug si Onan, si Sela, ug si Phares, ug si Zara; apan si Er ug si Onan nangamatay sa yuta sa Canaan. Ug ang mga anak nga lalake ni Phares mao si Hezron ug si Hamul. ^13Ug ang mga anak nga lalake ni Issachar: si Tola ug si Phua ug si Job ug si Simron. ^14Ug ang mga anak nga lalake ni Zabulon: si Sered, ug si Elon, ug si Jahleel. ^15Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Lea, nga iyang gianak kang Jacob sa Padan-aram, ug labut pa sa iyang anak nga babaye nga si Dina: katloan ug tolo ang tanang mga kalag sa iyang mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye. ^16Ug ang mga anak nga lalake ni Gad: si Ziphion, ug si Aggi, ug si Suni, ug si Ezbon, ug si Heri, ug si Arodi, ug si Areli. ^17Ug ang mga anak nga lalake ni Aser: si Jimna, ug si Ishua, ug si Isusi, ug si Beria, ug si Sera, nga igsoon nga babaye nila. Ang mga anak nga lalake ni Beria: si Heber, ug si Malchiel. ^18Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Zilpa, nga gihatag ni Laban sa iyang anak nga babaye nga si Lea, ug iyang gianak kini sila kang Jacob; ang tanan napulo ug unom ka kalag. ^19Ug ang mga anak nga lalake ni Raquel, nga asawa ni Jacob: si Jose ug si Benjamin. ^20Ug ang nangatawo kang Jose sa yuta sa Egipto si Manases ug si Ephraim, ang mga gianak kaniya ni Asenath, nga anak nga babaye ni Potiphera, nga sacerdote sa On. ^21Ug ang mga anak ni Benjamin mao si Bela, ug si Becher, ug si Asbel, ug si Gera, ug si Naaman, ug si Ehi, ug si Ros, ug si Muppim, si Huppim, ug si Ard. ^22Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Raquel nga nangatawo kang Jacob: ang tanan, napulo ug upat ka kalag. ^23Ug ang mga anak nga lalake ni Dan: si Husim. ^24Ug ang mga anak nga lalake ni Nephtali: si Jahzeel, ug si Guni, ug si Jeser, ug si Shillem. ^25Kini sila mao ang mga anak nga lalake ni Bilha nga gihatag ni Laban kang Raquel, nga iyang anak nga babaye, ug nag-anak kini siya kang Jacob; ang tanan pito ka kalag. ^26Ang tanan nga mga tawo nga miuban kang Jacob padulong sa Egipto nga migikan sa iyang mga hawak nga walay labut ang mga asawa sa mga anak nga lalake ni Jacob, ang tanan nga mga tawo kan-uman ug unom. ^27Ug ang mga anak nga lalake ni Jose nga nangatawo kaniya didto sa Egipto, duruha ka tawo. Ang tanan nga mga kalag sa balay ni Jacob, nga misulod ngadto sa Egipto kapitoan. ^28 Ug iyang gipauna si Juda ngadto kang Jose, aron siya magtultol sa dalan nga iyang gidulngan ngadto sa Gosen; ug nakadangat sila sa yuta sa Gosen. ^29Ug gipaandam ni Jose ang iyang sakyanan, ug miadto sa pagdawat kang Israel nga iyang amahan didto sa Gosen; ug siya sa iyang kaugalingon nagpaila kaniya, ug migakus siya sa iyang liog, ug siya mihilak sa ibabaw sa iyang liog sa dugay-dugay gayud. ^30Unya si Israel miingon kang Jose: Karon buot na ako nga mamatay, kay nakakita na ako sa imong nawong, nga buhi pa man diay ikaw. ^31Ug si Jose miingon sa iyang mga igsoon nga lalake ug sa panimalay sa iyang amahan: Moadto ako ug magpahibalo ako kang Faraon, ug magaingon ako kaniya: Ang akong mga igsoon nga lalake, ug ang panimalay sa akong amahan nga didto sa yuta sa Canaan mianhi kanako; ^32Ug ang mga tawo mga magbalantay sa mga carnero, kay sila mga magbalantay sa kahayupan; ug ilang gidala ang ilang mga panon sa mga carnero nila, ug ang ilang mga panon sa mga vaca, ug ang tanan nga ila. ^33Ug mahitabo kong si Faraon magatawag kaninyo ug magaingon siya: Unsa ba ang inyong pangita sa kinabuhi? ^34Nga magaingon kamo: Ang imong mga ulipon mga magbabaton sa kahayupan gikan pa sa among pagkabata hangtud karon, kami ug ang among mga ginikanan: aron makapuyo kamo sa yuta sa Gosen, kay ang mga Egiptohanon nagadumot sa tanan nga magbalantay sa mga carnero. __________________________________________________________________ ^1 Unya si Jose midangat ug nagpahibalo kang Faraon ug miingon siya: Ang akong amahan ug ang akong mga igsoon nga lalake, ug ang ilang mga panon sa carnero ug ang ilang mga panon sa vaca, uban ang tanan nga ila, nangabut na gikan sa yuta sa Canaan, ug ania karon, atua sila sa yuta sa Gosen. ^2Ug sa iyang mga igsoon nga lalake mikuha siya ug lima sa mga tawo, ug iyang gipaatubang sila sa atubangan ni Faraon. ^3Ug si Faraon miingon sa iyang mga igsoon: Unsa ba ang inyong pangita sa kinabuhi? Ug sila mingtubag kang Faraon: Ang imong mga ulipon, mga magbalantay sa mga carnero, kami ingon man ang among mga ginikanan. ^4Labut pa miingon sila kang Faraon: Sa pagpuyo niining yutaa mianhi kami; kay walay sibsibon alang sa mga panon sa mga carnero sa imong mga ulipon; kay ang gutom daku kaayo sa yuta sa Canaan: busa, gipangaliyupo namo karon kanimo nga makapuyo unta ang imong mga ulipon sa yuta sa Gosen. ^5Ug si Faraon misulti kang Jose nga nagaingon: Ang imong amahan ug ang imong mga igsoong lalake ming-anhi kanimo. ^6Ang yuta sa Egipto anaa sa atubangan mo; papuy-on mo sa labing maayong yuta ang imong amahan ug ang imong mga igsoon nga lalake; papuy-on mo sila sa yuta sa Gosen; ug kong makamatngon ka nga sa ilang taliwala adunay mga tawo nga mga masingkamuton ibutang mo sila sa pagkapangulo nga mga magbalantay sa akong mga vaca. ^7Ug gipasulod ni Jose ang iyang amahan, ug iyang gipaatubang siya sa atubangan ni Faraon; ug si Jacob nanalangin kang Faraon. ^8Ug miingon si Faraon kang Jacob: Kapid-an na ka mga adlaw sa mga tuig ang imong kinabuhi? ^9Ug si Jacob mitubag kang Faraon: Ang mga adlaw sa mga tuig sa akong paglangyaw-langyaw, usa ka gatus ug katloan ka tuig; diyutay, ug mga dautan ang mga adlaw sa mga tuig sa akong kinabuhi, ug kini wala makakab-ut sa mga adlaw sa mga tuig sa akong mga ginikanan, sa mga adlaw sa kinabuhi sa ilang paglangyaw-langyaw. ^10Ug si Jacob nanalangin kang Faraon, ug mipahawa siya sa atubangan ni Faraon. ^11Sa ingon niini, gipahaluna ni Jose ang iyang amahan, ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug iyang gihatag kanila ang pagpanag-iya sa yuta sa Egipto sa labing maayo nga yuta, sa yuta sa mga Ramesehanon, ingon sa gisugo ni Faraon. ^12Ug ginapakaon ni Jose ug tinapay ang iyang amahan ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug ang tanan sa panimalay sa iyang amahan, sumala sa ilang mga kabanayan. ^13 Ug wala nay tinapay sa tibook nga yuta kay ang gutom hilabihan pagkadaku sa pagkaagi nga nagakamatay sa gutom ang yuta sa Egipto ug ang yuta sa Canaan tungod sa gutom. ^14Ug gitigum ni Jose ang tanan nga salapi nga nakita didto sa yuta sa Egipto, ug sa yuta sa Canaan, alang sa trigo nga ilang gipamalit; ug gisulod ni Jose ang salapi sa balay ni Faraon. ^15Ug sa nahurot na ang salapi sa yuta sa Egipto, ug sa yuta sa Canaan, mingdangup ang tanang mga Egiptohanon kang Jose, nga nag-ingon: Hatagi kami ug tinapay: kay nganong mangamatay kami sa atubangan mo? tungod kay nahurot na ang among salapi. ^16Ug si Jose miingon: Ihatag ninyo ang inyong kahayupan, ug pagahatagan ko kamo ug baylo alang sa inyong kahayupan, kong mahurot na ang salapi. ^17Ug ilang gidala ang ilang kahayupan ngadto kang Jose; ug si Jose mihatag kanila ug mga makaon nga baylo sa mga kabayo, ug alang sa panon sa mga carnero, ug alang sa mga vaca, ug alang sa panon sa mga asno: ug sila ginahatagan niya ug tinapay alang sa tanang kahayupan nila niadtong tuiga. ^18Ug sa tapus ang tuig, miadto sila kaniya sa ikaduha nga tuig, ug miingon sila kaniya: Dili kami magatago sa akong ginoo nga ang among salapi sa pagkamatuod nahurot na; ug ang mga panon sa kahayupan iya na sa among ginoo; walay nahabilin sa atubangan sa among ginoo kondili ang among mga lawas ug ang among mga yuta na lamang. ^19Busa ngano ba nga magpakamatay kami sa atubangan sa imong mga mata, kami ingon man ang among yuta? Palita kami ug ang among yuta sa tinapay, ug kami ug ang among yuta maulipon kang Faraon; ug hatagi kami ug binhi aron mabuhi kami, ug kami dili mangamatay ug aron dili mahimong awa-aw ang yuta. ^20Unya gipalit ni Jose ang tanan nga yuta sa Egipto alang kang Faraon; kay ang mga Egiptohanon namaligya ang tagsatagsa ka tawo sa iyang yuta, kay ang gutom misamut gayud sa ibabaw nila; ug ang yuta midangat nga naiya ni Faraon. ^21Ug mahitungod sa katawohan, gihimo niya ang pagbalhin kanila ngadto sa mga kalungsoran gikan sa usa ka tumoy sa katapusang utlanan sa Egipto ngadto sa laing tumoy niini. ^22Ang yuta sa mga sacerdote mao lamang ang wala niya mapalit, tungod kay ang mga sacerdote adunay pahat kang Faraon, ug sila nagakaon sa ilang pahat nga gihatag kanila ni Faraon: tungod niana wala nila ikabaligya ang ilang yuta. ^23Unya si Jose miingon sa katawohan: Ania karon, gipalit ko kamo ug ang inyong yuta alang kang Faraon: tan-awa, aniay binhi alang kaninyo, ug magpugas kamo sa yuta. ^24Ug mahitabo nga sa panahon sa ting-ani ihatag ninyo ang ikalima ka bahin kang Faraon, ug ang upat ka bahin inyo alang sa inyong binhi sa yuta, ug alang sa inyong kalan-on, ug alang kanila sa inyong mga panimalay, ug aron nga makakaon ang inyong mga anak. ^25Ug sila mingtubag: Imong giluwas ang among kinabuhi; hatagi kami ug kalomo sa mga mata sa akong ginoo, ug magpaulipon kami kang Faraon. ^26Ug gihimo ni Jose ang balaod mahatungod sa yuta sa Egipto hangtud karon, nga kang Faraon ang bahin nga ikalima; gawas lamang ang yuta sa mga sacerdote nga wala maiya ni Faraon. ^27 Ug si Israel nagpuyo sa yuta sa Egipto, sa yuta sa Gosen; ug sila nakapanag-iya niana, ug nagmabungaon sila ug nanagdaghan sa hilabihan gayud. ^28Ug si Jacob nagpuyo sa yuta sa Egipto napulo ug pito ka tuig: ug mao kana ang mga adlaw ni Jacob, ang mga tuig sa iyang kinabuhi, nga usa ka gatus kap-atan ug pito ka tuig. ^29Ug nagkahaduol na ang mga adlaw sa pagkamatay ni Israel, ug iyang gitawag si Jose nga iyang anak, ug miingon kaniya: Kong nakakaplag ako karon ug kalomo sa imong mga mata, ginapangaliyupo ko kanimo nga ibutang mo ang imong kamot sa ilalum sa akong paa, ug magbuhat ka kanako sa kalooy ug kamatuoran; ginapangaliyupo ko kanimo nga dili mo ako pag-ilubong sa Egipto. ^30Apan sa diha nga matulog na ako uban sa akong mga ginikanan, dad-on mo ako gawas sa Egipto ug ilubong mo ako sa ilang lubnganan. Ug siya mitubag: Ako magabuhat ingon sa imong ginaingon. ^31Ug siya miingon: Manumpa ka kanako. Ug siya nanumpa kaniya. Unya si Israel sa iyang kaugalingon miyukbo didto sa ibabaw sa ulohan sa higdaanan. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahitabo nga sa human niining mga butanga nga may usa nga miingon kang Jose: Ania karon, masakiton ang imong amahan. Ug iyang gidala uban kaniya ang iyang duruha ka anak nga lalake nga si Manases ug si Ephraim. ^2Ug gipahibalo kini kang Jacob sa pag-ingon: Ania karon, ang imong anak nga si Jose mianhi kanimo. Ug nanlimbasug si Israel sa iyang kaugalingon ug milingkod sa ibabaw sa higdaanan: ^3Ug si Jacob miingon kang Jose: Ang Dios nga Makagagahum sa ngatanan mitungha kanako didto sa Luz sa yuta sa Canaan, ug siya nanalangin kanako. ^4Ug siya miingon kanako: Ania karon, ikaw himoon ko nga mabungaon, ug ikaw pagapadaghanon ko ug ikaw himoon nga usa ka panon sa mga katawohan; ug igahatag ko kining yutaa sa imong kaliwatan sa sunod kanimo sa pagkapanulondon nga dayon. ^5Ug karon ang imong duruha ka anak nga lalake, si Ephraim ug si Manases, nga nangatawo kanimo sa yuta sa Egipto sa wala pa ako mahianhi kanimo dinhi sa Egipto, mga ako sila; ingon nga si Ruben ug si Simeon mamaako sila: ^6Ug ang imong mga anak sa ulahi nila imong gipanganak, sila mamaimo; subay sa ngalan sa ilang mga igsoon pagahinganlan sila tungod sa ilang mga panulondon. ^7Apan mahitungod kanako sa paggikan ko sa Padan-aram, namatay kanako si Raquel sa yuta sa Canaan, sa dalan, sa gilay-on nga dili na kaayo halayo gikan sa Ephrata; ug gilubong ko siya didto sa dalan sa Ephrata, nga mao ang Bethlehem. ^8 Ug nakita ni Israel ang mga anak nga lalake ni Jose, ug miingon siya: Kinsa ba kini sila? ^9Ug mitubag si Jose sa iyang amahan: Sila ang mga anak ko nga lalake, nga gihatag sa Dios kanako dinhi. Ug siya miingon: Paduola sila karon kanako, ug akong panalanginan sila. ^10Ug ang mga mata ni Israel lubog na tungod sa katigulangon, mao nga halap na siya. Ug sila gipaduol kaniya, ug mihalok siya kanila ug iyang gigakus sila. ^11Ug miingon si Israel kang Jose: Wala na ako maghunahuna nga makakita pa sa imong nawong: ug ania karon, gipakita sa Dios kanako ang imong kaliwatan usab. ^12Ug sila gikuha ni Jose sa taliwala sa iyang mga tuhod ug mihapa siya sa yuta. ^13Ug sila nga duruha gikuha ni Jose, si Ephraim sa iyang too, dapit sa wala ni Israel; ug si Manases sa iyang wala, dapit sa too ni Israel; ug sila gipaduol kaniya. ^14Unya gibayaw ni Israel ang iyang kamot nga too, ug gibutang niya sa ibabaw sa ulo ni Ephraim, nga mao ang kamanghuran, ug ang iyang kamot nga wala sa ibabaw sa ulo ni Manases, nga ginapahamutang niya sa tinuyo sa pagpasaylob sa iyang mga kamot, kay si Manases mao ang panganay. ^15Ug gipanalanginan niya si Jose, ug miingon siya: Ang Dios nga sa iyang atubangan, naglakaw ang akong mga ginikanan, si Abraham ug si Isaac, ang Dios nga nagpakaon kanako sa tibook ko nga kinabuhi sa hataas kaayo hangtud niining adlawa. ^16Ang manolonda nga nagluwas kanako gikan sa tanan nga kadautan, magpanalangin niining mga batan-on: ug pagahinganlan ang akong ngalan kanila, ug ang ngalan sa akong mga ginikanan si Abraham ug si Isaac: ug magpadaghan kanila sa hilabihan gayud, sa taliwala sa yuta. ^17Ug sa gitan-aw ni Jose nga ang iyang amahan nagbutang sa iyang kamot nga too sa ibabaw sa ulo ni Ephraim, kini wala makapahamuot kaniya; ug gikuptan niya ang kamot sa iyang amahan aron ibalhin niya gikan sa ibabaw sa ulo ni Ephraim ngadto sa ulo ni Manases. ^18Ug miingon si Jose sa iyang amahan: Dili mao, amahan ko, kay kini mao ang panganay, ibutang mo ang imong toong kamot sa ibabaw sa ulo niya. ^19Ug ang iyang amahan wala mobuot, ug miingon: Nahibalo ako niini, anak ko, nahibalo ako; siya usab mahimong usa ka katawohan, ug siya usab pagapadaghanon; apan ang iyang manghud nga lalake maoy labing daku kay kaniya, ug ang iyang kaliwatan mahimong usa ka panon sa mga nasud. ^20Ug sila gipanalanginan niya niadtong adlawa, sa pag-ingon: Kanimo magapanalangin si Israel sa pag-ingon: Ibutang sa Dios ikaw ingon kang Ephraim ug ingon kang Manases. Busa, si Ephraim iyang gibutang sa atubangan ni Manases. ^21Ug miingon si Israel kang Jose: Ania karon, haduol na ako nga mamatay, apan ang Dios magauban kaninyo, ug siya magapabalik kaninyo ngadto sa yuta sa inyong mga ginikanan. ^22Labut pa, gihatagan ko ikaw ug usa ka bahin nga labaw sa bahin sa imong mga igsoon, nga gikuha ko sa kamot sa Amorehanon pinaagi sa akong espada ug sa akong pana. __________________________________________________________________ ^1 Ug gitawag ni Jacob ang iyang mga anak, ug miingon siya: Pagtigum kamo aron makapahayag ako kaninyo sa mahitabo kaninyo sa ulahi nga mga adlaw. ^2Pagtigum kamo, ug patalinghugi ninyo, mga anak ni Jacob; Ug magpatalinghug kamo sa inyong amahan nga si Israel. ^3Ruben, ikaw mao ang akong panganay, ang akong kalig-on, ug ang sinugdan sa akong kusog; Pangulo sa pagkatakus, pangulo sa gahum. ^4Nagabukal ingon sa tubig, dili ikaw mahimong pangulo; Kay misaka ka sa higdaanan sa imong amahan: Unya gihugawan mo kini; gisaka niya ang akong higdaanan sa kaminyoon. ^5 Si Simeon ug Levi mga magsoon: Mga hinagiban sa linugsanay nga dagku ang ilang mga espada. ^6O kalag ko, dili ka magsulod sa ilang tambag. Sa ilang panagkatigum, himaya ko, dili ka makigtipon; Kay sa ilang kapungot gipatay nila ang usa ka tawo, Ug sa ilang pagka-mapatuyangon gikitingan nila ang vaca. ^7Tinunglo ang ilang kapungot, kay mapintas gayud: Ug ang ilang kaligutgut, kay mabangis gayud: Ako magapabulag kanila kang Jacob, Ug ako magapapatlaag kanila sa Israel. ^8 Juda, pagadayegon ka sa imong mga igsoong lalake: Ang imong kamot anha sa liog sa imong mga kaaway; Ang mga anak sa imong amahan managyukbo kanimo. ^9Si Juda itoy sa leon: Gikan sa mga tulukbon misaka ka, anak ko: Nga nagtikotkot siya, ug milukso siya ingon sa leon, Ug mao kini ingon sa leon nga baye. Kinsa ang magapukaw niini? ^10Ang cetro sa gahum dili pagakuhaon kang Juda, Ni ang barras sa pagkapangulo gikan sa taliwala sa iyang mga tiil, Hangtud nga moabut si Shilo; Ug maiya ang pagka-masinulondon sa mga katawohan. ^11Nga igahigut sa parras ang iyang pollino, Ug sa pinili nga sanga igahigut ang nati sa iyang asno nga baye, Gilabhan sa vino ang iyang mga bisti, Ug sa duga sa parras ang iyang mga bisti: ^12Ang iyang mga mata mga mapula sa vino, Ug ang iyang mga ngipon mga maputi sa gatas. ^13 Si Zabulon magapuyo sa mga dunggoanan sa dagat; Ug siya mahimong dunggoanan sa mga sakayan; Ug ang iyang kautlanan hangtud sa Sidon. ^14Si Issachar, asno nga kusganon, Nga nagalubog sa taliwala sa duha ka toril: ^15Ug hingkit-an niya ang pahulayanan nga maayo, Ug ang yuta nga makapahamuot; Ug gibawog niya ang iyang abaga sa pagpas-an, Ug siya nahimong ulipon nga magbubuhis. ^16Si Dan magahukom sa iyang katawohan, Ingon nga usa sa mga banay ni Israel. ^17Si Dan mahimong sama sa bitin sa ubay sa dalan, Bitin nga malala sa ubay sa agianan. Nga magapaak sa mga tikod sa mga kabayo, Aron ang magakabayo mahulog sa likod. ^18Sa imong kaluwasan nagahulat ako, Oh, Jehova. ^19Kang Gad ang kasundalohan nga langyaw magadusmog kaniya: Apan siya magadusmog sa ilang tikod. ^20Gikan kang Aser ang iyang tinapay nga matambok, Ug siya magahatag sa mga malami nga pagkaon nga harianon. ^21Si Nephtali maong lagsaw nga baye nga binuhian, Nga magahatag ug mga pulong nga matahum. ^22 Si Jose mao ang sanga nga mabungaon, Sanga nga mabungaon tupad sa usa ka tuburan; Ang iyang mga salingsing nagatabon sa kuta. ^23Ang mga magpapana nagpaguol kaniya, Ug nagpana kaniya, ug naggukod kaniya. ^24Apan ang iyang pana nagpabilin sa pagkalig-on, Ug ang mga bukton sa iyang mga kamot nangabaskug, Pinaagi sa mga kamot niadtong kusgan ni Jacob: (Gikan didto mao ang Magbalantay, ug ang Bato ni Israel), ^25Bisan sa Dios sa imong amahan nga magatabang kanimo, Ug sa Makagagahum nga magapanalangin kanimo, Sa mga panalangin nga gikan sa langit sa itaas, Sa mga panalangin sa kahiladman nga anaa sa mga dughan ug sa taguangkan. ^26Ang mga panalangin sa imong amahan, Nagalabaw sa mga panalangin sa akong mga ginikanan: Ngadto sa utlanan sa mga kabukiran nga walay katapusan, Moanha sila sa ibabaw sa ulo ni Jose, Ug sa ibabaw sa alimpulo niya nga binulag gikan sa iyang mga igsoon nga lalake. ^27Si Benjamin mao ang lobo nga mangangagaw: Sa buntag mokaon siya sa tulukbon, Ug sa hapon magapahat siya sa mga inagaw. ^28 Kini silang tanan mao ang napulo ug duha ka mga banay ni Israel: ug kini mao ang giingon kanila sa ilang amahan, ug gipanalanginan sila; ang tagsatagsa sumala sa panalangin nga iyang gipanalangin kanila. ^29Ug siya nagsugo kanila, ug miingon kanila: Ako moadto nga igatipon uban sa akong katawohan: ako ilubong ninyo uban sa akong mga ginikanan sa langub nga atua sa kapatagan ni Ephron nga Hetehanon: ^30Sa langub nga atua sa kapatagan sa Macpela, nga atua sa unahan sa Mamre sa yuta sa Canaan, nga gipahit ni Abraham uban ang maong kapatagan ni Ephron nga Hetehanon, nga sa panulondon nga lubnganan. ^31Didto gilubong nila si Abraham ug si Sara nga iyang asawa: didto gilubong nila si Isaac ug si Rebeca nga iyang asawa; didto man usab gilubong ko si Lea, ^32Ang kapatagan ug langub nga atua didto nga gipalit gikan sa mga anak ni Heth. ^33Ug sa nakatapus si Jacob sa paghatag ug mga sugo sa iyang mga anak nga lalake, gitikungkong niya ang iyang mga tiil sa higdaanan, ug mitugyan sa iyang espiritu, ug gipaipon uban sa iyang mga katawohan. __________________________________________________________________ ^1 Unya mihalog si Jose sa nawong sa iyang amahan, ug mihilak siya sa ibabaw niya, ug mihalok kaniya. ^2Ug nagsugo si Jose sa iyang mga alagad nga mananambal nga embalsamahon nila ang iyang amahan ug ang mga mananambal nag-embalsamar kang Israel. ^3Ug gituman nila alang kaniya ang kap-atan ka adlaw, kay mao kana ang pagtuman sa mga adlaw niadtong mga giembalsamar, ug mihilak alang kaniya ang mga Egiptohanon sa kapitoan ka adlaw. ^4Ug sa miagi na ang mga adlaw sa pagbalata alang kaniya, nagsulti si Jose sa panimalay ni Faraon sa pag-ingon: Kong ako makakaplag karon ug kalomo sa inyong mga mata, ginapangaliyupo ko kaninyo, nga isulti ninyo sa mga igdulungog ni Faraon, sa pag-ingon: ^5Gipapanumpa ako sa akong amahan, sa pag-ingon: Ania karon, mamatay ako; sa akong lubnganan nga akong gikalot alang kanako sa yuta sa Canaan, didto ilubong mo ako. Busa karon ginapangaliyupo ko, nga patungason unta ako aron sa paglubong sa akong amahan, ug mobalik man ako sa pag-usab. ^6Ug si Faraon miingon: Tumungas ka, ug ilubong mo ang imong amahan, sumala sa iyang gipapanumpa kanimo. ^7 Unya si Jose mitungas sa paglubong sa iyang amahan; ug mitungas uban kaniya ang tanang mga ulipon ni Faraon, ang mga tigulang sa iyang panimalay, ug ang tanan nga mga tigulang sa yuta sa Egipto. ^8Ug ang tibook nga panimalay ni Jose, ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug ang panimalay sa iyang amahan: mao lamang ang gibilin nila sa yuta sa Gosen ang ilang mga bata, ug ang ilang mga carnero, ug ang ilang mga vaca. ^9Ug mitungas usab uban kaniya ang mga carro, ug ang mga nanagkabayo; ug nahimo nga usa ka panon nga hilabihan kadaku. ^10Ug midangat sila sa yuta sa Atad nga pagagiukan sa trigo, nga didto sa tabok sa Jordan ug nagminatay sila didto sa hilabihang pagkadaku, ug hilabihang kabug-at nga pagbakho; ug si Jose nagbalata sulod sa pito ka adlaw. ^11Ug sa gitan-aw sa mga pumoluyo sa yuta, ang mga Canaanhon, ang paghilak didto sa yuta sa Atad nga pagagiukan sa trigo, miingon sila: Mao kini ang makalilisang nga paghilak sa mga Egiptohanon: tungod niana gihinganlan ang iyang ngalan Abelmizraim nga atua sa tabok sa Jordan. ^12Ug gibuhat sa iyang mga anak nga lalake alang kaniya sumala sa iyang gisugo kanila. ^13Kay gidala siya sa iyang mga anak ngadto sa yuta sa Canaan, ug siya gilubong nila sa langub sa kapatagan sa Macpela, nga pinalit ni Abraham, uban ang maong kapatagan aron mahimong panulondon nga lubnganan, ni Ephron nga Hetehanon, sa atbang sa Mamre. ^14Ug mibalik si Jose sa Egipto, siya ug ang iyang mga igsoon nga lalake, ug ang tanan nga mga mitungas uban kaniya sa paglubong sa iyang amahan, sa tapus na malubong niya ang iyang amahan. ^15 Ug sa pagkakita sa mga igsoon ni Jose nga ang ilang amahan patay na, nanag-ingon sila: Tingali pagadumtan kita ni Jose, ug iyang pabayran kanato ang tanang mga kadautan, nga atong gibuhat kaniya. ^16Ug gipasugoan nila si Jose sa pag-ingon: Ang imong amahan nagsugo sa wala pa siya mamatay, nga nagaingon: ^17Mao kini ang igaingon ninyo kang Jose: Gipangaliyupo ko kaninyo, nga pasayloon mo karon ang pagkadautan sa imong mga igsoon, ug ang ilang sala, kay dautan ang gibuhat nila kanimo. Tungod niini karon gipangaliyupo namo kanimo nga pasayloon mo ang pagkadautan sa mga alagad sa Dios sa imong amahan. Ug si Jose mihilak sa nagasulti pa sila kaniya. ^18Ug nangadto usab ang iyang mga igsoong lalake ug nanaghapa sa atubangan niya, ug nanag-ingon sila: Ania karon, kami mga alagad mo. ^19Ug si Jose miingon kanila: Ayaw kamo kahadlok: kay ania ba ako sa dapit sa Dios? ^20Ug mahitungod kaninyo gihunahuna ninyo ang dautan batok kanako; apan ang tuyo sa Dios alang sa kaayohan, sa ginatan-aw nato karon, nga mao ang pagluwas nga mabuhi ang daghang katawohan. ^21Busa karon ayaw kamo pagkahadlok; ako magapakaon kaninyo, ug sa inyong mga anak. Niini iyang gili pay sila ug nagsulti kanila sa malomo. ^22 Ug mipuyo si Jose sa Egipto, siya ug ang panimalay sa iyang amahan; ug si Jose nakadangat sa usa ka gatus ug napulo ka tuig. ^23Ug nakita ni Jose ang mga anak ni Ephraim hangtud sa ikatolo ka kaliwatan, ingon usab ang mga anak nga lalake ni Makir, anak nga lalake ni Manases, nangatawo sila sa sabakan ni Jose. ^24Ug si Jose miingon sa iyang mga igsoon nga lalake: Ako mamatay: apan sa pagkamatuod, ang Dios magadu-aw kaninyo, ug magapasaka kaninyo gikan niining yutaa ngadto sa yuta nga gisaad niya kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob. ^25Ug gipapanumpa ni Jose ang mga anak ni Israel, nga nagaingon: Ang Dios sa pagkamatuod magadu-aw kaninyo, ug dad-on ninyo gikan dinhi ang akong mga bukog. ^26Busa namatay si Jose sa may panuigon nga usa ka gatus ug napulo ka tuig. Ug siya giembalsamar nila, ug gisulod sa usa ka lungon sa Egipto. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ ^1 Mao kini ang mga ngalan sa mga anak ni Israel, nga mingsulod sa Egipto; uban kang Jacob misulod ang tagsatagsa kanila uban ang ilang panimalay: ^2Si Ruben, si Simeon, si Levi, ug si Juda; ^3Si Issachar, si Zabulon, ug si Benjamin; ^4Si Dan, ug si Nephtali, si Gad, ug si Aser, ^5Ug ang tanan nga mga kalag nga nanggula sa balat-ang ni Jacob, kapitoan; ug si Jose didto nang daan sa Egipto. ^6Ug namatay si Jose, ug ang tanan nga mga igsoon niya, ug ngatanan kadtong kaliwatana. ^7Ug ang mga anak sa Israel nagmabungaon, ug mingtubo sa madagayaon gayud, ug misanay, ug milig-on sa hilabihan gayud; ug napuno nila ang yuta. ^8 Unya mitindog ang usa ka bag-ong hari sa Egipto, nga wala makaila kang Jose. ^9Ug siya miingon sa iyang katawohan: Ania karon, ang katawohan sa mga anak sa Israel hilabihan ka daghan ug malig-on pa kay kanato. ^10Umari kamo, magmakinaadmanon kita sa pagharung kanila, tingali kong sila magdaghan, ug mahatabo nga moabut ang gubat, kini sila mangipon usab sa atong mga kaaway, ug makig-away batok kanato, ug mopahawa gikan sa yuta. ^11Busa sila gibutangan nila ug mga tinugyanan sa buhat, aron sa paglisud kanila diha sa ilang mga lulan. Ug nagpatindog sila kang Faraon ug mga ciudad nga panudlanan sa mga bahandi nga mao ang Pitom ug Raamses: ^12Apan, sa labi nga ilang gilisud sila, labi pa usab hinoon nga midaghan sila, ug labi pa nga mitubo sila. Ug sila gisamokan sa mga anak sa Israel. ^13Ug ang mga Egiptohanon nag-ulipon sa mapiut gayud sa mga anak sa Israel: ^14Ug gipait nila ang ilang mga kinabuhi tungod sa mapiut nga pag-alagad, sa pagbuhat ug pinagba nga yuta, ug tisa ug sa tanan nga bulohaton sa uma ug sa tanan nila nga pag-alagad, diin ilang ginapugos sila sa mapiut gayud. ^15 Ug misulti ang hari sa Egipto sa mga mananabang babaye sa mga Hebreohanon nga ang usa kanila ginanganlan si Sipra, ug ang usa si Pua. ^16Ug siya miingon: Sa diha nga manabang kamo sa mga Hebreohanon nga babaye, sa inyong makita sila sa ibabaw sa angkanan nga lantay; kong ang anak lalake, patyon ninyo siya; ug kong ang anak babaye, buhion siya. ^17Apan ang mga mananabang nangahadlok sa Dios, ug sila wala magbuhat uyon sa gisugo kanila sa hari, kondili ilang giluwas nga buhi ang mga bata nga lalake. ^18Ug ang hari sa Egipto nagpatawag sa mga mananabang, ug miingon siya kanila: Ngano nga nagbuhat kamo niini, nga inyong giluwas nga buhi ang mga bata nga lalake? ^19Ug ang mga mananabang mitubag kang Faraon: Kay ang mga babaye nga Hebreohanon dili ingon sa mga babaye nga Egiptohanon; kay mga mapiskay sila, ug manganak sila sa dili pa mahiabut ang mananabang. ^20Ug ang Dios nagbuhat ug maayo sa mga mananabang: ug ang katawohan nagdaghan, ug nagmakusganon sila sa hilabihan gayud. ^21Ug nahitabo tungod kay ang mga mananabang nahadlok sa Dios, sila gihimo niya nga mga panimalay. ^22Unya si Faraon nagsugo sa tanan niya nga mga katawohan, nga nagaingon: Itambug ninyo sa suba ang tanan nga bata nga lalake nga matawo, ug ang tanan nga bata nga babaye pagaluwason ninyo nga buhi. __________________________________________________________________ ^1 Ug dihay usa ka tawo sa banay ni Levi milakaw ug nangasawa sa usa ka anak nga babaye ni Levi. ^2Ug ang babaye nanamkon ug nag-anak ug usa ka anak nga lalake, ug sa pagkakita niya nga siya matahum nga bata, iyang gitagoan siya sa totolo ka bulan. ^3Ug sa wala na siya makahimo sa pagtago kaniya sa dugay, mikuha siya ug usa ka takupis nga banban, ug iyang gibulit ug balaw ug asfalto; ug iyang gipahaluna niini ang bata, ug gibutang niya sa usa ka kabugangan sa daplin sa suba. ^4Ug sa halayo nagtindog ang iyang igsoon nga babaye sa pagtan-aw sa mahitabo kaniya. ^5 Ug ang anak nga babaye ni Faraon midulhog sa pagkaligo sa suba ug sa nagasuroysuroy ang iyang mga kadalagahan sa daplin sa suba hingkit-an niya ang takupis sa taliwala sa kabugangan ug iyang gisugo ang usa niya ka sulogoon nga babaye sa pagkuha niini. ^6Ug giukban kini niya, ug hingkit-an ang bata, ug ania karon, ang bata mihilak. Ug sa nalooy siya kaniya, miingon: Usa kini sa mga bata sa mga Hebreohanon. ^7Unya ang iyang igsoon nga babaye miingon sa anak nga babaye ni Faraon: Molakaw ba ako sa pagtawag kanimo ug usa ka iwa sa mga babaye nga Hebreohanon, aron magapasuso niining bata alang kanimo? ^8Ug ang anak nga babaye ni Faraon mitubag: Lumakaw ka. Unya milakaw ang dalaga ug gitawag niya ang inahan sa bata. ^9Nga kaniya miingon ang anak nga babaye ni Faraon: Dad-a kining bata ug alimahan mo siya alang kanako ug ako magasuhol kanimo. Ug gikuha sa babaye ang bata ug gialimahan kini. ^10Ug sa pagkadaku na sa bata gidala niya ngadto sa anak nga babaye ni Faraon; ug siya nahimo nga iyang anak, ug iyang gihinganlan siya nga Moises, nga nagaingon: Kay siya gikuha ko gikan sa tubig. ^11 Ug nahitabo nga niadtong mga adlawa nga sa nadaku na si Moises, milakaw siya ngadto sa iyang mga igsoon, ug mitan-aw sa ilang mga kahago: ug nakita niya ang usa ka Egiptohanon nga nagsamad sa Hebreohanon, usa sa iyang mga igsoon. ^12Ug siya mitan-aw dinhi ug didto, ug sa diha nga nakita niya nga walay tawo, iyang gipatay ang Egiptohanon ug iyang gitagoan siya sa balas. ^13Ug milakaw siya sa adlaw nga misunod, ug ania karon, ang duruha ka tawo sa mga Hebreohanon nanag-away, ug miingon siya sa nagbuhat ug dautan: Ngano nga gisamaran mo ang imong isigkatawo? ^14Ug siya mitubag: Kinsa ba ang nagbutang kanimo nga principe ug maghuhukom kanamo? nagahunahuna ka ba sa pagpatay kanako ingon sa pagpatay mo sa Egiptohanon? Unya si Moises nahadlok, ug miingon siya: Sa pagkamatuod nga kining butanga nahibaloan. ^15Ug sa hingdunggan ni Faraon kini nga butanga, naninguha siya sa pagpatay kang Moises: apan si Moises mikalagiw gikan sa atubangan ni Faraon, ug mipuyo siya sa yuta sa Median, ug milingkod siya sa tupad sa usa ka atabay. ^16 Karon ang sacerdote sa Median adunay pito ka anak nga babaye; ug miadto sila sa pagkalus ug tubig ug nagpuno sa mga pasungan sa pagpainum sa mga carnero sa ilang amahan. ^17Ug nangabut ang mga magbalantay sa kahayupan, ug nagpapahawa kanila: apan si Moises mitindog, ug mitabang kanila ug mipainum sa ilang mga carnero. ^18Ug sa pagpauli nila ngadto kang Ragel , Ragel nga amahan nila, miingon siya kanila: Ngano nga nahiuli kamo sa hilabihan ka dali niining adlawa? ^19Ug sila mingtubag: Usa ka tawo nga Egiptohanon nga milaban kanamo gikan sa kamot sa mga magbalantay sa carnero, ug labut pa nagkalus siya alang kanamo ug tubig, ug iyang gipainum ang mga carnero. ^20Ug siya miingon sa iyang mga anak nga babaye: Ug hain ba siya? Nganong gibiyaan ninyo kadtong tawohana? Tawga ninyo siya aron makakaon ug tinapay. ^21Ug si Moises nahimuot sa pagpuyo uban niadtong tawohana: ug iyang gihatag kang Moises ang iyang anak nga babaye nga si Sepora. ^22Ug kini nag-anak ug usa ka anak nga lalake, ug gitawag ni Moises ang ngalan Gersom: kay miingon siya: Nagdumuloong ako sa laing yuta. ^23 Ug nahatabo nga, sa tapus niadtong daghan nga mga adlaw, namatay ang hari sa Egipto, ug ang mga anak sa Israel nag-agulo tungod sa pagkaulipon, ug nanagtu-aw sila: ug midangat sa Dios ang ilang pagtu-aw tungod sa pagkaulipon. ^24Ug gidungog sa Dios ang pagbakho nila, ug nahinumdum siya sa iyang tugon kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob. ^25Ug nakita sa Dios ang mga anak sa Israel, ug ang Dios miila kanila. __________________________________________________________________ ^1 Karon si Moises nagbantay sa panon sa mga carnero ni Jetro nga iyang ugangan, ang sacerdote sa Median; ug siya nagdala sa panon sa mga carnero sa likod sa kamingawan ug miadto sa Horeb, nga bukid sa Dios. ^2Ug nagpakita kaniya ang manolonda ni Jehova sa usa ka siga sa kalayo sa taliwala sa usa ka sapinit. Ug siya mitan-aw, ug ania karon, ang sapinit misiga sa kalayo, ug ang sapinit wala maugdaw. ^3Unya si Moises miingon: Moadto ako karon ug tan-awon ko kining dakung talan-awon, kong unsa ang hinungdan nga ang sapinit wala man masunog. ^4Ug sa nakita ni Jehova, nga moadto siya sa pagtan-aw, ang Dios mitawag kaniya sa taliwala sa sapinit ug miingon: Moises, Moises. Ug siya mitubag: Ania ako. ^5Ug miingon siya: Dili ka magduol dinhi. Huboa ang imong mga sandalias gikan sa imong mga tiil, kay ang dapit nga imong gitindogan, yuta nga balaan. ^6Labut pa miingon: Ako mao ang Dios sa imong amahan, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, ang Dios ni Jacob. Unya si Moises mitabon sa iyang nawong, kay siya nahadlok sa pagtan-aw sa Dios. ^7 Ug miingon si Jehova: Nakita ko pag-ayo ang kaguol sa akong katawohan nga atua sa Egipto, ug hingdunggan ko ang ilang pagtu-aw tungod sa ilang tinugyanan sa buhat kay naila ko ang ilang kalisdanan. ^8Ug nanaug ako sa pagluwas kanila sa kamot sa mga Egiptohanon, ug sa pagkuha kanila gikan niadtong yutaa ngadto sa usa ka yuta nga maayo ug halapad, sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, sa mga dapit sa Canaanhon, sa Hetehanon, sa Amorehanon, sa Peresehanon, sa Hebehanon ug sa Jebusehanon, ^9Ug karon, tan-awa, ang pagtu-aw sa mga anak sa Israel nagaabut sa akong atubangan: labut pa, nakita ko ang paglupig nga ginalupig kanila sa mga Egiptohanon. ^10Busa, umari ka karon, ug pagasugoon ko ikaw ngadto kang Faraon, aron kuhaon mo ang akong katawohan, ang mga anak sa Israel gikan sa Egipto. ^11 Unya si Moises mitubag sa Dios: Kinsa ba ako, aron ako moadto kang Faraon ug magakuha gikan sa Egipto sa mga anak sa Israel? ^12Ug siya miingon: Sa pagkamatuod ako magauban kanimo, ug kini mao ang timaan alang kanimo nga ikaw akong gisugo: unya ugaling sa makuha mo na kining katawohan gikan sa Egipto, magaalagad kamo sa Dios sa ibabaw niining bukira. ^13Ug miingon si Moises sa Dios: Ania karon, kong ako makadangat sa mga anak sa Israel, ug magaingon ako kanila: Ang Dios sa inyong mga ginikanan nagsugo kanako nganhi kaninyo: ug kong sila mangutana kanako: Kinsa ang iyang ngalan? unsa ang igatubag ko kanila? ^14Ug mitubag ang Dios kang Moises: AKO MAN ANG MAO AKO: Ug miingon siya: Mao kini ang igaingon mo sa mga anak sa Israel: AKO MAN, mao ang nagsugo kanako nganha kaninyo. ^15Ug labut pa miingon ang Dios kang Moises: Mao kini ang igaingon mo sa mga anak sa Israel: Si Jehova, ang Dios sa inyong mga ginikanan, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac ug ang Dios ni Jacob, nagsugo kanako nganhi kaninyo. Kini mao ang akong ngalan nga sa walay katapusan, kini mao ang handumanan sa tanan nga mga kaliwatan. ^16 Umadto ka ug tiguma ang mga anciano sa Israel, ug ingnon mo sila: Si Jehova, ang Dios sa inyong mga ginikanan, ang Dios ni Abraham, ni Isaac ug ni Jacob, mitungha kanako nga nagaingon: Sa pagkamatuod gidu-aw ko kamo, ug nakita ko ang ginabuhat kaninyo sa Egipto; ^17Ug nag-ingon ako: Ako magakuha kaninyo sa kalisdanan gikan sa Egipto padulong sa yuta sa Canaanhon ug sa Hetehanon, ug sa Amorehanon, ug sa Persehanon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon ngadto sa usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. ^18Ug sila magapatalinghug sa imong tingog; ug ikaw moadto ug ang mga anciano sa Israel, sa hari sa Egipto, ug magaingon kamo kaniya: Si Jehova, ang Dios sa mga Hebreohanon, nagpakita kanamo; ug karon paadtoa kami, nangamuyo kami kanimo, sa totolo ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, aron maghalad kami kang Jehova nga among Dios. ^19Ug nahibalo ako nga ang hari sa Egipto dili motugot kaninyo sa pagpalakaw, dili, kondili pinaagi sa usa ka kamot nga kusgan. ^20Ug tuy-oron ko ang akong kamot ug pagasamaran ko ang Egipto uban ang tanan ko nga mga katingalahan nga pagabuhaton ko sa taliwala niini, ug sa tapus niana pagatugotan kamo niya sa pagpalakaw. ^21Ug ako magahatag niining katawohan ug pagpahimuot sa atubangan sa mga mata sa mga Egiptohanon, ug mahitabo nga sa moadto na kamo, dili kamo magalakaw nga walay mga dala: ^22Kondili nga ang tagsatagsa ka babaye magapangayo sa iyang silingan, ug sa humalapit nga babaye sa iyang balay, mga alahas nga salapi, mga alahas nga bulawan, ug mga bisti: nga kana ibutang ninyo sa ibabaw sa inyong mga anak nga lalake, ug sa inyong mga anak nga babaye, ug maagawan ninyo ang mga Egiptohanon. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Moises mitubag ug miingon: Apan ania karon, sila dili motoo kanako, dili usab magapatalinghug sa akong tingog, kay magaingon sila: Wala magpakita kanimo si Jehova. ^2Ug si Jehova miingon: Unsa ba kana nga anaa sa imong kamot? Ug siya mitubag: Usa ka sungkod. ^3Ug siya miingon kaniya: Ibalibag kana sa yuta. Ug iyang gibalibag sa yuta, ug kadto nahimo nga usa ka bitin: ug si Moises milikay gikan niini. ^4Unya miingon si Jehova kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot ug kupti siya sa ikog (ug iyang gituy-od ang iyang kamot, ug gikuptan niya kini, ug kini nahimong sungkod sa iyang kamot); ^5Aron motoo sila nga nagpakita kanimo si Jehova, ang Dios sa ilang mga ginikanan, ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob. ^6Ug si Jehova miingon pa gayud kaniya: Isulod karon sa imong dughan ang imong kamot. Ug gisulod niya ang iyang kamot sa iyang dughan, ug sa iyang gikuha kini, ania karon, ang iyang kamot gisanla ug naputi ingon sa niebe. ^7Ug miingon siya: Ibalik mo sa pagsulod ang imong kamot sa imong dughan. (Ug iyang gibalik sa pagsulod ang iyang kamot sa iyang dughan; ug sa gikuha niya kini gikan sa iyang dughan, ania karon, naulian ingon sa iyang lain nga unod.) ^8Ug kini mahitabo nga kong sila dili motoo kanimo, ni mamati sa tingog sa una nga ilhanan, sila motoo sa tingog sa ulahi nga ilhanan. ^9Ug kini mahitabo nga kong sila dili pa gayud motoo niining duha ka mga ilhanan, ni magapatalinghug sa imong tingog, kumuha ka sa mga tubig sa suba, ug ibubo mo sa mamala nga yuta; ug ang tubig nga pagakuhaon mo sa suba mahimo nga dugo sa ibabaw sa mamala nga yuta. ^10 Ug si Moises miingon kang Jehova: Ginoo! dili ako ang tawo nga madanihong mosulti bisan hangtud karon, bisan sukad nga ikaw misulti sa imong ulipon; kay ako mahinay nga mamulong ug yongit sa dila. ^11Ug si Jehova mitubag kaniya: Kinsa man diay ang nagbuhat sa baba sa tawo? kun kinsa ba ang nagbuhat sa tawo nga mama, kun bungol, kun sa makakita, kun sa buta? Dili ba ako man, si Jehova? ^12Busa karon lumakaw ka, kay ako magauban sa imong baba, ug magatudlo kanimo kong unsa ang imong igasulti. ^13Unya siya miingon: Oh Ginoo! ipadala, nagaampo ako kanimo, pinaagi sa iyang kamot sa imong pagasugoon. ^14Ug si Jehova nasuko batok kang Moises, ug miingon siya: Wala ba diha ang imong igsoon nga lalake nga si Aaron nga Levihanon? Nahibalo ako nga siya makasulti ug maayo. Ug usab, ania karon, siya moanhi sa pagsugat kanimo, ug kong siya makakita kanimo mahinangop siya sa iyang kasingkasing. ^15Ug ikaw magasulti kaniya, ug magabutang sa mga pulong sa iyang baba ug ako magauban sa imong baba, ug sa iyang baba, ug ako magatudlo kaninyo sa inyong pagabuhaton. ^16Ug siya mahimo nga imong magsusulti alang kanimo sa atubangan sa katawohan; ug mahitabo nga siya magasilbi nga imong baba, ug ikaw mahimo kaniya ingon sa Dios. ^17Ug ikaw magabitbit niining sungkod sa imong kamot, nga uban niini magabuhat ka ug mga ilhanan. ^18 Ug si Moises milakaw ug mipauli ngadto kang Jetro nga iyang ugangan, ug miingon kaniya: Palakta ako, nagaampo ako kanimo, ug papaulia ako ngadto sa akong mga igsoon nga atua sa Egipto, ug motan-aw ako kong mga buhi pa ba sila. Ug si Jetro miingon kang Moises: Lumakaw ka sa pakigdait. ^19Ug si Jehova miingon kang Moises didto sa Median: Lumakaw ka, pumauli ngadto sa Egipto, kay nangamatay na ang tanan nga mga nanagtinguha sa imong kinabuhi. ^20Unya gikuha ni Moises ang iyang asawa ug ang iyang mga anak nga lalake, ug gipakabayo sila sa usa ka asno, ug mipauli siya sa yuta sa Egipto: ug gibitbit ni Moises ang sungkod sa Dios sa iyang kamot. ^21Ug si Jehova miingon kang Moises: Sa paghibalik mo sa Egipto, tan-awa nga buhaton mo sa atubangan ni Faraon ang tanan nga kahibulongan nga gibutang ko sa imong kamot: apan ako magapagahi sa iyang kasingkasing, ug siya dili motugot sa pagpalakaw sa katawohan. ^22Ug magaingon ka kang Faraon: Si Jehova nag-ingon niini: Ang Israel akong anak nga lalake, ang akong panganay. ^23Ug ako nag-ingon kanimo: Tugotan mo sa paglakaw ang akong anak, aron siya mag-alagad kanako; ug ikaw nagdumili sa pagpalakaw kaniya: ania aron, pagapatyon ko ang imong anak nga lalake, ang imong panganay. ^24 Ug nahatabo didto sa dalan sa usa ka balay nga abutanan nga migula si Jehova nga misugat kaniya, ug buot mopatay kaniya. ^25Unya si Sephora mikuha ug usa ka mahait nga santik, ug giputol niya ang panit sa iyang anak nga lalake, ug gisalibay kini sa tiilan ni Moises nga nagaingon: Sa pagkamatuod ikaw mao ang usa ko ka bana sa dugo. ^26Tungod niini inyong gitugotan siya sa pagpalakaw. Ug si Sephora miingon: Ikaw mao ang bana sa dugo tungod sa circuncicion. ^27Ug si Jehova miingon kang Aaron: Umadto ka sa kamingawan sa pagsugat kang Moises. Ug siya miadto ug misugat kaniya sa bukid sa Dios ug mihalok kaniya. ^28Ug si Moises misugilon kang Aaron sa tanan nga mga pulong ni Jehova nga tungod niini gisugo siya, ug sa tanan nga mga ilhanan nga tungod niini gitugyanan siya. ^29Ug ming-adto si Moises ug si Aaron, ug nanagtigum sa tanan nga mga anciano sa mga anak sa Israel: ^30Ug misulti si Aaron sa tanan nga mga pulong nga gisulti ni Jehova kang Moises, ug mibuhat ug mga ilhanan sa atubangan sa mga mata sa katawohan. ^31Ug ang katawohan mitoo: ug sa pagkadungog nila nga si Jehova midu-aw sa mga anak sa Israel, ug nga nakita niya ang ilang kalisdanan, unya giduko ang ulo ug misimba sila. __________________________________________________________________ ^1 Ug unya miadto si Moises ug si Aaron kang Faraon, ug sila miingon kaniya: Si Jehova ang Dios sa Israel nagaingon niini: Tugoti ang akong katawohan sa pagpalakaw, sa paghimo ug fiesta alang kanako didto sa kamingawan. ^2Ug si Faraon mitubag: Kinsa ba si Jehova aron magapatalinghug ako sa iyang tingog, ug magatugot ako sa pagpalakaw sa Israel? Ako wala makaila kang Jehova, dili usab ako motugot sa pagpalakaw sa Israel. ^3 Ug sila miingon: Ang Dios sa mga Hebreohanon nakigkita kanamo: nangaliyupo kami kanimo, palakta kami sa totolo ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, ug pahalara kami kang Jehova nga among Dios: aron siya dili moabut sa ibabaw namo nga may kamatay kun espada. ^4Ug ang hari sa Egipto miingon kanila: Moises ug Aaron, ngano nga ginapahunong ninyo ang katawohan sa ilang bulohaton? Pangadto kamo sa inyong mga palas-anon. ^5Ug miingon si Faraon: Ania karon, ang katawohan sa yuta daghan na, ug kamo nagpahunong kanila gikan sa ilang mga palas-anon. ^6Ug niadtong maong adlawa nagsugo si Faraon sa mga tinugyanan sa buhat sa katawohan, ug sa ilang mga pangulo nga nagaingon: ^7Dili na kamo maghatag ug dagami sa katawohan alang sa pagbuhat ug tisa ingon sa gihimo hangtud karon; ug pasagdi sila nga maoy moadto ug manguha ug dagami alang kanila. ^8Ug ang gidaghanon sa mga tisa, nga ilang gibuhat hangtud karon, inyong ipahamutang kanila: ug dili ninyo pagkunhoran kini bisan diyutay; kay sila walay buhat, ug tungod niana nagasinggit sila, nga nagaingon: Palakta kami, ug pahalara sa among Dios. ^9Pabug-atan pa ang bulohaton sa ibabaw sa mga tawo, aron sila managbuhat niini, ug dili sila managpatalinghug sa mga pulong nga bakak. ^10 Ug ming-adto ang mga tinugyanan sa buhat sa katawohan, ug ang ilang mga pangulo, ug sila misulti sa katawohan, nga nagaingon: Mao kini ang giingon ni Faraon: Ako dili magahatag kaninyo ug dagami. ^11Pangadto kamo, ug panguha kamo ug dagami sa dapit diin kamo makakaplag niini, kay bisan diyutay sa inyong buhat dili igakunhod. ^12Busa ang katawohan mipatlaag sa tibook nga yuta sa Egipto sa pagkuha sa tuod sa trigo nga ilis sa dagami. ^13Ug ang mga tinugyanan sa buhat nagpadali kanila, nga nagaingon: Humanon ninyo ang inyong buhat, ang mga tariya ninyo sa adlaw-adlaw, ingon kaniadto sa may dagami kamo . ^14Ug ang mga pangulo sa mga anak sa Israel, nga gipamutang sa ibabaw nila sa mga tinugyanan sa buhat ni Faraon, gipanaglatos ug gipanilngan: ngano nga wala kamo magtuman sa inyong tariya sa kagahapon ug sa karong adlawa, ingon sa kaniadto? ^15 Unya ang mga pangulo sa mga anak nga lalake sa Israel miadto kang Faraon, ug nanag-agulo kaniya nga nagaingon: Ngano nga nagabuhat ka sa ingon sa imong mga ulipon? ^16Walay gihatag nga dagami sa imong mga ulipon, ug labut pa nagaingon sila kanamo: Pagbuhat kamo ug tisa. Ug ania karon, ang imong mga ulipon gipanglatos; apan ang sayop anaa sa imong kaugalingong katawohan. ^17Ug siya mitubag kanila: Nagatapul kamo, nagatapul kamo; ug tungod niana, nagaingon kamo: Manlakaw kita ug maghalad kang Jehova. ^18Busa umadto kamo karon, ug magbuhat; kay walay dagami nga igahatag kaninyo, bisan pa niana inyong tumanon ang gidaghanon sa mga tisa nga gikinahanglan . ^19Ug ang mga pangulo sa mga anak sa Israel nanagpakakita nga sila diha sa dautang kahimtang, sa tapus kini isulti: Dili gayud kamo pagakunhuran bisan diyutay sa inyong mga tisa, ang inyong tariya sa adlaw-adlaw. ^20Ug ilang hingsugatan si Moises ug si Aaron, nga nagtindog sa dalan, sa namauli sila gikan kang Faraon. ^21Ug sila ming-ingon kanila: Si Jehova magtan-aw unta sa ibabaw ninyo, ug maghukom; kay gihimo ninyo ang among kaayo nga pagadumtan sa mga mata ni Faraon, ug sa mga mata sa iyang mga sulogoon, sa pagbutang ug espada sa ilang kamot aron sa pagpatay kanamo. ^22Ug si Moises mingbalik ngadto kang Jehova, ug miingon: Ginoo, ngano ba nga imong gilisud kining katawohan? Nganong imo ako nga gipadala? ^23Kay sukad ako mahiadto kang Faraon sa pagsulti kaniya tungod sa imong ngalan, gidaut niya pag-ayo kining katawohan, ug kining katawohan wala man gayud nimo luwasa. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova miingon kang Moises: Karon makita mo kong unsay buhaton ko kang Faraon: kay pinaagi sa kamot nga kusgan magatugot siya sa pagpalakat kanila, ug sa kamot nga kusgan sila pagaabogon niya ngadto sa gawas sa iyang yuta. ^2Ug ang Dios misulti kang Moises, ug miingon kaniya: ako si Jehova: ^3Ug ako mipakita kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, ingon nga Dios nga Makagagahum sa ngatanan; apan mahatungod sa akong ngalan nga Jehova. ako wala nila hiilhi. ^4Ug gitukod ko usab ang akong tugon uban kanila, sa paghatag kanila sa yuta sa Canaan, ang yuta sa ilang mga pagpanaw, diin sila nagdumuloong. ^5Ug labut pa nadungog ko ang pag-agulo sa mga anak sa Israel, nga ginaulipon sa mga Egiptohanon; ug nahinumduman ko ang akong tugon. ^6Tungod niini, mag-ingon ka sa mga anak sa Israel: Ako mao si Jehova, ug ako magadala kaninyo sa gawas sa mga mabug-at nga lulan sa mga Egiptohanon, ug pagabawion ko kamo gikan sa kaulipnan nila, ug pagatubson ko kamo uban sa bukton nga tinuy-od, ug uban sa dagkung mga paghukom: ^7Ug pagakuhaon ko kamo ingon nga akong katawohan, ug ako mainyong Dios: ug managpakaila kamo nga ako si Jehova nga inyong Dios, nga nagapagula kaninyo gikan sa ilalum sa mga mabug-at nga lulan sa mga Egiptohanon. ^8Ug pagadad-on ko kamo ngadto sa sulod sa yuta nga gipanumpa ko sa paghatag kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob; ug igahatag ko kini kaninyo nga panulondon: ako mao si Jehova. ^9Ug si Moises misulti sa ingon sa mga anak sa Israel: apan sila wala magpanimati kang Moises tungod sa kataka sa espiritu, ug tungod sa mapintas nga kaulipnan. ^10 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^11Lakat, sultihi si Faraon, hari sa Egipto, aron magapagula siya sa mga anak sa Israel sa iyang yuta. ^12Ug si Moises misulti sa atubangan ni Jehova, nga nagaingon: Tan-awa, ang mga anak sa Israel wala magpanimati kanako; nan unsaon sa pagpanimati ni Faraon kanako, nga ako dili cinircuncidahan ug mga ngabil? ^13Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, ug mihatag kanila ug sugo alang sa mga anak sa Israel, ug kang Faraon, hari sa Egipto, sa pagpagula sa mga anak sa Israel sa yuta sa Egipto. ^14 Kini mao ang mga pangulo sa mga panimalay sa ilang mga ginikanan: ang mga anak nga lalake ni Ruben, ang panganay ni Israel; si Hanoc, ug si Palu, si Hezron, ug si Carmi: kini sila mao ang mga banay ni Ruben. ^15Ug ang mga anak nga lalake ni Simeon: si Jemuel, ug si Jamin, ug si Ohad, ug si Jakin, ug si Sohar, ug si Saul ang anak sa usa ka babaye nga Canaanhon; kini mao ang mga banay ni Simeon. ^16Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak ni Levi sumala sa ilang mga kaliwatan; si Gerson, ug si Coath, ug si Merari: ug ang mga tuig sa kinabuhi ni Levi usa ka gatus katloan ug pito ka tuig. ^17Ang mga anak nga lalake ni Gerson: si Libni, ug si Shimi, sumala sa ilang mga banay. ^18Ug ang mga anak nga lalake ni Coath: si Amram, ug si Isar, ug si Hebron ug si Uriel. Ug ang mga tuig sa kinabuhi ni Coath, usa ka gatus katloan ug totolo ka tuig. ^19Ug ang mga anak nga lalake ni Merari: si Mahali, ug si Musi: kini sila mao ang mga banay ni Levi sumala sa ilang mga kaliwatan. ^20Ug si Amram mikuha alang sa pagkaasawa niya kang Jocabed, igsoong babaye sa iyang amahan; ug gianak ni Jocabed kaniya si Aaron ug si Moises. Ug ang tuig sa kinabuhi ni Amram usa ka gatus katloan ug pito ka tuig. ^21Ug ang mga anak nga lalake ni Isar: Si Cora, ug si Nepheg, ug si Sikri. ^22Ug ang mga anak nga lalake ni Uriel: Si Misael, ug si Elsapan, ug si Sitri. ^23Ug si Aaron mikuha sa pagkaasawa niya kang Elisabeth, anak nga babaye ni Aminadab, nga igsoon nga babaye ni Naason; ug gianak ni Elisabeth kaniya si Nadab, ug si Abiu, ug si Eleazar, ug si Ithamar. ^24Ug ang mga anak nga lalake ni Cora: Si Aser ug si Elcana, ug si Abiasap: kini sila mao ang mga panimalay sa mga Corahanon. ^25Ug si Eleazar, anak nga lalake ni Aaron, mikuha ug usa niya sa mga anak nga babaye ni Putiel sa pagkaasawa; ug kini mianak kaniya kang Pinees. Kini mao ang mga pangulo sa mga amahan sa mga Levihanon sumala sa ilang mga kabanayan. ^26Kini mao man kadto si Aaron, ug si Moises kang kinsa si Jehova miingon: Kuhaa ang mga anak sa Israel sa yuta sa Egipto sumala sa ilang mga panon. ^27Kini mao sila ang nanagsulti kang Faraon nga hari sa Egipto aron sa pagkuha gikan sa Egipto sa mga anak sa Israel. Si Moises ug si Aaron mao kini sila. ^28Ug nahitabo sa adlaw nga misulti si Jehova kang Moises sa yuta sa Egipto, ^29Nga si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: Ako si Jehova: magsulti ka kang Faraon nga hari sa Egipto sa tanan nga mga butang nga ginasulti ko kanimo. ^30Ug si Moises miingon sa atubangan ni Jehova: Ania karon, ako dili cinircuncidahan sa mga ngabil, ug unsaon sa pagpatalinghug ni Faraon kanako. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova miingon kang Moises: Tan-awa, gihimo ko ikaw ingon nga Dios ngadto kang Faraon, ug si Aaron nga imong igsoon mamao ang imong manalagna. ^2Magsulti ka sa tanan nga mga butang nga akong igasugo kanimo, ug si Aaron nga imong igsoon magasulti kang Faraon, aron siya motugot sa mga anak sa Israel sa pagpalakaw gikan sa iyang yuta. ^3Ug pagapagahion ko ang kasingkasing ni Faraon, ug pagapadaghanon ko sa yuta sa Egipto ang akong mga kahibulongan. ^4Apan si Faraon dili magapatalinghug kaninyo, ug igabutang ko ang akong kamot sa ibabaw sa Egipto, ug pagakuhaon ko ang akong mga panon, ang akong katawohan, ang mga anak sa Israel, gikan sa yuta sa Egipto pinaagi sa dagkung mga paghukom. ^5Ug manghibalo ang mga Egiptohanon nga ako mao si Jehova, sa diha nga pagatuyoron ko ang akong kamot sa ibabaw sa Egipto ug pagakuhaon ko ang mga anak sa Israel sa taliwala nila. ^6Ug kini gibuhat ni Moises ug ni Aaron; ingon sa gisugo ni Jehova kanila mao usab ang gibuhat nila. ^7Ug may panuigon si Moises nga kawaloan ka tuig, ug si Aaron may panuigon nga kawaloan ug tolo ka tuig, sa misulti sila kang Faraon. ^8 Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron nga nagaingon: ^9Sa diha nga magasulti si Faraon kaninyo nga magaingon: Magpakita kamo ug kahibulongan alang kaninyo, unya mag-ingon ikaw kang Aaron: Kuhaa ang imong sungkod, ug ibalibag sa atubangan ni Faraon, aron kini mahimo nga bitin. ^10Ug si Moises ug si Aaron miadto kang Faraon, ug kini gibuhat nila ingon sa gisugo ni Jehova: ug gibalibag ni Aaron ang iyang sungkod sa atubangan ni Faraon ug sa iyang mga alagad, ug kini nahimo nga bitin. ^11Unya nagpatawag usab si Faraon sa mga makinaadmanon ug sa mga salamangkiro; ug sila usab, ang mga mago sa Egipto, nagbuhat sa mao nga paagi sa ilang mga buhat nga malamaton. ^12Kay sila misalibay ang tagsatagsa sa iyang sungkod, ug nahimo usab sila nga mga bitin: apan ang sungkod ni Aaron misubad sa mga sungkod nila. ^13Ug ang kasingkasing ni Faraon migahi, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova. ^14 Ug si Jehova miingon kang Moises: Ang kasingkasing ni Faraon migahi, nagdumili siya sa pagpalakaw sa katawohan. ^15Umadto ka kang Faraon sa buntag; ania karon, siya molakaw ngadto sa tubig; ug ikaw magatindog sa daplin sa suba sa pagsugat kaniya, ug ang sungkod nga nahimong bitin, pagabitbiton mo sa imong kamot. ^16Ug ingnon mo siya: Si Jehova, ang Dios sa mga Hebreohanon, nagsugo kanako nganhi kanimo nga nagaingon: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila makaalagad kanako sa kamingawan; ug, ania karon, ikaw wala pa gihapon magpatalinghug. ^17Mao kini ang giingon ni Jehova: Niini makaila ikaw nga ako mao si Jehova: ania karon, pagabunalan ko sa sungkod nga ania sa akong kamot ang mga tubig nga anaa sa suba, ug sila mahimo nga dugo: ^18Ug ang mga isda nga anaa sa suba mangamatay, ug mabaho ang suba, ug pagalud-on ang mga Egiptohanon sa pag-inum sa tubig gikan sa suba. ^19Ug si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron: Kupti ang imong sungkod, ug ituy-od ang imong kamot sa ibabaw sa mga tubig sa Egipto, sa ibabaw sa ilang mga suba, sa ibabaw sa ilang mga sapa, ug sa ibabaw sa ilang kadanawan, ug sa ibabaw sa tanan nilang mga tunggo sa tubig, aron mahimo sila nga dugo; ug unya adunay dugo sa tibook nga kayutaan sa Egipto, bisan sa mga tagayan nga kahoy ug bisan sa mga tagayan nga bato. ^20Ug si Moises ug si Aaron nagbuhat niini ingon sa gisugo ni Jehova; ug mibakyaw siya sa sungkod ug mibunal sa mga tubig nga diha sa suba, sa atubangan ni Faraon, ug sa atubangan sa iyang mga alagad, ug ang tanan nga mga tubig nga diha sa suba nahimo nga dugo. ^21Ug ang mga isda nga diha sa suba nangamatay; ug ang suba naglang-og, ug ang mga Egiptohanon wala makainum sa tubig nga gikan niini: ug ang dugo milukop sa tibook nga yuta sa Egipto. ^22Ug ang mga mago sa Egipto mibuhat sa mao nga paagi sa ilang mga lamat: ug ang kasingkasing ni Faraon migahi, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova. ^23Ug si Faraon mibalik ug mipauli sa iyang balay, wala ngani magpanumbaling niini sa iyang kasingkasing. ^24Ug ang tanang Egiptohanon mikalot ug tubig duol sa suba nga pagaimnon, kay sila wala makahimo sa pag-inum sa tubig sa suba. ^25Ug natapus ang pito ka adlaw sa human hampaka ni Jehova ang suba. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises: Umadto ka kang Faraon ug ingnon mo siya: Si Jehova nagaingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan, aron sila makaalagad kanako. ^2Ug kong ikaw dili motugot kanila sa pagpalakaw, ania karon, pagahampakon ko ang tanan mo nga utlanan uban sa mga baki: ^3Ug ang suba magpasanay ug panon sa mga baki, nga manaka ug manulod sa imong balay, ug sa sulod sa imong lawak nga higdaanan, ug sa ibabaw sa imong higdaanan, ug sa mga balay sa imong mga alagad, ug sa imong katawohan, ug sa sulod sa imong mga abohan, ug sa imong mga pasungan. ^4Ug ang mga baki manaka sa ibabaw nimo, ug sa ibabaw sa imong katawohan, ug sa ibabaw sa tanan mo nga mga sulogoon. ^5Ug si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron: Tuy-ora ang imong kamot uban ang imong sungkod sa ibabaw sa mga suba, sa mga sapa, ug sa mga danawan aron patunghaon ang mga baki sa ibabaw sa yuta sa Egipto. ^6Ug si Aaron mibakyaw sa iyang kamot sa ibabaw sa mga tubig sa Egipto, ug mingsaka ang mga baki ug mingtabon sa yuta sa Egipto. ^7Ug ang mga mago mibuhat sa mao usab nga paagi sa ilang mga lamat, ug mipatungha ug mga baki sa ibabaw sa yuta sa Egipto. ^8Unya si Faraon mitawag kang Moises ug kang Aaron, ug miingon kanila: Mag-ampo kamo kang Jehova aron kuhaon niya ang mga baki gikan kanako ug gikan sa akong katawohan; ug magatugot ako sa katawohan sa pagpalakaw, aron makahalad sila kang Jehova. ^9Ug miingon si Moises kang Faraon: Maghimaya ka sa ibabaw nako; anus-a ako magaampo alang kanimo, ug alang sa imong mga ulipon ug alang sa imong katawohan, aron ang mga baki pagalag-lagon gikan kanimo, ug sa imong mga balay, ug magapabilin lamang sila sa suba? ^10Ug siya miingon: Ugma. Ug si Moises mitubag: Pagabuhaton sumala sa imong pulong, aron ka makaila nga walay usa nga sama kang Jehova nga among Dios. ^11Ug ang mga baki magapahalayo gikan kanimo ug sa imong mga balay, ug sa imong mga ulipon, ug sa imong katawohan, ug magapabilin lamang sila sa suba. ^12Ug si Moises ug si Aaron mipahawa gikan kang Faraon; ug mituaw si Moises ngadto kang Jehova mahatungod sa pagpadala niya sa mga baki kang Faraon. ^13Ug si Jehova nagbuhat sumala sa pulong ni Moises, ug nangamatay ang mga baki sa mga balay, sa mga natad, ug sa mga uma. ^14Ug ilang gitigum sila sa pinundok, ug ang yuta nabaho. ^15Apan sa natan-aw ni Faraon nga dihay pahulay, gigahi niya ang iyang kasingkasing, ug wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova. ^16 Ug si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron: Ituy-od ang imong sungkod, ug bunali ang abug sa yuta aron mahimo nga mga kuto sa tibook nga yuta sa Egipto. ^17Ug kini gibuhat nila; ug gituy-od ni Aaron ang iyang kamot uban ang iyang sungkod, ug gibunalan ang abug sa yuta ug mitungha ang mga kuto sa ibabaw sa tawo ug ibabaw sa mga mananap: ang tanan nga abug sa yuta nahimo nga mga kuto sa tibook nga yuta sa Egipto. ^18Ug ang mga mago mibuhat usab uban ang ilang mga lamat sa pagpatungha ug mga kuto, apan sila wala makahimo. Ug dihay mga kuto sa ibabaw sa tawo ug ibabaw sa mananap. ^19Unya ang mga mago miingon kang Faraon: Kini mao ang tudlo sa Dios. Ug ang kasingkasing ni Faraon migahi, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova. ^20 Ug si Jehova miingon kang Moises: Bumangon ka sayo sa buntag, ug tumindog ka sa atubangan ni Faraon; ania karon, siya moadto sa tubig, ug ingnon mo siya: Si Jehova nag-ingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila magaalagad kanako. ^21Kay kong ikaw dili motugot sa pagpalakaw sa akong katawohan, ania karon, ako magapadala ug mga duot sa mga langaw sa ibabaw nimo, ug sa ibabaw sa imong mga ulipon, ug sa ibabaw sa imong katawohan, ug sa sulod sa imong mga balay; ug ang mga balay sa mga Egiptohanon mapuno sa mga duot sa mga langaw, ug usab ang yuta nga ginapuy-an nila. ^22Ug niadtong adlawa ibulag ko ang yuta sa Gosen, diin nagapuyo ang akong katawohan, aron walay mga duot sa mga langaw nga makaadto; sa tuyo nga makaila ka nga ako mao si Jehova nga ania sa taliwala sa yuta. ^23Ug magabutang ako ug usa ka ulang sa taliwala sa akong katawohan ug sa imo. Sa pagkaugma mahitabo kini nga timaan. ^24Ug mao kini ang gibuhat ni Jehova: ug may miabut nga hilabihan nga mga duot sa mga langaw sa sulod sa balay ni Faraon, ug sa sulod sa mga balay sa iyang mga alagad, ug sa tibook nga yuta sa Egipto; ug ang yuta nadaut tungod sa mga duot sa mga langaw. ^25Ug si Faraon mitawag kang Moises, ug kang Aaron, ug miingon kanila: Lakaw kamo ug paghalad kamo sa inyong Dios dinhi sa sulod sa yuta. ^26Ug si Moises mitubag: Dili angay nga mao ang among pagabuhaton, kay magahalad kami kang Jehova nga among Dios sa gipakahugaw sa mga Egiptohanon. Ania karon, maghalad ba kami sa gipakahugaw sa mga Egiptohanon sa atubangan sa ilang mga mata ug dili ba kami unya nila pagabatoon? ^27Manlakaw kami sa totolo ka adlaw nga panaw ngadto sa kamingawan, ug maghalad kami kang Jehova nga among Dios, ingon sa iyang igasugo kanamo. ^28Ug miingon si Faraon: Ako magatugot kaninyo sa pagpalakaw aron kamo maghalad didto sa kamingawan kang Jehova nga inyong Dios, ugaling dili lamang kamo maglakaw ug halayo kaayo: pag-ampo kamo alang kanako. ^29Ug si Moises miingon: Ania karon, mogula ako gikan kanimo, ug magaampo ako kang Jehova nga ang mga duot sa mga langaw mamahawa kang Faraon, ug sa iyang mga alagad, ug sa iyang katawohan ugma: ugaling dili na si Faraon maglimbong sa dili pagtugot sa pagpalakaw sa katawohan sa paghalad kang Jehova. ^30Ug si Moises milakaw gikan kang Faraon ug miampo siya kang Jehova. ^31Ug si Jehova nagbuhat sumala sa pulong ni Moises; ug gikuha niya ang mga duot sa mga langaw gikan kang Faraon, ug sa iyang mga ulipon, ug sa iyang katawohan; walay usa nga nahabilin. ^32Apan si Faraon nagpagahi sa iyang kasingkasing niining panahona usab, ug wala siya motugot sa pagpalakaw sa katawohan. __________________________________________________________________ ^1 Unya si Jehova miingon kang Moises: Umadto ka kang Faraon, ug ingnon mo siya: Si Jehova ang Dios sa mga Hebreohanon nagaingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan, aron sila makaalagad kanako. ^2Kay kong ikaw mosuki sa pagtugot kanila sa pagpalakaw, ug magpugong pa kanila. ^3Ania karon, ang kamot ni Jehova magapaibabaw sa imong kahayupan nga anaa sa kaumahan, sa mga kabayo, mga asno, mga camello, mga vaca, ug mga carnero: moabut ang kamatay nga hilabihan gayud: ^4Ug si Jehova magahimo ug kalainan sa taliwala sa kahayupan sa Israel ug sa kahayupan sa Egipto; ug walay mamatay sa tanan nga ila sa mga anak sa Israel. ^5Ug si Jehova nagtagal ug panahon nga nagaingon: Ugma pagabuhaton ni Jehova kining butanga dinhi sa yuta. ^6Ug sa adlaw nga misunod gibuhat ni Jehova kadto ug nangamatay ang tanan nga kahayupan sa Egipto; apan sa kahayupan sa mga anak sa Israel walay usa nga namatay. ^7Ug si Faraon misugo; ug ania karon, nga sa kahayupan sa mga anak sa Israel walay usa nga namatay. Apan ang kasingkasing ni Faraon migahi ug wala niya tugoti sa pagpalakaw ang katawohan. ^8 Ug si Jehova miingon kang Moises ug kang Aaron: Kumuha kamo ug mga kinumkom nga abo gikan sa hudno, ug ipasablig ni Moises paingon sa langit sa atubangan ni Faraon: ^9Ug kini mahimong abug sa ibabaw sa tibook nga yuta sa Egipto, ug mahimo nga hubag nga mamuto nga may nana sa tagsatagsa ka tawo, ug sa mananap, sa lukop sa tibook nga yuta sa Egipto. ^10Ug mikuha sila ug abo gikan sa hudno ug mitindog sila sa atubangan ni Faraon; ug kini gisablig ni Moises paingon sa langit, ug kini nahimong usa ka hubag nga mibuto nga may nana sa ibabaw sa tawo ug sa ibabaw sa mananap. ^11Ug ang mga mago wala makahimo sa pagtindog sa atubangan ni Moises tungod sa mga hubag, kay ang mga hubag mitakboy sa mga mago, ug sa tanan nga mga Egiptohanon. ^12Ug gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon, ug siya wala magpatalinghug kanila, ingon sa gisulti ni Jehova kang Moises. ^13 Ug si Jehova miingon kang Moises: Bumangon ka sa pagsayo sa buntag, ug tumindog ka sa atubangan ni Faraon, ug ingnon mo siya: Si Jehova ang Dios sa mga Hebreohanon nagaingon niini: Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila makaalagad kanako. ^14Kay ako magapadala niining panahona sa tanan ko nga mga hampak sa ibabaw sa imong kasingkasing sa ibabaw sa imong mga alagad, ug sa ibabaw sa imong katawohan, aron mahibalo ikaw nga walay usa nga sama kanako sa tibook nga yuta. ^15Kay karon gibakyaw ko ang akong kamot ug gihampak ikaw, ug ang imong katawohan uban ang kamatay, ug ikaw gipabulag na gikan sa yuta. ^16Apan sa pagkamatuod gipapadayon ko ikaw alang niining tuyoa, aron sa pagpakita kanimo sa akong gahum, ug aron ang akong ngalan igasangyaw sa tibook nga yuta. ^17Nagpahataas ba ikaw gihapon sa imong kaugalingon batok sa akong katawohan, nga dili mo sila pagatugotan sa pagpalakaw? ^18Ania karon, ugma niining taknaa magapaulan ako ug hilabihan ka bug-at nga ulan-nga-yelo nga wala pa gayud mahitabo sa Egipto sukad sa adlaw sa iyang pagkatukod hangtud karon. ^19Busa karon, magsugo ka, sa pagpahipus sa imong kahayupan, ug sa tanan nga imo nga anaa sa kaumahan; kay ang tagsatagsa ka tawo kun mananap nga makaplagan diha sa uma, ug dili mahipus sa balay ang nga ulan-nga-yelo magabundak sa ibabaw niya, ug mamatay siya. ^20Siya nga nahadlok sa pulong ni Jehova sa kinataliwad-an sa mga sulogoon ni Faraon, nagpakalagiw sa iyang mga binatonan ug sa iyang kahayupan ngadto sa mga balay: ^21Ug siya nga wala magtagad sa pulong ni Jehova, nagpasagad sa iyang mga binatonan ug sa iyang kahayupan sa uma. ^22 Ug si Jehova miingon kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot ngadto sa langit aron moabut ang ulan-nga-yelo sa tibook nga yuta sa Egipto, sa ibabaw sa mga tawo, ug sa ibabaw sa kamananapan, ug sa ibabaw sa tanan nga balili, sa tibook nga yuta sa Egipto. ^23Ug gituy-od ni Moises ang iyang sungkod ngadto sa langit, ug gipadalogdog ni Jehova, ug gipaulan ug ulan-nga-yelo ug ang kalayo midalagan ngadto sa yuta: ug gipaulan ni Jehova ug ulan-nga-yelo sa ibabaw sa yuta sa Egipto. ^24Busa, dihay ulan-nga-yelo ug kalayo nga nasagol sa ulan-nga-yelo, nga hilabihan ka daku nga wala pa gayud ing ingon sa tibook nga yuta sa Egipto sukad kini nahimong nasud. ^25Ug ang ulan-nga-yelo mihampak sa tibook nga yuta sa Egipto sa tanan nga diha sa kaumahan, sa mga tawo ug usab sa mga mananap; ug ang ulan-nga-yelo mihampak sa tanan nga balili sa kaumahan, ug mibali sa tanan nga mga kahoy sa yuta. ^26Sa yuta lamang sa Gosen diin nanagpuyo ang mga anak sa Israel walay ulan-nga-yelo. ^27Ug si Faraon nagsugo sa pagpatawag kang Moises ug kang Aaron, ug miingon kanila: Nakasala ako niining panahona. Si Jehova matarung, ug ako ug ang akong katawohan mga dautan. ^28Pag-ampo kamo kang Jehova; kay igo na kining dagkung mga dalogdog ug ulan-nga-yelo; ug ako magatugot sa pagpalakaw kaninyo, ug kamo dili na magapabilin dinhi . ^29Ug si Moises miingon kaniya: Sa labing madali nga ako makagula sa lungsod, pagatuy-oron ko ang akong mga kamot ngadto kang Jehova; ug ang mga dalogdog moundang, ug wala nay ulan-nga-yelo; aron masayud ka nga ang yuta iya ni Jehova. ^30Apan mahatungod kanimo, ug sa imong mga alagad, nahibalo ako nga dili pa kamo mahadlok kang Jehova nga Dios. ^31Ang lino ug ang cebada gipoo, kay ang cebada nagauhay na ug ang lino nagabulak. ^32Apan ang trigo ug ang senteno wala pagpohoa, kay sila wala patuboa. ^33Ug si Moises migula sa ciudad gikan kang Faraon, ug gituy-od niya ang iyang mga kamot ngadto kang Jehova, ug ang mga dalogdog ug ang ulan-nga-yelo, miundang ug ang ulan wala na ibubo sa ibabaw sa yuta. ^34Ug sa pagtan-aw ni Faraon nga ang ulan, ug ang ulan-nga-yelo, ug ang mga dalogdog miundang, siya nagpakasala paglabi, ug nagpatig-a sa iyang kasingkasing, siya ug ang iyang mga alagad. ^35Ug ang kasingkasing ni Faraon mitig-a, ug siya wala motugot sa pagpalakaw sa mga anak sa Israel, ingon sa gisulti ni Jehova pinaagi kang Moises. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova miingon kang Moises: Umadto ka kang Faraon, ay akong gipatig-a ang iyang kasingkasing, ug ang kasingkasing sa iyang mga alagad aron sa paghatag sa taliwala kanila niining akong mga ilhanan. ^2Ug aron makasugilon ka sa mga igdulungog sa imong mga anak nila lalake ug sa imong mga apo sa mga butang nga gibuhat ko sa Egipto, ug sa akong mga ilhanan nga gibuhat ko sa taliwala nila, aron manghibalo kamo nga ako mao si Jehova. ^3Ug miadto si Moises ug si Aaron kang Faraon, ug miingon sila kaniya: Si Jehova ang Dios sa mga Hebreohanon nag-ingon niini. Unsa ba ang kadugayon nga magadumili ka sa pagpaubos sa atubangan ko? Tugoti sa pagpalakaw ang akong katawohan aron sila magaalagad kanako. ^4Kay kong magdumili ikaw sa pagtugot kanila sa pagpalakaw, ania karon, ako magapadala ugma ug dulon sa imong mga utlanan. ^5Ug magalukop sila sa nawong sa yuta, sa pagkaagi nga ang usa ka tawo dili arang makita sa yuta; ug magakaon sila sa nahabilin niadtong nakagawas nga nahabilin kaninyo sa ulan-nga-yelo; ug magakaon sa tanan nga kahoy nga nagatubo alang kaninyo diha sa kapatagan: ^6Ug pagapun-on nila ang imong mga balay, ug ang mga balay sa tanan mo nga mga alagad, ug ang mga balay sa tanan nga mga Egiptohanon, nga wala pa gayud hikit-i sa imong mga ginikanan, bisan sa imong mga apohan sukad nga sila dinhi sa ibabaw sa yuta hangtud karon. Ug mipauli siya ug mibulag kang Faraon. ^7Unya ang mga alagad ni Faron miingon kaniya: Hangtud anus-a pa ba kining katawohan mahimo nga usa ka bitik alang kanato? palakta kining mga tawohana aron mag-alagad sila kang Jehova nga ilang Dios; wala pa ba ikaw mahibalo nga ang Egipto nalaglag na? ^8Ug si Moises ug si Aaron gipatawag pag-usab ni Faraon, ug siya miingon kanila: Panlakaw kamo, mag-alagad kamo kang Jehova nga inyong Dios. Apan kinsa ba sila nga magapanlakaw? ^9Ug si Moises mitubag: Manlakaw kami uban ang among mga bata, ug uban ang among mga tigulang; uban ang among mga anak nga lalake ug uban ang among mga anak nga babaye: uban ang among mga panon sa carnero, ug uban ang among mga vaca manlakaw kami; kay kinahanglan kami maghimo ug fiesta alang kang Jehova. ^10Ug siya miingon kanila: Hinaut unta nga si Jehova magauban kaninyo ingon nga ako magatugot kaninyo sa pagpalakaw ug sa inyong mga bata: tan-awa ninyo kay may kadautan sa atubangan ninyo. ^11Dili unta mahitabo kini: panlakaw kamo karon, kamong mga lalake, ug mag-alagad kamo kang Jehova: kay kana mao ang inyong tinguha. Ug gipapahawa sila gikan sa atubangan ni Faraon. ^12 Unya si Jehova miingon kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot sa ibabaw sa yuta sa Egipto sa pagpatungha sa mga dulon aron mosaka sa ibabaw sa kayutaan sa Egipto, ug pagakan-on nila ang tanang mga tanum nga nahabilin sa ulan-nga-yelo. ^13Ug gituy-od ni Moises ang iyang sungkod sa ibabaw sa yuta sa Egipto ug si Jehova mingpadala ug usa ka hangin sa sidlakan sa ibabaw sa kayutaan niadtong tibook adlaw, ug niadtong tibook gabii; ug sa pagkabuntag na ang hangin sa sidlakan nagdala ug mga dulon: ^14Ug ang mga dulon miulbo sa ibabaw sa tibook nga yuta sa Egipto, ug mipahaluna sa tanan nga mga utlanan sa Egipto; hilabihan gayud ang pagkadaghan nila: 3 sa wala pa sila, wala gayud ing mga dulon nga ingon niini, bisan sa ulahi wala nay makaingon niini. ^15Kay sila mitabon sa nawong sa tibook nga yuta, ug ingon nga mingitngit ang yuta, ug gikaon nila ang tanan nga balili sa yuta, ug ang tanan nga bunga sa mga kahoy nga gibilin sa ulan-nga-yelo, ug walay nahabilin nga butang lunhaw, bisan sa mga kahoy, bisan sa mga balili sa kapatagan sa tibook nga yuta sa Egipto. ^16Unya si Faraon nagpatawag sa madali kang Moises ug kang Aaron ug siya miingon: Nakasala ako batok kang Jehova nga inyong Dios, ug batok kaninyo. ^17Busa karon, pasayloa, nagapangaliyupo ako kanimo nga pasayloon mo ang akong sala niining makausa na lamang, ug mag-ampo kamo kang Jehova nga inyong Dios nga kuhaon gikan kanako kini na lamang nga kamatayona. ^18Ug mipahawa siya gikan kang Faraon ug nag-ampo kang Jehova. ^19Ug gipabalik ni Jehova ang usa ka hangin gikan sa kasaladpan, nga mikuha sa mga dulon, ug miabog kanila sa Dagat nga Mapula: ug walay mipabilin nga usa ka dulon sa tanan nga utlanan sa Egipto. ^20Apan gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon, ug wala niya palakta ang mga anak sa Israel. ^21 Ug miingon si Jehova kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot paingon sa langit, aron adunay kangitgit sa ibabaw sa yuta sa Egipto, bisan ang kangitngit nga daw mahikap. ^22Ug gituy-od ni Moises ang iyang kamot paingon sa langit, ug dihay usa ka mabagang kangitngit sa tibook nga yuta sa Egipto sulod sa totolo ka adlaw. ^23Sila wala magkinit-anay ang usa ug usa, walay bisan kinsa nga mitindog gikan sa iyang dapit sa totolo ka adlaw; apan ang tanang mga anak sa Israel dihay kahayag sa ilang kahayag sa ilang mga puloy-anan. ^24Unya si Faraon nagpatawag kang Moises, ug miingon: Panlakaw kamo, ug mag-alagad kamo kang Jehova; ugaling ibilin lamang ang inyong mga carnero ug ang inyong mga vaca; paadtoa usab ang inyong mga bata uban kaninyo. ^25Ug si Moises mitubag: Ikaw usab kinahanglan maghatag sa among mga kamot ug mga halad, ug mga halad-nga-sinunog, nga igahalad namo kang Jehova nga among Dios. ^26Ang among kahayupan magauban usab kanamo; walay mahabilin bisan usa ka koko; kay kanila magkuha kami sa among pag-alagad kang Jehova nga among Dios; ug kami wala mahibalo kong uban sa unsang butanga kinahanglan kami mag-alagad kang Jehova, hangtud nga mahiabut kami didto. ^27Apan gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon, ug wala siya motugot kanila sa pagpalakaw. ^28Ug si Faraon miingon kaniya: Pahawa ka kanako: magbantay ka sa imong kaugalingon nga dili ka na makakita sa akong nawong, kay sa adlaw nga makakita ka sa akong nawong, mamatay ka. ^29Ug si Moises mitubag: Maayo ang giingon mo: Dili na ako motan-aw pag-usab sa imong nawong. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova miingon kang Moises: Usa pa ka hampak igapadala ko sa ibabaw ni Faraon, ug sa ibbaw sa Egipto; sa human niana siya magatugot kaninyo sa pagpalakaw gikan dinhi; sa dihanig magatugot na siya sa pagpalakaw kaninyo, sa walay duhaduha igasalikway gayud kamo niya dinhi nga tanan. ^2Sultihi karon ang katawohan, ug papangayosao sila ang tagsatagsa ka lalake sa iyang silingan nga lalake, ug ang tagsatagsa ka babaye sa iyang silingan nga babaye, ug mga alahas nga salapi ug mga alahas nga bulawan. ^3Ug si Jehova mihatag sa katawohan ug kahimut-an sa atwubangan sa mga mata sa Egiptohanon. Labut pa si Moises mao ang daku uyamut nga tawo sa yuta sa Egipto, sa mga mata sa mga alagad ni Faraon, ug sa mga mata sa katawohan. ^4 Ug si Moises miingon: Mao kini ang ginaingon ni Jehova: Sa may tungang gabii molakaw ako sa taliwala sa Egipto; ^5Ug ang tanan nga panganay sa yuta sa Egipto mangamatay, gikan sa panganay ni Faraon, ng nagalingkod sa iyang trono, hangtud sa panganay sa ulipon nga babaye nga anaa sa likod sa galingan; ug ang tanan nga panganay sa kahayupan. ^6Ug moabut ang dakung pagtu-aw sa tibook nga yuta sa Egipto, nga ang ingon niini wala pa gayud mahitabo, ni aduna pay ingon niini nga mahitabo. ^7Apan batok sa kang bisan kinisa sa mga anak sa Israel walay bisan usa ka iro nga magalihok sa iyang dila bisan batok s tawo, kun sa nanananp; aron kamo masayud nga si Jehova nagabuhat ug kalainan sa taliwala sa mga Egiptohanon ug sa mga Israelihanon. ^8Ug tanan kining imong mga alagad manglugsong nganhi kanako, ug magayukbo sila sa atubangan ko nga magaingon: Lumakaw ka, ug ang tanang katawohan nga nagasunod kanimo. Ug sa human niini ako molakaw. Ug sa mainit nga kasuko milakaw siya gikan kang Faraon. ^9Ug si Jehova miingon kang Moises: Si Faraon dili magapatalinghug kaninyo, aron ang akong mga katingalaban pagapadaghanon sa yuta sa Egipto. ^10Ug si Moises sug si Aaron nagbuhat niining tanan nga mga kahibulongan sa atubangan ni Faraon: ug si Jehova nagpagahi sa kasingkasing ni Faraon, ug wala siya magpalakaw sa mga anak sa Israel sa gawas sa iyang yuta. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron sa yuta sa Egipto nga nagaingon; ^2Kining bulana mamahimo nga sinugdan sa mga bulan alang kaninyo; mamihimo alang kaninyo nga unang bulan sa tuig. ^3Magsulti kamo s atibook nga katilingban sa Israel nga magaingon: Sa ikapulo niining bulana sila magakuha ang tagsatagsa ug usa ka nating carnero sumala sa gidaghanon sa mga panimalay sa ilang mga amahan, usa ka nating carnero alang sa usa ka panimalay. ^4Ug kong ang panimalay diriyut da nga dili makahurot sa pagkaon sa usa ka nating carnero, unya mokuha siya ug ang iyang nsilingan nga sunod sa iyang balay ug usa ka book, sumala sa gidaghanon sa mga tawo; ang tagsatagsa ingon sa iyang makaon mao ang iyang paghimo sa pag-isip sa nating carnero. ^5Ang inyong nating carnero, mao ang walay ikasaway, lake, usa ka tuig ang panouigon: pagakuhaon ninyo kini gikan sa mga carnero kun sa mga kanding: ^6Ug pagatipigan ninyo kini hangtud sa adlaw nga ikapulo ug upat sa maong bulan; ang tibook nga katilingban sa katawohan sa Israel magaihaw niini sa hapon. ^7Ug magakuha sila sa dugo ug igabutang nila kini sa duruha ka haligi ug sa balabag sa pultahan sa mga balay diin sila magakaon niini. ^8Ug niadtong gabhiona magakaon sila sa unod nga siniugba sa kalayo, ug mga tinapay nga walay levadura: uban sa mga utanon nga mapait magakaon sila niini. ^9Dili kamo magakaon niini nga hilaw, dili usab linoto sa tubig, kondili sinugba sa kalayo; ang iyang ulo uban ang iyang mga tiil ug ang iyang sulod sa ginhawaan. ^10Ug dili kamo magbilin bisan unsa niini hantud sa butag; apan kadto nga mahabilin niini hangtud sa buntag, sunogon ninyo sa kalayo. ^11Ug mao kini ang pagkaon ninyo kaniya: nga binaksan ang inyong mga hawak, ang inyong mga sapin sa inyong mga tiil, ug ang inyong mga sungkod sa inyong mga kamot; ug magakaon kamo kaniya sa madali gayud: mao kana ang Pasko ni Jehova. ^12Kay molakaw ako niadtong gabhiona latas sa yuta sa Egipto, ug patyon ko ang tanan nga panganay sa yuta sa Egipto, tawo ug mananap usab: uga magahukom ako batok sa tanan nga mga dios sa Egipto, Ako mao si Jehova. ^13Ug ang dugo timaan sa mga balay diin kamo magapuyo; ug kong makita ko ang dugo molabay ako sa ibabaw kaninyo, ug walay kamatay nga moabut kaninyo s diha nga patyon ko ang mga panganay sa yuta sa Egipto. ^14Ug kining adlawa mahimong usa ka handumanan alang kaninyo, ug pagasaulogon ninyo ingon nga fiesta kang Jehova: ngadto sa inyong kaliwatan pagasaulogon oninyo kini nga usa ka fiesta pinaagi sa usa ka tulomanon nga walay katapusan. ^15Pito ka adlaw magakaon kamo ug mga tinapay nga awalay levadura; bisan sa unang adlaw ipahilayo ang levadura sa inyong mga balay; kay bisan kinsa nga mokaon ug sinaktan sa levadura sukad sa nahauna nga adlaw hangtud sa ikapito, kadto nga kalaga pagaputlon gikan sa Israel. ^16Ug sa nahauna nga adlaw adunay balaan nga pagkatigum kaninyo, ug ingon usab sa ikapito ka adlaw adunay usa ka b alaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga hulobaton nga pagabuhaton diha kanila, gawas kana nga kinahanglan pagakan-on sa tagsatagsa ka tawo, mao lamang ang mahimo sa pagbuhat ninyo. ^17Ug pagabantayan ninyo ang fiesta sa tinapay nga walay levadura, kay niining maong adlaw gikuha ko ang inyong mga panon gikan sa yuta Egipto: busa pagasaulogon ninyo kining adlawa sa tanan ninyong kaliwatan pinaagi sa usa ka tulomanon nga walay katapusan. ^18Sa nahaunang bulan, sa ikapulo ug upat ka adlaw sa bulan, sa hapon, managpangaon kamo ug mga tinapay nga walay levadura, hangtud sa hapon sa adlaw nga ika kalohaan ug usa sa bulan. ^19Sa pito ka adlaw kinahanglan nga walay hikaplagan nga levadura sa inyong mga balay, kay bisan kinsa nga magkaon niadtong sinaktan sa levadura, bisan siya dumuloong kun natawo sa yuta, kanang kalaga pagaputlon gikan sa katilingban sa Israel, ^20Walay bisan unsa nga butang nga sinaktan ug levadura nga pagakan-on ninyo; sa tanan ninyo nga mga puloy-anan managpangaon kamo ug mga tinapay nga walay levadura. ^21 Unya si Moises mitawag sa tsanan nga mga anciano sa Israel, ug miingon siya kanila: Panlakaw kamo, ug pagkuha ug mga nating carnero sumala sa gidaghanon sa inyong mga panimalay, ug patyon ninyo ang Pasko. ^22Ug magkupot kamo ug usa ka hugpong nga hisopo, ug ituslob ninyo kini sa dugo sa usa ka sudlanan ug hampakon ninyo ang balabag ug ang duruha ka haligi sa dugo nga anaa sa sudlanan; ug walay bisan kinsa kaninyo nga magaggula sa mga pultahan sa iyang balay hangtud sa buntag. ^23Kay si Jehova moagi sa pagpatay sa mga Egiptohanon; ug sa makita niya ang dugo sa balabag ug sa duruha ka haligi. si Jehova molabay sa pultahan, ug dili siya magatugot sa maglalaglag nga nga magasulod sa inyong balay sa patay kaninyo. ^24Ug pagabantayan ninyo kini nga butangan ingon nga usa ka tulomanon kaninyo ug sa inyong mga anak nga lalake nga walay katapusan. ^25Ug mahatabo, nga sa mosulod kamo sa yuta nga igahatag ni Jehova kaninyo sumala sa iyang gisaad, pagasaulogon ninyo kini nga tulomanon. ^26Ug mahatabo, nga sa magaingon kaninyo ang inyong mga anak: Unsa ba ang inyong gipasabut niining tulomanona? ^27Kamo managpanubag: Mao kini ang halad sa Pasko ni Jehova nga milabay ibabaw sa mgsa balay sa mga anak sa Israel didto sa Egipto, sa pagpamatay niya sa mga Egiptohanon, ug ang pagluwas niya sa among mga balay. Unya ang katawohan miduko ug misimba. ^28Ug ang mga anak sa Israel nanlakaw, ug nanagbuhat sa ingon; sumala sa gisugo ni Jehova kang Moises ug kang Aaron, mao ang ilang gibuhat. ^29 Ug nahitabo sa tungang gabii nga si Jehova mipatay sa tanan nga panganay sa yuta sa Egipto, gikan sa panganay ni Faraon nga naglingkod sa iyang trono hangtud sa panganay sa bihag nga anaa sa bilanggoan, ug sa tanan nga panganay sa kahayupan. ^30Ug mibangon niadtong gabhiona si Faraon, siya ug ang tanan gna mga alagad niya, ug ang tanan gna mga Egiptohanon; ug dihay usa ka dakung pagminatay sa Egipto, kay walay balay nga didto nga walay usa nga namatay. ^31Ug gipatawag niya si Moises ug si Aaron sa gabii ug miingon siya kanila: Bumangon kamo, mamahawa kamo gikan sa taliwala sa akong katawohoan, kamo ug ang mga anak sa Israel, ug panlakaw kamo ug pag-alagad kamo kang Jehova, ingon sa inyong gisulti. ^32Dad-a usab ninyo ang inyong mga carnero, ug ang inyong mga vaca, ingon sa inyong gisulti, ug panlakaw kamo; ug panalangini usab ako ninyo. ^33Ug ang mga Egiptohanon nagpilit sa katawohan aron sa madali manggula sila sa yuta; kay sila nanag-ingon: Kami mangamatay nga tanan. ^34Ug ang katawohan nanagbitbit sa ilang kinumot nga wala pa masahi ug levadura, ang ilang mga pasungan nga masahan giputos sa ilang mga habol sa ibabaw sa ilang mga abaga. ^35Ug ang gma anak sa Israel nagbuhat sumala sa pulong ni Moises, nga nagapangayo sa Egiptohanon ug mga alahas nga salapi ug mga alahas nga bulawan, ug mga bisti. ^36Ug si Jehova naghatag ug kahamut-an sa sa katawohan sa atwubangan sa mga Egiptohaonon, sa ingon gna gihatagan sila kutob sa ilang gipangayo kanila. Ug ang mga Egiptohanon ilang giagawan. ^37 Ug ang mga anak sa Israel mingpanaw gikan sa Rameses padulong sa Succoth, nga may unom ka gatus ka libo nga mga lalake ang nanaglakaw, gawas sa mga bata. ^38Ug mipanaw usab uban kanila ang nagakasagul nga panon sa katawohan, ug mga carnero, ug kahayupan gna hilabihan sa daghan. ^39Ug nagluto sila ug mga tinapay nga walay levadura sa kinumot nga ilang gidala gikan sa Egiptol; kay kini wala hisakti ug levadura, tungod kay gihinginlan sila sa Egipto, ug wala sila makahimo sa paglangan, ni sa paghikay bisan unsang makaon. ^40Karon, ang panahon nga ang mga anak sa Israel mipuyo sa Egipto, upat ka gatus ug katloan ka tuig.. ^41Ug nahitabo sa katapusan sa upat ka gatus ug katloan ka tuig, bisan sa maong adlaw nahitabo nga ang tanan nga mga panon ni Jehova migula gikan sa yuta sa Egipto. ^42Maoy gabii kini nga pagamahalon alang kang Jehova, tungod sa pagkuha kanila gikan sa yuta sa Egipto. Kini mao ang gabii ni Jehova nga kinahanglan pagabantayan gayud sa tanan nga mga anak sa Israel ug ngadto sa tanan sa ilang mga kaliwatan. ^43 Ug si Jehova miingon kang Moises ug kang Aaron: Kini mao ang tulomanon sa Pasko. Walay bisan kinsa nga dumuloong nga magakaon gikan kaniya. ^44Apan ang tagsatagsa ka alagad sa tawo, nga pinalit ug salapi, magakaon gikan kaniya sa human mo siya macircuncidahi. ^45Ang dumuloong ug ang sinuholan dili magakaon gikan kaniya. ^46Sa usa ka balay adto kini pagakan-a, ug dili ma magdala bisan diyutay sa unod ngadto sa gsawas asa balay, ni magdugmok ka sa iyang bukog. ^47Ang tibook nga katilingban sa Israel magabantay niini. ^48Ug diha, nga ang usa ka dumuloong mopuyo uban kanimo, ug buot siya magsaulog sa Pasko kang Jehova, pagcircuncidahan ang iyang tanan nga lalake ug unya paduola siya ug pasauloga niana, ug mahimo siya nga ingon sa usa nga natawo sa maong yuta; apan walay bisan kinsa nga dili cinicuncidahan nga makakaon gikan niini. ^49Usa ka kasugoan mahimo nga alang sa natawo sa yuta, ug alang sa dumuloong nga moabut sa taliwala ninyo. ^50Mao kini ang gibuhat sa tanan nga mga anak sa Israel; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises ug kang Aaron, mao usab ang gibuhat nila. ^51Ug nahitabo niadtong maong adlalw gikuha n Jehova ang mga anak sa Israel gikan sa yuta sa Egipto ingon soa ilang mga panon. