[See page image]

Page 347-348

xerit, licet iureiurando promisisset se ab incepto destiturum.

Sed tamen Ionathanus istud perspicere non potuit, quemadmodum ex ipsius responso eonspicuum est: Non facit,, inquit, pater mews quidquam grange vel parvum, nisi pries indicaverit mihi: hunt ergo celavit me pater metes sermonem lantummodo ? Nequaquam erit istud. Atque ita Ionathanum excaecatum fuisse videmus tit patris malitiam apprehendere non potuerit, nisi David eam ipsi patefaciat. Hine fit conspicuurn Saulem ita fuisse dementatum, tit fuerit in malitia pertinax et Davidem pervicaciter ad mortem sit persequutus: et quidem non indicato consilio Ionathano cui coronae successionem procurabat. Nempe nolebat impediri ab ipso, red semel Davidem tollere a vivis, tit ipsius morte ignominiosa tota patris familia etiam dedecore et ignominia perpetua notaretur. Hane ob causam David iureiurando se apud Ionathanum purgat omni adversus patrem peccato, quod sane iusiurandum minime fuit de nihilo. Nam de vita ipsius Davidis agebatur, et de promisso ipsi regno de quo Ionathanum oportebat fieri certiorem, a quo edam David opem et auxilium exspectabat. Quare non est habendum istud iusiurandum love ant inane, tit plerumque homines temerarii stint in iurando: red necessitate coactum Davidem iuravisse certum est. Nam primum de ipsius vita aaebatur quam in pretio habere debebat, quandoquidem Brat Domini nostri Iesu Christi figura. Deinde accedebat Ionathani caecitas qui falsa opinione deceptus patris malitiam non poterat animadvertere, quem contra deposuisse pravum animum erga Davidem sibi persuadebat, et ita incautus Davidi exitium adferebat. Quare oportuit Davidem ad exeitandum Ionathani torporem iureiurando querelam suam confirmare et ratam facere. Verumtamen in huius iurisiurandi formula quaedam vox non debet in usum admitti. Nam in iuramentis solum Doi nomen usurpare nor sacra scriptures docet: sod Davidis infirmitatem Deus hac in parte toleravit: quum ait: Vivit Dominus, et vitit anima tea. Diximus in iuramentis solum Del' nomen usurpandum quamobrem siquis creaturam ullam admiseet, Deo socium tribtut, quod nimis horrendum est dicta. Idcirco videmus Deum nominatim in lege praecepisse de iuramentis, tit per nomen ipsius solum iuretur: quemadmodum Esaias propheta docet: Ft qui itcrat in terra, iurabit in Deo, amen. Est i'vitur haec iuramentorum regula, tit cum honore et reverentia Dei nomen assumatur, quandoquidem solus ipso ho,ninum corda et renes scrutatur: s(-lus veritatem tueri potent. Et bane ob causam iuramento dissidia sea homines componere volentes iurant per maiorem se, nimirum per Dei ipsius nomen, tit omnium index et vindex agnoscatur. David ia-itur

iurans per Dei nomen et per animam Ionathani, videri posset ab hac regula recesisse quam sacra scriptura praescribit. Sane aliquid in hoc iuramento defectus esse fatendum est, sod non existimandum tamen voluisse Davidem aliquid de Dei autoritate detrahere: et non iurassc per viventem animam lonathani, tit aequalem illam Deo faceret: red tit summam amicitiam qua ipsum complectebatur testatam faceret: quasi dictum vellet: Dominus vivit, et tantum vita tea mihi cara est et tanto to amore complector, tit millies mori malim, quam aliquid contra nostram amicitiam peccare, idcirco iuramento isto affirmo rem ita esse tit dixi. Quare iusiurandum est mixtum adiuratione ab amicitia quae inter Ionathanum et Davidem intercedebat. Quin imo frequenter sunt istiusmodi asseverationes, tit aliquis in animam et vitam seam iuret: quod non est iuramentum eiusmodi quo se faciat aequalem Deo, sod asseveret tam eertum id esse quod ait quam certum est se vivere. Verumtamen summa in istis iuramentis sobrietas est adhibenda

ac proinde tutissimum non egredi limites quos Doi verbum praescripsit. . Nam quicunque per creaturas iurat, idololatra est. Sic papistae, qui in omnibus manifesto sunt idololatrae, per D. Petrum, Paulum, sanctam Barbaram et alios istiusmodi deierantes, totidem idola in Dei locum evehunt: quae tamen sacra scriptures passim valde severe condemnat. Quid hie ergo facto est opus? Nempe iurantes Deum advocent solum testem et iudicem. Nam si creaturarum nomen admisceatur, socius Deo datur, et de ipsius autoritate tantumdem detrahitur. Optimum igitur remedium est intra fixos terminos in evangelio subsistere.

lam vero agite, etc.

4. Et ait Ionathas ad David: Q-uodcunque dixerit mihi anima tea faeiam tibi. 5. Dixit autem David ad Ionathan: Ecce calendae sent crastino, et ego ex more sedere soleo iuxta regem ad vescendum: dimitte ergo me tit abscondar in agro usque ad vesperam diei tertiae. 6. rS'i respiciens requisierit me pester tuns, respondebis ei: Rogavit me David, tit iret ccleriter in Bethlehem civbtatem suom: quia victimae solennes ibi sent universis contribulibus suis. 7. Si dixerit: 13ene: pax erit servo tuo, si autem fuerit iratus, scito quia completes est malitia eius. 8. Fac ergo misericordiam in servum tuum: quia foedus Domini me fanadum tuum tecum inire fecisti: si autem est iniquitas aliqua in me, to me interf ce, et ad patrem tuum ne introducas me. 9. Et ait Ionathas: Absit hoc a le: neque enim fzeri potest, zct si certe