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises nga nagaingon: ^2Magbalaan kanako ang tanan nga panganay, bisan unsa nga magabuka sa taguangkan sa taliwa sa mga anak sa Israel, maingon man sa tawo mao usab sa mananap: kana ako man. ^3Ug si Moises miingon sa katawohan: Hinumdumi ninyo kining adlawa, nga niini mipahawa kamo gikan sa Egipto, sa balay sa pagkaulipon; kay si Jehova mikuha kaninyo gikan niining dapita pinaagi sa kamot nga kusgan: busa ayaw kamo pagkaon sa tinapay nga may levadura. ^4Niining adlawa nanggula kamo sa bulan nga Abib: ^5Ug mahitabo, nga sa pagpasulod ni Jehova kaninyo sa yuta sa mga Canaanhon, ug sa mga Hetehanon, ug sa mga Amorehanon, ug sa mga Hebehanon, ug sa mga Jebusehanon, nga gipanumpaan niya sa inyong mga ginikanan nga iyang igahatag kaninyo, kadtong usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, nga magasaulog kamo niini nga pag-alagad niining bulana: ^6Pito ka adlaw magakaon ka sa tinapay nga walay levadura, ug sa ikapito ka adlaw mao ang fiesta alang kang Jehova. ^7Tinapay nga walay levadura maoy pagakan-on sulod sa pito ka adlaw; ug walay tinapay nga may levadura nga makita diha kanimo, ni levadura makita diha kanimo sa tanan mo nga mga utlanan. ^8Ug magsugilon ka niadtong adlawa sa imong anak nga lalake nga magaingon: Kini gibuhat tungod niadto nga gibuhat ni Jehova kanako, sa migula ako gikan sa Egipto. ^9Ug kini mahimo kanimo nga usa ka ilhanan sa ibabaw sa imong kamot ug usa ka handumanan sa atubangan sa imong mga mata, aron ang Kasugoan ni Jehova anha sa imong baba; kay tungod sa kamot nga kusgan gikuha ka ni Jehova gikan sa Egipto. ^10Busa, ikaw magabantay niini nga tulomanon sa iyang panahon sa tuigtuig. ^11 Ug sa pagpasulod ni Jehova kanimo sa yuta sa mga Canaanhon, ingon sa iyang gipanumpa kanimo ug sa imong mga ginikanan, ug sa magahatag siya niana kanimo, ^12Pagalainon mo alang kang Jehova ang tanan nga magbuka sa taguangkan; ug ang tanan nga una nga magabuka sa taguangkan sa imong mga mananap; ang mga lake iya kang Jehova. ^13Ug sa tanan nga panganay sa asno ang usa ka book nga nating carnero mao ang igalukat mo; ug kondili ka magalukat niini, nan punggutan mo kini sa liog: ug sa tanan nga panganay sa tawo sa taliwala sa imong mga anak magatubos ikaw. ^149 Ug kong sa panahong umalabut mangutana kanimo ang imong anak nga lalake nga magaingon: Unsa ba kini? Magaingon ikaw kaniya: Pinaagi sa kusog sa kamot, si Jehova nagkuha kanato gikan sa Egipto, sa balay sa pagkaulipon. ^15Ug nahitabo nga si Faraon sa halus motugot kanamo sa pagpalakaw, si Jehova nagpatay sa tanan nga panganay sa yuta sa Egipto, gikan sa panganay sa tawo hangtud sa panganay sa kahayupan; busa ako nagahalad alang kang Jehova sa tanan nga panganay nga lake; apan ang tanan nga panganay sa akong mga anak gitubos ko. ^16Ug kini mahimo alang kanimo nga usa ka timaan sa ibabaw sa imong kamot, ug ingon nga mga ilhanan sa taliwala sa imong mga mata; tungod kay si Jehova mao ang nagkuha kanato gikan sa Egipto pinaagi sa kamot nga kusgan. ^17 Ug nahitabo nga sa mitugot si Faraon sa pagpalakaw sa katawohan, ang Dios wala magdala kanila sa dalan sa yuta sa mga Filistehanon, bisan tuod kadto maoy duol; kay ang Dios nag-ingon: ingali unya ug magbasul ang katawohan kong makakita sila ug gubat, ug mamalik sila ngadto sa Egipto. ^18Apan gimandoan sa Dios ang katawohan sa paglibot pinaagi sa kamingawan duol sa dagat nga Mapula. Ug mitungas nga may mga hinagiban ang mga anak sa Israel gawas sa Egipto. ^19Gikuha ni Moises uban kaniya ang mga bukog ni Jose: kay nakigpanumpa siya sa mga anak sa Israel nga nagaingon: Ang Dios sa pagkamatuod magadu-aw kaninyo, ug pagadad-on ninyo ang akong mga bukog gikan dinhi kauban ninyo. ^20Ug migikan sila sa Sucoth, ug napahamutang sila sa Etham sa daplin sa kamingawan. ^21Ug si Jehova milakaw nga nag-una kanila sa adlaw pinaagi sa usa ka haligi nga panganod aron sa pagmando kanila sa dalan, ug sa kagabhion pinaagi sa usa ka panganod nga kalayo sa pag-iwag kanila aron sila makalakaw sa adlaw ug sa gabii. ^22Wala mobulag sa pag-una sa katawohan ang haligi nga panganod sa adlaw, ug ang panganod nga kalayo sa gabii. __________________________________________________________________ ^1 Ug nagsulti si Jehova kang Moises nga nagaingon: ^2Sultihan mo ang mga anak sa Israel nga managbalik sila, ug ipahamutang nila ang ilang campo sa dili pa moabut sa Pihahirot, sa taliwala sa Migdol ug sa dagat dapit sa Baal-sepon: sa atubangan niini ipahamutang ninyo ang campo sa haduol sa dagat. ^3Ug si Faraon magaingon mahatungod sa mga anak sa Israel: Nalit-ag sila sa yuta, ang kamingawan naglukob kanila. ^4Ug pagapagahion ko ang kasingkasing ni Faraon ug iyang apason sila; ug pagahimayaon ako ni Faraon ug sa tanan niya nga kasundalohan, ug manghibalo ang mga Egiptohanon nga ako mao si Jehova. Ug sila nagbuhat sa ingon. ^5Ug gipahibalo ang hari sa Egipto nga ang katawohan mikalagiw: ug ang kasingkasing ni Faraon ug ang sa iyang mga alagad mibalik batok sa katawohan, ug miingon sila: Unsa kining atong gibuhat nga gitugotan ta ang pagpalakaw sa Israel aron nga dili sila kanato magaalagad? ^6Ug giandam niya ang iyang carro, ug gidala niya uban kaniya ang iyang katawohan: ^7Ug gidala niya ang unom ka gatus ka carro nga pinili ug ang tanan nga mga carro sa Egipto, ug ang mga pangulo sa ibabaw nilang tanan. ^8Ug gipagahi ni Jehova ang kasingkasing ni Faraon nga hari sa Egipto, ug giapas niya ang mga anak sa Israel, kay ang mga anak sa Israel nanggikan nga adunay kamot nga gamhanan. ^9Ug giapas sila sa mga Egiptohanon, uban ang tanan nga mga kabayo ug mga carro ni Faraon, ug ang iyang katawohan nga nagakabayo, ug ang iyang kasundalohan, ug sila hing-abutan nila nga nagpahamutang sa campo nga haduol sa dagat, sa luyo sa Pihahirot, sa wala pa moabut sa Baal-sepon. ^10 Ug sa paghiduol ni Faraon, ang mga anak sa Israel nanagyahat sa ilang mga mata, ug ania karon, ang mga Egiptohanon nanagsunod kanila; ug nangahadlok sila pag-ayo, ug nanagtu-aw ang mga anak sa Israel kang Jehova. ^11Ug miingon sila kang Moises: Tungod ba kay walay mga lubnganan sa Egipto, gikuha mo kami aron nga mangamatay kami sa kamingawan? Ngano ba nga nagbuhat ka sa ingon niini kanamo, nga gikuha mo kami sa Egipto? ^12Dili ba kini mao nga ginasulti namo kanimo sa Egipto nga nagaingon: Pasagdi lamang kami nga magaalagad sa mga Egiptohanon? Kay labing maayo pa kanamo ang pagalagad sa mga Egiptohanon, kay sa mangamatay kami sa kamingawan. ^13Ug si Moises miingon sa katawohan: Ayaw kahadlok; dili kamo maglihok, ug tan-awa ninyo ang kaluwasan ni Jehova, nga iyang pagabuhaton karon kaninyo; kay ang mga Egiptohanon nga inyong hikit-an karon, dili na ninyo hikit-an hangtud sa kahangturan. ^14Si Jehova makig-away alang kaninyo, ug maghilum kamo. ^15 Unya si Jehova miingon kang Moises: Ngano ba nga nagatu-aw ikaw kanako? ingna ang mga anak sa Israel nga magapadayon sila: ^16Ug bakyawon mo ang imong sungkod, ug ituy-od mo ang imong kamot sa ibabaw sa dagat ug iwayon mo kini, ug magasulod ang mga anak sa Israel sa taliwala sa dagat sa yuta nga mamala. ^17Ug ako, ania karon, akong pagagahion ang mga kasingkasing sa mga Egiptohanon, ug sila moapas kanila ug ako pagahimayaon ni Faraon, ug sa tibook niya nga kasundalohan, ug sa iyang mga carro, ug sa iyang mga magkakabayo; ^18Ug manghibalo ang mga Egiptohanon nga ako mao si Jehova, sa pagahimayaon ako ni Faraon, sa iyang mga carro, ug sa iyang mga magkakabayo. ^19Ug ang manolonda sa Dios nga nagalakaw sa atubangan sa campo sa Israel, mibalhin gikan sa ilang atubangan ug miadto sa ilang likod; ug ang haligi nga panganod, mibalhin gikan sa ilang atubangan, ug napahamutang sa ilang likod. ^20Ug kini miadto sa tunga-tunga sa campo sa mga Egiptohanon ug sa Israel; ug didto miadto ang dagum ug ang kangitngit, apan naghayag sa Israel sa kagabhion: ug ang usa wala moduol sa usa sa tibook nga gabii. ^21 Ug gituy-od ni Moises ang iyang kamot sa ibabaw sa dagat ug gibuhat ni Jehova ang pagpa-iway sa dagat pinaagi sa kakusog sa hangin sa silangan sa tibook niadtong gabhiona, ug nahimo ang dagat nga yutang mamala ug ang mga tubig nabahin. ^22Ug ang mga anak sa Israel misulod sa taliwala sa dagat sa yutang mamala, ug nangahimo ang mga tubig nga ingon sa paril sa ilang too ug sa ilang wala: ^23Ug ming-agpas kanila ang mga Egiptohanon, nga misunod sa ulahi hangtud sa taliwala sa dagat, ang tanan nga mga kabayo ni Faraon, ug ang iyang mga carro, ug ang iyang mga magkakabayo. ^24Ug nahatabo sa pagbantay sa kabuntagon, nga gitan-aw ni Jehova ang dapit nga hingmutangan sa mga Egiptohanon gikan sa haligi nga kalayo ug sa panganod, ug gigubot niya ang dapit nga hingmutangan sa mga Egiptohanon. ^25Ug iyang gikuha ang mga ligid sa ilang mga carro, ug kini gipanglintuwad nila sa hilabihan gayud. Unya ang mga Egiptohanon miingon: Mangalagiw kita gikan sa atubangan sa Israel, kay si Jehova nagapakig-away alang kanila batok sa mga Egiptohanon. ^26Ug si Jehova miingon kang Moises: Tuy-ora ang imong kamot sa ibabaw sa dagat, aron ang mga tubig managpamalik sa ibabaw sa mga Egiptohanon, sa ibabaw sa ilang mga carro, ug sa ibabaw sa ilang mga magkakabayo. ^27Ug gituy-od ni Moises ang iyang kamot sa ibabaw sa dagat, ug ang dagat hing-ulian sa iyang kusog sa pagkabuntag, ug ang ug gilaglag ni Jehova ang mga Egiptohanon sa taliwala sa dagat. ^28Ug namalik ang mga tubig, ug mingsalanap sa mga carro ug sa mga magkakabayo, bisan sa tanan nga kasundalohan ni Faraon nga misunod sa ulahi nila sa dagat; nga walay nahabilin kanila bisan usa. ^29Apan ang mga anak sa Israel nanagpanlakaw sa ibabaw sa mamala nga yuta sa taliwala sa dagat ug ang mga tubig nangahimong ingon sa paril sa ilang too ug sa ilang wala. ^30Sa ingon niana giluwas ni Jehova ang Israel niadtong adlawa gikan sa kamot sa mga Egiptohanon; ug nakita sa Israel ang mga Egiptohanon nga mga patay sa baybayon sa dagat. ^31Ug nakita sa Israel kadtong dakung buhat nga gibuhat ni Jehova batok sa mga Egiptohanon; ug ang katawohan nahadlok kang Jehova, ug mingtoo sila kang Jehova ug kang Moises nga iyang alagad. __________________________________________________________________ ^1 Unya miawit si Moises, ug ang mga anak sa Israel, niini nga alawiton kang Jehova ug misulti sa pag-ingon: Magaawit ako kang Jehova, kay siya midaug nga mahimayaon. Ginatukmod niya sa dagat ang kabayo ug ang nagkabayo niini. ^2Si Jehova mao ang akong kaligonan ug alawiton, Ug nahimo nga akong kaluwasan: Kini mao ang akong Dios, ug ako magadalayeg kaniya: Ang Dios sa akong amahan, ug igapataas ko siya. ^3Si Jehova maoy tawo sa panggubatan; Si Jehova mao ang iyang ngalan. ^4Ang mga carro ni Faraon ug sa iyang kasundalohan gitukmod niya sa dagat. Ug ang iyang mga pinili nga mga pangulo nangalumos sa Dagat nga Mapula. ^5Ang mga kahiladman mingtabon kanila; Nangaunlod sila sa kahiladman ingon sa usa ka bato. ^6Ang Imong kamot nga too, oh Jehova mahimayaon sa gahum. Ang imong kamot nga too, Oh Jehova, nagadugmok sa kaaway. ^7Ug sa pagkadaku sa imong kagahum imong gilintuwad kadtong mingtindog batok kanimo: Gisugo mo ang imong kaligutgut, kini naglamoy kanila ingon sa mga laya nga dagami . ^8Sa huyop sa imong mga ilong mingpundok ang mga tubig, Mingtipon-og nga habog ang mga sulog ingon sa usa ka tapok; Ang mga kahiladman mitibook sa kinataliwad-an sa dagat. ^9Ang kaaway miingon: Pagalutoson ko, pagaagpason ko, pagabahin-bahinon ko ang mga inagaw, Ang akong tinguha pagatagbawon diha kanila; Pagabakyawon ko ang akong espada, ang kamot ko magalaglag kanila. ^10Gihuypan mo sila sa imong hangin, ug ang dagat milukot kanila. Minglugdang sila ingon sa tingga sa makusog nga mga tubig. ^11Kinsa man ang sama kanimo, oh Jehova, sa taliwala sa mga dios? Kinsa man ang sama kanimo, mahimayaon sa pagkabalaan, Kahaladlokan sa mga pagdayeg, magbubuhat sa mga katingalahan? ^12Gituy-od mo ang imong kamot nga too, Ang yuta milamoy kanila. ^13Ikaw sa imong mahigugmaong-kalolot nagmando niining katawohan, nga imong nabawi: Gitultulan mo sila tungod sa imong kabaskug paingon sa imong balaan nga puloy-anan. ^14Ang mga katawohan nakadungog, ug sila nangurog: Gidakup sa mga kasakit ang mga pumoluyo sa Philistia. ^15Unya ang mga pangulo sa Edom nangalisang; Ang mga tawong mabaskug sa Moab gidakup sa pagkurog. Ang tanan nga mga pumoluyo sa Canaan nangahanaw. ^16Nahulog sa ibabaw nila ang kahadlok ug kalisang; Tungod sa pagkamakagagahum sa imong bukton nangahilum sila ingon sa usa ka bato, Hangtud nga mingsaylo ang imong katawohan, Oh Jehova, Hangtud nga mingsaylo kini nga katawohan nga imong gipalit. ^17Ikaw magapasulod kanila, ug magapahamutang kanila sa bukid sa imong panulondon, Sa dapit nga imong puloy-anan nga imong gitagana, Oh Jehova; Sa balaang puloy-anan, Oh Ginoo, nga gitukod mo sa imong mga kamot. ^18Si Jehova magahari sa mga katuigan nga walay katapusan. ^19Kay ang mga kabayo ni Faraon mingsulod uban sa iyang mga carro, ug uban sa iyang mga katawohang nagakabayo ngadto sa dagat, ug gipabalik ni Jehova ang mga tubig sa dagat sa ibabaw nila; apan ang mga anak sa Israel nanagpanlakaw sa mamala nga yuta sa taliwala sa dagat. ^20Ug si Miriam, ang manalagna nga babaye, nga igsoon ni Aaron mibitbit ug gagmay nga tambol sa iyang kamot, ug ang tanang mga babaye mingsunod kaniya nga may magagmay nga mga tambol ug inubanan sa mga pagsayaw: ^21Ug si Miriam mitubag kanila. Pag-awit kamo kang Jehova, kay siya midaug nga mahimayaon; Gitukmod niya sa dagat ang kabayo ug ang nagkabayo niini. ^22 Ug ang Israel gihatud ni Moises gikan sa Dagat nga Mapula, ug milakaw sila padulong sa kamingawan sa Sur; ug nanglakaw sila ug totolo ka adlaw sa kamingawan, ug wala makakaplag ug tubig. ^23Ug sa pag-abut nila sa Mara, wala sila makahimo sa pag-inum sa mga tubig sa Mara kay kadto mga mapait; tungod niana gibutangan kini ug ngalan nga Mara. ^24Ug ang katawohan nanagbagulbol batok kang Moises, ug miingon: Unsa ba ang atong pagaimnon? ^25Ug si Moises mitu-aw kang Jehova; ug si Jehova nagpakita kaniya ug usa ka kahoy, ug gihulog niya kini sa mga tubig, ug ang mga tubig nahimong matam-is. Didto sila gihatagan niya ug usa ka tulomanon ug usa ka sulondan, ug didto iyang gisulayan sila; ^26Ug miingon siya: Kong magpatalinghug ka sa masingkamuton gayud sa tingog ni Jehova nga imong Dios, ug magabuhat ka niadtong matarung sa iyang mga mata, ug magapatalinghug sa iyang mga sugo, ug magabantay sa tanan niya nga mga tulomanon, walay bisan unsang sakita sa mga gipadala ko sa mga Egiptohanon, nga igapadala ko kanimo; kay ako mao si Jehova nga magaayo kanimo. ^27Ug miabut sila sa Elim, nga didto may napulo ug duha ka tinubdan sa tubig, ug kapitoan ka palma; ug napahamutang sila didto sa haduol sa mga tubig. __________________________________________________________________ ^1 Ug mipanaw sila gikan sa Elim, ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, mingdangat sa kamingawan sa Sin, nga diha sa tungatunga sa Elim ug sa Sinai, sa ikanapulo ug lima nga adlaw sa ikaduha nga bulan sa tapus sila mogula gikan sa yuta sa Egipto. ^2Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nanagbagulbol batok kang Moises ug batok kang Aaron didto sa kamingawan; ^3Ug ming-ingon kanila ang mga anak sa Israel: Apat hinoon namatay kami pinaagi sa kamot ni Jehova didto sa yuta sa Egipto, sa nanaglingkod kami tupad sa mga kolon sa mga unod, sa nanagpangaon kami ug tinapay sa pagkabusog; kay kami gidala ninyo dinhi niining kamingawan, aron sa pagpatay sa kagutom niining tibook nga katilingban. ^4Unya si Jehova miingon kang Moises: Ania karon, magapaulan ako ug tinapay gikan sa langit alang kaninyo; ug ang katawohan manggula ug magakuha ug igo nga bahin sa tagsa ka adlaw, aron ako makasulay kanila kong sila magalakaw ba sa akong Kasugoan, o dili. ^5Ug mahitabo nga sa ikaunom ka adlaw manag-andam sila niadtong ilang pagadad-on, ug kini mao ang pilo sa gidaghanon sa gitigum nila adlaw-adlaw. ^6Ug miingon si Moises ug si Aaron sa tanan nga mga anak sa Israel: Sa pagkagabii, nan manghibalo kamo nga si Jehova ang mikuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto; ^7Ug sa pagkabuntag, nan makakita kamo sa himaya ni Jehova; kay niana siya nagapatalinghug sa inyong mga pagbagulbol batok kang Jehova; ug, unsa ba kami, nga nanagbagulbol man kamo batok kanamo? ^8Ug miingon si Moises: Si Jehova magahatag kaninyo sa kagabhion ug unod alang sa pagkaon, ug sa kabuntagon tinapay sa pagkabusog; kay siya nakadungog sa inyong mga bagulbol nga gibagulbol ninyo batok kaniya: ug unsa ba kami? Ang mga pagbagulbol ninyo dili batok kanamo, kondili batok kang Jehova. ^9Ug miingon si Moises kang Aaron: Ingna ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel: Dumuol kamo sa atubangan ni Jehova, kay siya nakadungog sa inyong mga pagbagulbol. ^10Ug nahitabo, sa nagsulti si Aaron sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, nga mingtan-aw sila dapit sa kamingawan, ug ania karon, ang himaya ni Jehova, nagpakita didto sa panganod. ^11Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^12Ako nakadungog sa mga pagbagulbol sa mga anak sa Israel; sultihan mo sila sa pag-ingon: Sa pagkagabii magakaon kamo ug unod, ug sa pagkabuntag pagabusgon kamo sa tinapay; ug manghibalo kamo nga ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^13 Ug nahitabo sa pagkagabii, nga mingkayaw ang mga buntog, ug minghugpa sa campo, ug sa pagkabuntag naglukop ang tun-og libut sa campo. ^14Ug sa misaka ang tun-og nga naglukop sa campo , ania karon, sa ibabaw sa nawong sa kamingawan dihay usa ka butang nga diyutay ug malingin, diyutay nga ingon sa usa ka tun-og nga tibook sa ibabaw sa yuta. ^15Ug sa pagkakita niini sa mga anak sa Israel, nanag-ingon ang usa ug usa kanila: Unsa ba kini? kay sila wala makaila kong unsa kadto. Ug si Moises miingon kanila: Mao kana ang tinapay nga gihatag ni Jehova kaninyo aron pagkan-on. ^16Kini mao ang butang nga gisugo ni Jehova: Pamunit kamo niini ang tagsatagsa ingon sa iyang arang makaon: usa ka Omer sa tagsa ka tawo, sumala sa gidaghanon sa inyong mga tawo, magakuha kamo niini, ang tagsatagsa alang kanila nga atua sa iyang balong-balong. ^17Ug ang mga anak sa Israel nagbuhat sa ingon: ug nanagpamupho sila ang uban daghan, ug ang uban diriyut da : ^18Ug sa diha nga kini gitakus nila sa omer, wala kumapin ang sa nakatigum ug daghan, wala usab magkulang ang sa nakatigum ug diyutay: ang tagsatagsa nagtigum sumala sa makaon niya. ^19Ug si Moises miingon kanila: Walay bisan kinsa nga magasalin niana hangtud ugma sa buntag. ^20Apan sila wala managtuman kang Moises; kondili nga ang uban nanagsalin niana hangtud sa pagkabuntag, ug kini giulod, ug nadunot ug nasuko si Moises kanila. ^21Ug nanagpamupho sila niana matag-buntag, ang tagsatagsa ka tawo sumala sa iyang makaon: ug sa pag-init sa adlaw, natunaw kini. ^22 Ug nahitabo nga sa ikaunom ka adlaw nanagpamupho sila sa pilo sa gidaghanon sa tinapay, duruha ka omer alang sa tagsatagsa: ug ang tanan nga mga pangulo sa katilingban nangadto ug nanagsugilon kang Moises. ^23Ug siya miingon kanila: Kini mao ang giingon ni Jehova: Ugma mao ang balaan nga pagpahulay, ang adlaw nga igpapahulay ngadto kang Jehova: ang pagalutoon ninyo, lutoa ninyo karon, ug ang pagalung-agon ninyo lung-aga ninyo karon ; ug ang tanan nga makapin kaninyo, tipigan ninyo hangtud ugma sa buntag. ^24Ug ilang gitipigan kini hangtud sa pagkabuntag ingon sa gisugo ni Moises; ug kini wala madunot, walay ulod usab niini. ^25Ug miingon si Moises: Kan-a ninyo kana karon, kay karon mao ang adlaw nga igpapahulay ngadto kang Jehova: Karon dili kamo makakaplag niana sa kapatagan. ^26Sa unom ka adlaw magapamunit kamo niana; apan sa ikapito ka adlaw nga mao ang adlaw nga igpapahulay, niining adlawa dili makaplagan kini. ^27Ug nahatabo sa ikapito ka adlaw nga ang uban sa katawohan migula sa pagpamunit, ug sila wala makakaplag. ^28Ug miingon si Jehova kang Moises: Hangtud ba anus-a nga managdumili kamo sa akong mga sugo ug sa akong mga tulomanon? ^29Tan-awa ninyo, kay niana si Jehova naghatag kaninyo sa adlaw nga igpapahulay ug tungod niini siya nagahatag kaninyo sa ikaunom ka adlaw ug tinapay nga alang sa duruha ka adlaw. Magpuyo ang tagsatagsa sa iyang puloy-anan, ug walay bisan kinsa nga magagula gikan sa iyang dapit sa ikapito ka adlaw. ^30Mao nga ang katawohan mingpahulay sa ikapito ka adlaw. ^31Ug ang panimalay sa Israel naghingalan niini nga Mana; ug kini maingon sa liso sa culantro, nga maputi; ug ang iyang lami ingon sa tinapay nga manipis nga may dugos. ^32 Ug miingon si Moises: Kini mao ang gisugo ni Jehova: Pun-on ninyo ang usa ka omer niini aron pagtipigan ngadto sa inyong mga kaliwatan, aron makakita sila sa tinapay nga akong gipakaon kaninyo didto sa kamingawan, sa pagkuha ko kaninyo gikan sa yuta sa Egipto. ^33Ug miingon si Moises kang Aaron: Kumuha ka ug usa ka kolon ug sudlan mo kini ug usa ka omer nga puno sa mana, ug ibutang mo kini sa atubangan ni Jehova, aron matipigan ngadto sa inyong mga kaliwatan. ^34Ug kini gibutang ni Aaron sa atubangan sa Pagpamatuod aron kini tipigan, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^35Ug nanagpangaon ang mga anak sa Israel sa mana sulod sa kap-atan ka tuig, hangtud nga mingsulod sila sa yuta nga gipuy-an: mana ang gipangaon nila hangtud nga mingdangat sila sa mga utlanan sa yuta sa Canaan. ^36Ug ang usa ka omer mao ang ikapulo ka bahin sa epha. __________________________________________________________________ ^1 Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel mingpanaw gikan sa kamingawan sa Sin sa ilang mga pagpanaw, sumala sa sugo ni Jehova, ug gipahamutang nila ang ilang campo sa Repidim: ug didto walay tubig aron makainum ang katawohan. ^2Ug nakiglantugi ang katawohan kang Moises, ug nanag-ingon sila: Hatagi kami ug tubig aron makainum kami. Ug si Moises miingon kanila: Ngano ba nga nakiglantugi man kamo kanako? Ngano ba nga gisulayan ninyo si Jehova? ^3Ug ang katawohan giuhaw sa tubig; ug ang katawohan nagbagulbol batok kang Moises, ug miingon: Gidala mo diay kami gikan sa Egipto, aron pagpatyon sa kauhaw, kami ug ang among mga anak ug ang among kahayupan? ^4Unya mitu-aw si Moises kang Jehova nga nagaingon: Unsa ba ang pagabuhaton ko niini nga katawohan? Daw andam na sila sa pagbato kanako. ^5Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumabay ka sa atubangan sa katawohan, ug dad-a uban kanimo ang mga anciano sa Israel, ug ang imong sungkod nga imong gilambos sa suba, kupti kini sa imong kamot ug lumakaw ka: ^6Ania karon, ako magatindog sa atubangan mo didto sa ibabaw sa bato sa Horeb; ug tugsokon mo ang bato, ug gikan niini motubod ang tubig, aron makainum ang katawohan. Ug mao kini ang gibuhat ni Moises sa atubangan sa mga anciano sa Israel. ^7Ug gihinganlan niya ang ngalan niadtong dapita Masa ug /Meriba tungod sa pagpakiglalis sa mga anak sa Israel, ug kay gisulayan nila si Jehova nga nagaingon: Ania ba si Jehova sa taliwala kanato kun wala ba? ^8 Ug mianha si Amalek ug nakig-away sa Israel didto sa Repidim. ^9Ug miingon si Moises kang Josue: Pagpili gikan kanato ug mga tawo ug gumula ka, magpakig-away ka kang Amalek; ugma motindog ako sa tumoy sa bungtod, ug ang sungkod sa Dios ania sa akong kamot. ^10Ug gibuhat ni Josue sumala sa giingon kaniya ni Moises, ug nakig-away kang Amalek; ug si Moises ug si Aaron ug si Hur nanungas sa tumoy sa bungtod. ^11Ug nahatabo, nga sa gibayaw ni Moises ang iyang kamot, midaug ang Israel; apan sa gipaubos niya ang iyang kamot, midaug si Amalek. ^12Apan ang mga kamot ni Moises nagmabug-at; ug mikuha sila ug usa ka bato, ug gibutang kini sa ilalum niya, ug milingkod siya sa ibabaw niini: ug gisangga ni Aaron ug ni Hur ang iyang mga kamot, ang usa sa usa ka luyo, ug ang usa didto sa pikas: ug ang iyang mga kamot milig-on hangtud nga misalop ang adlaw. ^13Ug gilaglag ni Josue si Amalek ug ang iyang katawohan sa sulab sa pinuti. ^14Ug si Jehova miingon kang Moises: Isulat kini nga usa ka handumanan diha sa usa ka basahon, ug sublion mo sa pagsaysay sa mga igdulungog ni Josue nga panason ko gayud ang handumanan ni Amalek sa ilalum sa langit. ^15Ug si Moises nagpatindog ug usa ka halaran, ug iyang ginganlan kini Jehova-nissi: ^16Ug miingon siya: Si Jehova nanumpa, si Jehova adunay pagpakig-away kang Amalek gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan. __________________________________________________________________ ^1 Karon si Jetro, ang sacerdote sa Madian, nga ugangan ni Moises, nakadungog mahatungod sa tanan nga mga butang nga gibuhat sa Dios kang Moises, ug sa Israel nga iyang katawohan, sa unsa nga paagi ang pagkuha ni Jehova sa Israel gikan sa Egipto: ^2Ug si Jetro, nga ugangan ni Moises mikuha kang Sepora, asawa ni Moises sa tapus niya pagikana siya, ^3Ug ang iyang duruha ka mga anak nga lalake; nga ang usa gihinganlan si Gersom; kay miingon siya: Nag-lumalangyaw ako sa yuta nga dili kaugalingon ko : ^4Ug ang ngalan sa usa mao si Elieser, kay miingon siya: Ang Dios sa akong amahan mao ang akong katabang, ug miluwas kanako gikan sa espada ni Faraon: ^5Ug si Jetro nga ugangan ni Moises, uban sa iyang mga anak nga lalake ug sa iyang asawa midangat kang Moises sa kamingawan nga didto siya mohunong haduol sa bukid sa Dios. ^6Ug miingon siya kang Moises: Ako ang imong ugangan nga si Jetro, ako mianhi kanimo, ug ang imong asawa, ug ang imong duruha ka mga anak nga lalake uban kaniya. ^7 Ug si Moises migula sa pagsugat sa iyang ugangan, ug miyukbo siya ug siya mihalok kaniya: ug nanagpinangutan-anay ang usa ug usa sa mga kaayohan nila ug misulod sila sa balong-balong. ^8Ug gisugilon ni Moises sa iyang ugangan ang tanan nga mga butang nga gibuhat ni Jehova kang Faraon ug sa mga Egiptohanon tungod sa Israel, ug ang tanan nga kakulian nga ilang giagian sa dalan, ug giunsa ang pagluwas kanila ni Jehova. ^9Ug nalipay si Jetro sa tanan nga kaayohan nga gibuhat ni Jehova sa Israel, nga iyang giluwas sila gikan sa kamot sa mga Egiptohanon. ^10Ug si Jetro miingon: Bulahan si Jehova, nga nagluwas kaninyo gikan sa kamot sa mga Egiptohanon, ug gikan sa kamot ni Faraon; nga nagluwas sa katawohan gikan sa ilalum sa kamot sa mga Egiptohanon. ^11Karon naila ko nga si Jehova labing daku kay sa tanan nga mga dios; oo, niadtong ilang pagpalabilabi batok kanila. ^12Ug si Jetro nga ugangan ni Moises mikuha ug halad-nga-sinunog, ug mga halad alang sa Dios: ug mianha si Aaron ug ang tanan nga mga anciano sa Israel sa pagkaon ug tinapay uban sa ugangan ni Moises sa atubangan sa Dios. ^13 Ug nahatabo nga sa pagkaugma milingkod si Moises sa paghukom sa katawohan; ug ang katawohan mitindog nga nanag-alirong kang Moises gikan sa buntag hangtud sa hapon. ^14Ug sa gitan-aw sa ugangan ni Moises ang tanan nga gibuhat niya sa katawohan, miingon siya: Unsa ba kini nga ginabuhat mo sa katawohan? Ngano nga nagalingkod ka nga ikaw lamang usa ra, ug ang tanan nga katawohan nanag-alirong kanimo gikan sa buntag hangtud sa hapon? ^15Ug si Moises mitubag sa iyang ugangan: Kay ang katawohan moanhi kanako sa pagpangutana mahitungod sa Dios: ^16Kong sila, adunay hulosayon, moanhi sila kanako ug ako magahukom sa taliwala sa usa ug usa, ug pahibaloon ko sila sa mga tulomanon sa Dios ug sa iyang mga kasugoan. ^17Unya ang ugangan ni Moises miingon kaniya: Ang butang nga imong ginabuhat dili maayo. ^18Sa pagkamatuod, abuton ka ug kaluya, ikaw ug kining katawohan nga uban kanimo, kay ang hulosayon mabug-at da kaayo alang kanimo; dili ka arang makahimo sa pagbuhat niini nga ikaw lamang usara. ^19Patalinghugi karon ang akong tingog, pagatambagan ko ikaw ug ang Dios magauban unta kanimo: Tumindog ka alang sa katawohan sa atubangan sa Dios, ug itugyan mo ang mga hulosayon ngadto sa Dios. ^20Ug igatudlo mo kanila ang mga tulomanon ug ang mga kasugoan, ug igapahayag kanila ang dalan nga angay nilang pagalaktan, ug ang bulohaton nga angay nilang pagabuhaton. ^21Labut pa magaandam ka gikan sa tanan nga katawohan ug mga tawo nga may katakus, mga tawo nga mahadlokon sa Dios, mga tawo sa kamatuoran, nga nagadumot sa ganancia nga dili-matarung; ug ibutang mo kini sila sa ibabaw nila, nga mga pangulo sa mga linibo, mga pangulo sa mga ginatus, mga pangulo sa mga tagkalim-an, ug mga pangulo sa tinagpulo: ^22Ug sila ang pahukmon sa katawohan sa tanan nga panahon; ug himoon kini nga ang tanang hulosayon nga dagku pagadad-on nila kanimo, ug sila magahukom sa tanang hulosayon nga ginagmay. Niini mamasayon alang kanimo, ug magayayong sila sa lulan uban kanimo. ^23Kong pagabuhaton mo kining butanga, ug ang Dios magasugo kanimo niana, nan ikaw arang makalahutay ug ngatanan kini nga katawohan usab makapamauli sa ilang dapit nga may pakigdait. ^24Busa si Moises nagpatalinghug sa tingog sa iyang ugangan, ug gihimo niya ang tanan nga iyang giingon kaniya. ^25Ug nagpili si Moises ug mga tawo nga may katakus gikan sa tibook nga Israel, ug iyang gibutang sila sa pagkapangulo sa ibabaw sa katawohan, mga pangulo sa mga linibo, mga pangulo sa mga ginatus, mga pangulo sa mga tagkalim-an, ug mga pangulo sa tinagpulo. ^26Ug sila nanaghukom sa katawohan sa tanan nga panahon: ang hulosayon nga malisud ginadala nila kang Moises, ug sila nanaghukom sa tanan nga hulosayon nga ginagmay. ^27Ug gitugotan ni Moises ang iyang ugangan sa pagpauli, ug milakaw siya paingon sa iyang kaugalingong yuta. __________________________________________________________________ ^1 Sa ikatolo ka bulan human ang mga anak sa Israel makagula gikan sa yuta sa Egipto, niadtong maong adlaw mingdangat sila sa kamingawan sa Sinai. ^2Ug sa nakalakaw sila gikan sa Repidim, ug miabut sila sa kamingawan sa Sinai, mingpahamutang sila sa kamingawan; ug didto ang Israel mingpahaluna sa atubangan sa bukid. ^3Ug si Moises mitungas ngadto sa Dios, ug si Jehova nagtawag kaniya gikan sa bukid, nga nagaingon: Sa ingon niini ikaw magapamulong sa panimalay ni Jacob, ug sultihi ang mga anak sa Israel: ^4Kamo nanagpakakita sa gibuhat ko sa mga Egiptohanon, ug giunsa ko pagdala kamo sa ibabaw sa mga pako sa mga agila, ug gidala ko kamo nganhi kanako. ^5Busa karon, kong kamo magapatalinghug gayud sa akong tingog, ug magabantay kamo sa akong tugon, nan kamo mamahimo nga akong kaugalingon nga bahandi gikan sa kinataliwad-an sa tanang mga katawohan: kay ang tibook nga yuta, ako man: ^6Ug alang kanako kamo mahimo nga usa ka gingharian sa mga sacerdote, ug usa ka balaan nga nasud. Kini mao ang mga pulong nga igapamulong mo sa mga anak sa Israel. ^7Ug milugsong si Moises ug gipatawag niya ang mga anciano sa katawohan ug gipahayag niya sa atubangan nila kining tanan nga mga pulong nga gisugo kaniya ni Jehova. ^8Ug ang tanan nga katawohan nanagdungan sa pagtubag, ug miingon: Ang tanan nga giingon ni Jehova among pagabuhaton. Ug si Moises nagsugilon sa mga pulong sa katawohan ngadto kang Jehova. ^9 Ug si Jehova miingon kang Moises: Ania karon, ako mianhi kanimo sa usa ka mabagang panganod, aron ang katawohan makadungog sa diha nga magasulti ako kanimo, ug motoo usab kanimo sa kanunay. Ug gisugilon ni Moises ang mga pulong sa katawohan ngadto kang Jehova. ^10Ug si Jehova miingon kang Moises: Umadto ka sa katawohan ug pagbalaanon mo sila karon ug ugma, ug palabhan mo kanila ang mga bisti nila, ^11Ug paandama sila alang sa ikatolo ka adlaw; kay sa ikatolo ka adlaw mokunsad si Jehova nga makita sa tanan nga katawohan sa ibabaw sa bukid sa Sinai. ^12Ug palibutan mo ug utlanan ang katawohan, sa pag-ingon: Magmatngon kamo sa inyong kaugalingon, nga dili kamo magtungas sa bukid, ni maghikap kamo sa utlanan niini; bisan kinsa nga maghikap sa bukid, pagapatyon gayud. ^13Walay kamot nga magahikap niini, kay pagabatoon siya kun pagapanaon siya; bisan mananap kun tawo, dili siya pagabuhion. Kong ang budyong patunggon sa hataas gayud, managpanungas sila sa bukid. ^14Ug milugsong si Moises gikan sa bukid padulong sa katawohan, ug gibalaan niya ang katawohan; ug gipanlabhan nila ang ilang mga bisti. ^15Ug miingon siya sa katawohan: Panag-andam kamo alang sa ikatolo ka adlaw dili kamo managpanuol sa usa ka babaye. ^16 Ug nahatabo nga sa ikatolo ka adlaw, sa pagkabuntag, nga may mga dalogdog ug mga kilat, ug ang mabagang panganod diha sa ibabaw sa bukid, ug ang tingog sa budyong nga hilabihan kakusog; ug mikurog ang tanan nga katawohan nga diha sa campo. ^17Ug gidala ni Moises ang katawohan gikan sa campo sa pagsugat sa Dios; ug nanindog sila sa ubos sa bukid. ^18Ug ang tibook nga bukid sa Sinai miaso, kay si Jehova mikunsad sa ibabaw niini sa kalayo: ug ang aso niini nagautbo ingon sa aso sa usa ka hudno, ug ang tibook nga bukid nauyog sa hilabihan gayud. ^19Ug sa nagaanam ug kakusog ang tingog sa budyong, si Moises misulti, ug ang Dios mitubag kaniya sa usa ka tingog. ^20Ug si Jehova mikunsad sa ibabaw sa bukid sa Sinai, sa ibabaw sa kinatumyan sa bukid: ug si Jehova nagtawag kang Moises ngadto sa kinatumyan sa bukid; ug si Moises mitungas. ^21Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumugsong ka ug sugoon mo ang katawohan tingali unya molabang sila sa utlanan sa pagtutok kang Jehova, ug mangamatay ang daghanan kanila. ^22Ug ang mga sacerdote usab nga magaduol kang Jehova, managbalaan sila sa ilang kaugalingon, tingali hinoon si Jehova modasmag kanila. ^23Ug si Moises miingon kang Jehova: Ang katawohan dili arang makatungas sa bukid sa Sinai, kay ikaw nagsugo kanamo nga nagaingon: Magbutang ka ug mga utlanan libut sa bukid, ug magbalaan ka niini. ^24Ug si Jehova miingon kaniya: Lumakaw ka, lumugsong ka, ug tumungas ka ug si Aaron uban kanimo: apan ayaw pagtugoti ang mga sacerdote ug ang katawohan sa paglapas sa utlanan sa pagtungas kang Jehova, tingali unya siya modasmag kanila. ^25Busa si Moises milugsong ngadto sa katawohan ug misulti kanila. __________________________________________________________________ ^1 Ug ang Dios misulti niining tanan nga mga pulong, nga nagaingon: ^2Ako mao si Jehova nga imong Dios, nga nagbawi kanimo gikan sa yuta sa Egipto gikan sa balay sa pagkaulipon. ^3Dili ka magbaton ug lain nga mga dios sa atubangan ko. ^4Alang kanimo dili ka magbuhat ug usa ka larawan nga linilok bisan sa dagway sa bisan unsang butanga nga atua sa itaas sa langit, kun dinhi sa ilalum sa yuta, kun sa anaa sa tubig sa ilalum sa yuta: ^5Dili mo iyukbo ang imong kaugalingon kanila, ni mag-alagad kanila; kay ako si Jehova nga imong Dios, mao ang Dios nga abughoan, nga nagadu-aw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak, sa ibabaw sa ikatolo ug sa ibabaw sa ikaupat ka kaliwatan sa mga nagadumot kanako, ^6Ug nagapakita ako sa mahigugmaong kalolot alang sa linibo kanila nga nahigugma kanako, ug nagabantay sa akong mga sugo. ^7Dili mo paggamiton ang ngalan ni Jehova nga imong Dios sa pasipala; kay si Jehova dili mag-isip nga walay sala niadtong nagagamit sa iyang ngalan sa pasipala. ^8Hinumduman mo ang adlaw nga igpapahulay, aron sa pagbalaan niini. ^9Sa unom ka adlaw magbuhat ka, ug buhaton mo ang tanan nga imong bulohaton; ^10Apan ang adlaw nga ikapito maoy usa ka adlaw nga igpapahulay alang kang Jehova nga imong Dios. Niining adlawa dili ka magbuhat, ikaw, bisan ang imong anak nga lalake, bisan ang imong anak nga babaye, bisang ang imong sulogoon nga lalake, bisan ang imong sulogoon nga babaye, bisan ang imong kahayupan, bisan ang imong dumuloong nga anaa sa sulod sa imong mga pultahan. ^11Kay sa unom ka adlaw gibuhat ni Jehova ang langit ug ang yuta, ang dagat, ug ang tanan nga anaa niini, ug mipahulay sa ikapito ka adlaw; busa gipanalanginan ni Jehova ang adlaw nga igpapahulay, ug gibalaan niya kini. ^12 Tahuron mo ang imong amahan ug ang imong inahan, aron magahataas ang imong mga adlaw sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. ^13Dili ka magpatay. ^14Dili ka magpanapaw. ^15Dili ka magpangawat. ^16Dili ka magsaksi ug bakak batok sa imong isigkatawo. ^17Dili ka maibug sa balay sa imong isigkatawo; dili ka maibug sa asawa sa imong isigkatawo, ni sa iyang sulogoon nga lalake, ni sa iyang sulogoon nga babaye, ni sa iyang vaca, ni sa iyang asno, ni sa unsang butanga nga iya sa imong isigkatawo. ^18 Ug ang tanan nga katawohan nahibalo nga dihay mga dalogdog ug mga kilat, ug tingog sa budyong, ug sa bukid nga nag-aso; ug sa nakakita ang katawohan niini, mikurog sila, ug nanagpahalayo sila . ^19Ug miingon sila kang Moises: Makigsulti ka kanamo, ug kami magapatalinghug: apan ang Dios ayaw pasultiha kanamo aron kami dili mamatay. ^20Ug si Moises miingon sa katawohan: Dili kamo mahadlok: kay ang Dios mianhi sa pagsulay kaninyo, ug aron ang pagkahadlok kaniya mahianha sa inyong atubangan aron kamo dili magpakasala. ^21Ug ang katawohan nanagpanindog sa halayo, ug si Moises miduol sa mabaga nga kangitngit, diin didto ang Dios. ^22 Ug si Jehova miingon kang Moises: Sa ingon niini magapamulong ka sa mga anak sa Israel: Kamo sa inyong kaugalingon nakakita nga ako nagsulti kaninyo gikan sa langit. ^23Dili kamo magbuhat ug laing dios uban kanako; mga dios nga salapi, kun mga dios nga bulawan, dili kamo magbuhat niini alang kaninyo. ^24Usa ka halaran nga yuta pagabuhaton mo alang kanako, ug maghalad ka sa ibabaw niini sa imong mga halad-nga-sinunog, ug ang imong mga halad-sa-pakigdait, ang imong mga carnero, ug ang imong mga vaca: sa bisan diin nga dapit nga didto pagabuhaton ko ang pagpahinumdum sa akong ngalan, moanha ako kanimo, ug pagapanalanginan ko ikaw. ^25Ug kong magatukod ikaw alang kanako ug usa ka halaran nga bato, dili mo pagtukoron kini sa mga bato nga sinapsapan, kay kong magbakyaw ka sa imong galamiton sa ibabaw niini, gihugawan mo kini. ^26Ug dili ka magsaka sa mga ang-ang sa akong halaran, aron dili madayag diha ang imong pagkahubo. __________________________________________________________________ ^1 Karon mao kini ang mga tulomanon nga igapahayag mo kanila. ^2Kong magpalit ka ug sulogoon nga Hebreohanon, unom ka tuig magaalagad siya; apan sa ikapito makagawas siya sa pagkaulipon sa walay bayad. ^3Kong siya mosulod nga usa ra, makagawas siya nga usa ra: Kong siya adunay asawa, nan makagawas siya ug ang iyang asawa uban kaniya. ^4Kong ang iyang agalon magahatag kaniya ug asawa, ug ang asawa magaanak kaniya ug mga anak nga lalake kun mga anak nga babaye; ang asawa ug ang iyang mga anak mapanag-iya sa ilang agalon, ug siya makagawas nga usa ra. ^5Apan kong ang alagad magaingon: ako nahagugma sa akong agalon, sa akong asawa ug sa akong mga anak; ako dili mogawas nga walay bayad: ^6Nan pagadad-on siya sa iyang agalon ngadto sa Dios, ug pagadad-on siya ngadto sa pultahan kun ngadto sa haligi sa pultahan; ug ang iyang agalon magapalungag sa iyang dalunggan sa hilihod, ug siya maiyang alagad nga sa walay katapusan. ^7Ug kong ang usa ka tawo magabaligya sa iyang anak nga babaye sa pagkaulipon, dili makagawas siya ingon sa pagpakagawas sa mga ulipon nga lalake. ^8Kong siya dili makapahamuot sa iyang agalon, nga nangasawa kaniya, nan igatugot kaniya nga paglukaton siya; ang pagbaligya niining babaye sa katawohan nga dumuloong wala itugot sa lalake , sa nakita nga gilimbongan niya ang babaye . ^9Ug kong siya igapaasawa sa iyang anak nga lalake, siya magabuhat alang kaniya ingon nga usa sa mga anak nga babaye. ^10Kong siya magapili ug lain nga asawa , dili pag-ibanan ang iyang kalan-on, ang iyang bisti, ang katungdanan sa pagkaminyo. ^11Ug kong ang lalake dili makabuhat niining totolo ka mga butang alang sa babaye , nan siya mahagula sa walay bayad. ^12 Kadtong makasamad sa usa ka tawo sa pagkaagi nga siya mamatay, pagapatyon gayud siya. ^13Ug kong ang usa ka tawo dili maghupo kondili nga ang Dios ang mitugyan kaniya sa iyang mga kamot; nan ako magatudlo kanimo ug dapit nga pagakalagiwan niya. ^14Ug Kong ang usa ka tawo magapalabilabi batok sa iyang isigkatawo, aron sa pagpatay kaniya sa budhi, kuhaon mo siya gikan sa akong halaran aron mamatay siya. ^15Ug ang magasamad sa iyang amahan kun sa iyang inahan, pagapatyon gayud siya. ^16Ug siya nga nagakawat ug usa ka tawo, ug nagabaligya kaniya, kun hikaplagan kini sa iyang mga kamot, pagapatyon gayud siya. ^17Ug siya nga magatunglo sa iyang amahan kun sa iyang inahan, pagapatyon gayud siya. ^18Ug kong may mga tawo nga manag-away, ug ang usa magasamad sa usa uban sa bato, kun sa iyang kinomo, ug siya dili mamatay, kondili magahigda siya sa banig; ^19Kong makabangon ug makalakaw siya sa gawas nga magasungkod, nan ang nagsamad kaniya makagawas; siya magabayad lamang kaniya sa panahon nga nausik, ug siya pagapatambalan niya hangtud nga mamaayo na gayud. ^20Ug kong ang usa ka tawo magasamad sa iyang ulipon nga lalake kun sa iyang ulipon nga babaye uban sa bunal, ug siya mamatay sa ilalum sa iyang kamot, pagasilotan gayud siya. ^21Apan kong kini mabuhi sa usa kun duruha ka adlaw, dili siya pagasilotan, kay siya iyang salapi. ^22 Kong may mga tawo nga manag-away ug makasamad sa usa ka babaye nga nagamabdos, sa pagkaagi nga kini siya makuhaan, ug walay kadaut nga nahitabo, ang nakasamad pagamultahan ingon sa igapahamtang kaniya sa bana sa babaye, ug magabayad siya sumala sa gimbut-an sa mga maghuhukom. ^23Apan kong adunay kadaut nga mahinabo, nan magabayad ka ug kinabuhi tungod sa kinabuhi, ^24Mata tungod sa mata, ngipon tungod sa ngipon, kamot tungod sa kamot, tiil tungod sa tiil, ^25Paso tungod sa paso, samad tungod sa samad, labud tungod sa labud. ^26Ug kong ang usa ka tawo makasamad sa mata sa iyang ulipon nga lalake, kun sa mata sa iyang ulipon nga babaye ug mabuta kini, pagabuhian siya sa walay bayad tungod sa iyang mata. ^27Ug kong mahingo ang ngipon sa iyang ulipon nga lalake, kun ang ngipon sa iyang ulipon nga babaye, tungod sa iyang ngipon, pagabuhian siya sa walay bayad. ^28Kong ang usa ka lalake kun usa ka babaye pagasungayon sa usa ka vaca, nga unya mamatay, ang vaca pagabatoon, ug dili pagakan-on ang unod niini; apan ang tag-iya sa vaca pagabuhian. ^29Apan kong ang maong vaca adunay batasan sa pagsungay sukad pa sa miaging panahon, ug kini gipahibalo na sa tag-iya, ug wala niya pagbantayi, apan kini nakamatay ug lalake kun babaye, ang vaca pagabatoon, ug ang tag-iya niini pagapatyon usab. ^30Kong pagapahamtangan siya ug lukat, nan igahatag ang lukat tungod sa iyang kinabuhi sumala sa igapahamtang kaniya: ^31Bisan kong kini makasungay ug anak nga lalake kun makasungay ug anak nga babaye, sama niini nga paghukom pagabuhaton kaniya. ^32Kong ang vaca makasungay ug ulipon nga lalake kun ulipon nga babaye, magabayad ug katloan ka siclo nga salapi ang iyang agalon, ug ang vaca pagabatoon. ^33Ug kong ang usa ka tawo makalukab ug gahong, kun magakalot ug gahong, ug dili niya pagtabonan, ug mahulog didto ang vaca kun asno, ^34Ang tag-iya sa gahong magabayad niini; magahatag siya ug salapi sa tag-iya niini ug ang namatay nga mananap mamaiya. ^35Ug kong ang vaca sa usa ka tawo makasamad sa vaca sa iyang isigkatawo, sa pagkaagi nga kini mamatay, unya igabaligya nila ang vaca nga buhi, ug pagabahinon nila ang bili niini, ug pagabahinon usab nila ang patay. ^36Apan kong hibaloan nga ang vaca nga nakasungay adunay taras sa pagpanungay sukad pa sa miaging panahon, ug ang iyang tag-iya wala magabantay niini, magabayad siya ug vaca tungod sa vaca, ug ang patay maiya. __________________________________________________________________ ^1 Kong ang usa ka tawo mangawat ug vaca kun carnero, ug pagaihawon niya kun igabaligya niya, magabayad siya ug lima ka vaca tungod niadtong usa ka vaca, ug upat ka carnero tungod niadtong usa ka carnero. ^2Kong ang kawatan hikaplagan nga nagaguba aron makasulod sa usa ka balay , ug masamaran sa pagkaagi nga mamatay siya, walay pagapakasad-on sa dugo tungod kaniya. ^3Kong ang adlaw misubang na sa ibabaw niya, ang makapatay sad-an sa pagkamamumuno sa isigkatawo: ang kawatan magauli sa hingpit gayud; kong wala gayud siya, igabaligya siya tungod sa iyang gikawat. ^4Kong hikaplagan nga buhi ang kinawat sa iyang kamot, bisan vaca, kun asno kun carnero, magabayad siya sa pilo. ^5Kong ang usa ka tawo magapasibsib sa uma kun parrasan, ug magabuhi sa iyang hayupan, ug kini makasibsib sa uma sa uban; nan magabayad siya gikan sa labing maayo sa iyang uma, ug sa labing maayo sa iyang parrasan. ^6Kong may sunog ug kini makadangat sa mga tonok, ang pinondok nga uhay kun ang uhay nga nagatindog, kun ang tibook nga uma masunog, ang nagduslit sa kalayo magabayad. ^7 Kong ang usa ka tawo magatugyan sa iyang isigkatawo ug salapi kun kataigayonan nga patipigan, ug pagakawaton sa balay niadtong tawohana, kong ang kawatan hikaplagan, magabayad siya sa pilo. ^8Kong ang kawatan dili hikaplagan, unya ang tag-iya sa balay magaduol sa mga maghuhukom aron pagasusihon kong wala ba niya ibutang ang iyang kamot sa bahandi sa iyang isigkatawo. ^9Alang sa tanan nga hulosayon sa paglapas, mahatungod sa vaca, mahatungod sa asno, mahatungod sa carnero, mahatungod sa bisti, kun mahatungod sa bisan unsa nga butang nga nawala, nga ang usa magaingon: Mao kini, ang buruka sa duruha pagadad-on sa atubangan sa mga maghuhukom; ug siya nga pagahukman sa silot sa mga maghuhukom, magabayad sa pilo sa iyang isigkatawo. ^10Kong ang usa ka tawo makatugyan sa iyang isigkatawo ug asno, kun vaca, kun carnero, bisan unsa nga mananap nga pagabantayan, ug kini mamatay, kun madaut, kun pagaabugon sa halayo nga walay bisan kinsa nga nakakita niini, ^11Ang panumpa ni Jehova magapataliwala kanilang duruha nga wala niya ibutang ang iyang kamot sa bahandi sa iyang isigkatawo: ug ang tag-iya niadto magadawat niana, ug ang usa dili magabayad. ^12Apan kong kini gikawat gikan kaniya magabayad siya sa tag-iya niana. ^13Ug kong nakuniskunis kini siya magadala niini aron ikapamatuod, ug dili siya magabayad niadtong nakunis kunis. ^14Ug kong ang usa ka tawo makahulam ug hayup sa iyang isigkatawo, ug kini madaut kun mamatay, nga wala diha ang tag-iya niini kinahanglan nga siya magabayad gayud. ^15Kong ang tag-iya diha uban niini, kini dili niya pagabayran: kong kini inabangan, kini nagaadto tungod sa iyang abang. ^16 Ug kong ang usa ka lalake maglimbong sa usa ka ulay nga dili pa kinasal ug motipon sa paghigda kaniya, kinahanglan nga magabayad siya ug bugay aron kini maasawa niya. ^17Kong ang iyang amahan dili gayud mobuot nga ihatag siya sa lalake, siya magabayad ug salapi sumala sa bugay sa mga ulay. ^18Sa malamaton nga babaye dili ka magtugot nga mabuhi. ^19Bisan kinsa nga magpakighilawas sa mananap, pagapatyon gayud siya. ^20Kadtong magahalad sa bisan unsang dios gawas kang Jehova lamang pagalaglagon gayud siya. ^21Ug sa dumuloong dili ka magpanamastamas, dili mo usab paglupigan siya; kay kamo nanagdumuloong sa yuta sa Egipto. ^22Dili mo pagsakiton ang bisan kinsa nga balo nga babaye kun ang ilo nga bata. ^23Kong ikaw magasakit gayud kanila sa bisan unsang paagi, ug sila magatu-aw gayud kanako, sa pagkamatuod magapatalinghug ako sa ilang pagtu-aw; ^24Ug ang akong kaligutgut magadilaab, ug kamo pagapatyon ko sa espada, ug ang inyong mga asawa mangabalo, ug mangailo ang inyong mga anak. ^25 Kong ikaw magapahulam ug salapi sa bisan kinsa sa akong katawohan nga kabus nga anaa uban kanimo, dili ka makigsama sa magpapautang kaniya, ni magapaulos ka kaniya tungod sa tubo. ^26Kong magadawat ka ug prenda nga bisti sa imong isigkatawo, igauli mo kini kaniya sa dili pa mosalop ang adlaw: ^27Kay kini mao lamang ang iyang igatabon, kini mao ang iyang bisti nga igatabon sa iyang panit: unsa man ang pagakatulgan niya? ug mahitabo nga kong siya magatu-aw kanako, unya ako magapatalinghug kaniya, kay ako maloloy-on man. ^28Dili mo pagdauton ang mga maghuhukom, dili ka usab magtunglo sa pangulo sa imong katawohan. ^29Dili mo paglanganon paghalad sa inunahan sa imong mga abut, ni ang inawas sa imong mga giukanan: igahatag mo kanako ang panganay sa imong mga anak. ^30Mao usab kini ang pagabuhaton mo sa imong mga vaca, ug sa imong mga carnero; pito ka adlaw nga kini magauban sa iyang inahan, ug sa ikawalo ka adlaw, kini igahatag mo kanako. ^31Ug kamo mahimo nga mga tawo nga balaan alang kanako; busa dili kamo managpangaon ug unod nga kinuniskunis sa mga mananap nga ihalas sa kapatagan; igalabay ninyo kini ngadto sa mga iro. __________________________________________________________________ ^1 Dili ka magdawat sa balita nga bakak. Dili mo ipataral ang imong kamot uban sa dautan aron dili mahimong saksi nga bakakon. ^2Dili ka magsunod sa usa ka panon sa katawohan sa pagbuhat ug dautan; dili ka usab magsaksi sa usa ka buruka kuyog sa usa ka panon sa katawohan aron sa pagtuis sa katarungan ; ^3Ni magdapig ka sa usa ka tawong kabus mahitungod sa iyang buruka; ^4Kong hikaplagan mo ang vaca sa imong kaaway, kun ang iyang asno nga nahasalaag, dad-on mo gayud kini sa pagbalik ngadto kaniya. ^5Kong makita mo ang asno sa nagadumot kanimo nga napukan sa ilalum sa iyang lulan, ug ikaw andam unta sa paghaw-as niini alang kaniya, niini: haw-asan mo gayud kini uban kaniya. ^6Dili mo pagtuison ang katarungan nga iya sa imong kabus sa iyang buruka. ^7Magpahilayo ka sa mga buruka nga malimbongon, ug dili ka magpatay sa walay sala ug sa matarung; kay dili ko pagapaka-matarungon ang dautan. ^8Dili ka magdawat ug hiphip, kay ang hiphip nagabuta sa mga adunay igtatan-aw, ug nagtuis sa mga pulong sa matarung. ^9Ug dili mo lupigan ang dumuloong: kay kamo nanghibalo kong unsa ang kasingkasing sa dumuloong, kay nagdumuloong na kamo sa yuta sa Egipto. ^10 Ug sa unom ka tuig magapugas ka sa imong yuta, ug magatigum ka sa mga abut niana: ^11Apan sa ikapito ka tuig pagabiyaan mo kini nga walay pugas ug pasagdan mo, aron managpangaon ang mga kabus sa imong katawohan; ug unsa ang igabilin nila pagakan-on sa kahayupan sa kapatagan; mao kini ang pagabuhaton mo sa imong parrasan, ug sa imong olivahan. ^12Unom ka adlaw pagabuhaton mo ang imong mga bulohaton, ug sa ikapito ka adlaw mopahulay ikaw; aron makapahulay ang imong vaca, ug ang imong asno ug makapahayahay ang anak nga lalake sa imong ulipon nga babaye, ug ang dumuloong. ^13Ug sa tanan nga giingon ko kanimo bantayan mo. Ug dili magahisgut sa ngalan sa uban nga mga dios, ni ipadungog kini gikan sa imong baba. ^14Makatolo sa usa ka tuig magafiesta ikaw alang kanako. ^15Ang fiesta sa mga tinapay nga walay levadura pagabantayan mo: pito ka adlaw nga magakaon ka ug mga tinapay nga walay levadura, ingon sa akong gisugo kanimo, sa panahon nga tinudlo sulod sa bulan sa Abib, kay niini migula ka gikan sa Egipto; ug walay bisan kinsa nga mangatubang nga walay dala sa atubangan ko: ^16Ug ang fiesta sa ani, ang mga inunahang bunga sa imong mga paghago, nga imong gipugas sa uma; ug ang fiesta sa paghipos sa abut sa katapusan sa tuig, kong ikaw magatigum sa imong kahago sa uma. ^17Makatolo sa usa ka tuig mangatubang ang tanan mong lalake sa atubangan sa Ginoo nga si Jehova. ^18Dili mo pag-ihalad nga adunay tinapay nga may levadura ang dugo sa akong halad, ni ibilin sa gabii hangtud sa pagkabuntag ang tambok sa giihaw sa akong fiesta. ^19Ang mga inunahan sa mga unang abut sa imong yuta dad-on mo sa balay ni Jehova nga imong Dios. Dili mo paglat-an ang nating kanding sa gatas sa inahan niini. ^20 Ania karon, ginasugo ko ang usa ka Manolonda sa atubangan mo, aron sa pagbantay kanimo sa dalan, ug sa pagdala kanimo ngadto sa dapit nga akong gitagana. ^21Magbantay kamo sa atubangan niya, ug magpatalinghug kamo sa iyang tingog; dili ninyo pagsuk-on siya; kay siya dili magapasaylo sa inyong paglapas: kay ang akong ngalan anaa kaniya. ^22Apan kong sa pagkamatuod magapatalinghug ka sa iyang tingog, ug pagabuhaton mo ang tanan nga akong igaingon, nan ako mamahimong kaaway sa imong mga kaaway, ug magabatok ako sa imong mga kabatok. ^23Kay ang akong Manolonda magalakaw sa unahan mo, ug pagapasudlon ka niya sa Amorehanon, ug sa Hetahanon, ug sa Persehanon, ug sa Canaanhon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon, ug ako magalaglag kanila. ^24Dili ka magayukbo sa ilang mga dios, ni mag-alagad kanila, ni magbuhat ingon sa ginabuhat nila; kondili hinoon laglagon mo sila ngatanan, ug panugmokon mo gayud ang ilang mga haligi nga larawan. ^25Ug manag-alagad kamo kang Jehova nga inyong Dios, ug siya magapanalangin sa imong tinapay, ug sa imong tubig; ug pagakuhaon ko ang sakit gikan sa taliwala mo. ^26Walay bisan kinsa nga kakuhaan sa iyang anak, ni maapuli diha sa imong yuta; ug pagatumanon ko ang gidaghanon sa imong mga adlaw. ^27Igapadala ko ang akong kahadlok sa unahan mo, ug pagalisangon ko ang tanan nga katawohan nga imong pagaadtoan, ug pagahimoon ko nga ang tanan mong mga kaaway motalikod kanimo. ^28Ug magapadala ako ug tamboboan sa unahan mo nga magaabog sa Hebehanon, ug Canaanhon, ug sa Hetehanon gikan sa atubangan mo. ^29Dili ko sila papahawaon gikan sa atubangan mo sulod sa usa ka tuig; tingali ang yuta mahimo nga kamingawan ug modaghan ang mga mananap sa kapatagan batok kanimo. ^30Sa hinayhinay pagaabugon ko sila gikan sa atubangan mo, hangtud nga magadaghan ka, ug magapanunod sa yuta. ^31Ug igabutang ko ang imong utlanan gikan sa dagat nga Mapula hangtud sa dagat sa mga Filistehanon, ug gikan sa kamingawan hangtud sa suba sa Eufrates: kay igabutang ko sa imong mga kamot ang mga pumoluyo sa yuta, ug ikaw magapapahawa kanila gikan sa atubangan mo. ^32Dili ka magbuhat ug pakigsaad uban kanila, ni sa ilang mga dios. ^33Sa imong yuta dili sila magapuyo, tingali unya nga ikaw makasala batok kanako; kay kong magaalagad ka sa ilang mga dios: kini gayud mamahimong usa ka lit-ag alang kanimo. __________________________________________________________________ ^1 Ug miingon siya kang Moises: Tumungas ka ngadto kang Jehova, ikaw, ug si Aaron, si Nadab, ug si Abiu, ug ang kapitoan ka mga anciano sa Israel: ug managsimba kamo sukad sa halayo. ^2Ug si Moises lamang usa ra ang makaduol kang Jehova, apan sila dili makaduol ni managtungas ang katawohan uban kaniya. ^3Ug si Moises miabut ug gisugilon niya sa katawohan ang tanan nga mga pulong ni Jehova, ug ang tanang mga tulomanon: ug ang tibook nga katawohan mitubag sa usa ka tingog, ug miingon sila: Pagabuhaton namo ang tanang mga pulong nga giingon ni Jehova. ^4Ug gisulat ni Moises ang tanan nga mga pulong ni Jehova ug mibangon siya sa sayo sa pagkabuntag, ug nagtukod ug usa ka halaran sa kinaubsan sa bukid, ug napulo ug duha ka haligi nga bato, sumala sa napulo ug duha ka banay sa Israel. ^5Ug nagsugo siya ug mga batan-ong lalake sa mga anak sa Israel, nga nanaghalad ug mga halad-nga-sinunog ug nanaghalad sila ug mga halad-sa-pakigdait nga mga vaca alang kang Jehova. ^6Ug gikuha ni Moises ang katunga sa dugo, ug gibutang niya kini sa mga dolang, ug gisablig niya ang katunga sa dugo sa ibabaw sa halaran. ^7Ug gikuha niya ang basahon sa tugon, ug gibasa niya sa igdulungog sa katawohan, ug sila miingon: Buhaton namo ang tanang mga butang nga giingon ni Jehova, ug magamatinumanon kami. ^8Ug gikuha ni Moises ang dugo, ug kini gisablig niya sa ibabaw sa katawohan, ug miingon: Ania karon ang dugo sa tugon, nga gibuhat ni Jehova uban kaninyo mahitungod niining tanan nga mga pulong. ^9 Ug mingtungas si Moises, ug si Aaron, si Nadab ug si Abiu ug ang kapitoan sa mga anciano sa Israel: ^10Ug nakakita sila sa Dios sa Israel; ug diha sa ubos sa iyang mga tiil ang daw ingon sa usa ka salog nga zafiro, ug daw sama sa langit gayud sa iyang katin-aw. ^11Ug wala niya pagtuy-ora ang iyang kamot sa ibabaw sa mga pangulo sa mga anak sa Israel; ug nakakita sila sa Dios, ug nanagpangaon sila ug nanagpanginum. ^12 Ug si Jehova miingon kang Moises: Tumungas ka ngari kanako sa bukid, ug humulat ka didto, ug igahatag ko kanimo ang mga papan nga bato, ug ang Kasugoan, ug ang tulomanon nga gisulat ko aron tudloan mo sila. ^13Ug mitindog si Moises, ug si Josue nga iyang, ministro; ug si Moises mitungas ngadto sa bukid sa Dios. ^14Ug miingon siya sa mga anciano: Hulaton ninyo kami dinhi hangtud nga kami mahabalik kaninyo: ug, ania karon, si Aaron ug si Hur ania uban kaninyo: ang adunay hulosayon, umadto kanila. ^15Unya si Moises mitungas ngadto sa bukid, ug ang panganod mitabon sa bukid. ^16Ug ang himaya ni Jehova napahamutang sa ibabaw sa bukid sa Sinai, ug ang panganod mitabon niini sulod sa unom ka adlaw; ug sa ikapito ka adlaw nagtawag siya kang Moises gikan sa taliwala sa panganod. ^17Ug ang panagway sa himaya ni Jehova ingon ug usa ka kalayo nga nagaut-ut sa kinatumyan sa bukid, sa mga mata sa mga anak sa Israel. ^18Ug misulod si Moises sa taliwala sa panganod ug mitungas siya ngadto sa bukid: ug didto si Moises sa bukid kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Ipamulong mo sa mga anak sa Israel nga magdala sila ug halad alang kanako: gikan sa tanang mga tawo kansang kasingkasing nakapapagbuot kaniya sa kinabubut-on sa paghatag , kuhaon ninyo ang akong halad. ^3Ug kini mao ang halad nga kuhaon ninyo gikan kanila: Bulawan, ug salapi ug tumbaga, ^4Ug azul ug purpura, ug mapula, ug lino nga manipis ug balhibo sa mga kanding, ^5Ug mga panit sa mga carnero nga tinina sa mapula, ug mga panit sa mananap sa dagat, ug kahoy nga acacia, ^6Lana alang sa suga, mga panakot alang sa lana nga igdidihog, ug alang sa incienso nga mahumot, ^7Mga bato nga onyx, ug mga bato nga igalubong alang sa ephod ug alang sa tabon sa dughan. ^8Ug pabuhaton mo sila ug usa ka balaang puloy-anan alang kanako aron ako magapuyo sa taliwala nila: ^9Sumala sa tanan nga ginapakita ko kanimo, ang panig-ingnan sa tabernaculo, ug ang panig-ingnan sa tanan nga mga galamiton niini, mao kini ang pagabuhaton ninyo. ^10 Ug magbuhat sila ug usa ka arca sa kahoy nga acacia, ang iyang katas-on duruha ka maniko ug tunga, ug ang iyang kalapdon, usa ka maniko ug tunga, ug ang iyang kagantungon usa ka maniko ug tunga. ^11Ug pagahal-upan mo kini ug lunsay nga bulawan, sa sulod ug sa gawas pagahal-upan mo kini; ug buhaton mo sa ibabaw niini ang usa ka cornisa nga bulawan nga magalibut niini . ^12Ug magpatunaw ka ug upat ka singsing nga bulawan alang niini, nga igabutang mo sa upat ka tiil-tiil niana, duruha ka singsing sa usa ka kilid niini, ug duruha ka singsing sa pikas nga kilid niini. ^13Ug magbuhat ka ug mga yayongan sa kahoy nga acacia, nga sila hal-upan mo ug bulawan: ^14Ug igabalhug mo ang mga yayongan sa mga singsing sa mga kiliran sa arca, aron sa ingon niana pagayayongon nila ang arca. ^15Ang mga yayongan magapabilin sa sulod sa mga singsing sa arca: dili sila pagakuhaon gikan niana. ^16Ug igabutang mo sa sulod sa arca ang pagpamatuod nga igahatag ko kanimo. ^17Ug magbuhat ka ug usa ka halaran-sa-pagpasig-uli sa lunsay nga bulawan, ug ang iyang gitas-on duruha ka maniko ug tunga, ug ang iyang kasangkaron usa ka maniko ug tunga. ^18Ug magbuhat ka ug duruha ka mga querubin nga bulawan, sa buhat nga sinalsal pagabuhaton mo kini, diha sa duruha ka tumoy sa halaran-sa-pagpasig-uli. ^19Ug magbuhat ka ug usa ka querubin sa usa ka tumoy, ug usa ka querubin sa lain nga tumoy: sa nayon gayud sa halaran-sa-pagpasig-uli magabuhat ka ug mga querubin sa duruha ka tumoy niini. ^20Ug ang mga querubin magabuklad sa ilang mga pako sa ibabaw, nga magatabon sa halaran-sa-pagpasig-uli: uban sa ilang mga pako; ang ilang mga nawong magaatubang sa usa ug usa, magatan-aw sa halaran-sa-pagpasig-uli ang mga nawong sa mga querubin. ^21Ug ibutang mo ang halaran-sa-pagpasig-uli sa ibabaw sa arca; ug sa sulod sa arca igabutang mo ang pagpamatuod nga igahatag ko kanimo. ^22Ug didto ako makigtagbo kanimo, ug ako makigsulti kanimo gikan sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli, gikan sa duruha ka querubin nga anaa sa ibabaw sa arca-sa-pagpamatuod, mahatungod sa tanang mga butang nga akong igahatag kanimo nga mao ang mga tulomanon alang sa mga anak sa Israel. ^23 Ug magabuhat ka ug usa ka lamesa sa kahoy nga acacia: ug ang gitas-on niini duruha ka maniko, ug usa ka maniko ang kalapdon niini ug ang gantong niini usa ka maniko ug tunga. ^24Ug pagahal-upan mo kini ug lunsay nga bulawan, ug pagabuhatan mo kini ug usa ka cornisa nga bulawan nga maglibut niini . ^25Ug buhatan mo usab ug usa ka kinulit nga ribete nga magalibut, sa kalapdon nga usa ka dapal; ug sa kinulit nga ribete magabuhat ka ug usa ka cornisa nga bulawan nga magalibut niini. ^26Ug magbuhat ka alang niini ug upat ka singsing nga bulawan, ug igabutang mo ang mga singsing sa upat ka nasikohan nga anaa sa upat ka tiil niini. ^27Duol sa ngilit sa kinulit nga ribete ibutang mo ang mga singsing nga dapit sa mga yayongan aron sa pagyayong sa lamesa. ^28Ug pagabuhaton mo ang mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug pagahal-upan mo kini ug bulawan, aron ang lamesa pagayayongon uban niini. ^29Ug pagabuhaton mo ang mga pinggan niini ug ang mga cuchara niini, ug ang mga taklob niini ug ang panaksan nga pagahowaran niini: sa lunsay nga bulawan pagabuhaton mo kini. ^30Ug sa ibabaw sa lamesa magabutang ka ug tinapay-nga-gibutang-sa-atubangan sa Dios sa atubangan ko sa kanunay gayud . ^31 Ug magabuhat ka ug usa ka tangkawan nga lunsay bulawan: sa buhat nga sinalsal, pagabuhaton ang tangkawan; bisan ang patinduganan niini, ug ang lawas niini, ang mga copa niini, ang mga dayandayan nga malingin niini, ug ang mga bulak niini himoon nga nayon. ^32Ug magagula ang unom ka sanga gikan sa mga kiliran niini: totolo ka sanga sa tangkawan sa usa ka luyo niini, ug totolo ka sanga sa tangkawan sa usa usab ka luyo. ^33Totolo ka copa sa dagway sa bulak sa almendra sa usa ka sanga niini, usa ka dayandayan nga malingin ug usa ka bulak; ug totolo ka copa sa dagway sa bulak sa almendra sa lain nga sanga, usa ka dayandayan nga malingin ug usa ka bulak: busa mao kini ang magagula sa unom ka sanga sa tangkawan. ^34Ug sa tangkawan upat ka copa sa dagway sa bulak sa almendra, ang mga dayandayan nga malingin niini ug ang mga bulak niini. ^35Ug usa ka dayandayan nga malingin sa ilalum sa duruha ka sanga sa mao usab, usa ka dayandayan nga malingin sa ilalum sa uban nga duruha ka sanga sa mao usab, ug usa usab ka dayandayan nga malingin sa ilalum sa uban usab nga duruha ka sanga sa mao usab sa pagkasama alang sa unom ka sanga nga magagula sa tangkawan. ^36Ang ilang mga dayandayan nga malingin ug ang ilang sanga himoon nga nayon niini, ang tibook nga butang usa ka bolos nga sinalsal, sa lunsay nga bulawan. ^37Ug buhatan mo kini ug pito ka lamparahan, ug sila magadagkot sa lamparahan aron magahayag sa dapit sa atubangan niini: ^38Ug ang mga kumpit niini ug ang mga pinggan nga magagmay niini pagabuhaton gikan sa lunsay nga bulawan. ^39Ug sa talento sa lunsay nga bulawan pagabuhaton mo kini, uban kining tanan nga mga copa. ^40Ug tan-awa, nga buhaton mo sila sumala sa iyang panig-ingnan, nga gipakita ko kanimo didto sa bukid. __________________________________________________________________ ^1 Labut pa pagabuhaton mo ang tabenaculo nga adunay napulo ka cortina sa lino nga fino nga linubid, ug azul, ug purpura, ug mapula: uban ang mga querubin nga binuhat sa batid nga magbubuhat, pagabuhaton mo kini. ^2Ang gitas-on sa usa ka cortina kaluhaan ug walo ka maniko, ug ang gilapdon sa usa ka cortina upat ka maniko: ang tanan nga mga cortina adunay usa lamang ka sukod. ^3Ang lima ka cortina pagataputon ang usa sa usa, ug ang lain nga lima ka cortina pagataputon ang usa sa usa. ^4Ug pagabuhaton mo ang mga galong sa bulok nga azul sa sidsid sa usa ka cortina, sa daplin sa gitakdoan: ug mao kini ang pagabuhaton mo sa sidsid sa pangulahian nga cortina sa gitakdoan nga ikaduha. ^5Kalim-an ka galong pagabuhaton mo sa usa ka cortina, ug kalim-an ka galong pagabuhaton mo sa daplin sa cortina nga anaa sa ikaduha nga gitakdoan: ang mga galong manag-atbang ang usa ug usa. ^6Magbuhat ka ug kalim-an ka mga kaw-it nga bulawan, nga niini pagataputon mo ang mga cortina sa usa ug usa pinaagi sa kaw-it ug kini mahimo nga usa ka tabernaculo. ^7 Ug magabuhat ka ug mga cortina nga balhibo sa mga kanding alang sa usa ka tabon sa ibabaw sa tabernaculo napulo ug usa ka mga cortina ang pagabuhaton mo. ^8Ang gitas-on sa usa ka cortina katloan ka maniko, ug ang gilapdon sa usa ka cortina upat ka maniko: ang napulo ug usa ka cortina may usa lamang ka sukod. ^9Ug pagataputon mo ang lima ka cortina sa pinig, ug ang unom ka cortina sa pinig, ug pil-on mo ang ikaunom ka cortina sa atubangan sa nawong sa tabernaculo. ^10Ug magbuhat ka ug kalim-an ka galong sa sidsid sa usa ka cortina, sa daplin sa gitakdoan, ug kalim-an ka galong sa sidsid sa ikaduha ka cortina sa lain nga gitakdoan. ^11Ug magbuhat ka ug kalim-an ka kaw-it nga tumbaga, nga igasulod mo sa mga galong ug taputon mo ang balong-balong aron mahimo nga usa lamang ka atop . ^12Ug ang nagabitay nga mahabilin sa cortina sa balong-balong, nga mao ang katunga sa usa ka cortina nga nahabilin, magabitay sa luyo sa tabernaculo. ^13Ug ang usa ka maniko sa usa ka bahin, ug ang usa ka maniko sa lain nga bahin ang nahabilin sa gitas-on sa mga cortina sa balong-balong, pagabitayon sa ibabaw sa mga kiliran sa tabernaculo sa usa ka bahin ug sa pikas nga bahin, aron sa pagtabon niini. ^14Ug magbuhat ka ug usa ka tabon alang sa balong-balong sa mga panit sa carnero, nga tinina sa mapula, ug usa ka tabon sa mga panit sa mananap sa dagat nga magatabon sa ibabaw. ^15 Magbuhat ka alang sa tabernaculo ug mga tabla sa kahoy nga acacia nga mga matanos. ^16Ang gitas-on sa tagsatagsa ka tabla tagpulo ka maniko, ug usa ka maniko ug tunga ang gilapdon sa tagsatagsa ka tabla. ^17May duruha ka mecha ang tagsatagsa ka tabla nga mahasulod ang usa sa usa; mao kini ang pagabuhaton mo sa tanan nga mga tabla sa tabernaculo. ^18Busa buhaton mo ang mga tabla sa tabernaculo: Kaluhaan ka tabla sa luyo dapit sa habagatan, ngadto sa habagatan. ^19Ug magbuhat ka ug kap-atan ka tungtunganan nga salapi sa ilalum sa kaluhaan ka tabla; duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla alang sa iyang duruha ka mecha ug duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla alang sa iyang duruha ka mecha. ^20Ug sa ikaduha ka luyo sa tabernaculo, sa dapit sa amihanan, kaluhaan ka tabla; ^21Ug ang ilang kap-atan ka tungtunganan nga salapi: duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla, ug duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa usab ka tabla. ^22Ug alang sa pandugo sa tabernaculo sa kasadpan magbuhat ka ug unom ka tabla. ^23Ug duruha ka tabla alang sa mga nasikohan sa tabernakulo sa duruha ka pandugo nga katapusan; ^24Ug kini sila pagapiloon sa ubos, ug ingon usab kini sila mahimong tibook sa iyang ibabaw alang sa usa ka singsing. Sa ingon niana kini mao ang duruha; kini alang sa duruha ka nasikohan. ^25Ug igapahaluna ang walo ka tabla, ug ang ilang mga tungtunganan nga salapi, napulo ug unom ka tungtunganan; duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa ka tabla, ug duruha ka tungtunganan sa ilalum sa usa usab ka tabla. ^26Ug magbuhat ka usab ug yayongan sa kahoy nga acacia; lima alang sa mga tabla sa usa ka luyo sa tabernaculo. ^27Ug lima ka yayongan alang sa mga tabla sa usa usab ka kilid sa tabernaculo, ug lima ka yayongan alang sa mga tabla sa usa usab ka kilid sa tabernaculo nga anaa sa kasadpan. ^28Ug ang yayongan sa taliwala magalapus sa mga tabla sukad sa usa ka tumoy ngadto sa usa ka tumoy. ^29Ug hal-upan mo ang mga tabla ug bulawan, ug buhaton mo ang ilang mga singsing nga bulawan aron igabalhug kanila ang mga yayongan: hal-upan mo usab ang mga yayongan ug bulawan. ^30Ug pagapatindugon mo ang tabernaculo sumala sa panig-ingnan niini nga gipakita kanimo didto sa bukid. ^31 Ug magbuhat ka usab ug usa ka tabil sa bulok nga azul ug mapula kaayo, ug purpura ug lino nga fino nga linubid: nga may mga querubin nga buhat sa tawo nga batid kaayo, pagabuhaton kini. ^32Ug pagabitayon mo kini sa ibabaw sa upat ka haligi nga acacia, nga hinal-upan ug bulawan; ang iyang mga sab-onganan sa itaas bulawan usab , sa ibabaw sa upat ka tungtunganan nga salapi. ^33Ug pagabitayon mo ang tabil sa ilalum sa mga kaw-itanan, ug pagadad-on mo sa sulod sa tabil ang arca-sa-pagpamatuod: ug ang tabil magaulang kaninyo sa taliwala sa dapit nga balaan ug sa labing balaan. ^34Ug igabutang mo ang halaran-sa-pagpasig-uli sa ibabaw sa arca-sa-pagpamatuod, didto sa dapit nga labing balaan. ^35Ug igabutang mo ang lamesa sa gawas sa tabil; ug ang tangkawan sa atbang sa lamesa sa kilid sa tabernaculo padulong sa habagatan, ug igabutang mo ang lamesa sa kilid dapit sa amihanan. ^36Ug pagabuhatan mo ug cortina ang pultahan sa Balong-Balong sa bulok nga azul ug purpura ug mapula ug lino nga fino nga linubid, nga buhat sa magbobolda. ^37Ug magbuhat ka alang sa cortina ug lima ka haligi sa kahoy nga acacia, nga pagahal-upan mo kini ug bulawan; ang ilang mga sab-onganan sa itaas bulawan usab ; ug magatunaw ka ug lima ka tungtunganan nga tumbaga alang niini. __________________________________________________________________ ^1 Ug magbuhat ka ug halaran sa kahoy nga acacia nga lima ka maniko ang gitas-on ug lima ka maniko ang gilapdon: ang halaran kinahanglan magalaro, ug ang iyang gantong totolo ka maniko. ^2Ug himoon mo ang mga sungay niini sa ibabaw sa upat ka nasikohan: ang mga sungay bahin nga nayon uban niini; ug pagahal-upan mo kini ug tumbaga. ^3Ug pagahimoon mo ang mga banga niini nga pagabutangan sa abo niini, ug ang mga pala niini ug ang mga dagkung panaksan niini, ug ang mga kaw-it niini, ug ang mga bagahan niini: ang tanan nga mga galamiton niini pagabuhaton mo sa tumbaga. ^4Ug magbuhat ka alang niini ug usa ka tungtunganan nga linala nga tumbaga; ug sa ibabaw sa tungtunganan nga linala magbuhat ka ug upat ka singsing nga tumbaga sa upat ka nasikohan niini. ^5Ug igabutang mo kini sa sulod sa halaran sa ubos; ug magaabut ang linala hangtud sa kinatung-an sa halaran. ^6Ug magbuhat ka ug mga yayongan alang sa halaran, mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug hal-upan mo kini ug tumbaga. ^7Ug ang mga yayongan niini igabalhug sa mga singsing, ug ang mga yayongan igapahamutang sa duruha ka luyo sa halaran kong pagasakwaton kini. ^8Sa mga tabla pagabuhaton mo ang halaran nga adunay buho: ingon sa gipakita kanimo didto sa bukid, mao ang pagabuhaton mo. ^9 Ug pagabuhaton mo ang sawang sa tabernaculo alang sa kilid dapit sa habagatan, ang sawang adunay mga cortina sa lino nga fino nga linubid nga may tagsa ka gatus ka maniko ang gitas-on alang sa usa ka kilid. ^10Ug ang mga haligi niini kaluhaan, ug ang mga tungtunganan niini kaluhaan, nga binuhat sa tumbaga: ang mga sab-onganan sa mga haligi ug ang ilang mga tarogo pagahimoon sa salapi. ^11Ug sa mao usab nga pagkaagi alang sa kilid dapit sa amihanan sa kinatas-an, may mga cortina nga tagsa ka gatus ka maniko ang gitas-on, ug ang mga haligi niini kaluhaan, ug ang mga tungtunganan niini nga tumbaga kaluhaan; ang mga sab-onganan sa mga haligi ug ang mga tarogo niini binuhat sa salapi. ^12Ug alang sa gilapdon sa sawang sa kilid dapit sa kasapdan may mga tabil nga tagkalim-an ka maniko, ang haligi niini napuno, ug ang tungtunganan niini napulo. ^13Ug ang gilapdon sa sawang sa kilid dapit sa silangan, may kalim-an ka maniko. ^14Ang mga cortina alang sa usa ka kilid sa ganghaan tagpulo ug lima ka maniko, ang mga haligi niini totolo, ug ang tungtunganan niini totolo. ^15Ug alang sa usa ka kilid may mga cortina nga may tagpulo ug lima ka maniko; ang mga haligi niini totolo, ang mga tungtunganan niini totolo. ^16Ug alang sa pultahan sa sawang ibutang ang usa ka cortina nga kaluhaan ka maniko, nga azul, ug purpura, ug mapula ug lino nga fino nga linubid, nga buhat sa magbobolda; ang mga haligi ug ang tungtunganan niini upat. ^17Ang tanan nga mga haligi sa sawang nga magalibut pagatarogohan ug salapi: ang mga kaw-itanan niini salapi ug ang mga tungtunganan niini mga tumbaga. ^18Ang gitas-on sa sawang usa ka gatus ka maniko, ug ang gilapdon kalim-an bisan asa sukda , ug ang iyang gantong lima ka maniko, sa lino nga fino nga linubid, ug ang mga tungtunganan niini, tumbaga. ^19Ang tanan nga mga kasangkapan sa tabernaculo sa tanan nga pag-alagad niini, ug ang tanan nga mga lagdok niini, ug ang tanan nga mga lagdok niini, ug ang tanan nga mga lagdok sa sawang, mga tumbaga. ^20 Ug ikaw magasugo sa mga anak sa Israel nga managdala sila kanimo ug lana nga lunsay sa oliva, nga linubok, alang sa suga, aron pasigaon sa kanunay ang lamparahan. ^21Sa balong-balong nga pagatiguman, sa gawas sa tabil nga anaa sa atubangan sa pagpamatuod, si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magabantay niini sa laray gikan sa hapon hangtud sa buntag sa atubangan ni Jehova: kini tulomanon nga walay katapusan tungod sa mga anak sa Israel ngadto sa ilang mga kaliwatan. __________________________________________________________________ ^1 Ug dad-on mo duol kanimo si Aaron nga imong igsoon, ug ang iyang mga anak nga lalake uban kaniya, gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, aron siya magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote, bisan si Aaron, si Nadab ug si Abiu, si Eleasar ug si Itamar, mga anak nga lalake ni Aaron. ^2Ug magbuhat ka ug mga bisti nga balaan alang kang Aaron nga imong igsoon, alang sa himaya ug alang sa katahum. ^3Ug sultihan mo ang tanan nga mga masinabuton ug kasingkasing, sila nga akong gipuno sa espiritu sa kinaadman, aron magbuhat sila sa mga bisti ni Aaron, aron sa pagbalaan kaniya aron siya mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. ^4Ug mao kini ang mga bisti nga pagabuhaton nila: ang tabon sa dughan, ug ang ephod, ug ang kupo, ug ang bisti nga binoldahan, ang mitra, ug ang bakus. Ug magabuhat sila ug mga bisti nga balaan alang kang Aaron nga imong igsoon, ug sa iyang mga anak nga lalake aron manag-alagad sila kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. ^5Ug magakuha sila ug bulawan, ug azul ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino nga linubid. ^6 Ug magbuhat sila ug ephod nga bulawan, ug azul, ug purpura ug mapula, ug lino nga fino nga linubid nga buhat sa mga batid nga magbubuhat. ^7Kini butangan ug duruha ka patalay sa abaga nga magatakdo sa duruha ka tumoy aron kini magatakdo. ^8Ug ang maayong pagkahabol nga igbubugkos, nga anaa sa ibabaw niini, nga maoy ikabakus niini magasama sa pagbuhat niini ug ang mao gayud nga butang; sa bulawan, sa azul ug sa purpura, ug sa mapula, ug lino nga fino nga linubid. ^9Ug magakuha ka ug duruha ka bato nga onyx ug ikulit mo kanila ang mga ngalan sa mga anak ni Israel. ^10Ang unom sa ilang mga ngalan ikulit sa usa ka bato, ug ang unom ka ngalan nga nahibilin, ikulit sa usa ka bato, ingon sa natawohan nila. ^11Uban sa buhat sa magkukulit sa bato, sama sa pagkulit sa singsing, pagakulitan mo ang duruha ka bato sa mga ngalan sa mga anak ni Israel; buhatan mo sila ug engaste nga bulawan. ^12Ug igabutang mo kadtong duruha ka bato sa ibabaw sa mga bisti dapit sa abaga sa ephod, aron mahimong mga bato nga handumanan sa mga anak ni Israel, ug si Aaron magadala sa mga ngalan nila sa atubangan ni Jehova sa iyang duruha ka abaga alang sa usa ka handumanan; ^13Ug magabuhat ka ug mga engaste nga bulawan, ^14Ug duruha ka talikala nga magagmay nga lunsay bulawan; nga kini buhaton mo sa dagway sa sinalapid, ug igataod mo ang mga talikala sa dagway nga sinalapid sa mga engaste. ^15 Ug magabuhat ka ug tabon sa dughan alang sa paghukom, nga buhat sa batid nga magbubuhat, sama sa pagkabuhat sa ephod pagabuhaton mo kini sa bulawan, sa azul ug sa purpura, ug sa mapula ug sa lino nga fino nga linubid. ^16Kini himoon nga maglaro ug pinilo; nga usa ka dangaw ang gitas-on niini ug usa ka dangaw ang gilapdon niini: ^17Ug pagapun-on mo kini sa mga engaste nga bato, sa upat ka laray sa mga bato: usa ka laray sa usa ka bato nga sardio, usa ka bato nga topacio, ug usa ka bato nga carbunclo mao ang nahauna nga laray: ^18Ug ang ikaduha nga laray usa ka esmeralda, usa ka zafiro, ug usa ka diamante. ^19Ug ang ikatolo ka laray, usa ka rubi, usa ka agata, ug usa ka amatista: ^20Ug ang ikaupat ka laray, usa ka berilo, usa ka onyx, ug usa ka jaspe: kini igalubong sa bulawan sa ilang mga engaste. ^21Ug kadtong mga batoha ingon sa mga ngalan sa mga anak ni Israel, napulo ug duha ingon sa ilang mga ngalan: sama sa mga kulit sa usa ka singsing, ang tagsatagsa sumala sa iyang ngalan, nga himoon kini alang sa napulo ug duha ka banay. ^22Ug magbuhat ka usab sa ibabaw sa tabon sa dughan ug mga talikala nga magagmay nga sama sa pisi nga sinawalo nga lunsay bulawan. ^23Ug magabuhat ka sa tabon sa dughan ug duruha ka singsing nga bulawan ug ang duruha ka singsing igabutang mo sa duruha ka tumoy sa tabon sa dughan. ^24Ug igabutang mo ang duruha ka sinalapid nga bulawan sa duruha ka limbo sa tabon sa dughan. ^25Ug ang lain nga duruha ka tumoy sa duruha ka linubid nga sa ibabaw sa duruha ka engaste, ug ibutang mo kini sa mga kilid dapit sa abaga sa ephod sa dapit sa atubangan niini. ^26Ug magbuhat ka ug duruha ka singsing nga bulawan, ug igabutang mo kini sa duruha ka limbo sa tabon sa dughan sa sidsid niini nga dapit sa kilid sa ephod sa dapit sa sulod. ^27Ug magabuhat ka ug duruha ka singsing nga bulawan, ug igabutang mo kini sa duruha ka kilid sa ephod sa ilalum nga dapit sa atubangan, sa atubangan sa iyang tinakdoan sa ibabaw sa maayong pagkahabol nga bakus sa ephod. ^28Ug kini magahigut sa tabon sa dughan uban ang mga singsing niini ngadto sa mga singsing sa ephod uban sa usa ka sinawalo nga azul, aron kini anha sa ibabaw sa maayong pagkahabol nga bakus sa ephod, ug aron ang tabon sa dughan dili mahabulag gikan sa ephod. ^29Ug pagadad-on ni Aaron ang mga ngalan sa mga anak ni Israel diha sa tabon sa dughan sa paghukom, sa ibabaw sa iyang kasingkasing, kong mosulod siya sa dapit nga labing balaan, alang sa usa ka handumanan sa atubangan ni Jehova sa kanunay. ^30Ug igabutang mo diha sa tabon sa dughan sa paghukom ang Urim ug ang Thummim; ug kini anha sa ibabaw sa kasingkasing ni Aaron kong mosulod siya sa atubangan ni Jehova; ug si Aaron magadala sa paghukom sa mga anak sa Israel sa ibabaw sa iyang kasingkasing sa atubangan ni Jehova sa kanunay. ^31 Ug magbuhat ka ug bisti nga hataas nga sa ephod nga lubos azul. ^32Ug kini may usa ka liab alang sa ulo sa taliwala niini; nga adunay usa ka ribete maglibut sa liab nga buhat nga hinabol, ingon sa liab sa usa ka kamisin, aron kini dili magisi. ^33Ug sa iyang mga sidsid buhatan mo ug mga granada, nga azul ug purpura ug mapula sa iyang mga daplin maglibut, ug mga campanilla nga bulawan sa taliwala nila nga maglibut. ^34Usa ka campanilla nga bulawan ug usa ka granada, usa ka campanilla nga bulawan ug usa ka granada sa mga sidsid sa bisti nga hataas maglibut. ^35Ug kini anha sa ibabaw ni Aaron kong siya magaalagad; ug hidunggan ang tingog niini kong siya magasulod sa dapit nga balaan sa atubangan ni Jehova, ug sa mogula siya aron siya dili mamatay. ^36Ug magabuhat ka ug usa ka binakbak nga lunsay bulawan, ug pagakulitan kini sama sa pagkulit sa usa ka singsing, BALAAN KANG JEHOVA. ^37Ug igabutang mo kini sa ibabaw sa usa ka sinawalo nga azul, ug anha kini sa ibabaw sa mitra; sa atubangan sa mitra anha kini. ^38Ug anha kini sa ibabaw sa agtang ni Aaron, ug si Aaron magadala sa pagkadautan sa mga butang nga balaan, nga pagabalaanon sa mga anak sa Israel diha sa tanan nga ilang mga halad nga balaan; ug kini anha sa ibabaw sa iyang agtang kanunay aron sila pagadawaton sa atubangan ni Jehova. ^39Ug maghabol ka ug usa ka bisti nga hataas nga lino, ug magbuhat ka ug usa ka mitra nga lino; magbuhat ka usab ug usa ka bakus nga buhat sa magbobolda. ^40 Ug alang sa mga anak nga lalake ni Aaron magbuhat ka ug mga bisti nga hatag-as; buhatan mo usab sila ug mga bakus, ug himoan mo ug mga bonete alang sa himaya ug katahum. ^41Ug isul-ob mo kini kang Aaron nga imong igsoon, ug sa iyang mga anak uban kaniya: ug dihogan mo sila, gahinon mo sila, ug balaanon mo sila, aron sila magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. ^42Ug buhatan mo sila ug mga sapaw nga lino sa pagtabon sa ilang pagkahubo; nga magatabon sukad sa mga hawak hangtud sa mga paa. ^43Ug igasul-ob kini kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake kong sila mosulod sa balong-balong nga pagatiguman, sa diha nga moduol sila sa halaran aron sa pag-alagad sa dapit nga balaan; aron dili sila magdala ug kadautan, ug mangamatay: Kini mamahimong tulomanon nga walay katapusan alang kaniya ug sa iyang kaliwatan sa ulahi niya. __________________________________________________________________ ^1 Ug kini mao ang pagabuhaton mo kanila aron sa pagbalaan kanila, aron sila mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote: Kumuha ka ug usa ka lakeng nati sa vaca, ug duruha ka carnero nga lake nga walay ikasaway, ^2Ug tinapay nga walay levadura, ug mga tinapay nga malingin nga walay levadura nga sinaktan sa lana, ug mga tinapay nga manipis nga walay levadura nga dinihogan ug lana; nga kini pagabuhaton mo gikan sa harina sa trigo: ^3Ug igabutang mo kini sa usa ka bukag, ug dad-on mo kini nga sinulod sa bukag, uban ang lakeng vaca ug ang duruha ka carnerong lake. ^4Ug pagadad-on mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman ug hugasan mo sila sa tubig. ^5Ug kuhaon mo ang mga bisti, ug isul-ob mo kang Aaron ang sinina nga hataas, ug ang kupo sa ephod, ug ang ephod, ug ang tabon sa dughan, ug baksan mo siya sa maayong pagkahabol nga bakus sa ephod. ^6Ug ibutang mo ang mitra sa ibabaw sa iyang ulo, ug ibutang mo sa ibabaw sa mitra ang purongpurong nga balaan. ^7Unya kumuha ka sa lana nga igdidihog, ug ibubo mo sa ibabaw sa iyang ulo, ug dihogan mo siya. ^8Ug pagadad-on mo ang iyang mga anak nga lalake, ug sul-oban mo sila ug mga bisti. ^9Ug baksan mo sila sa mga bakus, si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ibugkos mo kanila ang mga bonete; ug ila ang pagka-sacerdote tungod sa tulomanon nga walay katapusan: ug pagagahinon mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake alang sa Dios . ^10Pagadad-on mo ang lakeng vaca sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magabutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng vaca. ^11Ug patyon mo ang lakeng vaca sa atubangan ni Jehova, sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: ^12Ug kumuha ka sa dugo sa lakeng vaca, ug ibutang mo kana sa mga sungay sa halaran pinaagi sa imong tudlo, ug ihuwad mo ang tanang dugo nga nahabilin sa tiilan sa halaran. ^13Ug kuhaon mo ang tanan nga tambok nga nagatabon sa mga tinae ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw niini, ug sunogon mo kini sa ibabaw sa halaran. ^14Apan sunogon mo sa kalayo sa gawas sa campo ang unod sa lake nga vaca, ug ang panit niini, ug ang tae niini: kini mao ang halad-tungod-sa-sala. ^15Magkuha ka usab usa ug ka carnero nga lake, ug si Aaron, ug ang iyang mg anak nga lalake magabutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa carnero nga lake. ^16Ug patyon mo ang carnero nga lake, ug kuhaon mo ang dugo niini ug isablig mo sa ibabaw sa halaran maglibut. ^17Ug hiwaon mo ang carnero nga lake, sumala sa mga hiwa niini, ug hugasan mo ang tinae niini, ug ang mga paa niini ug ibutang mo kini uban sa mga hinimo ug uban sa ulo. ^18Ug sunogon mo ang tibook nga carnero nga lake sa ibabaw sa halaran: mao kini ang halad-nga-sinunog alang kang Jehova; kini maoy usa ka kahumot, ang halad-nga-gisunog alang kang Jehova. ^19Ug kuhaon mo ang lain nga lakeng carnero, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magabutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng carnero: ^20Ug patyon mo ang lakeng carnero, magkuha ka sa iyang dugo, ug ibutang mo sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too ni Aaron, ug sa ibabaw sa langod-ngod sa mga dalunggan nga too sa iyang mga anak nga lalake, ug sa ibabaw sa kumalagko sa mga kamot nga too nila, ug sa ibabaw sa kumalagko sa mga tiil nga too nila, ug igasablig mo ang dugo sa ibabaw sa halaran nga maglibut. ^21Ug magakuha ka sa dugo nga anaa sa ibabaw sa halaran, ug sa lana nga igdidihog, ug sabligan mo sa ibabaw ni Aaron, ug sa ibabaw sa iyang mga bisti, ug sa ibabaw sa iyang mga anak nga lalake, ug sa ibabaw sa mga bisti nila, ug siya pagabalaanon, ug ang iyang mga bisti, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake uban kaniya. ^22Unya kuhaon mo ang tambok sa carnero nga lake, ug ang matambok nga ikog, ug ang tambok nga nagatabon sa tinae ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw niini, ug ang bahin sa likod haduol sa abaga nga too: (kay mao kini ang carnero nga lake sa gahin alang sa Dios.) ^23Ug usa ka book nga tinapay, ug usa ka tinapay na gilanahan, ug usa ka tinapay nga manipis gikan sa bukag sa mga tinapay nga walay levadura nga anaa sa atubangan ni Jehova. ^24Ug igabutang mo ang tanan sa mga kamot ni Aaron, ug sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake, ug itabyog mo kini alang sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova. ^25Ug kuhaon mo gikan sa ilang mga kamot, ug dauban mo kini sa halaran, sa ibabaw sa halad-nga-sinunog, alang sa usa ka kahumot sa atubangan ni Jehova. Kini mao ang halad-nga-sinunog alang kang Jehova. ^26Ug kuhaon mo ang dughan sa lakeng carnero nga iya ni Aaron, nga gigahin alang sa Dios , ug pagatabyogon mo kini alang sa pagkahalad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; ug kini mao ang bahin mo. ^27Ug balaanon mo ang dughan sa halad-nga-tinabyog, ug ang paa sa halad-nga-binayaw nga gitabyog, ug gibayaw gikan sa lakeng carnero nga gigahin alang sa Dios , bisan ang sa kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake; ^28Ug maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake nga sa tulomanon nga walay katapusan gikan sa mga anak sa Israel, kay kini mao ang halad-nga-gibayaw, ug pagakuhaon gikan sa mga anak sa Israel gikan sa ilang mga halad-sa-pakigdait, nga ilang halad-nga-gibayaw alang kang Jehova. ^29Ug ang mga bisti nga balaan ni Aaron, mamaila sa iyang mga anak nga lalake nga magasunod kaniya, aron pagdihogan sila uban niini, ug aron pagagahinon alang sa Dios uban niini. ^30Sa pito ka adlaw ang anak nga lalake mopuli kaniya sa pagka-sacerdote magasul-ob niini, kong mosulod siya sa balong-balong nga pagatiguman, sa pagalagad sa dapit nga balaan. ^31Ug pagakuhaon mo ang lakeng carnero nga gigahin alang sa Dios , ug lutoon mo ang iyang unod sa dapit nga balaan. ^32Ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magakaon sa unod sa lakeng carnero, ug sa tinapay nga anaa sa bukag, sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^33Ug pagakan-on nila kadtong mga butanga nga kanila gibuhat ang halad sa pagtabon-sa-mga-sala, aron sa paggahin alang sa Dios ug sa pagbalaan kanila, apan ang dumuloong dili magakaon niini tungod kay kini mga balaan. ^34Ug kong may diyutay sa unod sa paggahin, kun sa tinapay nga mahasalin hangtud sa pagkabuntag, sunogon mo sa kalayo ang salin: kini dili pagakan-on tungod kay kini balaan. ^35Busa mao kini ang pagabuhaton mo kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake ingon sa tanan nga akong gisugo kanimo: sa pito ka adlaw pagagahinon mo kini. ^36Ug sa matag-adlaw maghalad ka ug lakeng vaca sa halad-tungod-sa-sala alang sa pagtabon-sa-mga-sala, ug pagahinloan mo ang halaran sa diha nga nagbuhat ka ug halad sa pagtabon-sa-sala niini, ug dihogan mo kini aron sa pagbalaan niini. ^37Sa pito ka adlaw pagabuhaton mo ang halad sa pagtabon-sa-sala alang sa halaran, ug pagabalaanon mo kini, ug ang halaran mamahimo nga labing balaan: bisan unsa nga butanga nga magadapat sa halaran, pakabalaanon. ^38 Karon kini mao ang igahalad mo sa ibabaw sa halaran: duruha ka nating carnero nga usa ka tuig ang panuigon sa matag-adlaw, sa kanunay. ^39Ang usa ka nating carnero igahalad mo sa buntag, ug ang usa usab ka nating carnero sa pagkahapon. ^40Ug uban sa tagsa ka nating carnero usa ka ikapulo ka bahin sa usa ka 40 Usa ka epha 22.97 ka litro. usa ka /hin sa lana nga ginaling: ug ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin nga vino alang sa halad-nga-ilimnon. ^41Ug ang lain nga nating carnero igahalad mo sa pagkahapon, nga pagabuhaton kini ingon sa halad-nga-kalan-on sa buntag, ug ingon sa halad-nga-ilimnon niini alang sa usa ka kahumot; ang halad-nga-sinunog alang kang Jehova. ^42Kini mao ang usa ka halad-nga-sinunog sa kanunay ngadto sa inyong kaliwatan sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova, diin ako makigtagbo kaninyo aron sa pagsulti kanimo didto. ^43Ug didto makigtagbo ako sa mga anak sa Israel, ug ang Balong-Balong pagabalaanon pinaagi sa akong himaya. ^44Ug pagabalaanon ko ang balong-balong nga pagatiguman ug ang halaran; ingon man usab pagabalaanon ko si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake aron sila magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. ^45Ug magapuyo ako sa taliwala sa mga anak sa Israel, ug mamahimo ako nga ilang Dios. ^46Ug managpakaila sila nga ako mao si Jehova nga ilang Dios, nga nagkuha kanila gikan sa yuta sa Egipto aron magapuyo ako sa taliwala nila: Ako si Jehova nga ilang Dios. __________________________________________________________________ ^1 Ug magbuhat ka ug usa ka halaran alang sa pagsunog ug incienso: sa kahoy nga acacia buhaton mo kini. ^2Ang gitas-on niini usa ka maniko, ug ang gilapdon niini usa ka maniko: kini magaupat ka laro: ug ang gantong niini duruha ka maniko: ug ang mga sungay niini maganayon sa mao gihapon nga bulos. ^3Ug hal-upan mo kini ug lunsayng bulawan, ang ibabaw, ug ang mga bungbong niini maglibut, ug ang mga sungay niini; ug buhatan mo kini ug usa ka cornisa nga bulawan maglibut. ^4Ug magbuhat ka alang niini ug duruha ka singsing nga bulawan sa ilalum sa cornisa niini; sa duruha ka pandugo sa duruha ka kilid niini pagabuhaton mo aron sa pagsulod sa mga yayongan kong pagadad-on kini. ^5Ug buhaton mo ang mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug hal-upan mo kini ug bulawan. ^6Ug igabutang mo kini sa atubangan sa tabil nga anaa sa duol sa arca sa pagpamatuod, sa atubangan sa halaran-sa-pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw sa pagpamatuod, nga didto makigtagbo ako kanimo. ^7Si Aaron magasunog sa ibabaw niini ug incienso nga mahumot: sa matagbuntag sa diha nga mag-ayo siya sa mga lamparahan, magsunog siya niana. ^8Ug sa diha nga magdagkot si Aaron sa mga lamparahan sa pagkagabii, magsunog usab siya niini: ang incienso nga nagapadayon sa atubangan ni Jehova ngadto sa tibook ninyong mga kaliwatan. ^9Dili kamo maghalad sa ibabaw niini ug incienso nga lain, ni halad-nga sinunog, ni halad-nga-kalan-on; ug dili kamo magyabo sa ibabaw niini ug halad-nga-ilimnon. ^10Ug sa ibabaw sa iyang mga sungay magabuhat si Aaron ug halad sa pagtabon-sa-sala makausa sa matag-tuig; uban sa dugo sa halad-tungod-sa-sala nga sa mga pagpasig-uli makausa sa matag-tuig magabuhat siya ug halad sa pagtabon-sa-sala alang niini ngadto sa inyong mga kaliwatan. Kini labing balaan alang kang Jehova. ^11 Ug nagasulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^12Sa diha nga ikaw magkuha sa padron sa mga anak sa Israel ingon sa mga giisip gikan kanila, unya ang tagsatagsa magahatag kang Jehova ug lukat sa iyang kalag, sa diha nga pagaisipon mo sila; aron wala kanilay kamatay sa diha nga ikaw magaisip kanila. ^13Niini sila magahatag bisan kinsa nga nagaagi kanila nga ginaisip, tunga sa siclo sumala sa siclo sa balaang puloy-anan. Ang siclo may kaluhaan ka obolo: ang tunga sa siclo mao ang halad alang kang Jehova. ^14Bisan kinsa nga mahiapil sa pag-isip, gikan sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ngadto sa itaas, magahatag ug halad kang Jehova. ^15Ang dato dili magahatag ug labaw, ug ang kabus dili magahatag ug kubos, sa tunga sa siclo, diha nga maghatag sila ug halad kang Jehova, sa paghalad sa halad sa pagtabon-sa-sala alang sa inyong mga kalag. ^16Ug pagakuhaon mo ang salapi nga sa pagtabon-sa-sala gikan sa mga anak sa Israel, ug igahatag mo kini nga sa mga kinahanglanon sa balong-balong nga pagatiguman: aron kini mamahimo nga handumanan sa mga anak sa Israel, sa atubangan ni Jehova, aron matabonan ang sala sa inyong mga kalag. ^17 Ug si Jehova nagsulti kang Moises, nga nagaingon: ^18Magbuhat ka usab ug usa ka dolang nga tumbaga, ug ang tungtunganan niini nga tumbaga, sa paghunaw; ug igabutang mo kini sa kinataliwad-an sa balong-balong nga pagatiguman ug sa halaran; ug butangan mo kini ug tubig sa sulod niini. ^19Ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake manghunaw diha sa ilang mga kamot ug manghimasa sa ilang mga tiil; ^20Ug sa diha nga magasulod sila sa balong-balong nga pagatiguman, manghunaw sila sa tubig, aron dili sila mangamatay: kun sa diha nga magaduol sila sa halaran sa pag-alagad, sa pagsunog ug usa ka halad alang kang Jehova nga pinaagi sa kalayo. ^21Busa manghunaw sila sa ilang mga kamot ug maghimasa sila sa ilang mga tiil aron dili sila mamatay. Ug mamahimo kini nga tulomanon nga walay katapusan kanila, bisan kaniya ug sa iyang kaliwatan ngadto na sa tanan nga mga kaliwatan. ^22 Labut pa si Jehova nagsulti kang Moises, nga nagaingon: ^23Magkuha ka usab ug labing mahal nga mga panakot; sa mirra nga nagaagay-ay lima ka gatus ka siclo , ug sa canela nga mahumot ang katunga sa maong gidaghanon nga mao ang duruha ka gatus ug kalim-an ka siclo, ug sa calamo nga mahumot duruha ka gatus ug kalim-an, ^24Ug sa cacia lima ka gatus, pinasubay sa siclo sa balaang puloy-anan, ug sa lana sa oliva usa ka hin: ^25Ug buhaton mo kini nga lana nga balaan nga igdidihog, ang pahumot, nga binuhat sumala sa kahibalo sa magbubuhat sa mga pahumot: ug kini mamahimo nga lana nga balaan nga igdidihog. ^26Ug pagadihogan mo uban niini ang balong-balong nga pagatiguman, ug ang arca-sa-pagpamatuod, ^27Ug ang lamesa ug ang tanan nga mga galamiton niini, ug ang tangkawan ug ang tanang mga galamiton niini, ug ang halaran sa incienso, ^28Ug ang halaran sa halad-nga-sinunog, ug ang tanan nga mga galamiton niini, ug ang dolang ug ang gitungtungan niini. ^29Ug pagapanalanginan mo kini, aron kini mahimo nga labing balaan: ang tanan nga makadapat kanila pagabalaanon. ^30Ug dihogan mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug pagabalaanon mo sila aron magaalagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. ^31Ug magsulti ka sa mga anak sa Israel nga magaingon: Kini mao ang balaan nga lana nga igdidihog alang kanako ngadto na sa tanan ninyo nga kaliwatan. ^32Sa ibabaw sa unod sa tawo kini dili igabubo, ni magbuhat ka ug sama niana, sumala sa panakot niini: kini balaan, ug kini mamahimo nga balaan alang kaninyo. ^33Bisan kinsa nga magasakot sama niini, ug magabutang niini sa ibabaw sa dumuloong, pagaputlon, siya gikan sa katawohan niya. ^34Ug si Jehova nag-ingon kang Moises: Kumuha ka alang kanimo sa mga mahumot nga panakot, ug sakti, ug onika, ug galbanum; mahumot nga mga panakot uban ang incienso nga lunsay: ngatanan sa sama nga timbang: ^35Ug magbuhat ka gikan niini ug usa ka incienso nga mahumot, usa ka pahumot nga binuhat sumala sa kahibalo sa magbubuhat sa mga pahumo nga tinimplahan ug asin, lunsay ug balaan. ^36Ug galingon mo ang uban niini nga magagmay kaayo, ug ibutang kini sa atubangan sa pagpamatuod sa balong-balong nga pagatiguman nga didto ako makigtagbo kanimo. Kini mamahimo nga labing balaan alang kaninyo. ^37Ug ang incienso nga pagabuhaton mo, sumala sa pagsakot niini dili kamo magbuhat alang sa inyong kaugalingon: kini tungod kaninyo mamahimo nga balaan alang kang Jehova. ^38Bisan kinsa nga magabuhat ug sama niana aron sa pagpanimaho niini, pagaputlon siya gikan sa katawohan niya. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova nagsulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Tan-awa, akong gitawag sa iyang ngalan si Bezaleel, ang anak nga lalake ni Uri, ang anak nga lalake ni Hur, sa banay ni Juda, ^3Ug gipuno ko siya sa Espiritu sa Dios, sa kaalam, ug sa salabutan, ug sa kahibalo, ug sa tanan nga paagi sa bulohaton, ^4Sa pagmugna ug mga maayong bulohaton, sa pagbuhat pinaagi sa bulawan, ug sa salapi, ug sa tumbaga, ^5Ug sa pagtiltil sa mga bato nga pagatumpion, ug sa pagkulit sa kahoy, sa pagbuhat sa tanan nga nagakalainlain nga mga bulohaton. ^6Ug ako, ania karon, akong gipili uban kaniya si Aholiab, ang anak nga lalake ni Ahisamac, sa banay ni Dan; ug diha sa mga kasingkasing nga mga makinaadmanon sa kasingkasing gibutang ko ang kaalam aron pagabuhaton nila ang tanan nga gisugo ko kanimo; ^7Ang balong-balong nga pagatiguman ug ang arca-sa-pagpamatuod, ug ang halaran-sa-pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw niini, ug ang tanan nga mga kasangkapan sa Tabernaculo; ^8Ug ang lamesa ug ang iyang mga galamiton, ug ang lunsay nga tangkawan uban ang tanan nga mga galamiton niini, ug ang halaran sa incienso, ^9Ug ang halaran sa halad-nga-sinunog ug ang tanang mga galamiton niini, ug ang dolang ug ang tungtunganan niini. ^10Ug ang maayong pagkabuhat nga mga bisti, ug ang balaan nga mga bisti alang kang Aaron nga sacerdote, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake, sa pag-alagad sa katungdanan sa pagka-sacerdote; ^11Ug ang lana nga igdidihog, ug ang incienso sa mahumot nga panakot alang sa balaang dapit: sumala sa ngatanan nga gisugo ko kanimo, pagabuhaton nila. ^12 Ug si Jehova nagsulti kang Moises, nga nagaingon: ^13Sumulti ka usab sa mga anak sa Israel, nga magaingon: Sa pagkamatuod magabantay kamo sa akong mga adlaw nga igpapahulay: kay kini mao ang usa ka timaan sa taliwala nako ug kaninyo sa tanan ninyong mga kaliwatan, aron kamo mahibalo nga ako mao si Jehova nga nagabalaan kaninyo. ^14Tungod niini pagabantayan ninyo ang adlaw nga igpapahulay, kay kini balaan alang kaninyo; ang magapasipala niini, sa pagkamatuod pagapatyon gayud siya; kay bisan kinsa nga magabuhat ug bisan unsang buhata nga pagahimoon niining adlawa kadtong kalaga pagaputlon gikan sa taliwala sa iyang katawohan. ^15Sa unom ka adlaw pagabuhaton ang bulohaton, apan sa adlaw nga ikapito mao ang adlaw sa balaan nga pagpahulay, balaan kang Jehova; bisan kinsa nga magabuhat ug bisan unsang bulohaton sa adlaw nga igpapahulay, siya pagapatyon gayud. ^16Busa ang mga anak sa Israel managbantay sa adlaw nga igpapahulay, sa paglihi sa adlaw nga igpapahulay ngadto sa tanan niyang mga kaliwatan alang sa usa ka tugon nga walay katapusan: ^17Kini maoy usa ka timaan sa taliwala nako ug sa mga anak sa Israel sa walay katapusan; kay sa unom ka adlaw gibuhat ni Jehova ang langit ug ang yuta, ug sa ikapito ka adlaw mipahulay siya, ug nahamuot. ^18Ug gihatag niya kang Moises sa diha nga nakahuman na siya sa pagpakigsulti kaniya sa bukid sa Sinai, ang duruha ka papan sa pagpamatuod, mga papan nga bato nga gisulatan sa tudlo sa Dios. __________________________________________________________________ ^1 Ug sa diha nga nakita sa katawohan nga si Moises nagdugay sa paglugsong gikan sa bukid, ang katawohan nagtigum sa ilang kaugalingon ngadto kang Aaron ug miingon kaniya: Tindog, ug buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo, kay mahitungod niining Moises, kadtong tawo nga nagkuha kanamo gikan sa yuta sa Egipto, kami wala manghibalo kong unsay nahitabo kaniya. ^2Ug si Aaron miingon kanila: Panangtanga ninyo ang mga arios nga bulawan nga anaa sa mga dalunggan sa inyong mga asawa, ug sa inyong mga anak nga lalake, ug sa inyong mga anak nga babaye, ug dad-a kini ninyo ngari kanako. ^3Ug ang tibook nga katawohan nanangtang sa mga ariyos nga bulawan nga diha sa ilang mga dalunggan, ug gidala kini ngadto kang Aaron. ^4Ug siya nagdawat niini sa mga kamot nila, ug gikulit kini niya uban sa usa ka silsil, ug gihimo niya kini nga usa ka nating vaca nga tinunaw. Ug miingon sila: Kini sila mao ang imong mga dios, Oh Israel, nga mikuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto! ^5Ug sa diha nga si Aaron nakakita niini, nagtukod siya ug usa ka halaran sa atubangan sa nating vaca ; ug si Aaron nagmantala, ug miingon: Ugma mao ang fiesta ni Jehova. ^6Ug nanagmata sila sa pagsayo sa sunod nga buntag ug nanaghalad sila ug mga halad-nga-sinunog, ug nanagdala sila ug mga halad-sa-pakigdait; ug milingkod ang katawohan sa pagkaon ug sa pag-inum, ug nanagpanindog sila sa pagdula. ^7 Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumakaw ka, lumugsong ka ngadto sa ubos; kay ang imong katawohan nga gikuha mo gikan sa yuta sa Egipto, nanagdaut sa ilang kaugalingon. ^8Sila nahisimang sa hinanali gikan sa dalan nga akong gisugo kanila, ug nanagbuhat sila alang kanila ug usa ka nating vaca nga tinunaw, ug nanagsimba sila niini, ug nanaghalad sila niini, ug nanag-ingon: Kini sila mao ang imong mga dios, Oh Israel, nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto. ^9Ug si Jehova miingon kang Moises: Nakita ko kining katawohan, ug ania karon, kini maoy katawohan nga magahi ug liog. ^10Busa karon, pasagdi ako nga magadilaab ang akong kaligutgut batok kanila, ug aron pagaut-uton ko sila, ug ikaw pagabuhaton nga usa ka daku nga nasud. ^11Ug si Moises nangamuyo kang Jehova nga iyang Dios, ug nag-ingon: Oh Jehova, ngano ba nga magadilaab ang imong kaligutgut batok sa imong katawohan nga imong gikuha gikan sa yuta sa Egipto uban sa usa ka dakung gahum ug uban sa usa ka kamot nga kusgan? ^12Kay ngano ba nga magasulti ang mga Egiptohanon, nga magaingon: Alang sa kadautan gikuha mo sila aron sa pagpatay kanila dinhi sa mga kabukiran, ug sa pag-ut-ut kanila gikan sa nawong sa yuta? Kuhaa ang kabangis sa imong kasuko ug bumulag ka gikan niining kadautan batok sa imong katawohan. ^13Hinumdumi si Abraham, si Isaac ug si Israel nga imong mga alagad, nga kanila nanumpa ikaw nga sa imong kaugalingon gayud, ug miingon ikaw kanila: Pagapadaghanon ko ang inyong kaliwatan ingon sa mga bitoon sa langit, ug kining tibook nga yuta nga akong giingon, akong ihatag sa inyong kaliwatan, ug sila magapanunod niini sa walay katapusan. ^14Ug si Jehova nagbasul sa kadautan nga iyang giingon nga iyang pagabuhaton unta sa iyang katawohan. ^15 Ug si Moises mibalik, ug milugsong gikan sa bukid, nga ginadala sa iyang kamot ang duruha ka papan sa pagpamatuod; ang mga papan nga gisulatan sa iyang duruha ka luyo; sa usa ka luyo ug sa pikas gisulatan kini. ^16Ug ang mga papan binuhat sa Dios, ug ang sulat mao ang sulat sa Dios, nga gikulit sa ibabaw sa mga papan. ^17Ug sa diha nga si Josue nakadungog sa kagahub sa katawohan, samtang sila nagasinggit, miingon siya kang Moises: Adunay kagahub sa gubat sa dapit sa campo. ^18Ug siya miingon: Dili man mao ang paghugyaw sa mga mananaug, ni mao ang tingog niadtong mga nagatu-aw tungod kay nadaug sila; apan ang kagahub nga ila sa mga nagaambahan maoy nadungog ko. ^19Ug nahitabo kini, nga sa pag-abut niya haduol sa campo, nga nakita niya ang nating vaca, ug ang mga pagsayaw; ug misilaub ang kasuko ni Moises, ug gisalibay niya ang mga papan gikan sa iyang mga kamot, ug nadugmok kini sa lusaran sa bukid. ^20Ug gikuha niya ang nating vaca nga ilang gibuhat, ug kini gisunog niya sa kalayo, ug kini gigaling niya hangtud nga napulbos, ug gisabwag kini sa ibabaw sa mga tubig ug kini gipainum niya sa mga anak sa Israel. ^21 Ug si Moises miingon kang Aaron: Unsa ba ang gibuhat niining katawohan kanimo nga ikaw nagadala man ug usa ka dakung sala sa ibabaw nila? ^22Ug mitubag si Aaron: Dili unta mosilaub ang kasuko sa akong ginoo; ikaw nakaila sa katawohan, nga sila naandam alang sa kadautan. ^23Kay sila nanag-ingon kanako: Buhati kami ug mga dios, nga magauna kanamo; kay mahitungod niining Moises, ang tawo nga mikuha kanamo gikan sa Egipto, kami wala manghibalo sa nahitabo kaniya. ^24Ug ako miingon kanila: Bisan kinsa nga adunay bulawan, tangtanga ninyo kana. Ug ilang gihatag kini kanako, ug gibutang ko kini sa kalayo, ug migula kining nating vaca. ^25Ug sa nakita ni Moises nga ang katawohan nagpatuyang (kay gitugutan sila ni Aaron sa pagpatuyang sa pagkaagi nga naulawan sila sa taliwala sa ilang mga kaaway), ^26Unya si Moises mitindog sa pultahan sa campo, ug miingon: Kong kinsa ang dapig kang Jehova moari siya kanako. Ug ang tanan nga mga anak ni Levi mitingub ngadto kaniya. ^27Ug siya miingon kanila: Mao kini ang giingon ni Jehova, ang Dios sa Israel: Magtakin ang tagsatagsa ka tawo sa iyang pinuti diha sa iyang hawak ug pangagi kamo, ug magbalik-balik kamo gikan sa usa ka pultahan ngadto sa usa ka pultahan sa campo, ug patya ninyo ang tagsatagsa sa iyang igsoon, ug ang tagsatagsa sa iyang kauban, ug ang tagsatagsa sa iyang silingan. ^28Ug gibuhat kini sa mga anak ni Levi, sumala sa pulong ni Moises, ug nangapukan sa katawohan niadtong adlawa ang totolo ka libo ka tawo. ^29Ug si Moises miingon: Igahin ang inyong kaugalingon karon kang Jehova, oo, ang tagsatagsa ka tawo batok sa iyang anak nga lalake, ug batok sa iyang igsoon nga lalake; aron siya maghatag kaninyo sa iyang panalangin niining adlawa. ^30 Ug nahatabo nga sa adlaw nga misunod, nga si Moises miingon sa katawohan: Nakasala kamo ug usa ka dakung sala: ug karon motungas ako ngadto kang Jehova; tingali magabuhat ako ug halad-sa-pagtabon sa sala alang sa inyong mga sala. ^31Ug si Moises mibalik ngadto kang Jehova, ug miingon: Oh, kining katawohan nakasala ug usa ka dakung sala, ug nagbuhat sila ug mga dios nga bulawan. ^32Apan karon, kong pasayloon mo ang ilang sala; ug dili ugaling, palaa ako, ginaampo ko kanimo, gikan sa imong basahon nga gisulatan mo. ^33Ug si Jehova miingon kang Moises: Bisan kinsa nga nakasala batok kanako, kini siya pagapalaon ko sa akong basahon. ^34Ug lumakaw ka, dad-a kining katawohan didto sa dapit nga akong giingon kanimo. Ania karon, ang akong manolonda magauna kanimo; apan sa adlaw sa akong pagdu-aw, pagaduawon ko ang ilang sala sa ibabaw nila. ^35Ug gisamaran ni Jehova ang katawohan, kay nagbuhat sila ug nating vaca, nga gibuhat ni Aaron. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova miingon kang Moises: Lumakaw ka, ug tumungas ka gikan dinhi, ikaw ug ang katawohan nga imong gidala gikan sa yuta sa Egipto padulong sa yuta nga akong gipanumpa kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob, nga nagaingon: Sa imong kaliwatan igahatag ko kini. ^2Ug ako magpadala sa unahan mo ug usa ka manolonda, ug papahawaon ko ang Canaanhon, ug ang Amorehanon, ug ang Hetehanon ug ang Persehanon ug ang Hebehanon ug ang Jebusehanon: ^3Ngadto sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos: kay ako dili motungas sa taliwala mo, kay ikaw mao ang katawohan nga magahi ug liog; tingali ug ako magaut-ut kanimo sa dalan. ^4Ug sa diha nga ang katawohan nakadungog niining dautan nga mga balita, nanagbalata sila, ug walay bisan kinsa nga nagbutang sa iyang mga dayandayan. ^5Ug si Jehova miingon kang Moises: Ipamulong mo sa mga anak sa Israel: Kamo mao ang katawohan nga magahi ug liog; kong mosaka ako sa taliwala mo sa makadiyut pagaut-uton ko ikaw: busa tangtanga karon ang imong mga dayandayan gikan kanimo kay ako mahibalo sa akong pagabuhaton kanimo. ^6Ug ang mga anak sa Israel nanagpanangtang sa ilang mga dayandayan sukad sa bukid sa Horeb ngadto sa unahan. ^7 Karon si Moises nagakanunay sa pagkuha sa balong-balong, ug iyang gipatindog kini sa gawas sa campo, halayo sa campo; ug gihinganlan niya kini ug balong-balong nga pagatiguman; ug nahitabo, nga ang tagsatagsa nga nangita kang Jehova miadto ngadto sa balong-balong nga pagatiguman, nga diha sa gawas sa campo. ^8Ug nahatabo nga sa diha nga si Moises milakaw ngadto sa Balong-Balong ang tibook nga katawohan mibangon ug mitindog ang tagsatagsa sa pultahan sa iyang balong-balong, ug mitan-aw ngadto kang Moises hangtud nga siya misulod sa Balong-Balong. ^9Ug nahitabo nga sa diha nga nakasulod na si Moises sa Balong-Balong ang haligi nga panganod mipaubos, ug napahamutang sa pultahan sa Balong-Balong: ug si Jehova misulti kang Moises. ^10Ug ang tibook nga katawohan nakakita sa haligi nga panganod nga diha sa pultahan sa Balong-Balong ug ang tibook nga katawohan mitindog ug mingsimba, ang tagsatagsa didto sa pultahan sa iyang balong-balong, ^11Ug si Jehova misulti kang Moises sa nawong ug nawong, ingon sa usa ka tawo nga nakigsulti sa iyang higala. Ug mibalik siya ngadto sa campo apan ang iyang alagad nga si Josue, anak nga lalake ni Nun, tawo nga batan-on wala gayud gumula sa Balong-Balong. ^12 Ug si Moises miingon kang Jehova: Tan-awa, ikaw nagaingon kanako: Dad-a kining katawohan: ug ikaw wala magpahayag kanako kong kinsa ang pagasugoon mo uban kanako. Apan ikaw miingon: Ako nakaila kanimo pinaagi sa imong ngalan, ug nakakaplag ka usab ug kalomo sa akong mga mata; ^13Busa karon, ako nagapangaliyupo kanimo kong ako nakakaplag ug kalomo sa imong mga mata, ipahayag mo karon kanako ang imong mga dalan, aron maila ko ikaw, sa tuyo nga makakaplag ako ug kalomo sa imong mga mata: ug palandunga nga kining nasud mao ang imong katawohan. ^14Ug miingon siya: Ang akong presencia mouban kanimo , ug pagahatagan ko ikaw ug pagpahulay. ^15Ug siya miingon kaniya: Kong ang imong presencia dili magauban kanako , dili mo kami pagkuhaon dinhi. ^16Kay unsaon man karon sa pag-ila nga ako nakakaplag ug kalomo sa imong mga mata, ako ug ang imong katawohan? dili ba tungod nga ikaw magalakaw uban kanamo; aron kami mahimong katawohan nga mga linain, ako ug ang imong katawohan, gikan sa tanang mga katawohan nga ania sa ibabaw sa nawong sa yuta? ^17Ug si Jehova miingon kang Moises: Pagabuhaton ko usab kini nga butanga nga imong giingon; tungod kay nakakaplag ka ug kalomo sa akong mga mata, ug naila ko ikaw tungod sa imong ngalan. ^18Ug siya miingon: Ginapangaliyupo ko kanimo nga ipakita mo kanako ang imong himaya. ^19Ug siya miingon: Pagapaagion ko ang tanan ko nga kaayohan a atubangan mo ug igamantala ko ang ngalan ni Jehova sa atubangan mo; ug ako magamaloloy-on sa akong pagakaloy-an, ug magapakita ako ug puangod niadtong pagapuangoran ko. ^20Ug siya miingon: Ikaw dili arang makakita sa akong nawong: kay ang tawo dili makakita sa akong nawong ug mabuhi pa siya. ^21Ug si Jehova miingon: Ania karon, adunay dapit haduol kanako, ug ikaw magatindog sa ibabaw sa bato: ^22Ug mahatabo nga samtang ang akong himaya moagi, nga igabutang ko ikaw sa usa ka liki sa bato, ug pagatabonan ko ikaw sa akong kamot hangtud nga mosaylo ako. ^23Ug pagakuhaon ko ang akong kamot, ug ikaw makakita sa akong likod: apan ang akong nawong dili hikit-an. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova miingon kang Moises: Magsapsap ka ug duruha ka papan nga bato ingon sa mga nahauna, ug igasulat ko sa ibabaw nianang mga papan ang mga pulong nga didto sa mga papan nga nahauna nga gibuak mo. ^2Ug mag-andam ka ugma sa buntag ug tumungas ka sa pagkabuntag sa bukid sa Sinai, ug didto umatubang ka kanako sa kinatumyan sa bukid. ^3Ug walay tawo nga magatungas uban kanimo; ni tugutan ang bisan kinsang tawo nga hikit-an diha sa tibook nga bukid; ni tugotan ang mga carnero kun ang mga vaca nga magpanibsib sa atubangan sa bukid. ^4Ug siya nagsapsap ug duruha ka papan nga bato ingon sa nahauna; ug mibangon si Moises pagsayo sa buntag ug mitungas siya haduol sa bukid sa Sinai, ingon sa gisugo kaniya ni Jehova, ug gidala sa iyang kamot ang duruha ka papan nga bato. ^5 Ug si Jehova mikanaug sa panganod ug mitindog siya didto uban kaniya, ug nagmantala sa ngalan ni Jehova. ^6Ug si Jehova miagi sa iyang atubangan, ug nagmantala: Si Jehova, si Jehova, usa ka Dios nga maloloy-on, mapuangoron, mahinay sa pagkasuko, ug daku sa mahigugmaong-kalolot ug kamatuoran; ^7Nagatipig sa mahigugmaong kalolot alang sa linibolibo, ug nagapasaylo sa pagkadautan, ug sa pagkamasukihon ug sa sala, ug nga sa walay bisan unsa nga paagi magapakamatarung sa dautan; nga nagadu-aw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak sa mga anak, sa ibabaw sa ikatolo ug sa ibabaw sa ikaupat nga kaliwatan. ^8Ug si Moises midali, ug giduko niya ang iyang ulo ngadto sa yuta ug misimba kaniya ; ^9Ug siya miingon: Kong karon, nakakaplag ako ug kalomo sa imong mga mata, Oh Ginoo umadto unta karon ang Ginoo, ginaampo ko kanimo, sa taliwala namo: kay kini mao ang katawohan nga magahi ug liog; ug pasayloa ang among pagkadautan ug ang among sala, ug dawata kami alang sa imong panulondon. ^10 Ug siya miingon: Ania karon, ako magabuhat ug tugon: sa atubangan sa tibook mo nga katawohan magabuhat ako ug mga katingalahan, kadtong wala mabuhat sa tibook nga yuta, ni sa bisan unsa nga nasud, ug ang tanan nga katawohan nga niini anaa ikaw sa taliwala, makakita sa buhat ni Jehova; kay kini maoy butang nga makalilisang nga akong pagabuhaton kanimo. ^11Bantayan mo ang akong ginasugo kanimo niining adlawa; ania karon, ako magapapahawa gikan sa atubangan mo sa Amorehanon, ug sa Canaanhon, ug sa Hetehanon ug sa Persehanon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon. ^12Magmatngon ka sa imong kaugalingon, tingali magbuhat ka ug pakigsaad uban sa mga pumoluyo sa yuta nga imong pagaadtoan; kay tingali kini mahimong bitik sa taliwala mo: ^13Apan kamo magagun-ob sa ilang mga halaran ug magadugmok kamo sa ilang mga haligi, ug magaporil kamo sa ilang mga kalasangan: ^14(Kay kamo dili magsimba sa lain nga mga dios; kay si Jehova, kinsang ngalan mao ang Abughoan, maoy usa ka Dios nga abughoan); ^15Tingali ug magbuhat ikaw ug pakigsaad uban sa mga pumoluyo sa yuta; ug sila maghimo sa pagpakighilawas sa pagsunod sa ilang mga dios, ug magahalad sila sa ilang mga dios, ug pagatawgon ka sa usa kanila, ug magakaon ka sa iyang halad: ^16Ug ikaw magadala sa ilang mga anak nga babaye ngadto sa imong mga anak nga lalake, ug ang ilang mga anak nga babaye magpakighilawas sa pagsunod sa ilang mga dios, ug ang imong mga anak nga lalake magpakighilawas sa pagsunod sa ilang mga dios. ^17Dili ka magbuhat alang kanimo ug tinunaw nga mga dios. ^18 Ang fiesta sa mga tinapay nga walay levadura pagabantayan mo: pito ka adlaw magakaon ka sa tinapay nga walay levadura, ingon sa gisugo ko kanimo, sa panahon nga gitagal sa bulan sa Abib kay sa bulan sa Abib migula ka gikan sa Egipto. ^19Ang tanan nga nagabuka sa taguangkan maako; ug ang tanan nga lake sa imong kahayupan, ang mga panganay sa vaca ug sa carnero, ^20Ug ang panganay sa usa ka asno pagatubson mo pinaagi sa usa ka nating carnero: ug kong kini dili mo pagatubson, pagalunggoan mo ang liog niini. Ang tanan nga panganay sa imong mga anak nga lalake pagatubson ug walay usa nga magpakita sa atubangan ko nga walay dala. ^21Unom ka adlaw magabuhat ka, apan sa ikapito ka adlaw mopahulay ka: sa panahon sa pagdaro ug sa pag-ani mopahulay ka. ^22Ug magsaulog ka sa fiesta sa mga semana bisan pa ang sa mga inunahan sa ani sa trigo: ug sa fiesta sa pag-ani sa katapusan sa tuig. ^23Makatolo sa sulod sa tuig ang tanan mo nga lalake magapakita sa atubangan sa Ginoong Jehova, ang Dios sa Israel. ^24Kay ako magapapahawa sa mga nasud gikan sa imong atubangan, ug pagalaparon ko ang imong mga utlanan: ug walay bisan kinsa nga tawo nga magapaninguha sa imong yuta, kong ikaw motungas sa pagpakita sa atubangan ni Jehova nga imong Dios makatolo sa usa ka tuig. ^25Dili mo ihalad ang dugo sa akong halad uban sa tinapay nga may levadura; dili usab ang halad sa fiesta sa pasko; mahabilin sukad sa gabii hangtud sa buntag. ^26Ang mga inunahan sa mga unang bunga sa imong yuta dad-on mo sa balay ni Jehova nga imong Dios. Dili mo paglat-an ang nating kanding sa gatas sa inahan niini. ^27Ug si Jehova miingon kang Moises: Isulat mo kini nga mga pulong kay sumala sa kahulogan niining mga pulonga gihimo ko ang tugon uban kanimo, ug uban sa Israel. ^28 Ug siya didto uban kang Jehova kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii; siya wala makakaon ug tinapay, ni makainum ug tubig. Ug gisulat niya sa mga papan ang mga pulong sa tugon, ang napulo ka mga sugo. ^29Ug nahitabo sa diha nga si Moises milugsong gikan sa bukid sa Sinai uban ang duruha ka papan sa pagpamatuod diha sa iyang kamot, sa diha nga nagalugsong siya gikan sa bukid, si Moises wala manghibalo nga ang panit sa iyang nawong misilaw, tungod sa iyang pagpakigsulti kaniya. ^30Sa diha nga si Aaron, ug ang tanan nga mga anak sa Israel nakakita kang Moises, ania karon, ang panit sa iyang nawong misilaw; ug nangahadlok sila sa pagduol kaniya. ^31Ug si Moises nagtawag kanila; ug si Aaron ug ang tanan nga mga pangulo sa katilingban, mibalik ngadto kaniya, ug si Moises nagsulti kanila; ^32Ug unya ang tanan nga mga anak sa Israel nanagpanuol ug siya naghatag kanila ingon nga sugo sa tanan nga mga butang nga giingon kaniya ni Jehova didto sa bukid sa Sinai. ^33Ug sa diha nga si Moises nakahuman na sa pagsulti kanila, nagbutang siya ug usa ka pandong sa iyang nawong. ^34Apan sa diha nga si Moises miadto sa atubangan ni Jehova, sa pagpakigsulti uban kaniya, gikuha niya ang pandong hangtud nga nakapahawa siya; ug mipahawa siya, ug nakigsulti sa mga anak sa Israel mahitungod niadtong gisugo kaniya. ^35Ug ang mga anak sa Israel nakakita sa nawong ni Moises, nga ang panit sa nawong ni Moises misilaw; ug si Moises mibutang pag-usab sa tabon sa iyang nawong, hangtud nga misulod siya sa pagpakigsulti uban kaniya. __________________________________________________________________ ^1 Ug gitigum ni Moises ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ug miingon kanila: Kini mao ang mga pulong nga gisugo ni Jehova, aron pagabuhaton ninyo kini. ^2Unom ka adlaw pagabuhaton ang bulohaton, apan sa adlaw nga ikapito may usa ka adlaw nga balaan alang kaninyo, usa ka adlaw sa balaang pagpahulay alang kang Jehova: bisan kinsa nga magabuhat sa bisan unsa nga bulohaton pagapatyon siya. ^3Kamo dili magahaling ug kalayo sa tanan ninyo nga mga puloy-anan sa adlaw nga igpapahulay. ^4Ug si Moises misulti sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nga nagaingon: Kini mao ang butang nga gisugo ni Jehova, nga nagaingon: ^5Magkuha kamo gikan sa taliwala ninyo ug usa ka halad alang kang Jehova; bisan kinsa nga masinugtanon ug kasingkasing, padad-a siya niini ug halad ni Jehova: bulawan, ug salapi, ug tumbaga, ^6Ug azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino, ug balhibo sa mga kanding. ^7Ug mga panit sa mga carnero nga tinina sa mapula, ug mga panit sa mga mananap sa dagat, ug kahoy nga acacia. ^8Ug lana alang sa suga, ug mga panakot nga mahumot alang sa lana nga igdidihog, ug alang sa mahumot nga incienso: ^9Ug mga bato nga onyx, ug mga bato nga igalubong alang sa ephod, ug alang sa tabon sa dughan. ^10Ug ang tagsatagsa ka tawo nga makinaadmanon ug kasingkasing sa taliwala ninyo umanhi, ug magbuhat sa tanan nga mga butang nga gisugo ni Jehova. ^11Ang tabernaculo, ang balong-balong niini, ug ang tabon niini, ang mga lugpit niini, ug ang mga tabla niini, ang mga yayongan niini, ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini. ^12Ang arca, ug ang mga yayongan niini, ang halaran-sa-pagpasig-uli, ug ang tabil sa balong-balong; ^13Ang lamesa, ug ang mga yayongan niini, ug ang tanan nga mga kasangkapan niini, ug ang tinapay-nga-gibutang-sa-atubangan sa Dios; ^14Ang tangkawan usab alang sa suga, ug ang mga kasangkapan niini, ug ang mga lamparahan niini, ug ang lana alang sa suga: ^15Ug ang halaran sa incienso, ug ang mga yayongan niini, ug ang lana nga igdidihog, ug ang mahumot nga incienso, ug ang tabil alang sa pultahan, nga diha sa pultahan sa tabernaculo: ^16Ang halaran sa halad-nga-sinunog, uban ang linala nga tumbaga niini, ang mga yayongan niini, ug ang tanan nga mga kasangkapan niini, ang dolang uban ang tungtunganan niini: ^17Ang mga cortina sa sawang, ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini, ug ang tabil sa ganghaan sa sawang: ^18Ang mga lagdok sa tabernaculo, ug ang mga lagdok sa sawang, ug ang mga pisi niini; ^19Ang maayong pagkabuhat nga mga bisti, alang sa pag-alagad sa dapit nga balaan, ang mga balaan nga bisti ni Aaron nga sacerdote, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake, aron sa pag-alagad sa katungdanan sa pagka-sacerdote. ^20 Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel nanlakaw gikan sa atubangan ni Moises. ^21Ug nangadto sila, ang tagsatagsa kinsang kasingkasing nagaagda kaniya, ug ang tagsatagsa kinsang espiritu naghatag kaniya ug kabubut-on, ug nanagdala sa halad ni Jehova alang sa bulohaton sa balong-balong nga pagatiguman, ug alang sa tanan nga kaalagaran niini, ug alang sa mga balaan nga bisti. ^22Ug nangadto sila, ang mga lalake ug ang mga babaye, sumala sa gidaghanon sa mga kinabubut-ong pagkamasinulondon sa kasingkasing, ug nanagdala ug mga sab-itanan, ug mga ariyos, ug mga singsing sa pagtimaan, ug mga pulceras, ug ang tanan nga hiyas nga bulawan; bisan ang tagsatagsa ka tawo naghalad ug usa ka halad nga bulawan alang kang Jehova. ^23Ug tagsatagsa ka tawo nga hingkaplagan nga kaniya adunay azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino, ug balhibo sa mga kanding, ug mga panit sa mga carnero nga tinina sa mapula, ug ang mga panit sa mga mananap sa dagat, ginadala niya kini. ^24Ang tagsatagsa nga nakahalad ug usa ka halad nga salapi ug tumbaga, nagdala sa halad ni Jehova; ug ang tagsatagsa nga hingkaplagan nga kaniya adunay kahoy nga acacia, nga alang sa tanan nga bulohaton sa pag-alagad nagadala niini. ^25Ug ang tanan nga mga babaye nga 7 makinaadmanon sa kasingkasing nanagkalinyas uban sa ilang mga kamot, ug ginadala nila ang ilang mga nakalinyas, ang azul, ug ang purpura, ang mapula, ug ang lino nga fino. ^26Ug ang tanan nga mga babaye kinsang kasingkasing nagaagda kanila sa kinaadman, nanagkalinyas sila ug mga balhibo sa kanding. ^27Ug ang mga pangulo nanagdala ug mga bato nga onyx, ug sa mga bato nga igalubong alang sa ephod ug sa bisti nga tabon sa dughan; ^28Ug sa panakot nga mahumot, ug ang lana alang sa suga, ug alang sa lana nga igdidihog, ug alang sa mahumot nga incienso. ^29Ang mga anak sa Israel nanagdala ug kinabubut-ong halad alang kang Jehova; tagsatagsa ka lalake ug babaye, kinsang kasingkasing nagaagda kanila sa maayong kabubut-on sa pagdala alang sa tanan nga bulohaton, nga gisugo ni Jehova kanila nga pagabuhaton pinaagi kang Moises. ^30 Ug si Moises miingon sa mga anak sa Israel: Tan-awa, si Jehova nagtawag pinaagi sa ngalan kang Bezaleel, ang anak nga lalake ni Uri, ang anak nga lalake ni Hur, sa banay ni Juda: ^31Ug siya gipuno niya sa Espiritu sa Dios, sa kinaadman, sa salabutan, ug sa kaalam, ug sa tanan nga nagkalainlain nga pagkabatid sa buhat. ^32Ug sa pagmugna sa mga binatid nga buhat sa pagbuhat pinaagi sa bulawan, ug sa salapi ug sa tumbaga: ^33Ug sa pagsapsap sa mga bato nga igahal-up, ug sa pagkulit sa kahoy, sa pagbuhat sa tanan nga buhat sa pagkabatid. ^34Ug siya nagabutang sa sulod sa iyang kasingkasing aron siya makapanudlo, siya ug si Aholiab, ang anak nga lalake ni Ahisamac, sa banay ni Dan: ^35Sila gipuno niya sa kinaadman sa kasingkasing, sa pagbuhat sa tanan nga bulohaton nga binatid, sa pagkamagkukulit, ug sa pagkabatid nga magbubuhat, ug sa pagkamagbobolda sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula ug sa lino nga fino, ug sa pagkamaghahabol; bisan kanila nga nanagbuhat sa bisan unsa nga binatid nga pagbuhat, ug sila nga nagamugna sa mga binatid nga buhat. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Bezaleel ug si Aholiab magabuhat, ug ang tagsatagsa ka tawo nga makinaadmanon sa kasingkasing, nga kaniya gibutang ni Jehova ang kinaadman ug salabutan aron mahibalo kong unsaon sa pagbuhat ang tanan nga bulahaton alang sa pag-alagad sa balaang puloy-anan, sumala sa tanan nga gisugo ni Jehova. ^2Ug si Moises nagtawag kang Bezaleel ug kang Aholiab, ug sa tagsatagsa ka tawo, nga makinaadmanon sa kasingkasing, kinsang kasingkasing gibutangan ni Jehova ug kinaadman, bisan ang tagsatagsa ka tawo kinsang kasingkasing nag-agda kaniya aron sa pagduol sa bulohaton, aron sa pagbuhat niini. ^3Ug gidawat nila gikan kang Moises ang tanan nga halad nga gidala sa mga anak sa Israel alang sa bulohaton sa pag-alagad sa balaang puloy-anan, aron sa pagbuhat niini. Ug sila nagadala pa gayud kaniya ug mga kinabubut-ong halad sa matagbuntag: ^4Ug ang tanan nga mga makinaadmanon nga tawo, nga nanagbuhat sa tanan nga bulohaton sa balaang puloy-anan; ming-anhi ang tagsa-tagsa gikan sa bulohaton nga iyang ginabuhat; ^5Ug nanagsulti sila kang Moises nga nagaingon: Ang katawohan nagadala ug daghan pa kay sa kinahanglan alang sa pag-alagad sa bulohaton nga gisugo ni Jehova nga pagabuhaton. ^6Ug si Moises naghatag ug usa ka sugo ug gipamantala kini sa tibook nga campo nga nagaingon: Dili na kinahanglan ang lalake, ni ang babaye nga magabuhat pa ug bulohaton alang sa paghalad sa balaang puloy-anan. Ug sa ingon niini ang katawohan minghunong sa pagdala ug mga halad . ^7Kay ang galamiton nga diha kanila igo alang sa pagbuhat sa tanan nga bulohaton, ug nagakapin pa kaayo. ^8 Ug ang tanan nga mga tawo nga makinaadmanon sa kasingkasing sa taliwala nila nga nagabuhat sa bulohaton, nanagbuhat sila ug tabernaculo uban sa napulo ka cortina; sa fino nga lino nga linubid, ug azul, ug purpura, ug mapula nga adunay mga querubin, ang buhat sa batid nga magbubuhat, si Bezaleel maoy nagbuhat niini. ^9Ang gitas-on sa tagsatagsa ka cortina kaluhaan ug walo ka maniko, ug ang gilapdon sa usa ug usa ka cortina, upat ka maniko; ang tanan nga mga tabil adunay usa lamang ka sukod. ^10Ug siya nagtapak sa lima ka cortina ang usa sa usa: ug lain usab nga lima ka cortina gitapak niya ang usa sa usa. ^11Ug siya nagbuhat ug mga galong nga azul sa ngilit sa usa ka cortina gikan sa ngilit, sa tinakdoan; sa mao usab nga pagkaagi siya nagbuhat sa ngilit sa cortina dapit sa gawas sa ikaduha ka tinakdoan. ^12Kalim-an ka galong gihimo niya sa usa ka cortina, ug kalim-an ka galong gihimo niya sa ngilit sa cortina, nga diha sa ikaduhang tinakdoan; ang mga galong gipahimutang sa atbang sa usa ug usa. ^13Ug siya nagbuhat ug kalim-an ka kaw-it nga bulawan ug gitapak niya ang mga cortina ang usa sa usa pinaagi niining mga kaw-it sa ingon niini natibook ang tabernaculo. ^14 Ug siya nagbuhat ug mga cortina nga balhibo sa mga kanding alang sa balong-balong nga diha sa ibabaw sa tabernaculo: napulo ug usa ka cortina ang gibuhat niya. ^15Ang gitas-on sa usa ug usa ka cortina katloan ka maniko, ug upat ka maniko ang gilapdon sa usa ug usa ka cortina: ang napulo ug usa ka cortina usa lamang ka sukod. ^16Ug gitapak niya paglain ang lima ka cortina sa ilang kaugalingon, ug ang unom ka cortina gitapak usab paglain sa ilang kaugalingon. ^17Ug siya nagbuhat ug kalim-an ka galong sa ngilit sa cortina nga dapit sa gawas sa tinakdoan, ug kalim-an ka galong gibuhat niya sa ngilit dapit sa gawas sa ikaduhang tinakdoan. ^18Ug siya nagbuhat ug kalim-an ka kaw-it nga tumbaga aron sa pagtakdo pag-usa sa balong-balong, aron kini matibook. ^19Ug siya nagbuhat ug usa ka tabon alang sa balong-balong nga mga panit sa carnero nga tinina sa mapula, ug usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat sa ibabaw. ^20Ug gibuhat niya ang mga tabla sa tabernaculo sa kahoy nga acacia nga matanos. ^21Napulo ka maniko mao ang gitas-on sa usa ug usa ka tabla, ug usa ka maniko ug tunga ang gilapdon sa usa ug usa ka tabla. ^22Matag-usa ka tabla adunay duruha ka mecha nga ang usa sa unahan sa usa: mao kini ang gibuhat niya sa ngatanan nga mga tabla sa tabernaculo. ^23Ug siya nagbuhat sa tanang mga tabla alang sa tabernaculo; kaluhaan ka tabla alang sa kiliran sa habagatan ngadto sa habagatan; ^24Ug siya nagbuhat ug kap-atan ka ugbokanan nga salapi, sa ilalum sa kaluhaan ka tabla: duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa ka tabla alang sa duruha ka mecha niini, ug duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa usab ka tabla alang sa duruha ka mecha niini. ^25Ug alang sa ikaduha ka kiliran sa tabernaculo sa dapit sa amihanan, siya nagbuhat ug kaluhaan ka tabla, ^26Ug ang kap-atan ka ugbokanan nga salapi niini: duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa ka tabla, ug duruha ka ugbokanan sa ilalum sa usa usab ka tabla ^27Ug alang sa bahin sa tabernaculo dapit sa likod paingon sa kasadpan, siya nagbuhat ug unom ka tabla. ^28Ug duruha ka tabla ang gibuhat niya alang sa duruha ka nasikohan sa tabernaculo sa bahin nga dapit sa likod. ^29Ug kini gitakdo sa ilalum; ug sa mao usab nga paagi natibook sa ibabaw ngadto sa usa ka tuhogan: ug mao kini ang gibuhat sa usa ug usa usab sa duruha ka nasikohan. ^30Ug adunay walo ka tabla ug ang mga ugbokanan nga salapi niini napulo ug unom ka ugbokanan sa ilalum sa matag-usa ka tabla duruha ka ugbokanan. ^31Ug siya nagbuhat ug mga yayongan sa kahoy nga acacia: lima alang sa mga tabla sa usa ka kiliran sa tabernaculo. ^32Ug lima ka balabag alang sa mga tabla sa usa usab ka kiliran sa tabernaculo ug lima ka balabag alang sa mga tabla sa kiliran sa tabernaculo sa bahin sa likod dapit sa kasadpan. ^33Ug gihimo niya nga ang balabag sa taliwala nga molapus sa kinataliwad-an sa mga tabla gikan sa usa ka tumoy ngadto sa usa ka tumoy. ^34Ug gihal-upan niya ang mga tabla ug bulawan ug gibuhat sa bulawan ang mga singsing niini, nga didto igasul-ob ang balabag: nga gihal-upan usab ug bulawan ang mga balabag. ^35 Ug ang cortina gihimo niya nga sa azul ug purpura, ug mapula, ug fino nga lino nga linubid: uban ang mga querubin, ang buhat sa usa ka batid nga magbubuhat, gibuhat niya kini. ^36Ug gibuhatan niya kini ug upat ka haligi sa kahoy nga acacia ug gihal-upan kini ug bulawan, ang mga kaw-it niini nga bulawan; ug nagtunaw alang niini ug upat ka ugbokanan nga salapi. ^37Ug siya nagbuhat ug usa ka tabil alang sa pultahan sa Tabernaculo, sa azul, ug purpura, ug mapula, ug fino nga lino nga linubid, nga buhat sa magbobolda. ^38Ug ang lima ka haligi niini uban ang mga kaw-it niini: ug gihal-upan niya ang ulo niini ug ang mga lagdok niini sa bulawan: apan ang lima ka ugbokanan niini gibuhat kini sa tumbaga. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Bezaleel nagbuhat sa arca sa kahoy nga acacia: duruha ka maniko ug tunga mao ang gitas-on niini, ug usa ka maniko ug tunga mao ang gilapdon niini, ug usa ka maniko ug tunga mao ang gantong niini. ^2Ug gihal-upan niya kini ug lunsay nga bulawan sa sulod ug sa gawas, ug gibuhatan niya kini ug usa ka cornisa nga bulawan nga maglibut. ^3Ug siya nagtunaw alang niini, upat ka singsing nga bulawan sa upat ka tiil niini; bisan duruha ka singsing sa usa ka kiliran niini, ug duruha ka singsing sa usa ka luyo niini. ^4Ug siya nagbuhat ug mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug gihal-upan niya kini ug bulawan. ^5Ug gibalhog niya ang mga yayongan sa mga singsing sa mga kiliran sa arca, aron sa pagdala sa arca. ^6Ug siya nagbuhat ug usa ka halaran-sa-pagpasig-uli sa lunsay nga bulawan: duruha ka maniko ug tunga mao ang gitas-on niini, usa ka maniko ug tunga mao ang gilapdon niini. ^7Ug siya nagbuhat ug duruha ka mga querubin nga bulawan, sa buhat nga sinalsal gibuhat niya kini sa duruha ka tumoy sa halaran-sa-pagpasig-uli. ^8Usa ka querubin sa usa ka tumoy, ug usa ka querubin sa usa ka tumoy: nayon sa halaran-sa-pagpasig-uli gibuhat niya ang mga querubin sa duruha ka tumoy niini. ^9Ug ang mga querubin nagabuklad sa ilang mga pako sa ibabaw, nga nagatabon sa halaran-sa-pagpasig-uli uban sa ilang mga pako, ug ang ilang mga nawong nagaatubang sa usa ug usa, nagaatubang sa halaran-sa-pagpasig-uli ang mga nawong sa mga querubin. ^10 Ug siya nagbuhat ug lamesa nga kahoy nga acacia: duruha ka maniko mao ang gitas-on niini, ug usa ka maniko mao ang gilapdon niini, ug usa ka maniko ug tunga mao ang gantong niini. ^11Ug kini gihal-upan niya ug lunsay nga bulawan, ug gibuhatan niya ug usa ka cornisa nga bulawan nga maglibut. ^12Ug gibuhatan niya kini ug usa ka sanipa sa gilapdon nga usa ka dapal maglibut, ug gibuhatan niya ug usa ka bulawan nga cornisa sa sanipa niini sa maglikos. ^13Ug siya nagtunaw alang niini, upat ka singsing nga bulawan, ug gibutang niya kini sa upat ka nasikohan nga mahatungod sa upat ka tiil niini. ^14Duol sa sanipa diha ang mga singsing, ang dapit sa mga yayongan aron sa pagdala sa lamesa. ^15Ug gibuhat niya ang mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug gihal-upan niya kini sa bulawan aron sa pagdala sa lamesa. ^16Ug siya nagbuhat sa mga kasangkapan nga diha sa ibabaw sa lamesa, ang mga pinggan niini, ug ang mga cuchara niini, ug ang mga panaksan niini, ug ang mga kabu nga igabubo niini sa lunsay nga bulawan. ^17Ug gibuhat niya ang tangkawan sa lunsay nga bulawan, sa buhat nga sinalsal gibuhat niya ang tangkawan: ang tiil niini ug ang lawas niini, ug ang mga copa niini, ang mga dayan-dayan niini nga malingin, ug ang mga bulak, niini gihimo nga nayon niini. ^18Ug adunay unom ka sanga nga nagatuybo gikan sa mga kiliran niini; totolo ka sanga sa tangkawan gikan sa usa ka kiliran niini, ug totolo ka sanga sa tangkawan gikan sa usa usab ka kiliran niini: ^19Totolo ka copa gibuhat sama sa dagway sa bulak sa almendra diha sa usa ka sanga, usa ka malingin nga dayandayan, ug usa ka bulak; ug totolo ka copa nga gibuhat sama sa dagway sa bulak sa almendras diha sa usa usab ka sanga, usa ka malingin nga dayandayan ug usa ka bulak: ug mao kini ang alang sa unom ka sanga nga nagalabaw gikan sa tangkawan. ^20Ug diha sa tangkawan adunay upat ka copa nga gibuhat sama sa dagway sa mga bulak sa almendras, ang mga malingin nga dayandayan niini, ug ang mga bulak niini; ^21Ug usa ka malingin nga dayandayan sa ilalum sa duruha ka sanga nga nayon niini, ug usa usab ka malingin nga dayandayan sa ilalum sa duruha usab ka sanga nga nayon niini, ug usa usab ka malingin nga dayandayan sa ilalum sa duruha usab ka sanga nga usa nga nayon niini, alang sa unom ka sanga nga nagatuybo gikan niini. ^22Ang mga malingin nga dayandayan niini ug ang mga sanga niini gihimo sa usa lamang nga nayon niini; ang tibook niini maoy usa ka binuhat nga sinalsal sa lunsay nga bulawan, ^23Ug ang mga lamparahan nga gibuhat niya, pito, ug ang mga kumpit niini, ug ang ilang mga pinggan nga magagmay niini nga lunsay nga bulawan. ^24Sa usa ka talento nga lunsay nga bulawan, gibuhat niya kini, ug ang tanan nga mga kasangkapan niini. ^25 Ug gibuhat niya ang halaran sa incienso sa kahoy nga acacia: usa ka maniko mao ang gitas-on niini, ug usa ka maniko mao ang gilapdon niini, ug maglaro; ug duruha ka maniko mao ang gantong niini, ang mga sungay nayon niini. ^26Ug gihal-upan niya kini sa lunsay nga bulawan, ang ibabaw niini ug ang mga bongbong niini maglibut, ug ang mga sungay niini: ug gibuhatan niya kini ug usa ka cornisa nga bulawan maglibut. ^27Ug siya nagbuhat alang niini ug duruha ka singsing nga bulawan sa ilalum sa cornisa niini sa duruha ka nasikohan niini, sa duruha ka kiliran niini, mga dapit alang sa mga yayongan sa pagdala niini. ^28Ug gibuhat niya ang mga yayongan sa kahoy nga acacia ug gihal-upan niya kini ug bulawan. ^29Ug gibuhat niya ang lana nga balaan nga igdidihog, ug ang lunsay nga incienso sa mahumot nga mga panakot nga buhat sa magbubuhat sa mahumot. __________________________________________________________________ ^1 Ug gibuhat niya ang halaran sa halad-nga-sinunog sa kahoy nga acacia: lima ka maniko mao ang gitas-on niini, ug lima ka maniko ang gilapdon niini maglaro, ug totolo ka maniko ang gantong niini. ^2Ug gibuhat niya ang iyang mga sungay niini sa ibabaw sa upat ka nasikohan niini; ang mga sungay niini nayon sa usa ka bolos uban niini ug gihal-upan niya kini ug tumbaga. ^3Ug gibuhat niya ang tanan nga mga kasangkapan sa halaran: ang mga kawa, ug ang mga pala, ug ang mga dolang, ug ang mga kaw-it, ug ang mga sangga sa kalayo: ang tanan nga mga kasangkapan niini gibuhat niya sa tumbaga. ^4Ug nagbuhat siya alang sa halaran ug tungtunganan nga linala nga tumbaga, sa ilalum sa sanipa sa libut niini dapit sa ubos hangtud sa tunga sa halaran. ^5Ug siya nagtunaw ug upat ka singsing alang sa upat ka tumoy sa tungtunganan nga linala nga tumbaga, nga maoy dapit sa mga yayongan. ^6Ug gibuhat niya ang mga yayongan sa kahoy nga acacia, ug gihal-upan kini niya ug tumbaga. ^7Ug gibalhog niya ang mga yayongan sa mga singsing nga diha niini sa mga kiliran sa halaran, aron sa pagdala niana tungod niini: gihimo kini niya nga adunay lungag uban sa mga tabla. ^8Ug gibuhat niya ang dolang nga tumbaga, ug ang tungtunganan niini mga tumbaga, sa mga salamin sa mga babaye nga mag-alagad nga nagatigum sa pag-alagad sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^9 Ug gibuhat niya ang sawang, alang sa dapit sa habagatan paingon sa habagatan, ang mga cortina sa sawang nga lino nga fino nga linubid, usa ka gatus ka maniko. ^10Ang mga haligi niini kaluhaan, uban ang ugbokanan niini kaluhaan, nga hinimo sa tumbaga: ang mga sab-onganan sa mga haligi, ug ang mga tarogo niini, nga salapi. ^11Ug alang sa dapit sa amihanan usa ka gatus ka maniko: ang mga haligi niini kaluhaan, ug ang mga ugbokanan niini kaluhaan nga binuhat sa tumbaga. Ang mga ugbokanan sa mga haligi, ug ang mga tarogo, nga binuhat sa salapi. ^12Ug alang sa dapit sa kasadpan adunay mga tabil nga tagkalim-an ka maniko: ang haligi niini, napulo, ug ang napulo ka ugbokanan niini: ang mga sab-onganan sa mga haligi, ug ang mga tarogo niini, nga binuhat sa salapi. ^13Ug alang sa dapit sa silangan, paingon sa timogan, kalim-an ka maniko. ^14Ang mga tabil alang sa usa ka kilid sa pultahan tagpulo ug lima ka maniko; ang haligi niini totolo, ug ang mga ugbokanan niini, totolo. ^15Ug mao man usab ang alang sa usa ka kilid niining dapita ug niadtong dapita ug niadtong dapita sa pultahan sa sawang, ang mga tabil tagpulo ug lima ka maniko; ang mga haligi niini totolo, ug ang mga ugbokanan niini totolo. ^16Ang tanan nga mga tabil sa sawang, mga lino nga fino nga linubid. ^17Ug ang mga ugbokanan sa mga haligi binuhat sa tumbaga; ang mga sab-onganan sa mga haligi, ug ang mga tarogo niini binuhat sa salapi: ug ang mga hal-up sa mga sab-onganan niini binuhat sa salapi: ug ang tanan nga mga haligi sa sawang adunay mga tarogo nga salapi. ^18Ug ang tabil sa pultahan sa sawang maoy buhat sa magbobolda, binuhat sa azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga fino nga linubid; ang gitas-on kaluhaan ka maniko, ug ang kahabogon sa gilapdon lima ka maniko, sama sa tabil sa sawang. ^19Ug upat ang mga haligi niini, ug upat ang mga ugbokanan nga tumbaga; ug ang mga tabon sa mga ulo niini, ug ang ilang mga tarogo, salapi. ^20Ug ang tanan nga mga lagdok sa tabernaculo, ug sa sawang maglibut, mga tumbaga. ^21 Mao kini ang tanang mga butang alang sa tabernaculo, bisan sa tabernaculo sa pagpamatuod, nga giisip sumala sa sugo ni Moises pinaagi sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote, alang sa pag-alagad sa mga Levihanon. ^22Ug si Bezaleel, ang anak nga lalake ni Uri, ang anak nga lalake ni Hur, sa banay ni Juda, maoy nagbuhat sa tanan nga mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises. ^23Ug uban kaniya si Ahiliab, ang anak nga lalake ni Ahisamach, sa banay ni Dan, nga usa ka magkukulit, ug batid nga magbubuhat ug magbobolda sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula, ug sa lino nga fino. ^24Ang tanan nga bulawan nga gigamit sa bulohaton, sa tanan nga bulohaton sa balaang puloy-anan, bisan ang bulawan sa halad, kaluhaan ug siyam ka talento, ug pito ka gatus ug katloan ka siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan. ^25Ug ang ilang salapi nga naisip gikan sa katilingban, usa ka gatus ka talento, ug usa ka libo pito ka gatus kapitoan ug lima ka siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan. ^26Usa ka beka sa tagsa ka ulo, sa ato pa , tunga sa siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan, kay ang tanan nga miagi kanila ginaisip gikan sa panuigon nga kaluhaan ka tuig ug ngadto sa itaas, may unom ka gatus ka libo ug totolo ka libo ug lima ka gatus ug kalim-an. ^27Ug ang usa ka gatus ka talento nga salapi gitunaw nga mga ugbokanan sa balaang puloy-anan, ug mga ugbokanan sa mga haligi sa tabil; usa ka gatus ka ugbokanan sa usa ka gatus ka talento, usa ka talento sa usa ka ugbokanan. ^28Ug sa usa ka libo pito ka gatus kapitoan ug lima ka siclo gibuhat niya nga mga kaw-it alang sa mga haligi, ug gihal-upan niya ang mga ulo niini, ug iyang gibuhatan kini ug mga tarogo. ^29Ug ang tumbaga nga halad may kapitoan ka talento, ug duruha ka libo upat ka gatus ka siclo. ^30Kini maoy iyang gibuhat nga mga ubokanan alang sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug halaran nga tumbaga, ug linala nga tumbaga, ug ang tanan nga mga galamiton sa halaran, ^31Ug ang mga ugbokanan sa sawang maglibut, ug ang mga ugbokanan sa pultahan sa sawang, ug ang tanan nga mga lagdok sa tabernaculo, ug ang tanan nga mga lagdok sa sawang maglibut. __________________________________________________________________ ^1 Ug sa azul, ug purpura, ug mapula, gibuhat nila ang matahum nga mga bisti aron sa pag-alagad sa dapit nga balaan; ug gibuhat nila ang mga bisti nga balaan alang kang Aaron, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^2Ug gibuhat niya ang ephod sa bulawan, ug sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula, ug sa lino nga fino nga linubid; ^3Ug gibakbak nila ang mga pinalid nga manipis nga bulawan, ug gitabastabas nila sama sa mga hilo aron sa paghabol niini sa taliwala sa azul, ug sa taliwala sa purpura, ug sa taliwala sa mapula, ug sa taliwala sa lino nga fino, nga buhat sa batid nga mamumuhat: ^4Kini gibuhatan nila ug mga patay-tay alang niini, nga sinumpay, ug natibook sa duruha ka kiliran sa tumoy niini. ^5Ug ang bakus nga sinawalo nga maayong pagkabuhat nga diha sa ibabaw niini, nga igbabakus, sa mao ra nga butang ug sama niini nga pagkabuhat: sa bulawan, sa azul, ug sa purpura, ug sa mapula, sa lino nga fino nga linubid; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^6Ug gililokan nila ang mga bato nga onyx nga linibutan sa mga engaste nga bulawan, nga gililokan ingon sa pagkalilok ca singsing nga patik, nga adunay mga ngalan sumala sa mga anak ni Israel: ^7Ug kini gibutang niya sa mga patay-tay sa ephod, ingon nga mga bato nga handumanan sa mga anak ni Israel; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^8Ug siya naghimo ug tabon sa dughan nga binuhat sa batid nga mamumuhat, ingon sa pagbuhat sa ephod; sa bulawan, sa azul, sa purpura, ug sa mapula, ug sa fino nga lino nga linubid, ^9Kini maglaro man: ang tabon sa dughan gihimo nila nga pinilo: ang gitas-on niini usa ka dangaw, ug usa ka dangaw ang gilapdon niini, nga napilo. ^10Ug ilang gibutang niini ang upat ka laray nga mga bato. Sa nahauna nga laray, mao ang sardio, topacio, ug usa ka carbunclo kini mao ang nahauna nga laray. ^11Sa ikaduha ka laray, usa ka esmeralda, usa ka zafiro, ug usa ka diamante. ^12Sa ikatolo ka laray, usa ka jacinto, usa ka agata, ug usa ka amatista. ^13Ug sa ikaupat ka laray, usa ka berilo, usa ka onyx, ug usa ka jaspe: kini ginalibutan ug engaste nga bulawan sa ilang mga laray. ^14Ug ang maong mga bato gibutang sumala sa mga ngalan sa ma anak ni Israel, napulo ug duha, sumala sa mga ngalan nila; ingon sa mga lilok sa singsing nga patik, ang tagsatagsa sumala sa ngalan niini, alang sa napulo ug duha ka banay. ^15Ug nanagbuhat sila sa ibabaw sa tabon sa dughan sa mga talikala nga magagmay sama sa sinawalo, sa pisi nga sinalapid sa lunsay nga bulawan. ^16Ug nagbuhat sila ug duruha ka engaste nga bulawan ug ang duruha ka singsing nga bulawan, ug gibutang ang duruha ka singsing sa duruha ka tumoy sa tabon sa dughan. ^17Ug gibutang nila ang duruha ka sinalapid nga bulawan niadtong duruha ka singsing sa mga tumoy sa tabon sa dughan. ^18Ug ang laing duruha ka tumoy sa duruha ka sinalapid nga pisi sa gibutang nila sa ibabaw sa duruha ka engaste ug gibutang nila sa ibabaw sa patay-tay sa ephod sa dapit sa atubangan niini. ^19Ug nagbuhat sila ug duruha ka singsing nga bulawan, nga gibutang nila sa duruha ka tumoy sa tabon sa dughan, sa sidsid niini, sa bahin sa ubos sa ephod, ngadto sa sulod. ^20Ug nagbuhat sila ug duruha ka singsing nga bulawan, ug gibutang nila sa duruha ka patay-tay sa ephod, sa ilalum nga dapit sa atubangan, sa unahan sa iyang tinakdoan sa ibabaw sa bakus sa ephod. ^21Ug gihigut nila ang tabon sa dughan sa mga singsing niini ngadto sa mga singsing sa ephod nga adunay usa ka pisi nga azul, aron kini anha sa ibabaw sa maayong pagkabuhat nga bakus sa maong ephod ug aron dili matangtang ang tabon sa dughan gikan sa ephod, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^22Ug gibuhat niya ang kupo sa ephod nga buhat sa maghahabol, nga lubos azul; ^23Ug ang liab sa taliwala niini, ingon sa liab sa usa ka kamisin nga may ribite sa paglibut sa liab aron kini dili magisi. ^24Ug gibuhatan nila ug mga dagway sa granada ang mga sidsid sa kupo nga azul, ug purpura, ug mapula, ug lino nga linubid. ^25Ug nanagbuhat sila ug mga campanilla sa lunsay nga bulawan ug ang maong campanilla gibutang nila sa taliwala sa mga granada sa sidsid sa kupo sa paglibut niini , sa taliwala sa mga granada; ^26Usa ka campanilla ug usa ka granada, usa ka campanilla ug usa ka granada, sa paglibut sa mga sidsid sa kupo sa pag-alagad; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^27Ug gibuhat nila ang mga sinina nga hatag-as nga lino nga fino nga buhat sa maghahabol alang kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake. ^28Ug ang mitra nga lino nga fino, ug ang bonete nga lino nga fino, ug ang mga sapaw nga lino nga fino nga linubid, ^29Ug ang bakus nga lino nga fino nga linubid, ug azul, ug purpura, ug mapula nga buhat sa magbobolda; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^30Ug nagbuhat sila ug diadema sa purongpurong nga balaan sa lunsay nga bulawan, ug kini ilang gisulatan ug sinulat nga sama sa linilok sa usa ka singsing nga patik: BALAAN KANG JEHOVA. ^31Ug niini gibutang nila ang usa ka sinawalo nga azul aron kini ibutang sa ibabaw sa mitra; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^32 Sa ingon niana nahuman ang tanan nga bulohaton sa tabernaculo sa balong-balong nga papatiguman: ug ang mga anak sa Israel nanagbuhat ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises; sa ingon niana sila nanagbuhat. ^33Ug gidala nila ang tabernaculo ngadto kang Moises, ang Balong-Balong ug ang tanang mga galamiton niini; ang mga kaw-it niini, ang mga tabla niini, ang mga yayongan niini, ug ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini; ^34Ug ang tabon nga mga panit sa mga lakeng carnero nga tinina sa mapula, ug ang tabon nga mga panit sa mga mananap sa dagat, ug ang tabil sa pabiyon: ^35Ang arca sa pagpamatuod, ug ang mga yayongan niini, ug ang halaran-sa-pagpasig-uli; ^36Ang lamesa, ang tanan nga mga galamiton niini ug ang tinapay nga gipamutang sa atubangan sa Dios; ^37Ang tangkawan nga lunsay, ang iyang mga lamparahan niini: bisan ang mga suga nga kinahanglan ipahamutang sa pagkasunodsunod, ug ang tanan nga mga galamiton niini: ug ang lana nga alang sa suga: ^38Ug ang halaran nga bulawan, ug ang lana nga igdidihog, ug ang mahumot nga incienso, ug ang tabil nga sa pultahan sa Balong-Balong; ^39Ang halaran nga tumbaga, uban ang iyang mga linala nga tumbaga niini; ang mga yayongan niini, ug ang tanang mga galamiton niini; ug ang dolang ug ang iyang tungtunganan: ^40Ang mga cortina sa sawang ug ang iyang mga haligi, ug ang iyang mga ugbokanan, ug ang pabiyon alang sa pultahan sa sawang, ug ang iyang mga sinawalo nga pisi, ug ang iyang mga lagdok, ug ang tanan nga mga galamiton sa pag-alagad sa tabernaculo alang sa balong-balong nga pagatiguman; ^41Ang matahum nga mga bisti sa pag-alagad didto sa dapit nga balaan, ug ang mga balaan nga bisti ni Aaron nga sacerdote, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake aron sa pag-alagad sa katungdanan sa pagkasacerdote. ^42Sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises, mao kini ang gibuhat sa mga anak sa Israel sa tanan nga mga buhat. ^43Ug nakita ni Moises ang tanang buhat, ug ania karon, nga gibuhat nila kini ingon sa gisugo ni Jehova; 4 ug sila gipanalanginan ni Moises. __________________________________________________________________ ^1 Unya si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon. ^2Sa nahauna nga adlaw sa nahauna nga bulan patindugon mo ang tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman. ^3Ug igabutang mo niini ang arca sa pagpamatuod, ug pasalipdan mo ang arca sa tabil. ^4Ug igapasulod mo ang lamesa, ug pangatagon mo ang mga butang nga nahaluna niini; igapasulod mo usab ang tangkawan, ug dagkutan mo ang mga lamparahan niana. ^5Ug igabutang mo ang halaran nga bulawan alang sa incienso sa atubangan sa arca sa pagpamatuod, ug ibutang mo ang pabiyon sa pultahan sa tabernaculo. ^6Ug igabutang mo ang halaran sa halad-nga-sinunog sa atubangan sa pultahan sa tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman. ^7Ug igabutang mo ang dolang sa taliwala sa balong-balong nga pagatiguman ug sa halaran, ug niini magabutang ka ug tubig, ^8Ug ibutang mo ang sawang sa paglibut ug igabitay mo ang pabiyon sa pultahan sa sawang. ^9Ug kuhaon mo ang lana nga igdidihog ug dihogan mo ang tabernaculo ug ang tanan nga anaa niini, ug pagapakabalaanon mo kini uban ang tanang mga galamiton niini: ug kini mabalaan. ^10Ug pagadihogan mo ang halaran sa halad-nga-sinunog ug ang tanan niini nga mga galamiton, ug balaanon mo ang halaran; ug ang halaran mahimo nga labing balaan gayud. ^11Ug dihogan mo ang dolang ug ang tungtunganan, ug balaanon mo kini. ^12Ug pagadad-on mo si Aaron, ug ang iyang mga anak nga lalake ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug pagahunawan mo sila ug tubig. ^13Ug pagabistihan mo si Aaron sa mga bisti nga balaan, ug pagadihogan mo siya, ug pagabalaanon mo siya, aron siya mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote. ^14Ug pagadad-on mo ang iyang mga anak nga lalake, ug pagabistihan mo sila. ^15Ug pagadihogan mo sila, ingon sa pagdihog mo sa ilang amahan, aron sila mag-alagad kanako sa katungdanan sa pagka-sacerdote; ug ang ilang dihog mahimong pagka-sacerdote nga walay katapusan ngadto sa ilang mga kaliwatan. ^16 Sa ingon niana gibuhat kini ni Moises: ingon sa tanan nga gisugo kaniya ni Jehova, mao nga iyang gibuhat kini . ^17Ug nahitabo sa nahaunang bulan, sa ikaduha ka tuig, nga ang tabernaculo gipatindog na. ^18Ug gipatindog ni Moises ang tabernaculo, ug gipahamutang niya ang iyang mga patinduganan, ug gibutang niya ang mga tabla niini, ug gibutang niya ang iyang mga balabag, ug gipamangon niya ang mga haligi niini. ^19Ug gibuklad niya ang balong-balong sa ibabaw sa tabernaculo, ug gibutang niya ang tabon sa balong-balong sa ibabaw niini; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^20Ug gikuha niya, ug gibutang niya ang pagpamatuod ngadto sa sulod sa arca; ug gibutang niya ang mga yayongan sa arca: ug gibutang niya ang halaran-sa-pagpasig-uli sa ibabaw gayud sa arca. ^21Ug gisulod niya ang arca ngadto sa tabernaculo, ug gibitay niya ang tabil sa pabiyon, ug gitabilan niya ang arca sa pagpamatuod, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^22Ug gibutang niya ang lamesa sa balong-balong nga pagatiguman, sa luyo nga naamihanan sa tabernaculo, nahagawas sa tabil. ^23Ug gipangatag niya ang mga tinapay sa ibabaw niya sa atubangan ni Jehova, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^24Ug gibutang niya ang tangkawan sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman atbang sa lamesa sa kiliran sa tabernaculo padulong sa habagatan. ^25Ug gidagkutan niya ang mga suga sa atubangan ni Jehova, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^26Ug gibutang niya ang halaran nga bulawan sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan sa tabil. ^27Ug sa ibabaw niini nagsunog siya ug incienso nga mahumot, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^28Ug gibutang niya ang cortina sa pultahan didto sa tabernaculo. ^29Ug gipahamutang niya ang halaran sa halad-nga-sinunog sa pultahan sa tabernaculo sa balong-balong nga pagatiguman, ug naghalad sa ibabaw niini sa halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^30Ug gibutang niya ang dolang sa taliwala sa balong-balong nga pagatiguman ug sa halaran, ug iyang gibutangan kini ug tubig nga hulunawan. ^31Ug si Moises ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nanagpanghunaw niini sa ilang mga kamot ug nanghimasa sa ilang mga tiil; ^32Sa pagsulod nila sa balong-balong nga pagatiguman, ug sa nanagpanuol sila sa halaran, nanghunaw sila ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^33Ug gipatindog niya ang sawang sa paglibut sa tabernaculo ug sa halaran, ug gibutang niya ang cortina sa pultahan sa sawang. Ug niini natibawas ni Moises ang bulohaton. ^34 Unya ang panganod mitabon sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang himaya ni Jehova mipuno sa tabernaculo. ^35Ug si Moises wala makahimo sa pagsulod sa balong-balong nga pagatiguman, kay ang panganod nagapabilin sa ibabaw niini ug ang himaya ni Jehova nakapuno niini. ^36Ug sa gibayaw na ang panganod sa tabernaculo, ang mga anak sa Israel nagapadayon sa tanan nila nga panaw. ^37Apan kong ang panganod wala pagbayawa, nan wala magpadayon sa panaw, hangtud sa adlaw nga kini gibayaw. ^38Kay ang panganod ni Jehova diha sa adlaw sa ibabaw sa tabernaculo, ug ang kalayo diha niini sa kagabhion, nga makita sa tibook nga balay sa Israel, sulod sa tanan nila nga pagpanaw. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ ^1 Ug si Moises gitawag ni Jehova, ug nakigsulti kaniya gikan sa balong-balong nga pagatiguman nga nagaingon: ^2Magsulti ka sa mga anak sa Israel, ug ingna sila: Sa diha nga ang uban kaninyo magadala ug halad ngadto kang Jehova, magabuhat kamo sa inyong halad, gikan sa kahayupan, bisan sa mga vaca, ug gikan sa panon sa carnero. ^3 Kong ang iyang halad maoy halad-nga-sinunog nga gikan sa mga vaca, igahalad niya ang lake nga walay ikasaway; magahalad siya didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman aron siya pagadawaton sa atubangan ni Jehova. ^4Ug iyang igabutang ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa halad-nga-sinunog; ug kana pagadawaton alang kaniya aron sa pagtabon-sa-sala alang kaniya. ^5Ug siya magapatay sa lakeng vaca sa atubangan ni Jehova; ug ang mga sacerdote nga mga anak ni Aaron, magahalad sa dugo, ug magasablig sa dugo sa libut sa ibabaw sa halaran, nga diha sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ^6Ug pagapanitan niya ang halad-nga-sinunog, ug kini hiwa-hiwaon sa iyang mga bahin. ^7Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote magabutang ug kalayo sa ibabaw sa halaran, ug magabalay ug sugnod sa ibabaw sa kalayo. ^8Ug ang mga sacerdote, nga mga anak nga lalake ni Aaron, magapahimutang sa mga bahin, sa ulo ug sa tambok, sa ibabaw sa sugnod diha sa ibabaw sa kalayo, nga anaa sa ibabaw sa halaran. ^9Apan hugasan niya sa tubig ang mga sulod sa lawas ug ang mga paa niini. Ug ang sacerdote magasunog sa tibook sa ibabaw sa halaran, nga usa ka halad-nga-sinumog, usa ka halad nga pinaagi sa kalayo, nga sa usa ka kahumot alang kang Jehova. ^10 Ug kong ang iyang halad gikan sa kahayupan, sa mga carnero, kun sa mga kanding, alang sa halad-nga-sinunog, ang lake nga walay ikasaway maoy igahalad niya. ^11Ug kini patyon niya sa luyo sa halaran dapit sa amihanan sa atubangan ni Jehova; ug ang mga sacerdote nga mga anak ni Aaron, magasablig sa dugo niini sa ibabaw libut sa halaran. ^12Ug siya magabahinbahin niini sa iyang mga bahin, uban ang iyang ulo ug ang iyang tambok; ug ang sacerdote maoy magabalay niini sa ibabaw sa sugnod diha sa ibabaw sa kalayo, nga anaa sa ibabaw sa halaran: ^13Apan pagahugasan niya sa tubig ang bahin nga sa sulod sa lawas ug ang mga paa: ug igahalad sa sacerdote ang tibook, ug pagasunogon kini niya sa ibabaw sa halaran; kini mao ang halad-nga-sinunog, halad nga pinaagi sa kalayo, usa ka kahumot alang kang Jehova. ^14Ug kong ang iyang halad-nga-sinunog nga kang Jehova, maoy halad-nga-sinunog nga mga langgam, nan igahalad niya nga iyang halad-nga-sinunog ang gikan sa mga tokmo kun sa mga kuyabog sa salampati. ^15Ug ang sacerdote magahalad niini sa ibabaw sa halaran, ug magakuha sa ulo niini, ug magasunog niini diha sa halaran; ug ang dugo niini pagapug-on sa ibabaw sa kiliran sa halaran. ^16Ug iyang kuhaon ang pabalonan ug ang mga balhibo niini, ug isalibay niya sa haduol sa halaran, dapit sa silangan, sa dapit sa mga abo. ^17Ug iyang pagabuk-on kini tungod sa iyang mga pako. apan dili pagabahinon kini sa duruha. Ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran, sa ibabaw sa sugnod nga diha sa kalayo, kini mao ang halad-nga-sinunog, halad nga pinaagi sa kalayo, usa ka kahumot alang kang Jehova. __________________________________________________________________ ^1 Ug sa diha nga adunay tawo nga magahalad ug halad-nga-kalan-on alang kang Jehova, maoy igahalad niya ang harina nga fino; ug ang ibabaw niini pagabuboan ug lana, ug magabutang siya sa ibabaw niini ug incienso: ^2Ug kini pagadad-on niya sa mga sacerdote, nga mga anak nga lalake ni Aaron; ug gikan niini ang sacerdote magakuha sa iyang hakop sa harina nga fino, ug sa iyang lana uban ang tanan nga incienso niini. Ug kini pagasunogon sa sacerdote ingon nga handumanan niini sa ibabaw sa halaran, halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova. ^3Ug ang salin sa halad-nga-kalan-on maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake; kini mao ang butang nga labing balaan sa mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. ^4Ug sa diha nga ikaw magahalad ug usa ka halad-nga-kalan-on nga linuto sa hudno, maoy igahalad mo ang mga tinapay sa harina nga fino nga walay levadura, nga sinaktan sa lana, kun mga tinapay nga manipis nga walay levadura nga dinihogan sa lana. ^5Apan kong ang imong halad-nga-kalan-on linuto sa kalaha, maoy igahalad mo ang harina nga fino nga walay levadura, nga sinaktan sa lana. ^6Kini tipiktipikon mo, ug buboan ug lana sa ibabaw niini: mao kini ang halad-nga-kalan-on. ^7Ug kong ang imong halad-nga-kalan-on mao ang halad nga linuto sa kalaha pagahimoon kini sa harina nga fino nga may lana. ^8Ug dad-on mo kang Jehova ang halad-nga-kalan-on nga hinimo niining mga butanga, ug kini ihatag mo sa sacerdote ug siya magadala niini ngadto sa halaran. ^9Ug ang sacerdote magkuha gikan niadto nga halad-nga-kalan-on, sa handumanan niini, ug pagasunogon kini sa ibabaw sa halaran: halad nga pinaagi sa kalayo, ang usa ka kahumot alang kang Jehova. ^10Ug ang nahasalin sa halad-nga-kalan-on maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: kini mao ang butang nga labing balaan sa mga halad nga pinaagi sa kalayo kang Jehova. ^11 Walay bisan unsa nga halad-nga-kalan-on nga igahalad ninyo kang Jehova, nga pagahimoon uban ang levadura: kay walay bisan unsang butanga nga may levadura, nga may dugos, nga pagasunogon nga halad alang kang Jehova. ^12Mahitungod sa halad sa mga inunahan sa mga abut , maghalad kamo kanila alang kang Jehova: apan sila dili pagasunogon sa ibabaw sa halaran ingon sa usa ka kahumto. ^13Ug ang tanan nga halad sa imong halad-nga-kalan-on timplahan mo sa asin; ug dili mo pakulangan ang asin sa tugon sa imong Dios gikan sa imong halad-nga-kalan-on; sa tanan nga halad mo magahalad ka ug asin. ^14Ug kong maghalad ka alang kang Jehova ug halad-nga-kalan-on sa mga inunahan sa abut, maoy igahalad mo ingon nga halad-nga-kalan-on sa imong mga inunahan sa abut ang mga lugas nga anaa sa uhay nga sinanglag sa kalayo, nga dinugmok gikan sa lunhaw nga uhay. ^15Ug butangan mo ug lana ang ibabaw niini, ug butangan mo sa incienso ang ibabaw niini: kini mao ang halad-nga-kalan-on. ^16Ug ang sacerdote magasunog sa handumanan niini, nga bahin sa lugas nga dinugmok ug bahin sa lana niini, uban ang tanan nga incienso niini; kini mao ang halad nga pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. __________________________________________________________________ ^1 Kong ang iyang halad mao ang mga halad-sa-pakigdait; kong siya magahalad gikan sa panon sa mga vaca, bisan lake kun baye, maoy igahalad niya ang walay ikasaway sa atubangan ni Jehova. ^2Ug ang iyang kamot igabutang niya sa ibabaw sa ulo sa iyang halad, ug pagapatyon niya kana didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang mga sacerdote, nga mga anak nga lalake ni Aaron, magasablig sa dugo libut sa ibabaw sa halaran. ^3Ug magahalad siya gikan sa mga halad-sa-pakigdait, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova; ang tambok nga nagaputos sa mga tinae, ug ang tanan nga tambok nga anaa sa ibabaw sa mga sulod sa lawas. ^4Ug ang duruha ka amimislon ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug sa ibabaw sa mga taludtod, ug habol-habol sa atay, nga uban sa mga amimislon, pagakuhaon niya. ^5Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron magasunog niini ibabaw sa halaran, sa halad-nga-sinunog nga anaa ibabaw sa sugnod nga anaa sa ibabaw sa kalayo; kini mao ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova. ^6 Apan kong ang iyang halad nga sa halad-sa-pakigdait alang kang Jehova kinuha sa panon sa kahayupan; bisan lake kun baye, igahalad niya kini nga walay ikasaway. ^7Kong siya maghalad ug nating carnero alang sa iyang halad, igahalad kini niya sa atubangan ni Jehova. ^8Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa iyang halad, ug kini pagapatyon niya sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang mga anak nga lalake ni Aaron magasablig sa dugo niini libut sa ibabaw sa halaran. ^9Ug gikan sa halad sa mga halad-sa-pakigdait magahalad siya sa halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova; ang tambok niini, ang tibook ikog nga matambok, pagakuhaon niya sa gamut sa taludtod, ug ang tambok nga nagaputos sa mga tinae, ug ang tanan nga tambok nga anaa sa sulod sa lawas, ^10Ingon usab ang duruha ka amimislon ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug ang anaa sa ibabaw sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa ibabaw sa atay, nga uban sa mga amimislon pagakuhaon niya. ^11Ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran: kalan-on kini nga hinalad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. ^12Ug kong kanding ang iyang halad, nan igahalad niya kini sa atubangan ni Jehova. ^13Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo niini, ug pagapatyon niya kini sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman; ug ang mga anak nga lalake ni Aaron magasablig sa iyang dugo libut sa ibabaw sa halaran. ^14Ug magahalad siya gikan niini sa iyang halad, nga mao ang halad nga hinimo sa kalayo alang kang Jehova; ug ang tambok nga nagaputos sa mga tinae, ug ang tanan nga tambok nga anaa sa sulod sa lawas, ^15Ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug ang anaa sa ibabaw sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa atay uban ang mga amimislon pagakuhaon niya. ^16Ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran; kini mao ang kalan-on sa halad nga hinalad nga pinaagi sa kalayo; ingon nga usa ka kahumot alang kang Jehova. Ang tanan nga tambok iya ni Jehova. ^17Kini maoy tulomanon nga dayon sa inyong mga kaliwatan, sa tanan ninyo nga mga puloy-anan, aron walay tambok bisan dugo nga pagakan-on ninyo. __________________________________________________________________ ^1 Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Sultihi ang mga anak sa Israel sa pag-ingon. Kong ang usa ka tawo makasala sa walay pagpanghibalo sa bisan unsa sa mga sugo ni Jehova tungod sa mga butang nga dili angay buhaton, ug magabuhat hinoon sa usa niini; ^3Kong ang sacerdote nga dinihog makasala sa pagkaagi nga mahiangin sa pagpakasala ang katawohan, nan pahalara siya kang Jehova tungod sa iyang sala nga nabuhat, ug usa ka lakeng nati sa vaca nga walay ikasaway alang sa halad-tungod-sa-sala. ^4Ug pagadad-on niya ang vaca nga lake ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova, ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng vaca, ug pagapatyon niya kini sa atubangan ni Jehova. ^5Ug ang sacerdote nga dihihog magakuha gikan niadtong dugo sa lakeng vaca, ug dad-on niya kini sa balong-balong nga pagatiguman. ^6Ang sacerdote magatuslob sa iyang tudlo sa dugo, ug magasablig siya niadtong dugo sa makapito sa atubangan ni Jehova, atbang sa tabil sa dapit nga balaang puloy-anan. ^7Ug ang sacerdote magabutang sa dugo sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa incienso nga mahumot, nga anaa sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova: ug igayabo niya ang tanan nga dugo sa lakeng vaca diha sa tungtunganan sa halaran sa halad-nga-sinunog, nga anaa sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^8Ug pagakuhaon niya gikan sa lakeng vaca nga halad-tungod-sa-sala ang tanan nga tambok, ang tambok nga nagaputos sa nga tinae, ug ang tanan nga anaa sa sulod sa ginhawaan, ^9Ug ang duruha ka mga amimislon ug ang tambok nga anaa sa ibabaw nila, ug ang anaa sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa ibabaw sa atay uban ang mga amimislon pagakuhaon niya, ^10Maingon sa pagkuha niini gikan sa vaca nga lake sa mga halad-sa-pakigdait; ug ang sacerdote magasunog kanila sa ibabaw sa halaran sa halad-nga-sinunog. ^11Ug ang panit sa lakeng vaca, ug ang tanan nga unod, uban ang iyang ulo, ug ang iyang mga paa, ug ang iyang tae, ^12Bisan ang tibook nga lakeng vaca pagadad-on niya ngadto sa gawas sa campo, ngadto sa usa ka dapit nga mahinlo, didto diin ginasalibay ang mga abo, ug pagasunogon kini sa kalayo sa ibabaw sa sugnod: didto diin ginasalibay ang mga abo pagasunogon kini. ^13 Ug kong ang tibook nga katilingban sa Israel mangasayup, ug ang sayup ginatago sa mga mata sa katilingban, ug nakagbuhat sila sa bisan unsa batok sa usa sa mga butang nga gidil ni Jehova, ug mga sad-an sila; ^14Sa diha nga mahibaloan na ang sala diin sila nanagpakasala, ang katilingban magahalad ug usa ka lakeng nati sa vaca tungod-sa-sala ug pagadad-on nila kini ngadto sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman. ^15Ug ang mga anciano sa katilingban managbutang sa ilang kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng vaca sa atubangan ni Jehova; ug sa atubangan ni Jehova pagapatyon nila kadtong lakeng vaca. ^16Ug ang sacerdote nga dinihog magadala sa dugo sa lakeng vaca ngadto sa balong-balong nga pagatiguman. ^17Ug ang sacerdote magatuslob sa iyang tudlo sa maong dugo, ug magasablig niini sa makapito sa atubangan ni Jehova sa atbang sa tabil. ^18Ug siya magabutang niadtong dugoa sa ibabaw sa mga sungay sa halaran nga anaa sa atubangan ni Jehova sa balong-balong nga pagatiguman, ug igabubo niya ang tanan nga dugo sa tungtunganan sa halaran sa halad-nga-sinunog, nga anaa sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^19Ug iyang pagakuhaon niini ang tanan nga tambok ug iyang pagasunogon kini sa ibabaw sa halaran. ^20Sa ingon niana pagabuhaton niya niadtong lakeng vaca ang iyang gibuhat niadtong lakeng vaca sa halad-tungod-sa-sala mao usab ang iyang pagabuhaton niini; ang sacerdote magahimo ug halad sa pagtabon-sa-sala alang kanila, ug pagapasayloon sila. ^21Ug pagadad-on niya ang lakeng vaca sa gawas sa campo, ug kini pagasunogon niya ingon sa pagsunog niya sa nahauna nga lakeng vaca; kini mao ang halad-tungod-sa-sala alang sa katilingban. ^22 Kong makasala ang pangulo ug sa walay pagpanghibalo mahimo niya ang bisan usa sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova nga iyang Dios nga dili pagabuhaton, ug sad-an siya; ^23Kong ang iyang sala, diin nakasala siya gipahibalo kaniya, magadala siya sa iyang halad nga usa ka kanding nga lake nga walay ikasaway. ^24Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa kanding nga lake, ug kini pagapatyon niya sa dapit diin ginapatay ang halad-nga-sinunog sa atubangan ni Jehova; kini maoy halad-tungod-sa-sala. ^25Ug ang sacerdote magakuha niadtong dugo sa halad-tungod-sa-sala pinaagi sa iyang tudlo, ug igabutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa halad-nga-sinunog; ug igabubo niya ang dugo niini diha sa tungtunganan sa halaran sa halad-nga-sinunog. ^26Ug pagasunogon niya ang tanan nga tambok niini sa ibabaw sa halaran, ingon sa tambok sa halad-sa-pakigdait; ug ang sacerdote magahimo ug halad sa pagtabon-sa-sala alang kaniya mahitungod sa iyang sala, ug pagapasayloon siya. ^27 Ug kong ang usa sa mga pumoluyo sa lungsod makasala sa walay pagpanghibalo, nga nakabuhat siya ug bisan unsa sa mga butang nga gidili ni Jehova, nga dili angay pagabuhaton, ug sad-an siya; ^28Kong ang iyang sala nga iyang nabuhat, gipahibalo kaniya, nan magadala siya sa iyang halad ug usa ka kanding, usa ka baye nga walay ikasaway tungod sa iyang sala nga nabuhat. ^29Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa halad-tungod-sa-sala, ug kini pagapatyon niya sa dapit sa halaran-nga-sinunog. ^30Ug ang sacerdote magakuha niadtong dugo pinaagi sa iyang tudlo ug igabutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa halad-nga-sinunog; ug igabubo niya ang tanan nga dugo niini diha sa tungtunganan sa halaran. ^31Ug iyang pagakuhaon gikan niini ang tanang tambok, sama sa pagkuha sa tambok sa halad-sa-pakigdait; ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran ingon nga usa ka kahumo alang kang Jehova: ug kini maoy pagabuhaton sa sacerdote aron sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug pagapasayloon siya. ^32Ug kong magadala siya ug nating carnero ingon nga iyang halad alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala, baye nga walay ikasaway maoy pagadad-on niya: ^33Ug igabutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa ulo sa halad-tungod-sa-sala, ug kini pagapatyon niya, ingon nga halad-tungod-sa-sala sa dapit diin ginapatay ang halad-nga-sinunog. ^34Ug ang sacerdote magakuha sa dugo sa halad-tungod-sa-sala pinaagi sa iyang tudlo, ug igabutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran sa halad-nga-sinunog; ug igabubo niya ang tanan nga dugo diha sa tungtunganan sa halaran. ^35Ug iyang pagakuhaon gikan niini ang tanan nga tambok, sama sa pagkuha sa tambok sa halad-sa-pakigdait; ug sila pagasunogon sa sacerdote sa halaran sama sa halad-nga-sinunog alang kang Jehova; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa usa ka pagtabon-sa-sala mahitungod sa iyang sala nga iyang nabuhat, ug pagapasayloon siya. __________________________________________________________________ ^1 Ug kong adunay tawo nga makasala, nga niana siya nakadungog sa tingog sa panumpa, nga siya gayud maoy saksi kay nakakita kun nanghibalo siya, kong siya dili mosulti niini , nan siya magapas-an sa iyang sala. ^2O kong may tawo nga makahikap sa bisan unsang butanga nga mahugaw, sa lawas nga patay sa mananap nga mahugaw, kun sa lawas nga patay sa vaca nga mahugaw, kun sa lawas nga patay sa mga mananap nga nagakamang nga mahugaw, ug kini wala niya mahibaloi, ug siya nga mahugaw, nan masad-an siya. ^3O kong makahikap siya sa kahugawan sa tawo sa bisan unsa nga kahugaw nga maoy nagahugaw kaniya, ug siya wala mahibalo niana, kong sa ulahi mahibaloan niya, nan masad-an siya. ^4O kong may tawo mahinayak sa pagpanumpa ug mamulong sa iyang mga ngabil sa pagbuhat ug dautan, kun sa pagbuhat ug maayo, sa bisan unsang mga butanga nga ang tawo mahinayak sa pagpamulong uban ang panumpa, ug kini wala mahibaloi niya, kong sa ulahi masabut niya, nan sad-an siya sa usa niining mga butanga . ^5Ug mahitabo nga kong makasala siya sa usa niining mga butanga , igasugid niya kadto diin siya nakasala. ^6Ug ang iyang halad-tungod-sa-paglapas pagadad-on niya kang Jehova tungod sa iyang sala nga iyang nabuhat, usa ka baye, gikan sa mga panon, nating carnero kun kanding, alang sa halad-tungod-sa-sala; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa pagtabon-sa-sala mahitungod sa iyang sala. ^7 Ug kong ang iyang kapanguhaan dili makaabut sa pagdala ug usa ka nating carnero, nan makadala siya tungod sa iyang paglapas nga iyang nabuhat, duruha ka tukmo, kun duruha ka kuyabog alang kang Jehova: ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog. ^8Ug kini pagadad-on niya ngadto sa sacerdote, nga maoy magahalad pag-una niana sa halad-tungod-sa-sala, ug iyang lubagon ang ulo niini gikan sa iyang liog, apan dili niya bulagbulagon ang mga bahin niini : ^9Ug igasablig niya ang dugo sa halad-tungod-sa-sala diha sa kiliran sa halaran ug ang nahabilin sa dugo pagapug-on niya diha sa tungtunganan sa halaran: kini mao ang halad-tungod-sa-sala. ^10Ug ang usa pagabuhaton niya nga halad-nga-sinunog, sumala sa tulomanon; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa pagtabon-sa-sala mahitungod sa iyang sala nga nabuhat, ug pagapasayloon siya. ^11Apan kong ang iyang kapanguhaan dili makaabut sa pagdala ug duruha ka tukmo kun duruha ka kuyabog sa salampati, nan siya magadala sa iyang halad alang niadtong iyang gikasad-an, sa ikapulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino, alang sa halad-tungod-sa-sala. Dili siya magbutang ug lana sa ibabaw niini ni magbutang siya ug incienso sa ibabaw niini, kay kini mao ang halad-tungod-sa-sala. ^12Ug kini pagadad-on niya ngadto sa sacerdote, ug ang sacerdote magadawat sa iyang hakop niini, ingon nga handumanan niini, ug kini pagasunogon niya sa halaran subay sa mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova: kini mao ang halad-tungod-sa-sala. ^13Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya sa iyang sala nga nabuhat batok sa usa niining mga butanga; ug siya pagapasayloon; ug ang salin mamaiya sa sacerdote, sama sa halad-nga-kalan-on. ^14 Ug nagsulti pa si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^15Kong adunay tawo nga makalapas, ug makasala siya sa walay pag-panghibalo sa mga butang nga gipakabalaan kang Jehova, nan magadala siya sa iyang halad-sa-paglapas ngadto kang Jehova, usa ka carnero nga lake nga walay ikasaway gikan sa panon, sumala sa imong pagpabili pinaagi sa mga siclo nga salapi sumala sa siclo sa balaang puloy-anan sa halad-tungod-sa-paglapas. ^16Ug pagaulian niya ang bili niadtong gibuhatan niya sa pagpakasala diha sa butang nga balaan, ug igadugang niini ang ikalima ka bahin, ug igahatag niya sa sacerdote; ug ang sacerdote magabuhat alang kaniya sa pagtabon-sa-sala sa carnerong lake sa halad-tungod-sa-paglapas, ug siya pagapasayloon. ^17Ug kong may usa nga makasala, ug makabuhat sa bisan unsa niadtong mga butanga nga ginadili sa sugo ni Jehova, bisan wala siya mahibalo, niana nakasala siya, ug magapas-an siya sa iyang sala. ^18Ug magadala siya ngadto sa sacerdote sa usa ka carnerong lake nga walay ikasaway gikan sa panon, ingon sa imong pagpabili alang sa halad-tungod-sa-paglapas, ug ang sacerdote magabuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya sa iyang sayup nga nabuhat tungod sa walay pagpanghibalo, ug siya pagapasayloon. ^19Mao kini ang halad-tungod-sa-paglapas; sa pagkatinuod gayud siya sad-an sa atubangan ni Jehova. __________________________________________________________________ ^1 Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Kong adunay usa ka tawo nga makasala ug magabuhat ug paglapas batok kang Jehova, ug makalimbong sa iyang isigkatawo tungod sa gipatipigan kaniya kun gibilin, kun makapangawat kun makapanlupig sa iyang isigkatawo; ^3Kun makakaplag siya sa nawala, ug makalimod siya niana ug makapanumpa siya sa bakak; sa bisan unsa niining tanang mga butanga nga mabuhat sa tawo, makasala siya niana; ^4Unya mahitabo kini nga, kong nakasala siya, ug sad-an gayud , nga igauli niya kadtong iyang gikawat, kun kadtong mga naangkon niya pinaagi sa pagpanlupig kun ang butang nga gipatipigan kaniya, kun ang nawala nga hingkaplagan niya, ^5Kun bisan unsang butanga nga iyang gipanumpaan sa bakak; igauli niya ang tanan gayud, ug iyang dugangan sa ikalima ka bahin nga labaw pa niini, ug ang tag-iya pagabayran niya, sa adlaw nga hipalgan siya nga nakasala. ^6Ug magadala siya sa iyang halad-tungod-sa-paglapas ngadto kang Jehova, ug usa ka carnero nga lake nga walay ikasaway gikan sa panon, sumala sa imong pagpabili, alang sa halad-tungod-sa-paglapas ngadto sa sacerdote: ^7Ug ang sacerdote magabuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya sa atubangan ni Jehova, ug makadangat siya sa pasaylo sa bisan unsa sa tanang mga butang nga tungod niana nakasala siya. ^8 Misulti pa si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^9Sugoon mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nga nagaingon: Kini mao ang balaod sa halad nga sinunog: ang halad-nga-sinunog pagasunogon sa ibabaw sa halaran sa tibook nga gabii hangtud sa buntag, ug ang kalayo sa halaran magadilaab niini. ^10Ang sacerdote magasul-ob sa iyang bisti nga lino, ug magabisti siya ug mga sapaw nga lino sa ibabaw sa iyang unod: ug siya magahipos sa mga abo sa kalayo nga nag-ut-ut sa halad-nga-sinunog sa halaran, ug kini igabutang niya sa haduol sa halaran. ^11Unya huboon niya ang iyang mga bisti, ug magasul-ob siya ug lain nga mga bisti, ug pagadad-on niya ang mga abo sa gawas sa campo ngadto sa dapit nga mahinlo. ^12Ug ang kalayo sa ibabaw sa halaran pagapulawon sa ibabaw niini, dili pagapalungon ug ang sacerdote magabutang niini ug sugnod sa buntagbuntag; ug pagasuhayon niya sa ibabaw niini ang halad-nga-sinunog, ug iyang pagasunogon sa ibabaw sa halaran ang mga tambok sa mga halad-sa-pakigdait. ^13Ang kalayo magapulaw sa kanunay gayud sa ibabaw sa halaran; kini dili pagapalungon. ^14 Ug kini mao ang balaod sa halad-nga-kalan-on nga igahalad sa mga anak nga lalake ni Aaron sa atubangan ni Jehova, sa atubangan sa halaran. ^15Ug gikan niini siya magakuha ug usa ka hakup, sa harina nga fino sa halad-nga-kalan-on, ug sa lana niini, ug ang tanan nga incienso nga anaa sa ibabaw sa halad-nga-kalan-on, ug pagasunogon niya sa ibabaw sa halaran ingon nga usa ka kahumot nga handumanan niini, alang kang Jehova. ^16Ug ang salin niini pagakan-on ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake; kini pagakan-on nga walay levadura diha sa dapit nga balaan; sa sawang sa balong-balong nga pagatiguman, kini pagakan-on nila. ^17Kini dili pagalutoon nga may levadura. Kini gihatag kanila ingon nga ilang pahat gikan sa akong mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo; kini mao ang butang nga labing balaan, sama sa halad-tungod-sa-sala, ug sama sa halad-tungod-sa-paglapas. ^18Ang tanang mga lalake sa mga anak ni Aaron magakaon niini, ingon nga iyang pahat sa walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan, gikan sa mga halad ni Jehova nga gihalad pinaagi sa kalayo; ang tanan nga makahikap kanila pagbalaanon. ^19Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^20Kini mao ang halad ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, nga igahalad nila kang Jehova, sa adlaw nga siya madihogan; ang ikapulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino alang sa halad-nga-kalan-on nga dayon; ang katunga niini sa buntag ug ang katunga niini sa hapon. ^21Sa kalaha nga adunay lana; pagahikayon kini; sa diha nga matumog na, dad-on mo kini, ang mga tinipak nga linuto nga halad-nga-kalan-on igahalad mo kang Jehova ingon nga usa ka kahumot. ^22Ug ang sacerdote nga pagadihogan nga ilis ni Aaron gikan sa iyang mga anak nga lalake maoy magahalad; pinaagi sa usa ka balaod nga walay katapusan pagasunogon kini nga tibook alang kang Jehova. ^23Ug ang tanan nga halad-nga-kalan-on sa sacerdote pagasunogon gayud; ug dili pagakan-on. ^24 Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^25Sultihi si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, sa pag-ingon: Kini mao ang balaod sa halad-tungod-sa-sala; sa dapit diin didto pagapatyon ang halad-nga-sinunog, didto pagapatyon ang halad-tungod-sa-sala sa atubangan ni Jehova: kini mao ang butang nga labing balaan. ^26Ang sacerdote nga magahalad niini tungod sa sala, mokaon niini; sa dapit nga balaan pagakan-on kini, sa sawang sa tabernaculo nga pagatiguman. ^27Ang tanan nga makahikap sa iyang unod, pagabalaanon; ug kong mahasablig ang iyang dugo sa ibabaw sa bisti, pagabalaanon mo kadtong nahasabligan didto sa dapit nga balaan. ^28Apan ang kolon nga lutoanan niana 9 pagabuk-on ug kong pagalutoon kini sa sudlanan nga tumbaga, pagahinisan ug hugasan sa tubig. ^29Ang tanan nga lalake sa mga sacerdote mokaon niini; kini maoy butang nga labing balaan. ^30Ug dili pagakan-on ang bisan unsa nga halad-tungod-sa-sala, nga niini ang dugo gidala niya ngadto sa balong-balong nga pagatiguman aron buhaton ang pagtabon-sa-sala didto sa dapit nga balaan; kini pagasunogon sa kalayo. __________________________________________________________________ ^1 Ug mao kini ang balaod sa halad-tungod-sa-paglapas: kini mao ang labing balaan. ^2Sa dapit diin ginapatay nila ang halad-nga-sinunog, pagapatyon nila ang halad-tungod-sa-paglapas; ug ang dugo niini igasablig sa paglibut ibabaw sa halaran: ^3Ug gikan niini igahalad niya ang tanan nga tambok ang tambok nga ikog, ug ang tambok nga nagatabon sa mga tinae. ^4Ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok nga anaa sa ibabaw niini, nga anaa sa ibabaw sa mga taludtod, ug ang habol-habol sa atay, uban ang mga amimislon pagakuhaon niya. ^5Ug ang sacerdote magasunog niini sa ibabaw sa halaran alang sa halad pinaagi sa kalayo alang kang Jehova: Kini maoy halad-tungod-sa-paglapas. ^6l Ang tanan nga lalake sa taliwala sa mga sacerdote magakaon niini: pagakan-on kini sa dapit nga balaan; kini maoy butang nga labing balaan. ^7Maingon sa halad-tungod-sa-sala, mao man usab sa halad-tungod-sa-paglapas; sila may usa lamang ka balaod alang kanila: ang sacerdote nga magabuhat sa pagtabon-sa-sala uban niini, maoy makabaton niini. ^8Ug ang sacerdote nga magahalad ug halad-nga-sinunog bisan kinsa, ang mao nga sacerdote makapanag-iya sa panit sa halad-nga-sinunog nga gihalad niya. ^9Ug ang tanang halad-nga-kalan-on nga pagalutoon pinaagi sa hudno, ug ang tanan nga pagalutoon pinaagi sa kalaha, ug ang sa tatso, maiya sa sacerdote nga magahalad niini. ^10Ug ang tanang halad-nga-kalan-on nga sinaktan sa lana, kun mamala, mapanag-iya sa tanang mga anak nga lalake ni Aaron, maingon sa usa, mao man sa usa. ^11 Ug kini mao ang balaod sa mga halad-sa-pakigdait nga igahalad ni bisan kinsa kang Jehova. ^12Kong siya maghalad niini sa paghimo sa halad-sa-pasalamat, nan magahalad siya sa halad-sa-pasalamat sa mga tinapay nga walay levadura nga sinaktan sa lana, ug sa tinapay nga manipis nga walay levadura nga dinihogan sa lana, ug sa mga torta nga sinaktan sa lana ug sa harina nga fino nga natumog. ^13Uban sa tinapay nga manipis nga may levadura igahalad niya ang iyang halad uban sa iyang mga halad-sa-pakigdait alang sa pasalamat. ^14Ug gikan niini magahalad siya ug usa ka bahin gikan sa tanang halad nga gituboy kang Jehova; ug kini maiya sa sacerdote nga nagasablig sa dugo sa mga halad-sa-pakigdait. ^15Ug ang unod sa halad sa iyang halad-sa-pakigdait, alang sa mga pasalamat pagakan-on sa adlaw sa iyang paghalad: dili siya magbilin sa bisan unsa gikan niana hangtud sa pagkaugma. ^16Apan kong ang halad sa iyang halad mao ang usa ka sinaad, kun halad nga kinabubut-on, kini pagakan-on niya sa adlaw sa iyang paghalad; ug ang mahabilin pagkan-on niya sa adlaw nga mosunod: ^17Apan ang mahabilin sa unod nga halad nga sa ikatolo ka adlaw, pagasunogon sa kalayo. ^18Ug kong may bisan unsa sa unod sa halad sa iyang halad-sa-pakigdait pagakan-on sa ikatolo ka adlaw, ang igahalad dili pagadawaton, ni pagaisipon kini nga iya sa naghalad; paga-isipon kini nga dulomtanan, ug ang tawo nga magakaon niini, magadala sa iyang sala. ^19Ug ang unod nga magadapat sa bisan unsa nga mahugaw, dili pagakan-on; pagasunogon kini sa kalayo. Ug mahitungod sa unod, ang tanang mahinlo makakaon niining unora . ^20Apan ang tawo nga magakaon sa unod sa mga halad-sa-pakigdait, nga iya ni Jehova, nga anaa sa iyang pagkamahugaw, kadtong tawohana pagaputlon gikan sa iyang katawohan. ^21Ug sa diha nga ang tawo nga magahikap sa bisan unsa nga butanga nga mahugaw, ang kahugaw sa tawo, kun sa mananap nga mahugaw, kun sa bisan unsa nga dulomtanan nga mahugaw, ug magakaon siya unod sa mga halad-sa-pakigdait, nga iya ni Jehova, kadtong tawohana pagaputlon gikan sa iyang katawohan. ^22Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^23Sultihi ang mga anak sa Israel, sa pag-ingon: Dili kamo magkaon ug bisan unsa nga tambok sa vaca, bisan sa carnero, bisan sa kanding. ^24Ang tambok sa mananap nga namatay nga wala pagtuyoa, ug ang tambok sa gipahit sa mga mananap nga mapintas, mahimong andamon alang sa bisan unsa sa lain nga paggamit, apan dili gayud kamo managpangaon niini. ^25Kay bisan kinsa nga mokaon sa tambok sa mananap, nga ginahalad alang kang Jehova sa halad-nga-sinunog, ang tawo nga mokaon niana pagaputlon gikan sa iyang katawohan. ^26Ug dili kamo magkaon sa bisan unsa nga dugo, bisan sa dugo sa langgam kun sa mananap, diha sa tanan ninyo nga mga puloy-anan. ^27Bisan kinsa nga tawohana nga mokaon ug bisan unsa nga dugo, kadtong kalaga pagaputlon gikan sa iyang katawohan. ^28Ug si Jehova misulti kang Moises nga nagaingon: ^29Sultihi ang mga anak sa Israel nga magaingon: Ang magahalad ug halad sa iyang mga halad-sa-pakigdait ngadto kang Jehova, pagadad-on niya ang iyang halad gikan sa mga halad-sa-pakigdait ngadto kang Jehova: ^30Pagadad-on sa iyang kaugalingong mga kamot ang mga halad nga pagasunogon alang kang Jehova; nga pagadad-on niya ang tambok sa dughan; aron ang dughan igatabyog alang sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova. ^31Ug ang tambok pagasunogon sa sacerdote diha sa halaran; apan ang dughan maiya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake. ^32Ug ang toong paa ihatag ninyo sa sacerdote ingon nga halad nga pagbayawon gikan sa mga halad sa inyong mga halad-sa-pakigdait. ^33Ang usa sa mga anak nga lalake ni Aaron nga magahalad sa dugo sa mga halad-sa-pakigdait, ug sa tambok maiya nga bahin ang paa nga too. ^34Kay gikuha ko sa mga anak sa Israel gikan sa mga halad-sa-pakigdait ang dughan nga ginatabyog, ug ang paa nga ginabayaw sa halad, ug gihatag ko kini kang Aaron nga sacerdote ug sa iyang mga anak nga lalake sa pagkatulomanon nga walay katapusan sa mga anak sa Israel. ^35 Kini mao ang bahin sa pagdihog ni Aaron, ug ang pagdihog sa iyang mga anak nga lalake, ang bahin nila gikan sa mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, sa adlaw sa iyang paghalad niini aron sila mag-alagad kang Jehova sa katungdanan sa pagkaministro; ^36Nga gisugo ni Jehova nga igahatag kanila sa mga anak sa Israel, sa adlaw nga siya gidihogan nila. Kini mao ang tulomanon nga walay katapusan sa ilang mga kaliwatan. ^37Kini mao ang balaod sa halad nga-sinunog, sa halad-nga-kalan-on, ug sa halad-tungod-sa-sala, ug sa halad-sa-paglapas, ug sa pagbalaan, ug ang paghalad sa mga halad-sa-pakigdait: ^38Nga gisugo ni Jehova kang Moises didto sa bukid sa Sinai, sa adlaw nga nagsugo siya sa mga anak sa Israel, nga managhalad sila sa ilang mga halad alang kang Jehova didto sa kamingawan sa Sinai. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Kuhaa si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake uban kaniya, ug ang mga bisti, ug ang lana nga igdidihog ug ang vaca nga lake nga alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang duruha ka carnero nga lake ug ang bukag sa mga tinapay nga walay levadura; ^3Ug tigumon mo ang tibook nga katilingban didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^4Ug gibuhat ni Moises ingon sa gisugo ni Jehova kaniya; ug gitigum niya ang katilingban didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^5Ug miingon si Moises sa katilingban: Kini mao ang gisugo ni Jehova nga pagabuhaton. ^6Unya gidala ni Moises si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug sila gidigo niya sa tubig. ^7Ug iyang gisul-oban siya sa sinina, ug gibaksan niya ug bakus, ug gibistihan siya sa kupo, ug gisul-oban siya sa ephod ug iyang gibaksan sa maanindot nga pagkahabol nga bakus sa ephod ug kini gilikus kaniya. ^8Ug siya gisul-oban niya sa tabon sa dughan, ug kaniya iyang gibutang ang urim ug ang Thummim. ^9Ug gibutang niya ang mitra sa ibabaw sa iyang ulo, ug sa ibabaw sa mitra, sa atubangan, gibutang niya ang bangot nga bulawan, ang purongpurong nga balaan; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^10Ug mikuha si Moises sa lana nga igdidihog, ug gidihogan niya ang tabernaculo, ug ang tanang mga butang nga diha niana, ug gibalaan sila. ^11Ug kini gisablig sa ibabaw sa halaran sa nakapito, ug gidihogan niya ang halaran ug ang tanang mga copa niini ug ang hugasanan ug ang tungtunganan niini, aron sa pagbalaan kanila. ^12Ug gibuboan niya sa lana nga igdidihog ang ibabaw sa ulo ni Aaron, ug gidihogan niya, aron sa pagbalaan kaniya. ^13Ug gidala ni Moises ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug gisul-oban sila ug mga sinina ug gibaksan sila sa mga bakus, ug sila gipurongan ug panapton , ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^14 Ug gidala niya ang vaca nga lake sa halad-tungod-sa-sala, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nanagbutang sa ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa vaca nga lake nga alang sa halad-tungod-sa-sala. ^15Ug kini gipatay niya: ug gikuha ni Moises ang dugo, ug gibutang sa paglibut sa sungay sa halaran sa iyang tudlo, ug giputli niya ang halaran; ug gibubo niya ang uban nga dugo sa tungtunganan sa halaran, ug kini gibalaan niya aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang niini. ^16Ug gikuha niya ang tanan nga tambok nga diha sa ibabaw sa mga tinae, ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok niini; ug kini gisunog ni Moises sa ibabaw sa halaran. ^17Apan ang lakeng vaca ug ang panit niini, ug ang unod niini, ug ang tae niini, iyang gisunog sa kalayo sa gawas sa campo; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^18Ug gihalad niya ang carnero nga lake sa halad-nga-sinunog, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake gibutang nila ang ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa carnero nga lake. ^19Ug kini gipatay niya; ug gisablig ni Moises ang dugo sa paglibut sa ibabaw sa halaran. ^20Ug gihiwa-hiwa ang carnero nga lake; ug gisunog ni Moises ang ulo ug ang mga bahin, ug ang tambok. ^21Ug gihugasan niya sa tubig ang mga paa, ug gisunog ni Moises ang tibook nga carnero nga lake sa ibabaw sa halaran: kadto maoy halad-nga-sinunog alang sa usa ka kahumot; kadto maoy halad nga gihalad pinaagi sa kalayo kang Jehova; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^22Ug gihalad niya ang usa usab ka carnero nga lake, ang carnero sa pagkabalaan, ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake gibutang nila ang ilang mga kamot sa ibabaw sa ulo sa lakeng carnero: ^23Ug kini gipatay niya; ug mikuha si Moises sa dugo niini, ug gibutang niya sa langod-ngod sa dalunggan nga too ni Aaron, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too. ^24Unya gidala niya ang mga anak nga lalake ni Aaron; ug gibutangan ni Moises sa dugo sa langod-ngod sa ilang mga dalunggan nga too, ug sa ibabaw sa mga kumalagko sa ilang mga kamot nga too, ug sa ibabaw sa mga kumalagko sa ilang mga tiil nga too; ug gisablig ni Moises ang dugo sa paglibut sa ibabaw sa halaran. ^25Ug gikuha niya ang tambok ug ang ikog nga matambok, ug ang tanan nga tambok nga diha sa ibabaw sa mga tinae, ug ang habol-habol sa atay, ug ang duruha ka amimislon, ug ang tambok niini, ug ang paa nga too: ^26Ug gikan sa bukag sa mga tinapay nga walay levadura nga diha sa atubangan ni Jehova, mikuha siya ug usa ka tinapay nga malingin nga walay levadura, ug usa ka tinapay nga malingin nga gilanahan, ug usa ka manipis nga tinapay, ug kini gibutang niya ibabaw sa tambok, ug sa ibabaw sa paa nga too. ^27Ug gibutang niya ang tanan sa mga kamot ni Aaron, ug sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake, ug kini gitabyog niya: sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova. ^28Ug gikuha ni Moises kadtong mga butanga gikan sa ilang mga kamot, ug kini gisunog niya sa halaran sa halad-nga-sinunog: kini mao ang usa ka paghalad nga gigahin alang sa Dios alang sa usa ka kahumot: kadto mao ang halad-nga-gisunog alang kang Jehova. ^29Ug gikuha ni Moises ang dughan, ug kini gitabyog niya, sa pagkahalad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova: kadto mao ang bahin ni Moises, sa carnero nga lake sa paghalad nga gigahin alang sa Dios ; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^30Unya mikuha si Moises sa lana nga igdidihog, ug sa dugo nga diha sa ibabaw sa halaran, ug iyang gisabligan si Aaron, ang ibabaw sa iyang mga bisti, ug ang ibabaw sa iyang mga anak nga lalake, ug ang ibabaw sa mga bisti sa iyang mga anak nga lalake uban kaniya; ug gibalaan niya si Aaron ug ang iyang mga bisti, ug ang iyang mga anak nga lalake, ug ang mga bisti sa iyang mga anak nga lalake, uban kaniya. ^31 Ug miingon si Moises kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: Lutoa ninyo ang unod didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman; ug kan-on ninyo kini didto uban sa tinapay nga anaa sa bukag sa mga paghalad nga gigahin alang sa Dios , ingon sa akong gisugo nga nagaingon: Si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake magakaon niini. ^32Ug kadtong mahasalin sa unod ug sa tinapay, pagasunogon ninyo sa kalayo. ^33Dili kamo manggula sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sulod sa pito ka adlaw, hangtud nga matuman ang mga adlaw sa paghalad sa paggahin alang sa Dios kaninyo: kay sa pito ka adlaw pagapanalanginan kamo. ^34Ingon sa gihimo niining adlawa, mao ang gisugo ni Jehova nga pagabuhaton, aron sa pagtabon-sa-sala alang kaninyo. ^35Ug sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman magpuyo kamo sa adlaw ug sa gabii sulod sa pito ka adlaw, ug magbantay kamo sa sugo ni Jehova, aron kamo dili mamatay; kay mao kini ang Piyang gisugo kanako. ^36Ug si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake nanagbuhat sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova pinaagi kang Moises. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahitabo sa adlaw nga ikawalo, nga si Moises nagtawag kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake ug sa mga anciano sa Israel. ^2Ug miingon siya kang Aaron: Kumuha ka gikan sa mga panon usa ka nating vaca nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka carnero nga lake alang sa halad-nga-sinunog, kadtong walay ikasaway, ug ihalad mo sila sa atubangan ni Jehova. ^3Ug sa mga anak sa Israel magasulti ka, nga magaingon: Kumuha kamo ug usa ka lake nga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ug usa ka nating vaca nga lake ug usa ka nating carnero, kining duruha nga may tagsa ka tuig ang panuigon, nga walay ikasaway alang sa halad-nga-sinunog; ^4Ug usa ka vaca ug usa ka carnero nga lake alang sa mga halad-sa-pakigdait, nga pagapatyon ug ihalad ninyo sa atubangan ni Jehova; ug usa ka halad-nga-kalan-on nga sinaktan sa lana: kay si Jehova magapakita karon kaninyo. ^5Ug gidala nila ang gisugo ni Moises sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman; ug miabut ang tibook nga katilingban ug nanagpahamutang sa atubangan ni Jehova. ^6Unya si Moises miingon: Kini mao ang gisugo ni Jehova nga kinahanglan buhaton ninyo, ug ang himaya ni Jehova magapakita nganha kaninyo. ^7Ug miingon si Moises kang Aaron: Dumuol ka sa halaran, ug buhaton mo ang imong halad-tungod-sa-sala, ug imong halad-nga-sinunog ug buhaton mo ang pagtabon alang sa imong sala, ug alang sa sala sa katawohan: buhaton mo usab ang halad sa katawohan, ug buhaton mo ang pagtabon-sa-sala alang kanila ingon sa gisugo ni Jehova. ^8 Busa si Aaron miduol sa halaran; ug gipatay niya ang iyang nating vaca nga lake nga halad-tungod-sa-sala sa iyang kaugalingon. ^9Ug ang dugo gidala sa mga anak nga lalake ni Aaron ngadto kaniya; ug iyang gituslob ang iyang tudlo sa dugo, ug gibutang niya sa ibabaw sa mga sungay sa halaran, ug gihuwad niya ang uban nga dugo diha sa tungtunganan sa halaran. ^10Apan ang tambok ug ang mga amimislon, ug ang habol-habol nga gikan sa atay sa halad-tungod-sa-sala, iyang gisunog kini sa ibabaw sa halaran: ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^11Ug ang unod ug ang panit iyang gisunog sa kalayo didto sa gawas sa campo. ^12Ug gipatay niya ang halad-nga-sinunog; ug ang dugo gitunol kaniya sa mga anak nga lalake ni Aaron, ug iyang gisablig paglibut sa ibabaw sa halaran. ^13Ug ilang gitunol kaniya ang halad-nga-sinunog, sa tinagsa ka hiwa, ug ang ulo: ug iyang gisunog kini sa ibabaw sa halaran. ^14Ug iyang gihugasan ang mga tinae ug ang mga paa, ug gisunog kini tungod sa halad-nga-sinunog sa ibabaw sa halaran. ^15Ug gihalad niya ang halad sa katawohan, ug gikuha niya ang lake nga kanding nga mao ang sa halad-tungod-sa-sala sa katawohan, ug gipatay kini, ingon sa nahauna. ^16Ug gihalad niya ang halad-nga-sinunog, ug gihalad niya sumala sa tulomanon. ^17Ug iyang gihalad ang halad-nga-kalan-on, ug mihakup siya gikan niini, ug gisunog niya kini sa ibabaw sa halaran, labut pa sa halad-nga-sinunog sa buntag. ^18Gipatay usab niya ang vaca nga lake ug ang carnero nga lake nga sa mga halad-sa-pakigdait, nga mao ang sa katawohan: ug ang dugo gitunol kaniya sa mga anak nga lalake ni Aaron, nga iyang gisablig paglibut sa ibabaw sa halaran. ^19Ug ang mga tambok sa vaca, ug sa lakeng carnero, ang ikog nga matambok, ug kadtong nagatabon sa mga sulod sa ginhawaan , ug ang mga amimislon, ug ang habol-habol sa atay: ^20Ug gibutang nila ang mga tambok sa ibabaw sa mga dughan, ug iyang gisunog ang mga tambok sa ibabaw sa halaran: ^21Apan ang mga dughan, uban ang paa nga too, gitabyog kini ni Aaron ingon nga halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^22Ug gibayaw ni Aaron ang iyang mga kamot dapit sa katawohan ug iyang gipanalanginan sila: ug mikanaug siya human sa paghalad sa halad-tungod-sa-sala, ug sa halad-nga-sinunog, ug sa mga halad-sa-pakigdait. ^23 Ug misulod si Moises ug si Aaron sa balong-balong nga pagatiguman; ug nanggula sila ug gipanalanginan ang katawohan: ug ang himaya ni Jehova nagpakita sa tibook nga katawohan. ^24Ug migula ang kalayo gikan sa atubangan ni Jehova, ug giut-ut ang halad-nga-sinunog ug ang mga tambok sa ibabaw sa halaran; ug sa pagtan-aw niini sa tibook nga katawohan, nanagdayeg sila ug nanaghapa sila. __________________________________________________________________ ^1 Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron, si Nadab ug si Abiu, ang tagsatagsa kanila mikuha sa iyang incensario, ug gibutangan nila ug kalayo kini, ug ang ibabaw niini gibutangan nila ug incienso, ug nanaghalad sila sa atubangan ni Jehova sa lain nga kalayo, nga wala gayud niya ikasugo kanila. ^2Ug may migula nga kalayo gikan sa atubangan ni Jehova, nga milamoy kanila, ug nangamatay sila sa atubangan ni Jehova. ^3 Unya miingon si Moises kang Aaron: Kini mao ang gisulti ni Jehova, nga nagaingon: Pagabalaanon ako diha kanila sa mga moduol kanako, ug sa atubangan sa tibook nga katawohan pagahimayoan ako. Ug si Aaron mihilum. ^4Ug nagtawag si Moises kang Misael, ug kang Elsaphan, nga mga anak nga lalake ni Ursiel, nga uyoan ni Aaron, ug miingon kanila: Dumuol kamo ug dad-on ninyo ang inyong mga igsoon gikan sa atubangan sa dapit nga balaang puloy-anan ngadto sa gawas sa campo. ^5Busa sila mingduol, ug gidala sila uban ang ilang mga sinina ngadto sa gawas sa campo, ingon sa giingon ni Moises.` ^6Ug si Moises miingon kang Aaron, ug kang Eleazar, ug kang Ithamar, nga iyang mga anak nga lalake: Dili ninyo pagpadunghayon ang mga buhok sa inyong mga ulo, dili usab ninyo paggision ang inyong mga bisti, aron kamo dili mamatay, aron dili usab moabut ang kaligutgut sa ibabaw sa tibook nga katilingban: apan ang inyong mga igsoon, ang tibook nga balay sa Israel, managbakho sa sunog nga gibuhat ni Jehova. ^7Ug dili manggula sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, aron kamo dili mamatay; kay ang lana nga igdidihog ni Jehova anaa sa ibabaw kaninyo. Ug sila nanagbuhat sumala sa pulong ni Moises. ^8 Ug si Jehova misulti kang Aaron, nga nagaingon: ^9Ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo, dili kamo manag-inum ug vino bisan ilimnon nga maisug kong kamo magasulod sa balong-balong nga pagatiguman, aron kamo dili mamatay: kini usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan. ^10Ug aron maila ninyo ang kalainan sa balaan ug sa dili balaan, ug ang kalainan sa mahugaw ug sa mahinlo. ^11Ug aron tudloan ninyo ang mga anak sa Israel sa tanang kabalaoran nga giingon kanila ni Jehova pinaagi kang Moises. ^12 Ug si Moises miingon kang Aaron ug kang Eleazar, ug kang Ithamar, nga mga anak niya nga lalake nga nahabilin: Kumuha kamo ug halad-nga-kalan-on nga nahabilin sa mga halad-nga-gisunog kang Jehova, ug kini kan-on ninyo nga walay levadura sa haduol sa halaran, kay kini mao ang butang nga labing balaan. ^13Ug kini pagakan-on ninyo sulod sa dapit nga balaan: kay kini mao ang imong bahin ug ang bahin sa imong mga anak nga lalake gikan sa mga halad-nga-sinunog alang kang Jehova: kay mao kini ang gisugo kanako. ^14Ug magakaon kamo sa dughan sa ginatabyog ug sa paa nga ginabayaw diha sa usa ka dapit nga mahinlo, ikaw ug ang imong mga anak nga lalake, ug ang imong mga anak nga babaye uban kanimo; kay sila gihatag ingon nga imong bahin, ug ila sa imong mga anak nga lalake, gikan sa mga halad-sa-pakigdait sa mga anak sa Israel. ^15Pagadad-on nila ang paa nga pagabayawon, ug ang dughan nga pagatabyogon uban sa mga halad sa mga tambok nga hinimo pinaagi sa kalayo, aron pagatabyogon siya ingon nga halad-nga-pagatabyogon sa atubangan ni Jehova: ug kini mahimo nga imong bahin nga walay katapusan ug ila sa imong mga anak nga lalake uban kanimo; ingon sa gisugo ni Jehova. ^16Ug sa makugihon gayud nangayo si Moises ug kanding sa halad-tungod-sa-sala, ug ania karon, kini nasunog: ug nasuko si Moises batok kang Eleazar ug batok kang Ithamar, mga anak nga lalake ni Aaron nga nanghibilin, nga nagaingon: ^17Ngano nga wala man ninyo kan-a ang halad-tungod-sa-sala diha sa sulod sa balaang puloy-anan, sa nakita ninyo nga kini mao ang labing balaan, ug iyang gihatag kini kaninyo aron sa pagdala sa pagkadautan sa katilingban aron sa pagtabon-sa-sala alang kanila sa atubangan ni Jehova? ^18Ania karon, ang dugo niini wala isulod sa balaang puloy-anan; katungdanan gayud ninyo nga kan-on ninyo unta didto sa sulod sa balaang puloy-anan, ingon sa akong gisugo. ^19Ug misulti si Aaron kang Moises: Ania karon, nanaghalad sila sa ilang halad-tungod-sa-sala, ug sa ilang halad-nga-sinunog sa atubangan ni Jehova: apan nahitabo kanako kining mga butanga; busa kong nakakaon pa unta ako karon sa halad-tungod-sa-sala, pagadawaton ba kini ni Jehova? ^20Ug sa pagkadungog ni Moises niini, nakapahimuot kini sa iyang mga mata. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon kanila: ^2Isulti ninyo sa mga anak sa Israel nga magaingon: Kini mao ang mga buhing butang nga mahimo nga pagakan-on ninyo, gikan sa tanang mga mananap nga anaa sa ibabaw sa yuta. ^3Kadtong tanan nga may kuko nga pikas, ug may tiil nga buak, ug nagapangusap, sa taliwala sa mga mananap, kini maoy mahimong kan-on ninyo. ^4Apan sa mga nagapangusap, kun sa mga may kuko nga pikas dili ninyo pagakan-on kini: ang camello, kay bisan pa nga kini nagapangusap, kini walay tiil nga pikas: mahugaw siya alang kaninyo; ^5Ug ang conejo, kay nagapangusap, apan walay kuko nga pikas: mahugaw kini alang kaninyo. ^6Ang liebre, kay nagapangusap apan walay kuko nga pikas: mahugaw kini alang kaninyo; ^7Ang baboy, kay kini may kuko nga pikas ug may tiil nga buak apan wala magapangusap: mahugaw kini alang kaninyo. ^8Sa unod niini dili kamo magkaon, ug dili kamo maghikap sa mga lawas nga patay niini: mahugaw kini alang kaninyo. ^9 Sa mga nagapuyo sa tubig, kini maoy makaon ninyo: ang bisan unsa nga may mga kapay ug mga hingbis nga anaa sa mga tubig, sa dagat, ug sa mga suba: kini mahimong kan-on ninyo. ^10Ug ang tanan nga walay kapay ug walay mga hingbis, diha sa mga dagat, ug sa mga suba, ug sa tanang mga mananap nga nagapuyo sa mga tubig, dulumtanan kini alang kaninyo, ^11Ug kini mahimong dulumtanan alang kaninyo. Sa ilang unod dili kamo mangaon, ug ang lawas nga patay niini, pagabatonan ninyo nga dulumtanan. ^12Bisan unsa nga walay mga kapay ug walay mga hingbis diha sa mga tubig, kini dulumtanan alang kaninyo. ^13Ug sa mga langgam kini pagabatonan nga dulumtanan alang kaninyo; dili kamo magkaon niini, kay kini dulumtanan: ang agila, ang magdudugmok sa bukog, ang esmerehon, ^14Ang banog, ug ang buitre ingon sa iyang matang, ^15Ang tanan nga uwak ingon sa iyang matang; ^16Ang abestros, ug ang mananagit sa gabii, ug ang laro, ug ang manaol ingon sa ilang matang, ^17Ug ang bukaw, ug ang gamaw, ug lapay, ^18Ug ang kalamon, ug ang pelicano, ug ang langgam nga mananagit, ^19Ug ang herodion, ug ang tabon ingon sa iyang matang, ug ang abubilya, ug ang kabog. ^20 Ang tanan nga mananap nga nagakamang sa yuta nga pak-an nga magalakaw sa upat ka tiil, kini , dulumtanan alang kaninyo. ^21Apan kini mahimong kan-on ninyo sa tanan nga mananap nga nagakamang sa yuta nga pak-an nga nagalakaw sa upat ka tiil, nga adunay mga paa labut pa sa ilang mga tiil aron sa paglukso sa ibabaw sa yuta; ^22Makakaon kamo kanila: ang dulon ingon sa iyang matang, ug ang alasiw-siw ingon sa iyang matang, ug ang gangis ingon sa iyang matang, ug ang lukton ingon sa iyang matang. ^23Ang tanan nga mananap nga nagakamang sa yuta nga pak-an, nga adunay upat ka tiil, kini dulumtanan alang kaninyo. ^24Ug tungod niining mga butanga, mahimong mahugaw kamo: bisan kinsa nga makahikap sa ilang mga lawas nga patay, mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^25Ug bisan kinsa nga magadala sa ilang mga lawas nga patay, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^26Ang tanan nga mananap nga kukhan, apan walay kuko nga pikas ug dili magapangusap, kini mahugaw alang kaninyo: bisan kinsa nga magahikap niini mamahugaw siya. ^27Ug ang bisan unsa nga nagalakaw sa lapalapa sa tiil, kini mahugaw alang kaninyo: bisan kinsa nga maghikap sa mga lawas nga patay niini, mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^28Ug ang magadala sa mga lawas nga patay niini, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon: mahugaw sila alang kaninyo. ^29Ug kini sila mao ang mga mahugaw alang kaninyo sa taliwala sa mga mananap nga nagakamang sa yuta nga mokamang sa ibabaw sa yuta: ang milo, ug ang ilaga ug ang halo ingon sa ilang matang, ^30Ug ang tuko, ug ang banghitaw, ug ang taluto, ug ang tabili, ug ang chameleon. ^31Kini mao ang mahugaw alang kaninyo sa taliwala sa tanang mga mananap nga nagakamang sa yuta : bisan kinsa nga makahikap niini kong kini mga patay, mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^32Ug bisan unsa nga mahulogan sa usa kanila sa human mamatay, mamahugaw kini, bisan unsa kong sudlanan nga kahoy, kun bisti, kun panit kun baluyot: bisan unsa nga ginamiton nga ginabuhat sa bulohaton, igasugmaw kini sa tubig, ug mamahugaw kini hangtud sa hapon; unya mamahinlo na kini. ^33Ug ang tanan nga sudlanan nga yuta nga sa sulod niana mahulog ang usa niini, ang tanan nga anaa diha mamahugaw, ug pagabuakon ninyo ang sudlanan. ^34Ang tanan nga kalan-on nga ginakaon ninyo , nga ang ibabaw niana matuloan ug tubig mamahugaw kana; ang tanan nga ilimnon nga ginainum gikan nianang tanan nga mga sudlanan mamahugaw. ^35Ug tanan kadtong mahulogan sa ibabaw ug diyutay gikan sa lawas nga patay, kini mamahugaw; bisan ang hudno kun ang mga hudnong magagmay: kini pagabuk-on; kini mamahugaw, ug mamahugaw alang kaninyo. ^36Apan ang tinubdan kun atabay nga didto may daghang tubig mamahinlo: apan ang nakadapat sa mga lawas niini nga patay mamahugaw. ^37Ug kong mahulog ang ilang mga lawas nga patay sa ibabaw sa bisan unsa nga binhi nga igpupugas, mahinlo kini. ^38Apan kong butangan ug tubig ang binhi, ug mahulogan kini sa ilang lawas nga patay, mamahugaw kini alang kaninyo. ^39Ug kong ang usa ka mananap sa angay nga pagakan-on ninyo mamatay, ang makahikap sa lawas niini nga patay, mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^40Ug ang magakaon sa lawas nga patay niini, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon: ingon usab ang magakuha sa iyang lawas nga patay, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^41Ug ang tanan nga mananap nga mokamang nga nagakamang sa yuta, mahugaw: kini dili pagakan-on. ^42Ang tanan nga magakamang pinaagi sa iyang tiyan, ug ang tanan nga magalakaw pinaagi sa upat ka tiil, kun ang tanan nga adunay daghang mga tiil, bisan ang tanan nga mananap nga mokamang nga nagakamang sa yuta, dili kamo mangaon niana, kay kini dulumtanan. ^43 Dili ninyo pagahimoon nga dulumtanan ang inyong mga kaugalingon sa bisan unsa nga mananap nga mokamang nga nagakamang, dili usab kamo magpahugaw tungod kanila, aron dili usab kamo mabuling tungod kanila. ^44Kay ako mao man si Jehova nga inyong Dios: busa, balaanon ninyo ang inyong kaugalingon. ug magbalaan kamo, kay ako balaan man: dili ninyo paghugawan ang inyong mga lawas sa bisan unsa nga mananap nga mokamang nga nagalihok sa ibabaw sa yuta. ^45Kay ako si Jehova nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto aron nga mahimong Dios ninyo: busa magbalaan kamo, kay ako balaan man. ^46Kini mao ang balaod sa mga mananap, ug sa mga langgam, ug sa tanan nga buhi nga nagalihok sa mga tubig, ug sa tanan nga mananap nga nagakamang sa ibabaw sa yuta; ^47Sa pagbuhat ug kalainan sa taliwala sa mahugaw ug sa mahinlo, ug nga sa taliwala sa mga mananap nga buhi nga arang makaon, ug ang mga mananap nga buhi nga dili arang makaon. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Sultihi ang mga anak sa Israel, sa pag-ingon: Ang babaye kong manamkon ug mag-anak ug lalake, nan mamahugaw siya sulod sa pito ka adlaw; ingon sa mga adlaw sa iyang pagkahugaw tungod sa iyang sakit nga binulan , mamahugaw siya. ^3Ug sa ikawalo ka adlaw pagcircuncidahan ang unod sa yamis sa bata. ^4Ug ang inahan magapabilin sulod sa katloan ug tolo ka adlaw sa dugo sa iyang pagpaputli; siya dili magahikap sa bisan unsang butanga nga balaan, dili usab makaadto sa balaang puloy-anan, hangtud nga matuman ang mga adlaw sa pagputli kaniya. ^5Apan kong magaanak siya ug babaye, nan mamahugaw siya sulod sa duruha ka semana, ingon sa iyang pagkahugaw, ug sa kan-uman ug unom ka adlaw magpadayon siya sa dugo sa iyang pagpaputli. ^6 Ug kong ang mga adlaw sa pagpaputli kaniya matuman na tungod sa anak nga lalake kun tungod sa anak nga babaye, magadala siya ug usa ka nating carnero nga may usa ka tuig ang panuigon alang sa halad-nga-sinunog, ug usa ka kuyabog nga salampati kun usa ka tokmo alang sa halad-tungod-sa-sala, ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ngadto sa sacerdote. ^7Ug siya magahalad niini sa atubangan ni Jehova, ug magabuhat ug halad sa pagtabon-sa-sala alang kaniya; ug mamahinlo siya gikan sa pagpangagi sa iyang dugo. Kini mao ang kasugoan alang kaniya nga magaanak ug lalake kun babaye. ^8Ug kong ang iyang kahimtang dili makaabut sa pagdala sa usa ka nating carnero, nan magadala siya ug duruha ka tokmo kun duruha ka kuyabog sa salampati, ang usa alang sa halad-nga-sinunog, ug ang usa sa halad-tungod-sa-sala: ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug mamahinlo siya. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: ^2Kong ang tawo adunay hubag sa panit sa iyang unod, kun kugan, kun dagta nga maputi, ug kini mahimong sakit nga sanla sa panit sa iyang unod, nan pagadad-on siya ngadto kang Aaron nga sacerdote, kun sa usa sa mga sacerdote nga iyang mga anak: ^3Ug ang sacerdote magahiling sa sakit sa panit sa unod: kong ang balhibo sa sakit naputi, ug kong ang panagway sa sakit labing halalum kay sa panit sa iyang unod; nan kini mao ang sakit nga sanla; ug ang sacerdote magahiling kaniya ug magapahibalo nga siya mahugaw. ^4Ug kong ang maputi nga dagta maputi diha sa panit sa iyang unod, ug ang panagway niini anaa gayud lamang sa panit, ug ang wala magputi ang iyang balhibo, nan kadtong may sakit pagalukban sa sacerdote sulod sa pito ka adlaw: ^5Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling kaniya; ug, ania karon, kong sa iyang paghunahuna ang sakit nagahunong, ug kini wala magalakaw sa panit, nan ang sacerdote magalukob kaniya pag-usab sulod sa pito ka adlaw. ^6Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling kaniya sa pag-usab; ug, ania karon, kong daw miitum ang sakit, ug nga wala makatakod sa panit, unya ang sacerdote magapahibalo nga siya mahinlo; nga kini kugan lamang ; pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug siya mahinlo. ^7Apan kong magatubo ang kugan sa panit, sa human makapakita sa sacerdote aron sa pagpahinlo kaniya, magpakita siya pag-usab sa sacerdote. ^8Ug magahiling niini ang sacerdote; ug, ania karon, kong ang kugan magatubo sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kay kini sanla. ^9Kong adunay sakit nga sanla sa usa ka tawo, nan pagadad-on siya ngadto sa sacerdote; ^10Ug ang sacerdote magahiling kaniya ; ug, ania karon, kong may hubag nga maputi sa panit ug kana nagpaputi sa balhibo, ug may unod nga buhi ug mapula sa hubag, ^11Kana maoy usa ka sanla nga dugay na kaayo sa panit sa iyang unod; ug ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw kadto siya, ug siya dili pagalukban niya, kay siya mahugaw. ^12Ug kong gumula ang sanla nga nagakalukop sa panit, ug ang sanla nagatabon sa tibook nga panit sa masakiton, gikan sa iyang ulo hangtud sa iyang mga tiil, sumala sa pagtan-aw sa sacerdote; ^13Nan ang sacerdote magahiling kaniya , ug, ania karon, kong ang sanla mitabon sa tibook niya nga unod, siya magapahibalo kaniya nga mahinlo kadto nga masakiton: nga mibalik pagputi nga tanan siya, ug siya mahinlo. ^14Apan sa adlaw nga magapakita kaniya ang unod nga buhi, mamahugaw siya. ^15Ug ang sacerdote magahiling sa unod nga buhi, ug magpahibalo nga mahugaw siya. Mahugaw ang unod nga buhi, nga mao ang sanla. ^16O kong ang unod nga buhi magailis, ug magaputi, unya moadto siya sa sacerdote. ^17Ug ang sacerdote magahiling kaniya; ug, ania karon, kong ang sakit miputi, ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo ang adunay sakait, ug siya mahinlo. ^18 Ug kong ang unod sa iyang panit, adunay hubag, ug kini mialim na, ^19Ug mahitabo nga sa dapit sa hubag may kabang nga maputi nga diyutay nga mapula-pula, igapakita kini sa sacerdote; ^20ug ang sacerdote magahiling niini , ug, ania karon, kong ang panagway niini anaa sa ubos sa iyang panit, ug ang iyang balhibo miputi, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini mao ang sakit nga sanla nga nagagikan sa hubag. ^21Ug kong ang sacerdote magahiling niini, ug, ania karon, dili magapakita kaniya ang balhibo nga maputi, ug nga kini wala modulot sa ilalum sa panit, kondili nga maitum-itum lamang : nan ang sacerdote magalukob kaniya sulod sa pito ka adlaw. ^22Ug kong kini magalakaw sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini maoy usa ka sakit. ^23Apan kong ang kabang nga maputi nga anaa sa iyang dapit, wala magadaghan, nan kini kugan sa hubag; ug ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya. ^24O kong ang unod adunay paso sa kalayo sa iyang panit, ug ang unod nga buhi nga napaso adunay kabang nga maputi, mapula-pula kun maputi; ^25Nan, ang sacerdote magahiling niini; ug, ania karon, kong ang balhibo mipputi sa pagkakabang, ug ang panagway niana lalum kay sa panit, kana mao ang sanla nga migula sa napasoan; ug ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini mao ang sakit nga sanla. ^26Apan kong ang sacerdote magahiling niini, ug, ania karon, ang balhibo dili magapakita sa kabang nga maputi, dili halalum kay sa panit, kondili nga maitum-itum, nan ang sacerdote magalukob kaniya sulod sa pito ka adlaw: ^27Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling kaniya: kong kini nagalakaw sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya: kini mao ang sakit nga sanla. ^28Ug kong ang kabang magapabilin sa iyang dapit, ug wala magalakaw sa panit, kondili nga maitum-itum, kini mao ang hubag sa paso, ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya: kay kini timaan man sa paso. ^29Ug sa diha nga ang usa ka lalake kun babaye may usa ka sakit sa ulo kun sa solang, ^30Nan ang sacerdote magahiling sa sakit; ug, ania karon, kong ang panagway niana lalum kay sa panit, ug ang balhibo niya magabulagaw ug diyutay, unya ang sacerdote magapahibalo nga mahugaw siya; kini mao ang pono, mao ang sanla sa ulo kun sa solang. ^31Apan kong ang sacerdote magahiling sa sakit sa pono, ug, ania karon, ang panagway daw dili halalum kaayo kay sa panit, wala usab kaniya ing balhibo nga maitum, nan ang sacerdote magalukob sa masakiton sa pono sulod sa pito ka adlaw. ^32Ug sa ikapito ka adlaw ang sacerdote magahiling sa sakit; ug, ania karon, kong ang pono daw wala magalakaw, ug niini walay balhibo nga bulagaw, ug ang panagway niini nga pono daw dili labi kalalum kay sa panit, ^33Nan siya pagahimunotan nila , apan dili nila pagaagilan ang dapit sa pono, ug ang sacerdote magalukob sa adunay pono, sulod sa pito pa ka adlaw: ^34Ug sa ikapito ka adlaw magahiling ang sacerdote sa pono; ug, ania karon, kong ang pono wala magadaghan sa panit, ug ang panagway niana dili magahalalum kay sa panit, nan ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya, ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug mamahinlo siya. ^35Apan kong ang pono nagaanam-anam ug lakat sa panit sa human na sa iyang pagkahinlo, ^36Nan ang sacerdote magahiling kaniya; ug, ania karon, kong ang pono magadaghan sa panit, ang sacerdote magapangita na sa balhibo nga bulagaw, siya mahugaw. ^37Apan kong ginahunahuna niya nga ang pono nagahunong, ug nga miturok kaniya ang balhibo nga maitum, ang pono maayo na, siya mahinlo, ug ang sacerdote magapahibalo nga mahinlo siya. ^38 Ug kong may usa ka lalake kun babaye, nga may mga kabang nga maputi diha sa panit sa iyang unod, bisan masihag nga maputi nga mga kabang; ^39Ang sacerdote magahiling niini ; ug, ania karon, kong ang masihag nga kabang diha sa panit sa ilang unod magapakita nga lubog nga pagkaputi, nan kana , mao ang alap-ap nga migula sa panit; siya mahinlo. ^40Ug kong ang buhok sa usa ka lalake mangalarot, nan upaw siya, apan siya mahinlo. ^41Ug kong ang buhok dapit sa iyang agtang mangalarot, upawon siya sa atubangan, apan siya mahinlo. ^42Apan kong diha sa naupawan kun sa naupawan sa agtang may sakit nga maputi nga mapula-pula, mao kana ang sanla nga migula sa iyang upaw kun sa iyang upawon nga agtang. ^43Unya ang sacerdote magahiling kaniya, ug, ania karon, kong magapakita ang hubag sa sakit nga maputi nga mapula-pula, sa iyang naupawan, kun sa iyang naupawan nga agtang, ingon sa panagway sa sanla sa panit sa unod; ^44Sanlahon siya, mahugaw siya: ang sacerdote magapahibalo gayud nga mahugaw siya; sa iyang ulo adunay sakit. ^45Ug ang sanlahon nga kaniya anaa ang sakit, ang iyang mga bisti pagagision ug ang buhok sa iyang ulo mangadunghay, ug pagatabonan niya ang iyang ngabil nga nahaibabaw, ug magasinggit siya: Mahugaw, mahugaw. ^46Sa tibook nga panahon nga ang sakit anaa kaniya, mamahugaw siya; dili mahinlo siya: magapuyo siya nga mag-inusara; sa gawas sa campo atua ang iyang puloy-anan; ^47 Ug ang bisti usab nga adunay sakit nga sanla, kun sa bisti nga balhibo, kun sa bisti nga lino; ^48Kun sa lindog, kun sa hulog nga lino kun sa balhibo; kun sa panit, kun sa bisan unsa nga hinimo sa panit; ^49Kong ang sakit malunhaw, kun mapula-pula diha sa bisti kun sa panit, kun sa lindog, kun sa hulog, kun sa bisan unsa nga dapit sa panit; kini mao ang sakit nga sanla, ug igapakita siya ngadto sa sacerdote. ^50Ug ang sacerdote magahiling sa sakit, ug pagalukban niya kadtong gitakbuyan sa sakit sulod sa pito ka adlaw. ^51Ug sa ikapito ka adlaw pagahilngon niya ang sakit: kong ang sakit nagdaghan diha sa bisti, kun sa lindog, kun sa hulog, kun sa panit, kun sa bisan unsa nga pagagamitan sa panit; nga anaa ang maong lama sa sakit; kay mao ang sanla nga magkukutkut: kini mahugaw. ^52Ug pagasunogon niya ang bisti, kun lindog kun hulog nga balhibo, kun lino, kun bisan unsa nga bulohaton sa mga panit nga anaa ang maong lama sa sakit; kay mao ang sanla nga magkukutkut: pagasunogon sa kalayo. ^53Ug kong ang sacerdote magahiling, ug, ania karon, dili makita ang lama sa sakit nga naglakaw sa bisti kun sa lindog, kun sa hulog, kun sa bisan unsa nga panit; ^54Nan ang sacerdote magasugo nga hugasan nila ang butang nga gitaptan sa lama sa sakit, ug siya pagalukban pag-usab sulod sa pito ka adlaw. ^55Ug ang sacerdote magahiling sa tapus na mahugasi ang lama sa sakit; ug, ania karon, kong ang lama sa sakit wala magbalhin sa iyang dagway, ug kini wala magdaghan, nan kini mahugaw; pagasunogon mo kini sa kalayo; kini makutkuton, kong ang iyang pagkangil-ad anaa sa sulod kun sa gawas. ^56Apan kong ang sacerdote magahiling, ug, ania karon, ang lama sa sakit maitum-itum, sa tapus na mahugasi, nan pagakuhaon kini gikan sa bisti, kun sa panit, kun sa lindog, kun sa hulog. ^57Ug kong makita pa kini diha sa bisti, bisan sa lindog, kun sa hulog kun sa bisan unsa nga bahin sa mga panit, nan kini magaturok pag-usab; pagasunogon mo sa kalayo kadtong gitaptan sa lama sa sakit. ^58Ug ang bisti, kun ang lindog, kun ang hulog, kun bisan unsang butanga nga panit, nga pagalabhan mo, kong makuha niini ang lama sa sakit, nan pagalabhan sa ikaduha, ug unya mamahinlo kini. ^59Kini mao ang kasugoan sa sakit nga sanla diha sa bisti nga balhibo, kun sa lino, kun sa bisan unsa nga lindog, kun sa hulog, kun sa bisan unsa nga butanga mga panit, aron ipahibalo kini nga mahinlo kun ipahibalo nga mahugaw. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Kini mao ang kasugoan sa sanlahon sa adlaw sa paghinlo kaniya: Pagadad-on siya ngadto sa sacerdote. ^3Ug ang sacerdote mogula sa campo: ug ang sacerdote magahiling; ug, ania karon, kong ang sakit nga sanla mamaayo sa sanlahon, ^4Nan, ang sacerdote magasugo niadtong pagahinloan sa pagkuha alang sa iyang kaugalingon ug duruha ka langgam nga buhi nga mahinlo, ug kahoy nga cedro, ug mapula ug hisopo; ^5Ug ang sacerdote magasugo sa pagpatay sa usa sa mga langgam diha sa usa ka sudlanan nga yuta sa ibabaw sa nagaagay nga tubig. ^6Mahitungod sa langgam nga buhi, kini kuhaon niya, ug ang kahoy nga cedro, ug ang mapula, ug ang hisopo, ug kini sila ituslob niya, ug ang langgam nga buhi, sa dugo sa langgam nga gipatay sa ibabaw sa nagaagay nga tubig. ^7Ug siya magasablig sa makapito sa ibabaw sa sanlahon nga pagahinloan sa sanla, ug siya magapahibalo kaniya sa pagkahinlo na: ug pagabuhian ang langgam nga buhi ngadto sa kapatagan nga hawan. ^8Ug kadtong pagahinloan, magalaba sa iyang mga bisti, ug kiskison niya ang tanan niya nga buhok, ug maligo siya sa tubig, ug mamahinlo siya; ug sa human niana mosulod siya sa campo, ug mopuyo siya sa gawas sa iyang balong-balong sulod sa pito ka adlaw. ^9Ug sa ikapito ka adlaw mao pa ang pagkiskis niya sa tanang buhok sa iyang ulo, ug ang iyang bungot ug ang mga kilay sa iyang mga mata; sa katapusan gayud, pagakiskison niya ang tanan niyang balhibo, ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug pagahugasan niya ang iyang unod sa tubig, ug mamahinlo siya. ^10 Ug sa ikawalo ka adlaw magakuha siya ug duruha ka nating carnero nga lake nga walay ikasaway, ug usa ka nating carnero nga baye nga usa ka tuig ang panuigon nga walay ikasaway: ug totolo sa napulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino alang sa halad-nga-kalan-on nga sinaktan sa lana, ug ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana. ^11Ug ang sacerdote nga nagaputli kaniya magapahamutang kaniya nga pagahinloan, ug niadtong mga butanga sa atubangan ni Jehova sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^12Ug ang sacerdote magakuha sa usa sa mga nating carnero nga lake, ug kini igahalad niya tungod-sa-paglapas, uban sa ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana, ug igatabyog kini ingon sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova. ^13Ug pagapatyon niya ang nating carnero nga lake sa dapit diin ginapatay ang halad-tungod-sa-sala, ug ang halad-nga-sinunog, sa balaang puloy-anan: kay maingon nga iya man usab sa sacerdote ang halad-tungod-sa-sala, mao usab ang halad-tungod-sa-paglapas iya sa sacerdote : kini mao ang labing balaan. ^14Ug ang sacerdote magakuha sa dugo sa halad-tungod-sa-paglapas ug ang sacerdote magabutang sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too. ^15Ug ang sacerdote magakuha sa ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana, ug igabubo niya sa palad sa iyang kaugalingong kamot nga wala; ^16Ug igatuslob sa sacerdote ang iyang tudlo nga too sa lana nga anaa sa iyang kamot nga wala, ug magasablig siya sa lana sa iyang tudlo sa makapito sa atubangan ni Jehova. ^17Ug ang mahabilin sa lana nga diha sa iyang kamot, igabutang sa sacerdote sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan, sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too, sa ibabaw sa dugo sa hald-tungod-sa-paglapas. ^18Ug ang mahabilin sa lana nga anaa sa iyang kamot, igabutang niya sa ibabaw sa ulo niadtong pagahinloan: ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya sa atubangan ni Jehova. ^19Ug ang sacerdote magahalad sa halad-tungod-sa-sala, ug magabuhat siya ug pagtabon-sa-sala alang niadtong pagahinloan tungod sa iyang pagkahugaw, ug sa human niini pagapatyon niya ang halad-nga-sinunog; ^20Ug igahalad sa sacerdote ang halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on didto sa ibabaw sa halaran. Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug mamahinlo siya. ^21 Ug kong siya makalolooy, ug dili makaabut sa igo, unya magakuha siya ug usa ka nating carnero nga lake aron igahalad ingon nga halad-nga-tinabyog tungod-sa-paglapas, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug usa sa napulo ka bahin sa usa ka epha nga harina nga sinaktan sa lana, nga sa halad-nga-kalan-on, ug usa sa ikatolo ka bahin sa usa ka litro nga lana; ^22Ug duruha ka tukmo kun duruha ka kuyabog, nga arang niya maabut; ug ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog. ^23Ug sa ikawalo ka adlaw kini pagadad-on niya, ngadto sa sacerdote alang sa pagpaputi ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Jehova. ^24Ug ang sacerdote magakuha sa nating carnero sa halad-tungod-sa-pag-lapas, ug ang ikatolo ka bahin sa usa ka litro sa lana, ug ang sacerdote magatabyog niini ingon nga halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova. ^25Ug pagapatyon niya ang nating carnero sa halad-tungod-sa-paglapas, ug ang sacerdote magakuha sa dugo sa halad-tungod-sa-paglapas, ug igabutang niya sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too. ^26Ug ang sacerdote magabubo sa lana sa ibabaw sa palad sa iyang kamot nga wala; ^27Ug sa iyang tudlo nga too ang sacerdote magasablig sa lana nga anaa sa iyang kamot nga wala, sa makapito sa atubangan ni Jehova: ^28Ug ang sacerdote magabutang sa lana nga anaa sa iyang kamot sa ibabaw sa langod-ngod sa dalunggan nga too niadtong pagahinloan, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang kamot nga too, ug sa ibabaw sa kumalagko sa iyang tiil nga too, sa dapit sa dugo sa halad-tungod-sa-paglapas: ^29Ug ang nahasalin sa lana nga anaa sa kamot sa sacerdote, igabutang niya sa ibabaw sa ulo niadtong pagahinloan, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya sa atubangan ni Jehova. ^30Ingon usab igahalad niya ang usa sa mga tukmo kun sa mga kuyabog sa salampati, nga arang niya maabut, ^31Bisan ang arang niya maabut, ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa usab alang sa halad-nga-sinunog, uban sa halad-nga-kalan-on: ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang niadtong pagahinloan sa atubangan ni Jehova. ^32Kini mao ang kasugoan tungod niadtong adunay sakit sa sanla, nga dili makaabut sa pagdala sa ginatudlo alang sa iyang pagkahinlo, ^33 Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: ^34Sa inyong pagsulod sa yuta sa Canaan, nga akong gihatag kaninyo aron kamo makapanag-iya niini, ug gibutang ko ang sakit sa sanla sa usa ka balay sa yuta nga inyong napanag-iya; ^35Unya ang tag-iya sa balay, moadto, ug magapahibalo sa sacerdote nga magaingon: Alang kanako daw adunay usa ka hampak sa sakit nga mitungha sa akong panimalay. ^36Ug magasugo ang sacerdote aron biyaan niya ang balay sa dili pa mosulod ang sacerdote sa pagtan-aw sa sakit, aron ang tanang atua sa balay dili isipon nga mahugaw, ug sa human niini, ang sacerdote mosulod sa paghiling sa balay: ^37Ug magahiling siya sa sakit: ug, ania karon, kong hikit-an ang mga lama sa sakit diha sa mga bungbong sa balay, uban ang mga boho-boho nga malunhaw-lunhaw, kun mapula-pula ug ang panagway labing ilalum kay sa bungbong; ^38Nan, ang sacerdote mogula sa balay padulong sa pultahan sa balay, ug pagalukban niya ang balay sulod sa pito ka adlaw. ^39Ug sa ikapito ka adlaw mobalik ang sacerdote, ug magahiling: ug, ania karon, kong ang sakit nagatubo sa mga bungbong sa balay, ^40Nan magasugo ang sacerdote aron paglangkaton nila ang mga bato diin anaa ang lama sa sakit ug igasalibay kini sa gawas sa lungsod, sa dapit nga mahugaw. ^41Ug siya magasugo nga libuton pagkiskis ang sulod sa balay, ug ang abug nga nangakuha sa ilang pagkiskis igasalibay sa gawas sa lungsod, didto sa dapit nga mahugaw. ^42Ug sila magakuha ug laing mga bato, ug ilang igabutang kini sa dapit nga gikuhaan sa mga bato; ug magakuha sila ug lain nga tisa, ug hulipan nila ang balay. ^43Ug kong ang sakit magabalik ug moturok niadtong balaya, sa tapus kuhaa niya ang mga bato, ug sa tapus kiskisi niya ang balay, ug sa tapus mahulipi niya; ^44Unya ang sacerdote mosulod ug magahiling; ug, ania karon, kong daw nagalakaw ang sakit didto sa balay, sanla nga magakukut niadtong balaya: kini mahugaw. ^45Ug pagagun-obon ang maong balay, ang mga bato niini, ug ang mga kahoy niini, ug ang tanang tisa sa balay; ug pagadad-on kini ngadto sa gawas sa lungsod sa dapit nga mahugaw. ^46Labut pa kadtong mosulod niadtong balaya sa tanan nga adlaw nga sa ginapalukban kini, mahugaw siya hangtud sa hapon. ^47Ug ang makahigda niadtong balaya, pagalabhan niya ang iyang mga bisti; ang mokaon usab sulod niadtong balaya, pagalabhan niya ang iyang bisti. ^48Ug kong mosulod ang sacerdote ug magahiling, ug, ania karon, makita ang sakit nga wala magalakaw sa balay sa tapus kini mahulipi; nan ang sacerdote magapahibalo nga ang balay mahinlo, kay ang sakit naayo na. ^49Ug aron sa paghinlo sa balay, magkuha siya ug duruha ka book nga langgam, ug kahoy nga cedro, ug mapula, ug hisopo, ^50Ug pagapatyon niya ang usa sa mga langgam sa usa ka tadyaw nga yuta sa ibabaw sa nagaagay nga tubig. ^51Ug pagakuptan niya ang kahoy nga cedro, ug ang hisopo, ug ang mapula, ug ang langgam nga buhi, ug ituslob sila sa dugo sa langgam nga gipatay, ug diha sa nagaagay nga tubig, ug pagasabligan ang balay sa makapito. ^52Ug magaulay siya sa balay pinaagi sa dugo sa langgam, ug sa nagaagay nga tubig, ug sa langgam nga buhi, ug sa kahoy nga cedro, ug sa hisopo ug sa mapula: ^53Apan pagabuhian niya ang langgam nga buhi sa gawas sa lungsod ngadto sa ibabaw sa kapatagan; mao kini ang pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa balay, ug kini mamahinlo. ^54 Kini mao ang kasugoan mahatungod sa tanan nga sanla ug sa pono, ^55Ug sa sanla sa bisti ug sa balay, ^56Ug mahatungod sa hubag, ug sa kugan, ug sa kabang nga maputi; ^57Aron sa pagtudlo sa diha nga kini mahugaw na, ug sa diha nga kini mahinlo na. Kini mao ang kasugoan mahatungod sa sanla. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: ^2Magsulti kamo sa mga anak sa Israel, ug sila ingnon ninyo: Bisan kinsa nga lalake nga ang iyang hugaw nagapangagi sa iyang unod, tungod sa nagapangagi kaniya, mahugaw siya. ^3Ug kini mao ang iyang pagkahugaw sa nagapangagi kaniya: kong ang iyang unod magatolo tungod sa iyang nagapangagi, kun ang iyang unod nagpikot tungod sa nagapangagi, kini mao ang iyang kahugaw. ^4Ang tanang higdaanan nga pagahigdaan sa ginapangagian mamahugaw man, ug ang tanang butang nga pagalingkoran niya, mamahugaw. ^5Ug bisan kinsa nga makahikap sa iyang higdaanan, pagalabhan niya ang iyang mga bisti; maligo usab siya, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^6Ug ang nagalingkod sa ibabaw niadtong lingkoranan sa ginapangagian pagalabhan niya ang iyang mga bisti, maligo usab siya ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^7Ingon usab ang makahikap sa unod sa ginapangagian pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^8Ug kong kadtong ginapangagian makapangluwa sa tawong mahinlo, nan siya magalaba sa iyang mga bisti, ug siya maligo sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^9Ug ang tanan nga silla sa kabayo nga malingkoran sa ginapangagian kini mamahugaw. ^10Ug bisan kinsa nga makahikap sa bisan unsang butanga nga didto sa ilalum niya, mamahugaw siya hangtud sa hapon; ug ang magadala niining mga butanga, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^11Ug ang tanan nga mahikapan sa ginapangagian ug dili manghunaw sa tubig sa iyang mga kamot, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^12Ug ang sudlanan nga yuta nga mahikapan sa ginapangagian pagabuk-on; ug ang tanan nga sudlanan nga kahoy pagahugasan sa tubig. ^13Ug kong kadtong giagasan sa iyang nagapangagi mahinloan, nan pagaisipon ang pito ka adlaw alang sa iyang kaugalingon sa paghinlo kaniya, ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti; ug pagahugasan niya ang iyang unod sa tubig nga buhi, ug mamahinlo siya. ^14Ug sa ikawalo ka adlaw magkuha siya ug duruha ka tukmo, kun duruha ka kuyabog nga salampati, ug umadto siya sa atubangan ni Jehova sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug kini igahatag niya sa sacerdote. ^15Ug ang sacerdote magahalad niini, ang usa ka book alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog: ug ang sacerdote magabuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya tungod sa iyang nagapangagi sa atubangan ni Jehova. ^16Ug kong ang tawo giawasan sa iyang binhi, nan pagahugasan niya sa tubig ang tanan niya nga unod, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^17Ug ang tanan nga bisti kun ang tanan nga panit diin anaa ang binhi nga miagas, pagahugasan niya sa tubig ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^18Ang babaye usab nga kaniya ang lalake adunay pagkahiusa sa binhi, silang duruha mangaligo sa tubig, ug mamahugaw sila hangtud sa hapon. ^19 Ug kong ang babaye pagaagasan ug ang iyang miagas sa iyang unod mao ang dugo, sulod sa pito ka adlaw mamahugaw siya: ug bisan kinsa nga magatandug kaniya, mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^20Ug ang tanan nga iyang pagahigdaan sa iyang pagkahugaw, mamahugaw man: ingon usab ang tanan nga pagalingkoran niya mamahugaw. ^21Ug bisan kinsa nga makahikap sa higdaanan sa babaye , pagalabhan niya ang iyang mga bisti; ug maligo sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^22Ug bisan kinsa nga makahikap sa bisan unsa nga kasangkapan nga iyang ginalingkoran, pagalabhan niya ang iyang mga bisti; maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^23Ug kong makahikap siya sa higdaanan, kun sa lingkoranan nga ginalingkoran niya, ang makahikap niini mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^24Ug kong adunay tawo nga motipon sa paghigda kaniya, ug ang iyang pagkamahugaw anaa sa ibabaw niya, ang tawo mamahugaw sulod sa pito ka adlaw, ug ang tanang migdaanan nga gihigdaan niya, mamahugaw. ^25Ug kong ang babaye may talinugo sa daghan nga mga adlaw, nga gawas na sa panahon sa iyang binulan nga kinaiya, ang tanang mga adlaw sa iyang pagkahugaw mahisama sa mga adlaw sa pagkamahugaw: mamahugaw siya ingon sa mga adlaw sa iyang pagkamahugaw. ^26Ang tanan nga higdaanan nga gihigdaan sa tibook nga panahon sa iyang talinugo, mahisama sa higdaanan sa iyang nabatasang talinugo; ug ang tanan nga ginalingkoran niya, mamahugaw, ingon sa pagkamahugaw sa iyang nabatasang kinaiya. ^27Ug bisan kinsa nga makahikap nianang mga butanga, mamahugaw siya; ug pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^28Apan kong maulay na siya sa iyang talinugo, magaisip siya ug pito ka adlaw, ug sa human niana mamahinlo siya. ^29Ug sa ikawalo ka adlaw magakuha siya alang kaniya ug duruha ka tukmo, kun duruha ka kuyabog sa salampati, ug pagadad-on niya kini sa sacerdote sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: ^30Ug ang sacerdote magahalad sa usa ka book alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog, ug ang sacerdote magahimo sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, sa atubangan ni Jehova sa iyang pagkamahugaw sa iyang talinugo. ^31Sa ingon niana pagapabulagon mo ang mga anak sa Israel gikan sa ilang pagkahugaw, aron sila dili mangamatay sa ilang pagkamahugaw, sa diha nga ilang pagahugawan ang akong tabernaculo nga anaa sa taliwala nila. ^32Kini mao ang kasugoan alang niadtong ginatalinug-an, ug alang niadtong ginaagasan sa binhi sa pagkaagi nga mahugaw siya tungod niana; ^33Ug mahitungod sa babaye nga mag-antus sa iyang pagkamahugaw, ug mahatungod sa ginaagasan sa iyang binhi , sa lalake ug sa babaye, ug kaniya nga magakatulog uban sa babaye nga mahugaw. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises sa tapus mangamatay ang duruha ka anak nga lalake ni Aaron, sa diha nga mingduol sila sa atubangan ni Jehova, ug nangamatay; ^2Ug si Jehova miingon kang Moises: Ingna si Aaron nga imong igsoon nga lalake nga sa tanan nga panahon dili siya magsulod sa dapit nga balaan, sa sulod sa tabil, sa atubangan sa halaran sa pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw sa arca; aron dili siya mamatay; kay ako motungha diha sa panganod sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli. ^3Nga niini mosulod si Aaron sa dapit nga labing balaan: uban ang usa ka nating vaca nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka lakeng carnero alang sa halad-nga-sinunog. ^4Ang sinina nga balaan nga lino igasul-ob niya, ug sa ibabaw sa iyang unod aduna siya ing mga sapaw nga lino, ug pagabaksan siya sa bakus nga lino; ug sa mitra nga lino pagasul-oban siya: kini mao ang balaan nga mga bisti: ug pagadigoon niya ang iyang unod sa tubig, ug kini igabisti niya. ^5 Ug sa katilingban sa mga anak sa Israel, magakuha siya ug duruha ka lake nga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka lakeng carnero alang sa halad-nga-sinunog. ^6Ug igahalad ni Aaron ang lakeng vaca alang sa halad-tungod-sa-sala, nga alang sa iyang kaugalingon, ug magabuhat siya ug pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa iyang panimalay. ^7Ug pagakuhaon niya ang duruha nga kanding, ug igapahamutang niya kini sa atubangan ni Jehova diha sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^8Ug pagapapalaran ni Aaron ang duruha ka kanding; ang usa ka palad alang kang Jehova, ug ang usa usab ka palad alang kang Azazel. ^9Ug igahalad ni Aaron ang kanding nga sa ibabaw niini nahulog ang palad alang kang Jehova, ug igahalad niya kini nga alang sa halad-tungod-sa-sala. ^10Apan ang kanding, nga niini mahulog ang palad alang kang Azazel, igapahamutang kini nga buhi sa atubangan ni Jehova, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, ug sa pagpalakaw kaniya tungod kang Azazel ngadto sa kamingawan. ^11Ug igahalad ni Aaron ang lakeng vaca nga mao ang halad-tungod-sa-sala alang kaniya, ug pagabuhaton niya ang pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa iyang panimalay, ug pagapatyon niya ang lakeng vaca nga mao ang halad-tungod-sa-sala nga alang sa iyang kaugalingon. ^12Ug siya magakuha ug incensario nga puno sa mga baga sa kalayo gikan sa halaran sa atubangan ni Jehova, ug sa iyang mga hakup sa incienso nga mahumot, nga pinulpog nga fino, ug iyang pagadad-on kini sa sulod sa tabil: ^13Ug igabutang niya ang incienso sa ibabaw sa kalayo sa atubangan ni Jehova, aron ang panganod sa incienso magatabon sa halaran-sa-pagpasig-uli nga anaa sa ibabaw sa pagpamatuod, aron siya dili mamatay. ^14Ug magakuha siya sa dugo sa lakeng vaca, ug aron igasablig niya kini sa iyang tudlo sa dapit sa halaran-sa-pagpasig-uli sa kiliran sa silangan: ug dapit sa atbang sa halaran-sa-pagpasig-uli magasablig siya ug makapito niadtong dugo sa iyang tudlo. ^15 Unya pagapatyon niya ang kanding nga alang sa halad-tungod-sa-sala, nga alang sa katawohan, ug dad-on niya ang dugo ngadto sa sulod sa tabil; ug buhaton niya sa dugo niini ang ingon sa iyang gibuhat sa dugo sa lakeng vaca, ug igasablig kini sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli ug sa atubangan sa halaran-sa-pagpasig-uli; ^16Ug pagabuhaton niya ang pagtabon-sa-sala sa dapit nga balaan, tungod sa mga kahugawan sa mga anak sa Israel, ug tungod sa ilang mga paglapas, ug sa tanan nila nga mga sala: sa maong pagkaagi magabuhat usab siya alang sa balong-balong nga pagatiguman, nga nagapuyo sa taliwala nila sa kinataliwad-an sa ilang mga kahugawan. ^17Ug walay bisan kinsa nga tawo sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman kong siya mosulod sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala didto sa dapit nga balaan, hangtud nga siya makagula, ug nga mabuhat niya ang pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa iyang panimalay, ug alang sa tibook nga katilingban sa Israel. ^18Ug mogula siya ngadto sa halaran nga anaa sa atubangan ni Jehova, ug magabuhat siya sa pagtabon-sa-sala alang niini, ug magakuha siya sa dugo sa lakeng vaca, ug sa dugo sa kanding, ug iyang ilibut pagbutang kini sa ibabaw sa mga sungay sa halaran. ^19Ug sa makapito magasablig siya sa ibabaw niini sa dugo nga anaa sa iyang tudlo, ug magahinlo niini, ug magabalaan niini gikan sa mga kahugawan sa mga anak sa Israel. ^20 Ug sa tapus siya makabuhat sa pagtabon-sa-sala didto sa dapit nga balaan, ug sa balong-balong nga pagatiguman, ug sa halaran, igahalad niya ang kanding nga buhi: ^21Ug igabutang ni Aaron ang duruha ka kamot niya sa ibabaw sa ulo sa kanding nga buhi, ug igasugid niya sa ibabaw niini ang tanan nga kasal-anan sa mga anak sa Israel, ug ang tanan nila nga mga paglapas, bisan pa ang tanan nila nga mga sala; ug kini igabutang niya sa ibabaw sa ulo sa kanding, ug igapadala kini ngadto sa kamingawan pinaagi sa kamot sa usa ka tawo nga tinudlo alang niini. ^22Ug kadtong kanding magadala sa ibabaw niya sa ilang tanan nga kasal-anan ngadto sa yuta nga awa-aw; ug pagabuhian niya ang kanding ngadto sa kamingawan. ^23Ug si Aaron moadto sa balong-balong nga pagatiguman, ug hukason niya ang mga bisti nga lino, nga iyang gisul-ob sa pagsulod niya sa dapit nga balaan, ug kini igabilin niya didto. ^24Unya pagadigoon niya ang iyang unod sa tubig sa dapit nga balaan, ug igasul-ob niya ang iyang mga bisti, ug mogula siya, ug igahalad niya ang iyang halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-sinunog sa katawohan, ug magabuhat siya ug pagtabon-sa-sala alang sa iyang kaugalingon ug alang sa katawohan. ^25Ug pagasunogon niya ang tambok sa halad-tungod-sa-sala sa ibabaw sa halaran. ^26Ug ang magabuhi sa kanding alang kang Azazel, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, pagadigoon usab niya sa tubig ang iyang unod, ug sa human niana mosulod siya sa campo. ^27Ug pagadad-on niya sa gawas sa campo ang lakeng vaca sa halad-tungod-sa-sala, ug ang kanding sa halad-tungod-sa-sala, kansang dugo ginasablig aron sa paghimo sa pagtabon-sa-sala sa dapit nga balaan: ug ilang pagasunogon sa kalayo ang ilang mga panit, ug ang ilang mga unod, ug ang ilang tae. ^28Ug ang magasunog niini, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, pagadigoon usab niya ang iyang unod sa tubig, ug sa human niana mosulod siya sa campo. ^29 Pagahuptan ninyo kini ingon nga balaod nga walay katapusan: sa bulan nga ikapito, sa ikapulo ka adlaw sa bulan, pagasakiton ninyo ang inyong mga kalag, ug walay bisan unsa nga bulohaton nga pagabuhaton ninyo, bisan ang molupyo, bisan ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo: ^30Kay niining adlawa pagabuhaton ang pagtabon-sa-sala alang kaninyo aron sa paghinlo kaninyo; mamahinlo kamo gikan sa tanan ninyo nga mga sala sa atubangan ni Jehova. ^31Kini maoy usa ka adlaw nga igpapahulay sa balaan nga pahulay alang kaninyo, ug pagasakiton ninyo ang inyong mga kalag; kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan. ^32Ug ang sacerdote nga pagadihogan, ug nga pagapanalanginan aron mahimo nga sacerdote nga ilis sa iyang amahan, magahimo sa pagtabon-sa-sala ug magabisti siya sa mga bisti nga lino, bisan ang mga bisti nga balaan: ^33Ug buhaton niya ang pagtabon-sa-sala sa balaang puloy-anan, ug magabuhat siya sa pagtabon-sa-sala alang sa balong-balong nga pagatiguman, ug alang sa halaran; ug magabuhat siya sa pagtabon-sa-sala alang sa mga sacerdote, ug alang sa tibook nga katawohan sa katilingban. ^34Ug kini pagahuptan ninyo nga balaod nga walay katapusan, sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa mga anak sa Israel tungod sa tanan nila nga mga sala, sa makausa sulod sa tuig. Ug gibuhat niya ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Isulti kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, ug sa tanan nga mga anak sa Israel, ug ingnon mo sila: Kini mao ang gisugo ni Jehova, nga nagaingon: ^3Bisan Kinsa nga tawohana sa balay sa Israel nga magapatay ug vaca kun nating carnero, kun kanding sa sulod sa campo, kun sa gawas, didto sa campo, ^4Ug wala niya madala kini ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, aron sa paghalad niini ingon nga halad alang kang Jehova sa atubangan sa tabernaculo ni Jehova: ang dugo pagaisipon batok niadtong tawohana: nag-ula siya ug dugo; ug kadtong tawohana pagaputlon gikan sa taliwala sa iyang katawohan: ^5Aron ang mga anak sa Israel managdala sa ilang mga halad nga ilang gihalad didto sa kapatagan, bisan nga sila magadala niini ngadto kang Jehova, ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ngadto sa sacerdote, ug kini ihalad nila ingon nga mga halad-sa-pakigdait alang kang Jehova. ^6Ug ang sacerdote magasablig sa dugo sa ibabaw sa halaran ni Jehova diha sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug pagasunogon ang tambok ingon nga usa ka kahumot alang kang Jehova. ^7Ug dili na gayud sila managhalad sa ilang mga halad ngadto sa mga panulay, nga ilang gisunod aron sa pagpakighilawas. Kini pagahuptan nila ingon nga balaod nga walay katapusan ngadto sa ilang mga kaliwatan. ^8Ug igaingon mo kanila: Bisan kinsa nga tawohana sa balay sa Israel kun sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila nga magahalad ug halad-nga-sinunog kun halad, ^9Ug dili niya pagadad-on kini ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, aron sa paghalad niini alang kang Jehova; kadtong tawohana pagaputlon gikan sa iyang katawohan. ^10 Ug bisan kinsa nga tawohana''' sa balay sa Israel, kun sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila, nga magakaon sa bisan unsa nga paagi sa dugo, ako magabutang sa akong nawong batok niadtong kalaga nga magakaon ug dugo, ug pagaputlon ko siya gikan sa taliwala sa iyang katawohan. ^11Kay ang kinabuhi sa unod anaa sa dugo; ug ako naghatag kaninyo niana aron sa pagtabon-sa-sala sa inyong mga kalag sa ibabaw sa halaran: kay ang dugo mao ang nagahimo sa pagtabon-sa-sala, tungod sa kinabuhi. ^12Busa, giingon ko sa mga anak sa Israel: Walay bisan kinsa nga kalaga diha kaninyo nga magakaon ug dugo, ni ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo magakaon ug dugo. ^13Ug bisan kinsa nga tawohana sa mga anak sa Israel, kun sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila, nga magapangayan ug mananap kun langgam nga mahimong kan-on; pagaulaon niya ang dugo niini, ug pagatabonan kini sa abug. ^14Kay mahitungod sa kinabuhi sa tanan nga unod, ang kinabuhi niini anaa sa dugo: busa, giingon ko sa mga anak sa Israel: Dili gayud kamo magkaon sa dugo sa bisan unsa nga unod, kay ang kinabuhi sa tanan nga unod mao ang dugo niini bisan kinsa nga magakaon niini pagaputlon siya . ^15Ug bisan kinsa nga kalaga nga magakaon niadtong namatay sa iyang kaugalingon, kun gilapa-lapa sa mananap nga mapintas, bisan siya molupyo kun dumuloong, pagalabhan niya ang iyang mga bisti, ug maligo siya sa iyang kaugalingon sa tubig, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon: unya mamahinlo siya. ^16Apan kong siya dili magalaba niini, ni magahugas sa iyang unod, nan pagadad-on niya ang iyang kasal-anan. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Sumulti ka sa mga anak sa Israel, ug ipamulong kini kanila: Ako si Jehova nga inyong Dios. ^3Dili kamo magbuhat sumala sa ginabuhat nila sa yuta sa Egipto diin magpuyo kamo; ug dili kamo magbuhat sumala sa ginabuhat nila sa yuta sa Canaan, nga didto ako magadala kaninyo; dili usab kamo managgawi sa ilang kabalaoran. ^4Ang akong mga tulomanon pagabuhaton ninyo, ug ang akong kabalaoran pagabantayan ninyo nga magalakaw kamo niini. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^5Busa ang akong kabalaoran ug ang akong mga tulomanon pagabantayan ninyo, nga kong pagabuhaton sa usa ka tawo, mabuhi siya kanila. Ako mao si Jehova. ^6 Walay bisan kinsa kaninyo nga magaduol sa bisan kinsa nga haduol nga kabanayan, aron sa pagbukas sa ilang pagkabuho. Ako mao si Jehova. ^7Ang pagkahubo sa imong amahan, bisan ang pagkahubo sa imong inahan, dili mo pagbuksan: siya mao ang imong inahan; dili mo pagbuksan ang iyang pagkahubo. ^8Ang pagkahubo sa asawa sa imong amahan dili mo pagbuksan; kini mao ang pagkahubo sa imong amahan. ^9Ang pagkahubo sa imong igsoon nga babaye, ang anak nga babaye sa imong amahan, kun ang anak nga babaye sa imong imahan, nga natawo sa balay kun natawo sa gawas, bisan ang ilang pagkahubo dili mo pagbuksan. ^10Ang pagkahubo sa anak nga babaye sa imong anak nga lalake, kun sa anak nga babaye sa imong anak nga babaye, bisan ang ilang pagkahubo dili mo pagbuksan: kay ang ilang pagkahubo mao ang imong pagkahubo. ^11Ang pagkahubo sa anak nga babaye sa asawa sa imong amahan, nga gianak sa imong amahan, siya mao ang imong igsoon nga babaye, ang iyang pagkahubo dili mo pagbuksan. ^12Ang pagkahubo sa igsoon nga babaye sa imong amahan dili mo pagbuksan: siya mao ang duol nga kabanayan sa imong amahan. ^13Ang pagkahubo sa igsoon nga babaye sa imong inahan dili mo pagbuksan: kay siya mao ang duol nga kabanayan sa imong inahan. ^14Ang pagkahubo sa igsoon nga lalake sa imong amahan dili mo pagbuksan: dili ka magduol sa iyang asawa; siya mao ang imong iyaan. ^15Ang pagkahubo sa imong umagad nga babaye dili mo pagbuksan: siya mao ang asawa sa imong anak nga lalake; dili mo pagbuksan ang iyang pagkahubo. ^16Ang pagkahubo sa asawa sa imong igsoon nga lalake dili mo pagbuksan: kini mao ang pagkahubo sa imong igsoon nga lalake. ^17Ang pagkahubo sa usa ka babaye ug sa iyang anak nga babaye dili mo pagbuksan; dili ka magkuha sa anak nga babaye sa iyang anak nga lalake, kun sa anak nga babaye sa iyang anak nga babaye aron sa pagbukas sa iyang pagkahubo: sila mga duol nga kabanayan; kini dautan gayud. ^18Ug dili ka magkuha ug asawa nga uban gayud ang iyang igsoon nga babaye aron pagabuhaton siya nga kailog, sa pagbukas sa iyang pagkahubo, labut pa sa usa sa iyang tibook kinabuhi. ^19 Ug dili ka magduol sa babaye aron sa pagbukas sa iyang pagkahubo samtang gibutag pa siya tungod sa iyang pagkahugaw. ^20Ug dili ka makighilawas sa asawa sa imong isigkatawo, sa paghugaw sa imong kaugalingon uban kaniya. ^21Ug dili ka maghatag sa imong binhi aron nga igapaagi sila sa kalayo ngadto kang Moloch; dili mo paghugawan ang ngalan sa imong Dios. Ako mao si Jehova. ^22Dili ka maghigda tipon sa lalake, sama sa paghigda tipon sa babaye: kini gidumtan sa Dios . ^23Bisan sa unsa nga mananap dili ka makighiusa sa pagbuling sa imong kaugalingon niini: ug walay bisan kinsa nga babaye nga magatindog sa atubangan sa mananap aron sa pagpakighiusa niini: kini mao ang kasamok. ^24Sa bisan unsa niini nga butanga ayaw kamo pagbuling sa inyong kaugalingon: kay niining tanan nga mga butanga gihugawan ang mga nasud nga akong gihinginlan gikan sa atubangan ninyo. ^25Ug ang yuta nahugawan; busa ako nagadu-aw sa iyang pagkadautan sa ibabaw niya, ug ang yuta misuka sa iyang mga pumoluyo. ^26Busa, kamo magabantay sa akong kabalaoran ug sa akong mga tulomanon, ug dili kamo magbuhat ug bisan unsa niining tanan nga mga dulumtanan, bisan ang pumoluyo, bisan ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo, ^27(Kay ngatanan kining mga dulumtanan gibuhat sa mga tawo sa yuta, nga mao sila ang nanghiuna kaninyo, ug ang yuta nahugawan): ^28Aron ang yuta dili magasuka kaninyo usab, sa nahugawan kini ninyo, ingon nga misuka kini sa nasud nga nahiuna kaninyo. ^29Kay bisan kinsa nga magabuhat sa bisan unsa niining tanan nga mga dulumtanan, bisan ang mga kalag nga magabuhat niini, pagaputlon sila gikan sa taliwala sa ilang katawohan. ^30Busa, magabantay kamo sa akong katungdanan nga dili magbuhat kamo sa bisan unsa niining batasana nga takus dumtan, nga nabuhat nila nga nanghiuna kaninyo, ug dili kamo maghugaw sa inyong kaugalingon niining mga butanga . Ako mao si Jehova nga inyong Dios. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Isulti mo sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Kamo mahimong balaan; kay ako, nga mao si Jehova nga inyong Dios balaan man. ^3Kamo nga tagsatagsa magakahadlok sa iyang inahan ug sa iyang amahan, ug ang akong mga adlaw nga igpapahulay pagabantayan ninyo. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^4Ayaw kamo pagliso ngadto sa mga larawan, ug dili usab kamo magbuhat alang kaninyo ug mga dios nga tinunaw: Ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^5Ug sa diha nga magahalad kamo ug halad-sa-pagkigdait ngadto kang Jehova, magahalad kamo niini aron kamo dawaton niya . ^6Pagakan-on kana sa maong adlaw sa inyong paghalad, ug sa mosunod nga adlaw: ug kong may mahabilin hangtud sa ikatolo ka adlaw, pagasunogon kini sa kalayo. ^7Ug kong pagakan-on gayud kini sa ikatolo ka adlaw, kini mahimong dulumtanan; ug kini dili pagadawaton. ^8Apan ang tagsatagsa nga magakaon niana, magadala sa iyang sala, kay nagpasipala siya sa butang nga balaan ni Jehova: ug kadtong kalaga pagaputlon gikan sa iyang katawohan. ^9Ug sa diha nga mangutlo kamo sa uhay sa inyong yuta, dili mo paghutdan pagkutlo ang daplin sa imong uma, dili ka usab manghagdaw sa imong yuta nga gianihan. ^10Ug dili mo hagdawan ang imong parrasan, dili ka usab mamunit sa mga bunga nga nahulog sa imong parrasan; ibilin mo kini alang sa mga kabus ug sa dumuloong: Ako mao si Jehova. ^11 Dili kamo mangawat, ni maglimbong kamo, ni magbinakakay ang usa ug usa kaninyo. ^12Dili kamo magpanumpa sa akong ngalan sa bakak, dili mo usab pagpasipalahan ang ngalan sa imong Dios: Ako mao si Jehova. ^13Dili mo paglupigan ang imong isigkatawo, ni pagkawatan mo siya. Dili mo paghawiran ang suhol sa mamomoo sa tibook nga gabii hangtud sa buntag. ^14Dili ka magtunglo sa bungol, ni magbutang ka ug kapangdolan sa atubangan sa buta; apan magakahadlok ka sa imong Dios: Ako mao si Jehova. ^15Dili ka magbuhat ug pagkadili-matarung sa paghukom: dili ka magpasulabi sa kabus, ni palabihon mo ang tawo nga gamhanan: kondili sa pagkamatarung maghukom ka sa imong isigkatawo. ^16Dili ka magsuroy-suroy sa paglibak sa taliwala sa imong katawohan; ni magpanghimaraut batok sa dugo sa imong isigkatawo. Ako mao si Jehova. ^17Dili ka magdumot sa imong igsoon nga lalake diha sa imong kasingkasing: sa pagkatinuod, magbadlong ka sa imong isigkatawo, ug dili magpadala ug sala tungod kaniya. ^18Dili ka magpanimalus, ni magbaton ug pagdumot batok sa mga anak sa imong katawohan: kondili hinoon higugmaon mo ang imong isigkatawo ingon sa imong kaugalingon. Ako mao si Jehova. ^19 Ang akong kabalaoran pagabantayan ninyo. Dili mo itugot ang imong mga hayup sa pagpaliwat ug lainlain nga matang: ang imong uma dili mo pagpugasan ug duha ka matang sa mga binhi: ni magsul-ob ka ug mga saput nga adunay duha ka mga butang nga gisakot paghabol . ^20Ug bisan kinsang tawohana nga magapakighilawas sa usa ka babaye, kadtong babaye nga ulipon, nga kalaslon sa usa ka bana ug wala gayud malukat, ni mahatagan siya sa kagawasan; silang duruha pagasilotan, dili sila pagapatyon kay ang babaye dili luwas. ^21Ug siya magadala ngadto kang Jehova, sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug usa ka lakeng carnero alang sa halad-tungod-sa-paglapas. ^22Ug ang sacerdote maghimo pagtabon-sa-sala alang kaniya pinaagi sa paggawi sa lakeng carnero nga sa halad-tungod-sa-paglapas sa atubangan ni Jehova alang sa iyang sala nga nabuhat niya: ug pagapasayloon kaniya ang sala nga nabuhat niya. ^23Ug sa makasulod na kamo sa yuta, ug makatanum na kamo sa tanan nga matang sa kahoy nga makaon, nan pagaisipon ninyo ang bunga niini ingon nga mao ang ilang pagka-walay-circuncicion alang kaninyo : sa totolo ka tuig kini ingon sa dili cinircuncidahan alang kaninyo: ang bunga niini dili pagakan-on. ^24Apan sa ikaupat ka tuig ang tanan nga bunga niini mabalaan pinaagi sa paghatag sa pagdayeg kang Jehova. ^25Ug sa ikalima ka tuig pagakan-on ninyo ang bunga niini, aron kini modugang alang kaninyo ang bunga niini. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^26Dili kamo magkaon bisan unsang butanga uban ang dugo: ni magdiwata kamo, ni magapanagna kamo sa paglimbong. ^27Dili ninyo pagtobtoban aron molingin ang mga nasikohan sa inyong buhok sa ulo, ni pagadauton mo ang mga nasikohan sa imong bungot. ^28Ug dili ninyo pagsamaran ang inyong unod tungod sa usa ka minatay, ni magpatik kamo kaninyo ug bisan unsa nga mga timaan. Ako mao si Jehova. ^29Dili mo pagbulingan ang imong anak nga babaye, sa pagbuhat kaniya nga bigaon: aron dili mahimong bigaon ang yuta, ug ang yuta malukop sa kadautan. ^30 Ang akong mga adlaw nga igpapahulay pagabantayan ninyo, ug ang akong balaang puloy-anan pagatahuron ninyo. Ako mao si Jehova. ^31Dili kamo magliso ngadto kanila nga espiritista, ni ngadto sa mga salamangkiro; dili kamo magpangita kanila aron kamo mahugawan pinaagi nila. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^32Sa atubangan sa ulo nga ubanon magtindog ka, ug pagatahuron mo ang nawong sa tawo nga tigulang, ug kahadlokan mo ang Dios. Ako mao si Jehova. ^33Ug kong ang usa ka dumuloong magpuyo ipon kanimo sa inyong yuta dili kamo magbuhat ug dautan kaniya. ^34Ang dumuloong nga nagapuyo uban kaninyo pagahimoon ninyo ingon sa molupyo sa taliwala ninyo, ug higugmaon mo siya ingon sa imong kaugalingon; kay naglumalangyaw kamo sa yuta sa Egipto. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^35Dili kamo magbuhat sa pagkadili-matarung sa paghukom, sa mga sukod sa gitas-on, sa gibug-aton, kun sa gidaghanon. ^36Managbaton kamo ug mga timbangan nga matarung, mga bato sa timbangan nga matarung, ang epha nga matarung, ug hin nga matarung. Ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto. ^37Ug pagabantayan ninyo ang tanan ko nga kabalaoran ug ang akong tanan nga mga tulumanon ug buhaton inyo kini. Ako mao si Jehova. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Labut pa igapamulong mo sa mga anak sa Israel: Bisan kinsa siya sa mga anak sa Israel, kun sa mga dumuloong nga nagpuyo sa Israel, nga magahatag gikan sa iyang binhi kang Moloch, sa pagkamatuod gayud, pagapatyon siya: ang katawohan sa yuta managlabay kaniya ug mga bato. ^3Ug igabutang ko ang akong nawong batok sa maong tawo, ug pagaputlon ko siya gikan sa taliwala sa iyang katawohan; kay gihatag niya gikan sa iyang binhi kang Moloch, sa paghugaw sa akong balaan nga puloy-anan, ug sa pagbuling sa akong balaan nga ngalan. ^4Ug kong ang mga tawo sa yuta magatago gayud sa ilang mga mata gikan niadtong tawohana, sa nagahatag siya gikan sa iyang binhi kang Moloch, ug sila dili mopatay kaniya; ^5Nan ako magabutang sa akong nawong batok niadtong tawohana, ug batok sa iyang panimalay, ug siya pagaputlon ko, ug ang tanan nga nanagpakighilawas uban kaniya, sa pagpakig hilawas kang Moloch gikan sa ilang katawohan. ^6Ug ang kalag nga magaliso ngadto niadtong mga espiritista kun sa mga salamangkiro aron sa pagpakighilawas sunod kanila, ako magabutang sa akong nawong batok niadtong kalaga, ug pagaputlon siya gikan sa taliwala sa Piyang katawohan. ^7Busa pagbalaan kamo, ug magbalaan kamo, kay ako si Jehova mao ang inyong Dios. ^8Ug pagabantayan ninyo ang akong kabalaoran, ug buhaton ninyo kini. Ako mao si Jehova nga nagabalaan kaninyo. ^9Kay ang tanan nga nagasulti sa pasipala batok sa iyang amahan kun batok sa iyang inahan, sa pagkamatuod gayud pagapatyon siya: gipasipad-an niya ang iyang amahan kun ang iyang inahan: ang iyang dugo anaa sa ibabaw niya. ^10 Ug ang tawo nga manapaw sa asawa sa laing tawo, bisan kadtong nagapanapaw sa asawa sa iyang isigkatawo, sa pagkamatuod gayud pagapatyon ang mananapaw nga lalake ug ang mananapaw nga babaye. ^11Ug ang tawo nga mohigda ipon sa asawa sa iyang amahan nagabukas sa pagkahubo sa iyang amahan: silang duruha sa pagkamatuod gayud pagapatyon: ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila. ^12Kong ang usa ka tawo motipon sa paghigda sa iyang umagad nga babaye, silang duruha sa pagkamatuod gayud pagapatyon; nanagbuhat sila ug kagubot: ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila. ^13Kong ang usa ka tawo mohigda ipon sa lalake, ingon nga siya babaye, silang duruha nagbuhat ug dulumtanan: silang duruha sa pagkamatuod gayud pagapatyon; ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila. ^14Ug kong ang usa ka tawo mangasawa sa usa ka babaye ug sa inahan niya, kini maoy usa ka dautan; sila pagasunogon sa kalayo, siya ug silang tanan ; aron walay kadautan sa taliwala ninyo. ^15Ug kong ang usa ka tawo makighilawas sa usa ka mananap, sa pagkamatuod gayud pagapatyon siya, ug pagapatyon ninyo ang mananap. ^16Ug kong ang usa ka babaye moduol sa usa ka mananap sa pagpakighiusa kaniya, ang babaye ug ang mananap pagapatyon mo: sila sa pagkamatuod gayud pagapatyon; ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila; ^17Ug kong ang usa ka tawo magakuha sa iyang igsoon nga babaye, anak nga babaye sa iyang amahan, kun anak nga babaye sa iyang inahan, ug hikit-an niya ang pagkahubo sa babaye, ug ang babaye makakita sa pagkahubo sa lalake, ang maong butang maka-uulaw; ug pagaputlon sila gikan sa mga mata sa mga anak sa ilang katawohan: kay gibuksan niya ang pagkahubo sa iyang igsoon nga babaye; pagadad-on niya ang iyang kadautan. ^18Ug kong ang usa ka tawo mohigda ipon sa babaye nga adunay iyang sakit nga binulan , ug magabukas siya sa iyang pagkahubo; ang tinubdan iyang gibuksan, ug iyang gibuksan ang tinubdan sa iyang dugo: silang duruha pagaputlon gikan sa taliwala sa ilang katawohan. ^19Ug dili mo pagbuksan ang kahubo sa igsoon nga babaye sa imong inahan, kun sa igsoon nga babaye sa imong amahan; kay gibuksan niya ang iyang kaubanan: ang ilang pagkadautan pagadad-on nila. ^20Ug kong ang usa ka tawo mohigda ipon sa asawa sa iyang uyoan, gibuksan niya ang pagkahubo sa iyang uyoan: ang ilang sala pagadad-on nila; mangamatay sila nga wlay mga anak. ^21Ug kong ang usa ka tawo magakuha sa asawa sa iyang igsoon nga lalke, kini mahugaw; ang pagkahubo sa iyang igsoon nga lalake gibuksan niya; sila magawalay mga anak. ^22 Busa pagabantayn ninyo ang tanan ko nga kabalaoran, ug ang tanan ko nga mg tulomanon, ug kini buhaton ninyo; aron ang yuta nga akong pagada-an kaninyo diin kamo mopuyo, dili magasuka kaninyo. ^23Ug dili kamo maglakaw sa mga ginabatasan sa mga tawo nga gisalikway ko gikan sa inyong atubangan: kay ilang gibuhat kining tanan nga mga butanga ug tungod niini gidumtan ko sila. ^24Apan kaninyo nag-ingon ako: Kamo makapanunod sa ialng yuta, ug ako magahatag kaninyo niana, aron makapanag-iya kamo nianang usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. Ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagpabulag kaninyo gikan sa mga katawohan. ^25Busa, kamo magabuhat ug kalainan sa mananap nga mahinlo ug sa mahugaw, ug sa langgam nga mahugaw ug sa mahinlo: ug dili ninyo himoong dulumtanan ang inyong mga kalag tungod sa mga mananap, ni tungod sa mga langgam, ni tungod sa bisan unsa nga nagaduot sa yuta, nga igapabulag ko kaninyo ingon nga mahugaw. ^26Ug magabalaan kamo alang kanako: kay ako, si Jehova balaan man, ug gipabulag ko kamo gikan sa mga katawohan aron mamaako kamo. ^27Ang usa ka lalake usab kun usa ka babaye nga espiritista, kun siya nga slamangkiro, sila sa pagkamatuod gayud pagapatyon; pagalabayon sila sa mga bato; ang ilang dugo anaa sa ibabaw nila. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova miingon kang Moises: Isulti mo sa mga sacerdote, ang mga anak nga lalake ni Aaron, ug ipamulong mo kanila: Walay bisan kinsa nga magahugaw sa iyang kaugalingon tungod sa usa ka minatay sa taliwala sa iyang katawohan; ^2Gawas sa iyang kaubanan sa haduol kaniya, tungod sa iyang inahan, ug tungod sa iyang amahan, ug, tungod sa iyang anak nga lalake, ug tungod sa iyang anak nga babaye, ug tungod sa iyang igsoon nga lalake, ^3Ug alang sa iyang igsoon nga babaye nga ulay, nga haduol kaniya, nga wala makapamana; tungod kaniya makahugaw siya sa iyang kaugalingon. ^4Dili siya magahugaw sa iyang kaugalingon kay siya pangulo sa iyang katawohan, nga sa paghimong bastos sa iyang kaugalingon. ^5Dili sila magapaupaw sa ilang ulo ni mag-agil sa nasikuhan sa ilang bungot, ni magasamad sila sa ilang unod. ^6Magabalaan sila ngadto sa atubangan sa ilang Dios, ug dili nila pagapasipalahan ang ngalan sa ilang Dios; kay ang mga halad ni Jehova nga hinimo pinaagi sa kalayo, ang tinapay sa ilang Dios, ginahalad nila: busa magabalaan sila. ^7Dili sila magapangasawa sa usa ka babaye nga bigaon, kun nabuongan sa dungog: ni mangasawa sila sa usa ka babaye nga gibiyaan sa iyang bana: kay ang sacerdote balaan alang sa iyang Dios. ^8Busa magabalaan ka kaniya kay ang tinapay sa imong Dios, ginahalad niya: magabalaan siya alang kanimo. kay ako, si Jehova, nga nagapabalaan kaninyo, balaan man. ^9Ug ang anak nga babaye sa bisan kinsa nga sacerdote, kong buongan niya ang iyang dungog sa pagpakighilawas, nagapabastos siya sa iyang amahan; pagasunogon siya sa kalayo. ^10 Ug ang labawng sacerdote sa taliwala sa iyang mga igsoon, kinsang ibabaw sa ulo gibuboan ug lana nga igdidihog, ug nga gipanalanginan siya sa pagsul-ob sa mga bisti, dili niya pag-padunghayon ang buhok sa iyang ulo, ni paggision ang iyang mga bisti; ^11Ni mag-adto siya ngadto sa bisan kinsa nga tawong patay, ni maghugaw siya sa iyang kaugalingon tungod sa iyang amahan kun tungod sa iyang inahan; ^12Ni magagula siya sa balaang puloy-anan, ni paghugawan niya ang balaang puloy-anan sa iyang Dios; kay ang purongpurong sa lana nga igdidihog sa iyang Dios anaa sa ibabaw niya. Ako mao si Jehova. ^13Ug mangasawa siya sa babaye sa iyang pagkaulay. ^14Usa ka balo nga babaye, kun usa ka babaye nga biniyaan, kun usa ka babaye nga nabuongan sa dungog, kun bigaon, niini kanila dili siya mangasawa: apan mangasawa siya ug ulay gikan sa iyang katawohan. ^15Ug dili siya magpabastos sa iyang kaliwatan sa taliwala sa iyang katawohan: kay ako mao si Jehova nga nagabalaan kaniya. ^16 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^17Sultihan mo si Aaron, sa pag-ingon: Bisan kinsa sa imong kaliwatan ngadto sa ilang mga kaliwatan nga adunay ikasaway, dili siya magduol sa paghalad ug tinapay sa iyang Dios. ^18Kay bisan kinsa nga tawohana nga adunay ikasaway, siya dili magaduol: usa ka tawong buta, kun piang, kun kadtong may ilong nga pislaton, kun bisan unsa nga kapin sa kinaiya , ^19Kun usa ka tawo nga adunay bali sa tiil, kun bali sa kamot, ^20Kun buktot, kun enano, kun adunay biti sa mata, kun tawo nga nukaon, kun may bon-i, kun tawo nga gituntonan; ^21Walay bisan kinsa sa kaliwatan ni Aaron nga sacerdote nga may ikasaway, nga magaduol siya sa paghalad ug mga halad nga pinaagi sa kalayo kang Jehova. May ikasaway kaniya: dili siya magaduol sa paghalad ug tinapay sa iyang Dios. ^22Sa tinapay sa iyang Dios sa dapit nga labing balaan, ug sa dapit nga balaan, magakaon siya; ^23Apan dili siya magasulod ngadto sa sulod sa tabil, ni makaduol siya sa halaran, kay adunay ikasaway kaniya : ug aron dili pagapasipalahan niya ang akong mga balaan nga puloy-anan, kay ako mao si Jehova nga nagabalaan kanila. ^24Busa si Moises misulti niini kang Aaron, ug sa iyang mga anak nga lalake, ug sa tanan nga mga anak sa Israel. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Ipamulong mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, nga managlain sila sa mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel, nga ilang gibalaan alang kanako, ug nga dili nila pagpasipalahan ang akong balaan nga ngalan. Ako mao si Jehova. ^3Ingnon mo sila: Bisan kinsa sa tanan ninyong kaliwatan ngadto sa inyong mga kaliwatan, nga moduol sa mga butang nga balaan nga gibalaan sa mga anak sa Israel alang kang Jehova, kadtong adunay pagkahugaw sa ibabaw niya, kadtong kalaga pagaputlon gikan sa atubangan ko. Ako mao si Jehova. ^4Bisan kinsa nga tawohana sa kaliwatan ni Aaron, nga sanlahon, kun giagasan dili siya makakaon sa mga butang nga balaan hangtud nga siya mahinlo. Ug bisan kinsa nga magahikap sa bisan unsang butanga nga mahugaw tungod sa minatay, kun usa ka tawo nga giagasan sa binhi; ^5Kun bisan kinsa nga makahikap sa bisan unsa nga mananap nga mokamang, nga makapahugaw kaniya, kun usa ka tawo nga gikan kaniya mitakod ang pagkahugaw sa bisan unsa nga pagkahugaw nga nabatonan niya: ^6Ang kalag nga magahikap niana, mamahugaw hangtud sa hapon, ug siya dili magakaon sa mga butang nga balaan gawas sa madigo na ang iyang unod sa tubig. ^7Ug sa matunod na ang adlaw, mamahinlo siya; ug unya makakaon na siya sa mga butang nga balaan, kay kini mao man ang iyang tinapay. ^8Kadtong mamatay sa iyang kaugalingon, kun gilapa-lapa sa mga mananap dili pagakan-on niya aron sa paghugaw kaniya. Ako mao si Jehova. ^9Busa pagabantayan nila ang akong katungdanan tingali hinoon ug makasala sila tungod niini, ug mangamatay sila niana, kong ilang pagapasipalahan kini: ako mao si Jehova nga nagabalaan kanila. ^10 Walay bisan kinsa nga dumuloong nga magakaon sa butang nga balaan; ang usa ka humalapit sa sacerdote, kun usa ka mamomoo, dili magakaon sa butang nga balaan. ^11Apan ang tawo nga mapalit sa sacerdote sa iyang salapi, kini magakaon niana ug ang mangatawo sulod sa iyang balay: kini sila magakaon sa iyang tinapay. ^12Apan kong ang anak nga babaye sa usa ka sacerdote maminyo sa usa ka tawo nga dumuloong, ang babaye dili magakaon sa halad-nga-binayaw gikan sa mga butang nga balaan. ^13Apan kong ang anak nga babaye sa sacerdote balo ugaling , kun biniyaan sa bana , ug walay anak, ug igabalik siya sa balay sa iyang amahan, ingon sa iyang pagkabatan-on, magakaon siya sa tinapay sa iyang amahan; apan walay bisan kinsa nga dumuloong nga magakaon niini. ^14Ug kong ang usa ka tawo magakaon sa mga butang nga balaan sa walay pagpanghibalo, nan igadugang niini ang ikalima ka bahin, ug magahatag siya sa sacerdote sa butang nga balaan. ^15Ug sila dili magpasipala sa mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel nga gihalad nila alang kang Jehova. ^16Aron nga tungod niana pagpas-anon nila ang pagkadautan nga nagadala sa sala, sa diha nga magakaon sila sa mga butang nga balaan: kay ako si Jehova mao ang nagabalaan kanila. ^17 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^18Isulti mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, ug sa tanan nga mga anak sa Israel, ug ingnon mo sila: Bisan kinsa nga tawohana sa balay sa Israel kun sa mga dumuloong sa Israel, nga magahalad sa iyang halad tungod sa tanan niyang mga saad, kun tungod sa tanan niyang mga halad nga kinabubut-on, nga igahalad nila kang Jehova ingon nga halad-nga-sinunog. ^19Aron pagadawaton kamo, magahalad kamo ug lake nga walay ikasaway gikan sa mga vaca, gikan sa mga carnero kun gikan sa mga kanding, ^20Apan ngatanan kadto nga may ikasaway, dili igahalad ninyo, kay kini dili pagadawaton alang kaninyo: ^21Ug bisan kinsa nga magahalad ug mga halad-sa-pakigdait alang kang Jehova, sa pagtuman ug usa ka panaad, kun magahalad sa halad-nga-kinabubut-on gikan sa panon sa vaca, kun sa panon sa carnero, kinahanglan nga kana hingpit aron pagadawaton; kinahanglan nga walay ikasaway. ^22Kadtong buta, kun bali, kun pungkol, kun kalunggohon, kun nukaon, kun may kugan, kini ayaw pag-ihalad kang Jehova, ni gikan kanila magbutang kamo sa halad nga pinaagi sa kalayo sa halaran alang kang Jehova. ^23Bisan ang vaca nga lake kun nating carnero nga adunay kapin nga bahin kun kulangan sa iyang mga bahin, kana mahimo mo sa paghalad sa halad-nga-kinabubut-on; apan alang sa panaad kana dili pagadawaton. ^24Dili kamo maghalad alang kang Jehova niadtong may mga itlog nga nangapangos, kun napigsat, kun nadugmok, kun samad-samaron, dili ninyo pag-ihalad ngadto kang Jehova, bisan didto sa inyong yuta dili ninyo kini igahalad. ^25Bisan gikan sa kamot sa usa ka dumuloong dili ninyo igahalad ang tinapay sa inyong Dios niining tanan nga mga butanga; kay ang ilang pagkadunot anaa kanila; niini kanila adunay ikasaway, dili sila madawat alang kaninyo. ^26Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^27Sa diha nga ang usa ka vaca nga lake, kun ang usa ka carnero, kun usa ka kanding, kong ipanganak, nan sa pito ka adlaw magasuso kini sa iyang inahan: ug sukad sa ikawalo ka adlaw pagadawaton kini alang sa halad sa usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. ^28Ug bisan ang vaca nga baye kun ang carnero nga baye, dili pagpatyon ninyo kini ug ang nati niini sulod sa usa ka adlaw. ^29Ug sa diha nga magahalad kamo ug halad-sa-mga-pasalamat kang Jehova, ihalad ninyo kini aron kamo madawat niya. ^30Sa maong adlaw pagakan-on kini; walay igabilin gikan niini hangtud sa pagkabuntag. Ako mao si Jehova. ^31Busa pagabantayan ninyo ang akong mga sugo ug buhaton ninyo sila. Ako mao si Jehova. ^32Ug dili ninyo pagapasipalahan ang akong balaan nga ngalan, kondili ako pagabalaanon sa taliwala sa mga anak sa Israel. Ako mao si Jehova nga nagabalaan kaninyo, ^33Nga mao ang nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto aron nga mainyong Dios. Ako mao si Jehova. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Ang tinudlo nga mga fiesta ni Jehova, nga igamantala ninyo ingon nga balaan nga mga pagkatigum, bisan kini mao ang akong mga fiesta nga tinudlo. ^3Sa unom ka adlaw pagabuhaton ang mga bulohaton: apan sa ikapito ka adlaw maoy usa ka adlaw nga igpapahulay sa balaan nga pagpahulay, ang pagkatigum nga balaan: walay bisan unsa nga bulohaton nga pagabuhaton ninyo kini mao ang usa ka adlaw nga igpapahulay alang kang Jehova sa tanan ninyo nga mga puloy-anan. ^4 Kini mao ang tinudlo nga mga fiesta ni Jehova, bisan ang mga pagkatigum nga balaan, nga igamantala ninyo sa ilang tinudlo nga panahon. ^5Sa nahaunang bulan, sa ikapulo ug upat ka adlaw sa bulan, sa taliwala sa duruha ka hapon, mao ang pasko ni Jehova. ^6Ug sa ikapulo ug lima ka adlaw niining bulana mao ang fiesta sa mga tinapay nga walay levadura alang kang Jehova: pito ka adlaw magakaon kamo sa mga tinapay nga walay levadura. ^7Sa nahauna nga adlaw kamo adunay usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo. ^8Apan maghalad kamo kang Jehova sa halad-nga-ginasunog sulod sa pito ka adlaw; sa ikapito ka adlaw mao ang usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga pagabuhaton ninyo sa inalagad. ^9Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^10Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Sa pagsulod ninyo sa yuta nga akong ihatag kaninyo, ug magaani kamo sa abut niini, nan magadala kamo ngadto sa sacerdote ug usa ka binangan nga inunahan sa mga unang bunga sa inyong pag-ani; ^11Ug itabyog niya ang binangan sa atubangan ni Jehova, aron kini pagadawaton alang kaninyo. Sa pagkaugma sa tapus ang adlaw nga igpapahulay ang sacerdote magatabyog niana. ^12Ug sa adlaw nga igatabyog ninyo ang binangan, magahalad kamo ug usa ka lakeng carnero nga usa ka tuig ang panuigon nga walay ikasaway, alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova. ^13Ug ang halad-nga-kalan-on niini mao ang duruha sa napulo ka bahin sa usa ka epha sa harina nga fino nga sinaktan sa lana, halad nga pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, alang sa usa ka kahumot; ug ang halad-nga-ilimnon, mao ang vino ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin. ^14Ug kamo dili magakaon ug tinapay, ni lugas nga sinanglag, ni uhay nga hilaw, hangtud niining maong adlaw, hangtud nga makahalad kamo sa halad sa inyong Dios: kini mao ang usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan sa tanan ninyo nga puloy-anan, ^15 Ug manag-isip kamo alang kaninyo sukad sa adlaw nga mosunod sa adlaw nga igpapahulay, sukad sa adlaw nga managdala kamo sa binangan sa halad-nga-tinabyog; hangtud nga matangkod ang pito ka adlaw nga igpapahulay: ^16Manag-isip kamo ug kalim-an ka adlaw hangtud sa adlaw nga mosunod sa ikapito ka adlaw nga igpapahulay: ug unya managhalad kamo ug bag-o nga halad-nga-kalan-on alang kang Jehova. ^17Gikan sa inyong mga puloy-anan managdala kamo ug duruha ka tinapay nga sa halad-nga-tinabyog, nga mao ang duruha sa napulo ka bahin sa usa ka epha ; kini hinimo sa harina nga fino nga linuto nga adunay levadura, nga sa mga inunahan alang kang Jehova,` ^18Ug magahalad kamo sa tinapay uban sa pito ka nating carnero nga usa ka tuig ang panuigon, nga walay ikasaway, ug usa ka lakeng vaca nga nati, ug duruha ka lakeng carnero; kini mao ang halad-nga-sinunog alang kang Jehova, uban sa ilang halad-nga-kalan-on ug sa ilang mga halad-nga-ilimnon; bisan ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, alang sa usa ka kahumot kang Jehova. ^19Ug managhalad kamo ug usa ka lakeng kanding sa halad-tungod-sa-sala, ug duruha ka lakeng nati sa carnero nga usa ka tuig ang panuigon, alang sa mga halad-sa-pakigdait. ^20Ug ang sacerdote magatabyog niini sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova uban ang tinapay sa mga inunahan; ug ang duruha ka nating carnero: kini mao ang butang bga balaan kang Jehova alang sa sacerdote. ^21Ug himoon ninyo ang pagmantala niining maong adlaw; may usa ka balaan nga pagkatigum alang kaninyo: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo: kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan sa sulod sa tanang mga puloy-anan, ngadto sa inyong mga kaliwatan. ^22Ug sa magaani kamo sa abut sa inyong yuta, dili mo paghutdon sa pag-ani ang daplin sa imong uma, ni paghagdawan mo ang imong ani: ibilin mo kini alang sa mga kabus ug alang sa dumuloong. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^23 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^24Isulti mo sa mga anak sa Israel, nga magaingon: Sa ikapito nga bulan, sa nahauna nga adlaw sa bulan mao ang usa ka balaan nga pagpahulay alang kaninyo, usa ka handumanan sa paghuyop sa mga trompeta, usa ka balaan nga pagkatigum. ^25Walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo; ug managhalad kamo ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. ^26Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^27Apan sa ikapulo ka adlaw niining bulana nga ikapito mao ang adlaw sa pagtabon-sa-sala: kini mao ang balaan nga pagkatigum, ug sakiton ninyo ang inyong mga kalag; ug magahalad kamo ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. ^28Ug kamo dili managbuhat ug bisan unsang bulohaton niining adlawa; kay kini mao ang adlaw sa pagtabon-sa-sala, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaninyo sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios. ^29Kay bisan unsa nga kalaga nga dili magapasakit sa iyang kaugalingon niining adlawa, pagaputlon siya gikan sa iyang katawohan. ^30Ug bisan unsang kalaga nga magabuhat ug bisan unsa nga bulohaton niining adlawa, pagalaglagon ko kana gikan sa taliwala sa iyang katawohan. ^31Kamo dili magbuhat ug bisan unsa nga bulohaton kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa tanan ninyo nga kaliwatan sa inyong tanan nga mga puloy-anan. ^32Kini alang kaninyo mao ang adlaw nga igpapahulay sa balaan nga pahulay, ug managpasakit kamo sa inyong mga kalag: sa hapon, sa ikasiyam ka adlaw sa bulan, gikan sa hapon hangtud sa hapon, magabantay kamo sa inyong adlaw nga igpapahulay. ^33 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^34Isulti mo sa mga anak sa Israel, nga magaingon: Sa ikapulo ug lima ka adlaw niining ikapito ka bulan mao ang fiesta sa mga tabernaculo kang Jehova sulod sa pito ka adlaw. ^35Sa nahauna nga adlaw adunay usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo. ^36Pito ka adlaw magahalad kamo ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova: sa ikawalo ka adlaw kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; ug kamo magahalad ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova: kini mao ang pagkatigum nga katapusan; kamo dili magabuhat sa bisan unsa nga bulohaton nga inalagad. ^37Kini mao ang mga fiesta nga tinudlo ni Jehova nga inyong igamantala nga mabalaan nga mga pagkatigum, aron sa paghalad ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, usa ka halad-nga-sinunog, ug usa ka halad-nga-kalan-on, usa ka halad, ug mga halad-nga-ilimnon, ang tagsa ka halad sa iyang kaugalingon nga adlaw, ^38Labut pa sa mga adlaw nga igpapahulay ni Jehova, ug labut pa sa inyong mga hatag, ug labut pa sa tanang mga panaad ninyo, ug labut pa sa tanan ninyong mga halad-nga-kinabubut-on nga igahatag ninyo kang Jehova. ^39Apan sa ikapulo ug lima ka adlaw sa ikapito ka bulan, sa diha nga makatigum kamo ug bunga sa yuta, bantayan ninyo ang fiesta ni Jehova sulod sa pito ka adlaw sa nahauna nga adlaw maoy usa ka pahulay nga balaan, ug sa ikawalo ka adlaw mao ang usa ka pahulay nga balaan. ^40Ug sa nahauna nga adlaw magakuha kamo ug mga bulig nga adunay bunga sa kahoy nga maanindot, mga sanga sa mga palma, ug mga sanga sa mga kakahoyan nga masiut, ug mga tangbo sa sapa, ug magakalipay kamo sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios sulod sa pito ka adlaw. ^41Ug magbuhat kamo ug fiesta alang kang Jehova sulod sa pito ka adlaw sa tagsa ka tuig: kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan: sa ikapito ka bulan pagabuhaton ninyo kini. ^42Sa mga payag magapuyo kamo sulod sa pito ka adlaw: ang tanan nga natawo sa Israel magapuyo sa mga payag: ^43Aron manghibalo ang inyong mga kaliwatan nga sa mga payag gipapuyo ko ang mga anak sa Israel, sa pagkuha ko kanila gikan sa yuta sa Egipto. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^44Ug gisulti ni Moises sa mga anak sa Israel ang mga fiesta nga tinudlo ni Jehova. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Magsugo ka sa mga anak sa Israel nga magadala sila ug lunsay nga lana sa mga oliva nga ginaling, alang sa suga, aron ang lamparahan magasiga sa kanunay. ^3Sa gawas sa tabil sa pagpamatuod, sa balong-balong nga pagatiguman, si Aaron magaandam niini sukad sa hapon hangtud sa pagkabuntag sa atubangan ni Jehova sa kanunay; kini maoy usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan. ^4Igabutang niya nga tinalay ang mga lamparahan sa ibabaw sa lunsay nga tangkawan sa atubangan ni Jehova. ^5Ug magakuha ka ug harina nga fino, ug magaluto ka niini ug napulo ug duha ka tinapay; ang tagsa ka tinapay tagurha sa ikapulo ka bahin sa usa ka epha . ^6Ug igabutang mo kini sa duruha ka lumbay, unom sa tagsa ka lumbay, sa ibabaw sa lunsay nga lamesa sa atubangan ni Jehova. ^7Ug pagabutangan mo ug incienso nga lunsay ang ibabaw sa tagsa ka lumbay, aron nga kini alang sa tinapay maoy usa ka handumanan, bisan ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. ^8Sa matag-adlaw nga igpapahulay kini igabutang niya nga linumbay sa atubangan ni Jehova sa kanunay; kini alang sa mga anak sa Israel, ingon nga usa ka tugon nga walay katapusan. ^9Ug kini mapanag-iya ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: ug sila magakaon niini didto sa dapit nga balaan; kay kini maoy butang nga labing balaan alang kaniya gikan sa mga halad ni Jehova nga hinimo pinaagi sa kalayo sa usa ka balaod nga walay katapusan. ^10 Ug ang anak nga lalake sa usa ka babaye nga Israelhanon, kinsang anahan maoy usa ka Egiptohanon, mikuyog sa mga anak sa Israel; ug ang anak nga lalake sa Israelhanon nga babaye ug ang usa ka lalake sa Israel nanag-away didto sa campo. ^11Ug ang anak nga lalake sa babaye nga Israelhanon nagpasipala sa Ngalan ug gitunglo niini ; siya gidala nila ngadto kang Moises. Ug ang iyang inahan ginahinganlan si Selomit, anak nga babaye ni Debri, sa banay ni Dan. ^12Ug siya gibutang nila sa bilanggoan, aron kini igapahayag kanila pinaagi sa pulong ni Jehova. ^13Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^14Dad-a kadtong mapasipalahon ngadto sa gawas sa campo; ug kadtong tanan nga nakadungog kaniya, papahamutanga sa ilang mga kamot sa ibabaw sa iyang ulo, ug ipabato siya sa tibook nga katilingban. ^15Ug sultihan mo ang mga anak sa Israel sa pag-ingon: Bisan kinsa nga magsulti ug pasipala batok sa iyang Dios, magdala siya sa iyang sala. ^16Ug kadtong magapasipala sa ngalan ni Jehova, pagapatyon gayud: ang tibook nga katilingban magabato kaniya: maingon ang sa dumuloong, mao usab ang sa molupyo, kong pagapasipalahan niya ang ngalan ni Jehova , pagapatyon gayud siya. ^17Ug siya nga makasamad nga ikamatay sa bisan kinsa nga tawohana, pagapatyon gayud siya. ^18Ug ang makasamad nga ikamatay sa usa ka hayup, pagaulian kini niya, kinabuhi sa kinabuhi. ^19Ug kong ang usa ka tawo makadaut sa iyang isigkatawo, ingon sa iyang gibuhat, mao usab ang pagabuhaton kaniya: ^20Bali sa bali, mata sa mata, ngipon sa ngipon; ingon nga nakadaut siya sa usa ka tawo, mao kini usab ang pagabuhaton kaniya. ^21Ang makamatay sa usa ka hayup, pagaulian kini niya; apan ang makamatay sa usa ka tawo, pagapatyon gayud siya. ^22Usa lamang ang inyong lagda sa katul-iran, maingon ang sa dumuloong mao usab ang sa pumoluyo: kay ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^23Ug misulti si Moises sa mga anak sa Israel; ug ilang gidala kadtong mapasipalahon sa Dios didto sa gawas sa campo, ug siya gibato nila sa mga bato. Ug ang mga anak sa Israel nanagbuhat ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa bukid sa Sinai, nga nagaingon: ^2Sultihan mo ang mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Sa inyong pagsulod sa yuta nga gihatag ko kaninyo, nan ang yuta magabantay sa usa ka pagpahulay alang kang Jehova. ^3Sa unom ka tuig magapugas ka sa imong yuta, ug sa unom ka tuig magakapon ka sa imong parrasan ug magapupo sa mga bunga niini; ^4Apan sa ikapito ka tuig maoy usa ka tuig nga igpapahulay sa pahulay nga balaan alang sa yuta, usa ka pahulay ngadto kang Jehova: dili mo pagpugsan ang imong yuta, ni magakapon ka sa imong parrasan. ^5Kadtong moturok sa imong yuta gikan sa iyang kaugalingon, dili mo pag-anihon, ug ang mga parras sa imong parrasan nga wala mahinloi, dili mo pagpupoon: kini mao ang tuig sa balaan nga pahulay alang sa yuta. ^6Ug ang tuig sa pagpahulay sa yuta mamahimo nga kalan-on ninyo; alang kanimo, ug sa imong alagad nga lalake, ug sa imong alagad nga babaye, ug sa imong ulipon nga lalake, ug sa imong dumuloong nga magapuyo uban kanimo. ^7Ug sa imong mga vaca ug sa kamananapan nga anaa sa imong yuta, ang tanan nga bunga niini mamahimo nga kalan-on. ^8 Ug mag-isip ka ug pito ka mga pagpahulay nga mga tuig alang kanimo, makapito piloa ang pito ka tuig; ug niana ang mga adlaw sa pito ka mga pagpahulay sa mga tuig, mahimo kanimo nga kap-atan ug siyam ka tuig. ^9Unya igapalibud mo ang trompeta nga makusog sa ikapulo ka adlaw sa ikapito ka bulan; sa adlaw sa pagtabon-sa-sala, igapalibud ninyo ang trompeta ngadto sa tibook ninyong yuta. ^10Ug pagabalaanon ninyo ang ikakalim-an ka tuig, ug igamantala ninyo ang kagawasan ngadto sa tibook nga yuta alang sa tanang mga pumoluyo niini: kini mamao ang tinghugyaw alang kaninyo; ug managbalik kamo ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang kaugalingong yuta, ug ang tagsatagsa magbalik sa iyang panimalay. ^11Kadtong tuig nga ikakalim-an mamao ang tinghugyaw alang kaninyo: dili kamo managpugas ni mag-ani kamo sa moturok sa iyang kaugalingon diha sa yuta, ni magapupo kamo sa parras sa parrasan niini nga wala mahinloi. ^12Kay mao kini ang tinghugyaw: kini balaan alang kaninyo: ang abut sa yuta pagakan-on ninyo. ^13Niining tuiga sa tinghugyaw mamauli kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang kaugalingong yuta. ^14Ug kong magabaligya ikaw ug bisan unsa sa imong isigkatawo, kun magapalit ikaw sa imong isigkatawo, dili kamo maglimbong ang usa ug usa. ^15Sumala sa gidaghanon sa mga tuig sa human na ang tinghugyaw magapalit ka gikan sa imong isigkatawo; sumala sa gidaghanon sa mga tuig sa mga abut nga igabaligya niya kanimo. ^16Sumala sa gidaghanon sa mga tuig pagadugangan mo ang bili niini, ug sumala sa pagkadiyutay sa mga tuig pagakunhoran mo ang bili niini; tungod sa gidaghanon sa mga abut nga iyang gibaligya kanimo. ^17Ug kamo dili maglimbongay ang usa ug usa; kondili magakahadlok ka sa imong Dios, kay ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^18Busa, pagabuhaton ninyo ang akong kabalaoran, ug bantayan ninyo ang akong mga tulomanon, ug buhaton ninyo sila; ug magapuyo kamo sa yuta nga gawas sa kadautan. ^19Ug ang yuta magahatag sa iyang abut, ug magakaon kamo hangtud sa pagkabusog, ug magapuyo kamo niini nga gawas sa kadautan. ^20Ug kong moingon kamo: Unsa man ang among pagakan-on sa ikapito ka tuig? ania karon, kami dili makapugas, dili usab makaani sa among mga abut: ^21Unya magapadala ako sa akong panalangin kaninyo sa ikaunom ka tuig, ug kini magapamunga alang sa totolo ka tuig. ^22Ug managpugas kamo sa ikawalo ka tuig, ug magakaon kamo sa mga bunga, sa daan nga abut; hangtud sa tuig nga ikasiyam, hangtud nga moabut ang iyang abut, magakaon pa kamo sa daan nga abut. ^23 Ug ang yuta dili igabaligya nga sa walay katapusan, kay ang yuta ako man: kay kamo mga lumalangyaw, ug mga dumuloong uban kanako. ^24Ug sa tanan nga yuta nga inyong kaugalingon, magahatag kamo sa paglukat sa yuta. ^25Kong ang imong igsoon mahimong kabus, ug magabaligya ug diyutay niadtong iya na nga kaugalingong yuta, nan moanha ang iyang labing duol nga kabanayan, ug pagalukaton niya ang gibaligya sa iyang igsoon. ^26Ug kong ang tawo walay usa nga maglukat niana, ug mamahimo siya nga adunahan, ug makakaplag siya ug igo nga sa iyang paglakat niana, ^27Nan pagaisipon niya ang mga tuig sa paghibaligya niana, ug ipauli niya ang kapin ngadto sa tawo nga iyang gibaligyaan, ug magauli siya ngadto sa iyang kaugalingong yuta. ^28Apan kong siya dili makaabut sa igo aron kini maulian niya sa pagpalit, nan ang iyang gibaligya mahabilin sa kamot sa magpapalit niini hangtud sa tuig sa tinghugyaw: ug sa tinghuyaw kini mahigawas kaniya , ug siya mopauli ngadto sa iyang kaugalingong yuta. ^29Ug kong usa ka tawo magabaligya ug balay nga puloy-anan sa lungsod nga pinarel, nan siya may gahum sa paglukat niini sulod sa tibook nga tuig sa tapus kini ikabaligya; kay sa tibook nga tuig may katungod siya sa paglukat niini. ^30Ug kong kini dili malukat sulod sa tibook nga usa ka tuig, nan ang balay nga atua sa lungsod nga pinarel magpabilin nga sa gihapon niadtong nakapalit niini, ngadto sa iyang mga kaliwatan: kini dili mahigawas sa panahon sa tinghugyaw. ^31Apan ang mga balay didto sa mga balangay nga wala libuti ug kuta, pagaisipon nga ingon sa mga uma sa gawas sa lungsod: kini mahimo nga lukaton, ug mahigawas sila sa tinghugyaw. ^32Apan ang mga lungsod sa mga Levihanon, ang mga balay sa mga lungsod nga naangkon nila, mahimong lukaton sa mga Levihanon sa bisan unsang panahona. ^33Ug kong ang magalukat niini , usa man sa mga Levihanon, nan ang balay nga gibaligya, ug ang lungsod nga iyang kaugalingon mahigawas sa panahon sa tinghugyaw: kay ang mga balay sa mga lungsod sa mga Levihanon kaugalingon man nila sa taliwala sa mga anak sa Israel. ^34Apan ang yuta sa mga pasibsibanan sa ilang mga kalungsoran dili mahimo nga ikabaligya; kay kini mao ang mga butang nga ilang kaugalingon nga dayon. ^35Ug kong ang imong igsoon mahimong kabus, ug modangup siya kanimo, nan tabangan mo siya: magapuyo siya uban kanimo ingon sa usa ka lumalangyaw ug dumuloong. ^36Dili ka magdawat ug tubo gikan kaniya, bisan dugang: kondili hinoon mahadlok ka sa imong Dios; aron ang imong igsoon magapuyo uban kanimo. ^37Dili ka maghatag kaniya sa imong salapi tungod sa tubo, ni maghatag ka kaniya sa imong kalan-on tungod sa iyang idugang. ^38Ako mao si Jehova nga imong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, aron sa paghatag kaninyo sa yuta sa Canaan, ug aron mahimo nga inyong Dios. ^39 Ug kong ang imong igsoon nga anaa kanimo, mahimong kabus, ug ibaligya niya ang iyang kaugalingon kanimo, dili mo siya paalagaron ingon sa ulipon. ^40Ingon sa sinuholan nga sulogoon, ingon sa usa ka dumuloong, magapuyo siya uban kanimo; hangtud sa tuig sa tinghugyaw magaalagad siya kanimo: ^41Unya siya mopahawa kanimo, siya ug ang iyang mga anak uban kaniya, ug mopauli siya sa iyang kaugalingong panimalay, ug sa kaugalingong yuta sa iyang amahan mopauli siya. ^42Kay akong mga alagad sila, nga gikuha ko sila gikan sa yuta sa Egipto: sila dili igabaligya sama sa mga ulipon. ^43Dili ka magpakaagalon kaniya nga may kagahi, kondili magkahadlok ka sa imong Dios. ^44Ug mahitungod sa imong mga ulipon nga lalake, ug sa imong mga ulipon nga babaye, nga imong pagabatonan; gikan sa mga nasud nga nagalibut kanimo, gikan kanila magpalit kamo ug mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye. ^45Labut pa, magapalit usab kamo sa mga anak sa mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala ninyo, ug sa ilang mga kabanayan nga anaa uban kaninyo, nga nangatawo sa inyong yuta; ug sila mamahimo nga inyong kaugalingon. ^46Ug sila himoon ninyo nga sa usa ka kabilin alang sa inyong mga anak sa ulahi ninyo, nga ilang mapanag-iya: gikan kanila kuhaon ninyo ang inyong mga ulipon nga sa walay katapusan; apan sa ibabaw sa inyong mga igsoon, ang mga sa Israel, dili kamo magpakaagalon nga may kagahi, ang tagsatagsa sa ibabaw sa usa ug usa. ^47Ug kong usa ka lumalangyaw kun dumuloong nga anaa uban kanimo, mahimong dato, ug ang imong igsoon sa kiliran niya mahimong kabus, ug igabaligya niya ang iyang kaugalingon sa lumalangyaw kun sa dumuloong nga anaa kanimo, kun sa kaliwatan sa panimalay sa dumuloong; ^48Sa human mabaligya siya, mahimo nga pagalukaton siya: ang usa sa iyang mga igsoon makalukat kaniya: ^49Kun ang iyang uyoan, kun ang anak sa iyang uyoan makalukat kaniya, kun ang bisan kinsa nga duol nga kauban sa iyang kabanayan makalukat kaniya; o kong siya mahimong adunahan, siya gayud makalukat sa iyang kaugalingon. ^50Ug siya makighusay uban kaniya nga nakapalit sukad sa tuig sa pagbaligya niya sa iyang kaugalingon hangtud sa tuig sa tinghugyaw: ug ang bili sa iyang pagbaligya himoon sumala sa gidaghanon sa mga tuig; pagabuhaton kaniya sumala sa panahon sa usa ka sulogoon nga sinuholan. ^51Kong may daghan pa nga mga tuig, sumala niini igauli niya ang bili sa iyang lukat gikan sa salapi nga maoy gipalit kaniya. ^52Ug kong mahabilin ang pipila lamang ka mga tuig hangtud sa tuig sa tinghugyaw, nan siya makighusay uban kaniya; ug igauli niya ang iyang lukat ingon sa iyang mga tuig. ^53Ingon sa usa ka sulogoon nga magadawat ug suhol sa tinuig mamao siya uban kaniya: siya dili magapakaagalon kaniya nga may kagahi, sa atubangan sa imong mga mata. ^54Apan kong siya dili pagalukaton nianang mga paagiha , nan sa tuig sa tinghugyaw makagawas siya, siya ug ang iyang mga anak uban kaniya. ^55Kay alang kanako ang mga anak sa Israel mao ang mga alagad; sila mao ang mga alagad ko, nga gikuha ko gikan sa yuta sa Egipto. Ako mao si Jehova nga inyong Dios. __________________________________________________________________ ^1 Dili kamo magbuhat alang kaninyo ug mga dios-dios, ni magpatindog kamo ug larawan nga linilok, kun larawan nga bato, ni magbutang kamo ug bato nga sinilsilan diha sa inyong yuta aron magyukbo kamo niini: kay ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^2Pagabantayan ninyo ang akong mga adlaw nga igpapahulay, ug magbaton kamo ug kataha sa akong balaan nga puloy-anan ako mao si Jehova. ^3Kong magalakaw kamo sa akong kabalaoran, ug pagabantayan ninyo ang akong mga sugo, ug pagabuhaton ninyo sila; ^4Nan ako magahatag kaninyo sa mga ulan sa ilang panahon, ug ang yuta magahatag sa iyang mga abut, ug ang mga kahoy sa kapatagan magahatag sa ilang bunga. ^5Ug ang inyong paggiuk magadangat kaninyo sa pagpamupo, ug ang pagpamupo magadangat sa tingpugas; ugmagakaon kamo sa inyong tinapay sa pagkabusog, ug magapuyo kamo nga walay kadautan diha sa inyong yuta: ^6Ug magahatag ako ug pakigdait diha sa yuta; ug magakatulog kamo, ug walay bisan kinsa nga magahadlok kaninyo, ug pagabuhaton ko ang pagkuha sa dautan nga mga mananap gikan sa inyong yuta, ug dili magalabay sa inyong kayutaan ang espada: ^7Ug magalutos kamo sa inyong mga kaaway, ug mangapukan sila tungod sa espada sa atubangan ninyo. ^8Ug ang lima kaninyo, magalutos sa usa ka gatus, ug ang usa ka gatus magalutos na napulo ka libo, ug ang inyong mga kaaway magapukan sa espada sa inyong atubangan. ^9Ug ako magatagad kaninyo, ug kamo pabungahon ko, ug kamo padaghanon ko, ug pagatukoron ko ang akong tugon uban kaninyo: ^10Ug magakaon kamo sa daan nga abut nga dugay nga tinipigan, ug habwaon ninyo ang daan tungod kay adunay bag-o; ^11Ug igabutang ko ang akong tabernaculo sa taliwala ninyo, ug ang akong kalag dili magadumot kaninyo: ^12Ug magalakaw ako sa taliwala ninyo, ug ako mamao ang inyong Dios, ug kamo mamao ang akong katawohan. ^13Ako mao si Jehova nga inyong Dios nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, aron kamo dili maulipon nila; ug gibunggo ko ang barra sa inyong yugo, ug kamo gipalakaw ko sa pagtarung. ^14 Apan kong kamo dili magapatalinghug kanako, ug dili pagabuhaton ninyo kining tanang mga sugo, ^15Ug kong isalikway ninyo ang akong kabalaoran, ug ang inyong kalag magatamay sa akong mga tulomanon, sa pagkaagi nga dili pagabuhaton ninyo ang akong tanang mga sugo, kondili magalapas kamo sa akong tugon, ^16Ako usab magabuhat kaninyo niini: ako magapadala kaninyo ug kalisang, tesis ug hilanat, nga magaut-ut sa mga mata, ug pagasakiton ang kalag; ug magapugas kamo nga kawang lamang sa inyong binhi, kay ang inyong mga kaaway magakaon niini: ^17Ug igabutang ko ang akong nawong batok kaninyo, ug mangasamad kamo sa atubangan sa inyong mga kaaway; ug ang mga nagadumot kaninyo, magapakaagalon sila kaninyo, ug mangalagiw kamo nga walay bisan kinsa nga magalutos kaninyo. ^18Ug kong nianang mga butanga dili pa kamo magapatalinghug kanako, nan ako magacastigo kaninyo sa makapito pa tungod sa inyong mga sala: ^19Ug pagalumpagon ko ang garbo sa inyong gahum, ug pagahimoon ko ang inyong langit ingon sa puthaw, ug ang inyong yuta ingon sa tumbaga; ^20Ug ang inyong kusog mamausik sa walay pulos; kay ang inyong yuta dili magahatag sa iyang abut, ni ang mga kahoy sa yuta magahatag sa ilang bunga. ^21Ug kong magalakaw kamo nga batok kanako, ug kamo dili magapatalinghug kanako, pagadugangan ko ug pito ka pilo ang mga hampak sumala sa inyong mga sala. ^22Ang mga mananap nga mapintas igapadala ko sa inyong taliwala, nga magaagaw sa inyong mga anak gikan kaninyo, ug pagalaglagon nila ang inyong kahayupan; ug magakadiyutay ang inyong gidaghanon, ug ang inyong mga dalan mamahimong kamingawan. ^23Ug kong tungod niining mga butanga dili kamo magmatngon kanako, kondili hinoon magalakaw kamo batok kanako; ^24Nan ako magagawi batok kaninyo, ug ako, ako gayud magahampak kaninyo sa pito ka pilo tungod sa inyong mga sala: ^25Ug pagadad-an ko kamo ug espada nga magapanimalus sa paglalis sa akong tugon; ug pagatigumon kamo sa inyong mga lungsod; ug ako magapadala ug kamatay sa taliwala ninyo, ug igatugyan kamo sa kamot sa kaaway. ^26Kong madugmok ko ang pala sa tinapay, magaluto ang napulo ka babaye sa inyong tinapay sa usa ka hudno, ug igabalik nila kaninyo ang inyong tinapay sumala sa timbang; ug magakaon kamo ug dili kamo mabusog. ^27Ug kong niining tanan dili pa kamo magpatalinghug kanako, kondili managgawi kamo batok kanako; ^28Nan, ako magagawi batok kaninyo nga adunay kaligutgut; ug ako magacastigo kaninyo usab sa pito ka pilo tungod sa inyong mga sala. ^29Ug kamo magakaon sa unod sa inyong mga anak nga lalake, ug magakaon sa unod sa inyong mga anak nga babaye. ^30Ug pagalaglagon ko ang inyong mga hatag-as nga dapit, ug pagaputlon ko ang inyong mga larawan-sa-adlaw ug igabutang ko ang inyong mga lawas nga patay sa ibabaw sa inyong mga dios-dios; ug ang akong kalag magadumot kaninyo: ^31Ug ang inyong mga lungsod himoon ko nga kamingawan, ug pagalaglagon ko ang inyong mga balaang puloy-anan, ug dili ako magapanimaho sa kahumot sa inyong pahumot. ^32Pagalaglagon ko usab ang yuta, ug mahibulong ang inyong mga kaaway nga magapuyo niini. ^33Ug kamo pagpapatlaagon ko sa taliwala sa mga nasud, ug ibton ko ang espada sa ulahi ninyo: ug ang inyong yuta mangatumpag, ug mangalaglag ang inyong mga lungsod. ^34Unya ang yuta mahiagum sa iyang mga tuig nga igpapahulay samtang nga kini nagahigda nga biniyaan, ug kamo anha sa yuta sa inyong mga kaaway; bisan unya magapahulay ang yuta; ug mahiagum sa iyang mga tuig nga igpapahulay. ^35Samtang nagahigda kini nga biniyaan, kini may pahulay bisan ang pahulay nga wala niya mahiagumi sa inyong mga tuig nga igpapahulay sa nagpuyo pa kamo niana. ^36Ug mahitungod sa mga nahabilin kaninyo, pagapaluyahon ko ang ilang mga kasingkasing didto sa yuta sa ilang mga kaaway; ug ang kinanaas sa usa ka dahon magalutos kanila; ug mangalagiw sila ingon sa usa nga mokalagiw gikan sa espada, ug mangapukan sila bisan walay magalutos kanila . ^37Ug manghipangdol ang usa ibabaw sa usa kanila, daw ingon ug anaa sila sa atubangan sa espada, bisan sa walay nagalutos kanila ; dili kamo arang makasukol sa atubangan sa inyong mga kaaway. ^38Ug mangalaglag kamo sa taliwala sa mga nasud, ug ang yuta sa inyong mga kaaway magalamoy kaninyo. ^39Ug ang mga mahabilin kaninyo magaanam ug kahunos diha sa ilang pagkadautan didto sa mga yuta sa inyong mga kaaway; ug tungod usab sa pagkadautan sa ilang mga amahan magaanam ug kahunos sila uban kanila. ^40 Ug igasugid nila ang ilang pagkadautan, ug ang pagkadautan sa ilang mga amahan, tungod sa ilang paglapas nga ilang gipakasala batok kanako: ug kay managgawi usab sila batok kanako, ^41Ako usab naggawi batok kanila, ug gisulod ko sila sa yuta sa ilang mga kaaway: ug unya kong managpaubos sila sa ilang kasingkasing nga walay circuncicion, ug pag-angkonon nila ang silot tungod sa ilang sala, ^42Nan mahinumdum ako sa akong tugon uban kang Jacob, ug ingon usab mahinumdum ako sa akong tugon uban kang Isaac ug ingon usab sa akong tugon uban kang Abraham: ug mahinumdum ako sa yuta. ^43Ang yuta usab mabiyaan nila, ug mahiagum sa iyang mga tuig nga igpapahulay, samtang nga kini nagahigda nga biniyaan nga mawad-an kanila; ug pagadawaton nila ang silot sa ilang pagkadautan; kay ilang gisalikway ang akong mga tulomanon, ug ang kalag nila nagdumot sa akong kabalaoran. ^44Ug bisan pa niining tanan, nga sa atua sila sa yuta sa ilang mga kaaway, ako dili magasikway kanila, ni magadumot ako kanila, aron sa paglaglag kanila gayud, ug sa paglapas sa akong tugon kanila; kay ako mao si Jehova nga ilang Dios; ^45Kondili, tungod kanila, mahinumdum ako sa tugon uban sa ilang mga amahan nga akong gikuha gikan sa yuta sa Egipto sa mga mata sa mga nasud, aron ako mahimong Dios nila: ako mao si Jehova. ^46Kini mao ang kabalaoran ug mga tulomanon ug kasugoan nga gitukod ni Jehova sa taliwala niya ug sa mga anak sa Israel didto sa bukid sa Sinai pinaagi kang Moises. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Isulti mo sa mga anak sa Israel ug ipamulong mo kanila: Sa diha nga ang usa ka tawo magabuhat ug linain nga panaad kang Jehova, ang mga tawo mao ang alang kang Jehova sumala sa imong pagbana-bana: ^3Ang imong pagbana-bana mao ang sa mga lalake nga sukad sa kaluhaan ka tuig hangtud sa kan-uman ka tuig, bisan ang panuigon sa imong pagbana-bana nga mao ang kalim-an ka siclo nga salapi ingon sa siclo sa balaang puloy-anan. ^4Ug kong siya babaye, nan ang imong pagbana-bana mao ang katloan ka siclo. ^5Ug kong sukad sa lima ka tuig hangtud sa kaluhaan ka tuig ang panuigon, nan ang imong pagbana-bana mao kini , ang sa lalake, kaluhaan ka siclo, ug ang sa babaye napulo ka siclo, ^6Ug kong sukad sa usa ka bulan hangtud sa lima ka tuig ang panuigon, nan ang imong pagbana-bana mao kini , sa lalake, lima ka siclo nga salapi; ug sa babaye ang imong pagbana-bana mao ang tolo ka siclo nga salapi. ^7Ug kong sukad sa kan-uman ka tuig ang panuigon ngadto sa ibabaw, kong siya lalake, ang imong pagbana-bana mao ang napulo ug lima ka siclo ug alang sa babaye napulo ka siclo. ^8Apan kong siya labing kabus kay sa imong pagbana-bana, unya magpakita siya sa atubangan sa sacerdote, ug ang sacerdote magabutang kaniya ug bili: sumala sa hiarangan niadtong nagpanaad, ang sacerdote magapahamtang kaniya ug bili. ^9Ug kong mananap ang igahalad sa mga tawo alang kang Jehova, ang tanan nga igahatag sa tawo ngadto kang Jehova mahimong balaan. ^10Kini dili pagausbon niya, ni pagailisan, ang maayo sa dautan kun ang dautan sa maayo: ug kong pagabayloan ang usa ka mananap sa laing mananap, nan kini ug ang hinatag nga giilis mahimong balaan. ^11Ug kong kini mananap nga mahugaw, nga dili angay nga ihalad ingon sa halad kang Jehova, unya ang mananap iyang igabutang sa atubangan sa sacerdote; ^12Ug ang sacerdote magapabili niini kun maayo ba kun dautan ba; ingon nga ikaw nga sacerdote magapabili niini, mamao kini. ^13Apan kong kini pagatubson gayud niya, nan igadugang nila ang ikalima ka bahin sa imong pagbana-bana. ^14 Ug sa diha nga ang usa ka tawo magabalaan sa iyang balay nga balaanon kang Jehova, nan ang sacerdote magapabili niini, kun maayo ba kun dautan ba: ingon sa pagbili sa sacerdote niini mamao kini. ^15Apan kong ang magabalaan niini molukat sa iyang balay, nan magadugang siya sa ikalima ka bahin sa salapi sa imong pagpabili niini, ug kini mamaiya. ^16Ug sa diha nga ang usa ka tawo magabalaan sa yuta nga iyang kaugalingon kang Jehova, nan ang imong pagbana-bana ipasikad sa iyang pugas niini: ang pugas nga usa ka omer sa cebada pagabilihan sa tag-kalim-an ka siclo nga salapi. ^17Ug kong pagabalaanon niya ang iyang yuta sukad sa tuig sa tinghugyaw, sumala sa imong pagbana-bana, mamao kini. ^18Apan kong sa human na ang tinghugyaw magabalaan siya sa iyang yuta, nan ang sacerdote magahusay kaniya sa salapi, sumala sa mga tuig nga mahabilin hangtud sa tuig sa tinghugyaw; ug pagakunhoran kini sa imong pagbana-bana. ^19Ug kong ang nagbalaan sa yuta buot gayud molukat niini, nan magadugang siya sa ikalima ka bahin sa salapi sa imong pagbana-bana niini, ug kini mahabilin alang kaniya. ^20Ug kong siya dili molukat sa yuta, kun ang yuta gikabaligya sa laing tawo, dili na gayud malukat kini: ^21Apan sa diha nga makagawas na ang yuta sa tinghugyaw pagabalaanon kini kang Jehova, ingon nga yuta nga hinalad; ang sacerdote mao ang makapanag-iya niini. ^22Ug kong pagabalaanon niya kini kang Jehova ang yuta nga iyang gipalit, nga dili sa yuta nga iyang panulondon; ^23Nan ang sacerdote magaisip nga alang kaniya sa bili sa imong pagbana-bana ngadto sa tuig sa tinghugyaw: ug niadtong adlawa magahatag siya sa imong pagbana-bana ingon nga usa ka butang nga balaan alang kang Jehova. ^24Sa tuig sa tinghugyaw igauli niya ang yuta niadtong iyang gipalitan, nga mao ang tag-iya sa yuta. ^25Ug ang tanan nga imong pagpabili ipasikad sa siclo sa balaang puloyanan; ang siclo adunay kaluhaan ka obolo. ^26 Kadto lamang nga panganay sa taliwala sa mga mananap, nga tungod sa pagkapanganay iya ni Jehova, walay bisan kinsa nga tawo nga magabalaan niini; bisan vaca, kun carnero, kini iya ni Jehova. ^27Ug kong gikan sa mga mananap nga mahugaw, nan pagalukaton nila ingon sa imong pagbana-bana, ug madugang niini sa ikalima ka bahin ug kondili nila pagalukaton, nan igabaligya ingon sa imong pagbana-bana. ^28Apan, walay bisan unsa nga butang nga hinalad, nga igahalad sa usa ka tawo kang Jehova gikan sa tanan nga iya, bisan sa tawo, kun sa mga mananap, kun sa mga yuta nga iyang kaugalingon nga igabaligya kun pagalukaton. Ang tanan nga hinalad maoy butang nga labing balaan kang Jehova. ^29Walay bisan kinsa nga hinalad, nga igahalad gikan sa mga tawo, nga pagalukaton; pagapatyon gayud siya. ^30Ug ang tanan nga ikapulo sa yuta, maingon man ang sa binhi sa yuta, mao usab ang sa bunga sa mga kahoy, iya ni Jehova: kini maoy butang nga balaan alang kang Jehova. ^31Ug kong adunay buot magalukat ug diyutay sa iyang ikapulo, igadugang niya niini ang ikalima ka bahin. ^32Ug ang tanan nga ikapulo sa mga vaca kun sa mga carnero, bisan unsa nga moagi sa ilalum sa sungkod, ang ikapulo niini pagabalaanon ngadto kang Jehova. ^33Dili siya magasusi kong maayo ba kun dautan ba; ni pagailisan kini niya: ug kong pagailisan gayud kini niya, nan ang iyang iilis ug ang pagailisan mamahimong balaan; kini dili pagalukaton. ^34Kini mao ang mga sugo nga gisugo ni Jehova kang Moises nga alang sa mga anak sa Israel didto sa bukid sa Sinai. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises didto sa kamingawan sa Sinai, sulod sa balong-balong nga pagatiguman, sa nahauna nga adlaw sa bulan nga ikaduha sa ikaduha ka tuig tapus sa ilang paggikan sa yuta sa Egipto, nga nagaingon: ^2Magkuha kamo ug padron sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, ang tagsatagsa ka lalake pinaagi sa mga ulo nila; ^3Sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan sa Israel: Ikaw ug si Aaron mag-isip kanila pinaagi sa ilang mga panon. ^4Ug uban kaninyo may usa ka tawo gikan sa tagsatagsa ka banay; ang tagsatagsa ka pangulo sa balay sa iyang amahan. ^5Ug kini mao ang mga ngalan sa mga tawo nga magatindog uban kaninyo. Kang Ruben: si Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur. ^6Kang Simeon: Si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai. ^7Kang Juda: Si Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab. ^8Kang Issachar: Si Nathanael, ang anak nga lalake ni Suar. ^9Kang Zabulon: Si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon. ^10Sa mga anak ni Jose: sa kang Ephraim: si Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud; kang Manases: Si Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedasur. ^11Kang Benjamin: Si Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeon. ^12Kang Dan: Si Ahiezer, ang anak nga lalake ni Ammisaddai. ^13Kang Aser: Si Phegiel, ang anak nga lalake ni Ocran. ^14Kang Gad: Si Eliasaph, ang anak nga lalake ni Dehuel. ^15Kang Nephtali: Si Ahira, ang anak nga lalake ni Enan. ^16Kini sila mao ang mga gitawag sa katilingban, nga mga principe sa mga banay sa ilang mga amahan; sila mao ang pangulo sa mga linibo sa Israel. ^17 Ug gikuha ni Moises ug ni Aaron kining mga tawohana nga gihisgutan pinaagi sa ilang mga ngalan; ^18Ug gitigum nila ang tibook nga katilingban sa nahauna nga adlaw sa bulan nga ikaduha; ug gipahayag nila pinaagi sa ilang mga kaliwat, subay sa ilang kabanayan, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, pinaagi sa mga ulo nila. ^19Ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises, mao nga sila giisip didto sa kamingawan sa Sinai. ^20Ug ang mga anak ni Ruben, ang panganay ni Israel, ang ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, pinaagi sa mga ulo nila, ang tagsatagsa ka lalake sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; ^21Kadtong mga naisip gikan kanila sa banay ni Ruben, kap-atan ug unom ka libo ug lima ka gatus. ^22Sa mga anak ni Simeon pinaagi sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, kadtong naisip kanila sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, pinaagi sa mga ulo nila, ang tagsatagsa ka lalake sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanang makahimo sa pag-adto sa panggubatan; ^23Kadtong mga naisip kanila, sa banay ni Simeon, kalim-am ug siyam ka libo ug tolo ka gatus. ^24Sa mga anak ni Gad, pinaagi sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan; ^25Kadtong mga naisip kanila, sa banay ni Gad, kap-atan ug lima ka libo, unom ka gatus ug kalim-an. ^26Sa mga anak ni Juda, sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig, ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan; ^27Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Juda, kapitoan ug upat ka libo ug unom ka gatus. ^28Sa mga anak ni Issachar, sa ilang kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan; ^29Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Issachar, kalim-an ug upat ka libo, ug upat ka gatus. ^30Sa mga anak ni Zabulon sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa ilang mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo pag-adto sa panggubatan; ^31Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Zabulon, kalim-an ug pito ka libo ug upat ka gatus. ^32Sa mga anak ni Jose: sa mga anak ni Ephraim, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimaly, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makamo sa pag-adto sa panggubatan; ^33Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Ephraim, kap-atan ka libo ug lima ka gatus. ^34Sa mga anak ni Manases, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; ^35Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Manases, katloan ug duha ka libo ug duha ka gatus. ^36Sa mga anak ni Benjamin, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa katloan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; ^37Kadtong mga naisip, kanila sa banay ni Benjamin, katloan ug lima ka libo ug upat ka gatus. ^38Sa mga anak ni Dan, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa katloan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; ^39Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Dan kan-uman ug duha ka libo ug pito ka gatus. ^40Sa mga anak ni Aser, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; ^41Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Aser kap-atan ug usa ka libo ug lima ka gatus. ^42Sa mga anak ni Nephtali, sa ilang mga kaliwatan, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan; ^43Kadtong mga naisip kanila sa banay ni Nephtali, kalim-an ug tolo ka libo ug upat ka gatus. ^44 Kini sila mao ang naisip, nga giisip ni Moises ug ni Aaron, ug ang mga principe sa Israel, nga napulo ug duha, usa sa tagsatagsa ka balay sa ilang mga amahan. ^45Busa, silang tanan nga naisip sa mga anak sa Israel, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, ang tanan nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan sa Israel; ^46Bisan ang tanang mga naisip mikabat sa unom ka gatus ka libo ug tolo ka libo, lima ka gatus ug kalim-an. ^47 Apan ang mga Levihanon wala pag-isipa sa taliwala nila ingon sa banay sa ilang mga amahan. ^48Kay misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^49Mao lamang ang banay ni Levi ang dili mo pag-isipon, dili ka usab mag-isip kanila sa taliwala sa mga anak sa Israel; ^50Apan itudlo mo ang mga Levihanon sa tabernaculo sa pagpamatuod, ug sa ibabaw sa tanang mga galamiton niini, ug sa ibabaw sa tanang mga butang nga nahatungod niini; pagadad-on nila ang tabernaculo, ug ang tanang mga galamiton niini, ug sila magaalagad niini, ug magapahamutang sila libut sa tabernaculo. ^51Ug sa diha nga ang tabernaculo pagikanon na, ang mga Levihanon maoy magabungkag niini; ug kong ang tabernaculo pahunongon, ang mga Levihanon magapatukod niini; ug ang dumuloong nga mahiduol niini pagapatyon. ^52Ug ang mga anak sa Israel magapahaluna sa ilang mga balong-balong, ang tagsatagsa ka tawo sa iyang bahin, ug ang tagsatagsa haduol sa iyang kaugalingong bandila sumala sa ilang mga pundok; ^53Apan ang mga Levihanon magapahaluna libut sa tabernaculo sa pagpamatuod, aron walay kaligutgut sa ibabaw sa katilingban sa mga anak sa Israel: ug ang mga Levihanon maoy magabantay sa sugo sa tabernaculo sa pagpamatuod. ^54Sa ingon niana gibuhat sa mga anak sa Israel sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises: mao nga kini ilang gibuhat. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: ^2Ang mga anak sa Israel magapahamutang ang tagsatagsa ka tawo haduol sa iyang kaugaligong bandila, uban sa mga timaan sa mga balay sa ilang amahan; atbang sa balong-balong nga pagatiguman sa katilingban magapahamutang sila nga maglibut. ^3 Ug kadtong magapahamutang dapit sa timugan sa silangan mao ang bandila sa kasundalohan ni Juda, sumala sa ilang mga panon; ug ang principe sa mga anak ni Juda mao si Naason ang anak nga lalake ni Aminadab. ^4Ug ang iyang mga panon ug kadtong naisip uban kanila, kapitoan ug upat ka libo ug unom ka gatus. ^5Ug kadtong magapahaluna sunod kaniya mao ang banay ni Issachar: ug ang principe sa mga anak ni Issachar, si Nathanael, ang anak nga lalake ni Suar. ^6Ug ang iyang panon, ug kadtong naisip niini, kalim-an ug upat ka libo ug upat ka gatus. ^7Ug ang banay ni Zabulon: ang principe sa mga anak ni Zabulon mao si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon. ^8Ug ang iyang panon, ug kadtong naisip niini, kalim-an ug pito ka libo ug upat ka gatus. ^9Ang tanan nga naisip sa panon ni Juda, usa ka gatus kawaloan ug unom ka libo ug upat ka gatus, sumala sa ilang mga bahin. Sila maoy manlakaw pag-una. ^10Ang bandila sa panon ni Ruben dapit sa habagatan, sumala sa ilang mga panon: ug ang principe sa mga anak ni Ruben, si Elizur, ang anak nga lalake ni Sedeur. ^11Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip niini, kap-atan ug unom ka libo ug lima ka gatus. ^12Ug kadtong magapahaluna sunod kaniya mao ang banay ni Simeon; ug ang principe sa mga anak ni Simeon, si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurishaddai. ^13Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip uban niini, kalim-an ug siyam ka libo ug tolo ka gatus. ^14Ug ang banay ni Gad: ug ang principe sa mga anak ni Gad, si Eliasaph, ang anak nga lalake ni Dehuel. ^15Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip niini, kap-atan ug lima ka libo unom ka gatus ug kalim-an. ^16Ang tanan nga naisip sa campo ni Ruben may usa ka gatus kalim-an ug usa ka libo ug upat ka gatus ug kalim-an, sumala sa ilang mga panon. Ug sila maoy manlakaw pagsunod. ^17Unya ang balong-balong nga pagatiguman pagikanon sa unahan, uban sa campo sa mga Levihanon diha sa taliwala sa mga campo; ingon sa ilang pagpahaluna, mao kini nga manlakaw sila, ang tagsatagsa sa iyang dapit, haduol sa ilang mga bandila. ^18Sa dapit sa kasaladpan mao ang bandila sa campo ni Ephraim sumala sa ilang mga panon: ug ang principe sa mga anak ni Ephraim, si Elishama, ang anak nga lalake ni Ammihud. ^19Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip kanila, kap-atan ka libo ug lima ka gatus. ^20Ug sunod kaniya mao ang banay ni Manases: ug ang principe sa mga anak ni Manases, si Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedashur. ^21Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip kanila, katloan ug duha ka libo ug duha ka gatus: ^22Ug ang banay ni Benjamin, ug ang principe sa mga anak ni Benjamin, si Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeon. ^23Ug ang iyang panon; ug kadtong mga naisip kanila, katloan ug lima ka libo ug upat ka gatus. ^24Ang tanang mga naisip sa panon ni Ephraim, usa ka gatus ug walo ka libo ug usa ka gatus, sumala sa ilang mga panon. Ug manlakaw sila sa ikatolo. ^25Sa dapit sa amihanan mao ang bandila sa campo ni Dan sumala sa ilang mga panon: ug ang principe sa mga anak ni Dan, mao si Ahiezer, ang anak nga lalake ni Ammishaddai. ^26Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip kanila, may kan-uman ug duha ka libo ug pito ka gatus. ^27Ug kadtong magapahaluna sunod kaniya mao ang banay ni Aser: ug ang principe sa mga anak ni Aser, mao si Phegiel, ang anak nga lalake ni Ocran. ^28Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip kanila, may kap-atan ug usa la libo ug lima ka gatus. ^29Ug ang banay ni Nephtali: ug ang principe sa mga anak ni Nephtali, mao si Ahira, ang anak nga lalake ni Enan. ^30Ug ang iyang panon, ug kadtong mga naisip kanila, may kalim-an ug tolo ka libo ug upat ka gatus. ^31Tanan kadtong mga naisip sa campo ni Dan, may usa ka gatus kalim-an ug pito ka libo, ug unom ka gatus. Sila manlakaw sa katapusan, sa ulahi pinaagi sa ilang mga bandila. ^32Kini sila mao ang naisip sa mga anak sa Israel pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan: ang tanang mga naisip sa mga campo sumala sa ilang mga panon, may unom ka gatus ka libo ug tolo ka libo ug lima ka gatus ug kalim-an. ^33Apan ang mga Levihanon wala pag-isipa sa taliwala sa mga anak sa Israel, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^34Sa ingon niana ang mga anak sa Israel nagbuhat sumala sa tanan nga gisugo ni Jehova kang Moises; niini nagpahamutang sila pinaagi sa ilang mga bandila, ug mao kini nga nanagpanlakaw ang tagsatagsa pinaagi sa ilang panimalay, sumala sa mga panimalay sa ilang mga amahan. __________________________________________________________________ ^1 Karon kini mao ang mga kaliwatan ni Aaron ug ni Moises, sa adlaw nga si Jehova misulti kang Moises didto sa bukid sa Sinai. ^2Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Aaron: si Nadab ang panganay; ug si Abiu, si Eleazar, ug si Ithamar. ^3Kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Aaron, ang mga sacerdote nga gidihogan, nga iyang gigahin aron sa pag-alagad sa pagka-sacerdote. ^4Ug si Nadab ug si Abiu nangamatay sa atubangan ni Jehova, sa paghalad nila ug kalayo nga lain sa atubangan ni Jehova didto sa kamingawan sa Sinai, ug sila walay mga anak; ug si Eleazar ug si Ithamar nanag-alagad sa katapusan sa pagka-sacerdote sa atubangan ni Aaron nga ilang amahan. ^5Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^6Dad-on mo ang banay ni Levi, ug ipahamutang mo sila sa atubangan ni Aaron, ang sacerdote, aron sila mag-alagad kaniya. ^7Ug sila magabantay sa ilang katungdanan, ug ang katungdanan sa tibook nga katilingban sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman, aron sa pagbuhat sa pag-alagad sa tabernaculo. ^8Ug bantayan nila ang tanang mga galamiton sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang ginatugyan kanila sa mga anak sa Israel sa pagbuhat sa pag-alagad sa tabernaculo. ^9Ug ihatag mo ang mga Levihanon kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake: sila gihatag gayud tungod sa mga anak sa Israel. ^10Ug tudloan mo si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake, ug sila managbantay sa ilang pagka-sacerdote; ug ang dumuloong nga mahaduol pagapatyon siya . ^11Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^12Ug ako, ania karon, gikuha ko ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, nga salili sa tanang mga panganay nga nagabuka sa taguangkan sa taliwala sa mga anak sa Israel; ug ang mga Levihanon mamaako. ^13Kay ang tanang mga panganay ako man; sa adlaw sa pagpamatay ko sa tanang mga panganay didto sa yuta sa Egipto, akong gipakabalaan alang kanako ang tanang mga panganay diha sa Israel, maingon sa mga tawo, mao man usab sa mga mananap; sila mamaako. Ako mao si Jehova. ^14 Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa kamingawan sa Sinai, nga nagaingon: ^15Isipon mo ang anak ni Levi pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan pinaagi sa ilang mga panimalay: nga pagaisipon mo ang tanang mga lalake sukad sa usa pa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas. ^16Ug giisip ni Moises sila sumala sa gisugo ni Jehova kaniya. ^17Ug kini mao ang mga anak nga lalake ni Levi sa ilang mga ngalan: Si Gerson, ug si Coath, ug si Merari. ^18Ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga lalake ni Gerson, pinaagi sa ilang mga panimalay: Si Libni, ug si Shimei. ^19Ug ang mga anak nga lalake ni Coath pinaagi sa ilang mga panimalay: Si Amran, ug si Izhar, ug si Hebron, ug si Uzziel. ^20Ug ang mga anak nga lalake ni Merari pinaagi sa ilang mga panimalay: si Mahali, ug si Musi. Kini mao ang mga panimalay sa mga Levihanon, sumala sa mga balay sa ilang mga amahan. ^21Kang Gerson mao ang panimalay no Libni, ang panimalay ni Shimei: kini mao ang mga panimalay ni Gerson. ^22Kadtong mga naisip kanila sumala sa tanang mga lalake sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, bisan kadtong mga naisip kanila, may pito ka libo ug lima ka gatus. ^23Ang mga panimalay ni Gerson magapahamutang sa ilang mga balong-balong sa likod sa tabernaculo, dapit sa kanawayan. ^24Ug ang principe sa balay sa amahan sa mga Gersonhon, mao si Eliasaph, ang anak nga lalake ni Lael. ^25Ug ang katungdanan sa mga anak nga lalake ni Gerson sa balong-balong nga pagatiguman mao ang tabernaculo, ug ang Balong-balong, ug ang tabon niini, ug ang cortina sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^26Ug ang mga pabiyon sa sawang, ug ang cortina sa pultahan sa sawang, nga haduol sa tabernaculo, ug sa halaran, maglibut: ug ang tanang mga sinawalong pisi niini alang sa tanan nga paggamit niana. ^27Ug kang Coath, ang panimalay sa mga Amramhanon, ug ang panimalay sa mga Izeharihanon, ug ang panimalay sa mga Hebronhon, ug ang panimalay sa mga Uzzielanon: kini mao ang mga panimalay nga Coathhanon. ^28Sumala sa gidaghanon sa tanang mga lalake sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, may walo ka libo ug unom ka gatus nga nagabantay sa balaang puloy-anan. ^29Ang panimalay sa mga anak nga lalake ni Coath magapahaluna sa kiliran sa tabernaculo ngadto sa habagatan: ^30Ug ang principe sa balay sa amahan sa mga panimalay ni Coath, mao si Elisapan, ang anak nga lalake ni Uzziel. ^31Ug ang ilang katungdanan mao ang arca, ug ang lamesa, ug ang tangkawan, ug ang mga halaran, ug ang mga kasangkapan sa balaang puloy-anan nga pinaagi niini sila manag-alagad, ug ang cortina, ug ang tanan nga galamiton niini. ^32Ug ang labaw sa mga principe sa mga Levihanon, mao si Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote; siya magatan-aw kanila nga magabantay sa balaang puloy-anan. ^33Kang Merari, ang panimalay nga Mahalihanon, ug ang panimalay nga Musihanon: kini mao ang mga panimalay ni Merari. ^34Ug kadtong mga naisip kanila sumala sa gidaghanon sa tanang mga lalake, sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, may unom ka libo ug duruha ka gatus. ^35Ug ang principe sa balay sa amahan sa mga panimalay ni Merari, mao si Zuriel, ang anak nga lalake ni Abihail, sila magapahamutang sa kiliran sa tabernaculo ngadto amihanan. ^36Ug ang natudlo nga katungdanan sa mga anak nga lalake ni Merari, mao ang pagbantay sa mga tabla sa tabernaculo, ug ang mga yayongan niini, ug ang mga haligi niini; ug ang mga ugbokanan, ug ang tanang mga galamiton, sa tibook nga pag-alagad niana. ^37Ug ang mga haligi nga maglibut sa sawang, ug ang ilang mga ugbokanan, ug ang ilang mga lagdok, ug ang ilang mga sinawalong pisi. ^38Ug kadtong magapahamutang sa atubangan sa tabernaculo dapit sa silangan, sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman paingon ngadto sa silangan, mao si Moises ug si Aaron, ug ang iyang mga anak nga lalake, nga magabantay sa balaang puloy-anan, alang sa mga anak sa Israel; ug ang dumuloong nga moduol, pagapatyon siya . ^39Ang tanang mga naisip sa mga Levihanon nga giisip ni Moises ug ni Aaron, ingon sa sugo ni Jehova, pinaagi sa ilang mga panimalay, ang tanang mga lalake sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, may kaluhaan ug duha ka libo. ^40 Ug si Jehova miingon kang Moises: Isipon mo ang tanang mga panganay nga lalake sa mga anak sa Israel sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, ug isipon mo ang ilang mga ngalan. ^41Ug kuhaon mo ang mga Levihanon alang kanako (ako mao si Jehova) nga salili sa tanang mga panganay sa mga anak sa Israel: ug ang kahayupan sa mga Levihanon nga salili sa tanang panganay sa kahayupan sa mga anak sa Israel. ^42Ug giisip ni Moises, ingon sa gisugo ni Jehova kaniya, ang tanang mga panganay sa mga anak sa Israel. ^43Ug ang tanang mga panganay nga lalake, sumala sa gidaghanon sa mga ngalan, sukad sa usa ka bulan ang panuigon ug ngadto sa itaas, niadtong mga naisip kanila, may kaluhaan ug duha ka libo duha ka gatus kapitoan ug tolo. ^44Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^45Kuhaon mo ang mga Levihanon nga salili sa tanang mga panganay sa mga anak sa Israel, ug ang kahayupan sa mga Levihanon nga salili sa ilang kahayupan, ug ang mga Levihanon mamaako: Ako mao si Jehova. ^46Ug alang sa pagkalukat sa duruha ka gatus ug kapitoan ug tolo, sa mga panganay sa mga anak sa Israel, nga milabaw sa gidaghanon sa mga Levihanon, ^47Magakuha ka ug lima ka siclo sa tagsatagsa ka tawo pinaagi sa ulo; subay sa siclo sa balaang puloy-anan magakuha ka niini, `ang siclo adunay kaluhaan ka obolo': ^48Ug ihatag mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake ang salapi nga kapin nila tungod sa mga lukat. ^49Ug gikuha ni Moises ang salapi-ngalukat gikan kanila nga may kapin ug sa ibabaw nila nga gilukat pinaagi sa mga Levihanon: ^50Gikan sa mga panganay sa mga anak sa Israel gikuha niya ang salapi, usa ka libo totolo ka gatus kan-uman ug lima ka siclo, subay sa siclo sa balaang puloy-anan. ^51Ug gihatag ni Moises ang salapi-ngalukat kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, sumala sa pulong ni Jehova, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: ^2Kumuha ka ug padron sa mga anak nga lalake ni Coath sa taliwala sa mga anak nga lalake ni Levi, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan: ^3Sukad sa katloan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas hangtud sa kalim-an ka tuig ang panuigon; ang tanan nga mosulod aron sa pag-alagad sa pagbuhat sa bulohaton sa balong-balong nga pagatiguman. ^4Kini mao ang katungdanan sa mga anak nga lalake ni Coath sa balong-balong nga pagatiguman, mahitungod sa mga butang nga labing balaan: ^5Sa diha nga pagikanon na ang katawohan si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake mosulod ug panangtangon nila ang tabil sa pabiyon ug kini itabon nila sa arca sa pagpamatuod: ^6Ug igatabon nila sa ibabaw niini ang tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug buklaron nila sa ibabaw niini ang tabon nga lubos azul, ug igabutang nila ang mga yayongan niini. ^7Ug sa ibabaw sa lamesa sa tinapay-nga-gipahamutang-sa-atubangan sa Dios buklaron nila ang panapton nga azul, ug igabutang nila sa ibabaw niini ang mga pinggan, ug ang mga cuchara, ug ang mga panaksan, ug ang mga copa nga gamiton sa pagyabo: ug ang tinapay magakanunay diha sa ibabaw niini. ^8Ug buklaron nila sa ibabaw niini ang tabon nga mapula, ug pagatabonan nila kini sa tabon sa panit sa mga mananap sa dagat, ug igabutang nila niini ang mga yayongan; ^9Ug magakuha sila ug usa ka panapton nga azul ug pagatabonan ang tangkawan sa suga; ug ang mga lamparahan niini, ug ang mga kumpit niini, ug ang mga pinggan nga magagmay niini, ug ang tanang mga sudlanan sa lana nga ginagamit, nga pinaagi niini manag-alagad sila. ^10Ug igabutang nila kini ug ang tanang mga sudlanan niini sulod sa usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igapahamutang kini sa ibabaw sa mga talabon. ^11Ug sa ibabaw sa halaran nga bulawan, igabuklad nila ang panapton nga azul, ug pagatabonan nila kini sa tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igabalhog nila ang mga yayongan niini: ^12Ug pagakuhaon nila ang tanang mga galamiton sa pag-alagad nga ginagamit nila sa balaang puloy-anan, ug igabutang kini sa usa ka panapton nga azul ug pagatabonan nila sa usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igapahamutang kini sa ibabaw sa mga talabon. ^13Ug pagakuhaon nila ang abo gikan sa halaran, ug igabuklad nila sa ibabaw niini ang usa ka panapton nga purpura: ^14Ug igabutang nila sa ibabaw niini ang tanang mga galamiton sa pag-alagad mahitungod niini: ang mga bagahan, ang mga kaw-it, ug ang mga pala ug ang mga dagkung panaksan, ang tanang mga galamiton sa halaran; ug igabuklad nila sa ibabaw niini ang usa ka tabon nga panit sa mga mananap sa dagat, ug igabutang ang mga yayongan niana. ^15Ug sa human si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake makatabon sa balaang puloy-anan, sa tanang mga galamiton sa balaang puloy-anan, sa diha nga balhinon sa unahan ang campo; sa human niini, ang mga anak nga lalake ni Coath moadto aron sa pagdala niini: apan sila dili magahikap sa balaang puloy-anan aron sila dili mamatay. Kini mao ang mga dad-onon sa mga anak nga lalake ni Coath sa balong-balong nga pagatiguman. ^16Ug ang katungdanan ni Eleazar ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote, mao ang pag-atiman sa lana alang sa suga ug ang mahumot nga incienso, ug ang mapadayonong halad-nga-kalan-on, ug ang pag-atiman sa lana nga igdidihog: ang katungdanan sa tibook nga tabernaculo ug sa tanan nga anaa niini, mao ang balaang puloy-anan, ug ang mga galamiton niini. ^17Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: ^18Dili ninyo pag-ipalaglag ang banay sa mga panimalay ni Coath gikan sa taliwala sa mga Levihanon; ^19Apan kini buhaton ninyo aron sila mabuhi, ug dili mamatay, sa diha nga sila moduol sa mga butang nga labing balaan: si Aaron ug ang iyang mga anak nga lalake manulod, ug magabutang kanila sa tagsatagsa sa iyang katungdanan ug sa iyang lulan. ^20Apan dili sila magasulod sa pagtan-aw sa balaang puloy-anan, bisan sa daklit lamang, aron sila dili mamatay. ^21 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^22Kumuha ka usab ug padron, pinaagi sa mga anak nga lalake ni Gerson, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, pinaagi sa ilang mga panimalay. ^23Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas hangtud sa kalim-an ka tuig pagaisipon mo sila; ang tanan nga mosulod sa pagtambong sa pag-alagad sa pagtuman sa bulohaton sulod sa balong-balong nga pagatiguman. ^24Kini mao ang katungdanan sa mga panimalay ni Gerson, sa pag-alagad ug sa pagdala sa mga lulan: ^25Pagadad-on nila ang mga tabil sa tabernaculo, ug ang balong-balong nga pagatiguman, ang tabon niini, ug ang tabon nga panit sa mga mananap sa dagat nga anaa sa ibabaw niini, ug ang pabiyon sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ^26Ug ang mga cortina sa sawang, ug ang tabil sa pultahan sa sawang, nga anaa sa haduol sa tabernaculo ug sa halaran maglibut ug ang mga sinawalo nga pisi, ug ang tanang mga galamiton sa pag-alagad, ug ang tanan nga pagabuhaton uban niini: diha niana magaalagad sila: ^27Sa sugo ni Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake mamao ang tanan nga pag-alagad sa mga anak nga lalake ni Gerson, sa tanan nila nga katungdanan, ug sa tibook nila nga pag-alagad; ug igatugyan ninyo kanila ang pagbantay sa tanan nila nga katungdanan. ^28Kini mao ang pag-alagad sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Gerson sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman, ug ang katungdanan nila diha sa ilalum sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote: ^29Mahitungod sa mga anak nga lalake ni Merari, pagaisipon mo sila pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan. ^30Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas bisan hangtud sa kalim-an ka tuig pagaisipon mo sila: ang tanan nga mosulod sa pag-alagad aron sa paghimo sa bulohaton sa balong-balong nga pagatiguman. ^31Ug kini mao ang katungdanan sa ilang lulan sumala sa tanan nga pag-alagad nila sa balong-balong nga pagatiguman: ang mga tabla sa tabernaculo, ug ang mga sablayan niini, ug ang mga haligi niini, ug ang mga ugbokanan niini. ^32Ug ang mga haligi sa sawang maglibut, ug ang ilang mga ugbokanan, ug ang ilang mga lagdok, ug ang ilang mga sinawalo nga pisi, uban ang tanang mga kasangkapan nila, ug ang tanan nga pag-alagad niini; ug pagaisipon ninyo pinaagi sa ilang mga ngalan ang tanang galamiton sa katungdanan sa ilang lulan. ^33Kini mao ang pag-alagad sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Merari, sumala sa tanan nila nga pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman, ilalum sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote. ^34 Ug si Moises ug si Aaron, ug ang mga principe sa katilingban nanag-isip sa mga anak ni Coath pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan. ^35Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig; ang tanan nga misulod sa pag-alagad aron sa paghimo sa bulohaton didto sa balong-balong nga pagatiguman. ^36Ug kadtong mga naisip kanila pinaagi sa ilang mga panimalay may duha ka libo pito ka gatus ug kalim-an. ^37Kini sila mao ang mga naisip sa mga panimalay ni Coath, ang tanan nga nag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman, nga giisip ni Moises ug ni Aaron, sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises. ^38Ug kadtong mga naisip sa mga anak nga lalake ni Gerson pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan. ^39Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas, bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig, ang tagsatagsa nga misulod sa pag-alagad, alang sa pagbuhat sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman, ^40Bisan kadtong mga naisip kanila pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga ginikanan, may duha ka libo unom ka gatus ug katloan. ^41Kini sila mao ang mga naisip sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Gerson, ang tanan nga nag-alagad sa sulod sa balong-balong nga pagatiguman nga giisip ni Moises ug ni Aaron sumala sa sugo ni Jehova. ^42Ug kadtong mga naisip sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Merari, pinaagi sa ilang mga panimalay, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan. ^43Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas, bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig, ang tagsatagsa nga misulod sa pag-alagad aron sa paghimo sa bulohaton sulod sa balong-balong nga pagatiguman. ^44Bisan kadtong mga naisip pinaagi sa ilang mga panimalay, totolo ka libo ug duha ka gatus. ^45Kini sila mao ang mga naisip sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Merari, nga naisip ni Moises ug ni Aaron, sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises. ^46Kadtong tanang mga naisip sa mga Levihanon, nga giisip ni Moises ug ni Aaron ug sa mga principe sa Israel, pinaagi sa ilang mga panimalay, ug pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, ^47Sukad sa panuigon nga katloan ka tuig ug ngadto sa itaas, bisan hangtud sa panuigon nga kalim-an ka tuig, ang tagsatagsa nga misulod sa pag-alagad aron sa pagbuhat, ug sa buhat sa pagdala sa mga lulan sa balong-balong nga pagatiguman. ^48Bisan kadtong mga naisip kanila walo ka libo lima ka gatus ug kawaloan. ^49Sumala sa sugo ni Jehova giisip sila pinaagi kang Moises: ang tagsatagsa sumala sa iyang katungdanan, ug sumala sa iyang lulan, mao nga giisip sila niya ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Isugo mo sa mga anak sa Israel nga papahawaon nila sa campo ang tanan nga sanlahon, ug ang tanang mga gipangagian sa mahugaw, ug ang tanan nga nabuling tungod sa minatay: ^3Silang duruha, ang lalake ug ang babaye, papahawaon ninyo sila, sa gawas sa campo ibutang ninyo sila; aron dili mahugawan ang ilang campo diha sa taliwala diin ako nagapuyo. ^4Ug kini gibuhat sa mga anak sa Israel, ug ilang gipapahawa sila gikan sa campo: ingon sa gipamulong ni Jehova kang Moises, mao nga gibuhat kini sa mga anak sa Israel. ^5Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^6Isulti mo sa mga anak sa Israel: Sa diha nga ang lalake kun ang babaye makabuhat ug bisan unsa nga sala nga gibuhat sa mga tawo, aron sa paglapas batok kang Jehova, ug kana nga kalaga sad-an man; ^7Nan, magasugid siya sa iyang sala nga iyang nahimo: ug pagaulian niya ang tanan gayud tungod sa iyang sala, ug kini pun-an niya sa ikalima ka bahin, ug igahatag niadtong iyang gipakasad-an. ^8Apan kong ang tawo walay kaubanan nga pagahatagan sa inuli tungod sa sala, ang igauli tungod sa sala nga gihimo alang kang Jehova, mamaiya sa sacerdote; labut pa sa carnero nga lake sa pagtabon-sa-sala, nga tungod niana gihimo ang pagtabon-sa-sala alang kaniya. ^9Ug ang tagsatagsa ka halad-nga-binayaw sa tanang mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel, nga gihatag sa sacerdote, mamaiya kini . ^10Ug ang tagsatagsa ka butang nga ginabalaan sa tagsatagsa ka tawo, mamaiya kini: bisan unsa nga igahatag sa tawo sa sacerdote, kini mamaiya sa sacerdote . ^11 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^12Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Kong ang asawa ni bisan kinsa nga tawo mahiligas ug magabuhat ug sala batok kaniya, ^13Ug ang usa ka tawo makahigda ipon kaniya sa pagpakighilawas, ug ang iyang bana wala makakita niana, ug natago pa kana, ug siya nahugawan gayud, ug walay saksi batok kaniya, ug siya wala hisakpi sa pagbuhat; ^14Ug moabut sa ibabaw niya ang espiritu sa pangabugho, ug siya magapangabugho sa iyang asawa, ug nahugawan siya: o kong moabut sa ibabaw niya ang espiritu sa pagpangabugho, ug magapangabugho siya sa iyang asawa, siya nga wala mahugawi: ^15Nan dad-on sa bana ang iyang asawa ngadto sa sacerdote, ug siya magdala sa iyang halad alang kaniya, nga mao ang ikapulo ka bahin sa usa ka epha nga harina sa cebada; siya dili magabubo ug lana sa ibabaw niini, ni magabutang ug incienso sa ibabaw niini: kay kini halad-nga-kalan-on sa pangabugho, halad-nga-kalan-on sa paghinumdum, sa pagpahinumdum sa sala. ^16Ug ang sacerdote magadala kaniya sa haduol, ug magapahaluna kaniya sa atubangan ni Jehova. ^17Ug ang sacerdote magakuha ug tubig nga balaan sa usa ka saro: ug ang sacerdote magakuha sa abug nga anaa sa salog sa tabernaculo ug igabutang kini sa tubig. ^18Ug ang sacerdote magapahamutang sa babaye sa atubangan ni Jehova, ug padunghayon ang buhok sa ulo sa babaye, ug igabutang sa iyang kamot ang halad-nga-kalan-on alang sa handumanan, nga mao ang halad-nga-kalan-on sa pangabugho: ug sa kamot sa sacerdote anaa ang mga tubig nga mapait nga maoy hinungdan sa pagtunglo. ^19Ug ang asawa papanumpaon sa sacerdote, ug magaingon sa babaye: Kong walay bisan kinsa nga tawo nga nakakatulog uban kanimo, ug kong wala ka pa mahiligas ngadto sa kahugawan, sanglit anaa sa pagbulot-an sa imong bana, maluwas ka unta gikan niining mga tubig nga mapait nga maoy hinungdan sa pagtunglo. ^20Apan kong ikaw mibulag sa imong bana, sanglit anaa ka sa pagbulot-an sa imong bana, ug kong ikaw nahugawan, ug ang usa ka lalake nakahigda uban kanimo, labut pa sa imong bana: ^21Unya ang sacerdote magapapanumpa sa babaye uban sa panumpa nga panunglo, ug ang sacerdote magaingon sa babaye: Si Jehova magabuhat kanimo ug panunglo, ug sa panumpa sa taliwala sa imong katawohan, sa diha nga pagahulogon ni Jehova ang imong paa, ug ang imong lawas mohupong: ^22Ug kining tubiga nga nagahatag ug panunglo mosulod sa imong kalawasan, ug mopahupong sa imong lawas ug magahulog sa imong paa. Ug ang babaye magaingon: Hinaut unta, hinaut unta. ^23Ug ang sacerdote magasulat niining mga panunglo sa usa ka basahon, ug palaon niya kini ngadto sa mga tubig nga mapait. ^24Ug igapainum niya sa babaye ang mga tubig nga mapait nga nagadala ug panunglo; ug ang mga tubig nga nagadala ug panunglo mosulod kaniya ug mahimong mapait. ^25Ug pagakuhaon sa sacerdote gikan sa kamot sa babaye ang halad-nga-kalan-on sa pangabugho, ug igatabyog niya nga halad-nga-kalan-on sa atubangan ni Jehova, ug pagadad-on kini ngadto sa halaran: ^26Ug ang sacerdote magakuha ug usa ka hakup sa halad-nga-kalan-on ingon nga handumanan niana, ug pagasunogon kini sa ibabaw sa halaran, ug sa human niini, ang babaye paimnon sa tubig. ^27Ug sa diha nga ikapainum na kaniya ang tubig, unya mahitabo nga kong siya nahugaw, ug nakabuhat siya ug paglapas batok sa iyang bana, nan ang tubig nga nagadala ug panunglo, mosulod kaniya ug mahimong mapait, ug ang iyang lawas mohupong, ug mahulog ang iyang paa, ug ang babaye mahimong usa ka tinunglo sa taliwala sa iyang katawohan. ^28Ug kong ang babaye wala mahugawi kondili nga mahinlo, unya siya maluwas, ug manamkon siya. ^29Kini mao ang kasugoan sa pangabugho, sa diha nga ang asawa, sanglit anaa sa pagbulot-an sa bana, mahiligas siya, ug mahugawan siya; ^30O sa diha nga moabut sa tawo ang espiritu sa pangabugho, ug siya mangabugho sa iyang asawa; nan pagapatindugon niya ang iyang asawa sa atubangan ni Jehova, ug pagabuhaton sa sacerdote kaniya ang tanan nga kasugoan. ^31Ug ang lalake mahigawas sa pagkadautan, ug kadtong babayehana magadala sa pagkadautan. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Isulti mo sa mga anak sa Israel ug ipamulong mo kanila: Sa diha nga ang lalake kun ang babaye, magabuhat ug linaing saad, sa saad sa Nazareo, aron sa paggahin sa iyang kaugalingon alang kang Jehova, ^3Kinahanglan mobulag siya gikan sa vino, ug sa ilimnon nga maisug; siya dili moinum sa suka sa vino, bisan suka sa ilimnon nga maisug, dili usab siya magainum ug bisan unsa nga duga sa parras; ni magakaon sa parras nga lab-as bisan binulad. ^4Sa tanan nga adlaw sa iyang pagka-Nazareo siya dili magkaon bisan unsa nga binuhat gikan sa parras, sukad sa unod hangtud sa panit sa bunga. ^5Sa tanan nga adlaw sa iyang pagsaad sa pagkabinulag walay navaja nga makaagi sa ibabaw sa iyang ulo, hangtud nga matuman ang mga adlaw sa paggahin sa iyang kaugalingon alang kang Jehova, magabalaan siya; pasagdan niya nga motubo ang mga hugpong sa bohok sa iyang ulo. ^6Sa tanan nga mga adlaw nga mibulag siya sa iyang kaugalingon alang kang Jehova, dili siya magaduol sa lawas nga patay. ^7Dili pagahugawan niya ang iyang kaugalingon tungod sa iyang amahan, kun tungod sa iyang inahan, tungod sa iyang igsoon nga lalake, kun tungod sa iyang igsoon nga babaye, sa diha nga sila mangamatay; kay ang paggahin niya sa iyang kaugalingon alang sa Dios anaa sa ibabaw sa iyang ulo. ^8Sa tanan nga adlaw sa iyang pagkabinulag, balaan siya alang kang Jehova. ^9Ug kong adunay tawo nga mamatay sa labing hinanali sa haduol niya, ug nagahugaw siya sa ulo sa iyang pagkabinulag alang sa Dios ; nan sa adlaw sa iyang pagkaputli pagakiskisan niya ang iyang ulo, sa ikapito ka adlaw pagakiskisan niya kini. ^10Ug sa ikawalo ka adlaw magadala siya ug duruha ka tukmo kun duruha ka kuyabog sa salampati ngadto sa sacerdote sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ^11Ug ang sacerdote magahalad sa usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog: ug magbuhat sa pagtabon-sa-sala alang kaniya, kay niana nakasala siya tungod sa minatay, ug pagabalaanon ang iyang ulo niadto gayud nga adlawa. ^12Ug iyang igahin kang Jehova ang mga adlaw sa iyang pagkabinulag, ug magadala siya ug usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-tungod-sa-paglapas: apan ang unang mga adlaw pagawad-on, kay nabulingan ang iyang pagkabinulag. ^13Ug kini mao ang kasugoan sa Nazareo sa diha nga matuman ang mga adlaw sa iyang pagkabinulag: pagadad-on siya ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: ^14Ug igahalad niya ang iyang halad kang Jehova, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway alang sa halad-nga-sinunog, ug usa ka bayeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway alang sa halad-tungod-sa-sala, ug usa ka lakeng carnero nga walay ikasaway alang sa halad-sa-pakig-dait: ^15Ug usa ka bukag sa tinapay nga walay levadura, tinapay nga malingin sa harina nga sinaktan sa lana, ug mga tinapay nga manipis nga dinihogan sa lana, ug ang iyang halad-nga-kalan-on, ug ang iyang mga halad-nga-ilimnon. ^16Ug ang sacerdote magahalad niini sa atubangan ni Jehova, ug magahalad sa iyang halad-tungod-sa-sala, ug sa iyang halad-nga sinunog: ^17Ug igahalad niya ang lakeng carnero alang sa mga halad-sa-pakigdait kang Jehova, uban ang bukag sa tinapay nga walay levadura; ang sacerdote magahalad usab sa halad-nga-kalan-on ug sa mga halad-nga-ilimnon niini. ^18Ug ang Nazareo magapaalot sa ulo sa iyang pagkabinulag didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug kuhaon niya ang mga buhok sa ulo sa iyang pagkabinulag, ug igabutang kini didto sa kalayo nga anaa sa ilalum sa mga halad-sa-pakigdait. ^19Ug ang sacerdote magakuha sa linuto nga abaga sa lakeng carnero, ug sa usa ka book nga malingin nga tinapay nga walay levadura gikan sa bukag, ug usa ka book nga manipis nga tinapay nga walay levadura, ug igabutang kini sa ibabaw sa mga kamot sa Nazareo, human siya makakiskis sa ulo sa iyang pagkabinulag: ^20Ug ang sacerdote, magatabyog niini, alang sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; kini mao ang butang nga balaan alang sa sacerdote, inubanan sa dughan nga tinabyog, ug sa paa nga gibayaw; ug sa human niini, makainum ug vino ang Nazareo. ^21Kini mao ang kasugoan sa Nazareo nga magasaad, ug sa iyang halad kang Jehova tungod sa iyang pagkabinulag, gawas pa niadtong iyang hiarangan; sumala sa saad nga iyang gisaad, aron siya magabuhat gayud sa lagda sa kasugoan sa iyang pagkabinulag. ^22 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^23Isulti mo kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake, sa pag-ingon: Sa ingon niini nga paagi kamo magapanalangin sa mga anak sa Israel: Kamo magaingon kanila: ^24Si Jehova magapanalangin kanimo; ug magabantay kanimo: ^25Pagapasidlakon ni Jehova ang iyang nawong sa ibabaw kanimo, ug magamaloloy-on kanimo: ^26Igapaibabaw ni Jehova ang iyang nawong kanimo, ug magahatag kanimo sa pakigdait. ^27Sa ingon niana igabutang nila ang akong ngalan sa ibabaw sa mga anak sa Israel, ug akong pagapanalanginan sila. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahatabo sa adlaw sa human patinduga ni Moises ang tabernaculo ug nadihogan kini ug nabalaan kini, ug ang tanang mga galamiton niini; ug gidihogan ug gibalaan ang halaran ug ang tanang mga sudlanan niana; ^2Nga ang mga principe sa Israel, ang mga pangulo sa mga balay sa ilang mga amahan naghalad. Kini mao ang mga principe sa mga banay, mao kini sila ang diha sa ibabaw niadtong mga naisip. ^3Ug nanagdala sila sa ilang mga halad sa atubangan ni Jehova, unom ka carromata nga tinabonan, ug napulo ug duha ka mga vaca; sa tagurha ka principe, usa ka carromata, ug ang tagsatagsa usa ka vaca; nga ilang gihatag kini sa atubangan sa tabernaculo. ^4Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^5Dawata kini gikan kanila aron kini pagagamiton sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman: ug igahatag mo kini sa mga Levihanon, sa tagsatagsa sumala sa iyang pag-alagad. ^6Ug gidawat ni Moises ang mga carromata ug ang mga vaca, ug gihatag kini sa mga Levihanon. ^7Duruha ka carromata ug upat ka vaca, gihatag niya sa mga anak nga lalake ni Gerson sumala sa ilang pag-alagad. ^8Ug upat ka carromata ug walo ka vaca, gihatag niya sa mga anak nga lalake ni Merari sumala sa ilang pag-alagad sa ilalum sa kamot ni Ithamar, ang anak nga lalake ni Aaron nga sacerdote. ^9Apan sa mga anak nga lalake ni Coath wala siya maghatag kay ang pag-alagad sa balaang puloy-anan mao ang ilang bahin, sila magpas-an niini sa ibabaw sa ilang mga abaga. ^10 Ug ang mga principe nanaghalad alang sa pagpahanungod sa halaran sa adlaw nga kini gidihogan, bisan ang mga principe nanaghalad sa ilang halad sa atubangan sa halaran. ^11Ug si Jehova miingon kang Moises: Managhalad sila sa ilang halad, ang tagsatagsa ka principe sa iyang adlaw, alang sa halad sa pagpahanungod sa halaran. ^12Ug ang naghalad sa iyang halad sa nahauna nga adlaw mao si Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab, sa banay ni Juda. ^13Ug ang iyang halad usa ka pinggan nga salapi, nga usa ka gatus ug katloan ka siclo , ang gibug-aton ug usa ka panaksan nga salapi nga kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; ang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on: ^14Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo , nga puno sa incienso. ^15Usa ka nating lake sa vaca, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng carnero nga nati nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog. ^16Usa ka lake sa mga kanding, alang sa halad-tungod-sa-sala. ^17Ug alang sa halad sa halad-sa-pakigdait duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding, lima ka lakeng carnero nga usa ka tuig ang kagulangon: Kini mao ang halad ni Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab. ^18Sa ikaduha ka adlaw naghalad si Nathanael, ang anak nga lalake ni Zuar principe ni Issachar: ^19Naghalad siya alang sa iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi sa kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on. ^20Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo, nga puno sa incienso; ^21Usa ka nating lake sa vaca, usa ka lakeng carnero, usa ka lakeng carnero nga nati nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog; ^22Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala. ^23Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Nathanael, ang anak nga lalake ni Zuar. ^24Sa ikatolo ka adlaw, si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon, principe sa mga anak ni Zabulon: ^25Ang iyang halad usa ka pinggan nga salapi nga usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi sa kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaan puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; ^26Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo , nga puno sa incienso; ^27Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog: ^28Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ^29Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Eliab, ang anak nga lalake ni Helon. ^30Sa ikaupat ka adlaw, si Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur, principe sa mga anak ni Ruben: ^31Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; ^32Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo nga puno sa incienso: ^33Usa ka nating lake sa vaca, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog: ^34Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ^35Ug alang sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur. ^36Sa ikalima ka adlaw, si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai, principe sa mga anak ni Simeon: ^37Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; ^38Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo , nga puno sa incienso; ^39Usa ka nating lake sa vaca, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog; ^40Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ^41Ug alang sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka lake nga kanding, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai. ^42Sa ikaunom ka adlaw, si Eliasap, ang anak nga lalake ni Dehuel, principe sa mga anak ni Gad: ^43Ang iyang halad usa ka pinggan nga salapi, nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; ^44Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo nga puno sa incienso; ^45Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulang-on alang sa halad-nga-sinunog; ^46Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ^47Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka lake nga kanding, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Eliasap, ang anak nga lalake ni Dehuel. ^48Sa ikapito ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Ephraim, si Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud: ^49Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang a halad-nga-kalan-on; ^50Usa ka cuchara nga bulawan sa napulo ka siclo nga puno sa incienso; ^51Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog; ^52Usa ka lakeng kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ^53Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud. ^54Sa ikawalo ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Manases, si Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedasur: ^55Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; ^56Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo , nga puno sa incienso; ^57Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog; ^58Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ^59Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedasur. ^60Sa ikasiyam ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Benjamin, si Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeoni: ^61Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi, nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; ^62Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo , nga puno sa incienso; ^63Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-nga-sinunog; ^64Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ^65Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeoni: ^66Sa ikapulo ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Dan, si Ahieser, ang anak nga lalake ni Amisaddai: ^67Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; ^68Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo , nga puno sa incienso; ^69Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog; ^70Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ^71Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Ahieser, ang anak nga lalake ni Amisaddai. ^72Sa ikanapulo ug usa ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Aser, si Pagiel, ang anak nga lalake ni Ocran: ^73Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan; silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on; ^74Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo , nga puno sa incienso ^75Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog; ^76Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala: ^77Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini mao ang halad ni Pagiel, ang anak nga lalake ni Ocran. ^78Sa ikanapulo ug duha ka adlaw, ang principe sa mga anak ni Nephtali, si Ahira, ang anak nga lalake ni Enan: ^79Ang iyang halad, usa ka pinggan nga salapi nga may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton, usa ka panaksan nga salapi nga may kapitoan ka siclo, sa siclo sa balaang puloy-anan: silang duruha puno sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa halad-nga-kalan-on: ^80Usa ka cuchara nga bulawan nga may napulo ka siclo , nga puno sa incienso; ^81Usa ka nating vaca nga lake, usa ka carnero nga lake, usa ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, alang sa halad-nga-sinunog; ^82Usa ka lake sa mga kanding alang sa halad-tungod-sa-sala; ^83Ug alang sa halad sa mga halad-sa-pakigdait, duruha ka vaca, lima ka carnero nga lake, lima ka kanding nga lake, lima ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; kini mao ang halad ni Ahira, ang anak nga lalake ni Enan. ^84Kini mao ang halad-sa-pagpahinungod sa halaran, sa adlaw nga gidihogan kini, sa mga principe sa Israel napulo ug duha ka pinggan nga salapi, napulo ug duha ka panaksan nga salapi, napulo ug duha ka cuchara nga bulawan; ^85Tagsa ka pinggan nga salapi may usa ka gatus ug katloan ka siclo ang gibug-aton , tagsa ka panaksan may kapitoan, ang tanan nga salapi sa mga galamiton, duruha ka libo ug upat ka gatus, ka siclo , sa siclo sa balaang puloy-anan: ^86Ang napulo ug duha ka cuchara nga bulawan, nga puno sa incienso, nga may gibug-aton nga napulo ka siclo ang tagsatagsa, sumala sa siclo sa balaang puloy-anan; ang tanang bulawan sa mga cuchara, may usa ka gatus ug kaluhaan ka siclo ; ^87Ang tanan nga vaca alang sa halad-nga-sinunog, may napulo ug duha ka lakeng vaca, napulo ug duha ka lakeng carnero, napulo ug duha ka lakeng nati sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon, ug ang ilang halad-nga-kalan-on; ug napulo ug duha ka mga lake sa mga kanding nga alang sa halad-tungod-sa-sala; ^88Ug ang tanan nga vaca alang sa mga halad-sa-pakigdait, kaluhaan ug upat ka lakeng vaca, kan-uman ka lakeng carnero, kan-uman ka kanding nga lake, kan-uman ka lakeng nati sa mga carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon. Kini mao ang halad-sa-pagpahinungod alang sa halaran sa tapus na nga kini gidihogan. ^89Ug sa pagsulod ni Moises sa balong-balong nga pagatiguman aron sa pagpakigsulti kaniya, unya iyang hindunggan ang Tingog nga nagsulti kaniya gikan sa ibabaw sa halaran-sa-pagpasig-uli nga diha sa ibabaw sa arca-sa-pagpamatuod gikan sa taliwala sa duruha ka mga querubin: ug siya nakigsulti kaniya. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Isulti mo kang Aaron ug ipamulong mo kaniya: Sa diha nga magdagkot ka sa mga lamparahan, ang pito ka mga lamparahan magahayag diha sa atubangan sa tangkawan. ^3Ug si Aaron nagbuhat sa ingon; nga gidagkotan niya ang lamparahan diha sa atubangan sa tangkawan aron mohayag kini , ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^4Ug kini mao ang pagkabuhat sa tangkawan: sa bulawan nga sinalsal; sukad sa tungtunganan niini hangtud sa iyang mga bulak niini, buhat nga sinalsal: sumalas sa panig-ingnan nga gipakita ni Jehova kang Moises, sa ingon niana, gibuhat niya ang tangkawan. ^5 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^6Kuhaa ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, ug hinloi sila. ^7Ug mao kini ang pagabuhaton mo sa paghinlo kanila: isablig sa ibabaw nila ang tubig sa paghinlo, ug pakiskisan mo kanila sa navaja ang ilang tibook nga unod, ug palabhi kanila ang ilang mga bisti, ug maghinlo sila sa ilang kaugalingon. ^8Unya magakuha sila ug usa ka lakeng nati sa vaca, ug ang halad-nga-kalan-on niini, fino nga harina nga sinaktan sa lana; ug magakuha ka ug lain nga lakeng nati sa vaca alang sa halad-tungod-sa-sala. ^9Ug ihalad mo ang mga Levihanon sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman: ug pundokon mo ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel: ^10Ug ihalad mo ang mga Levihanon sa atubangan ni Jehova. Ug magabutang ang mga anak sa Israel sa ilang mga kamot ibabaw sa mga Levihanon; ^11Ug magahalad si Aaron sa mga Levihanon sa atubangan ni Jehova ingon sa halad-nga-tinabyog alang sa mga anak sa Israel, aron maangkon nila ang buhat sa pag-alagad kang Jehova. ^12Ug ang mga Levihanon magapahamutang sa ilang mga kamot ibabaw sa mga ulo sa mga lakeng vaca: ug igahalad mo ang usa alang sa halad-tungod-sa-sala, ug ang usa alang sa halad-nga-sinunog, alang kang Jehova, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa mga Levihanon. ^13Ug pagapahamutangon mo ang mga Levihanon sa atubangan ni Aaron, ug sa atubangan sa iyang mga anak nga lalake, ug igahalad mo sila ingon sa halad-nga-tinabyog alang kang Jehova. ^14Sa ingon niana pagagahinon mo ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel; ug ang mga Levihanon mamahimo nga ako. ^15Ug sa human niana, ang mga Levihanon mosulod sa pag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman: ug pagahinloan mo sila, ug igahalad mo sila ingon sa halad-nga-tinabyog: ^16Kay gihatag mo sila kanako sa bug-os gayud gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel; nga nga salili sa tanan niadtong nagabuka sa taguangkan, bisan ang mga panganay sa tanang mga anak sa Israel, akong gikuha sila alang kanako. ^17Kay ang tanang panganay sa mga anak sa Israel, ako man, maingon sa tawo mao man usab sa mananap: sukad sa adlaw nga gipatay ko ang tanang panganay sa yuta sa Egipto, gibalaan ko sila alang sa akong kaugalingon. ^18Ug gikuha ko ang mga Levihanon nga salili gikan sa tanang mga panganay sa mga anak sa Israel. ^19Ug akong gihatag ang mga Levihanon ingon sa hatag kang Aaron ug sa iyang mga anak nga lalake gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel, aron magabuhat sila sa pag-alagad sa mga anak sa Israel sa balong-balong nga pagatiguman, ug buhaton nila nga matabonan ang sala sa mga anak sa Israel; aron nga walay kamatay sa taliwala sa mga anak sa Israel, sa diha nga magaduol ang mga anak sa Israel sa balaang puloy-anan. ^20Sa ingon niana nagbuhat si Moises ug si Aaron, ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, alang sa mga Levihanon: sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises mahatungod sa mga Levihanon, mao kini ang gibuhat kanila sa mga anak sa Israel. ^21Ug ang mga Levihanon nanaghinlo sa ilang kaugalingon gikan sa sala, ug gipanglabhan nila ang ilang mga bisti: ug gihalad ni Aaron sila ingon sa halad-nga-tinabyog sa atubangan ni Jehova; ug nagbuhat si Aaron ug pagtabon-sa-sala alang kanila aron sa pag-ulay kanila. ^22Ug sa human niana mingsulod ang mga Levihanon aron sa pagbuhat sa ilang pag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan ni Aaron, ug sa atubangan sa iyang mga anak nga lalake: ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises mahatungod sa mga Levihanon, mao nga gibuhat nila kini alang kanila. ^23Ug misulti si Jehova kang Moises nga nagaingon: ^24Kini mao ang ilang katungdanan sa mga Levihanon: sukad sa kaluhaan ug lima ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas magasulod sila sa paghimo sa ilang katungdanan sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman: ^25Ug sukad sa panuigon nga kalim-an ka tuig mohunong sila sa pagbuhat sa pag-alagad, ug dili na gayud sila magaalagad, ^26Kondili magaalagad sila uban sa ilang mga igsoon sulod sa balong-balong nga pagatiguman, sa pagbantay sa katungdanan ug dili sa pag-alagad. Mao kini ang pagabuhaton mo sa mga Levihanon mahatungod sa ilang katungdanan. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises didto sa kamingawan sa Sinai, sa nahauna nga bulan, sa ikaduha nga tuig sa tapus sa ilang paggikan sa yuta sa Egipto, nga nagaingon: ^2Labut pa, papasauloga ang mga anak sa Israel sa pasko sa natudlong panahon niini. ^3Sa ikanapulo ug upat ka adlaw niining bulana, sa hapon, pagasaulogon ninyo kini sa natudlong panahon niini: sumala sa tanang kabalaoran niini, ug sumala sa tanang mga tulomanon niini, pagasaulogon ninyo kini. ^4Ug misulti si Moises sa mga anak sa Israel aron nga pagasaulogon nila ang pasko. ^5Ug gisaulog nila ang pasko sa nahaunang bulan , sa ikanapulo ug upat nga adlaw sa bulan, sa hapon, didto sa kamingawan sa Sinai: sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises, mao nga gibuhat sa mga anak sa Israel. ^6Ug dihay ubang mga tawo nga mahugaw tungod sa lawas sa minatay ug wala sila makahimo sa pagbuhat sa pasko niadtong adlawa: ug miadto sila sa atubangan ni Moises ug sa atubangan ni Aaron niadtong adlawa. ^7Ug kadtong mga tawohana nanag-ingon kaniya: Kami mga mahugaw tungod sa lawas sa minatay; ngano man nga did-an kami sa paghalad ug halad alang kang Jehova sa iyang natudlong panahon sa taliwala sa mga anak sa Israel? ^8Ug si Moises mitubag kanila. Maghulat kamo, aron nga magapatalinghug ako kong unsay sugo ni Jehova mahitungod kaninyo. ^9Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^10Isulti mo sa mga anak sa Israel, sa pag-ingon: Kong bisan kinsa kaninyo kun sa inyong mga kaliwatan, nga mamahugaw tungod sa lawas sa minatay, kun anaa sa pagpanaw sa halayo, apan siya magasaulog sa pasko alang kang Jehova. ^11Sa ikaduha ka bulan, sa ikanapulo ug upat ka adlaw, sa hapon, managsaulog sila niana; uban ang mga tinapay nga walay levadura ug ang mga utanon nga mapait pagakan-on nila kana; ^12Dili sila magasalin niini hangtud sa buntag, ni magabunggo sa bukog niana; sumala sa tibook nga balaod sa pasko pagasaulogon nila kana. ^13Apan ang tawo nga mahinlo, ug wala sa iyang paglangyaw, kong magbiya siya sa pagsaulog sa pasko, kana nga kalaga pagaputlon gikan sa iyang katawohan; tungod kay wala siya maghalad sa iyang halad alang kang Jehova sa natudlong panahon niini, kana nga tawohana magadala sa iyang sala. ^14Ug kong magpuyo sa taliwala ninyo ang usa ka dumuloong, ug magasaulog sa pasko alang kang Jehova; sumala sa balaod sa pasko ug sumala sa tulomanon niana, nan pagabuhaton niya kini : usa lamang ang inyong balaod, alang sa dumuloong, ug alang kaniya nga natawo sa yuta. ^15 Ug sa adlaw nga ang tabernaculo gipatindog, ang panganod mitabon sa tabernaculo, bisan sa balong-balong sa pagpamatuod: ug sa hapon diha sa ibabaw sa tabernaculo nga ingon sa dagway sa kalayo, hangtud sa pagkabuntag. ^16Mao kini sa kanunay: ang panganod mitabon niini, ug ang dagway sa kalayo sa pagkagabii. ^17Ug sa diha nga ang panganod mopataas gikan sa ibabaw sa Balong-Balong, unya sa tapus niana ang mga anak sa Israel managpanlakaw: ug sa dapit diin ang panganod mohunong, didto magapahaluna sa campo ang mga anak sa Israel. ^18Sa sugo ni Jehova ang mga anak sa Israel managpanlakaw, ug sa sugo ni Jehova magapahaluna sila sa campo: samtang ang panganod magapabilin diha sa ibabaw sa tabernaculo, sila magapabilin sa campo. ^19Ug sa diha nga ang panganod mohunong sa ibabaw sa tabernaculo sa daghang mga adlaw, nan ang mga anak sa Israel magabantay sa sugo ni Jehova, ug dili managpanlakaw. ^20Ug usahay ang panganod diha sa ibabaw sa tabernaculo sa pipila ka adlaw; unya sumala sa sugo ni Jehova magapuyo sila sa campo, ug sumala sa sugo ni Jehova managpanlakaw sila. ^21Ug usahay ang panganod mopabilin sukad sa hapon hangtud sa pagkabuntag; ug kong ang panganod magapataas sa pagkabuntag, sila manlakaw: kun kini mopadayon sa adlaw ug sa gabii, sa diha nga mopataas ang panganod, sila manlakaw. ^22Bisan kong duruha ka adlaw kun usa ka bulan, kun usa ka tuig nga ang panganod maghunong pa sa ibabaw sa tabernaculo, nga magpabilin sa ibabaw niini, ang mga anak sa Israel magapabilin sa campo, ug dili manlakaw; apan kong kini igapataas, sila managpanlakaw. ^23Sa sugo ni Jehova managpahaluna sila sa campo, ug sa sugo ni Jehova managpanlakaw sila; sila magabantay sa sugo ni Jehova, sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Magbuhat ka ug duruha ka trompeta nga salapi; nga sinalsal buhaton mo kini, ug gamiton mo kini alang sa pagtawag sa katilingban, ug alang sa pagpalakaw sa katilingban. ^3Ug sa diha nga pagapatunggon nila kini, ang tibook nga katilingban magatigum ngadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^4Ug kong pagapatunggon nila sa makausa, unya managtigum kanimo ang mga principe, ang mga pangulo sa mga linibo sa Israel. ^5Ug sa diha nga pagapatunggon ninyo ang pagpagubok, ang mga katilingban nga anaa mahamutang dapit sa kiliran sa silangan managpadayon sa ilang panaw. ^6Ug sa diha nga pagapatunggon ninyo ang pagpagubok nga ikaduha, ang mga katilingban nga anaa mahamutang dapit sa habagatan managpadayon sa ilang panaw: Sila nanagpatunog sa pagpagubok alang sa ilang mga panaw. ^7Apan sa diha nga pagatigumon ang katilingban, pagapatunggon ninyo ang trompeta , apan dili sa tingog sa pagpagubok. ^8Ug ang mga anak nga lalake ni Aaron, ang mga sacerdote, managpatunog sa mga trompeta, ug kini mamao ang balaod nga walay katapusan alang sa inyong mga kaliwatan. ^9Ug sa diha nga kamo moadto sa panggubatan sa inyong yuta batok sa kaaway nga nagadaugdaug kaninyo, pagapatunggon ninyo ang pagpagubok sa mga trompeta, ug kamo pagahinumduman sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios, ug maluwas kamo gikan sa inyong mga kaaway. ^10Maingon man usab sa adlaw sa inyong kalipay ug sa inyong tinudlong mga fiesta ug sa mga sinugdan sa inyong mga bulan, pagapatunggon ninyo ang mga trompeta ibabaw sa inyong mga halad-nga-sinunog ug sa ibabaw sa mga halad sa inyong mga halad-sa-pakigdait; ug sila mahimo alang kaninyo nga handumanan sa atubangan sa inyong Dios; ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^11 Ug nahatabo niadtong ikaduha nga tuig, sa bulan nga ikaduha, sa ikakaluhaan ka adlaw sa bulan, nga ang panganod gipataas gikan sa tabernaculo-sa-pagpamatuod. ^12Ug nanagpanlakaw sa unahan ang mga anak sa Israel sumala sa ilang mga pagpanaw gikan sa kamingawan sa Sinai; ug ang panganod mipabilin sa kamingawan sa Paran. ^13Ug una sa tanan sila nanagpanlakaw sumala sa sugo ni Jehova pinaagi kang Moises. ^14Ug una sa tanan ang bandila sa campo sa mga anak ni Juda minglakaw sa unahan, sumala sa ilang mga panon: ug sa ibabaw sa iyang panon mao si Naason, ang anak nga lalake ni Aminadab. ^15Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Issachar, mao si Natanael, ang anak nga lalake ni Zuar. ^16Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Zabulon, mao si Eliab, ang anak nga lalake ni Helon. ^17Ug ang tabernaculo gitangtang, ug ang mga anak nga lalake ni Gerson, ug ang mga anak nga lalake ni Merari, nga nanagdala sa tabernaculo, nanagpanlakaw ngadto sa unahan. ^18Ug ang bandila sa campo ni Ruben gipalakaw sa unahan sumala sa ilang mga panon: ug ibabaw sa iyang panon mao si Elisur, ang anak nga lalake ni Sedeur. ^19Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Simeon, mao si Selumiel, ang anak nga lalake ni Zurisaddai. ^20Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Gad, mao si Eliasap, ang anak nga lalake ni Dehuel. ^21Ug ang mga Coathihanon gipalakaw nga nanagdala sa balaang puloy-anan; ug ang uban nanagpatindog sa tabernaculo alang sa ilang pag-abut. ^22Ug ang bandila sa campo sa mga anak ni Ephraim minglakaw sa unahan sumala sa ilang mga panon: ug ibabaw sa iyang panon mao si Elisama, ang anak nga lalake ni Ammiud. ^23Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Manases, mao si Gamaliel, ang anak nga lalake ni Pedasur. ^24Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Benjamin, mao si Abidan, ang anak nga lalake ni Gedeoni. ^25Ug ang bandila sa campo sa mga anak ni Dan, nga mao ang kinatapusan sa tanang mga campo, minglakaw sa unahan sumala sa ilang mga panon: ug ibabaw sa iyang panon mao si Ahieser, ang anak nga lalake ni Amisaddai. ^26Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Aser, mao si Pagiel, ang anak nga lalake ni Ocran. ^27Ug ibabaw sa panon sa banay sa mga anak ni Nephtali, mao si Aira, ang anak ni Nephtali, mao si Aira, ang anak nga lalake ni Enan. ^28Kadto mao ang pagpanaw sa mga anak sa Israel sumala sa ilang mga panon; ug sila nanagpanlakaw sa unahan. ^29 Ug si Moises miingon kang Hobab, ang anak nga lalake ni Rehuel, ang Madianhon, nga ugangan ni Moises: Kami milakaw ngadto sa dapit nga giingon ni Jehova: Igahatag ko kini kaninyo: umuban ka kanamo, ug magabuhat kami ug maayo kanimo; kay si Jehova nagsulti ug maayo mahatungod sa Israel. ^30Ug siya mitubag kaniya: Ako dili moadto, kondili mopahawa ngadto sa akong yuta, ug sa akong mga kaubanan. ^31Ug siya miingon: Nagaampo kami kanimo, nga dili mo kami biyaan, kay ikaw nahibalo sa among pagpahamutang sa campo didto sa kamingawan, ug ikaw alang kanamo mao ang salili sa mga mata. ^32Ug mahatabo nga, kong ikaw mouban kanamo, oo, mahitabo nga, bisan unsa nga kaayohan nga pagabuhaton kanamo ni Jehova, pagabuhaton namo ang maong kaayohan kanimo. ^33Ug mipanaw sila sa unahan gikan sa bukid ni Jehova sulod sa totolo ka adlaw nga paglakaw; ug ang arca sa tugon ni Jehova, nag-una kanila sa paglakaw sulod sa totolo ka adlaw nga panaw, sa pagpangita ug dapit nga kapahulayan alang kanila. ^34Ug ang panganod ni Jehova diha sa ibabaw nila sa adlaw, sa diha nga migikan sila sa campo. ^35Ug nahatabo nga, sa migikan ang arca, nga si Moises miingon: Tumindog ka, Oh Jehova, ug himoa nga ang imong mga kaaway magakatibulaag; ug himoa nga kadtong mga nanagdumot kanimo mangalagiw gikan sa imong atubangan. ^36Ug sa diha nga kini ikapahamutang, siya miingon: Bumalik ka, Oh Jehova, ngadto sa napulo ka libo sa mga linibo sa Israel. __________________________________________________________________ ^1 Ug ang katawohan nga mga bagulbolan, nga nagasulti ug dautan sa mga igdulungog ni Jehova: ug sa diha nga nakadungog si Jehova niini, misilaub ang iyang kaligutgut, ug gipasiga kanila ang kalayo ni Jehova, ug milamoy sa kinatumyan nga bahin sa campo. ^2Ug ang katawohan mingtu-aw kang Moises, ug si Moises, nag-ampo kang Jehova, ug napalong ang kalayo. ^3Ug ang ngalan niadtong dapita mao ang Tabera, kay ang kalayo ni Jehova misunog sa taliwala nila. ^4 Ug ang nagkalainlaing panon sa katawohan nga diha sa taliwala nila nagpakighilawas sa hilabihan gayud: ug ang mga anak sa Israel nanagpanghilak sa pag-usab, ug miingon: Kinsa man ang magahatag kanato ug pagkaon nga unod? ^5Nahinumdum kita sa isda nga gikaon nato didto sa Egipto sa walay bayad; sa mga pepino, ug sa mga melon, ug sa mga bawang, ug sa mga sibuyas, ug sa mga ahos. ^6Apan karon ang atong kalag nagamala: walay bisan unsa gayud, gawas niini nga mana nga pagatan-awon. ^7Ug ang mana ingon sa liso sa culantro, ug ang iyang hulagway ingon sa hulagway sa bdelio. ^8Ang katawohan nanagbulag-bulag, ug nanagpamunit niini, ug ginagaling nila kini sa mga galingan, kun ginalubok nila kini sa mga lusong; ug ginaluto nila kini sa mga kolon, ug nanagbuhat sila gikan niini ug mga tinapay: ug ang lami niini ingon sa lami sa lana nga bag-o. ^9Ug sa diha nga ang yamog nangahulog sa ibabaw sa campo sa kagabhion, ang mana nahulog sa ibabaw niini. ^10Ug nabati ni Moises ang mga dinangoyngoy sa katawohan ngadto sa ilang mga banay, tagsatagsa ka tawo diha sa pultahan sa iyang balong-balong: ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub sa hilabihan gayud; ug si Moises wala mahimuot niini . ^11Ug si Moises miingon kang Jehova: Ngano man nga nagbuhat ka ug dautan sa imong ulipon? ug ngano nga wala ako makakaplag ug kalomo sa imong mga mata, nga gibutang mo ang lulan niining tibook katawohan sa ibabaw nako? ^12Gipanamkon ko ba kining tibook nga katawohan? ug nanganak ba ako kanila aron magaingon ka kanako: Dad-a sila sa imong sabakan, ingon sa nagaalima nga amahan nga nagadala sa bata nga masuso, ngadto sa yuta nga gipanumpa mo sa ilang mga ginikanan? ^13Asa man ako ug unod nga arang ikahatag ko niining tibook nga katawohan? kay nanagdangoyngoy sila ngari kanako, nga nagaingon: Hatagi kami ug unod aron among pagakan-on. ^14Dili ako arang makadala nga usa ra niining tibook nga katawohan, kay hilabihan kabug-at kini alang kanako. ^15Ug kong mao kini ang pagabuhaton mo kanako, patya ako; ginapangaliyupo ko kanimo, gikan sa imong kamot, kong ako nakakaplag ug kalomo sa imong mga mata; ug ayaw ako pakitaa sa akong pagkaalaut. ^16 Ug si Jehova miingon kang Moises: Tigumon mo alang kanako ang kapitoan ka tawo sa mga anciano sa Israel, nga imong hing-ilhan nga mga anciano sa katawohan ug mga pangulo ibabaw kanila; ug dad-on mo sila ngadto sa balong-balong nga pagatiguman, aron magatindog sila didto uban kanimo. ^17Ug ako mokunsad ug makigsulti kanimo didto; ug ako magakuha sa Espiritu nga anaa kanimo, ug kini igabutang ko kanila; ug sila magadala sa lulan sa katawohan uban kanimo, aron dili ka magpas-an niini nga mag-inusara lamang. ^18Ug magapamulong ka sa katawohan: Managbalaan kamo alang sa pagkaugma, ug magakaon kamo ug unod: kay nanagdangoyngoy kamo sa igdulungog ni Jehova nga nagaingon. Kinsa man ang magahatag kanato ug pagkaon nga unod? kay labing maayo kanato sa didto pa kita sa Egipto; busa si Jehova magahatag kaninyo ug unod ug magakaon kamo. ^19Dili kamo magakaon sulod sa usa ka adlaw ni sa duruha ka adlaw, ni sa lima ka adlaw ni sa napulo ka adlaw ni sa kaluhaan ka adlaw. ^20Kondili sa usa ka bulan gayud, hangtud nga kini manggula sa inyong mga ilong, ug lud-on kamo niini; tungod kay nagsalikway kamo kang Jehova, nga anaa sa taliwala ninyo, ug nanagdangoyngoy kamo sa atubangan niya, nga nagaingon: Ngano man nga nanggula kita gikan sa Egipto? ^21Ug miingon si Moises: Ang katawohan nga sa taliwala kanila anaa ako: unom ka gatus ka libo nga nagalakaw: ug ikaw nagaingon: Pagahatagan ko sila ug unod, aron magakaon sila sulod sa usa ka bulan. ^22Pagaihawan ba sila ug mga panon sa mga carnero ug mga vaca aron sa pagbusog kanila? kun pagatigumon ba alang kanila ang tanang mga isda sa dagat aron sa pagbusog kanila? ^23Ug si Jehova miingon kang Moises: Naputol ba ang kamot ni Jehova? karon tan-awon mo kong mahatabo kanimo ang akong gipamulong o dili. ^24 Ug migula si Moises, ug gisulti niya sa katawohan ang mga pulong ni Jehova: ug gitigum niya ang kapitoan ka mga lalake sa mga anciano sa katawohan, ug sila gipahamutang niya sa paglibut sa Balong-Balong. ^25Ug si Jehova mikunsad sa panganod, ug misulti kaniya, ug mikuha sa Espiritu nga diha sa ibabaw niya, ug gibutang kini sa kapitoan ka mga anciano; ug nahatabo, nga sa mipabilin ang Espiritu diha sa ibabaw nila, nanagpanagna sila apan wala na sila managpadayon. ^26Apan dihay duruha ka tawo nga mipabilin sa campo, ang ngalan sa usa mao si Eldad, ug ang ngalan sa usa mao si Medad: ug ang Espiritu mipabilin diha sa ibabaw kanila; ug sila uban niadtong mga nahisulat, apan sila wala mangadto didto sa Balong-Balong; ug sila nanagpanagna sa sulod sa campo. ^27Ug midalagan ang usa ka batanong lalake, ug nagpahibalo kang Moises, ug miingon: si Eldad ug si Medad nanagpanagna sa sulod sa campo. ^28Ug si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, nga ministro ni Moises, usa sa iyang mga pinili nga tawo, mitubag ug miingon: Ginoo ko nga Moises, did-an mo sila. ^29Ug si Moises mitubag kaniya: Nangabugho ba ikaw alang kanako? hinaut unta nga ang tibook nga katawohan ni Jehova mga manalagna, nga igabutang ni Jehova ang iyang Espiritu sa ibabaw nila! ^30Ug si Moises mipasulod kaniya ngadto sa campo, siya ug ang mga anciano sa Israel. ^31 Ug dihay migula nga usa ka hangin nga gikan kang Jehova, ug nagdala ug mga buntog nga gikan sa dagat, ug gipaatak sila sa ibabaw sa campo: maingon sa usa ka adlaw nga lakaw niining kilirana, ug usa ka adlaw nga lakaw sa usa ka kiliran, maglibut sa campo, ug maingon sa duruha ka maniko ibabaw sa nawong sa yuta. ^32Ug ang katawohan mibangon sulod sa tibook niadtong adlawa, ug sulod sa tibook nga gabii, ug sulod sa tibook nga adlaw nga misunod, ug nanagpanguha sa mga buntog: siya nga nakapamunit sa labing diyutay nakapamunit ug napulo ka omer; ug kini gikatag nila sa tanang dapit alang sa ilang kaugalingon nga maglibut sa campo. ^33Samtang ang unod diha pa sa taliwala sa ilang mga ngipon, sa wala pa kini mausap, ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa katawohan ug gipatay ni Jehova ang katawohan pinaagi sa labing daku nga hampak. ^34Ug ang ngalan niadtong dapita mao ang Kibroth-hataaba, tungod kay didto gilubong nila ang katawohan nga nanagkaibug. ^35Gikan sa Kibroth-hataaba ang katawohan mipanaw padulong sa Haseroth, ug mipuyo sila didto sa Haseroth. __________________________________________________________________ ^1 Ug nanagsulti si Miriam ug si Aaron batok kang Moises tungod sa babaye nga Etiopiahanon nga iyang gipangasawa; kay siya nangasawa sa babaye nga Etiopiahanon. ^2Ug miingon sila: Kang Moises ba lamang nakigsulti si Jehova: wala ba usab siya makigsulti kanamo? Ug si Jehova nakadungog niini. ^3Karon ang tawo nga si Moises mapinaubsanon kaayo, labaw kay sa tanang mga tawo sa ibabaw sa yuta. ^4 Ug si Jehova misulti sa hinanali kang Moises, ug kang Aaron ug kang Miriam: Umari kamong totolo sa balong-balong nga pagatiguman. Ug nangadto silang totolo. ^5Ug si Jehova mikunsad sa usa ka haligi nga panganod, ug mibarog diha sa pultahan sa Balong-Balong ug nagtawag kang Aaron ug kang Miriam; ug nangadto silang duruha. ^6Ug siya miingon: Patalinghugi ninyo karon ang akong mga pulong: kong adunay usa ka manalagna sa taliwala ninyo, ako sa Jehova magapakita kaniya sa usa ka panan-awon, ako makigsulti kaniya pinaagi sa usa ka damgo. ^7Si Moises nga akong alagad dili sama niini; siya matinumanon sa tibook ko nga balay: ^8Uban kaniya makigsulti ako kaniya sa baba ug baba bisan sa dayag, ug dili pinaagi sa mangitngit nga mga pulong; ug makita niya ang dagway ni Jehova; busa ngano nga kamo walay kahadlok sa pagsulti batok sa akong alagad, batok kang Moises? ^9Ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok kanila; ug mipahawa siya. ^10 Ug ang panganod mipahawa gikan sa ibabaw sa Balong-Balong, ug, ania karon, si Miriam nahimong sanlahon, maputi nga ingon sa nieve; ug si Aaron mitan-aw kang Miriam ug, ania karon, siya gisanla. ^11Ug si Aaron miingon kang Moises: Oh, ginoo ko, ayaw ibutang, ginapangaliyupo ko kanimo, sa ibabaw namo ang sala kay kana sa pagkabuang gayud nabuhat namo, ug tungod niana nakasala kami. ^12Ayaw siya, ginapangaliyupo ko kanimo, ipanig-ingon sa patay, kinsang unod hapit nang maut-ut sa paggula niya sa tiyan sa iyang inahan. ^13Ug mitu-aw si Moises kang Jehova, nga nagaingon: Nangaliyupo ako kanimo, oh Dios, nga ayohon mo siya. ^14Ug si Jehova miingon kang Moises: Kong ang iyang amahan nagluwa sa iyang nawong, dili ba siya angay nga maulaw sulod sa pito ka adlaw? papahawaa siya ngadto sa gawas sa campo sulod sa pito ka adlaw, ug sa tapus niana makatipon siya sa pag-usab. ^15Ug si Miriam gipapahawa gawas sa campo sulod sa pito ka adlaw ug ang katawohan wala makapanaw hangtud nga si Miriam gipasulod sa pag-usab. ^16Ug sa human niini ang katawohan mipanaw gikan sa Haseroth, ug mipahaluna sa ilang campo didto sa kamingawan sa Paran. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Magpadala ka ug mga tawo, aron sila maniid sa yuta sa Canaan, nga gihatag ko sa mga anak sa Israel: gikan sa tagsa ka banay sa ilang mga ginikanan magpadala kamo ug usa ka tawo, tagsatagsa maoy usa ka principe sa taliwala nila. ^3Ug si Moises nagpadala kanila gikan sa kamingawan sa Paran sumala sa gisugo ni Jehova, silang tanan mga pangulo sa mga anak sa Israel. ^4Kini mao ang ilang mga ngalan: Sa banay ni Ruben, mao si Sammua, ang anak nga lalake ni Saccur. ^5Sa banay ni Simeon, mao si Safat, ang anak nga lalake ni Huri. ^6Sa banay ni Juda, mao si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone. ^7Sa banay ni Issachar, mao si Igal, ang anak nga lalake ni Joseph. ^8Sa banay ni Ephraim, mao si Oseas, ang anak nga lalake ni Nun. ^9Sa banay ni Benjamin, mao si Palti ang anak nga lalake ni Raphu. ^10Sa banay ni Zabulon, mao si Gaddiel, ang anak nga lalake ni Sodi. ^11Sa banay ni Jose, sa banay ni Manases, mao si Gaddi, ang anak nga lalake ni Susi. ^12Sa banay ni Dan, mao si Ammiel, ang anak nga lalake ni Gemali. ^13Sa banay ni Aser, mao si Setur, ang anak nga lalake ni Michael. ^14Sa banay ni Nephtali, mao si Nahabi, ang anak nga lalake ni Bapsi. ^15Sa banay ni Gad, mao si Geuel, ang anak nga lalake ni Maki. ^16Kini mao ang mga ngalan sa mga tawo nga gipadala ni Moises sa pagpaniid sa yuta. Ug si Moises nagtawag kang Oseas, ang anak nga lalake ni Nun Josue. ^17Ug gipadala sila ni Moises sa pagpaniid sa yuta sa Canaan, ug miingon kanila: Tumungas kamo dinhi dapit sa habagatan, ng tumungas kamo ngadto sa kabukiran. ^18Ug tan-awon ninyo ang yuta kong unsa kana; ug ang katawohan nga nagapuyo niana, kong sila mga malig-on ba kun mahuyang, kong diriyut sila, kun daghan; ^19Ug unsa ang yuta nga ginapuy-an nila kong kini maayo ba kun dautan; ug ang maong mga lungsod nga ginapuy-an nila, kong sa campo ba kun sa kuta; ^20Ug kong unsa ang yuta, matambok ba kun kal-anan, kong didto adunay kakahuyan kun wala. Ug magmadasigon kamo, ug magdala kamo sa bunga sa kayutaan. Karon nga panahona mao ang panahon sa mga nahauna nga mga parras. ^21 Busa sila mitungas, ug gipanid-an nila ang yuta gikan sa kamingawan sa Zin ngadto sa Rehob, hangtud sa ganghaan sa Emath. ^22Ug mitungas sila dapit sa habagatan, ug midangat sila hangtud sa Hebron; ug didto nanagpuyo si Aiman, ug si Sesai, ug si Talmai, ang mga anak ni Anac. (Karon ang Hebron natukod sa pito, ka tuig nga una pa kay sa Soan didto sa Egipto). ^23Ug midangat sila hangtud sa walog sa Escol, ug didto miputol sila ug usa ka sanga uban ang usa ka bugway nga parras, ug giyayongan nila kini sa usa ka sungkod nga gidala sa duruha ka tawo; nanagdala usab sila ug mga granada ug sa mga igos. ^24Kadtong dapita gihinganlan nila ug walog sa Escol, tungod sa bugway sa parras, nga giputol didto sa mga anak sa Israel. ^25Ug namauli sila gikan sa pagpaniid sa yuta sa tapus ang kap-atan ka adlaw. ^26 Ug sila minglakaw, ug mingadto kang Moises, ug kang Aaron, ug sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ngadto sa kamingawan sa Paran, ngadto sa Cades; ug nanagdala sa taho ngadto kanila, ug sa tibook nga katilingban, ug gipakita nila ang bunga sa maong yuta. ^27Ug sila nanagsugilon kaniya, ug nanag-ingon: Midangat kami sa yuta, nga imong gipaadtoan kanamo; ug sa pagkatinuod, kini nagapaagay sa gatas ug dugos; ug kini mao ang bunga niini. ^28Apan ang katawohan nga nagapuyo niadtong yutaa mga kusgan, ug ang mga kalungsoran mga malig-on ug mga dagku gayud: ug labut pa nakita namo didto ang mga anak ni Anac. ^29Si Amalek nagapuyo sa yuta dapit sa Habagatan, ug ang Hetehanon ug ang Jebusehanon ug ang Amorehanon nagapuyo sa yuta sa kabungtoran; ug ang Canaanhon nagapuyo haduol sa dagat, ug sa daplin sa kiliran sa Jordan. ^30Ug gipahilum ni Caleb ang katawohan sa atubangan ni Moises, ug miingon: Manungas kita gilayon, ug managiya niini; kay kita makahimo kaayo sa pagdaug niana. ^31Apan ang mga tawo nga mingtungas uban kaniya ming-ingon: Dili kita makahimo sa pagtungas batok niadto nga katawohan; kay sila labi pang kusgan kay kanato. ^32Ug sila nanagdala ug dautang taho mahitungod sa yuta nga ilang gipanid-an ngadto sa mga anak sa Israel, nga naga-ingon: Ang yuta nga among hiagian sa pagpaniid, mao ang yuta nga magalamoy sa mga pumoluyo niana; ug ang tanang mga tawo nga among nakita didto maoy mga tawo nga hatag-as kaayo. ^33Ug didto nakita namo ang mga higante, ang mga anak nga lalake ni Anac, nga kagikan sa mga higante; ug kami sa among pagtan-aw, daw ingon sa mga dulon lamang : ug mao man kami sa ilang pagtan-aw kanamo. __________________________________________________________________ ^1 Ug ang tibook nga katilingban mipatugbaw sa ilang tingog; ug nanagsinggit; ug ang katawohan minghilak niadtong gabhiona. ^2Ug ang tanang mga anak sa Israel nanagbagulbol batok kang Moises, ug batok kang Aaron: ug ang tibook nga katilingban miingon kanila: Apat hinoon nangamatay kami didto sa yuta sa Egipto! o maayo pa unta kong nangamatay kami niining kamingawan! ^3Ug ngano man nga gidala kami ni Jehova niining yutaa, aron mangapukan pinaagi sa espada? Ang among mga asawa ug ang among mga anak mamahimo nga tulokbonon dili ba labi pang maayo kanamo nga mamalik ngadto sa Egipto? ^4Ug nanag-ingon ang usa sa usa: Magbuhat kita ug usa ka capitan, ug mamalik kita ngadto sa Egipto. ^5 Unya si Moises ug si Aaron mihapa sa atubangan sa tibook nga pagkatigum sa katilingban sa mga anak sa Israel. ^6Ug si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, sila kauban niadtong mga nanagpaniid sa yuta nanagpanggisi sa ilang mga bisti: ^7Ug nanagsulti sila sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Ang yuta diin kami miagi sa pagpanud, mao ang yuta nga hilabihan gayud pagkaayo. ^8Kong si Jehova nahamuot kanato, sa ingon niana siya magapasulod kanato niining yutaa ug kini igahatag niya kanato; usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. ^9Nga dili lamang unta kamo magmalalison batok kang Jehova, ni mahadlok sa katawohan mahitungod niining yutaa; kay sila ang tinapay alang kanato; ang ilang mga salipdanan kuhaon gikan sa ibabaw nila, ug si Jehova uban kanato ayaw kahadloki sila. ^10Apan ang tibook katilingban nangayo sa pagsalibay kanila ug mga bato. Ug ang himaya ni Jehova nagpakita diha sa balong-balong nga pagatiguman ngadto sa tanan nga mga anak sa Israel. ^11 Ug si Jehova miingon kang Moises: Hangtud anus-a nga magatamay kanako kining katawohan? ug hangtud anus-a nga sila dili motuo kanako, tungod sa tanang mga ilhanan nga akong gibuhat sa taliwala nila? ^12Ako magapatay kanila uban ang hampak sa kamatay, ug sila akong isalikway aron dili makapanunod, ug pagabuhaton ko ikaw nga usa ka nasud nga labi pang daku ug labi pang kusgan kay kanila. ^13Ug si Moises miingon kang Jehova: Unya makadungog niini ang mga Egiptohanon, kay sa taliwala nila gikuha mo kining katawohan sa imong pagkalig-on. ^14Ug isugilon nila kini sa mga pumoluyo niining yutaa; nga sila nakadungog nga ikaw, oh Jehova, anaa sa taliwala niining katawohan; nga sa nawong ug nawong nakita ikaw, oh Jehova, ug ang imong panganod nagabarog sa ibabaw nila, ug sa adlaw ikaw nagalakaw sa pag-una kanila sa usa ka haligi nga panganod, ug sa kagabhion sa usa ka haligi nga kalayo: ^15Karon kong imong pamatyon kining katawohan ingon sa usa ka tawo, nan unya ang mga nasud nga makadungog sa imong kadungganan managsulti, nga magaingon: ^16Tungod kay dili makahimo si Jehova sa pagpasulod niining katawohan ngadto sa yuta nga iyang gipanumpa kanila, busa iyang gipatay sila diha sa kamingawan. ^17Ug karon, nagaampo ako kanimo, nga mahimong daku ang gahum sa Ginoo, sumala sa imong gipamulong, nga nagaingon: ^18Si Jehova mahinay sa kasuko ug madagayaon sa mahigugmaong-kalolot, nga nagapsaylo sa pagkadautan ug sa paglapas; ug nga dili gayud magapakamatarung sa tawong sad-an , nga nagadu-aw siya sa kadautan sa mga amahan, ibabaw sa mga anak, ibabaw sa ikatolo ug ibabaw sa ikaupat nga kaliwatan. ^19Pasayloon mo, nangaliyupo ako kanimo, ang kadautan niining katawohan sumala sa pagkadaku sa imong mahigugmaong-kalolot, ug sumala sa pagpasaylo mo niining katawohan; sukad sa Egipto bisan hangtud karon. ^20 Ug si Jehova miingon: Ako nagpasaylo kanila sumala sa imong pulong: ^21Apan sa pagkamatuod gayud, samtang ako buhi, ug samtang ang himaya ni Jehova nagapuno sa tibook kayutaan; ^22Tungod kay kadtong tanang mga tawo nga nakakita sa akong himaya, ug sa akong mga ilhanan, nga akong gibuhat didto sa Egipto, ug didto sa kamingawan, bisan pa niana nagsulay kanako niini sa napulo ka pilo, ug wala managpatalinghug sa akong tingog; ^23Sa pagkamatuod gayud dili sila makakita sa yuta nga gipanumpa ko sa ilang mga amahan, ni bisan kinsa kanila nga nagtamay kanako nga makakita niini: ^24Apan ang akong alagad nga si Caleb, kay anaa kaniya ang lain nga espiritu, ug sa pagkahingpit nagsunod kanako, pagapasudlon ko siya ngadto sa yuta diin siya mosulod, ug ang iyang kaliwatan magapanag-iya niini. ^25Karon, ang Amalekahanon ug ang Canaanhon nanagpuyo diha sa walog; ugma bumalaik kamo ug umadto ngadto sa kamingawan pinaagi sa dalan ngadto sa Dagat nga Mapula. ^26Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: ^27Hangtud anus-a nga magaantus ako niining mangil-ad nga katilingban nga nagabagulbol batok kanako? Nabati ko ang mga pagbagulbol sa mga anak sa Israel, nga ilang gibagulbol batok kanako. ^28Ipamulong mo kanila: Samtang ako buhi, nagaingon si Jehova, sa pagkamatuod gayud ingon sa inyong gisulti sa akong mga igdulungog, mao ang pagabuhaton ko kaninyo: ^29Niini nga kamingawan mangapukan ang inyong mga lawas nga patay; ug ang tanang mga naisip kaninyo, sumala sa tanan ninyong gidaghanon, gikan sa kaluhaan ka tuig ang kagulangon ug ngadto sa itaas, kadto nga nanagbagulbol batok kanako, ^30Sa pagkamatuod gayud dili kamo makadangat ngadto sa yuta, sumala sa akong gipanumpa nga kamo makapuyo didto, gawas kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, ug kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun. ^31Apan ang inyong mga bata nga gagmay, nga inyong giingon nga mao sila ang mga tulokbonon, ako magapasulod kanila, ug sila mahibalo sa yuta nga inyong gisalikway. ^32Apan alang kaninyo, ang inyong mga lawas nga patay mangapukan dinhi sa kamingawan. ^33Ug ang inyong mga anak mahimong mga libud-suroy sa kamingawan sulod sa kapatan ka tuig, ug magadala sa inyong mga pagpakighilawas, hangtud nga ang inyong mga lawas nga patay mangaut-ut diha sa kamingawan. ^34Ingon sa gidaghanon sa mga adlaw, sa inyong pagpaniid sa yuta, bisan sa kap-atan ka adlaw nga inyong gipaniiran kini , magadala kamo sa inyong kadautan sulod sa kap-atan ka tuig, maingon nga ang tagsa ka adlaw magaisip sa tagsa ka tuig, ug pagailhon ninyo ang akong pagtalikod. ^35Ako, si Jehova, nagsulti: Sa pagkamatuod gayud mao kini ang pagabuhaton ko niining tibook katilingban nga dautan, nga nanagtingub sa pagbatok kanako: dinhi sa kamingawan mangaut-ut sila, ug didto sila mangamatay. ^36 Ug ang mga tawo nga gisugo ni Moises sa pagpaniid sa yuta, nga nanghibalik, ug nagaagda sa tibook nga katilingban sa pagbagulbol batok kaniya, pinaagi sa pagdala ug dautang taho batok sa yuta, ^37Bisan kadtong mga tawo nga nanagdala ug dautang taho mahatungod sa yuta, nangamatay pinaagi sa hampak sa atubangan ni Jehova. ^38Apan si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, ug si Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, nga kauban niadtong mga tawo nga miadto sa pagpaniid sa yuta, nanghibilin nga mga buhi. ^39Ug si Moises misugilon niining mga pulonga sa tanang mga anak sa Israel: ug ang katawohan nanagbalata sa hilabihan. ^40Ug sila mibangon sa pagsayo sa pagkabuntag, ug mitungas sila sa kinatumyan sa bukid, nga nagaingon: Ania kita karon dinhi, ug motungas ngadto sa dapit nga gisaad ni Jehova: kay nakasala kita. ^41Ug si Moises miingon: Ngano nga ginalapas ninyo ang sugo ni Jehova, sa pagtan-aw nga kini dili mouswag? ^42Dili kamo manungas, kay si Jehova wala sa taliwala ninyo; aron dili kamo pagapatyon sa atubangan sa inyong mga kaaway. ^43Kay ang Amalekahanon, ug ang Canaanhon anaa sa atubangan ninyo ug mangapukan kamo sa espada: tungod kay mitalikod kamo gikan sa pagsunod kang Jehova, busa si Jehova dili magauban kaninyo. ^44Apan sila nanagpadayon sa pagtungas ngadto sa kinatumyan sa bukid: bisan pa niana ang arca sa tugon ni Jehova, ug ni Moises, wala mobulag sa campo. ^45Unya ang Amalekahanon nanlugsong ug ang Canaanhon nga nagpuyo niadtong bukira, ug mipatay kanila, ug minglaglag kanila, bisan hangtud ngadto sa Horma. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug ipamulong mo kanila: Sa diha nga makasulod na kamo sa yuta nga inyong kapuy-an nga akong gihatag kaninyo, ^3Ug magabuhat kamo ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, usa ka halad-nga-sinunog, kun usa ka halad, aron sa pagtuman sa usa ka panaad, kun ingon sa usa ka halad-nga-kinabutbut-on, kun sa inyong natudlong mga fiesta, aron sa pagbuhat sa usa ka kahumot alang kang Jehova, gikan sa mga vaca kun gikan sa mga carnero; ^4Unya siya nga magahalad sa iyang halad alang kang Jehova magadala siya sa halad-nga-kalan-on sa usa ka ikanapulo ka bahin sa epha sa fino nga harina, nga sinaktan sa ikaupat ka bahin sa usa ka hin nga lana; ^5Ug vino alang sa halad-nga-ilimnon, ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin, pagabuhaton mo uban sa halad-nga-sinunog, kun alang sa halad, alang sa tagsatagsa ka nating carnero. ^6Kun alang sa usa ka lakeng carnero, ikaw magabuhat alang sa halad-nga-kalan-on, duruha sa ikanapulo ka bahin sa epha sa fino nga harina, nga sinaktan sa usa sa ikatolo ka bahin sa hin nga lana; ^7Ug alang sa halad-nga-ilimnon, igahalad mo ang usa sa ikatolo ka bahin sa hin nga vino, sa usa ka kahumot alang kang Jehova. ^8Ug sa diha nga magahalad ikaw sa usa ka lakeng vaca alang sa halad-nga-sinunog, kun alang sa usa ka halad, aron sa pagtuman sa usa ka panaad, kun alang sa mga halad-sa-pakigdait alang kang Jehova; ^9Unya magahalad siya uban sa lakeng vaca, usa ka halad-nga-kalan-on sa totolo ka napulo ka bahin sa epha sa fino nga harina nga sinaktan sa tunga sa usa ka hin nga lana: ^10Ug alang sa halad-nga-ilimnon magahalad ka ug tunga sa hin nga vino, alang sa halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, alang sa usa ka kahumot kang Jehova. ^11Mao kini ang pagabuhaton sa tagsa ka vaca nga lake, kun sa tagsa ka lakeng carnero, kun alang sa tagsa ka lakeng nati sa carnero, kun sa mga nati sa kanding. ^12Sumala sa gidaghanon nga pagaandamon ninyo, mao man ang pagabuhaton ninyo sa tagsatagsa sumala sa ilang gidaghanon. ^13Ang tanan nga natawo sa yuta nga pinuy-anan magabuhat niining mga butanga subay niining lagda, sa paghalad ug halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova. ^14Ug kong magapuyo uban kanimo ang usa ka dumuloong, kun bisan kinsa nga anaa sa taliwala, ninyo ngadto sa inyong mga kaliwatan, ug magahalad ug usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova; ingon sa inyong pagabuhaton, mao man ang iyang pagabuhaton. ^15Alang sa katilingban, adunay usa lamang ka balaod alang kaninyo, ug alang sa dumuloong nga nagapuyo uban kaninyo , usa ka balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan: ingon kaninyo, mao man usab ang usa ka lumalangyaw sa atubangan ni Jehova. ^16Usa ka kasugoan ug usa ka tulomanon alang kaninyo, ug alang sa usa ka dumuloong nga nagapuyo uban kaninyo. ^17Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^18Isulti mo sa mga anak sa Israel ug ipamulong mo kanila: Sa pag-abut ninyo sa yuta nga akong pagadad-an kaninyo, ^19Nan mamao kini, nga kong magakaon kamo sa tinapay niadtong yutaa, magahalad kamo ug halad-nga-binayaw alang kang Jehova. ^20Sa nahauna sa inyong minasa, magahalad kamo ug usa ka tinapay alang sa usa ka halad-nga-binayaw: ingon sa halad-nga-binayaw sa giukanan, mao kini ang igahalad ninyo. ^21Sa nahauna sa inyong mga minasa igahatag ninyo kini alang kang Jehova, alang sa usa ka halad-nga-binayaw ngadto sa inyong mga kaliwatan. ^22 Ug kong masayup kamo ug dili kamo managbantay niining tanang mga sugo, nga gisulti ni Jehova kang Moises, ^23Bisan sa tanang mga butang nga gisugo kaninyo ni Jehova pinaagi kang Moises, sukad pa sa adlaw nga si Jehova nagsugo, ug nagapadayon ngadto sa inyong mga kaliwatan; ^24Nan mamao kini, nga kong kini nabuhat sa walay pagpanghibalo, sa wala mahibaloi sa katilingban, nga ang tibook nga katilingan magahalad ug usa ka vaca nga lake sa usa ka halad-nga-sinunog, alang sa usa ka kahumot kang Jehova, uban ang halad-nga-kalan-on, ug ang halad-nga-ilimnon niana, sumala sa tulomanon, ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala. ^25Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, ug sila pagapasayloon; kay kadto maoy usa ka sayup, ug sila nanagdala sa ilang halad, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova, ug ang ilang halad-tungod-sa-sala sa atubangan ni Jehova, alang sa ilang sayup: ^26Ug ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel pagapasayloon, ug ang dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila; kay mahitungod sa tibook nga katawohan kini gibuhat nga wala tuyoa. ^27Ug kong usa ka tawo makasala sa walay pagpanghibalo, nan magahalad siya ug usa ka kanding nga baye nga may usa ka tuig ang kagulangon alang sa halad-tungod-sa-sala. ^28Ug ang sacerdote magabuhat ug pagtabon-sa-sala alang niadtong kalag nga nasayup, sa diha nga nakasala siya sa walay pagpanghibalo, sa atubangan ni Jehova, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaniya; ug siya pagapasayloon. ^29May usa lamang kamo ka kasugoan alang kaniya nga nagabuhat ug bisan unsang kasaypanan sa walay pagpanghibalo, alang kaniya nga natawo sa yutang pinuy-anan sa taliwala sa mga anak sa Israel, ug alang sa dumuloong nga nagapuyo sa taliwala nila. ^30 Apan ang kalag nga nagabuhat sa bisan unsang kasaypanan uban sa pagkawalay-pagpanumbaling, bisan siya natawo sa yutang pinuy-anan sa mga anak sa Israel , kun usa ka lumalangyaw, kanang kalaga nagapasipala kang Jehova; ug kanang kalaga pagaputlon gikan sa taliwala sa iyang katawohan. ^31Tungod kay iyang gitamay ang pulong ni Jehova, ug gilapas niya ang iyang sugo, kanang kalaga pagaputlon gayud; ang iyang kadautan anha sa ibabaw niya. ^32Ug samtang ang mga anak sa Israel didto pa sa kamingawan, nakakaplag sila ug usa ka tawo nga namunit ug igsusugnod sa adlaw nga igpapahulay. ^33Ug sila nga nakakaplag kaniya nga nagapamunit ug igsusugnod, mingdala kaniya ngadto kang Moises ug kang Aaron, ug ngadto sa tibook nga katilingban. ^34Ug siya gibutang nila sa bilanggoan, tungod kay wala pa ipahayag kong unsay pagabuhaton mahitungod kaniya. ^35Ug si Jehova miingon kang Moises: Ang tawo kinahanglan nga pagapatyon gayud: ang tibook nga katilingban magabato kaniya sa mga bato didto sa gawas sa campo. ^36Ug ang tibook nga katilingban nagdala kaniya didto sa gawas sa campo, ug mingbato kaniya sa mga bato hangtud sa kamatayon; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^37 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^38Isulti mo sa mga anak sa Israel, ug hangyoa sila nga managbuhat sila ug mga borlas sa mga sidsid sa ilang mga bisti ngadto sa ilang mga kaliwatan, ug magabutang sila sa tagsatagsa ka borlas sa mga sidsid ug usa ka sinawalo nga azul. ^39Ug kini mamao ang alang kaninyo nga usa ka borlas, nga inyong matan-aw kini, ug mahanumdum kamo sa tanang mga sugo ni Jehova, ug aron sa pagbuhat kanila; ug aron nga dili kamo magsunod sa inyong kasingkasing, ug sa inyong mga mata, sa tapus niini kamo magagamit kanila aron sa pagpakighilawas. ^40Nga aron kamo mahanumdum ug magabuhat sa tanan ko nga mga sugo, ug magabalaan kamo sa inyong Dios. ^41Ako mao si Jehova nga inyong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, aron nga mahimong Dios ninyo: Ako mao si Jehova nga inyong Dios. __________________________________________________________________ ^1 Karon si Core, ang anak nga lalake ni Isar, ang anak nga lalake ni Coath, ang anak nga lalake ni Levi, kauban ni Dathan ug ni Abiram, ang mga anak nga lalake ni Eliab, ug ni On, ang anak nga lalake ni Pelet, sa mga anak nga lalake ni Ruben, nagkuha ug mga tawo : ^2Ug sila mingtindog sa atubangan ni Moises uban sa pipila ka mga anak sa Israel, duruha ka gatus ug kalim-an ka mga principe sa katilingban, mga gitawag sa katilingban, mga tawo nga bantugan; ^3Ug nanaghiusa sila sa pagtingub sa pagbatok kang Moises, ug sa pagbatok kang Aaron, ug ming-ingon kanila: Hilabihan ang gahum nga inyong gikuha alang sa inyong kaugalingon, sa natan-aw ninyo nga ang tibook nga katilingban balaan, tagsatagsa kanila, ug si Jehova anaa sa ilang taliwala: busa, ngano nga nagapahataas kamo sa inyong kaugalingon ibabaw sa katilingban ni Jehova? ^4Ug sa diha nga nabati kini ni Moises, mihapa siya: ^5Ug misulti siya kang Core, ug sa tanan niyang ginsakpan, nga nagaingon: Sa pagkabuntag si Jehova magapahayag kong kinsa ang mga iya, ug kong kinsa ang balaan, ug magaaghat kaniya sa pagpahaduol ngadto kaniya: bisan siya nga iyang pagapilion igapahiduol siya ngadto kaniya. ^6Kini inyong pagabuhaton: Magkuha kamo ug mga incensario, si Core, ug ang tanan niya nga ginsakupan; ^7Ug butangan ninyo ug kalayo kini, ug butangan ninyo ug incienso sa ibabaw niini sa atubangan ni Jehova sa pagkaugma: ug mamao kini, nga ang tawo nga ginapili ni Jehova, siya mabalaan: hilabihan ang gahum nga inyong gikuha alang sa inyong kaugalingon, kamong mga anak nga lalake ni Levi. ^8Ug si Moises miingon kang Core: Patalinghugi karon, kamong mga anak nga lalake ni Levi: ^9Ingon nga daw diyutay kini nga butang alang kaninyo, nga ang Dios sa Israel nga nagagahin kaninyo gikan sa katilingban sa Israel, sa pagdala kaninyo haduol ngadto kaniya, sa pagbuhat sa pag-alagad sa tabernaculo ni Jehova, ug sa pagbarog sa atubangan sa katilingban sa pag-alagad kanila; ^10Ug nga siya nagdala kanimo sa haduol, ug ang tanan mong mga igsoon, ang mga anak nga lalake ni Levi uban kanimo? ug nagtinguha usab kamo sa pagka-sacerdote? ^11Busa, ikaw ug ang tanan mong ginsakupan nanaghiusa sa pagtingub batok kang Jehova: ug si Aaron, unsa ba siya nga nagabagulbol man kamo batok kaniya? ^12 Ug si Moises nagpasugo sa pagtawag kang Dathan ug kang Abiram, ang mga anak nga lalake ni Eliab: ug sila ming-ingon: Dili kami mangadto. ^13Diyutay ba lamang kini nga butang nga gidala mo kami gikan sa usa ka yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, aron sa pagpatay kanamo didto sa kamingawan, kondili nga magahimo ka sa imong kaugalingon nga principe ibabaw namo? ^14Labut pa niini, ikaw wala magdala kanamo ngadto sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, ni magahatag kanamo ug panulondon sa kaumahan ug sa kaparrasan: pagaluskon mo ba ang mga mata niining mga tawohana? Dili kami mangadto. ^15Ug hilabihan nga kasuko ni Moises ug miingon kang Jehova: Dili ka unta magatan-aw sa ilang halad: walay usa ka asno nga gikuha ko gikan kanila, ni makadaut ako sa usa kanila. ^16Ug si Moises miingon kang Core: Kinahanglan nga ikaw ug ang tanan nimong ginsakupan moduol sa atubangan ni Jehova, ikaw, ug silang tanan , ug si Aaron, sa pagkaugma: ^17Ug ang tagsatagsa magkuha sa iyang incensario, ug butangan kini ug incienso, ug dad-on sa tagsatagsa ang iyang incensario sa atubangan ni Jehova, duruha ka gatus ug kalim-an ka mga incensario; ikaw usab, ug si Aaron, ang tagsatagsa sa iyang incensario. ^18Ug ang tagsatagsa mikuha sa iyang incensario, ug gibutangan nila kini ug kalayo, ug gibutangan ug incienso sa ibabaw niini, ug nanagbarog sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman kauban ni Moises ug ni Aaron. ^19Ug si Core mitigum sa tibook nga katilingban batok kanila nga didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: ug ang himaya ni Jehova mipakita sa tibook nga katilingban. ^20Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: ^21Pahalayo kamo gikan sa kinataliwad-an niining katilingban, aron nga pagaut-uton ko sila sa dili madugay. ^22Ug sila minghapa, ug nanag-ingon: Oh Dios, ang Dios sa mga espiritu sa tanan nga unod, makasala ba ang usa ka tawo, ug maligutgut ba ikaw sa tibook nga katilingban? ^23 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^24Isulti sa tibook nga katilingban, sa pag-ingon: Pahalayo kamo gikan sa inyong paglibut sa tabernaculo ni Core, ni Dathan, ug ni Abiram. ^25Ug si Moises mitindog ug miadto kang Dathan ug kang Abiram; ug ang mga anciano sa Israel mingsunod kaniya. ^26Ug siya misulti sa tibook nga katilingban, sa pag-ingon: Pahawa, nangaliyupo ako kanimo, gikan sa mga balong-balong niining mga tawong dautan, ug dili kamo maghikap sa bisan unsa nga butang nga ila, aron dili kamo maut-ut diha sa tanan nilang kasalanan. ^27Busa nanagpanindog sila gikan sa tabernaculo ni Core, ni Dathan, ug ni Abiram, sa tagsatagsa ka kiliran: ug si Dathan ug si Abiram minggula, ug mingbarog sa pultahan sa ilang mga balong-balong, ug ang ilang mga asawa, ug ang ilang mga anak nga lalake, ug ang ilang mga kabataan. ^28Ug si Moises miingon: Niini maila ninyo nga si Jehova nagsugo kanako aron magabuhat ako niining mga butanga; kay wala ko buhata kini gikan sa akong kaugalingong hunahuna. ^29Kong kining mga tawohana mangamatay sa kamatayon sa tanang tawo, o kong sila pagadu-awon sa samang kaagi sa tanang mga tawo, sa ingon niana si Jehova wala magsugo kanako. ^30Apan kong si Jehova magabuhat ug usa ka bag-ong butang, ug ang yuta magabuka sa iyang baba, ug magalamoy kanila uban ang tanang mga butang nila, ug sila manganaug nga buhi ngadto sa Sheol; unya kamo mangasayud nga kining mga tawohana nanagtamay kang Jehova. ^31Ug nahatabo sa pagkahuman niya pagsulti niining tanang mga pulong, nga nabuka ang yuta nga diha sa ilalum nila: ^32Ug mibuka ang yuta sa iyang baba ug milamoy kanila, ug sa ilang mga panimalay, ug sa tanan nga tawo nga iya ni Core, ug sa tanan nilang mga butang. ^33Busa sila, ug ang tanang mga butang nga ila, nanganaug nga buhi ngadto sa Sheol; ug mitabon ang yuta kanila, ug nangahanaw sila gikan sa kinataliwad-an sa katilingban. ^34Ug ang tibook nga Israel nga diha sa libut nila, nanagpangalagiw sa pagpakabati sa singgit nila: kay sila nanag-ingon: Tingali unya magalamoy kanamo ang yuta. ^35 Ug migula ang kalayo gikan kang Jehova, ug milamoy sa duruha ka gatus ug kalim-an ka tawo nga nanaghalad sa incienso. ^36Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^37Isulti mo kang Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, ang sacerdote, nga panguhaon niya ang mga incensario gikan sa taliwala sa nasunogan, ug igakatag mo ang kalayo ngadto sa unahan; kay sila balaan, ^38Bisan ang mga incensario niining mga makasasala batok sa ilang mga kinabuhi; ug sila mahimo nga mga sinalsal nga galamiton alang sa usa ka tabon sa halaran: kay ilang gihalad sila sa atubangan ni Jehova; sa ingon niana mga balaan sila; ug sila mamahimo nga ilhanan alang sa mga anak sa Israel. ^39Ug si Eleazar ang sacerdote mikuha sa mga tumbaga nga incensario, nga gihalaran sa mga nangasunog; ug ilang gisalsal kini alang sa usa ka tabon sa halaran, ^40Aron mahimong handumanan alang sa mga anak sa Israel, nga sa katapusan walay bisan kinsa nga dumuloong, nga dili sa kaliwatan ni Aaron, nga magaduol sa paghalad ug incienso sa atubangan ni Jehova; aron siya dili mahasama kang Core, ug sa iyang ginsakupan: ingon sa gisulti ni Jehova kanila pinaagi kang Moises. ^41 Apan sa pagkaugma ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel mingbagulbol batok kang Moises ug kang Aaron, nga nanag-ingon: Gipatay ninyo ang katawohan ni Jehova. ^42Ug nahatabo kini nga sa pagkatigum sa katilingban batok kang Moises ug batok kang Aaron, nga mingtan-aw sila patunong sa balong-balong nga pagatiguman: ug, ania karon, ang panganod mitabon niini, ug ang himaya ni Jehova mipakita. ^43Ug si Moises ug si Aaron nangadto dapit sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman. ^44Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^45Pahalayo kamo gikan sa kinataliwad-an niining katilingban, aron pagaut-uton ko sila sa usa ka pagpamilok. Ug minghapa sila. ^46Ug miingon si Moises kang Aaron: Kuhaa ang imong incensario, ug butangan mo kini ug kalayo nga gikan sa halaran, butangan mo ug incienso ang ibabaw niini; ug dad-a sa pagdali ngadto sa katilingban, ug pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kanila: kay adunay kaligutgut nga migula gikan kang Jehova; ang hampak misugod na. ^47Ug gikuha ni Aaron ang incensario , ingon sa gisulti ni Moises, ug midalagan ngadto sa taliwala sa katilingban; ug, ania karon, ang hampak misugod na sa taliwala sa katawohan; ug gibutang niya ang incienso ug nagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang sa katawohan. ^48Ug mibarog siya sa kinataliwad-an sa mga minatay ug sa mga buhi; ug ang hampak mihunong ^49Karon kadtong mga nangamatay pinaagi sa hampak may napulo ug upat ka libo ug pito ka gatus, labut pa sa mga nangamatay tungod sa hitabo kang Core. ^50Ug mibalik si Aaron ngadto kang Moises nga didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman: ug ang kamatay mihunong. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Ipamulong mo sa mga anak sa Israel, ug kuhaan mo sila ug mga sungkod, usa alang sa tagsatagsa ka balay sa iyang amahan, sa tanang mga principe sumala sa balay sa ilang mga amahan, napulo ug duha ka mga sungkod: isulat mo ang ngalan sa tagsatagsa ibabaw sa iyang sungkod. ^3Ug igasulat mo ang ngalan ni Aaron sa ibabaw sa sungkod ni Levi; kay adunay usa ka sungkod alang sa tagsatagsa ka pangulo sa mga panimalay sa ilang mga amahan. ^4Ug igabutang mo sila sa balong-balong nga pagatiguman sa atubangan sa pagpamatuod, diin ako makigtagbo kaninyo. ^5Ug mahatabo nga ang sungkod niadtong tawo nga akong pagapilion manalingsing: ug pahunongon ko gikan kanako ang mga pagbagulbol sa mga anak sa Israel, nga ilang ginabagulbol batok kaninyo. ^6Ug si Moises misulti sa mga anak sa Israel: ug ang tanan nilang mga principe mihatag kaniya ug mga sungkod, alang sa tagsatagsa ka principe usa ka sungkod , sumala sa mga balay sa ilang mga amahan, bisan pa napulo ug duha ka mga sungkod: ug ang sungkod ni Aaron diha sa taliwala sa ilang mga sungkod. ^7Ug gibutang ni Moises ang mga sungkod sa atubangan ni Jehova sa balong-balong sa pagpamatuod. ^8 Ug nahatabo sa pagkaugma, nga misulod si Moises ngadto sa balong-balong sa pagpamatuod; ug, ania karon, ang sungkod ni Aaron alang sa balay ni Levi nanalingsing, ug mitubo ang mga putot, ug namuskad ang mga bulak, ug namunga ug mga hinog nga almendras. ^9Ug si Moises nagdala sa tanang mga sungkod gikan sa atubangan ni Jehova ngadto sa mga anak sa Israel; ug sila mingtan-aw, ug mingkuha ang tagsatagsa ka tawo sa iyang sungkod: ^10Ug si Jehova miingon kang Moises: Ibalik sa pagbutang ang sungkod ni Aaron sa atubangan sa pagpamatuod, aron kini tipigan alang sa usa ka handumanan batok sa mga anak sa pagsukol; aron sila dili mamatay. ^11Sa ingon niana gibuhat ni Moises: ingon sa gisugo ni Jehova kaniya, mao nga kini gibuhat niya. ^12Ug ang mga anak sa Israel misulti kang Moises, nga nagaingon: Ania karon, kami mangahanaw, kami mangausik, kaming tanan mangausik. ^13Ang tagsatagsa nga magapahaduol, nga mopahaduol ngadto sa tabernaculo ni Jehova, mamatay: mangamatay ba diay kaming tanan? __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova miingon kang Aaron: Ikaw ug ang imong mga anak nga lalake ug ang balay sa imong mga amahan uban kanimo magadala sa sala sa balaang puloy-anan: ug ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo magadala sa sala sa inyong pagkasacerdote. ^2Ug ang imong mga igsoon nga lalake usab, ang banay ni Levi, ang banay sa imong amahan, dad-on mo sila sa duol uban kanimo, aron mahidugtong sila kanimo, ug mag-alagad sila kanimo: apan ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo magaalagad sa atubangan sa balong-balong sa pagpamatuod. ^3Ug magabantay sila sa imong sugo, ug ang katungdanan mahitungod sa tibook nga balong-balong: mao lamang nga dili sila magduol sa mga galamiton sa balaang puluy-anan ug ngadto sa halaran, aron sila dili mamatay, ni sila ni kamo. ^4Ug igadugtong sila nganha kanimo, ug magabantay sila sa katungdanan sa balong-balong nga pagatiguman sa tanan nga mga pag-alagad sa Balong-Balong: ug ang usa ka dumuloong dili magaduol nganha kaninyo. ^5Ug bantayan ninyo ang katungdanan sa dapit sa balaang puloy-anan, ug ang katungdanan sa halaran, aron walay moabut nga kaligutgut usab sa ibabaw sa mga anak sa Israel. ^6Ug ako, ania karon, akong gikuha ang inyong mga igsoon ang mga Levihanon gikan sa taliwala sa mga anak sa Israel: kaninyo sila maoy usa ka gasa nga gihatag ngadto kang Jehova, sa buhat sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman. ^7Ug ikaw ug ang imong mga anak nga lalake uban kanimo, magabantay sa inyong pagkasacerdote alang sa tagsatagsa ka butang sa halaran, alang niana nga anaa sa sulod sa tabil; ug magaalagad kamo: Ako nagahatag kaninyo sa pagkasacerdote ingon nga pag-alagad nga gasa: ug ang dumuloong nga moduol pagapatyon. ^8 Ug si Jehova misulti kang Aaron: Ug ako, ania karon, ako naghatag kanimo sa katungdanan sa pagbantay sa akong mga halad-nga-binayaw, bisan sa tanang mga butang nga gibalaan sa mga anak sa Israel; nganha kanimo gihatag ko kini tungod sa hinungdan sa pagdihog, ug ngadto sa imong mga anak nga lalake, ingon nga usa ka pahat nga walay katapusan. ^9Kini mamaimo gikan sa labing balaan nga mga butang, nga nahagawas sa kalayo; ang tagsatagsa ka halad nila, bisan ang tagsatagsa ka halad-nga-kalan-on nila, ug ang tagsatagsa ka halad-tungod-sa-sala nila, ug ang tagsatagsa ka halad-sa-paglapas nila, nga ilang igahatag kanako, mamahimong labing balaan alang kanimo, ug alang sa imong mga anak nga lalake. ^10Ingon nga sa mga butang nga labing balaan magakaon ikaw niini; ang tanan nga lalake magakaon niini; kini maoy butang nga balaan alang kanimo. ^11Ug kini imo man: ang halad-nga-binayaw sa ilang mga hatag, bisan ang tanang mga halad-nga-tinabyog sa mga anak sa Israel: kini gihatag ko kanimo ug sa imong anak nga lalake, ug sa imong mga anak nga babaye uban kanimo, sa usa ka pahat nga walay katapusan; ang tanan nga mahinlo sa imong balay magakaon niini. ^12Ang tanan nga labing maayo sa lana, ug ang tanan nga labing maayo sa duga sa parras, ug ang sa trigo, ang mga inunahan niadtong ilang gihatag kang Jehova, kanimo gihatag ko kini. ^13Ang mga inunhang hinog nga bunga sa tanang mga butang sa yuta nila, nga pagadad-on nila kang Jehova, imo man sila: ang tagsatagsa nga mahinlo diha sa imong balay, magakaon niini. ^14Ang tanan nga gipahinungod tungod sa panaad sa Israel maimo man. ^15Ang tanan nga magabuka sa taguangkan sa tanan nga unod nga igahalad nila kang Jehova; maingon sa mga tawo ug sa mga mananap, maimo man: bisan pa niana pagalukaton mo gayud ang panganay sa tawo: ug ang panganay sa mananap nga mahugaw pagalukaton mo. ^16Ug kadtong pagalukaton mo gikan kanimo mao ang may kagulangon nga gikan sa usa ka bulan, pagalukaton mo, sumala sa imong pagpabili, sa salapi nga lima ka siclo sa siclo sa balaang puloy-anan, (nga mao ang kaluhaan ka obolo). ^17Apan ang panganay sa vaca, kun ang panganay sa carnero, kun ang panganay sa kanding, dili mo paglukaton, mga balaan nila: ang dugo nila igasablig mo sa ibabaw sa halaran, ug pagasunogon mo ang tambok nila alang sa halad-nga-sinunog nga usa ka kahumot kang Jehova. ^18Ug ang unod niini maimo man: ingon man ang dughan-nga-tinabyog, ug ingon man ang paa nga too maimo. ^19Ang tanang mga halad-nga-binayaw sa mga butang nga balaan, nga gihalad sa mga anak sa Israel kang Jehova, akong gihatag kanimo, ug sa imong mga anak nga lalake, ug ang sa imong mga anak nga babaye uban kanimo, ingon nga pahat nga walay katapusan: kini maoy usa ka tugon sa asin nga walay katapusan sa atubangan ni Jehova alang kanimo, ug sa imong kaliwatan uban kanimo. ^20 Ug si Jehova miingon kang Aaron: Sa ilang yuta ikaw walay panulondon, bisan sa taliwala nila wala ka ing pahat. Ako mao ang imong pahat ug ang imong panulondon sa taliwala sa mga anak sa Israel. ^21Ug ania karon, gihatag ko sa mga anak ni Levi ang tanang mga ikapulo sa Israel alang sa pagkapanulondon, nga tumbas sa ilang pag-alagad, bisan sa pag-alagad didto sa balong-balong nga pagatiguman. ^22Ug sukad karon dili magaduol ang mga anak sa Israel sa balong-balong nga pagatiguman, aron sila dili magadala sa sala ug mangamatay. ^23Apan ang mga Levihanon magabuhat sa pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman, ug sila magadala sa ilang pagkadautan: kini mao ang balaod nga walay katapusan ngadto sa inyong mga kaliwatan; ug sila dili magaangkon sa panulondon sa taliwala sa mga anak sa Israel. ^24Kay ang ikapulo sa mga anak sa Israel nga ilang gihalad ingon sa halad-nga-binayaw kang Jehova, akong gihatag nga panulondon sa mga Levihanon: tungod niana giingon ko kanila: sa taliwala sa mga anak sa Israel, sila walay panulondon. ^25Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^26Labut pa, igasulti mo sa mga Levihanon, ug igapamulong mo kanila: Kong magakuha kamo gikan sa mga anak sa Israel sa mga ikapulo nga akong gihatag kaninyo gikan kanila sa pagkapanulondon ninyo, magahatag kamo gikan niini ug halad-nga-tinabyog kang Jehova ang ikapulo sa mga ikapulo. ^27Ug pagaisipon kaninyo ang inyong halad-nga-binayaw, ingon sa mga trigo sa dapit nga pagagiukan, ug ingon sa pagkapuno sa dapit nga pug-anan sa mga parras. ^28Mao kini usab managhalad kamo ug halad-nga-binayaw ngadto kang Jehova sa tanan ninyo nga mga ikapulo, nga madawat sa mga anak sa Israel; ug igahatag ninyo ang halad-nga-binayaw ni Jehova kang Aaron, ang sacerdote. ^29Gikan sa tagsatagsa ninyo ka hatag magahalad kamo ug tagsatagsa ka halad-nga-binayaw kang Jehova; gikan sa tanan nga labing maayo niini igahalad ninyo bisan ang bahin niini nga binalaan. ^30Busa magaingon ka kanila: sa diha nga magahalad kamo sa labing maayo nila, nan pagaisipon kini alang sa mga Levihanon ingon nga tubo sa dapit nga pagagiukan, ug ingon nga tubo sa dapit nga pug-anan sa mga parras. ^31Ug magakaon kamo niini sa bisan diin nga dapit, kamo ug ang inyong panimalay: kay kini maoy inyong tumbas sa inyong pag-alagad sa balong-balong nga pagatiguman. ^32Ug sa diha nga magabayaw kamo gikan sa labing maayo niini, dili kamo magadala sa sala tungod niini ug dili ninyo paghugawan ang mga butang nga balaan sa mga anak sa Israel, aron dili kamo mamatay. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises ug kang Aaron, nga nagaingon: ^2Kini mao ang balaod sa kasugoan nga gitudlo ni Jehova, nga nagaingon: Isulti sa mga anak sa Israel nga magdala sila kanimo ug usa ka dumalaga nga vaca nga mapula, nga walay dagta, nga kaniya walay ikasaway, nga sa ibabaw niya wala pa masangoni ug yugo: ^3Ug igahatag ninyo siya kang Eleazar nga sacerdote, ug siya magadala kaniya sa gawas sa campo; ug usa magapatay kaniya sa iyang atubangan. ^4Ug magakuha si Eleazar nga sacerdote sa dugo niya sa iyang tudlo, ug magasablig sa atubangan sa balong-balong nga pagatiguman sa dugo niya sa makapito. ^5Ug usa ang magasunog sa dumalaga nga vaca sa atubangan sa iyang mga mata, ang panit niya, ug ang unod niya, ug ang dugo niya, uban ang iyang tae pagasunogon niya. ^6Unya magakuha ang sacerdote ug kahoy nga cedro, ug hisopo, ug mapula, ug igabutang niya sa taliwala sa kalayo nga nagasunog sa dumalaga nga vaca. ^7Unya ang sacerdote magalaba sa iyang mga bisti, ug pagahugasan niya ang iyang unod sa tubig, ug sa human niini mosulod siya sa campo; ug mamahugaw ang sacerdote hangtud sa hapon. ^8Ug siya nga nagasunog niini, magalaba sa iyang mga bisti sa tubig, pagahugasan sa tubig ang iyang unod, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^9Ang tawo nga mahinlo magatigum sa mga abo sa dumalaga nga vaca ug igabutang niya sa gawas sa campo sa dapit nga mahinlo, ug kana pagatipigan alang sa katilingban sa mga anak sa Israel alang sa tubig sa pagkabinulag: kini mao ang usa ka halad-tungod-sa-sala. ^10Ug ang nagatigum sa mga abo sa dumalaga nga vaca magalaba sa iyang mga bisti, ug mamahugaw siya hangtud sa hapon: ug mamao kini alang sa mga anak sa Israel, ug sa dumuloong nga nagapanlangyaw sa taliwala nila, sa balaod nga walay katapusan. ^11 Ang makahikap sa lawas nga patay ni bisan kinsa nga tawohana pito ka adlaw mamahugaw siya. ^12Kini pagaputlian sa ikatolo ka adlaw niining tubiga , ug sa ikapito ka adlaw mamahinlo siya; apan kong sa ikatolo ka adlaw dili siya magapaputli, sa ingon niana dili siya mamahinlo sa ikapito ka adlaw. ^13Bisan kinsa nga makahikap sa minatay sa lawas sa tawo nga namatay ug dili siya magapaputli, nagahugaw siya sa tabernaculo ni Jehova; ug kadtong kalaga pagaputlon gikan sa Israel: tungod kay ang tubig sa pagkabinulag wala ikasablig sa ibabaw niya, mamahugaw siya, ug ang iyang pagkahugaw anaa sa ibabaw niya. ^14Kini mao ang kasugoan sa diha nga ang usa mamatay sulod sa balong-balong: bisan kinsa nga magasulod sa balong-balong ug ang tanan nga anaa sa balong-balong, mahugaw sa pito ka adlaw. ^15Ug ang tagsatagsa ka galamiton nga sa ibabaw niini walay tabon nga mohaum gayud, mahugaw man. ^16Ug bisan kinsa nga anaa sa kapatagan makahikap sa gipatay pinaagi sa hinagiban, kun makahikap sa lawas nga patay, kun sa bukog sa usa ka tawo, kun sa lubnganan, mamahugaw siya sulod sa pito ka adlaw. ^17Ug alang sa mahugaw magakuha sila sa abo sa gisunog sa halad-tungod-sa-sala; ug pagabuboan nila kini ug tubig nga nagaagay sinulod sa usa ka sudlanan: ^18Ug ang usa ka tawo nga mahinlo magakuha ug hisopo, ug igatuslob niya sa tubig, ug igasablig sa ibabaw sa balong-balong, ug sa ibabaw sa tanang mga ginamiton, ug sa ibabaw sa mga tawo nga atua didto, ug sa ibabaw niadtong mihikap sa bukog, kun sa gipatay, kun sa minatay, kun sa lubnganan: ^19Ug ang tawo nga mahinlo magasablig sa ibabaw sa mahugaw sa ikatolo, ug sa ikapito ka adlaw: ug sa ikapito ka adlaw: magapaputli, ug magalaba siya sa iyang mga bisti, ug maligo sa tubig, ug mamahinlo sa hapon. ^20Apan sa tawo nga mamahugaw, ug dili magpaputli sa iyang kaugalingon, ang maong kalag pagaputlon sa taliwala sa katilingban, tungod kay gihugawan niya ang balaang puloy-anan ni Jehova: wala ikasablig sa ibabaw niya ang tubig sa pagkabinulag: mahugaw man siya. ^21Ug kini mao ang balaod nga dayon kanila: ug ang magasablig sa tubig sa pagkabinulag, magalaba siya sa iyang mga bisti, ug ang magahikap sa tubig sa pagkabinulag mamahugaw siya hangtud sa hapon. ^22Ug bisan unsa nga mahikap sa tawong mahugaw, mahugaw man: ug ang kalag nga makahikap niini, mamahugaw hangtud sa hapon. __________________________________________________________________ ^1 Ug ang mga anak sa Israel, bisan ang tibook katilingban, mingdangat sa kamingawan sa Zin sa bulan nga nahauna: ug ang katawohan nagpahamutang sa Cades; ug didto namatay si Miriam, ug gilubong didto. ^2Ug walay tubig alang sa katilingban, ug sila nanagtigum pagtingub batok kang Moises ug batok kang Aaron. ^3Ug nagpakiglalis ang katawohan kang Moises, ug mingsulti sa pag-ingon: Agad pa unta nga nangamatay kami sa pagkamatay sa among mga igsoon sa atubangan ni Jehova. ^4Ug ngano nga gipaanhi ninyo ang katilingban ni Jehova niini nga kamingawan, aron mangamatay kami dinhi ug ang among mga mananap? ^5Ug ngano nga gipatungas mo kami gikan sa Egipto aron sa pagdala kanamo niining dautan nga dapit? Kini dili mao ang dapit alang sa uma, kun sa mga higuera, kun sa mga parras, kun sa mga granada: wala gani bisan tubig nga sa pag-inum. ^6Ug si Moises ug si Aaron gikan sa atubangan sa katilingban miadto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, ug minghapa sila, ug ang himaya ni Jehova napadayag kanila. ^7Ug nagsulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^8Gamita ang sungkod, ug tiguma ang katilingban, ikaw ug si Aaron nga imong igsoon nga lalake, ug magsulti kamo sa bato sa atubangan sa ilang mga mata, aron kini magahatag sa iyang tubig; ug magakuha ikaw alang kanila ug tubig gikan sa bato; ug paimnun mo ang katilingban, ug ang ilang mga kahayupan. ^9Ug gikuha ni Moises ang sungkod gikan sa atubangan ni Jehova, sumala sa iyang gisugo kaniya. ^10Gitigum ni Moises ug ni Aaron ang katilingban sa atubangan sa bato, ug siya miingon kanila: Patalinghug karon kamo, mga malalison; makapaagay ba kami ug mga tubig alang kaninyo gikan niining batoha? ^11Ug gibakyaw ni Moises ang iyang kamot, ug gibunalan ang bato, sa iyang sungkod sa nakaduha: ug miagay ang daghanang mga tubig, ug miinum ang katilingban ug ang ilang kahayupan. ^12Ug si Jehova miingon kang Moises ug kang Aaron: Tungod kay wala kamo tumoo kanako, aron sa pagbalaan kanako sa mga mata sa mga anak sa Israel, tungod niana dili ninyo igasulod kini nga katilingban sa yuta nga akong gihatag kanila. ^13Kini mao ang mga tubig sa Meriba; tungod kay nagpakiglalis ang mga anak sa Israel batok kang Jehova, ug siya gipakabalaan diha kanila. ^14 Ug si Moises nagsugo ug mga sulogoon ngadto sa hari sa Edom gikan sa Cades: Mao kini ang ginaingon ni Israel nga imong igsoon nga lalake: Ikaw nanghibalo sa tanan nga kahago nga miabut kanamo. ^15Nga ang among mga amahan mingtugbong sa Egipto, ug nagpuyo kami sa Egipto sa hataas nga panahon, ug ang mga Egiptohanon, nagdaugdaug kanamo ug sa among mga amahan. ^16Ug sa mitu-aw kami kang Jehova, nagpatalinghug siya sa among tingog, ug nagsugo sa usa ka manolonda, ug gikuha niya kami sa Egipto: ug ania kami dinhi sa Cades, lungsod sa katapusan sa imong utlanan. ^17Nangaliyupo ako nga paagion mo kami sa imong yuta; dili kami moagi sa daruhan, ni sa parrasan, ni moinum ug mga tubig sa mga atabay; sa dalan sa hari magalakaw kami; kami dili moliso sa too ni sa wala, hangtud nga kami makaagi sa imong utlanan. ^18Ug si Edom mitubag kaniya: Dili ka moagi sa akong kayutaan , aron ako dili mogula uban sa espada batok kanimo. ^19Ug ang mga anak sa Israel miingon kaniya: Sa dalan magalakaw kami; ug kong makainum kami sa imong mga tubig, ako ug ang akong kahayupan, unya magahatag ako ug bili niana: tugoti lamang ako, nga walay pagbuhat ug lain nga butang moagi ako sa tiniil. ^20Ug siya miingon: Dili ka makaagi. Ug migula si Edom batok kaniya uban ang daghan nga katawohan, ug sa kamot nga kusgan. ^21Mao nga si Edom nagdumili sa pagpaagi sa Israel sa iyang utlanan ug mipalayo ang Israel gikan kaniya: ^22 Ug mingpanaw sila gikan sa Cades: Ug ang mga anak sa Israel, bisan ang tibook nga katilingban, mingdangat sa bukid sa Hor. ^23Ug si Jehova nagsulti kang Moises ug kang Aaron didto sa bukid sa Hor sa mga utlanan sa yuta ni Edom, nga nagaingon: ^24Si Aaron pagapaipunon sa iyang katawohan, kay dili siya makasulod sa yuta nga akong gihatag sa mga anak sa Israel, tungod kay nagmasukihon kamo sa akong pulong sa mga tubig sa Meriba. ^25Kuhaa si Aaron ug si Eleazar nga iyang anak nga lalake ug patungason mo sila sa bukid sa Hor, ^26Ug huboon mo kang Aaron ang iyang mga bisti, ug ibisti mo sila kang Eleazar nga iyang anak nga lalake; ug si Aaron pagapaipunon sa sa iyang katawohan , ug didto mamatay siya. ^27Ug si Moises nagbuhat ingon sa gisugo kaniya ni Jehova: ug nanungas sila sa bukid sa Hor sa mga mata sa tibook nga katilingban. ^28Ug si Moises naghubo kang Aaron sa iyang mga bisti, ug iyang gibisti sila kang Eleazar nga iyang anak nga lalake: ug si Aaron namatay didto sa kinatumyan sa bukid, ug si Moises ug si Eleazar nanglugsong gikan sa bukid. ^29Ug sa pagkakita sa tibook nga katilingban nga si Aaron namatay nanagbalata sila alang kang Aaron sa katloan ka adlaw, bisan ang tibook nga panimalay sa Israel. __________________________________________________________________ ^1 Ug sa nakadungog ang Canaanhon, ang hari sa Arad nga nagpuyo sa habagatan, nga nagapaingon nganhi ang Israel sa dalan sa mga magpapaniid, nakig-away siya batok sa Israel, ug nakuha ang uban kanila nga bihag. ^2Ug ang Israel nagbuhat ug saad kang Jehova ug miingon: Sa pagkamatuod, kong itugyan mo kining katawohan sa akong kamot, pagagub-on ko ang ilang mga kalungsoran. ^3Ug si Jehova nagpatalinghug sa tingog sa Israel, ug gitugyan ang Canaanhon, ug iyang gibungkag sila ug ang ilang mga kalungsoran; ug ginganlan ang ngalan niadtong dapita Horma. ^4 Ug mingpanaw sila gikan sa bukid sa Hor, sa dalan sa Dagat nga Mapula, sa paglibut sa yuta sa Edom, ug nangaluya ang kalag sa katawohan tungod sa dalan. ^5Ug nagsulti ang katawohan batok sa Dios ug batok kang Moises: Ngano man nga gipatungas ninyo kami gikan sa Egipto, aron mangamatay kami niining kamingawan: Kay walay tinapay ug walay tubig ug ang among kalag giluod niining tinapaya nga hilabihan kagaan. ^6Ug ang katawohan gipadad-an ni Jehova ug mga bitin nga mapintas, ug sila nagpamahit sa katawohan: ug nangamatay ang daghan nga katawohan sa Israel. ^7Ug ang katawohan ming-adto kang Moises, ug nanag-ingon: Nakasala kami tungod kay kami nagsulti batok kang Jehova ug batok kanimo. Mag-ampo ka kang Jehova, nga kuhaon niya kanamo kining mga bitina. Ug si Moises nag-ampo tungod sa katawohan. ^8Ug si Jehova miingon kang Moises: Magbuhat ka ug usa ka bitin nga mapintas; ug kini ibutang mo sa ibabaw sa usa ka bandila; ug mahitabo nga bisan kinsa nga pahiton, sa diha nga motan-aw niini, mabuhi siya . ^9Ug si Moises nagbuhat ug usa ka bitin nga tumbaga, ug gibutang niya sa ibabaw sa bandila. Ug mahatabo nga kong adunay bitin nga makapahit sa bisan kang kinsa, sa diha nga siya makatan-aw sa bitin nga tumbaga, mabuhi siya. ^10 Ug mingpanaw ang mga anak sa Israel ug nagpahaluna sa campo sa Oboth. ^11Ug mingpanaw sila sa Oboth, ug nagpahaluna sa Iye-abarim, sa kamingawan, nga anaa sa atubangan sa Moab, sa ginasubangan sa adlaw. ^12Gikan didto, mingpanaw sila ug nagpahaluna sa walog sa Sared. ^13Gikan didto mingpanaw sila, ug nagpahamutang sa tabok sa Arnon, nga diha sa kamingawan, nga migula sa utlanan sa Amorehanon; kay ang Arnon mao ang utlanan sa Moab, sa taliwala sa Moab ug sa Amorehanon. ^14Busa ginaingon sa basahon sa mga Pagpanggubat ni Jehova: Vaheb sa Supa, Ug sa mga walog sa Arnon, 1 ^15Ug ang banghilig sa mga walog Nga nagadulhog ngadto sa puloyanan sa Ar, Ug nagahanayhay sa ibabaw sa utlanan sa Moab. ^16Ug gikan didto sila mingpanaw ngadto sa Beer: nga mao ang atabay nga giingon ni Jehova kang Moises: Pundoka ang katawohan, ug pagahatagan ko sila ug tubig. ^17Unya miawit ang Israel niini nga alawiton: Saka, Oh atabay; kaniya panagawit kamo: ^18Ang atabay nga gikalot sa mga principe, Gipalalum kini sa mga kadagkuan sa katawohan, Uban sa magbubuhat sa kasugoan, ug sa ilang mga sungkod. Matana; ^19Ug gikan sa Matana ngadto sa Nahaliel, ug gikan sa Nahaliel ngadto sa Bamoth; ^20Ug gikan sa Bamoth ngadto sa walog nga diha sa kaumahan sa Moab, ngadto sa tumoy sa Pisga, nga nagalantaw ngadto sa ubos sa kamingawan. ^21 Ug ang Israel nagpadala ug mga sulogoon ngadto kang Sihon ang hari sa mga Amorehanon, nga nagaingon: ^22Tugoti ako nga moagi sa imong yuta: kami dili mosimang ngadto sa kaumahan, kun ngadto sa kaparrasan; kami dili moinum sa tubig sa mga atabay: Kami magalakaw nga moagi sa dalan sa hari, hangtud nga kami makaagi sa imong utlanan. ^23Ug si Sihon wala tumugot sa Israel sa pag-agi sa iyang utlanan: apan si Sihon nagtigum sa tibook niyang katawohan, ug migula batok sa Israel ngadto sa kamingawan, ug miabut sa Jahas; ug nakig-away siya batok sa Israel. ^24Ug ang Israel nagsamad kaniya uban sa sulab sa espada, ug gipanag-iya ang iyang yuta gikan sa Arnon ngadto sa Jaboc, bisan hangtud sa mga anak sa Ammon; kay ang utlanan sa mga anak sa Ammon malig-on. ^25Ug ang Israel nagkuha niining tanang mga lungsod: ug ang Israel mipuyo niining tanang mga lungsod sa mga Amorehanon: didto sa Hesbon, ug sa tanang mga balangay niini. ^26Kay ang Hesbon mao ang lungsod ni Sihon ang hari sa mga Amorehanon, nga nagpakiggubat batok sa unang hari sa Moab, ug nagkuha sa tanan niyang kayutaan gikan sa iyang kamot, bisan hangtud sa Arnon. 1 ^27Tungod niini sila nga nagasulti sa mga sanglitanan nag-ingon: Umari kamo sa Hesbon; Itugo nga ang lungsod sa Hesbon pagatukoron ug lig-onon: ^28Kay ang kalayo migula sa Hesbon, Usa ka siga gikan sa lungsod sa Sihon: Kini nag-ut-ut sa Ar sa Moab, Ang mga harianon sa mga hatag-as nga dapit sa Arnon. ^29Alaut kanimo, Moab! Ikaw gilaglag, Oh katawohan sa Cemos: Siya naghatag sa iyang mga anak nga lalake ingon nga mga kagiw, Ug sa iyang mga anak nga babaye ngadto sa pagkabinihag, Ngadto kang Sihon hari sa mga Amorehanon. ^30Kami nagpana kanila; ang Hesbon nalaglag bisan hangtud sa Dibon, Ug kami naglumpag bisan hangtud sa Nopa, Nga miabut hangtud sa Medeba. ^31Ingon niini mipuyo ang Israel didto sa yuta sa mga Amorehanon. ^32Ug si Moises nagpadala ug mga tawo sa pagpaniid sa Jaser; ug ilang naagaw ang mga kalungsoran niini, ug nagpapahawa sa mga Amorehanon nga nanagpuyo didto. ^33Ug sila namalik ug mingtungas sa dalan sa Basan: ug si Og ang hari sa Basan migula batok kanila, siya ug ang tanan niyang katawohan, sa pagpakig-away didto sa Edrei. ^34Ug si Jehova miingon kang Moises: Ayaw kahadlok kaniya: kay ako nagtugyan na kaniya nganha sa imong kamot, ug ang tanan niyang katawohan, ug ang iyang kayutaan; ug ikaw magabuhat kaniya ingon sa imong gibuhat ngadto kang Sihon ang hari sa mga Amorehanon, nga nagpuyo sa Hesbon. ^35Busa sila mingdasmag kaniya, ug sa iyang mga anak nga lalake ug sa tanan niyang katawohan, hangtud nga walay usa nga nahibilin kaniya: ug sila nanag-iya sa iyang kayutaan. __________________________________________________________________ ^1 Ug minglakaw ang mga anak sa Israel ug napahaluna sa mga kapatagan sa Moab, unahan sa Jordan paingon sa Jerico. ^2Ug nakita ni Balac, ang anak nga lalake ni Zippor, sa tanan nga gibuhat sa Amorehanon. ^3Ug si Moab nahadlok kaayo tungod sa katawohan, kay daghan sila; ug naguol si Moab tungod sa mga anak sa Israel. ^4Ug miingon si Moab sa mga anciano sa Madian: Karon kining katawohan magatilap sa tanan nga mga nagalibut kanato, ingon sa vaca nga nagatilap sa balili sa kapatagan. Ug si Balac, anak nga lalake ni Zippor, mao ang hari niadtong pahahona sa Moab. ^5Ug siya nagsugo ug mga sulogoon kang Balaam, anak nga lalake ni Beor sa Petor, nga anaa haduol sa suba sa yuta sa mga anak sa iyang katawohan, sa pagtawag kaniya, nga nagaingon: Ania karon, usa ka katawohan nga minggula gikan sa Egipto: ania karon, minglukop sila sa nawong sa yuta, ug nagapuyo sila sa atubangan nako. ^6Busa umari ka karon, nangaliyupo ako kanimo, itunglo mo ako niining katawohan; kay sila labing malig-on kay kanako; basin pa lamang makadaug ako, aron kita makadasmag kanila ug ako magapapahawa kanila sa yuta: kay ako nahibalo nga ang imong gipanalanginan, nabulahan sila ; ug ang imong gitunglo, nahimong alaut. ^7Ug nangadto ang mga anciano sa Moab ug ang mga anciano sa Madian, nga may mga gasa sa pagtagna nga malimbongon sa ilang kamot; ug midangat sila kang Balaam, ug giingon nila kaniya ang mga pulong ni Balac. ^8Ug siya miingon kanila: Pahulay kamo dinhi karon nga gabii, ug igasugilon ko kaninyo ang mga pulong nga igasulti kanako ni Jehova. Ug ang mga principe sa Moab nagpabilin uban kang Balaam. ^9Ug mianha ang Dios kang Balaam, ug miingon: Unsa ba kini nga mga tawohana nga anaa uban kanimo? ^10Ug si Balaam mitubag sa Dios: Si Balac ang anak nga lalake ni Zippor, nga hari sa Moab, nagpadala kanako, nga nagaingon : ^11Ania karon, kining katawohan nga minggula gikan sa Egipto, minglukop sa nawong sa yuta: karon umari ka ug tungloha sila alang kanako; basin na lamang ako makahimo sa pagpakig-away batok kanila ug sa pagpapahawa kanila. ^12Ug miingon ang Dios kang Balaam: Dili ka mag-uban kanila; dili ka magtunglo sa katawohan, kay gipanalanginan sila. ^13Ug si Balaam mibangon sa buntag, ug miingon sa mga principe ni Balac: Pamauli kamo sa inyong yuta, kay si Jehova dili motugot nga ako magauban kaninyo. ^14Ug ang mga principe sa Moab mitindog ug nangadto kang Balac, ug nanag-ingon: Si Balaam wala bumuot sa pag-uban kanamo. ^15 Ug si Balac nagsugo pag-usab ug daghan pa nga mga principe ug labing mga dungganan pa kay kanila. ^16Ug sila ming-adto kang Balaam ug miingon kaniya: Mao kini ang ginaingon ni Balac nga anak ni Zippor: Ginaampo ko kanimo, nga dili mo itugot nga bisan unsa mga mag-ulang sa imong pag-anhi kanako. ^17Kay pagapasidunggan ko ikaw ug labihan ka daku nga dungog, ug pagabuhaton ko ang tanan nga imong igaingon kanako: busa umari ka karon, itunglo mo ako niining katawohan. ^18Ug si Balaam mitubag ug miingon sa mga ulipon ni Balac: Kong igahatag ni Balac kanako ang iyang balay nga puno sa salapi ug bulawan dili ko mahimo ang paglapas sa pulong ni Jehova nga akong Dios, aron sa pagbuhat ug butang nga diyutay kun daku. ^19Busa gipangaliyupo ko kaninyo karon nga pahulay kamo dinhi karong gabii karon ako mahibalo nga unsa pay pulong ni Jehova kanako. ^20Ug mianha ang Dios kang Balaam sa gabii, ug miingon kaniya: Kong manganhi ang mga tawo sa pagtawag kanimo, tumindog ka ug umuban ka kanila: apan magabuhat ka lamang sa akong igaingon kanimo. ^21Ug si Balaam mibangon sa pagkabuntag, ug gisiyahan niya ang iyang asna, ug miuban sa mga principe sa Moab. ^22 Ug ang kaligutgut sa Dios misilaub kay miadto siya: ug ang manolonda ni Jehova mipahaluna sa iyang kaugalingon didto sa dalan sa pagkakaaway batok kaniya. Karon siya nagakabayo sa iyang asna, ug ang iyang duruha ka sulogoon diha uban kaniya. ^23Ug ang asna nakakita sa manolonda ni Jehova, nga diha sa dalan nga may espada nga linaas sa iyang kamot; ug mitipas ang asna sa dalan, ug miadto sa uma. Unya gibunalan ni Balaam ang asna aron sa pagpabalik kaniya sa dalan. ^24Unya ang manolonda ni Jehova mitindog sa usa ka agianan nga masigpit sa kaparrasan nga may kuta sa usa ka luyo ug sa pikas. ^25Ug nakakita ang asna sa manolonda ni Jehova ug midap-ig siya sa kuta, ug gipiit niya batok sa kuta ang tiil ni Balaam; ug giusban niya sa pagbunal siya. ^26Ug ang manolonda ni Jehova milakaw sa unahan, ug mitindog sa usa ka dapit nga masigpit, nga walay dalan nga arang tipasan bisan sa dapit sa too bisan sa dapit sa wala. ^27Ug nakakita ang asna sa manolonda ni Jehova, ug milubog siya sa ilalum ni Balaam: ug misilaub ang kasuko ni Balaam, ug gibunalan niya ang asna sa iyang sungkod. ^28Ug gibuka ni Jehova ang baba sa asna, ug siya miingon kang Balaam: Unsa bay nabuhat ko kanimo nga gibunalan mo man ako niini sa makatolo? ^29Ug si Balaam miingon sa asna; Kay gitiaw-tiawan mo ako: maayo pa unta kong may espada sa akong kamot, kay karon gipatay ko na unta ikaw. ^30Ug ang asna miingon kang Balaam: Dili ba ako imo nga asna, sa ibabaw ko nagkabayo ka sukad nga ikaw nagahupot kanako hangtud niining adlawa? Nagbatasan ba ako sa pagbuhat ug ingon niini kanimo? Ug siya miingon kaniya: Wala. ^31Unya gibuka ni Jehova ang mga mata ni Balaam, ug nakakita siya sa manolonda ni Jehova nga nagtindog sa dalan, nga may espada nga linaas sa iyang kamot. Ug siya miyukbo ug miduko. ^32Ug ang manolonda ni Jehova miingon kaniya: Ngano nga gibunalan mo ang imong asna niini sa makatolo? Ania karon, ako migula sa pagbatok kanimo, kay ang imong dalan mangil-ad sa atubangan ko: ^33Ug ang asna nakakita kanako ug mitipas siya sa atubangan ko sa nakatolo na karon ; kong siya wala motipas gikan kanako, karon sa pagkamatuod gipatay ko unta ikaw, ug gibuhian ko unta siya. ^34Ug si Balaam miingon sa manolonda ni Jehova: Nakasala ako: kay ako wala mahibalo nga ikaw nagatindog sa dalan sa unahan nako; busa karon kong kini wala makapahamuot kanimo, mobalik ako pag-usab. ^35Ug ang manolonda ni Jehova miingon kang Balaam: Umuban ka sa mga tawo apan ang pulong lamang nga igapamulong ko kanimo, kana maoy igasulti mo. Mao nga si Balaam miuban sa mga principe ni Balac. ^36 Ug sa pagkadungog ni Balac nga si Balaam nagapaingon nganha, migula siya sa pagsugat kaniya ngadto sa lungsod sa Moab, nga diha sa utlanan sa Arnon, nga mao ang tumoy sa mga utlanan. ^37Ug si Balac miingon kang Balaam: Wala ba ako magpasugo kanimo sa pagtawag kanimo? ngano nga wala ka umahi kanako? dili ba ako makahimo sa pagpasidungog kanimo? ^38Ug si Balaam miingon kang Balac: Ania karon, ako mianhi kanimo: duna ba akoy gahum sa pagsulti ug bisan unsa nga butang? Ang pulong nga igabutang sa Dios sa akong baba, kana igasulti ko. ^39Ug miuban si Balaam kang Balac, ug miadto sila sa lungsod sa Chiriath-Husot. ^40Ug si Balac naghalad ug mga vaca ug mga carnero, ug gipadala niya kang Balaam ug sa mga principe nga uban kaniya. ^41Ug nahitabo sa pagkabuntag nga si Balac nagdala kang Balaam, ug gipatungas niya sa mga hatag-as nga dapit ni Baal ug sukad didto nakita niya ang kinatumyan nga bahin sa panon sa katawohan. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Balaam miingon kang Balac: Tukoran mo ako dinhi ug pito ka halaran, ug tagan-an mo ako dinhi ug pito ka lakeng vaca ug pito ka lakeng carnero. ^2Ug si Balac nagbuhat sumala sa giingon ni Balaam; ug si Balac ug si Balaam nanaghalad sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero. ^3Ug si Balaam miingon kang Balac: Tumindog ka haduol sa imong halad-nga-sinunog, ug ako moadto: basin na lamang si Jehova moanhi sa pagpakighibalag kanako; ug bisan unsa nga iyang igapakita kanako, ako magatug-an kanimo. Ug siya miadto sa usa ka kal-anan nga bukid. ^4Ug ang Dios nakighibalag kang Balaam: ug siya miingon kaniya: Ako nag-andam ug pito ka halaran, ug ako naghalad ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran. ^5Ug si Jehova nagbutang ug pulong diha sa baba ni Balaam, ug miingon: Bumalik ka ngadto kang Balac, ug mao kini ang igasulti mo. ^6Ug siya mibalik ngadto kaniya, ug, ania karon, siya nagatindog haduol sa iyang halad-nga-sinunog, siya, ug ang tanang mga principe sa Moab. ^7Ug siya migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Gikan sa Aram si Balac nagdala kanako, Ang hari sa Moab gikan sa mga kabukiran sa Sidlakan: Umari ka , hagita ang Israel ^8Unsaon ko pagtunglo, kadtong wala pagtungloha sa Dios? Ug unsaon ko paghagit sa kasuko, niadtong wala paghagita ni Jehova? ^9Kay gikan sa kinatumyan sa mga kapangpangan ako nakakita kaniya, Ug gikan sa mga kabungtoran ako nakatan-aw kaniya Ania karon, kana maoy usa ka katawohan nga nagpuyo nga naginusara, Ug dili pagaisipon uban sa mga nasud. ^10Kinsa ba ang makaisip sa abug ni Jacob, Kun mag-isip sa ikaupat ka bahin sa Israel? Tugoti ako nga mamatay sa kamatayon sa matarung, Ug himoa nga ang akong katapusan mahisama sa iya! ^11Ug si Balac miingon kang Balaam: Unsa ang imong gibuhat kanako? Ako nagkuha kanimo aron sa pagtunglo sa akong mga kaaway, ug, ania karon, ikaw nagpanalangin kanila gayud. ^12Ug siya mitubag ug miingon: Kinahanglan ba nga dili ako magatagad sa pagsulti niadtong gibutang ni Jehova sa akong baba? ^13 Ug si Balac miingon kaniya: Umari ka , ako nagapangliyupo kanimo, uban kanako ngadto sa laing dapit, nga gikan didto ikaw makakita kanila; ikaw makakita lamang sa kinatapusang bahin nila, ug dili ka makakita kanilang tanan: ug itunglo ako kanila gikan didto. ^14Ug siya nagdala kaniya ngadto sa kaumahan sa Sophim, ngadto sa kinatumyan sa Pisga, ug nagtukod didto ug pito ka halaran, ug naghalad ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran. ^15Ug siya miingon kang Balac: Tumindog ka dinhi haduol sa imong halad-nga-sinunog, samtang ako makighibalag kang Jehova didto sa unahan. ^16Ug si Jehova nakighibalag kang Balaam, ug nagbutang ug pulong diha sa baba niya, ug miingon: Bumalik ka ngadto kang Balac, ug mao kini ang imong igasulti. ^17Ug siya midangat ngadto kaniya, ug, ania karon, siya nagatindog haduol sa iyang halad-nga-sinunog, ug ang mga principe sa Moab uban kaniya. Ug si Balac miingon kaniya: Unsa ang gipamulong ni Jehova? ^18Ug siya migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Tumindog ka , Balac, ug magpatalinghug; Patalinghugi ako, ikaw anak nga lalake ni Zippor; ^19Ang Dios dili usa ka tawo, nga siya magbakak; Ni anak sa tawo, nga siya magahinulsol; Siya nagsulti, ug dili ba siya magabuhat niana? Kun siya nakapamulong, ug dili niya kana pagatumanon? ^20Ania karon, ako nakadawat ug sugo sa pagpanalangin: Ug siya nagpanalangin, ug ako dili makausab niana. ^21Siya wala makakita ug kadautan diha kang Jacob; Ni nakakaplag siya ug pagkamasupilon diha sa Israel: Si Jehova nga iyang Dios nagauban kaniya; Ug ang singgit sa usa ka hari anaa sa taliwala nila. ^22Ang Dios maoy nagdala kanila gikan sa Egipto; Siya may kusog nga ingon sa vaca nga ihalas. ^23Sa pagkamatuod walay pagdiwata uban kang Jacob; Ni adunay pagpanagna nga malimbungon uban sa Israel: Karon igaingon mahitungod kang Jacob ug sa Israel, Unsa ba ang nabuhat sa Dios! ^24Ania karon, ang katawohan nanindog ingon sa usa ka leon nga baye, Ug ingon sa usa ka leon mituyhakaw siya sa iyang kaugalingn: Ug siya dili mohigda hangtud nga siya makakaon sa tukbonon, Ug makainum sa dugo sa mga gipamatay. ^25Ug si Balac miingon kang Balaam: Ayaw gayud sila pagtungloha, ni magpanalangin ka gayud kanila. ^26Apan si Balaam mitubag ug miingon kang Balac: Wala ba ako magsugilon kanimo, nga nagaingon: Ang tanan nga gipamulong ni Jehova, kana kinahanglan akong pagabuhaton? ^27Ug si Balac miingon kang Balaam: Umari ka karon, ko magadala kanimo ngadto sa laing dapit; basin pa lamang kini magapahimuot sa Dios nga ikaw magatunglo kanila tungod kanako gikan didto. ^28Ug si Balac nagdala kang Balaam ngadto sa kinatumyan sa Peor, nga nagaambo ngadto sa kamingawan. ^29Ug si Balaam miingon kang Balac: Tukuri ako dinhi ug pito ka halaran, ug andami ako dinhi ug pito ka lakeng vaca ug pito ka lakeng carnero. ^30Ug si Balac naghimo sumala sa giingon ni Balaam, ug naghalad ug usa ka lakeng vaca ug usa ka lakeng carnero sa ibabaw sa tagsatagsa ka halaran. __________________________________________________________________ ^1 Ug sa nakita ni Balaam nga kini nakapahamuot kang Jehova nga magapanalangin sa Israel, siya wala umadto ingon sa ubang mga panahon, sa pagpangita ug mga diwata, kondili nga giatubang niya ang iyang nawong padulong ngadto sa kamingawan. ^2Ug giyahat ni Balaam ang iyang mga mata, ug nakita niya ang Israel nga nagapuyo sumala sa ilang mga banay; ug ang Espiritu sa Dios mianha sa ibabaw niya. ^3Ug migamit siya sa iyang sambingay, ug miingon: Si Balaam ang anak nga lalake ni Beor miingon; Ug ang tawo kansang mata gipiyong miingon: ^4Siya miingon, ang nakadungog sa mga pulong sa Dios, Nga nakakita sa panan-awon sa Makagagahum sa ngatanan, Nga nagakahulog, ug samtang ang iyang mga mata nabuka: ^5Hilabihan kaanindot sa imong mga balong-balong, Oh Jacob, Ang imong mga tabernaculo, Oh Israel! ^6Ingon sa mga walog sila gipangatag, Ingon sa mga tanaman sa daplin sa kiliran sa suba, Ingon sa mga linaloes nga tinanum ni Jehova, Ingon sa mga cedro sa daplin sa mga tubig. ^7Gikan sa ilang mga timba magaagay ang tubig, Ug ang iyang binhi mahulog sa daghang mga tubig, Ug ang iyang hari labaw pa kay kang Agag, Ug ang iyang gingharian pagabayawon. ^8Ang Dios magakuha kaniya gikan sa Egipto; Siya adunay kusog nga ingon sa vaca nga ihalas: Magalamoy siya sa mga nasud nga iyang mga kaaway, Ug magadugmok sa ilang mga bukog hangtud sa pagkapulpog. Ug pagalagbasan sila sa iyang mga udyong. ^9Siya mipauraray, siya mihigda ingon sa usa ka leon, Ug ingon sa usa ka baye nga leon; kinsa ang magapukaw kaniya? Bulahan ang tagsatagsa nga magapanalangin kanimo, Ug tinunglo ang tagsatagsa nga magatunglo kanimo. ^10 Ug ang kaligutgut ni Balac misilaub batok kang Balaam, ug mipakpak siya sa iyang mga kamot; ug si Balac miingon kang Balaam: Mitawag ako kanimo aron sa pagtunglo sa akong mga kaaway, ug, ania karon, ikaw nagpanalangin kanila niining totolo ka higayon. ^11Busa kumalagiw ka karon sa imong dapit: Ako naghunahuna nga pasidunggan ko ikaw; apan, ania karon, si Jehova nagdumili kanimo sa kadungganan. ^12Ug si Balaam miingon kang Balac: Wala ba ako magsulti usab sa imong mga sulogoon nga imong gipaanhi kanako, nga nagaingon: ^13Kong si Balac maghatag kanako sa iyang balay nga puno sa salapi ug bulawan, ako dili arang makalapas sa pulong ni Jehova, aron sa pagbuhat ug maayo ni dautan gikan sa akong kaugalingon nga hunahuna; kong unsa ang igasulti ni Jehova, kana igaingon ko? ^14Ug karon, ania, ako moadto sa akong katawohan: umari ka, ug ikaw pagapahibaloon ko kong unsay pagabuhaton niining katawohan sa imong katawohan sa ulabing mga adlaw. ^15 Ug migamit siya sa iyang sambingay, ug miingon: Si Balaam ang anak nga lalake ni Beor miingon, Ug ang tawo kansang mata gipiyong miingon; ^16Siya miingon, ang nakadungog sa mga pulong sa Dios, Ug nahibalo sa kinaadman sa Hataas Uyamut, Nga nakakita sa panan-awon sa Makagagahum sa ngatanan, Nga nagakahulog, ug samtang ang iyang mga mata nabuka: ^17Nakita ko siya, apan dili karon; Akong natan-aw siya, apan dili sa haduol: Adunay moabut nga bitoon gikan kang Jacob, Ug magatindog ang cetro gikan sa Israel, Ug magapatay latas sa mga nasikohan sa Moab, Ug magalaglag sa tanang mga anak nga lalake sa kaguliyang. ^18Ug ang Edom mahimong yuta nga mapanag-iya, Ang Seir mahimo usab yuta nga mapanag-iya, sa iyang mga kaaway; Samtang ang Israel magagawi sa pagkaisug gayud. ^19Ug gikan kang Jacob adunay usa nga makagagahum, Ug magalaglag sa nanghibilin gikan sa lungsod. ^20Ug siya mitan-aw kang Amalek, ug migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Si Amalek mao ang usa sa mga nasud: Apan ang iyang kaulahian modangat sa pagkalaglag. ^21Ug siya mitan-aw sa Cinehanon, ug migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Malig-on ang imong puloy-anan, Ug ang imong salag napahamutang sulod sa bato. ^22Bisan pa niana ang Cinehanon igasalikway, Hangtud nga si Asur magadala kanimo sa pagkabinihag. ^23Ug siya migamit sa iyang sambingay, ug miingon: Pagkaalaut, kinsa ang mabuhi sa diha nga pagabuhaton sa Dios kining mga butanga? ^24Apan mangabut ang mga sakyanan gikan sa baybayon sa Cittim, Ug pagagul-on nila ang Asur, ug pagagul-on nila ang Eber; Ug siya usab modangat sa pagkalaglag. ^25Ug mitindog si Balaam, ug milakaw, ug mibalik ngadto sa iyang dapit; ug maingon man usab si Balac milakaw sa iyang dalan. __________________________________________________________________ ^1 Ug mipuyo ang Israel sa Sitim; ug ang katawohan mingsugod sa pagpakighilawas uban sa mga anak nga babaye ni Moab: ^2Kay ilang gitawag ang katawohan ngadto sa mga halad sa ilang mga dios; ug ang katawohan mingkaon, ug mingyukbo sa ilang mga dios. ^3Ug ang Israel mikuyog sa iyang kaugalingon ngadto kang Baal-Peor: ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa Israel. ^4Ug si Jehova miingon kang Moises: Kuhaon mo ang tanang mga dagkung tawo sa katawohan, ug sila bitayon mo kang Jehova sa atubangan sa nawong sa adlaw, aron ang mabangis nga kaligutgut ni Jehova magapahalayo gikan sa Israel. ^5Ug si Moises miingon sa mga maghuhukom sa Israel: Pamatyon ninyo ang tanan nga mingtipon ngadto kang Baal-Peor, ang tagsatagsa sa iyang kaugalingong tawo. ^6 Ug ania karon, usa sa mga anak sa Israel miabut ug nagdala sa usa ka babaye nga Madianhon ngadto sa iyang mga igsoon, diha sa mga mata ni Moises, ug diha sa mga mata sa tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, samtang sila nanagbakho pa didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman. ^7Ug sa nakita siya ni Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote, mitindog siya sa taliwala sa katilingban ug mikuha ug usa ka bangkaw sa iyang kamot; ^8Ug misunod siya sa paglakaw niadtong tawo sa Israel ngadto sa pabiyon, ug giduslak niya silang duruha, ang tawo sa Israel, ug ang babaye nga Madianhon nga gilapsan sa iyang lawas. Sa ingon niana mihunong ang kamatay sa mga anak sa Israel. ^9Ug kadtong mga nangamatay pinaagi sa hampak may kaluhaan ug upat ka libo. ^10Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^11Si Pineas, ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron ang sacerdote, nagpahilayo sa akong kaligutgut gikan sa mga anak sa Israel, nga niana siya nangabugho uban sa akong pangabugho sa taliwala nila, sa ingon niana mao nga wala ko pag-ut-uta ang mga anak sa Israel sa akong pagpangabugho. ^12Busa iingon mo: Ania karon, nagahatag ako kaniya sa akong tugon sa pakigdait. ^13Ug kini mahimo alang kaniya, ug sa iyang kaliwat nga mosunod kaniya, ang tugon sa pagka-sacerdote nga walay katapusan; tungod kay siya adunay kasilag alang sa Dios, ug nagbuhat ug pagtabon sa sala alang sa mga anak sa Israel. ^14Karon ang ngalan niadtong tawo sa Israel nga gipatay, siya nga gipatay uban sa babaye nga Madianhon, mao si Simri, ang anak nga lalake ni Salu, usa ka principe sa usa ka balay sa amahan sa taliwala sa banay ni Simeon. ^15Ug ang ngalan sa babaye nga Madianhon nga gipatay, mao si Cozbi, ang anak nga babaye ni Zur; si Cozbi punoan sa katawohan sa usa ka panimalay sa Madian. ^16 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^17Sakiton ninyo ang mga Madianhon, ug pamatyon ninyo sila; ^18Kay sila nanagpalagut kaninyo uban sa ilang mga lalang, nga pinaagi niini sila nanaglimbong kaninyo mahatungod sa butang ni Peor, ug mahatungod sa butang ni Cozbi, ang anak nga babaye sa principe sa Madian, ilang igsoon nga babaye, nga gipatay sa adlaw sa kamatay mahitungod sa butang ni Peor. __________________________________________________________________ ^1 Ug nahatabo sa human na ang kamatay, nga si Jehova misulti kang Moises, ug kang Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, ang sacerdote, nga nagaingon: ^2Isipon mo ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, pinaagi sa mga balay sa ilang mga amahan, ang tanan nga makahimo sa pag-adto ngadto sa panggubatan alang sa Israel. ^3Ug si Moises ug si Eleazar ang sacerdote misulti kanila didto sa mga kapatagan sa Moab haduol sa Jordan sa Jerico, nga nagaingon: ^4Isipon mo ang katawohan , sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas; ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises ug sa mga anak sa Israel, nga migula gikan sa yuta sa Egipto. ^5 Si Ruben, ang panganay ni Israel: ang mga anak nga lalake ni Ruben: kang Hanoc, mao ang panimalay sa mga Hanochanon; kang Palu, mao ang panimalay sa mga Paluhanon; ^6Gikan kang Hesron, mao ang panimalay sa mga Hesronhanon; kang Carmi, mao ang panimalay sa mga Carmihanon. ^7Kini mao ang mga panimalay sa mga Rubenhanon; ug sila nga mga naisip may kap-atan ug tolo ka libo pito ka gatus ug katloan. ^8Ug ang anak nga lalake ni Palu: si Eliab. ^9Ug ang mga anak nga lalake ni Eliab: si Nemuel, ug si Dathan, ug si Abiram. Kini si Dathan, ug si Abiram mao sila ang mga gitawag sa katilingban, nga mingsukol batok kang Moises ug batok kang Aaron diha sa ginsakupan ni Core, sa diha nga mingsukol sila batok kang Jehova. ^10Ug ang yuta mibuka sa iyang baba, ug milamoy kanila lakip kang Core, sa diha nga ang ginasakupan niya nangamatay; sa diha nga ang kalayo milamoy sa duruha ka gatus ug kalim-an ka tawo, ug sila nahimo nga usa ka ilhanan. ^11Bisan pa niana, ang mga anak nga lalake ni Core wala mangamatay. ^12Ang mga anak nga lalake ni Simeon sunod sa ilang mga panimalay: kang Nemuel, ang panimalay sa mga Nemuelhanon; kang Jamin, mao ang panimalay sa mga Jaminhanon: kang Jachin, mao ang panimalay sa mga Jachinhanon; ^13Kang Zera, mao ang panimalay sa mga Zerahanon; kang Saul, mao ang panimalay sa mga Saulhanon. ^14Kini mao ang mga panimalay sa mga Simeonhon, kaluhaan ug duha ka libo ug duruha ka gatus. ^15Ang mga anak nga lalake ni Gad sunod sa ilang mga panimalay: kang Zepon, mao ang panimalay sa mga Zepohanon; kang Haggi, mao ang panimalay sa mga Haggihanon; kang Suni, mao ang panimalay sa mga Sunihanon: ^16Kang Ozni, mao ang panimalay sa mga Oznihanon; kang Eri, mao ang panimalay sa mga Arihanon; ^17Kang Arodi, mao ang panimalay sa mga Arodihanon; kang Areli, mao ang panimalay sa mga Arelihanon. ^18Kini mao ang mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Gad; sumala niadtong mga naisip kanila, may kapatan ka libo ug lima ka gatus. ^19Ang mga anak nga lalake ni Juda: si Er ug si Onan; ug si Er ug si Onan nangamatay didto sa yuta sa Canaan. ^20Ug ang mga anak nga lalake ni Juda sunod sa ilang mga panimalay mao kini : kang Sela, mao ang panimalay sa mga Selahanon; kang Phares, mao ang panimalay sa mga Phareshanon; kang Zera, mao ang panimalay sa mga Zerahanon. ^21Ug ang mga anak nga lalake ni Phares mao kini : kang Hesron, mao ang panimalay sa mga Hesrohanon; kang Hamul, mao ang panimalay sa mga Hamulahanon. ^22Kini mao ang mga panimalay ni Juda sumala niadtong mga naisip kanila, may kapitoan ug unom ka libo ug lima ka gatus. ^23Ang mga anak nga lalake ni Issachar sunod sa ilang mga panimalay: kang Tola, mao ang panimalay sa mga Tolahanon; kang Pua, mao ang panimalay sa mga Puahanon; ^24Kang Jasub, mao ang panimalay sa mga Jasubihanon; kang Simron, mao ang panimalay sa mga Simronhanon. ^25Kini mao ang mga panimalay ni Isacchar sumala niadtong mga naisip kanila, may kan-uman ug upat ka libo ug totolo ka gatus. ^26Ang mga anak nga lalake ni Zabulon sunod sa ilang mga panimalay: kang Sered, mao ang panimalay sa mga Seredihanon; kang Elon, mao ang panimalay sa mga Elonhon; kang Jalel, mao ang panimalay sa mga Jalelhanon. ^27Kini mao ang mga panimalay sa mga Zabulonhon sumala niadtong mga naisip kanila, may kan-uman ka libo ug lima ka gatus. ^28Ang mga anak nga lalake ni Jose sunod sa ilang mga panimalay: si Manases ug si Ephraim. ^29Ang mga anak nga lalake ni Manases: kang Machir, mao ang panimalay sa mga Machirhanon; ug si Machir nag-anak kang Galaad: kang Galaad, mao ang panimalay sa mga Galaadhanon. ^30Kini mao ang mga anak nga lalake ni Galaad: kang Jezer, mao ang panimalay sa mga Jezerhanon; kang Helec, mao ang panimalay sa mga Helechanon: ^31Ug sa kang Arsiel, mao ang panimalay sa mga Arsielhanon; ug sa kang Sechem, mao ang panimalay sa mga Sechemhanon; ^32Ug sa kang Semida, mao ang panimalay sa mga Semidahanon; ug sa kang Hepher, mao ang panimalay sa mga Hepherhanon. ^33Ug si Salphaad, ang anak nga lalake ni Hepher walay mga anak nga lalake, kondili mga babaye: ug ang mga ngalan sa mga anak nga babaye ni Salphaad, mao si Maala, ug si Noa, si Hogla, si Milca, ug si Tirsa. ^34Kini mao ang mga panimalay ni Manases; ug ang mga naisip kanila may kalim-an ug duha ka libo ug pito ka gatus. ^35Kini mao ang mga anak nga lalake ni Ephraim sunod sa ilang mga panimalay: kang Suthala, mao ang panimalay sa mga Suthalahanon; kang Becher, mao ang panimalay sa mga Becherhanon; kang Tahan, mao ang panimalay sa mga Tahanhanon. ^36Ug kini mao ang mga anak nga lalake ni Suthala: kang Heran, mao ang panimalay sa mga Heranhanon. ^37Kini mao ang mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Ephraim sumala niadtong mga naisip kanila, may katloan ug duruha ka libo ug lima ka gatus. Kini mao ang mga anak nga lalake ni Jose sunod sa ilang mga panimalay. ^38Ang mga anak nga lalake ni Benjamin sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Bela, mao ang panimalay sa mga Belahanon; sa kang Asbel, mao ang panimalay sa mga Asbelhanon; sa kang Achiram, mao ang panimalay sa mga Achiramhanon; ^39Sa kang Supham, mao ang panimalay sa mga Suphamhanon; sa kang Hupham, mao ang panimalay sa mga Huphamhanon. ^40Ug ang mga anak nga lalake ni Bela mao si Ard ug si Naaman sa kang Ard , mao ang panimalay sa mga Ardhanon; sa kang Naaman, mao ang panimalay sa mga Naamanhanon. ^41Kini mao ang mga anak nga lalake ni Benjamin sunod sa ilang mga panimalay; ug sila nga mga naisip kanila, may kap-atan ug lima ka libo ug unom ka gatus. ^42Kini mao ang mga anak nga lalake ni Dan sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Suham, mao ang panimalay sa mga Suhamhanon. Kini mao ang mga panimalay ni Dan sunod sa ilang mga panimalay. ^43Ang tanang mga panimalay sa mga Suhamhanon, sumala niadtong mga naisip kanila, may kan-uman ug upat ka libo ug upat ka gatus. ^44Ang mga anak nga lalake ni Aser sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Imna, mao ang panimalay sa mga Imnahanon; sa kang Issui, mao ang panimalay sa mga Issuihanon; sa kang Beria, mao ang panimalay sa mga Beriahanon. ^45Sa mga anak nga lalake ni Beria: sa kang Heber, mao ang panimalay sa mga Heberhanon; sa kang Malchiel, mao ang panimalay sa mga Malchielhanon. ^46Ug ang ngalan sa anak nga babaye ni Aser mao si Sera. ^47Kini mao ang mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Aser sumala niadtong mga naisip kanila, may kalim-an ug totolo ka libo ug upat ka gatus. ^48Ang mga anak nga lalake ni Naphtali sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Jaseel, mao ang panimalay sa mga Jaseelhanon; sa kang Gani, mao ang panimalay sa mga Ganihanon; ^49Sa kang Jeser, mao ang panimalay sa mga Jeserhanon; sa kang Silem, mao ang panimalay sa mga Silemhanon. ^50Kini mao ang mga panimalay ni Naphtali sumala sa ilang mga panimalay; ug sila nga mga naisip kanila, may kap-atan ug lima ka libo ug upat ka gatus. ^51Kini mao sila nga mga naisip sa mga anak sa Israel, may unom ka gatus ka libo ug usa ka libo pito ka gatus ug katloan. ^52 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^53Dinhi niini ang yuta pagabahinon alang sa usa ka panulondon sumala sa gidaghanon sa mga ngalan. ^54Sa may daghan ihatag mo ang labing daku nga panulondon, ug sa may diriyut, ang labing diyutay nga panulondon: alang sa tagsatagsa sumala niadtong mga naisip kaniya igahatag ang iyang panulondon. ^55Bisan pa niana, ang yuta pagabahinon pinaagi sa pagpapalad: sumala sa mga ngalan sa mga banay sa ilang mga amahan, sila magapanunod niini . ^56Sumala sa mahaigo sa palad pagabahinon ang ilang panulondon sa taliwala sa may daghan ug sa may diriyut. ^57 Ug kini mao ang mga naisip sa mga Levihanon sunod sa ilang mga panimalay: sa kang Gerson, mao ang panimalay sa mga Gersonhon; sa kang Coath, mao ang panimalay sa mga Coathihanon; sa kang Merari, mao ang panimalay sa mga Merarihanon. ^58Kini mao ang mga panimalay ni Levi: ang panimalay sa mga Levihanon, ang panimalay sa mga Hebronhanon, ang panimalay sa mga Mahalhanon, ang panimalay sa mga Musihanon, ang panimalay sa mga Corihanon. Ug si Coath nag-anak kang Amram. ^59Ug ang ngalan sa asawa ni Amram mao si Jacobed, ang anak nga babaye ni Levi, siya nga natawo kang Levi didto sa Egipto: ug siya nag-anak gikan kang Amram kang Aaron ug kang Moises, ug kang Miriam nga ilang igsoong babaye. ^60Ug kang Aaron nangatawo si Nadab ug si Abiu, si Eleazar ug si Ithamar. ^61Ug si Nadab ug si Abiu nangamatay, sa diha nga mihalad sila ug kalayo nga lain sa atubangan ni Jehova. ^62Ug sila nga mga naisip kanila may kaluhaan ug totolo ka libo, tagsatagsa ka lalake sukad sa usa ka bulan ang kagulangon ug ngadto sa itaas: kay sila wala maisip lakip sa mga anak sa Israel, tungod kay wala panulondon nga gihatag kanila nga lakip sa mga anak sa Israel. ^63 Kini mao ang mga naisip ni Moises ug ni Eleazar, ang sacerdote, nga nag-isip sa mga anak sa Israel didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan didto sa Jerico. ^64Apan sa kinataliwad-an nila walay bisan usa ka tawo sa mga naisip ni Moises ug ni Aaron, ang sacerdote, sa diha nga sila nanag-isip sa mga anak sa Israel didto sa kamingawan sa Sinai. ^65Kay si Jehova miingon mahitungod kanila: Sila sa pagkamatuod gayud mangamatay sa kamingawan. Ug walay nahabilin nga usa ka tawo kanila, gawas kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone, ug kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun. __________________________________________________________________ ^1 Unya miduol ang mga anak nga babaye ni Salphaad ang anak nga lalake ni Hepher, ang anak nga lalake ni Galaad, ang anak nga lalake ni Machir, ang anak nga lalake ni Manases, sa mga panimalay ni Manases nga anak nga lalake ni Jose; ug kini mao ang mga ngalan sa mga anak nga babaye: si Maala, si Noa, ug si Hogla, ug si Milca, ug si Tirsa. ^2Ug mitindog sila sa atubangan ni Moises, ug sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa atubangan sa mga principe ug sa tibook nga katilingban, didto sa pultahan sa balong-balong nga pagatiguman, nga nagaingon: ^3Ang among amahan namatay didto sa kamingawan, ug siya wala mahilakip sa ginsakupan nila nga nagtigum sa ilang kaugalingon sa paghiusa sa pagbatok kang Jehova, sulod sa ginsakupan ni Core: apan siya namatay sa iyang kaugalingong sala; ug siya walay mga anak nga lalake. ^4Ngano bang pagakuhaon ang ngalan sa among amahan gikan sa taliwala sa iyang panimalay, tungod na lamang kay siya walay mga anak nga lalake? Ihatag kanamo ang usa ka panulondon lakip sa kaigsoonan nga lalake sa among amahan. ^5Ug gidala ni Moises ang ilang gipangayo sa atubangan ni Jehova. ^6Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^7Ang mga anak nga babaye ni Salphaad nanagsulti sa matarung: sa pagkatinuod ihatag mo kanila ang usa ka pagpanag-iya sa usa ka panulondon sa taliwala sa ilang kaigsoonan ang lalake sa ilang amahan; ug kanila pagabalhinon mo ang panulondon sa ilang amahan. ^8Ug sa mga anak sa Israel magasulti ka, nga magaingon: Kong ang usa ka tawo mamatay, ug walay anak nga lalake, sa ingon niana pagabalhinon ninyo ang iyang panulondon ngadto sa iyang anak nga babaye. ^9Ug kong siya walay anak nga babaye, nan ihatag ninyo ang iyang panulondon ngadto sa iyang mga igsoon nga lalake. ^10Ug kong siya walay kaigsoonan nga lalake, nan igahatag ninyo ang iyang panulondon ngadto sa kaigsoonan nga lalake sa iyang amahan. ^11Ug kong ang iyang amahan walay kaigsoonan nga lalake, nan igahatag ninyo ang iyang panulondon ngadto sa iyang kaubanan nga labing haduol kaniya sa iyang panimalay, ug siya ang magapanag-iya niini: ug kini mahimong tulomanon ug mga sugo alang sa mga anak sa Israel, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^12 Ug si Jehova miingon kang Moises: Tumungas ka niining bukira sa Abarim, ug tuman-aw ka sa yuta nga akong gihatag sa mga anak sa Israel. ^13Ug sa diha nga makita mo na kini, igaipon ka usab ngadto sa imong katawohan, ingon sa pagkaipon ni Aaron nga imong igsoon; ^14Tungod kay nagmalalison ka batok sa akong pulong didto sa kamingawan sa Sin, sa diha nga nakigsupak ang katilingban, nga ikaw magbalaan unta kanako didto sa mga tubig sa atubangan sa ilang mga mata. (Kini mao ang mga tubig sa Meriba sa Cades didto sa kamingawan sa Sin). ^15 Ug si Moises misulti kang Jehova, nga nagaingon: ^16Himoon unta ni Jehova, ang Dios sa mga espiritu sa tanan nga unod, ang pagtudlo sa usa ka tawo nga magadumala ibabaw sa katilingban, ^17Siya nga mogula sa atubangan nila, ug siya nga mosulod sa atubangan nila, ug siya nga magauna kanila sa paggula, ug siya nga magadala kanila sa pagpasulod; aron ang katilingban ni Jehova dili maingon sa mga carnero nga walay magbalantay. ^18Ug si Jehova miingon kang Moises: Dad-a si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, usa ka tawo nga kaniya anaa ang Espiritu, ug ipandong ang imong kamot sa ibabaw niya; ^19Ug ipahamutang mo siya sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa tibook nga katilingban; ug hatagi siya sa katungdanan diha nga magatan-aw sila. ^20Ug magabutang ka sa imong kadungganan sa ibabaw niya, aron nga ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel magatuman kaniya. ^21Ug siya magabarog sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, nga pinaagi kaniya siya magpakitambag alang sa paghukom sa Urim sa atubangan ni Jehova: sa iyang pulong manggula sila, ug sa iyang pulong manulod sila, maingon man siya ug ang tanang mga anak sa Israel uban kaniya, bisan ang tibook nga katilingban. ^22Ug gibuhat ni Moises ingon sa gisugo ni Jehova kaniya; ug iyang gikuha si Josue, ug gipahamutang siya sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa atubangan sa tibook nga katilingban: ^23Ug sa ibabaw niya iyang gipandongan siya sa iyang mga kamot, ug gihatagan siya sa usa ka katungdanan, ingon sa gisulti ni Jehova pinaagi kang Moises. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Jehova kang Moises, nga nagaingon: ^2Sugoa ang mga anak sa Israel, ug ingna sila: Ang akong halad, ang akong tinapay alang sa akong mga halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kanako, pagabantayan ninyo sa paghalad alang kanako sulod sa ilang natudlong panahon. ^3Ug mag-ingon ka kanila: Kini mao ang halad nga hinimo pinaagi sa kalayo nga igahalad ninyo kang Jehova: mga nating lake sa carnero nga walay ikasaway nga may usa ka tuig ang kagulangon, duruha sa matag-adlaw, alang sa usa ka halad-nga-sinunog nga dayon. ^4Ang usa ka nating carnero igahalad mo sa buntag, ug ang usa usab ka nating carnero igahalad mo sa hapon; ^5Ug ang ikanapulo ka bahin sa usa ka epha sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, nga sinaktan sa ikaupat ka bahin sa hin sa lana nga binatil. ^6Kini maoy usa ka dayon nga halad-nga-sinunog, nga gitukod didto sa bukid sa Sinai alang sa usa ka kahumot, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo ngadto kang Jehova. ^7Ug ang halad-nga-ilimnon niini, mao ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin alang sa usa ka nating carnero: sa dapit nga balaan magabubo ka ug halad-nga-ilimnon sa maisug nga ilimnon alang kang Jehova. ^8Ug ang lain nga nating carnero igahalad mo sa pagkahapon: ingon sa halad-nga-kalan-on nga gihalad sa buntag, ug ingon sa halad-nga-ilimnon nga gihalad niini, igahalad mo kini, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot ngadto kang Jehova. ^9 Ug sa adlaw nga igpapahulay duruha ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway, ug duruha sa ikanapulo ka bahin sa usa ka epha sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, sinaktan sa lana, ug sa halad-nga-ilimnon niini: ^10Kini mao ang halad-nga-sinunog alang sa matag-adlaw nga igpapahulay, labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-ilimnon niini. ^11Ug sa mga sinugdan sa inyong mga bulan kamo magahalad ug usa ka halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova: duruha ka lakeng vaca, ug usa ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; ^12Ug totolo sa ikanapulo ka bahin sa usa ka epha sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, nga sinaktan sa lana, alang sa tagsa ka lakeng vaca; ug duruha sa ikanapulo ka bahin sa fino nga harina alang sa usa ka halad-nga-kalan-on, nga sinaktan sa lana, alang sa lain nga lakeng carnero; ^13Ug usa sa ikanapulo ka bahin sa fino nga harina nga sinaktan sa lana alang sa usa ka halad-nga-kalan-on sa tagsatagsa ka nating carnero; alang sa usa ka halad-nga-sinunog sa usa ka kahumot, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. ^14Ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon pagahimoon sa tunga sa hin nga vino sa usa ka lakeng vaca, ug ang ikatolo ka bahin sa usa ka hin alang sa usa ka lakeng carnero, ug ang ikaupat ka bahin sa usa ka hin sa usa ka nating carnero: kini mao ang halad-nga-sinunog sa matag-bulan ngadto sa mga bulan sa tuig. ^15Ug usa ka lake nga kanding alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala ngadto kang Jehova; kini igahalad labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-ilimnon niini. ^16 Ug sa nahauna nga bulan, sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan, mao ang pasko ni Jehova. ^17Ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw niining bulana maoy usa ka fiest: sulod sa pito ka adlaw pagakan-on ang tinapay nga walay levadura. ^18Sa nahauna nga adlaw maoy usa ka balaan nga pagkatigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo; ^19Apan kamo magahalad ug usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, usa ka halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova: duruha ka nating lake sa vaca, ug usa ka lakeng carnero, ug pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; kini alang kaninyo mga walay ikasaway; ^20Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana: totolo ka ikanapulo ka bahin kamo magahalad alang sa usa ka lakeng vaca, ug duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng carnero; ^21Usa sa ikanapulo ka bahin ikaw magahalad alang sa tagsatagsa ka nating carnero gikan sa pito ka mga nating carnero; ^22Ug usa ka lakeng kanding alang sa halad-tungod-sa-sala, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaninyo. ^23Imong igahalad kini labut pa sa halad-nga-sinunog nga pagahimoon sa buntag, nga mao ang dayon nga halad-nga-sinunog. ^24Sa ingon niining paagiha, magahalad kamo sa matag-adlaw, sulod sa pito ka adlaw, ang tinapay sa halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot ngadto kang Jehova: kini igahalad labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-ilimnon niini. ^25Ug sa ikapito ka adlaw kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo. ^26Maingon man usab sa adlaw sa inunahang mga bunga, sa diha nga magahalad kamo ug bag-o nga halad-nga-kalan-on alang kang Jehova sa inyong fiesta sa mga semana, may usa ka balaan nga pagkatigum kamo; walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo; ^27Apan magahalad kamo ug usa ka halad-nga-sinunog alang kang Jehova duruha ka nating lake sa vaca, usa ka nating carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; ^28Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsa ka lakeng vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa usa ka lakeng carnero, ^29Usa sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka nating carnero gikan sa pito ka mga nating carnero; ^30Usa ka kanding nga lake, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaninyo. ^31Labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on niini, kini igahalad ninyo (sila alang kaninyo mga walay ikasaway), ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon. __________________________________________________________________ ^1 Ug sa ikapito ka bulan sa nahauna nga adlaw sa bulan, may usa ka balaan nga pagkatigum kamo, walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo: kini mao ang adlaw sa paghuyop sa mga trompeta alang kaninyo. ^2Ug magahalad kamo ug halad-nga-sinunog sa usa ka kahumot alang kang Jehova: usa ka nating lake sa vaca, usa ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; ^3Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng carnero, ^4Ug usa sa ikanapulo ka bahin sa tagsatagsa ka nating carnero gikan sa pito ka mga nating carnero; ^5Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, aron sa pagbuhat ug pagtabon-sa-sala alang kaninyo. ^6Labut pa sa halad-nga-sinunog sa bag-ong bulan, ug sa halad-nga-kalan-on niini, ug ang dayon nga halad-nga-sinunog ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug sa ilang mga halad-nga-ilimnon, sumala sa ilang mga tulomanon, alang sa usa ka kahumot, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo alang kang Jehova. ^7Ug sa ikanapulo ka adlaw niining bulan nga ikapito, kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; ug magpakasakit kamo sa inyong mga kalag: kamo dili magbuhat ug bisan unsa nga bulohaton. ^8Apan magahalad kamo ug usa ka halad-nga-sinunog ngadto kang Jehova sa usa ka kahumot: usa ka nating lake sa vaca, usa ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon: kini alang kaninyo mga walay ikasaway; ^9Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa lakeng vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa usa ka lakeng carnero, ^10Usa sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka nating carnero sa pito ka nating carnero: ^11Usa ka kanding nga lake alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala; labut pa sa halad-tungod-sa-sala sa pagtabon-sa-sala, ug sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon. ^12 Ug sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa bulan nga ikapito kamo may usa ka balaan nga pagkatigum; kamo dili magabuhat ug bisan unsa nga bulohaton nga inalagad, ug magafiesta kamo alang kang Jehova sulod sa pito ka adlaw. ^13Ug kamo magahald ug usa ka halad-nga-sinunog, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova; napulo ug tolo ka nating lake sa vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon; sila mga walay ikasaway; ^14Ug ang ilang halad-nga-kalan-on, fino nga harina nga sinaktan sa lana, totolo sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka lake sa vaca sa napulo ug tolo ka mga lake sa vaca, duruha sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsa ka lakeng carnero sa duruha ka lakeng carnero. ^15Ug usa sa ikanapulo ka bahin alang sa tagsatagsa ka nating carnero sa napulo ug upat ka mga nating carnero; ^16Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, sa halad-nga-kalan-on, ug ang halad-nga-ilimnon niini. ^17Ug sa ikaduha ka adlaw, magahalad kamo ug napulo ug duha ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka kanding nga lake nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; ^18Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa gidaghanon, sunod sumala sa gidaghanon, sunod sa ilang tulomanon; ^19Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; abut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug sa halad-nga-kalan-on niini, ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon. ^20Ug sa ikatolo ka adlaw, napulo ug usa ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; ^21Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, sunod sa tulomanon; ^22Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini. ^23Ug sa ikaupat ka adlaw, napulo ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; ^24Ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon; ^25Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini. ^26Ug sa ikalima ka adlaw, siyam ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; ^27Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon; ^28Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala, labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini. ^29Ug sa ikaunom ka adlaw, walo ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; ^30Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon; ^31Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang mga halad-nga-ilimnon niini. ^32Ug sa ikapito ka adlaw, pito ka lakeng vaca, duruha ka lakeng carnero, napulo ug upat ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; ^33Ug ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa mga lakeng vaca, alang sa mga lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon; ^34Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini. ^35Ang sa ikawalo ka adlaw kamo may balaan nga pagtigum: walay bisan unsa nga bulohaton nga inalagad nga pagabuhaton ninyo; ^36Apan magahalad kamo sa usa ka halad-nga-sinunog, usa ka halad nga hinimo pinaagi sa kalayo, sa usa ka kahumot alang kang Jehova: usa ka lakeng vaca, us ka lakeng carnero, pito ka nating lake sa carnero nga may usa ka tuig ang kagulangon nga walay ikasaway; ^37Ang ilang halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon alang sa lakeng vaca, alang sa lakeng carnero, ug alang sa mga nating carnero, sumala sa ilang gidaghanon, subay sa tulomanon: ^38Ug usa ka kanding nga lake alang sa halad-tungod-sa-sala; labut pa sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang halad-nga-kalan-on niini, ug ang halad-nga-ilimnon niini. ^39Kining mga butanga mao ang igahalad ninyo kang Jehova sa inyong tinudlo nga mga fiesta, labut pa sa inyong mga saad, ug sa inyong mga halad-nga-kinabubut-on, alang sa inyong mga halad-nga-sinunog, ug alang asa inyong mga halad-nga-kalan-on, ug alang sa inyong mga halad-nga-ilimnon, ug alang sa inyong mga halad-sa-pakigdait. ^40Ug si Moises misugilon sa mga anak sa Israel sumala sa tanang mga butang nga gisugo ni Jehova kang Moises. __________________________________________________________________ ^1 Ug misulti si Moises sa mga pangulo sa mga banay sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Kini mao ang butang nga gisugo ni Jehova. ^2Sa diha nga ang tawo magasaad ug usa ka saad kang Jehova, kun magapanumpa ug usa ka panumpa nga magahigot sa iyang kalag uban sa usa ka katungdanan, dili niya pagalapason ang iyang pulong: pagabuhaton niya sumala sa tanan nga mogula sa iyang baba. ^3 Ingon man usab sa diha nga ang babaye magasaad ug usa ka saad kang Jehova, ug magahigot sa iyang kaugalingon sa usa ka katungdanan, sanglit siya anaa sa balay sa iyang amahan sa iyang pagkabatan-on. ^4Ug ang iyang amahan makadungog sa iyang saad, ug sa iyang katungdanan nga gihigot sa iyang kalag, ug ang iyang amahan magahilum mahitungod kaniya: nan ang tanang mga panaad niya magapadayon, ug ang tanan nga katungdanan nga nagahigot sa iyang kalag, magapadayon. ^5Apan kong ang iyang amahan magapugong kaniya sa adlaw nga siya makadungog, walay bisan usa sa iyang mga saad, kun sa iyang mga katungdanan nga gihigot niya sa iyang kalag, magapadayon: ug si Jehova magapasaylo kaniya kay ang iyang amahan nagpugong kaniya. ^6Ug kong siya may bana, samtang ang iyang mga saad anaa sa ibabaw niya, kun sa hinanali nakasulti sa iyang mga ngabil, sa butang nga gihigot niya sa iyang kalag, ^7Ug ang iyang bana makadungog niini, ug magahilum siya mahitungod kaniya sa adlaw nga siya makadungog niini, nan ang iyang mga saad magapadayon, ug ang iyang mga katungdanan nga gihigot niya sa iyang kalag, magapadayon. ^8Apan kong ang iyang bana magapugong kaniya sa adlaw nga siya makadungog niini, nan dili magapadayon ang saad nga iyang gisaad sa ibabaw niya, ug sa hinanali nakasulti siya sa iyang mga ngabil, sa butang nga gihigot niya sa iyang kalag: ug si Jehova magapasaylo kaniya. ^9Apan ang saad sa babaye nga balo, kun sa babaye nga biniyaan sa bana, bisan ang tanang butang nga gihigot niya sa iyang kalag, magapadayon batok kaniya. ^10Ug kong magbuhat siya ug saad diha sa balay sa iyang bana, kun gihigtan niya ang iyang kalag sa katungdanan sa pagpanumpa, ^11Ug ang iyang bana nakadungog niana ug siya mihilum kaniya, ug wala magdumili: unya ang tanang mga saad niya magadayon, ug ang tanan nga mga katungdanan nga gihigot niya sa iyang kalag magapadayon. ^12Apan kong ang iyang bana maghimo niini nga walay-bili ug walaypulos sa adlaw sa pagkadungog niya, nan ang tanan nga minggula sa iyang mga ngabil mahatungod sa iyang mga panaad kun mahatungod sa katungdanan sa iyang kalag, dili magapadayon: ang iyang bana naghimo niini nga walay-pulos, ug si Jehova magapasaylo kaniya. ^13Ang tanan nga panaad, ug ang tanan nga panumpa nga nagahigot sa pagpasubo sa kalag, mapalig-on sa iyang bana, kun ang iyang bana magahimo niana nga walay-pulos. ^14Apan kong ang iyang bana magahilum sa bug-os kaniya sa adlaw-adlaw, sa ingon niana miuyon siya sa tanang mga panaad niya, kun sa tanang mga katungdanan nga diha sa ibabaw niya: siya nagapalig-on niana, tungod kay mihilum kaniya sa adlaw nga siya nakadungog niana. ^15Apan kong siya magahimo niana nga walay-bili ug walay-pulos sa human na niya hidunggi kana, nan ang bana ^16Kini mao ang mga tulomanon nga gisugo ni Jehova kang Moises sa taliwala sa usa ka tawo ug sa iyang asawa, sa taliwala sa amahan ug sa iyang anak nga babaye nga anaa pa sa iyang pagkabatan-on sa balay sa iyang amahan. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Buhaton mo ang panimalus sa mga anak sa Israel mahatungod sa mga Madianhon; sa human niini igatipon ka ngadto sa imong katawohan. ^3Ug si Moises misulti sa katawohan, nga nagaingon: Sangkapa ninyo sa mga hinagiban ang mga tawo nga gikan sa inyong taliwala alang sa gubat aron mangadto sila batok sa Madian sa pagtuman sa panimalus ni Jehova sa Madian. ^4Usa ka libo gikan sa tagsatagsa ka banay sa tanang kabanayan sa mga anak sa Israel, paadtoan ninyo sa gubat. ^5Busa didtoy nahatag gikan sa mga linibo sa Israel, usa ka libo gikan sa tagsatagsa ka banay, napulo ug duha ka libo ang nasangkapan alang sa gubat. ^6Ug si Moises nagpadala kanila: usa ka libo gikan sa tagsatagsa ka banay, ngadto sa gubat, sila ug si Pinees ang anak nga lalake ni Eleazar ang sacerdote, miadto sa gubat uban ang mga kasangkapan sa balaang puloy-anan, ug ang mga trompeta alang sa pagpagubok diha sa iyang kamot. ^7 Ug nakiggubat sila batok sa Madian, ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises, ug gipatay nila ang tanan nga lalake. ^8Ug napatay nila uban sa ilang mga gipamatay ang mga hari sa Madian: si Ebi, ug si Resem, ug si Sur, ug si Hur, ug si Reba, ang lima ka hari sa Madian: si Balaam usab ang anak nga lalake ni Beor, gipatay nila pinaagi sa espada. ^9Ug ang mga anak sa Israel nanagdala ug mga binihag sa mga babaye sa Madian, ug ang ilang mga bata nga magagmay, ug ang tanan nilang mga vaca, ug ang tanan nila nga mga panon, ug ang tanan nila nga bahandi, gidala nila nga mga inagaw. ^10Ug ang tanan nila nga kalungsoran sa mga dapit diin sila magpuyo, ug ang tanan nilang mga campo, ilang gisunog sa kalayo. ^11Ug gidala nila nga tanan nga inagaw, ug ang tanan nga dinakup maingon sa mga tawo mao man sa mga mananap, ^12Ug gidala nila ang mga binihag ug ang mga dinakup ug ang mga inagaw ngadto kang Moises ug kang Eleazar ang sacerdote, ug ngadto sa katilingban sa mga anak sa Israel, ngadto sa campo sa mga kapatagan sa Moab, nga didto sa haduol sa Jordan sa Jerico. ^13 Ug si Moises ug si Eleazar ang sacerdote, ug ang tanang mga principe sa katilingban migula sa pagsugat kanila didto sa gawas sa campo. ^14Ug si Moises nasuko sa mga pangulo sa kasundalohan, sa mga capitan sa mga linibo ug sa mga capitan sa mga ginatus, nga namauli gikan sa pag-alagad sa gubat. ^15Ug si Moises miingon kanila: Giluwas ba ninyo nga buhi ang tanang mga babaye? ^16Ania karon, kini sila naghatag ug hinungdan sa mga anak sa Israel, tungod sa tambag ni Balaam, sa paglapas batok kang Jehova mahitungod sa mga butang ni Peor; ug sa ingon niana dihay kamatay sa kinataliwadaon sa katilingban ni Jehova. ^17Busa karon, pamatyon ninyo ang tanang mga lalake nga anaa sa taliwala sa mga bata, ug pamatyon ninyo ang tanan nga babaye nga nakaila ug lalake pinaagi sa paghigda uban kaniya. ^18Apan ang tanang mga bata nga babaye nga wala makaila sa lalake pinaagi sa paghigda uban kaniya igabilin ninyo sila nga buhi alang sa inyong kaugalingon. ^19Ug kamo magapabilin didto sa gawas sa campo sulod sa pito da adlaw: ug bisan kinsa kaninyo nga nakapatay sa bisan kinsa nga tawo, ug bisan kinsa nga nakahikap ug patay, magaulay kamo sa inyong kaugalingon sa ikatolo ug sa ikapito ka adlaw, kamo ug ang inyong mga binihag. ^20Ug mahitungod sa tagsatagsa ka bisti, ug ang tanan nga hinimo sa panit, ug ang tanan nga binuhat sa balhibo sa kanding ug tanang mga butang nga hinimo sa kahoy pagaulayon ninyo sa inyong kaugalingon. ^21Ug si Eleazar, ang sacerdote miingon sa mga tawo sa gubat nga miadto sa gubat: Kini mao ang tulomanon sa kasugoan nga gisugo ni Jehova kang Moises. ^22Apan ang bulawan, ug ang salapi, ang tumbaga, ang puthaw, ang estano, ug ang tingga: ^23Ang tanan nga butang nga makasukol sa kalayo pagapaagihon ninyo sa kalayo, ug mamahinlo kini bisan pa niana kini pagaulayon uban sa tubig tungod sa kahugawan: apan ang tanan nga dili makasukol sa kalayo pagapaagion ninyo sa tubig. ^24Ug kamo magalaba sa inyong mga bisti sa ikapito ka adlaw, ug kamo mamahinlo; ug sa human niana magasulod kamo sa campo. ^25 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^26Paghimo ug tandaan sa mga dinakpan, maingon sa mga tawo mao man sa mga mananap, ikaw, ug si Eleazar, ang sacerdote, ug ang mga pangulo sa mga balay sa mga amahan sa katilingban; ^27Ug pagabahinon mo sa duruha ka bahin ang mga dinakpan sa taliwala sa mga tawo nga batid sa gubat, nga miadto sa gubat, ug sa tibook nga katilingban. ^28Ug magahatag ka ug buhis kang Jehova gikan sa mga tawo sa gubat, nga miadto sa gubat: usa ka kalag sa lima ka gatus, maingon sa mga tawo ingon sa mga vaca, sa mga asno, ug sa mga carnero. ^29Sa katunga nila magakuha kamo: ug igahatag mo kang Eleazar, ang sacerdote alang sa halad-nga-tinabyog kang Jehova: ^30Ug mahatungod sa katunga nga alang sa mga anak sa Israel magakuha ka ug usa sa matag-kalim-an sa mga tawo, sa mga vaca, sa mga asno, ug sa mga carnero, sa tanan nga kahayupan, ug igahatag mo sila sa mga Levihanon nga nagahupot sa pagbantay sa tabernaculo ni Jehova. ^31Ug nanagbuhat si Moises ug si Eleazar ang sacerdote ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^32Ug karon ang inagaw, ug ang nahasalin sa binihag nga gikuha sa mga tawo sa pag-awayan, unom ka gatus ka libo ug kapitoan ka libo ug lima ka libo ka carnero, ^33Ug kapitoan ug duha ka libo ka vaca. ^34Ug kan-uman ug usa ka libo ka asno. ^35Ug katloan ug duha ka libo ka tawo ang tanan, sa mga babaye nga wala makaila ug lalake, pinaagi sa paghigda uban kaniya. ^36Ug ang katunga, ang bahin sa mga miadto sa pag-awayan, ang gidaghanon tolo ka gatus ka libo katloan ka libo ug pito ka libo ug lima ka gatus ka carnero. ^37Ug ang buhis nga kang Jehova sa mga carnero, unom ka gatus kapitoan ug lima. ^38Ug sa mga vaca, katloan ug unom ka libo: ug ang buhis nga kang Jehova, kapitoan ug duha. ^39Ug sa mga asno, katloan ka libo ug lima ka gatus niini ang mga buhis nga kang Jehova, kapitoan ug usa. ^40Ug sa mga tawo, napulo ug unom ka libo: ug kanila ang buhis nga kang Jehova, katloan ug duha ka tawo. ^41Ug gihatag ni Moises ang buhis, tungod sa halad-nga-binayaw kang Jehova, kang Eleazar nga sacerdote ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^42Ug sa katunga nga sa mga anak sa Israel, nga gibahin ni Moises sa mga tawo nga miadto sa pag-awayan. ^43(Karon ang katunga sa mga carnero nga sa katilingban tolo ka gatus ka libo, katloan ka libo ug pito ka libo ug lima ka gatus: ^44Ug sa mga vaca, katloan ug unom ka libo: ^45Ug sa mga asno, katloan ka libo ug lima ka gatus: ^46Ug sa mga tawo, napulo ug unom ka libo): ^47Bisan, sa katunga nga alang sa mga anak sa Israel, mikuha si Moises ug usa ka tagsa ka kalim-an maingon sa mga tawo ingon man sa mga mananap, ug gihatag sila sa mga Levihanon nga nagahupot sa pagbantay sa tabernaculo ni Jehova ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises. ^48 Ug mingduol kang Moises ang mga pangulo niadtong kasundalohan, ang mga capitan sa mga linibo ug ang mga capitan sa mga ginatus ka sundalo . ^49Ug miingon sila kang Moises: Ang imong mga ulipon nanag-isip sa gidaghanon sa mga tawo sa pag-awayan nga diha sa among gahum ug walay bisan usa ka tawo nga nakulang kanamo. ^50Ug naghalad kami kang Jehova sa halad, sa bisan unsa nga nakuha sa tagsatagsa sa mga alahas nga bulawan, mga baklaw sa kamot, mga pulceras, mga singsing, mga ariyos, ug mga talikala, aron sa pagbuhat sa pagtabon-sa-sala alang sa atong kalag sa atubangan ni Jehova. ^51Ug si Moises ug ang sacerdote nga si Eleazar midawat sa bulawan gikan kanila bisan sa tanan nga alahas nga linilok. ^52Ug ang tanan nga buhaton sa halad-nga-binayaw nga ilang gihalad kang Jehova, gikan sa mga capitan sa mga linibo, ug sa mga capitan sa mga ginatus ka sundalo , napulo ug unom ka libo ug pito ka gatus ug kalim-an ka siclo. ^53(Kay ang mga tawo sa panggubatan nanguha sa inagaw, tagsatagsa alang sa iyang kaugalingon). ^54Ug gikuha ni Moises ug sa sacerdote nga si Eleazar ang bulawan sa mga capitan sa mga linibo, ug sa mga capitan sa mga ginatus ka sundalo , ug gidala nila ngadto sa balong-balong nga pagatiguman, alang sa usa ka handumanan sa mga anak sa Israel sa atubangan ni Jehova. __________________________________________________________________ ^1 Karon ang mga anak ni Ruben ug ang mga anak ni Gad may usa ka hilabihan ka dakung panon sa kahayupan: ug sa diha nga nakita nila ang yuta sa Jazer, ug ang yuta sa Galaad, nga, ania karon, ang dapit maoy usa ka dapit alang sa kahayupan; ^2Ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben ming-adto ug mingsulti kang Moises, ug kang Eleazar, ang sacerdote, ug sa mga principe sa katilingban, nga nagaingon: ^3Ang Ataroth, ug Dibon, ug Jazer, ug Nimra, ug Hesbon, ug Eleale, ug Saban, ug Nebo, ug Beon. ^4Ang yuta nga gihampak ni Jehova sa atubangan sa katilingban sa Israel, maoy usa ka yuta alang sa kahayupan; ug ang imong sulogoon adunay kahayupan. ^5Ug sila miingon: Kong kami nakakaplag ug kalooy sa imong mga mata, itugot nga kining yutaa ihatag ngadto sa imong mga sulogoon aron mapanag-iya nila; ayaw kami pagdad-a ngadto sa tabok sa Jordan. ^6Ug si Moises miingon sa mga anak ni Gad ug sa mga anak ni Ruben: Mangadto ba sa gubat ang inyong mga kaigsoonan, ug kamo magalingkod lamang dinhi? ^7Ug ngano nga magapaluya kamo sa kasingkasing sa mga anak sa Israel gikan sa tinguha sa pagtabok sa Jordan ngadto sa yuta nga gihatag ni Jehova kanila? ^8Mao kini ang gibuhat sa inyong mga amahan, sa diha nga ako nagpadala kanila gikan sa Cades-barnea aron sa pagtan-aw sa yuta. ^9Kay sa diha nga sila ming-adto hangtud sa walog sa Escol, ug nakatan-aw sa yuta, ilang gipaluya ang kasingkasing sa mga anak sa Israel, aron sila dili magasulod sa yuta nga gihatag ni Jehova kanila. ^10Ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub niadtong adlawa, ug siya nanumpa, nga nagaingon: ^11Sa pagkamatuod walay bisan kinsa sa mga tawo nga mingtungas gikan sa Egipto, sukad sa kaluhaan ka tuig ang panuigon ug ngadto sa itaas, nga makakita sa yuta nga akong gipanumpa kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob; tungod kay sila wala magasunod kanako sa bug-os: ^12Gawas kang Caleb ang anak nga lalake ni Jephone, ang Cenesehanon, ug kang Josue, ang anak nga lalake ni Nun; tungod kay sila mingsunod kang Jehova sa bug-os gayud. ^13Ug ang kaligutgut ni Jehova misilaub batok sa Israel, ug gihimo niya nga sila magalibodlibod nga magabalik-balik sa kamingawan sulod sa kap-atan ka tuig, hangtud nga ang tanang kaliwatan nga nagabuhat ug dautan sa atubangan sa mga mata ni Jehova mangaut-ut. ^14Ug, ania karon, kamo nanagpamangon nga ilis sa inyong mga amahan, nga dugang sa mga tawong makasasala, aron sa pagdugang pa sa kaligutgut ni Jehova ngadto sa Israel. ^15Kay kong kamo managbiya gikan sa pagsunod kaniya, siya magabiya pa kanila pag-usab sa kamingawan; ug kamo magalaglag niining tanan nga katawohan. ^16 Ug sila nanagpanuol kaniya, ug miingon: Kami magatukod ug mga toril dinhi alang sa among kahayupan, ug mga lungsod alang sa among mga kabataan: ^17Apan kami magaandam nga sangkap sa hinagiban aron sa paglakaw una sa mga anak sa Israel, hangtud nga madala namo sila ngadto sa ilang dapit: ug ang among mga kabataan magapuyo sa mga kalungsoran nga may malig-ong salipdanan tungod sa mga pumopuyo sa yuta. ^18Dili kami mamauli sa among mga kabalayan, hangtud nga ang mga anak sa Israel makapanunod ang tagsatagsa ka tawo sa iyang panulondon. ^19Kay kami dili magapanunod uban kanila didto sa tabok sa Jordan, ug sa unahan; tungod kay ang among panulondon nahatag kanamo dinhi niining taboka sa Jordan dapit ngadto sa silangan. ^20Ug si Moises miingon kanila: Kong pagabuhaton ninyo kining butanga, kong kamo managsankap sa hinagiban aron sa paglakaw sa atubangan ni Jehova ngadto sa gubat, ^21Ug ang tagsatagsa ka tawo kaninyo nga sangkap sa hinagiban motabok sa Jordan sa atubangan ni Jehova, hangtud nga mapapahawa niya ang iyang mga kaaway gikan sa iyang atubangan, ^22Ug ang yuta masakop na sa atubangan ni Jehova; unya sa human niini mamauli kamo, ug kamo mawalay sala ngadto kang Jehova, ug ngadto sa Israel; ug kining yutaa mamahimo nga kaugalingon alang kaninyo sa pagpanag-iya sa atubangan ni Jehova. ^23Apan kong kini dili ninyo pagabuhaton, ania karon, kamo nakasala batok kang Jehova; ug sa pagkamatuod hipalgan ikaw sa imong sala. ^24Pagtukod kamo ug mga kalungsoran alang kaninyo ug sa inyong mga kabataan, ug mga toril alang sa inyong mga carnero; ug buhata kadtong tanan nga nanagpanggula gikan sa inyong baba. ^25Ug ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben mingsulti kang Moises, nga nagaingon: Ang imong mga sulogoon magabuhat sumala sa ginasugo sa akong ginoo. ^26Ang among mga kabataan, ang among mga asawa, ang among mga panon sa carnero, ug ang tanan namong kahayupan, magapuyo sa mga kalungsoran sa Galaad, ^27Apan ang imong mga sulogoon moagi, ang tagsatagsa ka tawo nga sangkap sa hinagiban alang sa gubat, sa atubangan ni Jehova ngadto sa gubat, sumala sa gipamulong sa akong ginoo. ^28 Busa si Moises naghatag ug sugo kang Eleazar ang sacerdote, ug kang Josue ang anak nga lalake ni Nun, ug sa mga pangulo sa mga amahan sa mga panimalay sa mga anak sa Israel. ^29Ug si Moises miingon kanila: Kong ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben moagi uban kaninyo ngadto sa tabok sa Jordan, tagsatagsa ka tawo nga sangkap sa hinagiban sa gubat, sa atubangan ni Jehova, ug ang yuta ikapasakop na sa inyong atubangan; nan igahatag ninyo kanila ang yuta sa Galaad aron panag-iyahon nila . ^30Apan kong sila dili motabok uban kaninyo nga sangkap sa hinagiban, sila magapanag-iya sa yuta sa taliwala ninyo didto sa yuta sa Canaan. ^31Ug ang mga anak ni Gad ug ang mga anak ni Ruben mingtubag, nga nagaingon: Ingon sa gipamulong ni Jehova sa imong mga sulogoon, mao man ang among pagabuhaton. ^32Moagi kami nga sangkap sa hinagiban sa atubangan ni Jehova ngadto sa yuta sa Canaan, ug ang gipanag-iya namo nga sa among panulondon magapabilin uban kanamo sa unahan sa Jordan. ^33Ug si Moises naghatag ngadto kanila, bisan ngadto sa mga anak ni Gad, ug ngadto sa mga anak ni Ruben, ug ngadto sa katunga-nga-banay ni Manases, ang anak nga lalake ni Jose, ang gingharian ni Sihon hari sa mga Amorehanon, ug ang gingharian ni Og hari sa Basan, ang yuta, sumala sa mga kalungsoran niini uban ang mga utlanan bisan ang mga kalungsoran sa yuta nga nagalibut. ^34Ug ang mga anak ni Gad nagtukod sa Dibon, ug sa Ataroth, ug sa Aroer, ^35Ug sa Atroth-sophan, ug sa Jazer, ug sa Jogbaa, ^36Ug sa Beth-nimra, ug sa Beth-haran: mga kalungsoran nga linig-onan, ug mga toril alang sa mga carnero. ^37Ug ang mga anak ni Ruben nanagtukod sa Hesbon, ug sa Eleale, ug sa Kiriathaim, ^38Ug sa Nebo, ug sa Baalmeon, (ang mga ngalan niini gipangilisan,) ug sa Sibma: ug nanaghatag sila ug laing mga ngalan sa mga kalungsoran nga ilang gitukod. ^39Ug ang mga anak ni Machir, anak nga lalake ni Manases miadto sa Galaad, ug nagkuha niini, ug giagawan ang mga Amorehanon nga nanagpuyo didto. ^40Ug si Moises naghatag sa Galaad ngadto kang Machir ang anak nga lalake ni Manases; ug siya mipuyo didto. ^41Ug si Jair, ang anak nga lalake ni Manases miadto ug nagkuha sa mga kalungsoran nga gagmay niana, ug ginganlan kini ug Haboth-jair. ^42Ug si Noba miadto ug nagkuha sa Kenath, ug ang mga balangay niini, ug ginganlan kini ug Noba, sunod sa iyang kaugalingon nga ngalan. __________________________________________________________________ ^1 Kini mao ang mga pagpanaw sa mga anak sa Israel, sa diha nga nanggula sila gikan sa yuta sa Egipto pinaagi sa ilang mga panon ilalum sa kamot ni Moises ug ni Aaron. ^2Ug si Moises nagsulat sa tanan nilang mga paglakaw sa paggula sumala sa ilang mga pagpanaw tungod sa sugo ni Jehova: ug kini mao ang ilang mga pagpanaw sumala sa ilang mga paglakaw sa pagpanggula. ^3Ug sila mingpanaw gikan sa Rameses sa nahaunang bulan, sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa nahaunang bulan; sa pagkaugma human sa pasko ang mga anak sa Israel nanagpanggula uban ang binayaw nga kamot sa atubangan sa mga mata sa mga Egiptohanon, ^4Samtang ang mga Egiptohanon nanaglubong sa tanan nilang mga panganay, nga gipamatay ni Jehova sa taliwala nila: sa ibabaw sa ilang mga dios si Jehova nagahimo usab ug mga paghukom. ^5Ug ang mga anak sa Israel mingpanaw gikan sa Rameses, ug mingpahaluna sa Succoth. ^6Ug mingpanaw sila gikan sa Succoth, ug mingpahaluna sa Etham, nga didto sa daplin sa kamingawan. ^7Ug mingpanaw sila gikan sa Etham, ug namalik ngadto sa Pi-hahiroth, nga diha sa atbang sa Baalsepon; ug ming pahaluna sila atbang sa Migdol. ^8Ug sila mingpanaw gikan sa atbang sa Pi-hahiroth, ug minglabang sa taliwala sa dagat ngadto sa kamingawan: ug nanlakaw sila sa panaw nga tolo ka adlaw sa kamingawan sa Etham, ug mingpahaluna sa Mara. ^9Ug sila mingpanaw gikan sa Mara, ug ming-abut didto sa Elim: ug didto sa Elim may napulo ug duha ka tinubdan sa tubig, ug kapitoan ka mga palma; ug sila mingpahaluna didto. ^10Ug sila mingpanaw gikan sa Elim, ug mingpahaluna sa daplin sa Dagat nga Mapula. ^11Ug sila mingpanaw gikan sa Dagat nga Mapula, ug mingpahaluna didto sa kamingawan sa Zin. ^12Ug sila mingpanaw gikan sa kamingawan sa Zin, ug mingpahaluna didto sa Dopka. ^13Ug sila mingpanaw gikan sa Dopka, ug mingpahaluna didto sa Alus. ^14Ug sila mingpanaw gikan sa Alus, ug mingpahaluna didto sa Repidim, diin walay tubig nga mainum sa katawohan. ^15Ug sila mingpanaw gikan sa Repidim, ug mingpahaluna didto sa kamingawan sa Sinai. ^16Ug sila mingpanaw gikan sa kamingawan sa Sinai, ug mingpahaluna didto sa Kibroth-hataava ^17Ug sila mingpanaw gikan sa Kibroth-hataava, ug mingpahaluna sa Haseroth. ^18Ug sila mingpanaw gikan sa Haseroth, ug mingpahaluna sa Ritma. ^19Ug sila mingpanaw gikan sa Ritma, ug mingpahaluna sa Rimmon-peres. ^20Ug sila mingpanaw gikan sa Rimmon-peres, ug mingpahaluna sa Libna. ^21Ug sila mingpanaw gikan sa Libna, ug mingpahaluna sa Rissa. ^22Ug sila mingpanaw gikan sa Rissa, ug mingpahaluna sa Ceelatha. ^23Ug sila mingpanaw gikan sa Ceelatha, ug mingpahaluna didto sa bukid sa Sepher. ^24Ug sila mingpanaw gikan sa bukid sa Sepher, ug mingpahaluna sa Harada. ^25Ug sila mingpanaw gikan sa Harada, ug mingpahaluna sa Maceloth. ^26Ug sila mingpanaw gikan sa Maceloth, ug mingpahaluna sa Tahath. ^27Ug sila mingpanaw gikan sa Tahath, ug mingpahaluna sa Tera. ^28Ug sila mingpanaw gikan sa Tera, ug mingpahaluna sa Mithca. ^29Ug sila mingpanaw gikan sa Mithca, ug mingpahaluna sa Hasmona. ^30Ug sila mingpanaw gikan sa Hasmona, ug mingpahaluna sa Moseroth. ^31Ug sila mingpanaw gikan sa Moseroth, ug mingpahaluna sa Bene-jaakan. ^32Ug sila mingpanaw gikan sa Bene-jaakan, ug mingpahaluna sa Horhaguidgad. ^33Ug sila mingpanaw gikan sa Horhaguidgad, ug mingpahaluna sa Jotbatha. ^34Ug sila mingpanaw gikan sa Jotbatha, ug mingpahaluna sa Abrona. ^35Ug sila mingpanaw gikan sa Abrona, ug mingpahaluna sa Esion-geber. ^36Ug sila mingpanaw gikan sa Esion-geber, ug mingpahaluna didto sa kamingawan sa Zin (nga mao ang Cades). ^37Ug sila mingpanaw gikan sa Cades, ug mingpahaluna sa bukid sa Hor, didto sa daplin sa mga kayutaan sa Edom. ^38Ug si Aaron ang sacerdote mitungas ngadto sa bukid sa Hor tungod sa sugo ni Jehova, ug siya namatay didto, sa ika kap-atan ka tuig sa human ang mga anak sa Israel makagula gikan sa yuta sa Egipto, sa ikalima ka bulan, sa nahaunang adlaw sa bulan. ^39Ug si Aaron may usa ka gatus ug kaluhaan ug tolo ka tuig ang panuigon sa iyang pagkamatay didto sa bukid sa Hor. ^40Ug ang Canaanhon, ang hari sa Arad, nga nagapuyo sa Habagatar sa yuta sa Canaan, nakadungog mahitungod sa pag-abut sa mga anak sa Israel. ^41Ug sila mingpanaw gikan sa bukid sa Hor, ug mingpahaluna sa Salmona. ^42Ug sila mingpanaw gikan sa Salmona, ug mingpahaluna sa Punon. ^43Ug sila mingpanaw gikan sa Punon, ug mingpahaluna sa Oboth. ^44Ug sila mingpanaw gikan sa Oboth, ug mingpahaluna sa Ihe-abarim, didto sa utlanan sa Moab. ^45Ug sila mingpanaw gikan sa Ihe-abarim, ug mingpahaluna sa Dibongad. ^46Ug sila mingpanaw gikan sa Dibon-gad, ug mingpahaluna sa Almon-diblataim. ^47Ug sila mingpanaw gikan sa Almon-diblataim, ug mingpahaluna didto sa kabukiran sa Abarim, atbang sa Nebo. ^48Ug sila mingpanaw gikan sa kabukiran sa Abarim, ug mingpahaluna didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan didto sa Jerico. ^49Ug sila mingpahaluna haduol sa Jordan, sukad sa Bethjesimot bisan hangtud ngadto sa Abel-sitim didto sa kapatagan sa Moab. ^50 Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan sa Jerico, nga nagaingon: ^51Isulti mo ngadto sa mga anak sa Israel, ug ipamulong kanila: Sa diha nga kamo manabok sa Jordan ngadto sa yuta sa Canaan, ^52Unya kamo magpapahawa sa tanang mga pumoluyo sa yuta gikan sa atubangan ninyo, ug magadugmok sa tanan nilang mga larawan nga bato , ug sa tanan nilang mga tinunaw nga larawan, ug magagun-ob sa tanan nilang hatag-as nga mga dapit: ^53Ug kamo magapanag-iya sa yuta, ug magapuyo diha; kay nganha kaninyo gihatag ko na ang yuta aron magapanag-iya kamo niana. ^54Ug kamo magapanunod sa yuta pinaagi sa pagpapalad sumala sa inyong mga panimalay; sa may daghan igahatag mo ang labing daku nga panulondon, ug sa may diyutay ikaw magahatag sa labing diyutay nga panulondon: bisan asa mahulog ang kapalaran sa bisan kinsa nga tawo, kadto mamao ang iya; sumala sa mga kabanayan sa inyong mga amahan kamo magapanunod. ^55Apan kong kamo dili magapapahawa sa mga pumoluyo sa yuta gikan sa inyong atubangan, nan kadtong inyong gitugotan nga magapabilin gikan kanila mamahimong ingon sa mga puling sa inyong mga mata, ug ingon sa mga tunok diha sa inyong mga kilid, ug sila magasamok kaninyo sa yuta diin kamo magapuyo. ^56Ug mahitabo, nga, ingon sa akong ginahunahuna nga pagabuhaton ngadto kanila, mao ang akong pagabuhaton nganha kaninyo. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^2Sugoa ang mga anak sa Israel, ug ipamulong ngadto kanila: Sa diha nga kamo makasulod na sa yuta sa Canaan (kini mao ang yuta nga mahulog ngadto kaninyo alang sa usa ka panulondon, bisan ang yuta sa Canaan sumala sa mga utlanan niana), ^3Unya ang inyong dapit sa habagatan magagikan sa kamingawan sa Zin ngadto sa pag-ubay sa Edom, ug ang inyong utlanan sa habagatan magagikan sa kinatumyan sa Dagat nga Asin padulong sa silangan; ^4Ug ang inyong utlanan magalibut padulong sa amihanan sa tungasan sa Acrabim, ug moagi nga magaubay sa Zin; ug ang mga gul-anan niini magapaingon ngadto sa habagatan sa Cades-barnea; ug kini magapadulong ngadto sa Hasar-adar, ug moagi ngadto ubay sa Asmon; ^5Ug ang utlanan moliko sa paglibut gikan sa Asmon ngadto sa sapa sa Egipto, ug ang mga gul-anan niini magapadulong sa dagat. ^6Ug alang sa utlanan dapit sa kasadpan, mamainyo ang dakung dagat ug ang utlanan niini : kini mamao ang inyong utlanan dapit sa kasadpan. ^7Ug kini mamao ang inyong utlanan dapit sa amihanan: gikan sa dakung dagat pagatiman-an ninyo alang kaninyo ang bukid sa Hor; ^8Gikan sa bukid sa Hor pagatiman-an ninyo hangtud ngadto sa agianan sa pagsulod sa Hamath; ug ang mga gul-anan sa utlanan adto sa Sedad; ^9Ug ang utlanan magapadulong ngadto sa Zipon, ug ang mga gul-anan niini adto sa Hasar-enan: kini mao ang inyong utlanan dapit sa amihanan. ^10Ug pagatiman-an ninyo ang inyong utlanan dapit sa silangan gikan sa Hasar-enan ngadto sa Sepam; ^11Ug ang utlanan molugsong gikan sa Sepam ngadto sa Ribla, sa silangan dapit sa kilid sa Ain; ug ang utlanan molugsong, ug moabut ngadto sa daplin sa dagat sa Cinneret pudulong ngadto sa silangan; ^12Ug ang utlanan molugsong ngadto sa Jordan, ug ang mga gul-anan niini adto sa Dagat nga Asin. Kini mamao ang inyong yuta sumala sa mga utlanan niini nga nagalibut. ^13Ug si Moises nagsugo sa mga anak sa Israel, nga nagaingon: Kini mao ang yuta nga inyong pagapanundon pinaagi sa pagpapalad, nga gisugo ni Jehova sa paghatag ngadto sa siyam ka banay, ug sa katunga-nga-banay: ^14Kay ang banay sa mga anak ni Ruben sumala sa mga kabalayan sa ilang mga amahan, ug ang banay sa mga anak ni Gad sumala sa kabalayan sa ilang mga amahan, nakadawat na, ug ang katunga-nga-banay ni Manases nakadawat na, sa ilang panulondon: ^15Ang duha ka banay ug ang katunga-nga-banay nakadawat na sa ilang panulondon didto sa unahan sa Jordan sa Jerico padulong ngadto sa silangan, paingon sa subanganan sa adlaw. ^16 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^17Kini mao ang mga ngalan sa mga tawo nga magabahin sa yuta nganha kaninyo alang sa panulondon: Si Eleazar ang sacerdote, ug si Josue ang anak nga lalake ni Nun. ^18Ug magakuha kamo ug usa ka principe sa tagsatagsa ka banay, aron sa pagbahin sa yuta alang sa panulondon. ^19Ug kini mao ang mga ngalan sa mga tawo: Sa banay, ni Juda, si Caleb ang anak nga lalake ni Jephone. ^20Ug sa banay sa mga anak ni Simeon, si Samuel ang anak nga lalake ni Amiud. ^21Sa banay ni Benjamin, si Elidad ang anak nga lalake ni Kislon. ^22Sa banay sa mga anak ni Dan usa ka principe, sa Daniel ang anak nga lalake ni Jogli. ^23Sa mga anak ni Jose: sa banay sa mga anak ni Manases usa ka principe, si Haniel ang anak nga lalake ni Epod. ^24Ug sa banay sa mga anak ni Ephraim usa ka principe, si Chemuel ang anak nga lalake ni Sipthan. ^25Ug sa banay sa mga anak ni Zabulon usa ka principe, si Elisapan ang anak nga lalake ni Pharnach. ^26Ug sa banay sa mga anak ni Issachar usa ka principe, si Paltiel, ang anak nga lalake ni Asan. ^27Ug sa banay sa mga anak ni Aser usa ka principe, si Ahiud ang anak nga lalake ni Selomi. ^28Ug sa banay sa mga anak ni Neptali usa ka principe, si Pedael, ang anak nga lalake ni Ammiud. ^29Mao kini sila ang gisugo ni Jehova sa pagbahin sa panulondon ngadto sa mga anak sa Israel didto sa yuta sa Canaan. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Jehova misulti kang Moises didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan dapit sa Jerico, nga nagaingon: ^2Sugoa ang mga anak sa Israel, nga ilang ihatag ngadto sa mga Levihanon gikan sa panulondon nga ilang napanag-iya mga lungsod nga pagapuy-an nila ; ug mga kaumahan alang sa mga kalungsoran nga nagalibut kanila igahatag ninyo ngadto sa mga Levihanon. ^3Ug niining mga kalungsoran magapuyo sila; ug ang ilang mga kaumahan mahimong alang sa ilang kahayupan, ug alang sa ilang katigayonan, ug alang sa tanan nila nga mga mananap. ^4Ug ang mga kaumahan sa mga kalungsoran, nga inyong igahatag ngadto sa mga Levihanon, magagikan sa kuta sa lungsod ug paingon sa gawas usa ka libo ka maniko magalibut. ^5Ug magasukod kamo sa gawas sa lungsod alang sa kiliran dapit sa silangan duruha ka libo ka maniko, ug alang sa kiliran dapit sa habagatan duruha ka libo ka maniko, ug alang sa kiliran dapit sa kasapdan duruha ka libo ka maniko, ug alang sa kiliran dapit sa amihanan duruha ka libo ka maniko, ang lungsod anaa sa taliwala. Kini mamao ang alang kanila ang kaumahan sa mga kalungsoran. ^6Ug ang mga kalungsoran nga inyong igahatag ngadto sa mga Levihanon, kini mamahimong unom ka lungsod nga dalangpanan, nga inyong igahatag alang niadtong nakapatay sa isigkatawo aron makadangop siya ngadto: ug labut pa niana kanila igahatag ninyo ang kap-atan ug duha ka lungsod. ^7Ang tanang mga kalungsoran nga inyong igahatag ngadto sa mga Levihanon mamahimong kap-atan ug walo ka lungsod; kini igahatag ninyo uban ang mga kaumahan niini. ^8Ug mahitungod sa mga kalungsoran nga inyong igahatag gikan sa napanag-iya sa mga anak sa Israel, gikan sa daghan magakuha kamo ug daghan; ug gikan sa diriyut magakuha kamo ug diriyut: ang tagsatagsa sumala sa iyang panulondon nga iyang napanunod magahatag gikan sa iyang mga kalungsoran ngadto sa mga Levihanon. ^9 Ug si Jehova misulti kang Moises, nga nagaingon: ^10Isulti sa mga anak sa Israel, ug iingon kanila: Sa diha nga kamo magatabok sa Jordan ngadto sa yuta sa Canaan, ^11Nan magatudlo kamo ug mga kalungsoran nga mahimong mga lungsod nga dalangpanan alang kaninyo, aron ang mamumuno nga makapatay nga wala tuyoa sa bisan kinsa nga tawo makadangop didto. ^12Ug ang mga kalungsoran mamahimo alang kaninyo nga dalangpanan gikan sa magpapanimalus, aron ang mamumuno dili mamatay, hangtud nga siya magatindog sa atubangan sa katilingban aron pagahukman. ^13Ug ang mga kalungsoran nga inyong igahatag mamahimong alang kaninyo unom ka lungsod nga dalangpanan. ^14Kamo magahatag ug tolo ka lungsod sa unahan sa Jordan, ug tolo ka lungod ang igahatag ninyo didto sa yuta sa Canaan; kini mamahimong mga kalungsoran nga dalangpanan. ^15Alang sa mga anak sa Israel, ug alang sa mga dumuloong, ug alang sa mga humalapit nga anaa sa taliwala nila, mamahimo kining unom ka lungsod nga mga lungsod nga dalangpanan; aron nga ang tagsatagsa nga makapatay sa bisan kinsa nga tawo nga wala tuyoa makadangop didto. ^16Apan kong siya makasamad kaniya pinaagi sa usa ka galamiton nga puthaw, nga sa ingon niana namatay siya, siya nga nakasamad maoy usa ka mamumuno: ang mamumuno sa pagkamatuod pagapatyon gayud. ^17Ug kong siya makasamad kaniya pinaagi sa usa ka bato nga diha sa iyang kamot, nga igong makamatay sa usa ka tawo, ug siya namatay, siya nga nakasamad maoy usa ka mamumuno: ang mamumuno sa pagkamatuod pagapatyon gayud. ^18O kong siya makasamad kaniya uban sa usa ka hinagiban, nga kahoy nga diha sa iyang kamot, nga igong makamatay sa usa ka tawo, ug siya namatay, ang nakasamad maoy usa ka mamumuno: ang mamumuno sa pagkamatuod pagapatyon gayud. ^19Ang magpapanimalus sa dugo mao gayud siya ang magapatay sa mamumuno: sa diha nga ihibalag niya siya, siya nga magpapanimalus magapatay kaniya. ^20Ug kong siya makatukmod kaniya tungod sa pagdumot, kun magalabay kaniya, nga may pagbanhig, nga sa ingon niana mamatay siya, ^21Kun tungod sa pagdumot siya makasamad kaniya pinaagi sa iyang kamot, nga sa ingon niana siya mamatay; siya nga magsamad kaniya pagapatyon gayud; siya maoy usa ka mamumuno: ang magpapanimalus sa dugo magapatay sa mamumuno, sa diha nga ihibalag niya siya. ^22Apan kong siya makatukmod kaniya sa kalit nga walay pagdumot, kun makalabay kaniya bisan unsa sa walay pagbanhig, ^23Kun pinaagi sa bisan unsang bato, nga igong makamatay sa usa ka tawo, sa walay pagpakakita kaniya, ug maglabay niini sa ibabaw niya, nga sa ingon niana siya mamatay, ug siya dili niya kaaway, ni nagapangita sa pagdaut kaniya; ^24Unya ang katilingban magahukom sa taliwala sa nakasamad ug sa magapanimalus sa dugo sumala niining mga tulomanon; ^25Ug ang katilingban magaluwas sa mamumuno gikan sa kamot sa magapanimalus sa dugo, ug ang katilingban magapahiuli kaniya ngadto sa iyang lungsod nga dalangpanan, diin siya modangop: ug siya magapuyo didto hangtud sa kamatayon sa labawng sacerdote, nga gidihogan uban sa lana nga balaan. ^26Apan kong ang mamumuno sa bisan unsang panahona molakaw ngadto sa unahan sa utlanan sa lungsod nga dalangpanan, diin siya modangop, ^27Ug ang magpapanimalus sa dugo makakaplag kaniya didto sa gawas sa utlanan sa iyang lungsod nga dalangpanan, ug ang magpapanimalus sa dugo magpatay sa mamumuno; siya dili pagapakasad-on tungod sa dugo, ^28Tungod kay siya nga mamumuno magapabilin man gayud unta sa sulod sa lungsod nga iyang dalangpanan hangtud sa kamatayon sa labawng sacerdote: apan tapus sa kamatayon sa labawng sacerdote ang mamumuno mopauli ngadto sa yuta nga iyang kaugalingon. ^29Ug kining mga butanga mamahimong alang sa usa ka batasan ug tulomanon nganha kaninyo ngadto sa tanan ninyong mga kaliwatan sa tanan ninyong mga puloy-anan. ^30Bisan kinsa nga magapatay sa bisan kinsa nga tawo, ang mamumuno pagapatyon tungod sa pulong nga nagagikan sa baba sa mga saksi: apan ang usa lamang ka saksi dili magasaksi batok sa bisan kinsang tawo aron siya mamatay. ^31Labut pa dili kamo magdawat ug lukat alang sa kinabuhi sa usa ka mamumuno, nga sad-an tungod sa kamatayon: apan siya sa pagkamatuod pagapatyon gayud. ^32Ug dili kamo magdawat ug lukat alang kaniya nga midangop ngadto sa iyang lungsod nga dalangpanan, aron siya makabalik pag-usab sa pagpuyo sa yuta niya , hangtud sa kamatayon sa sacerdote. ^33Busa dili ninyo paghugawan ang yuta diin anaa kamo: kay ang dugo, kini nagahugaw sa yuta; ug walay paghinlo nga arang mahimo alang sa yuta tungod sa dugo nga maula diha, kondili pinaagi sa dugo niadtong magaula niana. ^34Ug dili mo pagahugawan ang yuta diin kamo magapuyo, nga sa taliwala niana ako nagapuyo: kay ako, si Jehova, nagapuyo diha sa kinataliwad-an sa mga anak sa Israel. __________________________________________________________________ ^1 Ug ang mga pangulo sa mga kabalayan sa mga amahan sa panimalay sa mga anak ni Galaad, ang anak nga lalake ni Machir, ang anak nga lalake ni Manases, sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Jose, nanagpanuol, ug misulti sa atubangan ni Moises, ug sa atubangan sa mga principe, sa mga pangulo sa mga kabalayan sa mga amahan sa mga anak sa Israel: ^2Ug sila miingon: Si Jehova nagsugo sa akong ginoo sa paghatag sa yuta alang sa panulondon pinaagi sa pagpapalad ngadto sa mga anak sa Israel: ug ang akong ginoo gisugo ni Jehova sa paghatag sa panulondon ni Salpaad nga among igsoon nga lalake ngadto sa iyang mga anak nga babaye. ^3Ug kong sila mangaminyo sa bisan kinsang anak nga lalake sa mga kabanayan nga lain kay sa mga anak sa Israel, nan ang ilang panulondon pagakuhaon gikan sa panulondon sa atong mga amahan, ug igadugang ngadto sa panulondon sa banay diin sila mahisakop: busa kini pagakuhaon gikan sa pagpapalad sa atong panulondon. ^4Ug sa diha nga ang tinghugyaw sa mga anak sa Israel moabut na, nan ang ilang panulondon igadugang ngadto sa panulondom sa banay diin sila mahasakup: busa ang ilang panulondon pagakuhaon gikan sa panulondon sa atong mga amahan. ^5 Ug si Moises nagsugo sa mga anak sa Israel sumala sa pulong ni Jehova, nga nagaingon: Ang banay sa mga anak nga lalake ni Jose nagasulti sa matarung. ^6Mao kini ang butang nga gisugo ni Jehova mahitungod sa mga anak nga babaye ni Salpaad, nga nagaingon: Pasagdi sila nga managminyo kang bisan kinsa nga ilang gihunahuna nga labing maayo; ngadto lamang sa panimalay sa ilang amahan pagaminyo-on sila. ^7Busa walay panulondon sa mga anak sa Israel nga pagabalhinon gikan sa usa ka banay ngadto sa usa ka banay; kay ang mga anak sa Israel magapabilin ang tagsatagsa diha sa iyang panulondon sa banay sa iyang mga amahan. ^8Ug ang tagsatagsa ka anak nga babaye, nga nakapanag-iya ug usa ka panulondon sa bisan diin nga banay sa mga anak sa Israel, maasawa sa usa ka lalake sa panimalay sa banay sa iyang amahan aron ang mga anak sa Israel magabaton ang tagsatagsa ka tawo sa panulondon sa iyang mga amahan. ^9Busa walay panulondon nga pagabalhinon gikan sa usa ka banay ngadto sa laing banay; kay ang mga banay sa mga anak sa Israel magapabilin ang tagsatagsa diha sa iyang kaugalingon panulondon. ^10Bisan ingon sa gisugo ni Jehova kang Moises, mao man ang gibuhat sa mga anak nga babaye ni Salpaad: ^11Kay si Maala si Tirsa, ug si Holga, ug si Milca, ug si Noa, ang mga anak nga babaye ni Salpaad, nangaminyo ngadto sa mga anak nga lalake sa igsoon nga lalake sa ilang amahan. ^12Sila nangaminyo ngadto sa mga panimalay sa mga anak nga lalake ni Manases ang anak nga lalake ni Jose; ug ang ilang panulondon nagapabilin diha sa banay sa panimalay sa ilang amahan. ^13Kini mao ang mga sugo ug ang mga tulomanon nga gisugo ni Jehova pinaagi kang Moises ngadto sa mga anak sa Israel didto sa kapatagan sa Moab haduol sa Jordan dapit sa Jerico. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ ^1 Kini mao ang mga pulong nga gisulti ni Moises sa tibook Israel sa unahan sa Jordan didto sa kamingawan, didto sa Arabah, atbang sa Dagat nga Patay sa kinataliwad-an sa Paran, ug sa Topel, ug sa Laban, ug sa Jaseroth ug sa Dizahab. ^2Adunay napulo ug usa ka adlaw nga panaw gikan sa Horeb, sa dalan sa bukid sa Seir hangtud sa Cades-barnea. ^3Ug nahatabo nga sa ikakap-atan ka tuig, sa ikanapulo ug usa ka bulan, sa nahauna nga adlaw sa bulan, si Moises misulti sa mga anak sa Israel sumala sa tanan nga gihatag ni Jehova kaniya ingon nga sugo alang kanila; ^4Sa human mapatay niya si Sihon, ang hari sa mga Amorehanon, nga nagapuyo sa Hesbon, ug si Og, ang hari sa Basan, nga nagapuyo sa Astaroth sa Edrei. ^5Sa unahan sa Jordan sa yuta sa Moab, misugod si Moises sa pagpahayag niini nga Kasugoan, nga nagaingon: ^6Si Jehova nga atong Dios misulti kanato didto sa Horeb, nga nagaingon: Kamo nakapuyo sa hataas na nga panahon niining bukira: ^7Pamalik kamo ug panggikan kamo ug umadto kamo ngadto sa bukid sa mga Amorehanon, ug sa tanan niya nga ginsakpan sa Arabah, sa bukid ug sa mga walog, ug sa habagatan, ug sa baybayon sa dagat, sa yuta sa mga Canaanhon, ug ngadto sa Libano, hangtud sa dakung suba, ang suba nga Eufrates. ^8Ania karon, akong gigahin ang yuta sa atubangan ninyo: sumulod kamo, ug panagiyahon ninyo ang yuta nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, nga igahatag kanila, ug sa ilang kaliwatan sa ulahi nila. ^9 Ug niadtong panahona misulti ako kaninyo, nga nagaingon: Ako dili makahimo sa pagdala kaninyo nga mag-inusara. ^10Si Jehova ang inyong Dios nagpadaghan kaninyo, ug ania karon, kamo niining adlawa sama sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon. ^11Si Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, magahimo kaninyo nga usa ka libo ka pilo sa inyong gidaghanon karon, ug magapanalangin kaninyo, ingon sa iyang gisaad kaninyo! ^12Unsaon ko pagdala nga mag-inusara sa inyong mga kasamok ug sa inyong mga lulan ug sa inyong mga pagbingkil? ^13Pagpili kamo gikan kaninyo, sumala sa inyong mga banay, mga tawo nga manggialamon, ug mga masinabuton, ug mga dungganon, ug igabutang ko sila sa pagkapunoan ninyo. ^14Ug kamo mingtubag kanako, ug nagaingon: Ang mga butang nga imong gipamulong maayo nga among pagabuhaton. ^15Busa gikuha ko ang mga kadagkuan sa inyong mga banay, mga tawo nga manggialamon ug mga dungganon ug gibutang ko sila nga mga punoan ninyo, mga punoan sa mga linibo, ug mga punoan sa mga ginatus, ug mga punoan sa mga kinalim-an, mga punoan sa tinagpulo, ug mga magbubuot sumala sa inyong mga banay. ^16Ug nagsugo ako sa inyong mga maghuhukom niadtong panahona, nga nagaingon: Magpatalinghug kamo sa taliwala sa inyong mga igsoon, maghukom kamo sa minatarung, sa taliwala sa tawo ug sa iyang igsoon nga lalake kun sa dumuloong nga uban kaniya. ^17Dili kamo magpili ug tawo sa inyong paghukom, managpatalinghug kamo sa gagmay sama sa dagku: dili kamo mahadlok sa nawong sa tawo, kay ang paghukom iya sa Dios: ug ang hulusayon nga malisud kaninyo dad-on ninyo kanako, ug ako magapatalinghug niini. ^18Ug nagsugo ako kaninyo niadtong panahona sa tanang mga butang nga inyong pagabuhaton. ^19 Ug mingpanaw kita gikan sa Horeb, ug minglatas niadtong tanan nga dagku ug makalilisang nga kamingawan, nga inyong nakita didto sa dalan sa bukid sa mga Amorehanon, maingon nga si Jehova nga atong Dios nagsugo kanato, ug ming-abut kita sa Cades-barnea. ^20Ug miingon ako kaninyo: Mingdangat kamo sa bukid sa mga Amorehanon nga gihatag ni Jehova nga atong Dios kanato. ^21Ania karon, si Jehova nga imong Dios naggahin sa yuta sa atubangan mo: tumungas ka, ug panag-iyahon mo kini, maingon nga si Jehova ang Dios sa inyong mga amahan, nag-ingon kanimo: Dili kamo mahadlok, dili usab kamo maluya. ^22Ug mingduol kamong tanan kanako, ang tagsatagsa kaninyo ug nanag-ingon: Magsugo kita ug mga tawo una kanato nga mosusi alang kanato sa yuta, ug sa pagbalik magasaysay sila kanato sa dalan nga atong pagalaktan, ug sa mga kalungsoran nga atong pagaadtoan. ^23Ug ang butang nakapahimuot kanako pag-ayo; ug mikuha ako ug napulo ug duha ka mga tawo gikan kaninyo, usa ka tawo sa tagsatagsa ka banay: ^24Ug minglakaw sila ug mingtungas ngadto sa bukid, ug mingdangat sila ngadto sa walog sa Escol, ug mingpaniid niini. ^25Ug mingkuha sila ug bunga sa kayutaan sa ilang mga kamot ug gidala kini kanato, ug nanagsugilon sila kanato, ug nanag-ingon: Kini maayong yuta nga gihatag kanato ni Jehova nga atong Dios. ^26Apan wala kamo motungas, kondili nanagmalalison kamo sa sugo ni Jehova nga inyong Dios: ^27Ug nanagbagulbol kamo sa inyong mga balong-balong ug nagaingon: Kay gidumtan kita ni Jehova, nga gikuha niya kita gikan sa yuta sa Egipto, aron sa pagtugyan kanato ngadto sa kamot sa mga Amorehanon aron sa paglaglag kanato. ^28Asa man kita motungas? Ang atong mga igsoon nagpaluya sa atong kasingkasing, nga nagaingon. Ang mga tawo mga labing dagku ug labing hatag-as kay kanato; ang mga kalungsoran dagku ug kinutaan hangtud sa langit, ug labut pa nakita namo didto ang mga anak sa mga higante. ^29Unya miingon ako kaninyo: Dili kamo malisang, dili usab kamo mahadlok kanila. ^30Si Jehova, ang inyong Dios, maoy magauna kaninyo, siya makig-away alang kaninyo, ingon sa tanang mga butang nga gibuhat niya alang kaninyo didto sa Egipto sa atubangan sa inyong mga mata, ^31Ug sa kamingawan, diin nakita mo nga si Jehova nga imong Dios nagdala kanimo, ingon sa usa ka tawo nga nagdala sa iyang anak nga lalake sa tanan nga dalan sa inyong gilaktan, hangtud nga mingdangat kamo niining dapita. ^32Bisan pa niining butanga wala kamo managtoo kang Jehova nga inyong Dios, ^33Nga nag-una kaninyo sa dalan, aron sa pagsusi sa dapit kong asa kamo magapahaluna sa inyong mga balong-balong, pinaagi sa kalayo sa gabii, aron sa pagpakita kaninyo sa dalan nga inyong pagalaktan, ug pinaagi sa panganod sa adlaw. ^34Ug nakadungog si Jehova sa tingog sa inyong mga pulong, ug nasuko ug nanumpa siya , nga nagaingon: ^35Sa pagkamatuod walay usa niining mga tawo, niining dautan nga kaliwatan nga makakita sa yuta nga maayo nga gipanumpa ko nga igahatag sa inyong mga amahan. ^36Gawas kang Caleb, ang anak nga lalake ni Jephone: siya makakita niana, ug kaniya ihatag ko ang yuta nga iyang gitumban, ug sa iyang mga anak, kay hingpit ang iyang pagsunod kang Jehova. ^37Ug batok usab kanako nasuko si Jehova tungod kaninyo, nga nagaingon: Ikaw usab dili makasulod didto: ^38Si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, nga nagatindog sa imong atubangan, siya makasulod didto: magdasig ka kaniya; kay siya magapapanunod niana sa Israel. ^39Labut pa ang inyong mga bata, nga matud ninyo mahimong tukbonon; ug ang inyong mga anak nga dili karon mahibalo sa maayo kun dautan, sila makasulod didto, ug kanila ihatag ko kini, ug sila makapanag-iya niini. ^40Apan mahitungod kaninyo, pamalik kamo ug panggikan kamo padulong ngadto sa kamingawan sa dalan paingon sa Dagat nga Mapula. ^41Unya mingtubag kamo ug nanag-ingon kanako: Nakasala kami batok kang Jehova, motungas ug makig-away kami, sumala sa tanan nga gisugo kanamo ni Jehova nga among Dios. Ug nanagsangkap kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang mga hinagiban sa pag-awayan, ug nanag-andam kamo sa pagtungas sa kabukiran. ^42Ug si Jehova miingon kanako: Ipamulong mo kanila: Dili kamo motungas ni makig-away, kay ako wala sa inyong taliwala; tingali unya pamatyon kamo sa atubangan sa inyong mga kaaway. ^43Unya ako misulti kaninyo, ug wala kamo magpatalinghug; hinonoa minglalis kamo sa sugo ni Jehova, ug nanagmapahitas-on ug mingtungas kamo ngadto sa kabukiran. ^44Ug minggula ang mga Amorehanon, nga nagpuyo niadtong bukira sa pagsugat kaninyo, milutos kaninyo, ingon sa ginabuhat sa mga putyokan, ug nagpuspus kaninyo gikan sa Seir, hangtud sa Horma. ^45Ug mingbalik kamo ug minghilak kamo sa atubangan ni Jehova; apan si Jehova wala magpatalinghug sa inyong tingog, wala usab siya mamati kaninyo. ^46Unya didto kamo sa Cades sa daghang mga adlaw, sumala sa mga adlaw sa inyong pagpuyo didto . __________________________________________________________________ ^1 Unya mingbalik kita ug minggikan kita padulong sa kamingawan sa dalan paingon sa Dagat nga Mapula, sumala sa giingon ni Jehova kanako ug gilibut nato ang bukid sa Seir sa daghang mga adlaw. ^2Ug si Jehova misulti kanako, nga nagaingon: ^3Igo na ang paglibut ninyo niining bukira, patunong kamo ngadto sa amihanan. ^4Ug sugoon mo ang katawohan, sa pag-ingon: Molatas kamo sa utlanan sa inyong mga igsoon ang mga anak ni Esau, nga nagpuyo sa Seir, ug sila mangahadlok kaninyo. Busa magbantay kamo pag-ayo: ^5Dili kamo makig-away kanila; kay dili ko ihatag kaninyo ang ilang yuta, dili, bisan pa ang pagtunob sa lapalapa sa tiil; kay gihatag ko na kang Esau ang bukid sa Seir ingon nga panulondon. ^6Sa salapi mopalit kamo kanila ug kalan-on, aron kamo makakaon; ug sa salapi mopalit usab kamo kanila ug tubig aron kamo makainum; ^7Kay si Jehova nga imong Dios nagpanalangin kanimo sa tanan nga bulohaton sa imong kamot: siya nahibalo niining dakung kamingawan: niining kap-atan ka tuig si Jehova nga imong Dios nag-uban kanimo; walay bisan unsa nga nakulang kanimo. ^8 Busa giagian nato gikan sa atong mga igsoon, ang mga anak ni Esau, nga nagpuyo sa Seir gikan sa dalan sa Arabah gikan sa Elat ug gikan sa Eslon-geber. Ug mingbalik kita ug ming-agi sa dalan sa kamingawan sa Moab. ^9Ug si Jehova miingon kanako: Dili ka magsamok kang Moab, dili ka usab makig-away kanila, kay dili ko ihatag kanimo ang pagpanag-iya sa iyang yuta, kay ako nang gihatag ang Ar nga panulondon sa mga anak ni Lot. ^10(Ang mga Emimenhon nagpuyo, niini kaniadto, katawohan nga daku, ug daghan, ug hatag-as ingon sa mga higante; ^11Kini sila usab naisip ingon nga mga Refeimhanon sama sa mga Anachanon; apan ang mga Moabhanon nagangalan kanila ug mga Emumehanon. ^12Ug sa Seir nagpuyo kaniadto ang mga Horhanon, apan gipulihan sila sa mga anak ni Esau ug ilang gilaglag sila sa atubangan nila, ug nagpuyo sila sa dapit puli kanila, ingon sa gibuhat sa Israel sa yuta nga panulondon nga gihatag kanila ni Jehova). ^13Karon, manindog kamo, miingon ako, ug umagi kamo sa sapa sa Sered. Ug ming-agi kita sa sapa sa Sered. ^14Ug sa mga adlaw nga nanglakaw kita gikan sa Cades-barnea hangtud sa atong pag-abut sa sapa sa Sered, katloan ug walo ka tuig; hangtud nga nahurot ang tanan nga kaliwatan sa mga tawo sa panggubatan gikan sa taliwala sa campo sumala sa gipanumpa kanila ni Jehova. ^15Labut pa ang kamot ni Jehova diha batok kanila aron sa paglaglag kanila gikan sa taliwala sa campo, hangtud nga nahurot sila. ^16Busa nahitabo nga, sa pagkahurot ug sa pagkamatay sa tanan nga mga tawo sa panggubatan sa taliwala sa katawohan, ^17Si Jehova misulti kanako, nga nagaingon: ^18Ikaw moagi niining adlawa sa Ar, ang utlanan sa Moab. ^19Ug sa magakahaduol ka sa atubangan sa mga anak sa Ammon; dili mo sila pagsamukon, dili ka usab maghilabut kanila; kay dili ko ihatag kanimo ang pagpanag-iya sa yuta sa mga anak sa Ammon; kay gihatag ko na kini nga panulondon sa mga anak ni Lot. ^20(Kini usab naisip nga yuta sa mga Refeimhanon; si Refeim nagpuyo didto sa unang panahon; ug sila gihinganlan sa mga Ammonhon, mga Zomzomehanon. ^21Usa ka katawohan nga daku, ug daghan, ug hatag-as ingon sa mga Anachanon, apan si Jehova naglaglag kanila sa atubangan sa mga Ammonhon, ug sila ming-ilis kanila, ug nagpuyo sila sa dapit puli kanila: ^22Ingon sa gibuhat niya sa mga anak ni Esau nga nagpuyo sa Seir, sa diha nga gilaglag niya ang mga Horhanon, sa ilang atubangan, ug sila ming-ilis kanila, ug mingpuyo sila sa dapit puli kanila hangtud karon. ^23Ug sa mga Avehanon, nga nagpuyo sa Haserim hangtud sa Gaza, ang mga Caftorhanon nga minggula sa Caftor naglaglag kanila, ug mingpuyo sila nga ilis kanila). ^24 Panindog kamo, panggikan kamo, ug manlabang kamo sa sapa sa Arnon: ania karon, gihatag ko sa imong kamot si Sihon, nga Amorehanon, ang hari sa Hesbon, ug ang iyang yuta; sugdi ninyo ang pagpanag-iya niini, ug magpakig-away kamo batok kaniya sa gubat. ^25Niining adlawa magsugod ako sa pagbutang sa imong kahadlok, ug sa imong kalisang sa ibabaw sa mga katawohan nga anaa sa ilalum sa tibook nga langit; nga makadungog sa imong kabantug, ug magakurog ug magaguol tungod kanimo. ^26Ug nagsugo ako ug mga maniniid gikan sa kamingawan sa Cedemoth ngadto kang Sihon, ang hari sa Hesbon, uban ang mga pulong sa pakigdait, nga nagaingon: ^27Tugoti nga moagi ako sa imong yuta: magalakaw ako sa dalan, dili ako motipas ngadto sa too ni sa wala; ^28Magabaligya ikaw kanako ug kalan-on nga baylo sa salapi, aron ako makakaon; ug magahatag ikaw kanako ug tubig nga baylo sa salapi, aron ako makainum; paagia lamang ako nga magalakaw. ^29Ingon sa gibuhat kanako sa mga anak ni Esau nga nagpuyo sa Seir; ug sa mga Moabhanon, nga nagpuyo sa Ar; hangtud nga motabok ako sa Jordan ngadto sa yuta nga gihatag kanato ni Jehova nga atong Dios. ^30Apan si Sihon nga hari sa Hesbon wala bumuot nga moagi kami sa kayutaan niya; kay si Jehova nga imong Dios nagpatig-a sa iyang espiritu, ug nagpatig-a sa iyang kasingkasing aron sa pagtugyan kaniya sa imong kamot ingon niining adlawa. ^31Ug miingon kanako si Jehova: Ania karon, misugod ako sa paghatag sa atubangan mo kang Sihon ug sa iyang yuta: magsugod ka sa pagpanag-iya aron mapanunod mo ang iyang yuta. ^32Ug misugat si Sihon kanato, siya ug ang tibook niya nga katawohan aron sa pagpakig-away didto sa Jaas. ^33Ug si Jehova nga atong Dios nagtugyan kaniya sa atong atubangan; ug siya gipatay ta ug ang iyang mga anak nga lalake ug ang tibook niya nga katawohan. ^34Ug niadtong panahona gikuha ta ang tanan niyang mga kalungsoran, ug gilaglag ta ang tanan nga mga lungsod nga may nagpuyo, lakip ang mga babaye ug mga bata: walay bisan usa nga gibilin ta. ^35Kondili ang kahayupan lamang ang atong gikuha alang sa atong kaugalingon, uban ang mga inagaw sa kalungsoran nga atong naagaw. ^36Gikan sa Aroer, nga anaa sa duol sa daplin sa sapa sa Arnon, ug sa lungsod nga anaa sa walog hangtud sa Galaad, walay lungsod nga hataas da alang kanato; tanan sila gitugyan ni Jehova nga atong Dios sa atong atubangan. ^37Sa yuta lamang sa mga anak sa Ammon nga wala ka makadangat; ang tanan nga anaa sa daplin sa sapa sa Jaboc, ug ang mga lungsod sa kabukiran, ug bisan sa unsang dapita nga kanato gidili ni Jehova nga atong Dios. __________________________________________________________________ ^1 Unya mingbalik kita, ug mingtungas sa dalan ngadto sa Basan: ug migula sa pagsugat kanato si Og, ang hari sa Basan, siya ug ang tibook niya nga katawohan, sa pagpakig-away didto sa Edrei. ^2Ug miingon kanako si Jehova: Dili ka mahadlok kaniya kay sa imong kamot gitugyan ko siya ug ang tibook niya nga katawohan, ug ang iyang yuta; ug pagabuhaton mo kaniya ingon sa gibuhat mo kang Sihon, ang hari sa mga Amorehanon nga nagpuyo sa Hesbon. ^3Busa si Jehova nga atong Dios nagtugyan usab kang Og, sa atong mga kamot ang hari sa Basan, ug ang tanan nga katawohan niya; ug siya gipatay ta hangtud nga walay nahabilin kaniya bisan usa. ^4Ug gikuha ta ang tanan niyang kalungsoran niadtong panahona: walay nahabilin nga lungsod nga wala nato kuhaa gikan kanila; kan-uman ka lungsod, ang tibook nga yuta sa Argob, ang gingharian ni Og sa Basan. ^5Kining tanang mga lungsod nga gilig-onan sa hatag-as nga mga kuta, mga pultahan ug mga balabag; labut pa sa daghan kaayo nga kalungsoran nga walay kuta. ^6Ug gilaglag ta gayud sila, ingon sa gibuhat ta kang Sihon nga hari sa Hesbon, nga gilaglag gayud ang tanan nga ciudad nga dihay nagpuyo, lakip ang mga babaye, ug ang mga bata. ^7Apan gikuha ta alang kanato ang tanan nga kahayupan ug ang mga inagaw sa mga kalungsoran. ^8Gikuha ta usab niadtong panahona ang yuta gikan sa kamot sa duruha ka hari nga Amorehanon nga nagpuyo sa unahan sa Jordan, gikan sa walog sa Arnon hangtud sa bukid sa Hermon. ^9(Ang maong Hermon ginganlan sa mga Sidonihanon ug Sirion, ug sa mga Amorehanon, Senir), ^10Ang tanan nga mga kalungsoran sa kapatagan, ug ang tibook nga Galaad ug ang tibook nga Basan hangtud sa Salka, ug Edrei, mga lungsod sa gingharian ni Og sa Basan. ^11(Kay si Og lamang ang hari sa Basan maoy nahabilin sa mga salin sa mga Refeimhanon; ania karon, ang iyang higdaanan, usa ka higdaanan nga puthaw, wala ba diha sa Raba sa mga anak sa Ammon? ang gitas-on niini siyam ka maniko, ug ang iyang gilapdon upat ka maniko, sa maniko sa lalake). ^12 Ug kining yutaa among gipanag-iya niadtong panahona gikan sa Aroer, nga diha sa walog sa Arnon, ug ang katunga sa bukid sa Galaad, ug ang iyang mga kalungsoran, gihatag ko sa mga Rubenhanon ug sa mga Gadahanon: ^13Ug ang nahasalin sa Galaad, ug ang tibook Basan, ang gingharian ni Og, gihatag ko sa katunga nga banay ni Manases; ang tibook nga yuta sa Argob, bisan ang tibook Basan. (Kini gihinganlan ang yuta ni Refeim. ^14Si Jair, ang anak nga lalake ni Manases, nagkuha sa tibook nga yuta sa Argob hangtud sa utlanan sa mga Geurihanon, ug sa mga Maakatihanon, ug gihinganlan sila, bisan ang Basan sunod sa iyang ngalan, Habot-Jair, hangtud niining adlawa). ^15Ug kang Machir gihatag ko ang Galaad. ^16Ug sa mga Rubenhanon ug sa mga Gadahanon gihatag ko ang gikan sa Galaad hangtud sa walog sa Arnon, ang taliwala sa walog, ug ang utlanan niini, hangtud sa sapa sa Jaboc, nga mao ang utlanan sa mga anak ni Ammon: ^17Ingon man usab ang Arabah, ug ang Jordan, ug ang utlanan niini, sukad sa Cinereth hangtud sa dagat sa Arabah, ang Dagat nga Asin, ubos sa mga bakilid sa Pisga sa timogan. ^18Ug niadtong panahona nagsugo ako kaninyo, nga nagaingon: Si Jehova nga inyong Dios mihatag kaninyo niining yutaa aron panag-iyahon ninyo kini; molatas kamo nga sangkap sa hinagiban sa atubangan sa inyong mga igsoon ang mga anak sa Israel, ang tanang mga tawong maisug. ^19Apan ang inyong mga asawa, ug ang inyong mga anak, ug ang inyong kahayupan (nahibalo ako nga adunay daghan kamo nga kahayupan), magapabilin sa inyong mga lungsod, nga akong gihatag kaninyo, ^20Hangtud nga mihatag si Jehova ug kapahulayan sa inyong mga igsoon, sama sa paghatag kaninyo, ug magapanag-iya usab sila sa yuta nga gihatag kanila ni Jehova nga inyong Dios sa tabok sa Jordan; unya pumauli kamo ang tagsatagsa ka tawo sa iyang panulondon nga akong gihatag kaninyo, ^21 Ug niadtong panahona nagsugo ako kang Josue, nga nagaingon: Ang imong mga mata nakakita sa tanan nga gibuhat ni Jehova nga imong Dios niadtong duruha ka hari: mao kana ang pagabuhaton ni Jehova sa tanan nga mga gingharian nga imong pagaagian. ^22Dili kamo mahadlok kanila; kay si Jehova nga imong Dios, siya mao ang magapakig-away alang kaninyo. ^23Ug nag-ampo ako kang Jehova niadtong panahona, nga nagaingon: ^24Oh, Ginoong Jehova: ikaw nagsugod sa pagpahayag sa imong ulipon sa imong pagkadaku, ug sa imong kamot nga kusgan; kay unsa ba nga dios ang anaa sa langit kun sa yuta nga makabuhat sumala sa imong mga gibuhat ug sumala sa imong dagkung mga buhat? ^25Paagia ako, nagaampo ako kanimo, ug magatan-aw ako niadtong yuta nga maayo, nga anaa sa tabok sa Jordan, niadtong maayong bukid, ug sa Libano. ^26Apan si Jehova nasuko batok kanako tungod kaninyo, ug wala magpatalinghug kanako; ug miingon si Jehova kanako: Igo na kanimo, dili ka na magsulti kanako mahitungod niining butanga. ^27Tumungas ka sa tagaytay sa Pisga, ug iyahat ang imong mga mata ngadto sa kasadpan ug ngadto sa amihanan ug ngadto sa habagatan ug ngadto sa subangan, ug itan-aw ang imong mga mata; kay dili ka makalabang niining Jordan. ^28Apan sugoon mo si Josue, ug dasiga siya, ug lig-ona siya; kay siya moadto nga magauna niining katawohan, ug himoon niya nga sila magapanunod sa yuta nga imong makita. ^29Busa nanghunong kami didto sa walog sa atbang sa Beth-peor. __________________________________________________________________ ^1 Ug karon, oh Israel, magpatalinghug ka sa kabalaoran, ug mga tulomanon, nga akong ginatudlo kaninyo nga inyong pagabuhaton; aron mabuhi kamo, ug mosulod ug manag-iya kamo sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan. ^2Dili kamo magadugang sa pulong nga akong gisugo kaninyo, ni pagkunhoran ninyo kini, aron pagabantayan ninyo ang mga sugo ni Jehova nga inyong Dios nga akong gisugo kaninyo. ^3Ang inyong mga mata nakakita kong unsa ang gibuhat ni Jehova tungod sa Baal-peor; kay ang tanang mga tawo nga mingsunod kang Baal-peor, gilaglag ni Jehova nga imong Dios gikan sa taliwala ninyo: ^4Apan kamo mingpabilin kang Jehova nga inyong Dios, mga buhi kamong tanan niining adlawa. ^5Ania karon, ako nagtudlo kaninyo ug kabalaoran ug mga tulomanon, ingon sa gisugo kanako ni Jehova nga akong Dios, aron mao ang inyong pagabuhaton sa taliwala sa yuta diin kamo magasulod sa pagpanag-iya niini. ^6Busa bantayan, ug buhaton ninyo sila; kay kini mao ang inyong kinaadman ug salabutan sa mga mata sa katawohan, nga nakadungog niining tanan nga kabalaoran, ug magaingon: Sa pagkamatuod gayud kining dakung nasud maoy usa ka makinaadmanon ug masinabutong katawohan. ^7Kay hain ang nasud nga daku nga adunay usa ka dios nga haduol gayud kanila sama kang Jehova nga atong Dios nga ania kanato bisan anus-a kita makatawag kaniya? ^8Ug unsa ang nasud nga daku nga may kabalaoran ug mga tulomanon nga ingon kamatarung niining tibook nga Kasugoan nga ginabutang ko niining adlawa sa atubangan ninyo? ^9Magmatngon ka lamang, ug bantayan mo ang imong kalag sa masingkamuton, kay tingali lamang unya mahakalimot ka sa mga butang nga hingkit-an sa imong mga mata, ug tingali lamang unya mobulag sila sa imong kasingkasing sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi: apan igatudlo mo sila sa imong mga anak, ug sa mga anak sa imong mga anak; ^10Sa adlaw nga nagtindog ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa Horeb, sa nag-ingon si Jehova kanako: Tigumon mo kanako ang katawohan ug papatalinghugon ko sila sa akong mga pulong, aron sila magatoon sa pagkahadlok kanako sa tanang mga adlaw nga magakinabuhi sila sa ibabaw sa yuta: nga magatudlo sila sa ilang mga kabataan. ^11Ug mingduol kamo ug mingpahamutang kamo sa lusaran sa bukid; ug ang bukid midilaab sa kalayo hangtud sa tunga-tunga sa mga langit, nga may kangitngit, dag-um ug mabagang kangitngit. ^12Ug misulti si Jehova kaninyo gikan sa taliwala sa kalayo: hidunggan ninyo ang tingog sa mga pulong, apan kamo wala makakita ug dagway, nakadungog lamang kamo ug tingog. ^13Ug siya mipahayag kaninyo sa tugon nga iyang gisugo kaninyo sa pagtuman, bisan ang napulo ka sugo; ug iyang gisulat kini sa duruha ka papan nga bato. ^14Ug si Jehova nagsugo kanako niadtong panahona sa pagtudlo kaninyo sa kabalaoran ug mga tulomanon, aron pagabuhaton ninyo sila sa yuta nga pagaadtoan ninyo aron sa pagpanag-iya niini. ^15Busa bantayan ninyo pag-ayo ang inyong nga kaugalingon; kay walay bisan unsa nga dagway nga hingkit-an ninyo sa adlaw nga nakigsulti kaninyo sa Horeb si Jehova sa taliwala sa kalayo; ^16Aron dili kamo mangadaut sa inyong kaugalingon, ug dili kamo magbuhat ug linilok nga larawan sa bisan unsang dagwaya, sa panagway sa lalake kun sa babaye. ^17Sa panagway sa bisan unsang mananapa nga ania sa yuta, sa bisan unsang langgama nga adunay pako nga nagalupad sa kalangitan; ^18Sa panagway sa bisan unsang mananapa nga nagakamang sa yuta, ang sa panagway sa bisan unsang isdaa nga anaa sa tubig sa ilalum sa yuta; ^19Ug tingali unya nga sa pagyahat mo sa imong mga mata sa langit, ug hingkit-an mo ang adlaw, ug ang bulan, ug ang mga bitoon, bisan ang tibook nga panon sa langit, mabihag ka sa pagsimba kanila, ug sa pag-alagad kanila, nga gihatag ni Jehova nga imong Dios alang sa tanan nga nasud sa ilalum sa tibook nga langit. ^20Apan si Jehova nagkuha kaninyo, ug nagpagula kaninyo gikan sa hudno nga puthaw, gikan sa Egipto, aron mahimo kamo nga katawohan niya sa panulondon, maingon niining adlawa. ^21Labut pa si Jehova nasuko kanako tungod kaninyo, ug nanumpa siya nga dili ako makatabok ngadto sa Jordan, ug ako dili usab makasulod sa maayong yuta nga gihatag ni Jehova nga imong Dios kanimo alang sa usa ka panulondon. ^22Apan kinahanglan nga ako magapakamatay niining yutaa; dili ako motabok ngadto sa Jordan: apan kamo motabok ug magapanag-iya kamo niadtong maayong yuta. ^23Bantayan ninyo aron dili kamo mahakalimot sa tugon ni Jehova nga inyong Dios, nga gibuhat niya uban kaninyo, ug magabuhat kamo alang kaninyo ug linilok nga larawan sa dagway sa bisan nga butang nga gidili kanimo ni Jehova nga imong Dios. ^24Kay si Jehova nga imong Dios mao ang kalayo nga nagaut-ut, Dios nga abughoan. ^25Sa diha nga ikaw magaanak ug mga anak, ug mga apo, ug madugay na kamo sa yuta, ug mangadaut kamo sa inyong kaugalingon, ug magabuhat kamo ug linilok nga larawan kun dagway sa bisan unsang butanga, ug magabuhat kamo ug dautan sa mga mata ni Jehova nga imong Dios, aron sa paghagit sa pagpasuko kaniya; ^26Tawgon ko ang langit ug ang yuta aron sa pagsaksi batok kaninyo niining adlawa, nga sa madali mangamatay gayud kamo sa ibabaw sa yuta nga gitabok ninyo ang Jordan sa pagpanag-iya niini; dili kamo makapuyo niini ug hataas nga mga adlaw, kondili pagalaglagon gayud kamo . ^27Ug si Jehova magapatibulaag kaninyo sa taliwala sa katawohan, ug mahabilin kamo nga diriyut nga gidaghanon sa taliwala sa mga nasud, sa dapit diin pagadad-on kamo ni Jehova. ^28Ug didto magaalagad kamo sa mga dios nga buhat sa mga kamot sa mga tawo, sa kahoy ug sa bato, nga dili makakita, dili usab makadungog, dili usab makakaon, dili usab makapanimaho. ^29Apan gikan didto magapangita kamo kang Jehova nga imong Dios, ug makakaplag ka kaniya, sa diha nga pangitaon mo siya sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag. ^30Sa diha nga anaa ikaw sa kalisdanan, ug modangat kanimo tanan kining mga butanga, sa ulahing mga adlaw mobalik ka kang Jehova, nga imong Dios, ug magapatalinghug ka sa iyang tingog; ^31Kay si Jehova nga imong Dios, maloloy-on nga Dios; dili siya mobiya kanimo, dili usab magalaglag kanimo, dili usab mahikalimot sa iyang tugon sa inyong mga amahan nga iyang gipanumpa kanila. ^32Kay pangutana karon mahitungod sa mga panahon nga ming-agi, nga diha kaniadto kanimo, sukad sa adlaw nga gibuhat sa Dios ang tawo sa ibabaw sa yuta, ug gikan sa usa ka tumoy sa langit ngadto sa lain, kong diha bay bisan unsang butang nga sama niining dakung butang, kun hindunggan nga ingon niini? ^33May katawohan ba nga nakadungog sa tingog sa Dios nga nagsulti gikan sa taliwala sa kalayo, ingon sa imong hidunggan, ug nabuhi? ^34Kun naghana ba ang Dios sa pag-adto ug sa pagkuha alang kaniya ug usa ka nasud, gikan sa taliwala sa lain nga nasud, pinaagi sa mga pagsulay, pinaagi sa mga timaan, pinaagi sa mga katingalahan, ug pinaagi sa gubat, ug pinaagi sa kamot nga kusgan, ug sa bukton nga ginatuy-od, ug dagku nga mga kakugmat, ingon sa mga butang nga gibuhat kaninyo ni Jehova nga inyong Dios didto sa Egipto sa atubangan sa inyong mga mata? ^35Kanimo gipahayag aron ka mahibalo nga si Jehova siya Dios; wala nay lain gawas kaniya. ^36Gikan sa langit gipadungog ka sa iyang tingog, aron siya makagtudlo kanimo: ug sa ibabaw sa yuta gipakita niya kanimo ang iyang dakung kalayo: ug nakadungog ka sa iyang mga pulong gikan sa taliwala sa kalayo. ^37Ug tungod kay siya nahagugma sa imong mga amahan, busa nagpili siya sa ilang kaliwatan sa ulahi kanila: nagpagula kanimo uban kaniya gikan sa Egipto, ug uban sa iyang dakung gahum. ^38Aron sa pagpapahawa gikan sa atubangan mo sa mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan kay kanimo; ug aron sa pagpasulod kanimo, ug sa paghatag kanimo sa ilang yuta alang sa usa ka panulondon sa ingon niining adlawa. ^39Hibaloi niining adlawa, ug ipahaluna mo sa imong kasingkasing nga si Jehova siya Dios sa itaas sa langit; ug dinhi sa ubos, sa ibabaw sa yuta; wala nay lain. ^40Ug bantayan mo ang iyang kabalaoran, ug ang iyang mga sugo nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, aron magamaayo kanimo ug sa imong mga anak nga sunod kanimo, ug aron pagahatas-on mo ang imong mga adlaw sa yuta, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa walay katapusan. ^41 Unya si Moises nagpinig ug totolo ka ciudad sa unahan sa Jordan paingon sa subangan sa adlaw. ^42Aron mokalagiw didto ang makapatay ug tawo, nga makapatay nga dili tinuyo sa iyang isigkatawo, ug wala magadumot kaniya sa panahon nga miagi; ug nga sa pagkalagiw niya sa usa niining mga ciudad mabuhi siya: ^43Ang Beser sa kamingawan, sa yuta sa kapatagan, alang sa mga Rubenhanon; ug ang Ramoth sa Galaad, alang sa mga Gadihanon; ug ang Golan sa Basan, alang sa mga Manaseshanon. ^44Ug kini mao ang Kasugoan nga gipahayag ni Moises sa atubangan sa mga anak sa Israel: ^45Kini mao ang mga pagpamatuod ug ang kabalaoran, ug ang mga tulomanon, nga gipahibalo ni Moises sa mga anak sa Israel sa nakapahawa na sila gikan sa Egipto. ^46Sa unahan sa Jordan sa walog sa atbang sa Beth-peor, sa yuta ni Sihon, hari sa mga Amorehanon, nga nagpuyo sa Hesbon, nga gilaglag ni Moises ug sa mga anak sa Israel, sa paglakaw nila gikan sa Egipto. ^47Ug iyang gipanag-iya ang yuta niya ug ang yuta ni Og, nga hari sa Basan; ang duha ka hari sa mga Amorehanon nga didto sa unahan sa Jordan patunong ngadto sa subangan sa adlaw; ^48Sukad sa Aroer nga diha sa daplin sa walog sa Arnon, bisan ngadto sa bukid sa Sion, (nga mao ang Hermon): ^49Ug ang tibook nga Arabah nga unahan sa Jordan dapit sa timogan hangtud sa Dagat sa Arabah sa ilalum sa mga banghilig sa Pisga. __________________________________________________________________ ^1 Ug mitawag si Moises ngadto sa tibook Israel, ug miingon kanila: Patalinghug ka, O Israel, sa kabalaoran ug sa mga tulomanon nga akong igasaysay sa inyong mga igdulungog niining adlawa aron magtoon kamo kanila, ug magabantay aron sa pagbuhat kanila. ^2Si Jehova nga atong Dios nagbuhat ug tugon kanato didto sa Horeb. ^3Dili sa atong mga amahan gibuhat ni Jehova kini nga tugon, kondili kanato, bisan kanato, nga tanan nga ania dinhi nga mga buhi niining adlawa. ^4Sa inatubangay misulti si Jehova kaninyo didto sa bukid gikan sa taliwala sa kalayo. ^5(Mitindog ako sa taliwala ni Jehova ug kaninyo niadtong panahona, aron sa pagpakita kaninyo sa pulong ni Jehova: kay nangahadlok kamo tungod sa kalayo, ug wala kamo motungas sa bukid), nga nagaingon: ^6 Ako si Jehova nga imong Dios nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto sa balay sa pagkaulipon. ^7Dili ka magbaton ug laing mga dios sa atubangan ko. ^8Dili ka magbuhat alang kanimo ug linilok nga larawan, ni sa bisan unsa nga dagway sa bisan unsa nga butang nga atua sa ibabaw sa langit, kun sa ilalum sa yuta, kun sa tubig sa ilalum sa yuta: ^9Dili mo iyukbo ang imong kaugalingon kanila, ni mag-alagad kanila, kay ako si Jehova nga imong Dios, mao ang Dios nga abughoan, nga nagadu-aw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak, ug sa ibabaw sa ikatolo ug sa ikaupat nga kaliwatan sa mga nagadumot kanako. ^10Ug nagapakita ako sa mahigugmaong-kalolot sa mga linibo sa mga nahigugma kanako, ug nagabantay sa akong mga sugo. ^11Dili mo paggamiton sa pasipala ang ngalan ni Jehova nga imong Dios: kay dili pagaisipon ni Jehova nga walay sala ang magagamit sa iyang ngalan sa pasipala. ^12Bantayan mo ang adlaw nga igpapahulay aron sa pagbalaan niini, ingon sa gisugo kanimo ni Jehova nga imong Dios. ^13Magabuhat ka sa unom ka adlaw, ug buhaton mo ang tanan mo nga bulohaton. ^14Apan ang ikapito ka adlaw, adlaw nga igpapahulay alang kang Jehova nga imong Dios: niini dili ka magbuhat sa bisan unsa nga bulohaton, ikaw, bisan ang imong mga anak nga lalake, bisan ang imong anak nga babaye, bisan ang imong sulogoon nga lalake, bisan ang imong sulogoon nga babaye, bisan ang imong vaca, bisan ang imong asno, bisan unsa sa imong kahayupan, bisan ang imong lumalangyaw nga anaa sa sulod sa imong ganghaan aron magapahulay ang imong sulogoon nga lalake, ug ang imong sulogoon nga babaye ingon kanimo. ^15Ug hinumdumi nga naulipon ka sa yuta sa Egipto, ug nga si Jehova nga imong Dios nagkuha kanimo gikan didto pinaagi sa kamot nga kusgan, ug bukton nga tinuy-od tungod niana si Jehova nga imong Dios nagsugo kanimo nga bantayan mo ang adlaw nga igpapahulay. ^16Tahuron mo ang imong amahan ug ang imong inahan, ingon sa gisugo kanimo ni Jehova nga imong Dios; aron pagalugwayan ang imong mga adlaw, ug aron magamaayo kini kanimo didto sa yuta nga igahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. ^17Dili ka magpatay. ^18Dili ka usab manapaw. ^19Dili ka usab mangawat. ^20Dili ka usab magsaksi sa bakak batok sa imong isigkatawo. ^21Dili ka usab maibug sa asawa sa imong isigkatawo; dili ka usab maibug sa balay sa imong isigkatawo, ni sa iyang yuta, ni sa iyang sulogoon nga lalake, ni sa iyang sulogoon nga babaye, ni sa iyang vaca, ni sa iyang asno, ni sa bisan unsang butanga nga iya sa imong isigkatawo. ^22Kini nga mga pulonga gisulti ni Jehova sa tibook ninyong katilingban didto sa bukid, gikan sa taliwala sa kalayo, sa dag-um, ug sa mabaga nga kangitngit, uban sa dakung tingog; ug wala na niya pagpun-i. Ug kini gisulat niya sa duruha ka papan nga bato, ug iyang gihatag sila kanako. ^23 Ug nahitabo, sa diha nga gipatalinghugan ninyo ang tingog gikan sa taliwala sa kangitngit, samtang ang bukid nagasiga sa kalayo, nga miduol kamo kanako, ug ang tanan nga mga pangulo sa inyong mga banay, ug ang inyong mga anciano; ^24Ug miingon kamo: Ania karon, si Jehova nga atong Dios nagpakita kanato sa iyang himaya ug sa iyang pagkadaku, ug hindunggan ta ang iyang tingog gikan sa taliwala sa kalayo: nakita nato niining adlawa nga ang Dios nagsulti sa tawo ug siya buhi. ^25Busa karon ngano nga mangamatay kita? Kay kining dakung kalayo magaut-ut kanato; kong magabalik kita sa pagpatalinghug pa sa tingog ni Jehova nga atong Dios, nan mangamatay kita. ^26Kay, kinsa ba diha sa tanan nga unod, nga nakapatalinghug sa tingog sa Dios nga buhi nga nagasulti gikan sa taliwala sa kalayo, ingon kanato, ug nabuhi? ^27Dumuol ka, ug patalinghugi ang tanang mga butang nga igasulti ni Jehova nga atong Dios; ug isulti mo kanamo ang tanan nga igapamulong kanimo ni Jehova nga atong Dios; ug kami magapatalinghug ug magabuhat niana. ^28Ug nadungog ni Jehova ang tingog sa inyong mga pulong, sa pagsulti ninyo kanako; ug si Jehova miingon kanako: Nadungog ko ang tingog sa mga pulong niining katawohan, nga ilang gisulti kanimo: maayo ang ilang pagkasulti niadtong tanan nga ilang gipamulong. ^29Oh, nga unta kanila ang kasingkasing nga mangahadlok sila kanako, ug magabantay kanunay sa tanan ko mga sugo, aron mamaayo alang kanila, ug sa ilang mga anak sa walay katapusan! ^30Umadto ka ug ipamulong mo kanila: Pamauli kamo sa inyong mga balong-balong. ^31Apan mahitungod kanimo, tumindog ka dinhi tupad kanako, ug igaingon ko kanimo ang tanan nga mga sugo, ug ang kabalaoran, ug ang mga tulomanon nga igatudlo mo kanila, aron nga pagabuhaton nila didto sa yuta nga gihatag ko kanila aron sa pagpanag-iya niini. ^32Busa magabantay kamo sa pagbuhat sumala sa gisugo kaninyo ni Jehova nga inyong Dios; dili kamo motipas ngadto sa too ni ngadto sa wala: ^33Magalakaw kamo sa tanan nga dalan nga gisugo kaninyo ni Jehova nga inyong Dios, aron mabuhi kamo, ug mamaayo kini kaninyo, ug aron pagalugwayan ninyo ang inyong mga adlaw sa yuta nga inyong pagapanag-iyahon. __________________________________________________________________ ^1 Karon kini mao ang sugo, kabalaoran, ug mga tulomanon, nga gisugo ni Jehova nga inyong Dios nga igatudlo kaninyo, aron pagabuhaton ninyo kini didto sa yuta nga pagaadtoan ninyo aron sa pagpanag-iya niini: ^2Aron mahadlok ka kang Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa tanan niya nga kabalaoran, ug sa iyang mga sugo, nga akong gisugo kanimo, ikaw, ug ang imong anak nga lalake, ug ang anak nga lalake sa imong anak nga lalake, sa tanang mga adlaw sa imong kinabuhi; ug aron ang imong mga adlaw pagalugwayan. ^3Busa patalinghugi, Oh Israel, ug tinguhaa ang pagbuhat niini; aron mamaayo kini alang kanimo, ug aron pagapadaghanon kamo gayud, ingon sa gisaad kanimo ni Jehova, ang Dios sa imong mga amahan, didto sa yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. ^4 Magpatalinghug ka, Oh Israel: Si Jehova nga atong Dios, maoy usa lamang ka Jehova; ^5Ug higugmaon mo si Jehova nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, ug sa bug-os mong gahum. ^6Ug kining mga pulonga, nga gisugo ko niining adlawa, magapaibabaw sa imong kasingkasing: ^7Ug igatudlo mo kini sa dakung kakugi sa imong mga anak, ug magasulti ka mahitungod niini sa magalingkod ikaw sa imong balay, ug sa magalakaw ikaw sa dalan, ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon. ^8Ug ihigot mo kini nga timaan sa imong kamot, ug mamahimo kini nga mga timaan sa agtang sa tunga sa imong mga mata; ^9Ug igasulat mo kini sa mga haligi-sa-pultahan sa imong balay, ug sa imong mga ganghaan. ^10Ug mahitabo, sa diha nga si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa yuta nga gipanumpa niya sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob, sa paghatag kanimo, ug mga dagku ug matahum nga mga ciudad nga wala mo matukod, ^11Ug mga balay nga nadasuk sa tanang mga maayong butang, nga wala nimo pagapun-a, ug mga atabay nga kinalotan nga wala mo pagkalota, mga kaparasan ug kaolivahan nga wala mo pagtamni; magakaon ka ug mabusog; ^12Unya magabantay ka aron dili ka mahikalimot kang Jehova nga nagpagula kanimo gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa kaulipnan. ^13Kahadloki si Jehova nga imong Dios; ug kaniya mag-alagad ka, ug tungod sa iyang ngalan magapanumpa ka. ^14Dili kamo magasunod sa nagakalainlaing mga dios, sa mga dios sa mga katawohan nga nagalibut kaninyo: ^15Kay si Jehova nga imong Dios sa taliwala nimo maoy Dios nga abughoan: tingali unya ang kapungot ni Jehova nga imong Dios mosilaub batok kanimo, ug siya magalaglag kanimo gikan sa nawong sa yuta. ^16Dili kamo magtintal kang Jehova nga inyong Dios, ingon sa inyong pagtintal kaniya didto sa Massa. ^17 Magabantay kamo nga masingkamuton gayud sa mga sugo ni Jehova nga inyong Dios, ug sa iyang mga pagpamatuod, ug sa iyang kabalaoran, nga gisugo niya kanimo. ^18Ug buhaton mo ang matarung ug maayo diha sa mga mata ni Jehova; aron mamaayo alang kanimo, ug nga magasulod ikaw ug manag-iya sa yuta nga maayo nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan, ^19Aron sa pagsalikway sa tanan nimo nga mga kaaway gikan sa atubangan mo, ingon sa gipamulong ni Jehova. ^20Sa diha nga sa panahon nga umalabut mangutana kanimo ang imong anal nga lalake nga magaingon: Unsa ba ang mga kahulogan sa mga pagpamatuod, ug kabalaoran, ug mga tulomanon nga gisugo kaninyo ni Jehova nga atong Dios? ^21Unya magaingon ikaw sa imong anak nga lalake. Kami naulipon ni Faraon didto sa Egipto: ug si Jehova nagkuha kanamo gikan sa Egipto pinaagi sa kamot nga kusgan; ^22Ug si Jehova mipakita ug mga timaan ug mga katingalahan, dagku ug malaglagon didto sa Egipto, kang Faraon, ug sa tibook niya nga balay sa atubangan sa among mga mata; ^23Ug kami gikuha niya gikan didto, aron sa pagdala kanamo nganhi sa paghatag kanamo sa yuta nga gipanumpa niya sa atong mga amahan. ^24Ug si Jehova nagsugo kanamo sa pagbuhat niining tanan nga kabalaoran, ug sa pagkahadlok kang Jehova nga atong Dios, alang kanunay sa among kaayohan, aron nga magahatag siya ug kinabuhi kanamo maingon karon. ^25Ug kini mamahimong pagkamatarung alang kanamo kong pagabantayan namo ang pagtuman niining tibook nga sugo sa atubangan ni Jehova nga atong Dios, ingon sa iyang gisugo kanamo. __________________________________________________________________ ^1 Sa diha nga si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa yuta nga imong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini, ug magapapahawa sa daghan nga mga nasud gikan sa imong atubangan, sa Hetehanon, sa Gergesehanon, ug sa Amorehanon, ug sa Canaanhon, ug sa Peresehanon, ug sa Hebehanon, ug sa Jebusehanon, ang pito ka mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan kay kanimo; ^2Ug sa diha nga si Jehova nga imong Dios magatugyan kanila sa atubangan nimo, ug pagapatyon mo sila, unya pagalaglagon mo gayud sila; dili ka magabuhat ug pakigsaad uban kanila, dili ka usab magapakita ug kalooy kanila; ^3Ug dili ka magabuhat ug mga pagminyo uban kanila; dili ka magahatag sa anak nga babaye sa iyang anak nga lalake, dili ka usab magakuha sa iyang anak nga babaye nga alang sa imong anak nga lalake. ^4Kay siya magapasalaag sa imong anak nga lalake gikan sa pagsunod kanako, aron mag-alagad sila sa lain nga mga dios, sa ingon niana ang kapungot ni Jehova mosilaub batok kaninyo, ug siya magalaglag kanimo sa madali. ^5Apan ang pagabuhaton nimo ingon niini kanila: pagagub-on ninyo ang ilang mga halaran, ug pagadugmokon; ninyo ang ilang mga larawan, ug pagaputlon ninyo ang ilang kakahoyan, ug sunogon ninyo sa kalayo ang ilang mga linilok nga larawan. ^6Kay ikaw mao ang katawohan nga balaan alang kang Jehova nga imong Dios: si Jehova nga imong Dios nagpili kanimo aron nga mahimo ikaw nga usa ka katawohan nga iyang panag-iyahon, labi kay sa tanan nga mga katawohan nga ania sa ibabaw sa nawong sa yuta. ^7Si Jehova wala mahigugma kaninyo, ni magpili kaninyo, tungod kay kamo labing daghan kay sa tanang mga katawohan; kay kamo mao ang labing diyutay sa tanang mga katawohan: ^8Apan tungod kay si Jehova nahagugma kaninyo, ug tungod kay buot niya pagabantayan ang panumpa nga gipanumpa niya sa inyong mga amahan, mao nga gikuha kamo ni Jehova pinaagi sa kamot nga kusgan, ug gitubos niya kamo gikan sa balay sa kaulipnan, gikan sa kamot ni Faraon nga hari sa Egipto. ^9Busa hibaloi, nga si Jehova nga imong Dios, siya mao ang Dios, ang Dios nga matinumanon, nga nagabantay sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot alang niadtong mga nahagugma kaniya ug nagabantay sa iyang mga sugo ngadto sa usa ka libo kaliwatan, ^10Ug nagatumbas niadtong mga nanagdumot kaniya sa ilang nawong, sa paglaglag kanila: siya dili magalangan niadtong nagadumot kaniya, siya magatumbas kaniya sa iyang nawong. ^11Busa bantayan nimo ang sugo, ug ang kabalaoran, ug ang mga tulomanon nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, nga pagatumanon mo sila. ^12 Ug mahitabo nga tungod kay nagapatalinghug kamo niining mga tulomanon, ug nagabantay ug nagabuhat kanila; si Jehova nga imong Dios magabantay uban kanimo sa tugon ug sa mahigugmaong-kalolot nga gipanumpa niya sa imong mga amahan: ^13Ug siya mahigugma kanimo, ug magapanalangin kanimo ug magapadaghan kanimo; ug magapanalangin usab siya sa bunga sa imong lawas, ug sa bunga sa imong yuta, ug sa imong liso, ug sa imong vino nga bag-o, ug sa imong lana, ang dugang sa imong mga vaca, ug sa mga nati sa panon sa imong carnero, sa yuta nga gipanumpa niya sa imong mga amahan nga ihatag kanimo. ^14Mabulahan ikaw labi kay sa tanan nga mga katawohan; walay lalake bisan babaye nga apuli sa taliwala ninyo, kun sa imong kahayupan. ^15Ug pagakuhaon ni Jehova gikan kanimo ang tanan nga balatian; ug walay bisan unsa sa dautan nga hampak sa Egipto nga hibaloan nimo, nga igabutang niya sa ibabaw nimo, kondili hinonoa igabutang niya kini sa ibabaw sa tanang mga magadumot kanimo. ^16Ug pagaut-uton nimo ang tanang mga katawohan nga igatugyan kanimo ni Jehova nga imong Dios: dili sila pagakaloy-an sa imong mata, dili ka usab magaalagad sa ilang mga dios; kay kana mamahimong lit-ag alang kanimo. ^17Kong magaingon ka sa imong kasingkasing: kining mga nasud labing daghan pa kay kanako, unsaon ko sa pag-agaw kanila? ^18Dili ka mahadlok kanila; hinumduman mo ug maayo ang gibuhat ni Jehova nga imong Dios kang Faraon ug sa tibook nga Egipto. ^19Ang mga dagkung pagsulay nga nakita sa imong mga mata, ug ang mga timaan ug mga kahibulongan, ug ang kamot nga kusgan, ug ang bukton nga gituy-od, nga pinaagi niini gipagula ikaw ni Jehova nga imong Dios: ingon niini ang pagabuhaton ni Jehova nga imong Dios sa tanang mga katawohan nga imong gikahadlokan. ^20Labut pa, magapadala si Jehova nga imong Dios ug mga tamboboan sa taliwala nila, hangtud sila nga mga mahabilin, ug ang mga managtago mangawala gikan sa atubangan mo. ^21Dili ka mahadlok kanila, kay si Jehova nga imong Dios, anaa sa taliwala nimo, ang Dios nga daku ug makalilisang. ^22Ug si Jehova nga imong Dios magapapahawa niadtong mga nasud gikan sa atubangan nimo sa hinayhinay: dili ka magalaglag kanila sa dihadiha, aron dili modaghan ang mga mananap sa kapatagan nga magadugang batok kanimo. ^23Apan si Jehova nga imong Dios magatugyan kanila nganha kanimo, ug siya magabungkag kanila uban sa dakung kapildihon, hangtud nga malaglag sila. ^24Ug iyang igatugyan ang ilang mga hari sa imong kamot, ug pagalaglagon mo ang ngalan nila gikan sa ilalum sa langit: walay bisan kinsa nga tawo nga makaasdang kanimo hangtud nga malaglag mo sila. ^25Ang mga linilok nga larawan sa ilang mga dios pagasunogon mo sa kalayo; dili mo kaibgan ang salapi, bisan ang bulawan nga anaa kanila, dili ka usab magkuha niini alang kanimo, aron nga dili ka malit-ag tungod niini; kay kini maoy usa ka dulumtanan alang kang Jehova nga imong Dios. ^26Ug dili ka magapasulod ug usa ka dulumtanan sa imong balay, ug mahimo nga usa ka butang nga pinahanungod sa pagkalaglag nga sama niini: pagadumtan mo gayud kini, ug isipon mo kini gayud nga makaluod; kay kini pinahanungod sa pagkalaglag. __________________________________________________________________ ^1 Magsingkamot kamo sa pagtuman sa tibook nga sugo nga gisugo ko kaninyo niining adlawa, aron mabuhi kamo ug pagapadaghanon kamo, ug mosulod kamo ug manag-iya sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan. ^2Ug hinumduman mo ang tanan nga dalan nga gidad-an kanimo ni Jehova nga imong Dios niining kap-atan ka tuig didto sa kamingawan, aron ikaw pagapaubson niya, sa pagsulay kanimo, aron sa paghibalo sa anaa sa imong kasingkasing, kong buot ka magtuman sa iyang mga sugo, kun dili. ^3Ug ikaw gipaubos niya, ug gipaantus niya sa kagutom, ug gipakaon ikaw niya sa mana, nga wala mo biilhi, bisan ang imong mga amahan wala makaila, aron sa pagpahibalo kanimo nga ang tawo dili mabuhi sa tinapay lamang, kondili sa tagsatagsa ka butang nga magagula gikan sa baba ni Jehova: mabuhi ang tawo. ^4Ang imong bisti wala gayud madaan sa ibabaw mo, ni naghubag ang tiil mo sulod sa kap-atan ka tuig. ^5Ug palandunga sa imong kasingkasing, nga ingon sa tawo nga magacastigo sa iyang anak nga lalake, mao usab si Jehova nga imong Dios magcastigo kanimo. ^6Ug bantayan mo ang mga sugo ni Jehova nga imong Dios, sa paglakaw sa iyang mga dalan, ug sa pagkahadlok kaniya. ^7Kay si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa maayong yuta, yuta sa mga sapa sa tubig, sa mga tubod, ug sa mga alimbukad nga nagaagay ngadto sa mga walog ug sa mga bukid: ^8Yuta sa trigo ug sa cebada, ug sa mga parras, ug sa mga higuera, ug sa mga granada; yuta sa mga kahoyng oliva ug sa dugos: ^9Yuta diin magakaon ka ug tinapay sa walay pagkakulang, kaniya walay makulang kanimo: yuta nga ang iyang mga bato puthaw, ug gikan sa iyang mga bukid makakutkot ikaw ug tumbaga. ^10 Ug magakaon ka, ug mabusog, ug magadayeg ikaw kang Jehova nga imong Dios tungod sa maayong yuta nga iyang gihatag kanimo. ^11Magmatngon ka aron dili ikaw mahikalimot kang Jehova nga imong Dios, sa dili pagtuman sa iyang mga sugo ug sa iyang mga tulomanon ug sa iyang kabalaoran, nga ginasugo ko kanimo niining adlawa; ^12Tingali unya, nga kong ikaw makakaon ug mabusog na, ug makatukod ikaw ug matahum nga mga balay ug makapuyo niini; ^13Ug kong ang imong mga panon sa mga vaca ug ang imong mga panon sa carnero modaghan, ug ang imong salapi ug ang imong bulawan modaghan, ug ang tanan nga imo modaghan; ^14Unya ang imong kasingkasing magmapahitas-on, ug mahikalimot ka kang Jehova nga imong Dios nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa pagkaulipon: ^15Nga nagmando kanimo sa usa ka daku ug makalilisang nga kamingawan, diin dihay mga bitin nga mapintas ug mga tanga, ug yuta sa kauhaw diin walay tubig; nga nagkuha ug tubig alang kanimo gikan sa bato nga santikan: ^16Nga nagpakaon kanimo sa mana didto sa kamingawan, nga wala hiilhi sa imong mga amahan; aron unta ikaw pagpaubson niya, ug aron siya magsulay kanimo, sa pagbuhat ug maayo kanimo sa imong kaulahian. ^17Ug aron dili ka magaingon sa imong kasingkasing: Ang akong gahum ug ang kabaskug sa akong kamot maoy naghatag kanako niini nga bahandi. ^18Apan hinumdumi si Jehova nga imong Dios kay siya maoy nagahatag kanimo sa gahum sa pagbaton sa mga bahandi, aron malig-on niya ang iyang tugon nga gipanumpa niya sa imong mga amahan, ingon niining adlawa. ^19Ug mahitabo, kong hikalimtan mo si Jehova nga imong Dios, ug magasunod ka sa lain nga mga dios, ug ikaw magaalagad kanila, ug kanila magasimba ikaw, nagapamatuod ako batok kaninyo niining adlawa nga sa pagkamatuod mangawala kamo. ^20Sama sa mga nasud nga pagalaglagon ni Jehova sa inyong atubangan, sa mao nga pagkaagi kamo mangawala; kay kamo wala magpatalinghug sa tingog ni Jehova nga inyong Dios. __________________________________________________________________ ^1 Magpatalinghug ka, Oh Israel: ikaw motabok niining adlawa sa Jordan aron sa pagsulod sa pag-agaw ug mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan kay kanimo, mga ciudad nga dagku ug kinutaan hangtud sa langit, ^2Usa ka katawohan nga dagku ug hatag-as, mga anak sa higante nga inyong hiilhan, nga tungod kanila nakadungog ikaw sa ginaingon. Kinsa ba ang makatindog sa atubangan sa mga anak sa higante? ^3Busa, hibaloi niiing adlawa, nga si Jehova nga imong Dios magauna kanimo sa pagtabok ingon sa kalayo nga magaut-ut; magalaglag siya kanila, ug pagapaubson niya sa imong atubangan; ug sama niini, magapapahawa ka kanila, ug magalaglag ka kanila sa madali, sumala sa gisulti ni Jehova kanimo. ^4Dili ka magsulti gikan sa imong kasingkasing, sa tapus si Jehova magasalikway kanila gikan sa imong atubangan, nga magaingon: Tungod sa akong pagkamatarung gipasulod ako ni Jehova sa pagpanag-iya niining yutaa; busa tungod sa pagkadautan niining mga nasud ginasalikway sila ni Jehova sa imong atubangan. ^5Dili tungod sa imong pagkamatarung, ni tungod sa pagkatul-id sa imong kasingkasing, makasulod ka sa pagpanag-iya sa yuta nila; kondili tungod sa pagkadautan niining mga nasud nga si Jehova nga imong Dios nagasalikway kanila gikan sa imong atubangan, aron matukod niya ang pulong nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob. ^6Busa, hibaloi nga dili tungod sa imong pagkamatarung nagahatag kanimo si Jehova niining maayong yuta aron sa pagpanag-iya niini: kay ikaw maoy usa ka katawohan nga masukihon. ^7 Hinumduman mo, dili ka mahikalimot, kong giunsa mo paghagit sa kaligutgut si Jehova nga imong Dios didto sa kamingawan: gikan sa adlaw nga migikan ka sa yuta sa Egipto hangtud nga misulod kamo niining dapita, nagmasuklanon kamo batok kang Jehova. ^8Ug didto sa Horeb usab naghagit kamo kang Jehova sa kaligutgut ug nasuko si Jehova batok kaninyo ngadto sa paglaglag kaninyo ^9Sa pagtungas ko sa bukid sa pagdawat sa mga papan nga bato, bisan sa mga papan sa tugon nga gibuhat ni Jehova uban kaninyo, didto mipabilin ako sa bukid sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii; ako wala mokaon ug tinapay ni moinum ug tubig; ^10Ug gihatag ni Jehova kanako ang duruha ka papan nga bato nga sinulatan sa tudlo sa Dios; ug kanila nahasulat ingon sa tanan nga mga pulong mga gisulti ni Jehova kaninyo didto sa bukid gikan sa taliwala sa kalayo sa adlaw sa pagkatigum. ^11Ug nahitabo nga sa katapusan sa kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii, gihatag ni Jehova kanako ang duruha ka papan nga bato, bisan ang mga papan sa tugon. ^12Ug si Jehova miingon kanako: Tumindog ka, ug lumugsong sa madali gikan dinhi, kay ang imong katawohan nga imong gikuha gikan sa Egipto naghimo ug dautan sa ilang kaugalingon; sa madali mingbulag sila sa dalan nga akong gisugo kanila: nagbuhat sila alang kanila ug usa ka larawan nga tinunaw. ^13Labut pa misulti kanako si Jehova, nga nagaingon: Nakita ko kining katawohan, ug, ania karon, kini usa ka katawohan nga masukihon: ^14Pasagdi ako, nga pagalaglagon ko sila, ug pagapalaon ko ang ilang ngalan gikan sa ilalum sa langit: pagabuhaton ko ikaw nga usa ka nasud nga labing kusgan ug labing daghan pa kay kanila. ^15Busa mipauli ako ug milugsong gikan sa bukid, ug ang bukid, nagdilaab sa kalayo; ug ang duruha ka papan sa tugon diha sa akong mga kamot. ^16Ug mitan-aw ako, ug ania karon, nakasala kamo batok kang Jehova nga inyong Dios; nagbuhat kamo ug usa ka nating vaca nga tinunaw; mibulag kamo sa madali gikan sa dalan nga gisugo ni Jehova kaninyo. ^17Ug gikuptan ko ang duruha ka papan ug akong gisalibay sila gikan sa akong duruha ka kamot, ug gidugmok ko sila sa atubangan sa inyong mga mata. ^18Ug mihapa ako sa atubangan ni Jehova, sama sa una, sa kap-atan ka adlaw ug sa kap-atan ka gabii; wala ako mokaon ug tinapay ni moinum ug tubig; tungod sa tanan ninyo nga sala nga inyong gibuhat, tungod sa imong pagbuhat ug dautan sa mga mata ni Jehova aron sa pagpasuko kaniya. ^19Kay nahadlok ako sa kasuko ug sa kapungot nga gibatonan ni Jehova batok kaninyo ngadto sa paglaglag kaninyo. Apan si Jehova nagpatalinghug kanako niadtong panahona usab. ^20Batok kang Aaron nasuko si Jehova sa hilabihan gayud ngadto sa paglaglag kaniya: ug nag-ampo usab ako alang kang Aaron niadtong panahona. ^21Ug gikuha ko ang inyong sala, ang nating vaca nga inyong gibuhat, ug gisunog ko kini sa kalayo, ug gitipaktipak ko, nga giligis hangtud nga nadugmok pag-ayo, hangtud nga nahimong fino sama sa abug: ug gisalibay ko ang abug niini ngadto sa sapa nga nagaagay gikan sa bukid. ^22Ug didto sa Tabera ug sa Massa ug sa Kibroth-hataavah naghagit kamo sa kasuko ni Jehova. ^23Ug sa gisugo kamo ni Jehova gikan sa Cades-barnea, nga nagaingon: Panungas kamo ug panag-iyaha ninyo ang yuta nga akong gihatag kaninyo, nagmasukihon usab kamo sa sugo ni Jehova nga inyong Dios, ug kamo wala managtoo, wala usab kamo managtuman sa iyang tingog. ^24Nagmasukihon kamo kang Jehova sukad sa adlaw nga nakaila ako kaninyo. ^25Busa mihapa ako sa atubangan ni Jehova sulod sa kap-atan ka adlaw ug sa kap-atan ka gabii, nga didto ako mihapa, kay miingon si Jehova nga pagalaglagon niya kamo. ^26Ug nag-ampo ako kang Jehova, ug miingon: Oh Ginoong Jehova, dili mo paglaglagon ang imong katawohan ug ang imong panulondon nga imong giluwas pinaagi sa imong pagkamakagagahum, nga imong gikuha gikan sa Egipto pinaagi sa kamot nga kusgan. ^27Hinumdumi ang imong mga ulipon, si Abraham, si Isaac ug si Jacob, dili ka magatan-aw sa kagahi niining katawohan bisan sa ilang pagkadautan, bisan sa ilang sala. ^28Tingali lamang unya ang yuta diin kami imong gikuha, magaingon: Tungod kay si Jehova wala makahimo sa pagdala ngadto sa yuta nga iyang gisaad kanila, ug tungod kay siya nagadumot kanila, iyang gidala sila ngadto aron sa pagpatay kanila sa kamingawan. ^29Apan sila imong katawohan ug imong kabilin nga imong gikuha sa imong dakung gahum ug sa imong bukton nga tinuy-od. __________________________________________________________________ ^1 Niadtong panahona si Jehova miingon kanako: Magtil-til ka ug duruha ka papan nga bato sama sa nahauna, ug sumaka ka ngari kanako sa bukid, ug magbuhat ka ug usa ka arca nga kahoy: ^2Ug igasulat ko niadtong mga papana ang mga pulong nga didto sa nahaunang mga papan nga gibuak; ug isulod mo sila sa arca. ^3Busa nagbuhat ako ug arca sa kahoy nga acacia, ug nagtil-til ako ug duruha ka papan nga bato sama sa nahauna ug misaka ako ngadto sa bukid nga nagbit-bit sa duruha ka papan. ^4Ug gisulatan niya ang mga papan sumala sa nahasulat sa nahauna, ang napulo ka mga sugo nga gisulti ni Jehova kaninyo didto sa bukid gikan sa taliwala sa kalayo, sa adlaw sa pagkatigum; ug kini gihatag kanako ni Jehova. ^5Ug mipauli, ug milugsong ako gikan sa bukid, ug gisulod ko ang mga papan didto sa arca nga akong gibuhat; ug didto atua sila ingon sa gisugo ni Jehova kanako. ^6(Ug mipanaw ang mga anak sa Israel gikan sa Beeroth-bene-jaacam ngadto sa Mosera. Didto namatay si Aaron, ug didto gilubong siya; ug salili kaniya ang iyang anak nga lalake nga si Eleazar nagtuman sa pagka-sacerdote. ^7Gikan didto mipanaw sila padulong sa Gudgoda, ug gikan sa Gudgoda ngadto sa Jotbath, yuta sa kasapaan sa mga tubig. ^8Niadtong panahona gilain ni Jehova ang banay ni Levi, aron magadala sa arca sa tugon ni Jehova aron sa pagtindog sa atubangan ni Jehova sa pag-alagad kaniya, ug aron sa pagpanalangin sa iyang ngalan hangtud niining adlawa. ^9Tungod niini si Levi walay bahin, ni panulondon uban sa iyang mga igsoon: si Jehova mao ang iyang panulondon, sumala sa gisulti ni Jehova nga imong Dios kaniya). ^10Ug mipabilin ako didto sa bukid, ingon sa nahaunang higayon, kap-atan ka adlaw ug kap-atan ka gabii, ug si Jehova nagpatalinghug usab kanako niadtong panahona; si Jehova walay tinguha sa paglaglag kanimo. ^11Ug si Jehova miingon kanako: Tumindog ka, lumakaw ka sa atubangan sa katawohan; ug mosulod sila ug manag-iya sa yuta nga akong gipanumpa sa ilang mga amahan, nga akong ihatag kanila. ^12 Ug karon, Israel, unsa ang gikinahanglan ni Jehova nga imong Dios kanimo, kondili ang pagkahadlok kang Jehova nga imong Dios, ang paglakaw sa tanang mga dalan niya, ug ang paghigugma kaniya, ug ang pag-alagad kang Jehova nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, ^13Ang pagbantay sa mga sugo ni Jehova ug sa iyang kabalaoran, nga akong ginasugo kanimo niining adlawa alang sa imong kaayohan? ^14Ania karon, iya ni Jehova nga imong Dios ang langit ug ang langit sa mga langit, ang yuta, uban ang tanan nga anaa kaniya. ^15Mao lamang nga si Jehova nahimuot sa imong mga amahan sa paghigugma kanila; ug nagpili siya sa ilang kaliwatan gikan kanila, bisan kaninyo sa taliwala sa tanang mga katawohan, maingon niining adlawa. ^16Busa circuncidahon ninyo ang yamis sa inyong kasingkasing ug dili na kamo magmasukihon. ^17Kay si Jehova nga inyong Dios, siya Dios sa mga dios, ug Ginoo sa mga ginoo, ang daku nga Dios, ang makagagahum, ug ang makalilisang nga walay pinalabi sa mga tawo, dili usab modawat ug hiphip: ^18Siya nagabuhat ug katarungan alang sa mga ilo ug sa balo nga babaye, ug nahigugma sa dumuloong, pinaagi sa paghatag kaniya ug tinapay ug bisti. ^19Busa higugmaon ninyo ang dumuloong; kay mga dumuloong kamo didto sa yuta sa Egipto. ^20Mahadlok ka kang Jehova nga imong Dios; kaniya mag-alagad ikaw; kaniya makighiusa ka, ug pinaagi sa iyang ngalan manumpa ka. ^21Siya mao ang imong pagdayeg, ug siya mao ang imong Dios, nga nagbuhat alang kanimo niining dagku ug makalilisang nga mga butang, nga nakita sa imong mga mata. ^22Ang imong mga amahan milugsong ngadto sa Egipto, nga may kapitoan ka kalag; ug karon si Jehova nga imong Dios naghimo kanimo nga ingon sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon. __________________________________________________________________ ^1 Busa higugmaon mo si Jehova nga imong Dios, ug bantayan mo ang iyang katungdanan, ug ang iyang kabalaoran, ug ang iyang mga tulomanon, ug ang iyang mga sugo, sa kanunay. ^2Ug hibaloi ninyo niining adlawa; kay ako wala makigsulti sa inyong mga anak nga wala manghibalo, ug nga wala makakita sa castigo ni Jehova nga inyong Dios, sa iyang pagkadaku, sa iyang kamot nga kusgan, ug sa iyang tinuy-od nga bukton, ^3Ug sa iyang mga ilhanan, ug sa iyang mga buhat nga gibuhat sa taliwala sa Egipto, kang Faraon nga hari sa Egipto, ug sa tibook nga yuta niya. ^4Ug sa gibuhat niya sa kasundalohan sa Egipto, sa ilang mga kabayo, ug sa ilang mga carro; kong giunsa niya ang pagpatubo sa Dagat nga Mapula sa ibabaw nila, sa nanagsunod sila kaninyo, ug kong giunsa ni Jehova ang paglaglag kanila hangtud niining adlawa; ^5Ug kong unsa ang gibuhat niya kaninyo didto sa kamingawan hangtud nga miabut kamo niining dapita: ^6Ug kong unsa ang gibuhat niya kang Dathan ug kang Abiram, mga anak nga lalake ni Eliab, anak nga lalake ni Ruben; giunsa pagbuka sa yuta ang iyang vaca ug sa paglamoy kanila ug sa ilang mga panimalay, ug sa ilang mga balong-balong ug ang tagsatagsa ka butang buhi nga misunod kanila, sa taliwala sa tibook nga Israel: ^7Apan ang inyong mga mata nakakita sa tanan nga mga dagkung buhat nga gihimo ni Jehova. ^8 Busa bantayan ninyo ang tanan nga mga sugo nga akong gisugo kanimo niining adlawa, aron magmakusganon kamo, ug mosulod kamo ug manag-iya sa yuta nga inyong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini: ^9Ug aron nga pagalugwayan ang mga adlaw ninyo sa ibabaw sa yuta, nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan nga ihatag kanila ug sa kaliwatan nila, yuta nga nagaagay sa gatas ug dugos. ^10Kay ang yuta nga inyong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini, dili sama sa yuta sa Egipto, diin kamo nagagikan, diin nagpugas ka sa imong binhi, ug nagbubo ka pinaagi sa imong tiil, sama sa tanaman sa bunglayon. ^11Apan ang yuta nga inyong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini, maoy yuta sa kabungtoran, ug sa kawalogan, ug nagainum sa tubig nga gikan sa ulan sa langit. ^12Yuta nga ginabantayan ni Jehova nga imong Dios; ang mga mata ni Jehova nga imong Dios kanunay nga anaa sa ibabaw niya, sukad sa sinugdan sa tuig bisan hangtud sa katapusan sa tuig. ^13Ug mahatabo nga kong magapatalinghug kamo sa masingkamuton gayud sa akong mga sugo, nga akong gisugo kaninyo niining adlawa, ang paghigugma kang Jehova nga inyong Dios, ug ang pag-alagad kaniya sa bug-os ninyo nga kasingkasing ug sa bug-os ninyo nga kalag, ^14Ako magahatag ug ulan sa inyong yuta sa iyang panahon, ang nahauna ug ang katapusan nga ulan, aron magatiguum ikaw sa imong trigo, ug sa imong bag-ong vino, ug sa imong lana. ^15Ug magahatag ako ug balili sa imong kaumahan alang sa imong kakayupan; ug magakaon ka ug mabusog. ^16Magbantay kamo sa inyong kaugalingon aron ang inyong kasingkasing dili malimbongan, ug kamo mahibulag ug magaalagad sa lain nga mga dios, ug magasimba kanila: ^17Ug ang kaligutgut ni Jehova mosilaub batok kaninyo ug iyang pagalukban ang mga langit aron walay ulan, ug ang yuta dili magahatag sa iyang bunga, ug mangawala kamo sa madali gikan sa maayong yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova. ^18 Busa ibutang ninyo kining akong mga pulong sa inyong kasingkasing ug sa inyong kalag; ug ihigot ninyo sila ingon nga timaan sa inyong kamot, ug mahimo sila nga mga timaan sa agtang sa tunga sa imong mga mata. ^19Ug kini igatudlo ninyo sa inyong mga anak, nga magasulti tungod kanila, kong magalingkod ikaw sa imong balay, ug kong molakaw ikaw sa dalan, ug kong mohigda ikaw ug kong mobangon ikaw: ^20Ug kini igasulat mo sa mga haligi-sa-pultahan sa imong balay, ug sa imong mga ganghaan; ^21Aron pagapadaghanon ang inyong mga adlaw, ug ang mga adlaw sa inyong mga anak, didto sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa inyong mga amahan nga ihatag kanila, sama sa mga adlaw sa mga langit sa ibabaw sa yuta. ^22Kay kong magabantay kamo nga masingkamuton niining tanan nga mga sugo nga akong gisugo kaninyo, aron pagatumanon ninyo; sa paghigugma kang Jehova nga inyong Dios, sa paglakaw sa tanan nga mga dalan niya, ug sa pagpakighiusa kaniya; ^23Unya si Jehova magapapahawa niining tanang mga nasud gikan sa atubangan ninyo: ug magahingilin kamo ug mga nasud nga labing dagku ug labing kusgan pa kay kaninyo. ^24Ang tanan nga dapit nga pagatumban sa lapalapa sa inyong mga tiil mamainyo: gikan sa kamingawan, ug sa Libano, gikan sa suba, ang suba sa Eufrates, hangtud sa dagat nga katapusan mao ang inyong utlanan. ^25Walay bisan kinsa nga tawo nga makaasdang sa atubangan ninyo: si Jehova nga inyong Dios magabutang sa kalisang ug kahadlok kaninyo sa ibabaw sa tibook nga nawong sa yuta nga inyong pagatumban sumala sa iyang giingon kaninyo. ^26 Ania karon, ako nagabutang sa atubangan ninyo niining adlawa sa panalangin ug sa tunglo: ^27Ang panalangin, kong pagapatalinghugan ninyo ang mga sugo ni Jehova nga inyong Dios, nga akong ginatudlo kaninyo niining adlawa: ^28Ug ang tunglo, kong kamo dili magpatalinghug sa mga sugo ni Jehova nga inyong Dios, kondili motipas hinoon kamo gikan sa dalan nga ginasugo ko kaninyo niining adlawa, aron sa pagsunod sa lain nga mga dios nga wala ninyo hiilhi. ^29Ug mahitabo nga kong si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa yuta nga inyong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini, nga igabutang mo ang panalangin sa ibabaw sa bukid sa Gerisim, ug ang tunglo sa ibabaw sa bukid sa Ebal: ^30Dili ba sila atua sa unahan sa Jordan, sa likod dapit sa dalan sa kasadpan, sa yuta sa mga Canaanhon, nga nagapuyo sa yuta sa Arabah nga atbang sa Gilgal, haduol sa kakahuyan nga roble sa More? ^31Kay kamo motabok sa Jordan aron sa pag-adto sa pagpanag-iya sa yuta nga gihatag ni Jehova nga inyong Dios kaninyo, ug manag-iya kamo niini ug kamo magapuyo niini. ^32Ug magasingkamot kamo sa pagbuhat sa tanang kabalaoran ug sa mga tulomanon nga akong gipahayag sa atubangan ninyo niining adlawa. __________________________________________________________________ ^1 Kini mao ang kabalaoran ug mga tulomanon nga pagasingkamotan ninyo sa pagbuhat sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova, ang Dios sa inyong mga amahan, aron nga manag-iya kamo niini, sa tanang mga adlaw nga kamo buhi sa ibabaw sa yuta. ^2Pagalaglagon gayud ninyo ang tanang mga dapit diin ang mga nasud nga inyong pagapapahawaon, nanag-alagad sa ilang mga dios, sa ibabaw sa hatag-as nga kabukiran, ug sa ibabaw sa kabungtoran, ug sa ilalum sa tagsatagsa ka kahoy nga lunhaw; ^3Ug pagagub-on ninyo ang ilang mga halaran, ug dugmokon ninyo ang ilang mga haliging bato, ug ang ilang Asherim pagasunogon ninyo sa kalayo: ug pagaputlon ninyo ang linilok nga larawan sa ilang mga dios, ug pagalaglagon ninyo ang ilang ngalan gikan niadtong dapita. ^4Dili kamo magbuhat niana kang Jehova nga inyong Dios. ^5 Apan sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga inyong Dios gikan sa tanan ninyong mga banay, aron butangan ninyo sa iyang ngalan, bisan ngadto sa iyang puloy-anan kamo managpangita ug didto mangadto kamo: ^6Ug didto pagadad-on ninyo ang inyong mga halad-nga-sinunog, ug ang inyong mga halad, ug ang inyong mga ikapulo, ug ang halad-nga-binayaw sa inyong mga kamot, ug ang inyong mga panaad, ug ang inyong mga halad-nga-kinabubut-on, ug ang mga panganay sa inyong mga vaca ug sa inyong mga carnero. ^7Ug didto magakaon kamo sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios, ug managkalipay kamo sa tanang butang makuptan sa inyong kamot, kamo ug ang inyong panimalay, si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo. ^8Dili kamo magabuhat sunod sa tanang mga butang nga ginabuhat nato dinhi niining adlawa, ang tagsatagsa ka tawo sa bisan unsa nga matarung sa iyang kaugalingong mga mata. ^9Kay wala pa kamo makadangat sa kapahulayan ug sa panulondon nga gihatag ni Jehova nga imong Dios kanimo. ^10Apan sa motabok na kamo sa Jordan, ug mopuyo sa yuta nga igapanunod kaninyo ni Jehova nga inyong Dios, ug magahatag na siya kaninyo ug kapahulayan sa tanan ninyong mga kaaway nga nagalibut, aron magapuyo kamo nga walay kabilinggan; ^11Unya mahitabo nga sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga inyong Dios aron sa pagpapuyo didto sa iyang ngalan, didto pagadad-on ninyo ang tanan nga ginasugo ko kaninyo; ang inyong mga halad-nga-sinunog, ug ang inyong mga halad, ang inyong mga ikapulo, ug ang mga halad-nga-binayaw sa inyong mga kamot, ug ang tanan ninyong mga pinili nga panaad nga inyong igasaad kang Jehova; ^12Ug managkalipay kamo sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios, kamo, ug ang inyong mga anak nga lalake, ug ang inyong mga anak nga babaye, ug ang inyong mga ulipon nga lalake ug ang inyong mga ulipon nga babaye, ug ang Levihanon nga nahisulod sa inyong mga ganghaan: sanglit kay siya walay bahin bisan sa panulondon uban kaninyo. ^13Magbantay ka sa imong kaugalingon nga dili ka maghalad sa imong halad-nga-sinunog sa tagsatagsa ka dapit nga makita mo; ^14Kondili sa dapit nga pagapilion ni Jehova sa usa sa imong mga banay, didto magahalad ikaw sa imong mga halad-nga-sinunog, ug didto pagabuhaton nimo ang tanan nga gisugo ko kanimo. ^15Bisan pa niana, makaihaw ka ug makakaon sa unod sulod sa tanan mo nga mga ganghaan, ingon sa tanang gitinguha sa imong kalag, sumala sa panalangin ni Jehova nga imong Dios nga iyang gihatag kanimo; ang mahugaw ug ang mahinlo makakaon niini, ingon sa unod sa korzo ug ingon sa unod sa ciervo: ^16Ugaling dili ka magakaon sa dugo; igayabo mo kini sa ibabaw sa yuta sama sa tubig. ^17Dili ka usab makakaon sulod sa imong mga ganghaan sa ikapulo sa imong trigo, kun sa imong bag-o nga vino, kun sa imong lana, kun sa mga inunahan sa imong mga vaca, kun sa imong mga carnero, kun sa imong mga panaad nga gisaad nimo, ni sa imong halad-nga-kinabubut-on, ni sa halad-nga-binayaw sa imong kamot: ^18Apan sa atubangan ni Jehova nga imong Dios magakaon ikaw kanila sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios, ikaw, ug ang imong anak nga lalake, ug ang imong anak nga babaye, ug ang imong ulipon nga lalake, ug ang imong ulipon nga babaye, ug ang Levihanon nga nahisulod sa imong mga ganghaan; ug magkalipay ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot. ^19Magbantay ka sa imong kaugalingon nga dili ka mobiya sa Levihanon sulod sa panahon nga ikaw nagapuyo sa yuta. ^20Sa diha nga pagapadakuon ni Jehova nga imong Dios ang imong utlanan ingon sa iyang gisaad kanimo, ug ikaw magaingon: Mokaon ako ug unod, kay naibug ang imong kalag sa pagkaon ug unod, sunod sa bug-os nga kaibug sa imong kalag kumaon ka ug unod. ^21Kong halayo kanimo ang dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios aron pagabutangan sa iyang ngalan, magaihaw ka sa imong mga vaca ug sa imong mga carnero, nga gihatag ni Jehova kanimo, ingon sa gisugo ko kanimo, ug magakaon ka sa sulod sa imong mga ganghaan sunod sa bug-os nga tinguha sa imong kalag. ^22Ingon nga ginakaon ang korzo ug ang ciervo, ingon usab magakaon niini ikaw; ang mahugaw ug ang mahinlo makakaon usab niini. ^23Mao lamang nga magbantay ka sa dili pagkaon sa dugo: kay ang dugo mao ang kinabuhi; ug dili ka magakaon sa kinabuhi uban sa iyang unod. ^24Dili ka magakaon niini; igayabo mo kini sa yuta sama sa tubig. ^25Dili ka magakaon niini; aron nga kini mamaayo alang kanimo, ug sa imong mga anak sa ulahi nimo, kong ikaw magabuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova. ^26Ugaling ang mga butang nga balaan nga anaa kanimo ug ang imong mga panaad, pagadad-on mo ug umadto ka sa dapit nga pagapilion ni Jehova; ^27Ug magahalad ikaw sa imong mga halad nga sinunog, ang unod ug ang dugo, sa ibabaw sa halaran ni Jehova nga imong Dios; ug ang dugo sa imong halad igabubo sa ibabaw sa halaran ni Jehova nga imong Dios, ug ikaw magakaon sa unod. ^28Bantayan ug patalinghugan mo kining tanan nga mga pulong nga akong ginasugo kanimo, aron nga kini mamaayo alang kanimo, ug sa imong mga anak sa ulahi nimo sa walay katapusan, sa diha nga magabuhat ikaw sa maayo ug sa matarung diha sa mga mata ni Jehova nga imong Dios. ^29Sa diha nga pagalaglagon ni Jehova nga imong Dios sa atubangan nimo ang mga nasud nga imong pagaadtoan, aron sa paghingilin kanila, ug mahinginlan mo na sila, ug magapuyo ikaw sa yuta nila; ^30Magbantay ka nga dili ikaw mamabitik sa pagsunod kanila sa tapus na malaglag sila gikan sa atubangan nimo; ug nga dili ka mangutana mahatungod sa ilang mga dios, nga magaingon: Unsaon niining mga nasud sa pag-alagad sa ilang mga dios? sa ingon usab niini ang akong pagabuhaton. ^31Dili ka magabuhat sa ingon niini kang Jehova nga imong Dios; kay ang tagsatagsa ka dulumtanan kang Jehova nga iyang gikaligutgutan ilang gibuhat sa ilang mga dios; kay bisan ang ilang mga anak nga lalake ug ang ilang anak nga babaye nanagsunog sila sa kalayo alang sa ilang mga dios. ^32Bisan unsang butanga nga gisugo ko kaninyo, nga pagabuhaton ninyo; dili mo pagadugangan, ni pagakunhoran mo usab gikan niini. __________________________________________________________________ ^1 Kong may motindog sa taliwala mo nga usa ka manalagna, kun usa ka magdadamgo sa mga damgo, ug siya magahatag kanimo ug ilhanan kun katingalahan. ^2Ug mahatabo, ang ilhanan kun ang katingalahan nga iyang gisulti kanimo, nga nagaingon: Mosunod kita sa lain nga mga dios nga wala pa nimo hiilhi, ug kita manag-alagad kanila: ^3Dili ka magapatalinghug sa mga pulong niana nga manalagnaa, kun niana nga magdadamgo sa mga damgo: kay si Jehova nga inyong Dios magasulay kaninyo, aron sa paghibalo kong nahagugma ba kamo kang Jehova nga inyong Dios sa bug-os ninyo nga kasingkasing, ug sa bug-os ninyo nga kalag. ^4Magalakaw kamo sugod kang Jehova nga inyong Dios, ug kaniya mangahadlok kamo, ug magabantay sa iyang mga sugo, ug magasugot sa iyang tingog, ug kamo magaalagad kaniya, ug managhiusa ngadto kaniya. ^5Ug ang maong manalagna kun ang maong magdadamgo sa mga damgo pagapatyon; tungod kay siya nagsulti sa pagkasukihan batok kang Jehova nga inyong Dios, nga nagkuha kaninyo gikan sa yuta sa Egipto, ug naglukat kanimo sa balay sa pagkaulipon, aron sa pagpatipas kanimo sa dalan nga gipalaktan kanimo ni Jehova nga imong Dios. Sa ingon niini magakuha ikaw sa dautan gikan sa taliwala nimo. ^6 Kong ang imong igsoon nga lalake, ang anak nga lalake sa imong inahan, kun ang anak mong lalake, kun ang anak mong babaye, kun ang asawa sa imong dughan, kun ang imong abyan nga maingon sa imong kalag magahaylo kanimo sa tago, nga magaingon: Mangadto kita ug mag-alagad sa lain nga mga dios, nga wala nimo hiilhi, ikaw, ni ang imong mga ginikanan; ^7Sa mga dios sa katawohan nga anaa nagalibut kaninyo, nga haduol kanimo kun halayo kanimo, gikan sa usa ka kinatumyan sa yuta hangtud sa usa usab ka kinatumyan sa yuta; ^8Dili ka mouyon kaniya, ni magpatalinghug ikaw kaniya; ni ang imong mata malooy kaniya ni magagawas ka kaniya; ^9Kondili hinonoa pagapatyon mo gayud siya; ang imong kamot mao ang mahauna sa ibabaw niya aron sa pagpatay kaniya, ug unya ang kamot sa tibook nga katawohan. ^10Ug pagabatoon mo siya sa mga bato hangtud nga siya mamatay, tungod kay nagtinguha siya sa pagpabulag kanimo gikan kang Jehova nga imong Dios, nga nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto, gikan sa balay sa pagkaulipon: ^11Ug ang tibook nga Israel magapatalinghug, ug mahadlok, ug dili na magabuhat sa bisan unsa nga dautan nga sama niini nga ania sa taliwala nimo. ^12 Kong makadungog ka ug paghisgut mahitungod sa usa sa imong mga ciudad, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios aron imong pagapuy-an, nga nagaingon: ^13May dautang mga tawo nanggula gikan sa taliwala nimo, ug nagpatipas sa mga pumoluyo sa ilang ciudad, nga nagaingon: Mangadto kita ug mag-alagad sa lain nga mga dios, nga wala ninyo hiilhi; ^14Unya magasusi ikaw ug magapangita ug magapangutana nga masingkamuton; ug, ania karon, kong kini kamatuoran ug ang butang matuod, nga ang maong kahugawan nahimo sa taliwala nimo: ^15Sa walay duhaduha pagapatyon mo gayud sa sulab sa pinuti ang mga pumoluyo niadtong ciudara, nga pagalaglagono siya sa hingpit gayud, ug ang tanan nga anaa kaniya, ug ang kahayupan nila, sa sulab sa pinuti: ^16Ug pagatigumon mo ang inagaw nga tanan kaniya ngadto sa taliwala sa iyang dalan, ug pagasunogon mo sa kalayo ang ciudad, ug ang tanan nga inagaw didto tagsatagsa gayud; ngadto kang Jehova nga imong Dios: ug mamahimo kini nga usa ka tipun-og nga walay katapusan; kini dili na pagapatindogon pag-usab: ^17Ug walay motapot sa imong kamot sa butang nga gipanghimaraut; aron si Jehova magapahalayo gikan sa kapungot sa iyang kaligutgut, ug magapakita kaninyo ug kalooy, ug may puangod sa ibabaw nimo, ug magapadaghan kanimo sumala sa gipanumpa niya sa imong mga amahan. ^18Sa diha nga magapatalinghug ikaw sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa tanan niya nga mga sugo nga akong gisugo kaninyo niining adlawa, aron sa pagbuhat niadtong matarung sa mga mata ni Jehova nga imong Dios. __________________________________________________________________ ^1 Kamo mao ang mga anak ni Jehova nga inyong Dios, dili kamo magasamad sa inyong kaugalingon, ni magapakiskis kamo sa taliwala sa inyong mga mata tungod sa patay: ^2Kay ikaw mao ang usa ka katawohan nga balaan ni Jehova nga imong Dios, ug si Jehova nagpili kanimo, aron mahimo nga usa ka katawohan nga maangkon alang sa iyang kaugalingon ibabaw sa tanan nga mga katawohan nga anaa sa ibabaw sa nawong sa yuta. ^3Dili ikaw magakaon sa bisan unsa nga butang nga dulumtanan. ^4Kini mao ang mga mananap nga pagakan-on ninyo: Ang vaca, ang carnero, ug ang kanding, ^5Ang ciervo, ug ang corzo, ug ang lagsaw, ug ang oso, unicornio, ug ang vaca nga ihalas, ug ang kanding nga ihalas. ^6Ug ang tagsatagsa ka mananap nga nabahin ang koko ug nagbaton sa koko nga napikas sa duha, ug ang nagapangusap sa kinaon, sa taliwala sa mga mananap, kana pagakan-on ninyo. ^7Bisan pa niana, kini dili ninyo pagakan-on niadtong mga nagapangusap sa kinaon, kun sa mga adunay koko nga pikas: camello, ang liebre, ug ang conejo, kay nagapangusap sa kinaon sila, apan dili pikas ang koko, mga mahugaw kini alang kaninyo. ^8Ug ang baboy, kay pikas ang koko, apan wala magausap sa kinaon, mahugaw kini alang kaninyo: sa unod nila niini dili kamo magakaon, dili usab kamo maghikap sa ilang mga lawas nga patay. ^9Sa tanan nga anaa sa tubig kini pagakan-on ninyo: ang tanan nga adunay kapay ug hingbis pagakan-on ninyo; ^10Ug ang bisan unsa nga walay kapay ug hingbis dili kamo magakaon: mahugaw kini alang kaninyo. ^11Sa tanang mga mahinlo nga langgam magakaon kamo. ^12Apan kini mao ang mga dili ninyo pagakan-on: ang agila ug ang azor ug ang agila sa dagat, ^13Ug ang ixio, ug ang buitre, ug ang banog ingon sa iyang matang, ^14Ug ang tagsatagsa ka owak; ingon sa iyang matang, ^15Ug ang bukaw, ug ang lechuza, ug ang cuclillo, ug ang banog ingon sa iyang matang, ^16Ug ang gamayng ngiw-ngiw, ug ang dakung ngiw-ngiw, ug ang ngiw-ngiw nga tarungan, ^17Ug ang somormujo, ug ang calamon, ug ang corvejon, ^18Ug ang cigueña, ug ang lapay ingon sa iyang matang, ug ang abubilla, ug ang kabog, ^19Ug ang tanan nga nagakamang nga pak-an, sila mga mahugaw alang kaninyo: dili kini pagakan-on. ^20Ang tanan nga langgam nga mahinlo pagakan-on ninyo. ^21Dili kamo magkaon sa bisan unsa nga mamatay sa iyang kaugalingon: mahimo nga imong ihatag kini sa dumuloong nga nahisulod sa imong mga ganghaan, aron iyang kan-on; kun ibaligya mo siya sa dumuloong: kay ikaw usa ka katawohan nga balaan kang Jehova nga imong Dios. Dili mo pagalutoon ang nating kanding sa gatas sa iyang inahan. ^22 Kinahanglan gayud nga pagalainon mo ang ikapulo ka bahin sa tanan nga abut sa imong binhi, kanang nagagikan sa imong baul tuigtuig. ^23Ug magakaon ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, sa dapit nga iyang pagapilion aron pagapapuy-on didto ang iyang ngalan, ang ikapulo sa imong abut, sa imong bag-ong vino, ug sa imong lana, ug ang mga panganay sa imong panon sa vaca ug sa panon sa imong carnero; aron makakat-on ikaw sa pagkahadlok kang Jehova nga imong Dios kanunay. ^24Ug kong ang dalan hilabihan da kahalayo alang kanimo aron ikaw dili arang makadala niini tungod kay halayo kanimo ang dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios aron sa pagbutang didto sa iyang ngalan, sa diha nga magapanalangin kanimo si Jehova nga imong Dios; ^25Unya igabaligya mo kini ug igahigot mo ang salapi sa imong kamot, ug umadto ka sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios: ^26Ug igahatag mo ang salapi alang sa bisan unsa nga gitinguha sa imong kalag, alang sa mga vaca, kun alang sa mga carnero, kun alang sa vino, kun alang sa ilimnon nga maisug, kun alang sa bisan unsa nga butang nga ginapangayo sa imong kalag kanimo; ug didto magakaon ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, ug magakalipay ka, ikaw ug ang imong panimalay. ^27Ug dili mo pagabiyaan ang Levihanon nga nagapuyo sa sulod sa imong mga ganghaan, kay siya walay bahin kun panulondon uban kanimo. ^28Sa katapusan sa matag-tolo ka tuig, magadala ka sa tanan nga ikapulo sa imong mga abut sa maong tuig, ug tigumon mo didto sa sulod sa imong mga ganghaan; ^29Ug ang Levihanon, sanglit siya walay bahin, kun panulondon uban kanimo, ug ang dumuloong, ug ang ilo, ug ang balo nga babaye, nga nahisakup sa imong mga ganghaan, moanha ug magakaon ug mangabusog; aron si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot nga ginabuhat mo. __________________________________________________________________ ^1 Sa katapusan sa matag-pito ka tuig magapasaylo ka. ^2Ug kini mao ang paagi sa pagpasaylo: Ang tagsatagsa ka hing-utangan magapasaylo sa nautang kaniya sa iyang silingan; dili na niya pagapaninglon kini sa iyang silingan ug sa iyang igsoon; tungod kay gimantala na ang pasaylo ni Jehova. ^3Sa dumuloong magapabayad ikaw; apan sa bisan unsa nga imo nga anaa sa imong igsoon, pagapasayloon sa imong kamot. ^4Bisan pa niini walay kabus uban kanimo (kay si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo gayud sa yuta nga gihatag kanimo alang sa usa ka pagkapanulondon aron magpanag-iya ka niini), ^5Kong magapatalinghug ka lamang nga masingkamuton sa tingog ni Jehova nga imong Dios, aron sa pagbantay sa pagtuman niining tibook nga sugo nga akong ginasugo kanimo niining adlawa. ^6Kay si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo, ingon sa iyang gisaad kanimo, ug magapahulam ka sa daghan nga mga nasud, apan dili ikaw magahulam; ug magaginoo ka sa daghang mga nasud, apan kanimo dili sila magaginoo. ^7Kong diha kanimo may tawong kabus, usa sa imong mga igsoon, sa sulod sa bisan unsa sa imong mga ganghaan diha sa imong yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, dili mo pagapagahion ang imong kasingkasing, kun pagakomkomon ang imong kamot gikan sa imong igsoon nga kabus; ^8Hinonoa pagabuklaron mo kaniya ang imong kamot, ug magatabang ka kaniya sa igo sa iyang kinahanglan sa butang nga iyang gitinguha. ^9Magbantay ka nga wala sa imong kasingkasing ang mangil-ad nga hunahuna, nga magaingon: Haduol na ang tuig nga ikapito, ang tuig sa pagpasaylo; ug ang imong mata magadautan batok sa imong igsoon nga kabus, ug dili ka maghatag kaniya bisan siya magatu-aw kang Jehova batok kanimo ug kini mahimong sala nimo. ^10Sa walay duhaduha magahatag ikaw kaniya, ug ang imong kasingkasing dili magasubo sa diha nga magahatag ka kaniya: tungod kay mahitungod niining buhata magapanalangin kanimo si Jehova nga imong Dios sa tanan mong buhat, ug sa tanan nga pagabutangan sa imong kamot. ^11Kay dili mawala ang mga kabus gikan sa yuta; tungod niana, nagasugo ako kanimo, nga nagaingon: Pagabuklaron mo ang imong kamot sa imong igsoon, sa nagkinahanglan kanimo, ug sa imong kabus, diha sa imong yuta. ^12 Kong igabaligya kanimo ang imong igsoon, usa ka Hebreohanon nga lalake, kun usa ka Hebreohanon nga babaye, ug magaalagad kanimo ug unom ka tuig; unya sa ikapito ka tuig pagapagawason mo siya nga dili ulipon. ^13Ug sa diha nga pagapagawason mo siya gikan kanimo nga dili ulipon, dili mo siya papahawaon nga walay dala. ^14Pagahatagan mo siya nga madagayaon gikan sa imong mga carnero, ug gikan sa imong giokanan, ug gikan sa dapit nga pagapug-anan sa mga ubas; ingon sa pagpanalangin ni Jehova kanimo, pagahatagan mo siya. ^15Ug hinumduman mo nga naulipon ka didto sa yuta sa Egipto, ug si Jehova nga imong Dios naglukat kanimo: busa ginasugo ko kini kanimo niining adlawa. ^16Ug mahatabo nga kong siya magaingon kanimo: Dili ako mopahawa gikan kanimo: tungod kay nahigugma siya kanimo: ug sa imong balay, tungod kay maayo siya kanimo; ^17Unya ikaw magakuha ug usa ka hilihod, ug ihilihod mo kini sa iyang dalunggan ngadto sa pultahan, ug siya maulipon nimo sa walay katapusan. Mao usab kini ang pagabuhaton nimo sa imong binatonan nga babaye. ^18Dili kini malisud alang kanimo, sa diha nga magahatag ka kaniya sa iyang kagawasan gikan kanimo; kay sa duruha ka pilo sa suhol sa sinuholan siya nag-alagad kanimo ug unom ka tuig: ug si Jehova nga imong Dios magapanalangin kanimo sa tanan nga imong pagabuhaton. ^19 Pagabalaanon mo alang kang Jehova nga imong Dios ang tanan nga mga panganay nga lake sa imong mga vaca ug sa imong mga carnero; dili ka magabuhat uban sa mga panganay nga lake sa imong mga vaca, ni pagaguntingan mo ang panganay nga lake sa imong mga carnero. ^20Magakaon ka niini sa atubangan ni Jehova nga imong Dios sa tuigtuig, sa dapit nga pagapilion ni Jehova, ikaw ug ang imong panimalay. ^21Ug kong adunay ikasaway kaniya, ingon nga siya buta kun piang, kun bisan unsa nga kulang, dili mo siya pag-ihalad kang Jehova nga imong Dios. ^22Magakaon ka niini sa sulod sa imong mga ganghaan: ang mahugaw ug ang mahinlo magakaon niini nga managsama ingon sa usa ka corzo ug ingon sa usa ka lagsaw. ^23Mao lamang nga dili mo pagakan-on ang dugo niini; igayabo mo kini sa ibabaw sa yuta ingon sa tubig. __________________________________________________________________ ^1 Saulogon mo ang bulan sa Abib, ug bantayi ang pasko alang kang Jehova nga imong Dios: kay sa bulan sa Abib. gikuha ikaw ni Jehova nga imong Dios gikan sa Egipto sa gabii. ^2Ug maghalad ka sa pasko kang Jehova nga imong Dios, gikan sa mga carnero ug gikan sa mga vaca; sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga papuy-an sa iyang ngalan. ^3Dili ka magkaon uban niini ug tinapay nga adunay levadura; sa pito ka adlaw magakaon ka uban kaniya ug tinapay nga walay levadura, bisan tinapay sa kaguol, kay sa madali migula ka gikan sa yuta sa Egipto, aron nga mahinumdum ka sa adlaw nga migula ka gikan sa yuta sa Egipto sa tanan nga mga adlaw sa imong kinabuhi. ^4Ug walay levadura nga hikit-an uban kanimo sa tibook mo nga utlanan sa pito ka adlaw; ni sa unod nga imong pagaihawon sa hapon sa nahaunang adlaw, nga igabilin sa tibook gabii hangtud sa pagkabuntag. ^5Dili ka makahalad sa pasko sa bisan diin sulod sa imong mga ganghaan nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios; ^6Kondili sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios, aron pagapuy-an sa iyang ngalan, magahalad ka sa pasko sa hapon sa pagkatunod sa adlaw, sa panahon nga migula ka gikan sa Egipto. ^7Ug igasugba mo siya ug pagakan-on mo sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios: ug sa pagkabuntag bumalik ka ug pumauli sa imong mga balong-balong. ^8Sa unom ka adlaw magakaon ka ug mga tinapay nga walay levadura, ug sa ikapito ka adlaw mao ang balaan nga pagkatigum kang Jehova nga imong Dios: dili ka magbuhat ug bulohaton niana . ^9Pito ka semana pagaisipon mo alang kanimo: sukad nga magasugod ang paggalab sa mga uhay magasugod sa pag-isip sa pito ka semana. ^10Ug magabantay ka ug fiesta sa mga semana kang Jehova nga imong Dios uban ang halad-nga-kinabubut-on sa imong kamot nga imong igahatag, ingon sa gipanalangin kanimo ni Jehova nga imong Dios. ^11Ug magakalipay ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, ikaw, ug ang imong anak nga lalake, ug ang imong anak nga babaye, ug ang imong ulipon nga lalake, ug ang imong ulipon nga babaye, ug ang Levihanon nga anaa sa sulod sa imong mga ganghaan ug ang dumuloong, ug ang ilo sa amahan ug ang balo nga babaye, nga anaa sa taliwala mo, sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios aron pagapapuy-an sa iyang ngalan. ^12Ug hinumduman mo nga naulipon ka sa Egipto: ug magbantay ka ug pagatumanon mo kini nga kabalaoran. ^13Magbantay ka sa fiesta sa mga tabernaculo sa pito ka adlaw, sa human mabuhat mo ang pag-ani sa imong panuig ug sa imong dapit nga pagapug-anan sa mga ubas. ^14Ug magakalipay ka sa imong fiesta, ikaw, ug ang imong anak nga lalake, ug ang imong anak nga babaye ug ang imong ulipon nga lalake, ug ang imong ulipon nga babaye, ug ang Levihanon, ug ang dumuloong, ug ang ilo sa amahan, ug ang balo nga babaye nga anaa sa sulod sa imong mga ganghaan. ^15Sulod sa pito ka adlaw pagabuhaton mo ang fiesta kang Jehova nga imong Dios sa dapit nga pagapilion ni Jehova; kay magapanalangin kanimo si Jehova nga imong Dios sa tanan mong mga abut ug sa tanan nga buhat sa imong mga kamot, ug magamalipayon ka gayud. ^16Sa makatolo sa usa ka tuig ang tanan mong mga lalake magapakita sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, sa dapit nga pagapilion niya; sa fiesta sa mga tinapay nga walay levadura ug sa fiesta sa mga semana, ug sa fiesta sa mga tabernaculo. Ug dili ka magapakita nga walay dala sa atubangan ni Jehova: ^17Ang tagsatagsa ka tawo magahatag sa iyang hing-arangan, ingon sa panalangin ni Jehova nga imong Dios nga gihatag kanimo. ^18 Mga maghuhukom ug mga punoan sa lungsod igabutang mo sa tanan mo nga mga ganghaan nga igahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sumala sa imong mga banay; ug sila magahukom sa katawohan sa matarung nga paghukom. ^19Dili mo tuison ang katarungan; dili ka magpili ug mga tawo; dili ka usab magdawat ug hiphip; kay ang hiphip nagabuta sa mga mata sa mga makinaadmanon, ug nagabalit-ad sa mga pulong sa mga tawong matarung. ^20Kadto lamang matarung ang imong pagsundon, aron mabuhi ka, ug magapanunod ka sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. ^21Dili ka magtanum ug kakahoyan sa bisan unsa nga kahoy nga haligi tupad sa halaran ni Jehova nga imong Dios nga imong pagabuhaton alang kanimo. ^22Dili ka usab magpatindog ug larawan alang kanimo; nga ginadumtan ni Jehova nga imong Dios. __________________________________________________________________ ^1 Dili ka maghalad kang Jehova nga imong Dios ug vaca kun carnero, nga adunay ikasaway, kun bisan unsa nga dautan, kay kana butang nga dulumtanan kang Jehova nga imong Dios. ^2Kong may hikaplagan sa taliwala mo sa sulod sa bisan unsa sa imong mga ganghaan nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, lalake kun babaye, nga nagabuhat sa dautan sa mga mata ni Jehova nga imong Dios, sa paglapas sa iyang tugon, ^3Ug miadto ug mialagad sa laing mga dios, ug misimba kanila, kun sa adlaw kun sa bulan, kun sa bisan unsa sa panon sa langit, nga wala ko isugo, ^4Ug igapahibalo kanimo, ug ikaw nakadungog niini; unya, magasusi ikaw nga masingkamuton, ug, ania karon, kong kini matuod, ug ang butang tinuod, nga ang maong dulumtanan ginabuhat diha sa Israel, ^5Unya pagadad-on mo kanang lalake kun kanang babaye, nga nagbuhat niining dautan nga butang, ngadto sa imong mga ganghaan, ang lalake kun ang babaye, ug pagabun-on mo sila sa mga bato hangtud nga mamatay. ^6Tungod sa pulong sa duruha ka mga saksi, kun sa totolo ka mga saksi, pagapatyon ang kinahanglan mamatay; dili siya mamatay tungod sa pulong sa usa lamang ka saksi. ^7Ang mga kamot sa mga saksi mao ang una nga idapat kaniya sa pagpatay kaniya, ug sa human niini, ang mga kamot sa tanan nga katawohan. Busa pagakuhaon mo ang dautan sa taliwala mo. ^8 Kong may moabut nga butang nga malisud kanimo sa paghukom, sa taliwala sa dugo ug dugo, sa taliwala sa hangyo ug hangyo, ug sa taliwala sa bunal ug bunal, sa mga butang sa pagkalalis sa sulod sa imong mga ganghaan, unya motindog ka, ug moadto ka sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios; ^9Ug moadto ka sa mga sacerdote nga Levihanon, ug sa maghuhukom niadtong mga adlawa, ug magapangutana ka; ug ilang igatudlo kanimo ang sentencia sa paghukom. ^10Ug pagabuhaton mo sumala sa hukom nga igatudlo nila kanimo nga gikan niadtong dapit nga pagapilion ni Jehova; ug pagamatngonan mo ang pagbuhat sumala sa tanan nga ilang igatudlo kanimo: ^11Ingon sa kahulogan sa Kasugoan nga ilang igatudlo kanimo, ug ingon sa paghukom nga ilang igaingon kaninyo, pagabuhaton mo; dili ka motipas gikan sa hukom nga ilang igapahayag kanimo, bisan sa too, bisan sa wala. ^12Ug ang tawo nga palabilabihon, nga dili magatuman sa sacerdote nga anaa sa pag-alagad didto sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, kun sa maghuhukom, bisan pa ang maong tawo mamatay: ug pagakuhaon mo ang dautan sa Israel. ^13Ug ang tibook nga katawohan magapatalinghug, ug mahadlok ug dili na magapalabilabi. ^14 Kong mahiabut ka na sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, ug magatag-iya niini ug magapuyo niini, ug moingon: Magabutang ako ug hari sa ibabaw nako, sama sa tanan nga mga nasud nga nagalibut kanako; ^15Sa walay duhaduha igabutang mo nga hari sa ibabaw mo ang pagapilion ni Jehova nga imong Dios; usa gikan sa imong mga igsoon nga lalake maoy imong ibutang nga hari sa ibabaw mo: dili ka magbutang sa ibabaw mo ug tawo nga dumuloong, nga dili imong igsoon nga lalake. ^16Apan dili siya magapadaghan ug mga kabayo alang kaniya, ni pabalikon niya ang katawohan ngadto sa Egipto aron sa pagpadaghan ug mga kabayo; kay si Jehova nag-ingon kaninyo; Dili na kamo mobalik pag-usab nianang dalana. ^17Ni magadaghan siya ug mga asawa aron ang iyang kasingkasing dili mobulag: dili usab siya magapadaghan pag-ayo alang kaniya sa salapi ug bulawan. ^18Ug mahatabo, nga kong magalingkod siya sa trono sa iyang gingharian, nga magasulat siya alang kaniya ug usa ka hulad niini nga Kasugoan sa basahon, gikan sa nahimutangan sa atubangan sa mga sacerdote nga Levihanon: ^19Ug kini magauban kaniya ug magabasa siya niini sa tanan nga adlaw sa iyang kinabuhi; aron mahibalo siya sa pagkahadlok kang Jehova nga iyang Dios, aron sa pagbantay sa tanan nga mga pulong niining Kasugoan, ug niining kabalaoran aron sa pagbuhat kanila. ^20Aron dili niya pagbayawon ang iyang kasingkasing sa ibabaw sa iyang mga igsoon, ug nga dili siya motipas sa sugo, ngadto sa too, bisan sa wala, sa tuyo nga pagapakahataason ang iyang mga adlaw sa iyang gingharian, siya ug iyang mga anak, sa taliwala sa Israel. __________________________________________________________________ ^1 Ang mga sacerdote nga Levihanon, ang tanan nga banay ni Levi, walay bahin bisan panulondon uban kang Israel: magakaon sila sa mga halad kang Jehova nga hinimo pinaagi sa kalayo, ug sa iyang panulondon. ^2Ug sila walay panulondon sa taliwala sa ilang mga igsoon; si Jehova mao ang ilang panulondon, ingon sa iyang gisulti kanila. ^3Ug kini mao ang bahin sa mga sacerdote gikan sa katawohan, gikan sa mga magahalad sa halad, bisan vaca kun carnero, nga igahatag nila sa sacerdote ang abaga, ug ang mga apapangig, ug ang tungol. ^4Ang unang mga abut sa imong mga trigo, ug sa imong bag-ong vino, ug sa imong mga lana, ug ang una sa mga balhibo sa imong mga carnero igahatag mo kaniya: ^5Kay gipili siya ni Jehova nga imong Dios gikan sa tanan mong mga banay aron nga magatindog kini sa pag-alagad sa ngalan ni Jehova, siya ug ang iyang mga anak nga lalake nga sa walay katapusan. ^6Ug kong ang Levihanon magagikan sa usa sa imong mga ganghaan sa tibook Israel, diin siya magalangyaw, ug moabut siya nga adunay bug-os nga tinguha sa iyang kalag ngadto sa dapit nga pagapilion ni Jehova; ^7Unya magaalagad siya sa ngalan ni Jehova nga iyang Dios, ingon man ang tanan niyang mga igsoon nga lalake nga mga Levihanon nga nagatindog didto sa atubangan ni Jehova. ^8Magabaton sila ug samang bahin nga pagakan-on, labut sa gikan sa pagbaligya sa iyang katigayonan. ^9 Sa makaabut ka na sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, dili ka magtoon sa pagbuhat ingon sa mga kangil-ad niadtong mga nasud. ^10Dili hikaplagan uban kanimo ang bisan kinsa nga magpaagi sa iyang anak nga lalake kun anak nga babaye sa kalayo, usa nga nagagamit sa pagtagna, usa nga nagapanghimalad, kun anting-antingan, kun diwatahan; ^11Kun magwiwili, kun magpapakitambag sa mga kailang espiritu, kun mag-iila nga malalangon, kun magpapangutana sa mga minatay. ^12Kay dulumtanan alang kang Jehova ang bisan kinsa nga magabuhat niining mga butanga: ug tungod niining mga dulumtanan gisalikway sila ni Jehova nga imong Dios sa imong atubangan. ^13Magmahingpit ikaw uban kang Jehova nga imong Dios. ^14Kay kining mga nasud, nga imong pagaagawon nagapatalinghug sa mga nanagpanagna ug sa mga diwatahan; apan mahitungod kanimo, si Jehova nga imong Dios wala magtugot kanimo sa pagbuhat niini. ^15 Si Jehova nga imong Dios magapatindog alang kanimo gikan sa imong taliwala, sa imong mga igsoon, usa ka manalagna nga sama kanako; kaniya magpatalinghug kamo; ^16Sumala sa tanan nga imong gipangayo kang Jehova nga imong Dios sa Horeb sa sadlaw sa pagkatigum, nga nagaingon: Ayaw na ako pagpadungga sa tingog ni Jehova nga akong Dios, ayaw na usab ako pagpakitaa niining dakung kalayo, aron dili ako mamatay. ^17Ug si Jehova miingon kanako: Maayo ang ilang pagpanubag sa ilang gisulti. ^18Magapatindog ako kanila sa taliwala sa ilang mga igsoon, usa ka manalagna nga sama kanimo; ug igabutang ko ang akong mga pulong sa iyang baba ug siya magasulti kanila sa tanan nga igasugo ko kaniya. ^19Ug mahitabo nga bisan kinsa nga dili magapatalinghug sa akong mga pulong nga iyang igasulti sa akong ngalan, akong pagapanilngon kini kaniya. ^20Apan ang manalagna nga magapangahas pagsulti ug pulong sa akong ngalan, nga wala ko pagasugoa sa pagsulti, kun magsulti sa ngalan sa uban nga mga dios, ang mao nga manalagna mamatay. ^21Ug kong mag-ingon ka sa imong kasingkasing: Unsaon namo pag-ila sa pulong nga wala igasulti ni Jehova? ^22Sa magsulti ang usa ka manalagna sa ngalan ni Jehova, kong ang butang dili matuman ni mahitabo, mao kana ang butang nga wala isulti ni Jehova; ang manalagna nagapangahas sa pagsulti niini, dili ka mahadlok kaniya. __________________________________________________________________ ^1 Kong pagalaglagon ni Jehova nga imong Dios ang mga nasud, kang kansang yuta ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, ug ikaw magapanunod kanila, ug magapuyo ka sa ilang mga ciudad, ug sa ilang mga balay; ^2Magapinig ka ug totolo ka ciudad alang kanimo sa taliwala sa imong yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios aron sa pagpanag-iya kaniya. ^3Mag-andam ka alang kanimo sa dalan; ug pagabahinon mo sa totolo ka bahin ang mga utlanan sa imong yuta nga ipapanunod kanimo ni Jehova nga imong Dios, aron ang tanan nga makapatay ug tawo makakalagiw didto. ^4Ug kini mao ang kahimtang sa makapatay ug tawo nga magakalagiw didto, ug mabuhi: ang magapatay sa iyang isigkatawo sa dili tinuyo, ug wala magadumot kaniya sa miagi nga panahon: ^5Maingon nga kong usa ka tawo moadto sa lasang uban sa iyang isigkatawo sa pagputol ug sugnod, ug sa magapangusog siya sa iyang kamot sa wasay aron sa pagputol sa kahoy, mahuso ang puthaw sa tumoy, ug makaigo sa iyang isigkatawo, ug mamatay kini; kadto siya mokalagiw padulong sa usa niining mga ciudara, ug mabuhi siya: ^6Aron ang magapanimalus sa dugo dili magapangita sa nakapatay, samtang magadaku sa kapungot ang iyang kasingkasing, ug hiabutan niya siya, tungod kay halayo ang dalan, ug iyang pagapatyon siya; bisan dili siya angay sa kamatayon, tungod kay wala siya magdumot kaniya sa miagi nga panahon. ^7Busa ako nagasugo kanimo nga nagaingon: Totolo ka ciudad pagalainon mo alang kanimo. ^8Ug kong pagapadak-on ni Jehova nga imong Dios ang imong utlanan ingon sa iyang gipanumpa sa imong mga amahan, ug igahatag niya kanimo ang tanan nga yuta nga gisaad niya sa imong mga amahan nga iyang igahatag; ^9Kong pagabantayan mo kining tanan nga mga sugo nga ginatudlo ko kanimo niining adlawa, aron sa pagbuhat kanila, sa paghigugma kang Jehova nga imong Dios, ug sa paglakaw sa iyang mga dalan sa tanan nga adlaw; unya magadugang ka ug totolo ka ciudad alang kanimo, labut pa niining totolo: ^10Aron dili pagaulaan ug dugo sa walay sala ang taliwala sa imong yuta, nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios tungod sa pagkapanulondon, ug ingon niana ang dugo anha sa ibabaw mo. ^11Apan kong adunay tawo nga magadumot sa iyang isigkatawo, ug nagahupo kaniya, ug magatindog batok kaniya, ug magasamad kaniya sa kamatayon sa pagkaagi nga mamatay siya, ug kini mokalagiw padulong sa usa niining mga ciudad; ^12Unya ang mga anciano sa iyang ciudad magasugo ug magapakuha kaniya gikan didto, ug magatugyan kaniya sa kamot sa magpapanimalus sa dugo aron mamatay siya, ^13Dili magakalooy kaniya ang imong mata; kondili pagakuhaon mo sa Israel ang sala sa dugo nga walay sala, aron mamaayo kini alang kanimo. ^14 Dili mo pagbalhinon ang utlanan sa imong isigkatawo nga gibutang sa mga karaan, sa imong panulondon nga imong pagapanundon sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa pagpanag-iya niini. ^15Dili magapulos ang usa ka saksi batok sa bisan unsa nga kadautan kun bisan unsa nga sala, sa bisan unsa nga sala nga mabuhat niya: sa pulong sa duruha ka saksi kun sa pulong sa totolo ka saksi magagikan ang husay. ^16Kong ang usa ka saksi nga bakakon magatindog batok kang bisan kinsa nga tawo aron sa pagsaksi batok kaniya sa dautang buhat, ^17Unya ang duruha ka tawo nga magabatok mangatubang sa atubangan ni Jehova, sa atubangan sa mga sacerdote ug mga maghuhukom niadtong mga adlawa: ^18Ug ang mga maghuhukom magasukit ug maayo; ug, ania karon, kong makita nga bakakon kadtong saksiha, ug nagsaksi siya sa bakak gayud batok sa iyang igsoon; ^19Pagabuhaton mo kaniya ingon sa iyang gihunahuna nga pagabuhaton niya sa iyang igsoon, ug ingon niini pagakuhaon mo ang dautan sa imong taliwala. ^20Ug ang mga mahabilin magapatalinghug, ug mangahadlok, ug gikan dinhi dili na sila magausab sa pagbuhat ug usa ka butang nga dautan nga ingon niini sa taliwala nimo. ^21Ug dili magakalooy ang imong mga mata; ang kinabuhi magabayad sa kinabuhi, ang mata sa mata, ang ngipon sa ngipon, ang kamot sa kamot, ang tiil sa tiil. __________________________________________________________________ ^1 Sa diha nga moadto ka sa pagpanggubat batok sa imong mga kaaway, ug makakita ug mga kabayo, ug mga carro, ug usa ka katawohan nga labaw kay kanimo, dili ka mahadlok kanila; kay si Jehova nga imong Dios nagauban kanimo, ang nagkuha kanimo gikan sa yuta sa Egipto. ^2Ug mahitabo, nga sa magakaduol kamo sa gubat, moabut ang sacerdote ug magasulti sa katawohan, ^3Ug magaingon kanila: Patalinghug ka, Israel, kamo magatingub karon sa pagpanggubat batok sa inyong mga kaaway; dili pagpaluyahon ang inyong kasingkasing; dili kamo mahadlok, ni mangurog, ni mangalisang sa atubangan nila; ^4Kay si Jehova nga inyong Dios magalakaw uban kaninyo sa pagpakig-away alang kaninyo batok sa inyong mga kaaway, aron sa pagluwas kaninyo. ^5Ug ang mga punoan sa mga sundalo magasulti sa katawohan nga magaingon: Kinsa bang tawohana ang nakatukod ug balay nga bag-o, ug wala magpahanungod niini? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya kong siya mamatay sa panggubatan, ug laing tawo ang magpahanungod niini. ^6Kinsa ba ang nakatanum ug usa ka parasan ug wala makapahimulos sa bunga niini? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya kong siya mamatay sa panggubatan, ug laing tawo ang magapahimulos sa bunga niana. ^7Ug kinsa ba ang nakapakasal sa usa ka babaye, ug wala siya makadawat kaniya? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya kong siya mamatay sa panggubatan, ug laing tawo ang makadawat kaniya. ^8Ug ang punoan sa mga sundalo managsulti pa sa katawohan, ug magaingon sila: Kinsa ba ang tawo nga mahadlokon ug maluya ug kasingkasing? Palakta siya ug papaulia sa iyang balay, tingali unya matunaw ang kasingkasing sa iyang mga igsoon ingon sa iyang kasingkasing. ^9Ug mahitabo nga kong ang mga punoan sa mga sundalo makahuman na sa pagsulti sa katawohan, magabutang sila ug mga pangulo sa mga kasundalohan sa pagmando sa katawohan. ^10 Sa diha nga magakahaduol ka sa usa ka ciudad aron sa pagpakig-away batok niini, unya igapahibalo mo ang pakigdait niini. ^11Ug mahitabo nga kong kini motubag kanimo ug pakigdait, ug magaabli alang kanimo, ang tanan nga mga tawo nga hikaplagan sa sulod, mahimong mga sakup nimo, ug magaalagad kanimo. ^12Ug kong kini dili magahimo ug pakigdait kanimo, kondili magapakiggubat batok kanimo, unya pagalikosan mo kini. ^13Unya kong si Jehova nga imong Dios magatugyan niini sa imong kamot, pagapatyon mo ang tagsatagsa ka lalake niya uban sa sulab sa pinuti: ^14Apan ang mga babaye, ug ang mga bata, ug ang kahayupan, ug ang tanan nga anaa sa ciudad, bisan ang tanan nga mga inagaw kanila, pagakuhaon mo nga alang kanimo: ug pagakan-on mo ang inagaw sa imong mga kaaway, nga gitugyan kanimo ni Jehova nga imong Dios. ^15Mao kini ang pagabuhaton mo sa tanan nga mga ciudad nga atua sa labing halayo kanimo, nga dili mga ciudad niining mga nasud. ^16Apan sa mga ciudad niining mga katawohan nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa usa ka panulondon, walay pagapagawason mo nga buhi sa bisan unsang butanga nga nagaginhawa; ^17Hinonoa pagalaglagon mo sila gayud: ang mga Hetehanon, ug ang mga Amorehanon, ug ang mga Canaanhon, ug ang mga Peresehanon, ug ang mga Hebehanon, ug ang mga Jebusehanon; ingon sa gisugo kanimo ni Jehova nga imong Dios; ^18Aron sila dili makatudlo kaninyo sa pagbuhat sa ilang mga dulumtanan, nga ilang ginabuhat sa ilang mga dios, ug kamo makasala batok kang Jehova nga inyong Dios. ^19Sa diha nga magalikos ka sa usa ka ciudad sa hataas nga panahon sa pagpakig-away batok niini, aron sa pagkuha niini, dili mo pagputlon ang iyang kakahoyan pinaagi sa pagbakyaw kanila sa wasay; kay kanila makakaon ka, ug dili mo sila pagaputlon; kay ang kahoy sa kapatagan tawo ba aron pagalikosan? ^20Ugaling ang mga kahoy nga imong hibaloan nga dili kahoy alang sa pagkaon, pagalaglagon ug pagaputlon mo sila; ug pagatukoron mo ang mga bantayanan batok sa ciudad nga magapakig-away batok kanimo, hangtud nga kini mapukan. __________________________________________________________________ ^1 Kong adunay usa ka tawo nga hikaplagan nga gipatay didto sa yuta nga gihatag ni Jehova nga imong Dios kanimo sa pagpanag-iya niini, nga magahay-ad sa baul, ug wala hibaloi kong kinsa ang nagpatay kaniya; ^2Unya ang imong mga anciano ug ang imong mga maghuhukom manggula, ug magasukod sila hangtud sa mga ciudad nga nagalibut kaniya nga gipatay; ^3Ug mamao kini nga ang ciudad nga labing haduol sa gipatay nga tawo bisan ang mga anciano niadtong ciudara nga labing haduol sa gipatay, magakuha gikan sa panon, ug usa ka vaca nga dumalaga nga wala pa magamit, ug wala masangoni ug yugo; ^4Ug ang mga anciano niadtong ciudara magadala sa vaca nga dumalaga ngadto sa usa ka walog nga may nagaagay nga tubig, nga wala pa gayud madaro, ni hipugasi, ug ilang lunggoan sa liog ang vaca nga dumalaga didto sa walog. ^5Ug managpanuol ang mga sacerdote, ang mga anak nga lalake ni Levi; kay kanila nagpili si Jehova nga imong Dios aron sila magaalagad kaniya, ug sa pagpanalangin sa ngalan ni Jehova; ug sumala sa ilang pulong pagahukman ang tagsatagsa ka paglalis ug ang tagsatagsa ka pagbunal. ^6Ug ang tanan nga mga anciano niadtong ciudara nga labing haduol sa gipatay nga tawo, manghunaw sa ilang mga kamot sa ibabaw sa vaca nga dumalaga nga gilunggoan sa liog didto sa walog; ^7Ug magaasoy sila sa matuod ug magaingon: Ang among mga kamot wala mag-ula niining dugoa, ni ang among mga mata nakakita niana. ^8Pasayloa ang sala sa imong katawohan nga Israel, nga gitubos mo, Oh Jehova, ug dili mo pag-itugot ang dugo nga walay sala nga magapabilin sa taliwala sa imong katawohan nga Israel. Ug ang dugo pagapasayloon kanila. ^9Sa ingon niini ihiklin mo ang dugo nga walay sala gikan sa imong taliwala, kong magabuhat ka niadtong matarung sa mga mata ni Jehova. ^10 Sa diha nga moadto ka sa paggubat batok sa imong mga kaaway, ug si Jiehova nga imong Dios magatugyan kanila sa imong mga kamot, ug pagakuhaon mo sila nga binihag, ^11Ug makakita ka sa taliwala sa mga binihag ug usa ka babaye nga maanyag, ug maibug ka kaniya, ug magakuha ka kaniya aron pangasaw-on; ^12Dad-on mo siya sa imong balay; ug siya magakiskis sa iyang ulo, ug pagaputlan niya ang iyang mga koko; ^13Ug pagahuboon niya ang bisti sa iyang pagkabinihag, ug magapabilin siya sa imong balay; ug magabakho siya mahitungod sa iyang amahan ug sa iyang inahan sulod sa usa ka bulan: ug sa human niadto moduol ka kaniya, ug ikaw mahimong iyang bana, ug siya mahimo nga imong asawa. ^14Ug mamao kini nga kong ikaw dili mahimuot kaniya, tugutan mo siya kong asa siya padulong; apan dili mo siya ibaligya tungod sa salapi, dili mo usab siya isipon nga ulipon kay gipakaulawan mo siya. ^15 Kong ang usa ka tawo adunay duruha ka asawa, ang usa hinigugma, ug ang usa gidumtan, ug sila nga duha manag-anak kaniya ug mga anak, ang hinigugma ug ang gidumtan; ug kong ang anak nga lalake nga panganay maiya niadtong gidumtan; ^16Unya mao kini nga sa adlaw nga pagabuhaton niya ang pagpapanunod sa iyang mga anak nga lalake sa iyang bahandi, dili niya ikahatag ang katarungan sa pagkapanganay sa mga anak nga lalake sa hinigugma sa pagkapinalabi sa anak nga lalake sa gidumtan nga mao ang panganay; ^17Kondili ang anak nga lalake sa gidumtan pagailhon niya nga panganay, pinaagi sa paghatag kaniya ug duruha ka bahin sa tanan nga hikaplagan nga iya: kay kadto mao ang sinugdan sa iyang kusog, ang katungod sa pagkapanganay iya man. ^18 Kong may tawo nga adunay anak nga lalake nga sukihan ug malalison, nga dili magatuman sa tingog sa iyang amahan, kun sa tingog sa iyang inahan, ug bisan ilang ginacastigo siya, dili siya magatuman kanila. ^19Unya magakupot kaniya ang iyang amahan ug ang iyang inahan, ug magadala kaniya ngadto sa mga anciano sa iyang ciudad ug sa ganghaan sa iyang dapit; ^20Ug magaingon sila sa mga anciano sa ciudad: Kining among anak nga lalake sukihan ug malalison, dili siya buot magatuman sa among tingog; siya ulitan ug palahubog. ^21Ug ang tanan nga mga tawo sa iyang ciudad magabuno kaniya ug mga bato, ngadto sa kamatayon, niini pagakuhaon mo ang dautan gikan sa taliwala mo; ug ang tibook nga Israel magapatalinghug ug mahadlok. ^22Ug kong may tawo nga makasala ug usa ka sala nga angay sa kamatayon, ug nga siya pagapatyon, ug pagabitayon mo siya sa usa nga kahoy; ^23Ang iyang lawas dili magapabilin sa kahoy sa tibook nga gabii, apan sa pagkatinuod gayud igalubong mo siya nianang maong adlaw; kay siya nga gibitay tinunglo sa Dios; aron nga dili mo paghugawan ang imong yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon. __________________________________________________________________ ^1 Dili mo pagtan-awon ang vaca sa imong igsoon kun ang iyang carnero nga mahisalaag, ug magalikay ikaw kanila; kinahanglan nga dad-on mo kini pagbalik ngadto sa imong igsoon. ^2Ug kong ang imong igsoon dili haduol kanimo, kun wala ka makaila kaniya, pagadad-on mo ang nawala ngadto sa imong balay, ug diha kana kanimo hangtud nga ang imong igsoon magapangita niana, ug igauli mo kana kaniya. ^3Ug mao kini ang pagabuhaton mo sa iyang asno; ug mao kini ang pagabuhaton mo sa iyang bisti; ug mao kini ang pagabuhaton mo sa tanang nangawala nga butang sa imong igsoon, nga nawala kaniya, nga imong hikaplagan: dili ka magalikay sa imong kaugalingon. ^4Dili mo pagtan-awon ang asno sa imong igsoon kun ang iyang vaca nga mapukan sa dalan, ug maglikay ka gikan niini; tabangan mo gayud siya sa pagbangon niini. ^5 Ang babaye dili magsul-ob ug bisti nga iya sa lalake, ni ang lalake magsul-ob sa bisti nga iya sa babaye; kay bisan kinsa nga magabuhat niining mga butanga, dulumtanan kang Jehova nga imong Dios. ^6Kong makakaplag ka sa dalan, sa bisan unsang kahoya kun sa ibabaw sa yuta, usa ka salag sa langgam nga adunay kuyabog, kun sa mga itlog, ug ang inahan nagaloob sa ibabaw sa mga kuyabog kun sa ibabaw sa mga itlog, dili mo pagkuhaon ang inahan uban sa mga kuyabog: ^7Paluparon mo gayud ang inahan, apan ang mga kuyabog mahimo nga pagakuhaon mo alang kanimo; aron magalakaw ug maayo kanimo, ug pahalugwayan ang imong mga adlaw. ^8Kong magtukod ka ug balay nga bag-o, magbuhat ka ug sandigan sa imong azotea, aron ikaw dili magbutang ug dugo sa imong balay, kong gikan niini may mahulog nga tawo. ^9Dili ka magpugas sa imong parrasan sa duha ka nagakalainlain nga binhi, kay sa ingon niana madaut ang tibook nga abut, ang binhi nga imong gipugas, ug ang bunga sa parrasan. ^10Dili ka magpaipon sa vaca ug sa asno sa pagdaro. ^11Dili ka magbisti sa nagkasagol nga saput, sa balhibo ug sa lino. ^12Buhatan mo ug mga borlas ang upat ka sidsid sa imong kupo nga hataas nga igatabon mo sa imong kaugalingon. ^13 Kong may tawo nga magapili ug asawa, ug moduol kaniya, ug unya magadumot kaniya, ^14Ug magabutangbutang kaniya ug maka-uulaw nga mga butang, ug magabutyag ug dautan nga ngalan kaniya, ug magaingon: Kini gipangasawa ko, ug miduol ako kaniya, ug wala ko hikaplagi kaniya ang mga ilhanan sa pagkaulay; ^15Unya ang amahan sa batan-on nga babaye ug ang iyang inahan magakuha ug magadala ug mga timaan sa pagkaulay sa dalaga ngadto sa mga anciano sa ciudad diha sa ganghaan. ^16Ug ang amahan sa batan-on nga babaye magaingon sa mga anciano: Akong gihatag ang akong anak nga babaye niining tawohana aron maasawa, ug siya nagadumot kaniya; ^17Ug, ania karon, siya nagabutang-butang kaniya ug mga maka-uulaw nga mga butang nga nagaingon: Wala ko hikaplagi sa imong anak nga babaye ang ilhanan sa pagkaulay; apan ania ang mga timaan sa pagkaulay sa akong anak nga babaye. Ug pagabuklaron nila ang bisti sa atubangan sa mga anciano sa lungsod: ^18Unya ang mga anciano sa lungsod magakuha sa lalake ug ilang pagacastigohon siya. ^19Ug ilang pagamultahan siya sa usa ka gatus ka book nga salapi, ug igahatag nila sa amahan sa batan-on nga babaye, kay gibutyag niya ang dautan nga dungog sa ulay sa Israel: ug iyang pagadawaton siya nga asawa, ug dili niya isikway siya sa tanan nga mga adlaw niya. ^20Apan kong kini matuod nga wala siya makakaplag sa timaan sa pagkaulay sa batan-on nga babaye; ^21Unya pagadad-on nila ang batan-on nga babaye ngadto sa pultahan sa balay sa iyang amahan, ug magalabay kaniya sa mga bato hangtud sa kamatayon ang mga tawo sa iyang lungsod, kay nagbuhat siya ug mangil-ad sa Israel nga nagapakighilawas siya sa balay sa iyang amahan: mao kini ang pagkuha mo sa dautan gikan sa taliwala mo. ^22Kong may tawo nga hidakpan nga mihigda ipon sa usa ka babaye nga minyo sa usa ka bana, silang duruha mangamatay, ang lalake nga mihigda ipon sa babaye, ug ang babaye: mao kini ang pagkuha mo sa dautan gikan sa Israel: ^23Kong adunay batan-on nga babayeng ulay nga kaslononsa usa ka pamanhonon, ug ang usa ka lalake makahibalag kaniya sa lungsod, ug mohigda ipon kaniya; ^24Nan pagadad-on ninyo silang duruha sa pultahan niadtong lungsora, ug pagalabayon ninyo sila sa mga bato hangtud sa kamatayon; ang batan-on nga babaye kay wala siya magsinggit nga diha man siya sa lungsod, ug ang lalake kay nagpakaulaw siya sa asawa sa iyang isigkatawo: mao kini ang pagkuha mo sa dautan gikan sa taliwala mo. ^25Apan kong ang tawo makakaplag didto sa kapatagan ug usa ka batan-on nga babaye nga kaslonon, ug ang tawo magalugos kaniya, ug mohigda ipon kaniya; niini ang lalake lamang ang mamatay kay mihigda siya ipon kaniya: ^26Apan sa batan-on nga babaye wala ka ing pagabuhaton: walay sayup ang batan-on nga babaye nga angay sa kamatayon: kay ingon nga may tawo nga magatindog batok sa iyang isigkatawo, ug magapatay kaniya, mao usab kini sama niana. ^27Kay iyang hingkaplagan siya sa kapatagan, ug misinggit ang batan-on nga babaye nga kaslonon ug walay bisan kinsa nga nakatabang kaniya. ^28Kong may tawo nga makakaplag ug batan-on nga babaye nga ulay, nga dili kaslonon, ug magkupot kaniya, ug mohigda ipon kaniya, ug hingkaplagan sila, ^29Nan ang lalake nga mihigda ipon kaniya magahatag sa amahan sa batan-on nga babaye ug kalim-an ka book nga salapi, ug siya mahimong asawa niya kay iyang gipakaulawan siya; dili niya isalikway siya sa tanan niya nga mga adlaw. ^30Ang tawo dili magakuha sa asawa sa iyang amahan, ug dili usab magabukas sa tampi sa iyang amahan. __________________________________________________________________ ^1 Ang nasamaran sa itlog kun naputlan sa kinatawo dili magasulod sa katilingban ni Jehova. ^2Ang anak sa dili kinasal dili magasulod sa katilingban ni Jehova: bisan hangtud sa ikapulo ka kaliwatan dili sila magasulod sa katilingban ni Jehova. ^3Ang Ammonihanon, bisan ang Moabihanon dili makasulod sa katilingban ni Jehova; bisan hangtud sa ikapulo nga kaliwatan dili usab sila makasulod sa katilingban ni Jehova nga sa walay katapusan: ^4Kay sila nanagtagbo kaninyo nga walay tinapay ug tubig sa dalan, sa paggikan ninyo sa Egipto, ug kay nagsuhol sila batok kanimo kang Balaam, anak nga lalake ni Beor sa Petor sa Mesopotamia, aron siya nga magapanunglo kanimo. ^5Apan si Jehova nga imong Dios dili buot magapatalinghug kang Balaam, kondili gibalhin ni Jehova nga imong Dios ang tunglo sa pagkapanalangin alang kanimo, kay si Jehova nga imong Dios nahagugma kanimo. ^6Dili mo pagtinguhaon ang ilang pakigdait bisan ang ilang kaayohan sa tanan mong mga adlaw nga sa walay katapusan. ^7Dili ka magdumot sa Idumeahanon, kay siya imong igsoon: dili ka magdumot sa Egiptohanon, kay nagdumuloong ka sa iyang yuta. ^8Ang mga anak nga mangatawo kanila sa ikatolo ka kaliwatan makasulod sa katilingban ni Jehova. ^9 Sa moadto ka sa kapatagan batok sa imong mga kaaway, maglikay ka sa tanang dautan nga butang. ^10Kong adunay adunay bisan kinsa nga dili mahinlo tungod sa nahitabo kaniya sa gabii, nan mopahawa siya sa campo, siya dili magasulod sa campo. ^11Apan sa moabut na ang kahaponon magahugas siya sa tubig, ug kong mosalup na ang adlaw mosulod siya sa campo. ^12Magabaton ka ug usa ka dapit usab nga gawas sa campo, ug moadto ka didto sa gawas. ^13Ug magabaton ka ug dosdos uban sa imong mga hinagiban, ug mamao nga kong magalingkod ikaw didto sa gawas, magakalot ka kaniya, ug unya mobalik ikaw ug magatabon sa nagagikan kanimo: ^14Kay si Jehova nga imong Dios magalakaw sa taliwala sa imong campo aron sa pagluwas kanimo, ug aron sa pagtugyan nganha kanimo sa imong mga kaaway: aron sa ingon niana ang imong campo mabalaan aron dili siya makakita ug mahugaw nga butang kanimo, ug motalikod kanimo. ^15 Dili mo pag-iuli sa iyang agalon ang ulipon nga mikalagiw nganha kanimo gikan sa iyang agalon: ^16Magapuyo siya uban kanimo sa imong taliwala, sa dapit nga pagapilion niya sa usa sa imong mga ganghaan, diin siya mahimuot sa pagpuyo, dili mo siya pagdaugdaugon. ^17Walay bisan kinsa nga magbigaon sa mga anak nga babaye sa Israel, walay bisan kinsa nga magsodomanhon sa mga anak nga lalake sa Israel. ^18Dili ka magdala ug suhol sa bigaon, bisan suhol sa iro, ngadto sa balay ni Jehova nga imong Dios tungod sa bisan unsa nga panaad; kay bisan kining duha dulumtanan alang kang Jehova nga imong Dios. ^19Dili ka magpahulam nga may patubo sa imong igsoon; patubo sa salapi; bisan patubo sa makaon, bisan patubo sa bisan unsang butanga nga papahulaman nga may patubo. ^20Sa dumuloong makapahulam ka nga may patubo, apan sa imong igsoon dili ka magpahulam nga may patubo, aron magapanalangin kanimo si Jehova nga imong Dios sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot, sa ibabaw sa yuta nga imong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini. ^21Sa diha nga magapanaad ka ug saad kang Jehova nga imong Dios, dili ka maglangan sa pagbayad niana; kay sa pagkamatuod gayud si Jehova nga imong Dios magapaningil niini kanimo; ug mahimo kining sala nimo. ^22Apan kong magapugong ka sa panaad dili kini mahimong sala nimo. ^23Ang ginapamulong sa imong mga ngabil matngonan mo ug buhaton; ingon sa imong gisaad kang Jehova nga imong Dios, usa ka halad sa kinabubut-on, nga imong gisaad pinaagi sa imong baba. ^24Sa magasulod ka sa kaparrasan sa imong isigkatawo, nan makakaon ka ug mga parras hangtud sa pagkatagbaw sa imong tinguha; apan dili ka magbutang bisan unsa sa imong panudlanan. ^25Sa duha nga mosulod ka sa anihon sa imong isigkatawo, makakutlo ka ug mga uhay sa imong kamot; apan dili ka magagamit ug galab sa anihon sa imong isigkatawo. __________________________________________________________________ ^1 Sa diha nga ang tawo magapili ug asawa ug mangasawa kaniya, siya dili moayon kaniya tungod kay nakakaplag siya kaniya ug butang nga dili maputli, magasulat siya kaniya ug sulat sa pagpakigbulag, ug igahatag niya sa iyang kamot, ug pagapagulaon niya siya sa iyang balay. ^2Ug sa mahigula na siya sa iyang balay, makalakaw siya ug mahimong asawa sa lain nga lalake. ^3Ug kong ang ulahi nga bana masilag kaniya, ug magasulat kaniya ug sulat sa pagpakigbulag, ug igahatag niya kini sa iyang kamot, ug iyang pagapagulaon siya sa iyang balay; o kong mamatay ang ulahi nga lalake nga mikuha kaniya aron maiyang asawa, ^4Ang iyang unang bana nga nagpagula kaniya dili magkuha kaniya pag-usab aron nga kini maasawa niya, sa human na siya mahugawi; kay kini dulumtanan sa atubangan ni Jehova; ug dili mo hatagan ug higayon sa pagpakasala ang yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon. ^5 Sa diha nga nagapili ang tawo ug bag-ong asawa, dili siya magaadto sa pagpanggubat, dili usab siya hatagan ug gahum sa bisan unsang bulohaton: magapuyo siya sa iyang balay nga walay katungdanan sa usa ka tuig, ug maglipay sa iyang asawa nga iyang gipili. ^6Walay tawo nga magaprenda sa galingan, bisan sa ligsanan sa galingan: kay kini maoy pagprenda sa kinabuhi. ^7Kong may tawo nga hikaplagan nga mangawat sa bisan kinsa sa iyang igsoon sa mga anak sa Israel, ug pagapatigayonon niya siya ingon nga ulipon, kun iyang igabaligya siya; ang maong kawatan mamatay, niini nga paagi pagkuhaon mo ang dautan sa taliwala mo. ^8Magmatngon ka sa sakit sa sanla, nga pagapanid-an mo sa pagkasingkamut gayud, ug pagabuhaton mo ingon sa tanan nga igatudlo kaninyo sa mga sacerdote nga Levihanon magmatngon kamo sa pagbuhat sumala sa akong gisugo kanila. ^9Hinumduman mo ang gibuhat ni Jehova nga imong Dios kang Miriam sa dalan sa tapus na kamo mipahawa sa Egipto. ^10Sa diha nga magapahulam ka sa imong isigkatawo sa bisan unsang paagi sa paghulam, dili ka magsulod sa iyang balay sa pagkuha kaniya ug prenda. ^11Maghulat ka sa gawas, ug ang tawo nga imong pahulamon magadala sa prenda kanimo ngadto sa gawas. ^12Ug kong kining tawohana kabus dili ka magkatulog uban sa iyang prenda. ^13Kinahanglan gayud nga igauli mo kaniya ang prenda sa dili pa mosalop ang adlaw, aron matulog siya sa iyang bisti, ug magapanalangin kanimo: ug kini mamao ang pagkamatarung alang kanimo sa atubangan ni Jehova nga imong Dios. ^14 Dili mo pagdaugdaugon ang mamomoo nga kabus ug adunay kinahanglan, bisan siya usa sa imong mga igsoon, bisan sa mga dumuloong nga anaa sa imong yuta sulod sa imong mga ganghaan: ^15Sa iyang adlaw magahatag ka kaniya sa iyang suhol, ug dili pagapasalopan sa adlaw kini (kay siya kabus, ug ang iyang kasingkasing nagatinguha alang sa iyang kinabuhi); kay tingali unya magatu-aw siya batok kanimo kang Jehova, mahimong sala kini kanimo. ^16Ang mga amahan dili pagapatyon tungod sa mga anak, ni ang mga anak pagapatyon tungod sa mga amahan; ang tagsatagsa pagapatyon tungod sa iyang kaugalingong sala. ^17Dili mo balit-aron ang katarungan nga angay sa lumalangyaw, kun sa mga ilo; dili ka usab magdawat sa bisti sa balo nga babaye ingon nga prenda: ^18Apan hinumduman mo nga naulipon ka didto sa Egipto, ug gikan didto gibawi ka ni Jehova nga imong Dios; busa nagasugo ako kanimo sa pagbuhat niini. ^19Sa diha nga magaani ka sa imong mga uhay sa imong uma, ug nahikalimot ka sa usa ka bugkos nga uhay didto sa uma dili ka magbalik sa pagkuha niana; kini iya sa dumulong, sa ilo, ug sa balo nga babaye; aron pagapanalanginan ka ni Jehova nga imong Dios sa tanan nga bulohaton sa imong mga kamot. ^20Sa diha nga magauyog ka sa imong mga oliva dili mo paghagdawan ang mga sanga pag-usab: kini alang na sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye. ^21Sa diha nga magapamupo ka sa mga bunga sa imong parrasan dili mo paghagdawan pag-usab; kini alang sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye. ^22Ug pagahinumduman mo nga naulipon ka sa yuta didto sa Egipto: busa ginasugo ko ikaw nga buhaton mo kini. __________________________________________________________________ ^1 Kong adunay paglalis sa taliwala sa mga tawo, ug mangadto sila sa paghukom, ug mga maghuhukom magahukom kanila, pagabuhian nila ang matarung, ug pagahukman nila sa silot ang dautan. ^2Ug mahitabo nga kong ang dautang tawo angay nga pagahampakon, nga ang maghuhukom magapaubo kaniya ug iyang ipahampak siya sa iyang atubangan, sumala sa iyang pagkadautan, sa pila ka isip. ^3Iyang pagalatuson siya ug kap-atan ka hampak, dili siya magapalabaw niini; tingali kong siya magahampak nga kapin niini, unya ang imong igsoon madautan nga pagatan-awon sa atubangan mo. ^4Dili mo pagbutangan ug busal ang baba sa vaca kong magagiuk kini sa trigo . ^5 Kong ang mga managsoon magatingub sa pagpuyo, ug mamatay ang usa kanila, ug walay anak, ang asawa sa namatay dili makapamana sa gawas sa lalake nga dumuloong: ang igsoon sa iyang bana moadto kaniya ug mangasawa kaniya, ug magabuhat siya sa katungdanan ingon nga igsoon sa bana niya . ^6Ug mahitabo nga ang panganay nga lalake nga igapanganak niya, magabangon sa ngalan sa iyang igsoon nga namatay, aron ang ngalan niini dili mapala sa Israel. ^7Ug kong ang tawo dili buot magadawat sa asawa sa iyang igsoon, unya moadto ang asawa sa iyang igsoon sa pultahan ngadto sa mga anciano, ug magaingon siya: Ang igsoon nga lalake sa akong bana dili buot magabangon pag-usab alang sa iyang igsoon ug ngalan sa Israel; siya dili buot magpakigkaubanan kanako. ^8Unya ang mga anciano sa iyang lungsod magapaanha kaniya, ug magapakigsulti kaniya: ug kong siya motingog ug moingon: Ako dili buot magadawat kaniya. ^9Nan moduol kaniya ang asawa sa iyang igsoon sa atubangan sa mga anciano, ug magabadbad sa iyang sapin sa iyang tiil, ug magaluwa sa iyang nawong ug mosulti ug magaingon: Mao kini ang pagabuhaton sa tawo nga dili magatukod sa balay sa iyang igsoon nga lalake. ^10Ug ang iyang ngalan pagahinganlan sa Israel: Ang balay sa binadbaran sa sapin. ^11Sa diha nga manag-away ang mga tawo sa usa ug usa, ug moabut ang asawa sa usa aron sa pagluwas sa iyang bana gikan sa kamot sa magasamad kaniya, ug igakuot niya ang iyang kamot, ug iyang pagakuhaon siya pinaagi sa mga butang tinago; ^12Unya pagaputlon mo ang iyang kamot: ang imong mata dili magakalooy kaniya. ^13 Dili ka magbaton diha sa imong puntil sa nagakalainlain nga timbang, dagku ug gagmay. ^14Dili ka magbaton diha sa imong balay sa taksanan nga nagkalainlain, dagku ug gagmay. ^15Magabaton ka ug timbangan nga hingpit ug matarung: magabaton ka ug taksanan nga hingpit ug matarung: aron pahalugwayan ang imong mga adlaw sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. ^16Kadtong tanan nga magabuhat nianang mga butanga, bisan kinsa nga magabuhat ug dili matarung, maoy usa ka dulumtanan alang kang Jehova nga imong Dios. ^17Hinumduman mo ang gibuhat ni Amalec kanimo sa dalan, sa paggikan ninyo sa Egipto: ^18Nga siya misugat kanimo sa dalan, ug naglaglag sa ulahi nga panon sa mga sundalo, sa tanan nga mga mahuyang sa ulahi nimo, sa diha nga gikapuyan ka ug gibudlay; ug wala siya mahadlok sa Dios. ^19Busa mahitabo, sa diha nga si Jehova nga imong Dios makahatag na kanimo sa kapahulayan gikan sa imong mga kaaway nga nagalibut, sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon aron magapanag-iya niini, nga pagapalaon mo ang handumanan ni Amalec gikan sa ilalum sa langit: dili ka mahikalimot. __________________________________________________________________ ^1 Ug mahitabo, sa diha nga makasulod ka na sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios sa pagkapanulondon, ug magapanag-iya niini ug magapuyo niana: ^2Nga magakuha ka sa una sa tanan nga mga bunga sa yuta, nga imong makuha nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, ug igabutang mo kini sa usa ka bukag, ug moadto ka sa dapit nga pagapilion ni Jehova nga imong Dios, aron pagapapuy-on niya didto ang iyang ngalan. ^3Ug umadto ka sa sacerdote nga masacerdote niadtong mga adlawa, ug magaingon ka kaniya: Magasugid karon ako kang Jehova nga imong Dios, nga misulod ako sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa atong mga amahan nga igahatag kanato: ^4Ug ang sacerdote magakuha sa bukag gikan sa imong kamot, ug igabutang kini sa atubangan sa halaran ni Jehova nga imong Dios. ^5Ug magatubag ka ug magaingon sa atubangan ni Jehova nga imong Dios: Usa ka Siriahanon nga andam sa pagkawala mao ang akong amahan, ug milugsong siya ngadto sa Egipto, ug mipuyo didto, diriyut lamang ug didto nahimong usa ka nasud, daku, kusgan ug daghan: ^6Ug ang mga Egiptohanon nanagbuhat ug dautan kanamo, ug nagsakit kanamo, ug nagbutang sa ibabaw kanamo sa mapait nga pagkaulipon: ^7Ug mitu-aw kami kang Jehova, ang Dios sa among mga amahan; ug nagpatalinghug si Jehova sa among tingog, ug nakakita sa among kalisud, ug sa among kahago ug sa pagdaugdaug kanamo: ^8Ug gikuha kami ni Jehova gikan sa Egipto nga adunay kamot nga kusgan, ug sa bukton nga tinuy-od ug may dakung pagkamakalilisang, ug may mga ilhanan, ug may mga katingalahan; ^9Ug kami gidala niya niining dapita, ug naghatag kanamo niining yutaa, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. ^10Ug karon, tan-awa, nagdala ako sa una nga bunga sa yuta nga gihatag mo kanako, oh Jehova. Ug igabutang mo kini sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, ug magasimba ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios: ^11Ug magakalipay ka sa tanan nga kaayohan nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, ug sa imong balay; ikaw, ug ang Levihanon, ug ang dumuloong nga anaa sa taliwala nimo. ^12 Sa mahuman mo ang paghatag sa ikapulo sa tanan nga ikapulo sa imong mga bunga sa ikatolo ka tuig, nga mao ang tuig sa ikapulo, unya igahatag mo usab sa Levihanon, sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye, aron sila magakaon sa sulod sa imong mga ganghaan, ug mangabusog sila; ^13Unya magaingon ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios: Gipagawas ko sa akong balay ang mga ginapakabalaan nga mga butang, ug ingon man usab gihatag ko sila sa Levihanon, ug sa dumuloong, ug sa ilo, ug sa babaye nga balo, sumala sa tanan mong mga sugo nga imong gisugo kanako; wala ako maglapas sa imong mga sugo, wala usab ako mahikalimot kanila. ^14Ako wala makakaon niini sa akong pagbangutan, wala ko usab kini isalikway, sanglit mahugaw, wala ko usab ihatag alang sa minatay: nagpatalinghug ako sa tingog ni Jehova nga akong Dios, nagbuhat ako sumala sa tanan nga gisugo mo kanako. ^15Tumambo ka gikan sa imong balaang, puloy-anan gikan sa langit, ug panalanginan mo ang imong katawohan nga Israel, ug ang yuta nga imong gihatag kanamo, ingon nga imong gipanumpa sa among mga amahan, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos. ^16 Si Jehova nga imong Dios nagasugo kanimo niining adlawa sa pagbuhat sa kabalaoran ug mga tulomanon; busa singkamutan mo ang pagbantay ug pagbuhat niini sa bug-os mo nga kasingkasing ug sa bug-os mo nga kalag. ^17Gipamatud-an mo si Jehova niining adlawa nga Dios, ug magalakaw ka sa iyang mga dalan, ug magabantay sa iyang kabalaoran, ug sa iyang mga sugo, ug sa iyang mga tulomanon, ug magapatalinghug sa iyang tingog: ^18Ug si Jehova nagpamatuod niining adlawa nga ikaw mao ang katawohan alang kaniya, ingon sa iyang saad kanimo, ug nga magbantay ka sa tanan nga mga sugo niya; ^19Ug sa pagbutang kanimo nga ibabaw sa tanan nga mga nasud nga iyang gibuhat, sa pagdayeg, ug sa ngalan, ug sa kadungganan; ug nga ikaw mahimong balaan nga katawohan kang Jehova nga imong Dios, ingon sa iyang giingon kanimo. __________________________________________________________________ ^1 Ug si Moises ug ang mga anciano sa Israel nagsugo sa katawohan, nga nagaingon: Bantayan ninyo ang tanang mga sugo nga akong ginatudlo kaninyo niining adlawa. ^2Ug mahitabo, nga sa adlaw nga motabok kamo sa Jordan padulong sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, magapatindog ka ug mga bato nga dagku, nga pagabuliton mo sila sa apog. ^3Ug igasulat mo kanila ang tanang mga pulong niini nga Kasugoan, sa makatabok na kamo; aron sa pagsulod sa yuta nga gihatag kaninyo ni Jehova nga imong Dios, yuta nga nagapaagay sa gatas ug dugos, ingon sa saad kanimo ni Jehova nga Dios sa imong mga amahan. ^4Ug mahitabo sa diha nga makatabok na kamo sa Jordan, nga pagapatindogon ninyo kining bato nga akong ginasugo kaninyo niining adlawa, sa bukid sa Ebal, ug pagabuliton mo sila sa apog. ^5Ug didto magabuhat ka ug halaran alang kang Jehova nga imong Dios, halaran nga bato: dili ka magbakyaw ug galamiton nga puthaw sa ibabaw nila: ^6Sa mga bato nga tibook pagabuhaton mo ang halaran ni Jehova nga imong Dios, ug magahalad ka sa ibabaw niya ug halad-nga-sinunog kang Jehova nga imong Dios: ^7Ug magahalad ka ug mga halad-sa-pakigdait, ug magakaon ka didto; ug magakalipay ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios. ^8Ug igasulat mo sa mga bato ang tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan nga labing matin-aw. ^9Ug si Moises, ug ang mga sacerdote nga mga Levihanon, nagsulti sa tibook nga Israel, nga nagaingon: Maghilum ka, ug magpatalinghug, Oh Israel: niining adlawa mahimo ka nga katawohan ni Jehova nga imong Dios. ^10Busa magapatalinghug ka sa tingog ni Jehova nga imong Dios, ug magatuman ka sa iyang mga sugo ug sa iyang kabalaoran, nga akong ginasugo kanimo niining adlawa. ^11 Ug nagsugo si Moises sa katawohan niadtong adlawa nga nagaingon: ^12Kini sila magapuyo sa ibabaw sa bukid sa Gerizim aron sa pagpanalangin sa katawohan sa human na makatabok kamo sa Jordan: si Simeon, ug si Levi, ug si Juda, ug si Issachar, ug si Jose, ug si Benjamin. ^13Ug kini sila magatindog sa ibabaw sa bukid sa Ebal alang sa pagtunglo: si Ruben, si Gad, ug si Aser, ug si Zabulon, si Dan ug si Nephtali. ^14Ug magasulti ang mga Levihanon, ug magaingon sila sa tanan nga tawo sa Israel sa hataas nga tingog: ^15Tinunglo ang tawo nga magabuhat ug larawan nga linilok kun tinunaw, butang nga dulumtanan alang kang Jehova, ang buhat sa kamot sa malalangon, ug nga igabutang kini sa tago! Ug ang tibook nga katawohan magatubag ug magaingon: Hinaut unta! ^16Tinunglo ang dili magatahud sa iyang amahan kun sa iyang inahan! Ug magaingon ang tibook katawohan: Hinaut unta! ^17Tinunglo ang magabalhin sa utlanan sa iyang isigkatawo! Ug magaingon ang tibook katawohan: Hinaut unta! ^18Tinunglo ang magapasalaag sa buta sa dalan! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! ^19Tinunglo ang magabalit-ad sa katul-iran nga angay sa dumuloong, sa ilo, ug sa balo nga babaye! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! ^20Tinunglo ang magahigda ipon sa asawa sa iyang amahan; kay nagbukas siya sa tampi sa iyang amahan! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! ^21Tinunglo ang motipon paghigda sa bisan unsa nga mananap! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! ^22Tinunglo ang motipon paghigda sa iyang igsoon nga babaye, anak nga babaye sa iyang amahan, kun anak nga babaye sa iyang inahan. Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! ^23Tinunglo ang motipon paghigda sa iyang ugangan nga babaye! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! ^24Tinunglo ang magasamad sa iyang isigkatawo sa tago gayud! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! ^25Tinunglo ang magadawat ug hiphip aron sa pagpatay sa usa ka tawo nga walay sala! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! ^26Tinunglo ang dili magauyon sa mga pulong niini nga Kasugoan aron sa pagtuman kanila! Ug magaingon ang tibook nga katawohan: Hinaut unta! __________________________________________________________________ ^1 Ug mahitabo nga kong magapatalinghug ka sa masingkamuton gayud sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga sugo niya nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, nga si Jehova nga imong Dios magabayaw kanimo ibabaw sa tanan nga mga nasud sa yuta: ^2Ug kining tanang mga panalangin moabut kanimo ug modangat kanimo kong patalinghugan mo ang tingog ni Jehova nga imong Dios. ^3Mabulahan ikaw dinhi sa lungsod, ug mabulahan ikaw sa kaumahan. ^4Mabulahan ang bunga sa imong lawas, ug ang bunga sa imong yuta, ug ang bunga sa imong mga mananap, ang abut sa imong mga vaca, ug ang mga nati sa imong panon sa mga carnero. ^5Mabulahan ang imong alat ug ang imong dolang nga masahan. ^6Mabulahan ka sa imong pagsulod, ug mabulahan ka sa imong paggula. ^7Igapalaglag ni Jehova sa imong atubangan ang imong mga kaaway nga magatindog batok kanimo: manggula sila batok kanimo sa usa ka dalan, sa pito ka dalan mokalagiw sila gikan kanimo. ^8Igapadala ni Jehova ang panalangin kanimo sa imong mga dapa, ug sa tanan nga pagabutangan mo sa imong kamot; ug siya magapanalangin kanimo sa yuta nga ginahatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. ^9Magapalig-on kanimo si Jehova aron mahimo ka nga katawohan nga balaan alang kaniya, ingon sa gipanumpa niya kanimo, kong pagabantayan mo ang mga sugo ni Jehova nga imong Dios, ug magalakaw ka sa iyang mga dalan. ^10Ug ang tanan nga mga katawohan sa yuta makakita nga ikaw ginatawag tungod sa ngalan ni Jehova; ug sila mangahadlok kanimo. ^11Ug si Jehova magapadaghan uyamut kanimo sa mga butang nga maayo, sa bunga sa imong lawas, ug sa bunga sa imong kahayupan, ug sa mga bunga sa imong yuta, sa kayutaan nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan nga igahatag niya kanimo. ^12Pagabuksan ni Jehova alang kanimo ang iyang bililhong tipiganan ang mga langit, aron sa paghatag ug ulan alang sa imong yuta sa panahon niini, ug aron sa pagpanalangin sa tanan nga buhat sa imong kamot; ug magapahulam ka sa daghan nga mga nasud, ug dili ka manghulam. ^13Ug si Jehova magahimo kanimo nga ulo, ug dili ang ikog; ug ikaw maibabaw lamang, ug ikaw dili mailalum; kong ikaw magapatalinghug sa mga sugo ni Jehova nga imong Dios, nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, aron pagabantayan ug pagatumanon sila , ^14Ug dili ka motipas gikan sa tanan nga mga pulong nga ginasugo ko kaninyo niining adlawa, ngadto sa too ni sa wala, aron sa pagsunod sa ulahi sa lain nga mga dios aron sa pag-alagad kanila. ^15 Apan mahitabo nga kong ikaw dili magapatalinghug sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa pagbuhat sa tanan niyang mga sugo ug sa iyang kabalaoran, nga akong ginasugo kaninyo niining adlawa, nga kining tanan nga mga panunglo moabut kanimo ug modangat kanimo. ^16Matinunglo ikaw didto sa lungsod, ug matinunglo ikaw didto sa kaumahan: ^17Matinunglo ang imong alat ug ang imong dolang nga masahan. ^18Matinunglo ang bunga sa imong lawas, ug ang bunga sa imong yuta, ug ang nati sa imong mga vaca, ug ang mga nati sa panon sa imong mga carnero; ^19Matinunglo ikaw sa imong pagsulod, ug matinunglo ikaw sa imong paggula. ^20Ug igapadala ni Jehova batok kanimo ang panunglo, ang kalisud ug ang pagbadlong, sa tanan nga pagabuhaton sa imong kamot, hangtud nga malaglag ikaw, ug hangtud nga mawala ka sa madali; tungod sa pagkadautan sa imong mga buhat, nga tungod niana ako gibiyaan mo. ^21Si Jehova magahimo nga magapabilin kanimo ang kamatay hangtud nga malaglag ka sa yuta nga imong pagaadtoan aron sa pagpanag-iya niini. ^22Si Jehova magahampak kanimo sa tisis, ug sa hilanat, ug sa hubag, ug sa kainit nga daw kalayo, ug sa espada, ug sa kaguol nga hinanali, ug sakit sa mga tanum, ug magalutos sila kanimo, hangtud nga mawala ka. ^23Ug ang imong langit nga anaa sa ibabaw sa imong ulo, mahimo nga tumbaga, ug ang yuta nga anaa sa ilalum mo mahimo nga puthaw. ^24Pagahimoon ni Jehova ang ulan sa imong yuta nga abug ug abo: gikan sa langit moulan kini sa ibabaw mo hangtud nga malaglag ka. ^25Igapahampak ka ni Jehova sa atubangan sa imong mga kaaway; batok kanila mogula ka sa usa ka dalan, ug gikan kanila mokalagiw ikaw sa pito ka dalan; ug igatugpo-tugpo ka sa taliwala sa tanan nga mga gingharian sa yuta. ^26Ug ang imong minatay mahimong kalan-on sa tanang mga langgam sa mga langit, ug sa mga mananap sa yuta; ug walay bisan kinsa nga magahadlok kanila. ^27Si Jehova magahampak kanimo sa mga sakit sa Egipto, ug sa mga hubag ug sa mga nuka, ug sa makatol, nga dili ka gayud maayo. ^28Si Jehova magahampak kanimo sa pagkabuang, ug sa pagkabuta, ug sa pagkakugang sa kasingkasing; ^29Ug mahisukarap ikaw sa udtong tutuk, ingon sa buta nga mahisukarap sa mangitngit, ug dili ka magauswag sa imong mga dalan: ug pagadaugdaugon ug pagakawatan ka lamang sa kanunay, ug walay bisan kinsa nga magaluwas kanimo. ^30Magapangasawa ka, ug lain nga lalake ang motipon sa paghigda kaniya: Magabuhat ka ug balay, ug dili ka makapuyo niini: magatanum ka, ug parrasan ug dili ka makapahimulos sa iyang bunga. ^31Ang imong vaca pagapatyon sa atubangan sa imong mga mata, ug ikaw dili makakaon niini: ang imong asno pagailogon sa atubangan mo, ug kini dili igauli kanimo: ang imong mga carnero igahatag ngadto sa imong mga carnero igahatag ngadto sa imong mga kaaway, ug ikaw walay bisan kinsa nga magaluwas kanimo. ^32Ang imong mga anak nga lalake ug ang imong mga anak nga babaye igatugyan ngadto sa usa ka lain nga katawohan; ug ang imong mga mata magatan-aw, ug mangaluya tungod sa paghandum kanila sa tibook nga adlaw: ug mawalay bisan unsa sa gahum sa imong kamot. ^33Ang bunga sa imong yuta, ug ang tanan mong buhat pagakan-on sa nasud nga wala mo hiilhi; ug ikaw pagasakiton lamang ug pagayatakan sa kanunay; ^34Sa ingon niana mabuang ka tungod sa talan-awon nga makita mo sa imong mga mata. ^35Pagasamaran ikaw ni Jehova diha sa imong mga tuhod, ug sa mga paa, sa usa ka dautan nga hubag, nga dili mo arang mamaayo; sukad sa lapalapa sa imong tiil hangtud sa imong alimpolo. ^36Si Jehova magadala kanimo, ug sa imong hari nga imong igabutang sa ibabaw mo, ngadto sa nasud nga wala mo hiilhi, ikaw, bisan ang imong mga amahan; ug didto magaalagad ka sa lain nga mga dios, sa kahoy ug sa bato. ^37Ug ikaw mahimo nga makapatingala, usa ka sanglitanan, ug usa ka pagya sa tanan nga mga katawohan, diin pagadad-on ikaw ni Jehova. ^38Magadala ka ug daghan nga binhi ngadto sa uma, ug magatigum ka ug diyutay; kay ang dulon magaut-ut niini. ^39Magatanum ka sa mga parrasan ug magagalam ka niini, apan dili ka makainum sa vino, ni makapupo sa parras ; kay ang ulod magakaon kanila. ^40Magabaton ka ug mga kahoy nga oliva sa tanan mo nga mga utlanan, apan dili ka magadihog sa imong kaugalingon sa lana, kay ang imong oliva magatagak sa iyang bunga . ^41Manganak ka ug mga anak nga lalake ug mga anak nga babaye, apan sila dili maimo kay mangabihag sila. ^42Ang tanan mo nga kakahoyan ug ang bunga sa imong yuta pagapanagiyahon sa dulon. ^43Ang dumuloong nga anaa sa imong taliwala magauswag sa ibabaw mo nga magakataas, ug ikaw magakaanam ug us-os. ^44Siya magapahulam kanimo, ug ikaw dili makapahulam kaniya: siya mahimong ulo, ug ikaw mahimong ikog. ^45 Ug kining tanang mga panunglo moabut kanimo, ug magalutos kanimo, ug modangat kanimo, hangtud nga ikaw malaglag; tungod kay wala ka magpatalinghug sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang kabalaoran, nga iyang gisugo kanimo: ^46Ug alang kanimo mahimo sila nga timaan ug kahibulongan, ug sa imong kaliwatan nga walay katapusan. ^47Tungod kay wala ka mag-alagad kang Jehova nga imong Dios uban sa kalipay, ug uban sa kahinangup sa kasingkasing, tungod sa kadagaya sa tanan nga mga butang; ^48Busa magaalagad ka sa imong mga kaaway nga ipadala ni Jehova batok kanimo, sa kagutom, ug sa kauhaw, ug sa kahubo, ug sa pagkakulang sa tanan nga mga butang: ug siya magabutang ug yugo nga puthaw sa imong liog, hangtud nga ikaw malaglag niya. ^49Magadala si Jehova batok kanimo ug nasud gikan sa halayo, gikan sa kinatumyan sa yuta, nga magalupad ingon sa agila, usa ka nasud kansang sinultihan dili mo masabut; ^50Usa ka nasud nga mapintas ug nawong, nga walay tahud sa tigulang, dili usab magapakita ug kalooy sa batan-on. ^51Ug magakaon sa bunga sa imong kahayupan, ug sa bunga sa imong yuta, hangtud nga malaglag ka; ug dili ka pagabinlan niya ug trigo, bag-ong vino, kun lana, bisan sa abut sa imong mga vaca, bisan sa nati sa mga panon sa imong mga carnero, hangtud nga ikaw malaglag nila. ^52Ug sila magalikos kanimo sa tanan mong mga ganghaan, hangtud nga mapukan ang imong mga hatag-as ug ginapalig-on nga mga kuta nga imong ginasaligan sa tibook mo nga yuta: ug sila magalikos kanimo sa tanan mong mga ganghaan sa tibook mong yuta, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios. ^53Ug magakaon ka sa bunga sa imong kaugalingong lawas, sa unod sa imong mga anak nga lalake, ug sa imong mga anak nga babaye, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa panahon sa paglikos kanimo ug sa kalisud nga igapaguol kanimo sa imong mga kaaway. ^54Ang tawo nga malomo kaninyo, ug ang labing mahuyang, ang iyang mata magamangil-ad alang sa iyang igsoon, ug alang sa asawa sa iyang dughan, ug alang sa mahabilin sa iyang mga anak nga mahabilin kaniya; ^55Aron siya dili magahatag sa usa kanila sa unod sa iyang mga anak nga iyang pagakan-on, kay walay nahabilin kaniya, sa panahon sa pag-atang, ug sa kaguol nga igaguol kanimo sa imong kaaway sa tanan mo nga mga ganghaan. ^56Ang malomo ug ang maluya nga babaye sa taliwala ninyo, nga dili gayud motunob sa lapalapa sa iyang tiil sa ibabaw sa yuta tungod sa pagkalomo ug pagkaluya, ang iyang mata magamangil-ad alang sa bana sa iyang dughan, ug alang sa iyang anak nga lalake, ug alang sa iyang anak nga babaye, ^57Ug alang sa iyang bata nga nagagula sa taliwala sa iyang mga tiil, ug alang sa iyang mga anak nga igaanak niya; kay sila pagakan-on niya sa tago tungod sa pagkakulang sa tanang mga butang, sa paglikos kanimo ug sa kaguol nga ipaguol kanimo sa imong kaaway sa imong mga ganghaan. ^58Kong ikaw dili magbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan nga nahasulat niini nga basahon, nga pagakahadlokan mo kining ngalan nga mahimayaon ug makalilisang nga ngalan, SI JEHOVA NGA IMONG DIOS; ^59Unya pagahimoon ni Jehova nga makapatingala gayud ang imong mga kamatay, ug ang mga kamatay sa imong kaliwatan, bisan pa ang mga kamatay nga dagku, ug mga tagdugay nga molungtad, ug mga sakit nga dautan ug mga tagdugay. ^60Ug iyang pagapabalikon kanimo ang tanan nga mga sakit sa Egipto, nga imong gikahadlokan; ug sila motakboy kanimo. ^61Ingon man usab ang tanan nga sakit, ug ang tanan nga kaguol, nga wala mahasulat sa basahon niini nga Kasugoan, igapadala sila ni Jehova kanimo, hangtud nga malaglag ikaw. ^62Ug magapabilin kamo nga diyutay ang gidaghanon, samtang kaniadto sama kamo sa mga bitoon sa langit sa gidaghanon; tungod kay wala ka magtuman sa tingog ni Jehova nga imong Dios. ^63Ug mahitabo nga ingon nga si Jehova nalipay tungod kaninyo sa pagbuhat kaninyo ug kaayohan, ug sa pagpadaghan kaninyo, mao usab nga malipay si Jehova kaninyo sa pagpalumpag kaninyo, ug sa paglaglag kaninyo: ug pagalukahon kamo gikan sa ibabaw sa yuta, nga inyong pagaadtoan sa pagpanag-iya niini. ^64Ug si Jehova magapatlaag kanimo sa taliwala sa tanang mga katawohan, gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa usa usab ka tumoy sa yuta: ug didto magaalagad ka sa lain nga mga dios nga wala mo hiilhi, ikaw, bisan ang imong mga amahan, bisan kahoy ug bato. ^65Ug sa taliwala niining maong mga nasud dili ka makakaplag ug kasayon, ug didto dili makakaplagan, ang kapahulayan sa lapalapa sa imong tiil: apan didto pagahatagan ka ni Jehova ug kasingkasing nga mahadlokon, ug pagluya sa mga mata, ug pagkahunos sa kalag: ^66Ug ang imong kinabuhi magabitay sa pagduhaduha sa atubangan mo; ug mahadlok ikaw sa gabii ug sa adlaw, ug ikaw walay katinoan sa imong kinabuhi. ^67Sa pagkabuntag magaingon ka: Maayo unta kong mahapon na! Ug sa hapon magaingon ka: Maayo unta kong mabuntag na! tungod sa kalisang sa imong kasingkasing nga imong kahadlokan, ug tungod sa talan-awon nga makita mo sa imong mga mata. ^68Ug pagapabalikon ka ni Jehova ngadto sa Egipto sa sakayan, pinaagi sa dalan nga giingon ko kanimo: Dili na gayud nimo kini makita pag-usab; ug didto magabaligya kamo sa inyong kaugalingon ngadto sa inyong mga kaaway ingon nga mga ulipon nga lalake ug mga ulipon nga babaye, ug walay tawo nga magapalit kaninyo. __________________________________________________________________ ^1 Kini mao ang mga pulong sa tugon nga gisugo ni Jehova kang Moises aron himoon uban sa mga anak sa Israel didto sa yuta sa Moab, labut pa sa tugon nga iyang gihimo uban kanila didto sa Horeb. ^2Ug nagtawag si Moises sa tibook nga Israel, ug miingon kanila: Kamo nanagpakakita sa tanan nga gibuhat ni Jehova sa atubangan sa inyong mga mata sa yuta sa Egipto kang Faraon, ug sa tanan niya nga mga ulipon, ug sa tibook nga yuta niya; ^3Ang mga dagku nga pagsulay nga hingkit-an sa imong mga mata, ang mga timaan, ug kadtong dagkung mga katingalahan: ^4Apan si Jehova wala maghatag kaninyo ug kasingkasing sa pagsabut, ug mga mata aron sa pagtan-aw, ug mga igdulungog sa pagpatalinghug, hangtud karong adlawa. ^5Ug gidala ko kamo sulod sa kap-atan ka tuig sa kamingawan: ang inyong mga bisti wala mangadaan sa ibabaw ninyo, ug ang imong sapin wala mangadaan sa imong tiil. ^6Wala kamo makakaon ug tinapay, wala usab kamo makainum ug vino kun ilimnon nga maisug, aron manghibalo kamo nga ako mao si Jehova nga inyong Dios. ^7Ug sa ming-abut kamo niining dapita, si Sihon nga hari sa Hesbon, ug si Og nga hari sa Basan, minggula batok kanato sa pagpakig-away, ug gisamaran ta sila: ^8Ug gikuha nato ang yuta nila, ug gihatag nato kini sa pagkapanulondon kang Ruben, ug kang Gad, ug sa katunga nga banay ni Manases. ^9Busa pagabantayan ninyo ang mga pulong niini nga tugon, ug buhaton ninyo sila, aron mouswag kamo sa tanan nga pagabuhaton ninyo. ^10 Kamong tanan nagatindog niining adlawa sa atubangan ni Jehova nga inyong Dios; ang inyong mga pangulo, ang inyong mga banay, ang inyong mga anciano, ug ang inyong mga punoan, bisan pa ang tanan nga mga lalake sa Israel, ^11Ang inyong mga bata, ang inyong mga asawa, ug ang imong mga dumuloong nga nagapuyo sa taliwala sa imong campo, sukad sa magpuputol sa imong sugnod hangtud sa magkukuha sa imong mga tubig; ^12Aron ikaw mosulod sa tugon ni Jehova nga imong Dios, ug sa panumpa niya, nga gibuhat ni Jehova nga imong Dios uban kanimo niining adlawa; ^13Aron nga siya magapalig-on kanimo niining adlawa ingon nga usa ka katawohan alang sa iyang kaugalingon, ug aron siya mamao ang Dios nimo sumala sa iyang pagsulti kanimo, ug ingon nga siya nanumpa sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac ug kang Jacob. ^14Dili kay uban kaninyo lamang nagahimo ako niini nga tugon ug niini nga panumpa, ^15Apan uban kaniya nga ania nagatambong karon uban kanato sa atubangan ni Jehova nga atong Dios, ug ingon man sa mga wala dinhi karon uban kanato niining adlawa, ^16(Kay kamo nanghibalo kong unsa ang pagpuyo nato sa yuta sa Egipto, ug kong unsa ang giagian nato sa taliwala sa mga nasud nga inyong giagian; ^17Ug inyong nakita ang ilang mga kahugawan, ug ang ilang mga larawan, kahoy ug bato, salapi ug bulawan, nga anaa uban kanila); ^18Tingali unya sa taliwala ninyo adunay lalake, kun babaye, kun panimalay, kun banay, kinsang kasingkasing motalikod gikan kang Jehova nga atong Dios, aron sa pag-adto sa pag-alagad sa mga dios niadtong mga nasud; tingali unya kaninyo adunay gamot nga makahilo, ug ajenjo; ^19Ug mahitabo, nga sa makadungog siya sa mga pulong niini nga panunglo, siya sa iyang kaugalingon magapanalangin sa iyang kaugalingon sulod sa iyang kasingkasing nga magaingon: Makabaton ako ug pakigdait, bisan ako nagalakaw sa katig-a sa akong kasingkasing, aron sa paglaglag sa nagaumog uban sa uga. ^20Si Jehova dili magapasaylo kaniya, hinonoa ang kapungot ni Jehova ug ang iyang abugho magautbo batok sa maong tawo, ug ang tanan nga panunglo nga gisulat niini nga basahon magatungtong sa ibabaw niya, ug pagapalaon ni Jehova ang iyang ngalan gikan sa ilalum sa langit. ^21Ug pagapinigon siya ni Jehova ngadto sa dautan gikan sa tanan nga mga banay sa Israel sumala sa tanan nga pagpanunglo niini nga tugon nga gisulat niini nga basahon sa Kasugoan. ^22Ug ang kaliwatan nga umaabut, ang inyong mga anak nga mosunod sa ulahi ninyo, ug ang dumuloong nga moabut gikan sa halayo nga mga yuta, magaingon: Sa diha nga makakita sila sa mga kagul-anan niining yutaa, ug sa mga sakit nila nga gipadala ni Jehova kanila; ^23Ug nga ang tibook nga yuta niini azufre, ug asin, ug nagadilaab, nga wala pagpugasi, wala usab magapamunga, wala usab magaturok niini, bisan unsa nga balili, sama sa pagkalaglag sa Sodoma ug sa Gomorra, sa Adma ug sa Seboim, nga gilaglag ni Jehova sa iyang kapungot, ug sa iyang kaligutgut): ^24Bisan ang tanan nga nasud magaingon: Nganong gibuhat kini ni Jehova niining yutaa? Unsa ang kahulogan sa hilabihan ka kainit niini nga kapungot? ^25Unya motubag ang mga tawo: Tungod kay gibiyaan nila ang tugon ni Jehova, ang Dios sa ilang mga amahan, nga gibuhat niya uban kanila sa pagkuha niya kanila gikan sa yuta sa Egipto; ^26Ug nangadto sila ug nanag-alagad sa lain nga mga dios, ug nanagsimba kanila; mga dios nga wala nila hiilhi, ug nga wala niya ihatag kanila: ^27Busa misilaub ang kapungot ni Jehova batok niining yutaa, aron sa pagdala sa ibabaw niini sa tanan nga mga panunglo nga nahasulat niini nga basahon; ^28Ug sa kasuko, ug sa kapungot, ug sa dakung kaligutgut, giluka sila ni Jehova sa ilang yuta; ug iyang gitambog sila sa lain nga yuta, ingon niining adlawa. ^29Ang mga butang nga tinago iya ni Jehova nga atong Dios; apan ang mga butang nga ginapahayag mao ang ato ug sa atong mga anak nga sa gihapon, aron nga pagatumanon ta ang tanan nga mga pulong niini nga Kasugoan. __________________________________________________________________ ^1 Ug mahitabo nga sa diha nga moabut kanimo kining tanan nga mga butang, ang panalangin ug ang panunglo nga gibutang ko sa atubangan mo, mahinumdum ka kanila sa taliwala sa tanan nga nasud diin giabog ikaw ni Jehova nga imong Dios, ^2Ug magabalik ka kang Jehova nga imong Dios, ug magatuman ka sa iyang tingog ingon sa tanan nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, ikaw ug ang imong mga anak, sa bug-os mo nga kasingkasing, ug sa bug-os mo nga kalag; ^3Nga unya si Jehova nga imong Dios, magapabalik kanimo gikan sa imong pagkabihag, ug malooy kanimo, ug magausab siya sa pagtigum kanimo gikan sa tanan nga mga katawohan diin ikaw patlaaga ni Jehova nga imong Dios. ^4Kong may bisan kinsa sa imong mga sinalikway makadangat hangtud sa mga kinatumyan nga dapit sa langit, gikan didto pagatigumon ka ni Jehova nga imong Dios, ug gikan didto pagakuhaon ka niya: ^5Ug pagapabalikon ka ni Jehova nga imong Dios ngadto sa yuta nga gipanunod sa imong mga amahan, ug magapanag-iya ka niana; ug siya magabuhat ug maayo kanimo, ug magapadaghan kanimo labaw pa kay sa imong mga amahan. ^6Ug pagacircuncidahon ni Jehova nga imong Dios ang imong kasingkasing, ug ang kasingkasing sa imong kaliwatan, aron sa paghigugma kang Jehova nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mo nga kalag, aron mabuhi ka. ^7Ug igabutang ni Jehova nga imong Dios kining tanan nga mga panunglo sa ibabaw sa imong mga kaaway, ug sa ibabaw sa tanan nga nagadumot kanimo, nga nanaglutos kanimo. ^8Ug magabalik ka ug magasugot sa tingog ni Jehova, ug magabuhat sa tanan niyang mga sugo nga akong ginasugo kanimo niining adlawa. ^9Ug si Jehova nga imong Dios magapadagaya sa tanan nga buhat sa imong mga kamot, sa bunga sa imong lawas, sa bunga sa imong kahayupan, ug sa bunga sa imong yuta, nga sa imong kaayohan: kay si Jehova magabalik sa pagkalipay kanimo nga sa kaayohan, sama sa iyang pagkalipay ibabaw sa imong mga amahan; ^10Ug kong magapatalinghug ka sa tingog ni Jehova nga imong Dios, aron sa pagbantay sa iyang mga sugo, ug sa iyang kabalaoran nga nahasulat niini nga basahon sa Kasugoan; kong ikaw magabalik kang Jehova nga imong Dios, sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mo nga kalag. ^11 Kay kining sugoa, nga ginasugo ko kanimo niining adlawa, dili kini makuli kanimo, dili usab halayo: ^12Wala kini sa langit, aron magaingon ka: Kinsa ba ang mosaka alang kanato sa langit, ug magadala niini dinhi kanato, ug magapatalinghug kanato niini, aron nga atong pagatumanon kini? ^13Ug wala kini sa tabok sa dagat aron nga magaingon ka: Kinsa ba ang motabok alang kanato sa dagat, ug magadala niini dinhi kanato, ug magapapatalinghug